ԱՍՏՈՒԱԾԱՇՈՒՆՉ ՄԱՏԵԱՆ ՀԻՆ ԵՒ ՆՈՐ ԿՏԱԿԱՐԱՆԱՑ

Հ. Յովհաննու Զօհրապեան վարդապետ

ՆԱԽԱԴՐՈՒԹԻՒՆ
Առ Եբրայեցիս Թղթոյն

Զայս առաքեաց յԻտալիոյ. եւ է պատճառ թղթոյս՝ ա՛յս։ Զի որք Հրեայք էին՝ կանգնէին զօրէնս եւ զստուերս. վասն այսորիկ առաքեալն Պաւղոս որ վարդապետ հեթանոսաց եղեւ, եւ առ հեթանոսս առաքեցաւ քարոզել զաւետարանն, գրեալ յամենայն հեթանոսս, գրեաց եւս եւ որք ՚ի թլփատութեանն էին հաւատացելոց Եբրայեցւոցն խրատտութեան թուղթ՝ վասն գալստեանն Քրիստոսի եւ վասն դադարելոյ ստուերական օրինացն։ Եւ նախ ցուցանէ զմարգարէս վասն այսորիկ առաքեալս, զի վասն Փրկչին աւետարանէին. եւ յետ նոցա ինքն եկն։ Ծառայս ասէ զմարգարէսն, եւ պատգամաւորս նորա գալստեանն, զսոյն Քրիստոս՝ Որդի Աստուծոյ ասէ. որով ամենայն եղեւ. եւ զի այս Որդիս մարդ եղեւ. որ իւրով մարմնովն պատարագեալ մերժեաց զմահն. եւ ո՛չ արեամբ ցլուց եւ նոխազացն. այլ արեամբն Քրիստոսի եղեւ փրկութիւն մարդկան։ Ցուցանէ եւ զայս եթէ օրէնքն ոչ զոք կատարեաց, այլ զստուերս ունէր հանդերձեալ բարութեանս, եւ ո՛չ հանգեաւ ժողովուրդն. այլ հաղորդս առնու զմեզ զամենեսեան աւուրն հանգստեան։ Դարձեալ ցուցանէ՝ զի քահանայապետութեան պատարագն եդաւ ՚ի յԱհարովնէ մինչեւ ՚ի Քրիստոս՝ որոյ է տիպ Մելքիսեդեկ. եւ ո՛չ ՚ի Ղեւեայ։ Հաւատովք արդարութիւն հարցն մեր նշանակէ, եւ ո՛չ ՚ի գործոց օրինաց. եւ դարձեալ ՚ի սովորականն դարձուցանէ եւ զսոսա, եւ ընդունի զսոցա վասն Քրիստոսի զհամբերութիւնն. եւ ՚ի պատուել զերիցունսն կատարէ զթուղթն։

Գլուխք առ Եբրայեցիս Թղթոյն։

Եբրայեցւոց թուղթս՝ թուի թէ չիցէ Պաւղոսի վասն նկարագրին եւ վասն ո՛չ ՚ի գլուխն կարգելոյ զիւր անունն՝ որպէս եւ յայլ թուղթսն, եւ վասն ասելոյն, թէ մեք զիա՞րդ կարասցուք ապրել հեղգացեալք յայնպիսի փրկութենէ, որ սկիզբն առ խօսելոյ ՚ի Տեառնէ, եւ ՚ի ձեռն այնոցիկ որ լուանն ՚ի մեզ հաստատեցաւ վկայութեամբն Աստուծոյ՝ նշանօք եւ արուեստիւք։ Փոխելոյ նկարագրի թղթոյս յայտնի են պատճառք, զի առ Եբրայեցիսն նոցին բարբառովն գրեալ, յետոյ ասեն թարգմանեցաւ, ոմանք թէ ՚ի Ղուկայ, եւ այլք թէ ՚ի Կղեմայ. զորոյ եւ զնկարագիրն իսկ ողջ ածէ։ Բայց չգրելոյ զանունն ՚ի թղթի աստ, պատճառքն ՚ի դէպ են, զի հեթանոսաց առաքեալ էր Պաւղոս եւ ո՛չ Հրէից. քանզի ձեռն տուեալ էր Պետրոսի եւ այլոց առաքելոցն հաւանութեան, զի ինքն Բառնաբաւ հանդերձ ՚ի հեթանոսս, եւ պետրոսեանք ՚ի թլփատութիւնն։ Եւ արդ՝ քանզի հաւանութեան էր քարոզութիւնն, եւ թեքեալ էին որ ՚ի Հրէից անտի էին, որպէս թէ ապստամբութիւն ինչ ուսուցանիցէ Պաւղոս, յիրաւի՛ ճանաչելոյ վասն զմիաբանութիւնն՝ տայ թուղթս եւ առ Եբրայեցիսն, եւ ՚ի գրելն առ նոսա, զանուն իւր կարգել ՚ի գլուխ թղթոյն չէր օրէն։ Բայց վկայէ եւս յառաջ յաջորդօքն թուղթս թէ Պաւղոսի է, գրելովն թէ. Եւ կապանաց իմոց վշտակիցք եղերուք։ Եւ ասելովն թէ. Առաւել եւս աղօթս արարէք զի վաղվաղակի պատսպարեցայց ձեզ։ Եւ բազում եւս այլ են որ ցուցանեն մեզ թէ նորա է թուղթս. որպէս եւ ինքն իսկ ընթերցուածն յառաջ մատուցեալ ուսուցանէ։

ա̃. Աստուածխօսութիւն Քրիստոսի՝ փառօքն Հօր, եւ իշխանութիւն, որ ՚ի վերայ ամենենցուն հանդերձ սրբութեամբն զոր յերկրի արար. ուստի վերացաւ անդրէն յերկնաւոր փառսն։

բ̃. Թէ ո՛չ հարկաւոր են փառքն Քրիստոսի, այլ աստուածեղէն եւ արարչականք. վասն որոյ ո՛չ աստէն յաշխարհի ուր հարկաւորքն են՝ այլ ՚ի հանդերձեալ աշխարհին։

գ̃. Թէ մարմնացաւ ըստ խնամոյ եւ ըստ չարչարանացն կցորդ լինելոյ՝ եւ ըստ ընտանութեանն ընդ մեզ, վասն փրկութեան մարդկան՝ մահուամբն իւրով ընդ իւր ընտանեցուցանելոյ։

դ̃. Թէ հաւատալ պարտ է Քրիստոսի որպէս Մովսիսին հաւատացին. բայց ըստ առաւելութեան այնպէս՝ որպէս Աստուծոյ առ մարդ։ ա̃. Յորում թէ երկնչել պարտ է յառաջնոցն տարագրութենէ։

ե̃. Նախանկար օրինակաւ փութալ յառաջագոյն ՚ի գուշակեալ հանգիստն։

զ̃. Ահ դատաստանին եւ քաղցրութիւն շնորհաց ըստ քահանայութեան, որով չարչարակիցն եղեւ մեզ մարդկօրէն։

է̃. Սաստ՝ որպէս տակաւին կատարելոց նորընծայ վարդապետութեան։ ա̃. Յորում յօժարեցութիւն առ ՚ի յաճումն, որպէս թէ չիցէ երկրորդ սկիզբն։ բ̃. Մխիթարութիւն գոհութեամբ հանդերձ։

ը̃. Թէ հաստատուն են աւետիքն Աստուծոյ, եւ նոյնք երդմամբք հանդերձ։

թ̃. Վասն Մելքիսեդեկի որ զՔրիստոսի օրինակն ունէր՝ անուամբ եւ քաղաքաւ, եւ կենօք, եւ մահուամբ, եւ քահանայութեամբ։ ա̃. Յորում թէ եւ քան զԱբրահամ նախամեծար եղեւ։

ժ̃. Թէ դադարելոց է Ահարոնի քահանայութիւնն, քանզի երկրաւոր էր, եւ հաստատելոց է երկնաւորն որ Քրիստոսիւ է. յայլմէ ազգէ ո՛չ ըստ մարմնոյ, եւ ո՛չ ըստ մարմնաւոր օրինակի։

ժա̃. Առաւելութիւն երկրորդ ուխտին քան զառաջնոյն՝ քաւութեամբ եւ սրբութեամբ։

ժբ̃. Վասն արեանն Քրիստոսի որով նոր ուխտ է. զի այն իսկ ճշմարիտ սրբութիւն է ՚ի մշտնջենաւորս. եւ որ ոչն արեամբ անասնոց՝ որ բազում անգամ մատչէին։

ժգ̃. Վկայութիւնք վասն միոյն սրբութեանն, եւ նուաճութեան որ առ Աստուած։ ա̃. Յորում յօժարեցութիւն ըստ հաւատոցն ճանապարհ գործելոյ։

ժդ̃. Յօժարութիւն փութոյ առ երկիւղէ մերձեալ դատաստանին։

ժե̃. Վասն զբարւոք սկիզբն ՚ի բարւոք կատարումն տանելոյ։

ժզ̃. Վասն հաւատոց որ զառաջինսն փառաւոր եցոյց։

ժէ̃. Վասն համբերութեան ընդ Քրիստոսի հետոցն վարելոյ։

ժը̃. Վասն զգաստութեան մինչեւ ՚ի ժամանակս ուղղութեանն, յորմէ վրիպիցիմք, որպէս զԻսաւն որ ո՛չ եգիտ տեղի ապաշխարութեան։

ժթ̃. Թէ ահագինք են քան առ Մովսիսիւն հանդերձեալքն. եւ բազում փութոյ արժանաւոր այժմուքս։

ի̃. Վասն եղբայրսիրութեան եւ օտարասիրութեան։ ա̃. Յորում վասն զգաստութեան։ բ̃. Վասն բաւականութեան։ գ̃. Վասն նմանօղ լինելոյ հարցն։

իա̃. Վասն մի՛ մարմնապէս կալ ըստ օրինացն, այլ հոգեպէս ըստ Քրիստոսի առաքինութեանն։

իբ̃. Աղօթք առ Աստուած վասն յառաքինութիւն յառաջադիմութեան եւ տնտեսութեան։

Ցանկ

Նախորդ էջ Ցանկ Հաջորդ էջ