Ա 1 Պատգամն Աստուծոյ, որ եղեւ ՚ի վերայ Երեմիայի Քեղկեայ, ՚ի քահանայի՛ց անտի՝ որ բնակեալ էր յԱնաթովթ յերկրին Բենիամինի[10934]։ 2 Առ որ եղեւ բան Տեառն յաւուրս Յովսիայ որդւոյ Ամոնայ արքայի Հրէաստանի. յերեքտասաներորդի ամի թագաւորութեան նորա։ 3 Եւ եղեւ յաւուրս Յովակիմայ որդւոյ Յովսիայ արքայի Հրէաստանի, մինչեւ ՚ի վախճան մետասաներորդի ամին Սեդեկիայ որդւոյ Յովսիայ արքայի Յուդայ՝ ցգերութիւնն Երուսաղեմի, յամսեանն հինգերորդի։ 4 Եղեւ բան Տեառն առ իս եւ ասէ[10935]. 5 Մինչչեւ՛ ստեղծեալ էիր յորովայնի, գիտե՛մ զքեզ. եւ մինչչեւ՛ ելեալ էիր յարգանդէ, սրբեցի՛ զքեզ. մարգարէ՛ ՚ի հեթանոսս եդի՛ զքեզ[10936]։ 6 Եւ ասեմ. Որ ե՛սդ Տէր Տէր. ահաւասիկ եւ խօսել իսկ ո՛չ գիտեմ, զի մանո՛ւկ եմ ես։ 7 Եւ ասէ ցիս Տէր. Մի՛ ասեր եթէ մանուկ եմ ես. զի առ ամենեսեան առ որս առաքեցից զքեզ՝ երթիցե՛ս. եւ ըստ ամենայնի զոր միանգամ պատուիրեցից քեզ՝ խօսեսցի՛ս։ 8 Մի՛ երկիցես յերեսաց նոցա՝ զի ընդ քե՛զ եմ ՚ի փրկել զքեզ՝ ասէ Տէր[10937]։ 9 Եւ ձգեաց Տէր զձեռն իւր առ իս՝ եւ մերձեցո՛յց ՚ի բերան իմ, եւ ասէ ցիս. Ահա ետո՛ւ զբանս իմ ՚ի բերան քո. 10 ահա՛ կացուցի՛ զքեզ այսօր ՚ի վերայ ազգաց եւ թագաւորութեան, խլել եւ բրել, կորուսանել եւ յատակել, շինել եւ տնկել[10938]։ 11 Եւ եղեւ բա՛ն Տեառն առ իս՝ եւ ասէ. Զի՞նչ տեսանես Երեմիա։ Եւ ասեմ. Գաւազան ընգուզի՛ տեսանեմ ես։ 12 Եւ ասէ ցիս Տէր. Բարւո՛ք տեսանես. զի զարթուցեալ եմ ՚ի բանս իմ առնե՛լ զնոսա[10939]։ 13 Եւ եղեւ բան Տեառն առ իս կրկի՛ն անգամ եւ ասէ. Զի՞նչ տեսանես։ Եւ ասեմ. Կատսա՛ յեռանդան տեսանեմ ես, եւ երեսք նորա յերեսաց հիւսւսոյ։ 14 Եւ ասէ ցիս Տէր. Յերեսա՛ց հիւսւսոյ բորբոքեսցին չարիք ՚ի վերայ բնակչաց երկրի։ 15 Զի ահաւասիկ ես միախուռն կոչեցից զամենայն թագաւորութիւնս թագաւորութեանց՝ ՚ի հիւսւսոյ երկրէ՝ ասէ Տէր. եկեսցեն եւ արկցեն զիւրաքանչիւր աթոռ ՚ի վերայ սեմոց դրանցն Երուսաղեմի, եւ ՚ի վերայ ամենայն պարսպացն նորա շուրջանակի, եւ ՚ի վերայ ամենայն քաղաքաց Հրէաստանի[10940]։ 16 Եւ խօսեցայց դատաստանա՛ւ ընդ նոսա վասն ամենայն չարեաց իւրեանց. զի թողին զիս եւ զոհեցին աստուածո՛ց օտարաց, եւ երկի՛ր պագին գործոց ձեռաց իւրեանց։ 17 Եւ դու պնդեա՛ զմէջ քո, արի՛ եւ ասա՛ նոցա զամենայն զոր միանգամ ես պատուիրե՛մ քեզ. մի՛ երկիցես յերեսաց նոցա, եւ մի՛ զանգիտիցե՛ս առաջի նոցա. զի ընդ քե՛զ եմ ես՝ ՚ի փրկել զքեզ ասէ Տէր[10941]։ 18 Բայց ես ահաւադիկ եդի՛ զքեզ այսօր իբրեւ զքաղա՛ք ամուր. եւ իբրեւ զսիւն երկաթի, եւ իբրեւ զպարիսպ պղնձի ամուր, ամենայն թագաւորաց Հրէաստանի եւ իշխանա՛ց նորա, եւ քահանայից նորա, եւ ժողովրդեան երկրին[10942]։ 19 Եւ մարտիցեն ընդ քեզ՝ եւ քեզ ինչ ո՛չ կարիցեն ստնանել. զի ես ընդ քե՛զ եմ ՚ի փրկել զքեզ ասէ Տէր[10943]։
1 Եւ եղեւ բա՛ն Տեառն առ իս՝ եւ ասէ. 2 Ե՛րթ եւ ընթերցի՛ր յականջս որդւոցն Երուսաղեմի՝ եւ ասասցես. Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Յիշեցի զքեզ՝ եւ զգութ մանկութեան քոյ, եւ զսէր կատարման քոյ՝ ՚ի գալն քեզ զհետ Սրբոյն Իսրայէլի։ Ասէ Տէր, 3 Սուրբն Իսրայէլի. Տեառն է սկիզբն արմտեաց նորա. ամենեքեան որ ուտեն զնա զղջասցին. չարի՛ք հասցեն ՚ի վերայ նոցա՝ ասէ Տէր[10944]։
Բ 4 Լուարո՛ւք զբան Տեառն տունդ Յակոբայ՝ եւ ամենայն ազգ տանդ Իսրայէլի։ 5 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Զի՞նչ վնաս գտին յիս հարքն ձեր զի հեռացան յինէն, եւ գնացին զհետ սնոտեաց եւ սնոտի եղեն. 6 եւ ո՛չ ասացին. Ուր է Տէր որ եհան զմեզ յերկրէն Եգիպտացւոց, եւ առաջնորդեաց մեզ յանապատին, յանբաւ՝ եւ յանկո՛խ՝ եւ յանջուր՝ եւ յանպտուղ երկրին եւ ՚ի ստուերս մահու. յերկիր՝ ընդ որ ո՛չ անց մարդ, եւ ո՛չ բնակեաց ՚ի նմա որդի մարդոյ[10945]. 7 եւ տարաւ զմեզ ՚ի Քերմէլ, ուտել զպտուղ նորա եւ զբարութիւնս։ Եւ մտէք եւ պղծեցէք զերկիրն իմ, եւ զժառանգութիւն իմ եդիք ՚ի պղծութիւն[10946]։ 8 Եւ քահանայքն ո՛չ ասացին. Ուր է Տէր. եւ վերակացուք օրինաց իմոց ո՛չ ծանեան զիս, եւ հովիւքն ամպարշտեցան յիս. եւ մարգարէքն մարգարէանային Բահաղու. եւ զկնի անշահիցն երթային։ 9 Վասն այնորիկ տակաւին դատեցա՛յց ընդ ձեզ՝ ասէ Տէր, եւ ընդ որդի՛ս որդւոց ձերոց դատեցայց։ 10 Արդ անցէ՛ք ընդ կղզիս Քետիմացւոց եւ տեսէ՛ք. եւ ՚ի Կեդա՛ր առաքեցէք՝ եւ խելամո՛ւտ եղերուք յոյժ. եւ տեսէ՛ք եթէ եղեւ՛ այսպիսի ինչ[10947]. 11 եթէ փոխեցին ազգքն զաստուածս իւրեանց, եւ նոքա ո՛չ են Աստուածք. եւ ժողովուրդ իմ փոխեաց զՓառս իւր, ուստի ո՛չ օգտիցին[10948]։ 12 Յիմարեցա՛ն երկինք վասն այսորիկ եւ սոսկացան յոյժ՝ ասէ Տէր. 13 զի երկուս չարիս գործեաց ժողովուրդ իմ. զիս թողին զաղբեւրս ջրոյ կենդանւոյ. եւ փորեցին իւրեանց գուբս ծակոտս, որք ո՛չ կարացին ունել ջուր[10949]։ 14 Միթէ ծառա՞յ իցէ Իսրայէլ, կամ ստրո՞ւկ Յակոբ, զի եղեն յաւար. 15 ՚ի վերայ նորա գոչեցին առեւծք, եւ ետուն զձայնս իւրեանց, որ արարին զերկիր նորա աւերակ. եւ քաղաքք նորա կործանեցա՛ն առ ՚ի չգոյէ բնակչաց[10950]. 16 եւ որդիքն Մեմփացւոց եւ Տափնացւոց՝ ծանեան զքեզ եւ այպանեցին։ 17 Ոչ ապաքէն թողո՞ւլն զիս արար քեզ զայդ ասէ Տէր Աստուած քո. ՚ի ժամանակի ածելոյն զքեզ ընդ անապատն[10951]։ 18 Եւ արդ՝ զի՞նչ կայ քո եւ ճանապարհին Եգիպտացւոց, ըմպել քեզ զջուր Գեհոնի. եւ զի՞նչ քո եւ ճանապարհին Ասորեստանեայց ըմպել զջուրն գետոց[10952]։ 19 Խրատեսցէ՛ զքեզ ապստամբութիւնդ քո, եւ չարիք քո կշտամբեսցեն զքեզ. եւ ծանիցես եւ տեսցես, թէ չա՛ր եւ դառն է քեզ թողուլն զիս՝ ասէ Տէր Աստուած քո. եւ ո՛չ հաճեցայ ընդ քեզ՝ ասէ Տէր Աստուած քո[10953]։ 20 Զի յաւիտենի՛ց խորտակեցեր զլուծն քո, եւ խզեցե՛ր դու զկապանս քո. եւ ասացեր թէ ոչ ծառայեցից. այլ գնացից ՚ի վերայ ամենայն բլրոց բարձանց, եւ ՚ի ներքոյ ամենայն հովանաւոր ծառոց՝ եւ անդ շռայլեցա՛յց ՚ի պոռնկութիւն[10954]։ 21 Եւ ես տնկեցի զքեզ ո՛րթ պտղաբեր ամենեւին ճշմարիտ. զիա՛րդ դարձար ինձ ՚ի դառնութիւն ո՛րթդ օտարացեալ։ 22 Եթէ լուասցիս բարակաւ, եւ յաճախեսցես քեզ աճառս. սակայն ծրդեա՛լ կաս յանիրաւութիւնս քո առաջի իմ՝ ասէ Տէր Տէր[10955]։ 23 Զիա՞րդ ասիցես թէ ո՛չ պղծեցայ, եւ զհետ Բահաղու ո՛չ գնացի. տե՛ս զճանապարհս քո ՚ի գերեզմանս, եւ ծանի՛ր զինչ գործեցեր[10956]։ 24 Ընդ երեկոյս ձայն լալոյ նորա գուժեա՛ց ՚ի ճանապարհս իւր. յաճախեա՛ց ՚ի ջուրս անապատի. ըստ ցանկութեան անձին իւրոյ այսակիր եղեւ։ Մատնեցաւ, եւ ո՞ դարձուսցէ զնա. ամենեքեան որ խնդրիցեն զնա ո՛չ աշխատեսցին. ՚ի տառապանս նորա գտցես զնա[10957]։ 25 Դարձո՛ զսիրտ քո ՚ի խի՛ստ ճանապարհէ, եւ զկոկորդ քո ՚ի ծարաւոյ. եւ նա ասէ կարօ՛ղ եմ. քանզի սիրէր զօտարոտիս՝ եւ երթայր զհետ նոցա։ 26 Որպէս ամաչիցէ՛ գող յորժամ ըմբռնիցի, ա՛յնպէս ամաչեսցեն որդիքն Իսրայէլի, ինքեանք եւ թագաւորք իւրեանց, եւ իշխանք իւրեանց, քահանայք իւրեանց, եւ մարգարէք իւրեանց[10958]։ 27 Ցփայտն ասացին թէ հա՛յր իմ ես դու. եւ քարին՝ թէ դո՛ւ ծնար զիս. եւ դարձուցին յիս՝ զթիկունս եւ ո՛չ զերեսս իւրեանց. եւ ՚ի ժամանակի չարեացն իւրեանց ասասցեն. Արի՛ եւ փրկեա՛ զմեզ[10959]։ 28 Եւ ո՞ւր են աստուածքն քո զոր արարեր քեզ. յարիցեն եւ փրկեսցեն զքեզ ՚ի ժամանակի չարեաց քոց. զի ըստ թուոյ քաղաքացն քոց էին քեզ աստուածքն քո Յուդա, եւ ըստ թուոյ անցիցն Երուսաղեմի զոհէիք Բահաղու[10960]։ 29 Արդ՝ ընդէ՞ր խօսիք ընդ իս. զի ամենեքեան դուք ամպարշտեցայք, եւ ամենեքեան դուք անօրինեցա՛յք յիս՝ ասէ Տէր։ 30 Զո՛ւր հարի զորդիսն ձեր, եւ խրատ դուք ո՛չ ընկալարուք, սո՛ւր եկեր զմարգարէսն ձեր. իբրեւ առեւծ սատակէր, եւ ո՛չ զարհուրեցարուք։ 31 Լուարո՛ւք զպատգամս Տեառն. Ա՛յսպէս ասէ Տէր. միթէ անապա՞տ եղէ տանդ Իսրայէլի, կամ աւեր երկիր խոպանացեա՞լ. զի ասաց ժողովուրդ իմ. Անտերո՛ւնչք շրջեսցուք՝ եւ առ քեզ ո՛չ եկեսցուք[10961]։ 32 Միթէ մոռասցի՞ հարսն զզարդ իւր, կամ կոյս զլանջագեղ կամա՛ր իւր. բայց ժողովուրդ իմ մոռացաւ զիս զաւուրս անթիւս[10962]։ 33 Զի՞նչ եւս բարի հնարեսցիս ՚ի ճանապարհս քո խնդրել զհաշտութիւն. ո՛չ այդպէս, այլ եւ դո՛ւ իսկ անզգամեցար պղծել զճանապարհս քո[10963]։ 34 Եւ ՚ի ձեռս քո գտաւ արիւն անձանց տնանկաց անմեղաց. ո՛չ ՚ի վիհս գտի զնոսա, այլ առ ամենայն կաղնեօք։ 35 Եւ ասացեր թէ անմե՛ղ եմ, դարձցի՛ սրտմտութիւն նորա յինէն։ Ահաւասիկ ե՛ս դատեցայց ընդ քեզ, զի ասացեր թէ ո՛չ մեղայ։ 36 Զի արհամարհեցեր յոյժ կրկնեալ զճանապարհս քո. եւ յԵգիպտոսէ՛ ամաչեսցես՝ որպէս ամաչեցերն յԱսորեստանւոյն[10964]. 37 զի եւ անտի՛ եւս ձեռս ՚ի գլուխ ելցես. զի մերժեա՛ց Տէր զյոյսն քո, եւ ո՛չ եւս աջողեսցիս ՚ի նմա[10965]։
1 Եթէ արձակեսցէ այր զկին իւր, եւ գնասցէ՛ ՚ի նմանէ՝ եւ լինիցի ա՛ռն այլում. եթէ դառնալո՛վ դարձցի անդրէն ՚ի նոյն. ո՞չ ապաքէն պղծելով պղծիցի կինն այն. եւ դու պոռնկեցար ընդ հովիւս բազումս, եւ ո՛չ դարձար առ իս՝ ասէ Տէր[10966]։ 2 Ամբա՛րձ զաչս քո յուղղութիւն՝ եւ տե՛ս. ո՞ւր ոչ թաթաւեցար ՚ի ճանապարհս քո. նստար դու նոցա իբրեւ ագռաւ միայնացեալ թափուր. եւ պղծեցեր զերկիրդ պոռնկութեամբ քո՝ եւ չարեօք քովք[10967]. 3 եւ ստացար հովիւս բազումս ՚ի գայթակղութիւն քեզ. երեսք կնոջ պոռնկի՛ եղեն քեզ. անամօթեցար առ ամենեսեան[10968]։ 4 Ոչ իբրեւ զՏէր կոչեցեր զիս. հա՛յր եւ իշխան կուսութեան քո[10969]։ 5 Միթէ յաւիտեա՞ն կայցէ, կամ ՚ի սպա՞ռ պահեսցի. ահա խօսեցար՝ եւ արարեր զայդ ամենայն չարիս՝ եւ զօրացար[10970]։
Գ 6 Եւ ասէ ցիս Տէր յաւուրս Յովսիայ արքայի. Տեսե՞ր զինչ գործեաց բնակիչդ Իսրայէլի. գնա՛ց առանձինն ՚ի վերայ ամենայն լերանց բարձանց՝ եւ ՚ի ներքոյ ամենայն անտառախի՛տ ծառոց, եւ ա՛նդ պոռնկեցաւ[10971]։ 7 Եւ ասացի յետ ա՛յնչափ պոռնկութեան նորա. Դա՛րձ առ իս, եւ ո՛չ դարձաւ. եւ ետես զցոփութիւն նորա ուխտադրուժն Յուդա[10972]։ 8 Եւ տեսի թէ յամենայնի որովք շնացաւ բնակիչն Իսրայէլի ըմբռնեցաւ. արձակեցի՛ զնա, եւ ետո՛ւ նմա թուղթ ապահարզանի ՚ի ձեռս նորա. եւ ո՛չ զարհուրեցաւ ուխտադրուժն Յուդա քոյր նորա. այլ գնաց եւ պոռնկեցաւ եւ նա՛։ 9 Եւ եղեւ յոչինչ պոռնկութիւն նորա. եւ շաղախէր զերկիրն, զի շնայր ընդ քարի եւ ընդ փայտին[10973]։ 10 Եւ ՚ի վերայ այսր ամենայնի ո՛չ դարձաւ առ իս ուխտադրուժ քոյր նորա Յուդա՝ յամենայն սրտէ իւրմէ, այլ ստութեամբ՝ ասէ Տէր։ 11 Եւ ասէ ցիս Տէր. Արդարացո՛յց զանձն իւր ապստամբութիւնն Իսրայէլի առ ուխտազանցութեամբն Յուդայ։ 12 Այլ ե՛րթ եւ ընթերցի՛ր զպատգամս զայսոսիկ ՚ի կողմանս հիւսւսոյ, եւ ասասցես. Դա՛րձ առ իս բնակիչդ Իսրայէլի՝ ասէ Տէր. եւ ո՛չ հաստատեցից զերեսս իմ ՚ի վերայ ձեր, զի ողորմա՛ծ եմ ես՝ ասէ Տէր. եւ ո՛չ պահեցից ձեզ ոխս յաւիտեան[10974]։ 13 Բայց ծանի՛ր զանիրաւութիւնս քո, զի ՚ի Տէր Աստուած քո ամպարշտեցար. եւ տարածեցեր զճանապարհս քո օտարաց ՚ի ներքոյ ամենայն անտառախիտ ծառոց. եւ ձայնի իմում ո՛չ լուար՝ ասէ Տէր[10975]։ 14 Դարձարո՛ւք առ իս որդիք հեռացեալք՝ ասէ Տէր, զի ես տիրեցից ձեզ. եւ առից զձեզ մի ՚ի քաղաքէ՛ եւ երկուս յազգէ, եւ տարա՛յց զձեզ ՚ի Սիովն[10976]. 15 եւ տաց ձեզ հովիւ ըստ սրտի իմում. եւ հովուելով հովուեսցեն զձեզ իմաստութեամբ[10977]։ 16 Եւ եղիցի եթէ բազմանայցէք եւ աճիցէք ՚ի վերայ երկրի յաւուրսն յայնոսիկ՝ ասէ Տէր, ո՛չ եւս ասիցեն. Տապանակ կտակարանաց Սրբոյն Իսրայէլի. եւ ո՛չ անկցի ՚ի սիրտ. եւ ո՛չ անուանեսցի ՚ի նմա. եւ ո՛չ եւս խնդրեսցի, եւ ո՛չ գործեսցի։ Յաւուրսն յայնոսիկ[10978] 17 եւ ՚ի ժամանակին յայնմիկ կոչեսցեն զԵրուսաղէմ աթոռ Տեառն. եւ ժողովեսցին ամենայն ազգք յանուն Տեառն յԵրուսաղէմ. եւ ո՛չ եւս գնասցեն զհետ խորհրդոց սրտից իւրեանց չարաց[10979]։ 18 Յաւուրսն յայնոսիկ ժողովեսցին տունն Իսրայէլի առ տունն Յուդայ. եւ եկեսցեն ՚ի միասին ՚ի հիւսւսոյ՝ եւ յամենայն գաւառաց յերկիրն յորում ժառանգեցուցի զհարս նոցա[10980]։ 19 Եւ ե՛ս ասեմ. Եղիցի՛ Տէր։ Զի կարգեցի՛ց զձեզ յորդիս, եւ տա՛ց ձեզ զերկիրն ընտիր, ժառանգութիւն անուանի Աստուծոյ ամենակալի ազգաց. եւ ասացից թէ Հա՛յր կոչեսցես զիս, եւ ո՛չ եւս դառնայցես յինէն[10981]։ 20 Բայց որպէս անգոսնէ կին զամուսին իւր. ա՛յնպէս անգոսնեաց զիս տունդ Իսրայէլի՝ ասէ Տէր[10982]։ 21 Ձա՛յն ՚ի շրթանց գուժեաց՝ լալոյ եւ պաղատանաց որդւոցն Իսրայէլի. զի անիրաւեցան ՚ի ճանապարհս իւրեանց եւ մոռացան զԱստուած Սուրբն իւրեանց[10983]։ 22 Դարձարո՛ւք որդիք՝ դարձի՛ք, եւ ես բժշկեցից զբեկումն ձեր. եւ ասացին. Աւասիկ կամք. զի դո՛ւ ես Տէր Աստուած մեր[10984]։ 23 Արդարեւ՝ սո՛ւտ իսկ էին բլուրք եւ զօրութիւնք բարձանց. բայց ՚ի ձեռն Տեառն Աստուծոյ մերոյ է փրկութիւն տանն Իսրայէլի[10985]։ 24 Եւ ամօթ մաշեաց զվաստակս հարցն մերոց ՚ի մանկութենէ իւրեանց. զխաշինս նոցա եւ զանդեայս, եւ զուստերս եւ զդստերս իւրեանց[10986]։ 25 Ննջեցաք ամօթով մերով, եւ ծածկեցին զմեզ անարգանք մեր. քանզի առաջի Աստուծոյ մերոյ մեղաք մեք եւ հարքն մեր ՚ի մանկութենէ մինչեւ ցայսօր. եւ ո՛չ լուաք ձայնի Տեառն Աստուծոյ մերոյ[10987]։
Դ 1 Եթէ դարձցի՛ առ իս Իսրայէլ՝ ասէ Տէր Տէր, դարձցի՛. եւ եթէ ընկեսցէ զգարշելիս իւր ՚ի բերանոյ իւրմէ. վասն Աստուծոյ Երուսաղեմի, եւ յերեսաց իմոց երկիցէ[10988]. 2 եւ երդնուցու՝ թէ կենդանի է Տէր ճշմարտութեամբ՝ եւ իրաւամբք՝ եւ արդարութեամբ. օրհնեսցի՛ն նովաւ ազգք, եւ նոքիմբք գովեսցին[10989]։ 3 Զի ա՛յսպէս ասէ Տէր ցա՛րսդ Յուդայ եւ ցբնակիչսդ Երուսաղեմի. Հերկեցէ՛ք ձեզ հերկս, եւ մի՛ սերմանէ՛ք ՚ի վերայ փշոց։ 4 Թլփատեցարո՛ւք Աստուծոյ ձերում, եւ թլփատեցէ՛ք զանթլփատութիւն սրտից ձերոց արք Յուդայ եւ բնակիչք Երուսաղեմի. գուցէ ելանիցէ իբրեւ զհո՛ւր սրտմտութիւն իմ. բորբոքեսցի, եւ ո՛չ ոք իցէ որ շիջուցանիցէ յերեսաց չար գործոց ձերոց[10990]։ 5 Գո՛յժ տուք ՚ի Հրէաստան. լո՛ւ լիցի յԵրուսաղէմ. եւ ասացէ՛ք. Փո՛ղ հարէք ՚ի վերայ երկրին. զաղաղա՛կ բարձէք. գոգէ՛ք. Ժողովեցարո՛ւք եւ մտէք ՚ի քաղաքս պարսպաւորս[10991]։ 6 Առէ՛ք՝ փախերո՛ւք ՚ի Սիովն. փութացարո՛ւք՝ մի՛ կայք. զի ածից ես չարիս ՚ի հիւսւսոյ, եւ բեկումն մեծ[10992]։ 7 Ե՛լ առեւծ ՚ի մորւոյ իւրմէ սատակե՛լ զազգս. խաղաց եւ ել ՚ի տեղւոջէ իւրմէ՝ առնել զերկիր քո աւերակ. եւ քաղաքք քո քակտեսցին առ ՚ի չգոյէ բնակչաց ՚ի նոսա։ 8 ՚Ի վերայ այդորիկ քրձազգա՛ծ եղերուք՝ կոծեցարո՛ւք, ճի՛չ բարձէք. զի ո՛չ դարձաւ սրտմտութիւն բարկութեան Տեառն ՚ի ձէնջ[10993]։ 9 Եւ եղիցի յաւուր յայնմիկ՝ ասէ Տէր. կորիցէ՛ սիրտ թագաւորին՝ եւ սիրտ իշխանացն. քահանայքն յիմարեսցին, եւ մարգարէքն զարմասցին։ 10 Եւ ասեմ. Ո՛ Տէր Տէր, խաբելով ուրեմն խաբեցեր զժողովուրդն զայն՝ եւ զԵրուսաղէմ. զի ասացեր թէ խաղաղութիւն եղիցի ձեզ, եւ հասանիցէ սուր մինչեւ յանձինս նոցա[10994]։ 11 ՚Ի ժամանակին յայնմիկ ասասցես ցժողովուրդդ ցայդ՝ եւ ցԵրուսաղէմ. Ա՛յս մոլորութեան յանապատի։ Ճանապարհ դստեր ժողովրդեան իմոյ՝ ո՛չ ՚ի մաքրութիւն եւ ո՛չ ՚ի սրբութիւն[10995]. 12 ոգի՛ լրութեան ՚ի նոցանէ եկեսցէ ինձ։ Այսուհետեւ ե՛ս խօսեցայց ընդ նոսա դատաստանօք իմովք։ 13 Ահա իբրեւ զա՛մպ ելցէ՝ եւ իբրեւ զմրրիկ կառք նորա. արագագոյն քան զարծուիս երիվարք նորա։ Վա՛յ մեզ՝ զի չուառացաք[10996]։ 14 Լուա՛ ՚ի չարեաց զսիրտ քո Երուսաղէմ՝ զի ապրեսցի՛ս. մինչեւ ցե՞րբ գտանիցին ՚ի քեզ խորհուրդք ցաւոց քոց։ 15 Զի ձա՛յն գուժկանի ՚ի Դանայ, եւ լուիցին ցաւք ՚ի լեռնէ Եփրեմի։ 16 Գո՛յժ արկէք զայս ազգաց. ահաւադիկ հասեալ են յԵրուսաղէմ. պատմեցէ՛ք թէ գունդք գան յերկրէ հեռաստանէ, ձա՛յն ետուն ՚ի քաղաքս Հրէաստանի[10997]. 17 իբրեւ պահապանք ագարակի շուրջ պատեցան զնովաւ։ Զի անփոյթ արարեր զինէն՝ ասէ Տէր։ 18 Ճանապարհք քո եւ գնա՛ցք քո արարին քեզ զայդ ամենայն. ա՛յդ իսկ է չարութիւն քո՝ եւ դառնութիւն, զի եհաս ՚ի սրտի քում[10998]։ 19 Որովա՛յն իմ, որովայն իմ ցաւէ՛, եւ ճաշակելիք սրտի իմոյ հեծէ՛. սիրտ իմ գելու, եւ անձն իմ ո՛չ դադարեսցէ. զի ձայն փողո՛յ լուաւ անձն իմ, զգո՛յժ պատերազմի եւ զթշուառութեան[10999]։ 20 Բեկո՛ւմն ՚ի վերայ բեկման. բողո՛ք բարձէք, զի թշուառացաւ ամենայն երկիր յանկարծակի. չուառացաւ խորանն, եւ քակտեցան փեղկք խորանի իմոյ[11000]։ 21 Մինչեւ յե՞րբ տեսանիցեմ փախստականս. լսիցեմ զձայն փողոյ։ 22 Զի իշխանք ժողովրդեան իմոյ զիս ո՛չ ծանեան. զի որդիք անմիտք են, եւ ո՛չ հանճարեղք. իմաստունք են ՚ի չա՛ր գործել, եւ զբարի ինչ առնել ո՛չ գիտացին[11001]։ 23 Հայեցայ յերկիր՝ եւ ահա թափուր, եւ ո՛չ ինչ գոյր, եւ յերկինս՝ եւ ո՛չ էր լոյս նոցա։ 24 Տեսի զլերինս՝ եւ կային յերերի, եւ զամենայն բլուրս խռովեալս[11002]. 25 հայեցայ՝ եւ ահա ո՛չ գոյր մարդ. եւ ամենայն թռչունք երկնից սարսեցին։ 26 Տեսի՝ եւ ահա աւերա՛կ էր Կարմելոս, եւ ամենայն քաղաքք նորա հրձիգք. յերեսաց Տեառն, եւ յերեսաց բարկութեան սրտմտութեան նորա ապականեցան[11003]։ 27 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Աւերեսցի երկիր ամենայն. եւ վախճան ո՛չ արարից[11004]։ 28 ՚Ի վերայ այսր ամենայնի սո՛ւգ առցէ երկիր՝ եւ խաւարեսցին երկինք ՚ի վերուստ. զի խօսեցայ՝ եւ ո՛չ զղջացայց, դիմեցի՝ եւ ո՛չ դարձայց ՚ի նոցանէն[11005]։ 29 ՚Ի ձայնէ հեծելոց եւ ՚ի գրկալիր աղեղանց խուսեաց աշխարհն ամենայն, եւ սորեցին յայրս, եւ թաքեան յանտառս, եւ ելին ՚ի քարանձաւս. ամենայն քաղաքք լքա՛ն՝ եւ ո՛չ բնակէր ՚ի նոսա մարդ։ 30 Եւ դու թշուառական զի՞ գործեսցես. եթէ կարմիր զգեցցիս, եւ զարդու ոսկւով զարդարեսցիս, եւ ամասցես ծիրանիս յաչս քո. ՚ի զո՛ւր են զարդարանքն քո. մերժեցին զքեզ հոմանիքն քո, եւ խնդրեն զքեզ[11006]։ 31 Զի զձայն իբրեւ զերկանց անդրանկածնի լուայ զհեծութեան քոյ. ձա՛յն դստեր Սիոնի մեղկասցի, եւ լքցէ զձեռս իւր. Վա՛յ ինձ, զի պակասեաց անձն իմ ՚ի վերայ սպանելոցն[11007]։
1 Ընթացարո՛ւք յա՛յսկոյս եւ յայնկոյս ընդ ճանապարհս Երուսաղեմի. եւ տեսէ՛ք եւ ծաներո՛ւք եւ խնդրեցէ՛ք ՚ի հրապարակս նորա, եթէ գտանիցէք այր մի որ առնիցէ զիրաւունս, եւ խնդրիցէ հաւատս. եւ եղէց նոցա քաւիչ՝ ասէ Տէր[11008]։ 2 Եթէ ասիցեն կենդանի է Տէր. թէպէտ եւ սո՛ւտ իսկ երդնուցուն։ 3 Տէր Տէր աչք քո ՚ի հաւատս. տանջեցեր զնոսա, եւ նոցա ո՛չ ցաւեաց. վախճանեցեր զնոսա, եւ ո՛չ կամեցան ընդունել զխրատ. կարծրացուցին զերեսս իւրեանց քան զվէմ, եւ ո՛չ կամեցան դառնալ[11009]։ 4 Եւ ես ասացի. Թերեւս աղքա՛տք իցեն. վասն այնորիկ ո՛չ կարացին իմանալ զճանապարհս Տեառն, եւ զիրաւունս Աստուծոյ[11010]. 5 երթայց առ հարուստսն՝ եւ խօսեցայց ընդ նոսա, թէ նոքա գիտացին զճանապարհ Տեառն եւ զիրաւունս Աստուծոյ. եւ նոքա աւանիկ առ հասարա՛կ խորտակեցին զլուծն, եւ խզեցին զսամետէս[11011]։ 6 Վասն այնորիկ եհար զնոսա առեւծ յանապատի, եւ գա՛յլ մինչեւ ՚ի տունս նոցա սատակեաց զնոսա. զարթեա՛ւ ինծ ՚ի վերայ քաղաքաց նոցա, եւ ամենեքեան որ ելանիցեն ՚ի նոցանէ՝ անկցին գէ՛շ. զի յաճախեցին զամպարշտութիւնս իւրեանց, զօրացան յապստամբութեան իւրեանց[11012]։ 7 Որո՞վք այսոքիւք հաշտեցայց ընդ քեզ. որդիքն քո թողին զիս, եւ երդնուին ՚ի չաստուածսն. յագեցուցի զնոսա՝ եւ շնային, եւ ՚ի պոռնկանո՛ցս օթեվանս առնէին[11013]։ 8 Ձիք մատակախանձք եղեն, իւրաքանչիւր ՚ի կին ընկերի իւրոյ վրընջէին[11014]։ 9 Միթէ ՚ի վերայ այսր ամենայնի ո՞չ առնիցեմ այցելութիւն՝ ասէ Տէր. կամ յազգէ այնպիսւոյ ո՞չ խնդրէ վրէժ անձն իմ[11015]։
Ե 10 Ելէ՛ք ՚ի մարտկոցս նորա եւ կործանեցէ՛ք. բայց վախճան մի՛ առնիցէք. թողէ՛ք զհիմունս նորա՝ զի Տեառն են։ 11 Զի արհամարհելով արհամարհեցի՛ն զիս տունն Իսրայէլի՝ եւ տունն Յուդայ, ասէ Տէր. 12 ստեցի՛ն Տեառն իւրեանց, եւ ասեն. Ո՛չ ինչ է այդ. եւ ո՛չ եկեսցեն ՚ի վերայ մեր չարիք, եւ զսո՛ւր եւ զսով ո՛չ տեսցուք։ 13 Մարգարէքն մեր էին ՚ի հողմն, եւ բան Տեառն ո՛չ գոյր ՚ի նոսա. ա՛յնպէս եղիցի նոցա։ 14 Վասն այդորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր Աստուած ամենակալ. Փոխանակ զի խօսեցայք զբանդ զայդ՝ ահաւասիկ ես ետու զբան իմ ՚ի բերան քո հո՛ւր, եւ զժողովուրդդ զայդ փայտ. եւ կերիցէ՛ զնոսա[11016]։ 15 Զի ահաւասիկ ես ածից ՚ի վերայ ձեր ա՛զգ ՚ի հեռաստանէ, տունդ Իսրայէլի՝ ասէ Տէր, ա՛զգ որ առաջին. ա՛զգ որ յաւիտենից. ազգ որոյ ո՛չ լսիցես զլեզուս նորա, եւ ո՛չ իմանայցես զխօսս նորա[11017]։ 16 Կապարճք նորա իբրեւ զգերեզմանս բա՛ց են. ամենեքին զօրաւորք։ 17 Եւ կերիցեն զհունձս ձեր՝ եւ զհաց. եւ կերիցեն զուստերս ձեր՝ եւ զդստերս. եւ կերիցեն զոչխար եւ զարջառ ձեր. եւ կերիցեն զայգիս եւ զթզենիս ձեր եւ զձիթենիս. եւ կասեսցեն զամուր ամուր քաղաքս ձեր. եւ յորս դուքն պանծացեալ էք՝ սրով սատակեսցեն[11018]։ 18 Եւ եղիցի յաւուր յայնմիկ, ասէ Տէր Աստուած քո. ո՛չ արարից զձեզ ՚ի վախճան։ 19 Եւ եղիցի յորժամ ասիցեն. Վասն է՞ր արար Տէր Աստուած մեր մեզ զայս ամենայն, ասիցես ցնոսա. Փոխանակ զի թողէք զիս՝ եւ ծառայեցէք աստուածոց օտարաց յերկրի ձերում, նո՛յնպէս ծառայեսջիք օտարաց յերկրի՝ որ ո՛չ ձեր իցէ[11019]։
Զ 20 Պատմեցէ՛ք զայդ ՚ի տուն Յակոբայ, եւ լսելի՛ լիցի ՚ի տուն Յուդայ, եւ ասացէ՛ք. 21 Լուարո՛ւք զայս ժողովուրդք յիմար եւ անմիտ, որոց աչք են եւ ո՛չ տեսանեն, եւ ականջք եւ ո՛չ լսեն[11020]։ 22 Եթէ յինէն ո՞չ երկնչիցիք՝ ասէ Տէր, կամ յերեսաց իմոց ո՞չ սարսիցէք. որ կարգեցի զաւազ սահման ծովու. հրաման յաւիտենական՝ եւ ո՛չ անցցէ զնովաւ. խռովեսցի՝ եւ ո՛չ կարասցէ ելանել. գոչեսցեն ալիք նորա՝ եւ ո՛չ անցանեն զնովաւ[11021]։ 23 Եւ ժողովրդեանս այսորիկ եղեւ սիրտ անհնազանդ՝ եւ անհաւան. թիւրեցան՝ եւ անցին գնացին[11022]. 24 եւ ո՛չ ասացին ՚ի սիրտս իւրեանց. Երկիցուք ՚ի Տեառնէ Աստուծոյ մերմէ. որ տայ մեզ զանձրեւ զկանուխ եւ զանագան, ըստ ժամանակի լրութեան հրամանի հնձոց՝ եւ պահեսցէ զմեզ։ 25 Անօրէնութիւնք մեր վրիպեցուցին զայն, եւ մեղք մեր մերժեցին զբարութիւնս ՚ի մէնջ։ 26 Զի գտա՛ն ՚ի մէջ ժողովրդեան իմոյ ամպարիշտք. եւ որոգայթս իբրեւ զվարմս հաւորսաց կանգնեցին ապականե՛լ զմարդիկ. 27 եւ ըմբռնէին իբրեւ զորոգայթս անկեալս լի՛ թռչնովք. ա՛յնպէս լի են տունք նոցա նենգութեամբ։ Վասն այսորիկ ստուարացան մեծացան[11023]՝ 28 գիրացան եւ պարարտացան, եւ անցին զբանիւք իմովք ՚ի չարութիւն. դատաստան արդար ո՛չ դատեցան. զիրաւունս որբոյն՝ ո՛չ իրաւացուցին. եւ զդատաստան այրւոյն՝ ո՛չ դատեցան։ 29 Միթէ ՚ի վերայ այսր ամենայնի ո՞չ առնիցեմ այցելութիւն՝ ասէ Տէր. կամ յազգէ այնպիսւոյ ո՞չ խնդրիցէ վրէժ անձն իմ[11024]։ 30 Յիմարութիւնք եւ արհաւիրք եղեն ՚ի վերայ երկրի. 31 մարգարէք սո՛ւտ մարգարէանան, եւ քահանայք ծա՛փ հարկանեն նոցա. եւ ժողովուրդ իմ սիրեա՛ց զայն. եւ զի՞նչ գործիցէք առ յապայ[11025]։
1 Զօրացարո՛ւք որդիք Բենիամինի ՚ի մէջ Երուսաղեմի. փո՛ղ հարէք ՚ի Թեկուէ, եւ ՚ի վերայ Բեթաքարմայ առէ՛ք նշան. զի չարիք կարկառեալ գան ՚ի հիւսւսոյ, եւ բեկումն մե՛ծ 2 եղիցի գեղեցկին եւ փափկացելոյն. եւ բարձցի՛ բարձրութիւն քո դուստր Սիովնի։ 3 Եկեսցեն ՚ի նա հովիւք եւ խաշինք իւրեանց, եւ կանգնեսցեն շուրջ զնովաւ զխորանս իւրեանց. եւ հովուեսցեն իւրաքանչի՛ւր ձեռամբ։ 4 Պատրաստեցարո՛ւք ՚ի վերայ նոցա ՚ի պատերազմ. արի՛ք եւ ելցուք ՚ի վերայ նորա ՚ի միջօրէի. վա՛յ մեզ՝ զի տի՛ւն կարճատեաց, եւ հասին մեզ ստուերք երեկորւոյ[11026]։ 5 Արի՛ք եւ ելցուք գիշերի, եւ ապականեսցուք զհիմունս նորա[11027]։ 6 Զի ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց. Ջարդեցէ՛ք զփայտակերտս նորա, արկէ՛ք ՚ի վերայ Երուսաղեմի զօր. զի նա՛ է քաղաք ամենեւին սուտ. բռնութիւն ՚ի մէջ նորա[11028]։ 7 Զոր օրինակ ցրտացուցանէ գուբ զջուր իւր, ա՛յնպէս եւ նա ցրտացուցանէ զչարիս իւր. ամպարշտութիւն՝ եւ չարութիւն լուիցի ՚ի միջի նորա, յանդիմա՛ն իւր հանապազ։ Ցաւովք եւ տանջանօք[11029] 8 խրատեսցիս Երուսաղէմ, գուցէ երբէք վերասցի անձն իմ ՚ի քէն. գուցէ երբէք արարից զքեզ անապա՛տ երկիր՝ ուր ո՛չ ոք երբէք բնակեցաւ։ 9 Զի ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց. Կթեցէ՛ք՝ կթեցէք. ճռաքա՛ղ արարէք զմնացորդսդ Իսրայէլի, եւ անդրէն կրկնեսջիք որպէս կթօղ յոճ իւր[11030]։ 10 Արդ՝ ընդ ո՞ւմ խօսեցայց, եւ ո՞ւմ եդից վկայութիւն՝ եւ լուիցէ. ահաւադիկ անթլփատ են ականջք նոցա, եւ ո՛չ կարեն լսել. ահա բան Տեառն եղեւ նոցա ՚ի նախատինս, եւ ո՛չ եւս ախորժեսցեն զնա[11031]։ 11 Եւ ես զբարկութիւն իմ լցի եւ արգելի, եւ ո՛չ վախճանեցի զնոսա. հեղի՛ց ՚ի վերայ տղայոց արտաքուստ, եւ ՚ի ժողովս երիտասարդաց ՚ի միասին. զի ա՛յր եւ կին առ հասարակ ըմբռնեսցին. ծեր՝ հանդերձ կատարելովն աւուրբք ընկրկեսցին[11032]։ 12 Եւ ըմբռնեսցին տունք նոցա ՚ի ձեռս օտարաց. ա՛նդք եւ կանայք նոցա ՚ի միասին. զի ձգեցից զձեռն իմ ՚ի վերայ բնակչաց երկրին այնորիկ՝ ասէ Տէր։ 13 Զի ՚ի փոքունց նոցա մինչեւ ցմեծամեծս, ամենեքեան կատարեցին զանօրէնութիւնս. ՚ի քահանայէ մինչեւ ՚ի սո՛ւտ մարգարէ, ամենեքեան արարին ստութիւն[11033]։ 14 Եւ բժշկեցին զհարուածս դստեր ժողովրդեան իմոյ ընդ արհամարհանս. եւ ասէին. Խաղաղութիւն, խաղաղութի՛ւն. եւ ո՞ւր է խաղաղութիւն[11034]։ 15 Յամօ՛թ եղեն զի պակասեցան. եւ ո՛չ որպէս ամաչեցեալք ամաչեցին, եւ զանարգանս իւրեանց ո՛չ առին ՚ի միտ. վասն այնորիկ անկցին ՚ի կործանումն իւրեանց. եւ ՚ի ժամանակի այցելութեան իւրեանց սատակեսցին, ասէ Տէր[11035]։
Է 16 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Կացէ՛ք ՚ի ճանապարհս եւ դիտեցէ՛ք, եւ հարցէ՛ք զյաւիտենական շաւղաց Տեառն. եւ տեսէ՛ք ո՞ր է ճանապարհ բարի, եւ գնացէ՛ք ընդ նա, եւ գտջիք սրբութիւն անձա՛նց ձերոց. եւ ասացին թէ ո՛չ երթիցուք։ 17 Կացուցի ՚ի վերայ ձեր դէտս, լուարո՛ւք բարբառոյ փողոյն. եւ ասեն. Ո՛չ լուիցուք[11036]։ 18 Վասն այնորիկ լուան ազգք, եւ որ հովուէին զհօտս ՚ի նոսա[11037]։ 19 Լո՛ւր երկի՛ր, ահաւադիկ ես ածից ՚ի վերայ ժողովրդեանդ այդորիկ չարի՛ս, ըստ պտղոյ ապստամբութեան իւրեանց. զի բանից իմոց ո՛չ անսացին, եւ զօրէնս իմ մերժեցին։ 20 Ընդէ՞ր է այդ զի բերես ինձ խունկս ՚ի Սաբայ, եւ կինամոմոն յերկրէ հեռաստանէ. ողջակէզքն ձեր՝ չե՛ն ընդունելի, եւ զոհք ձեր ինձ ո՛չ քաղցրացան[11038]։ 21 Վասն այդորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ահաւադիկ ես տա՛ց ՚ի վերայ ժողովրդեանդ այդորիկ ա՛խտ, եւ ախտասցին ՚ի նմին, հարք եւ որդիք ՚ի միասին. դրացին եւ ընկեր իւր կորիցե՛ն[11039]։ 22 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ահաւադիկ զօր գայ ՚ի հիւսւսոյ, ազգ մեծ. թագաւորք բազումք զարթիցեն ՚ի ծագաց երկրէ[11040], 23 աղեղնաւորք եւ տիգաւորք. ազգ ժպի՛րհ եւ անողորմ. ձայն նորա իբրեւ զձայն ծովու յարուցելոյ. կառօք եւ երիվարօք ճակատեսցի, եւ լաստեսցի իբրեւ զհուր ՚ի պատերազմ ՚ի վերայ քո դուստր Սիովնի։ 24 Լուաք զլուր նոցա՝ եւ լքան ձեռք մեր. նեղութիւնք կալան զմեզ իբրեւ երկունք ծննդականի։ 25 Մի՛ ելանէք յանդս, եւ ընդ ճանապարհս մի՛ գնայք. զի սուր թշնամեաց շուրջ պատեալ է։ 26 Դո՛ւստր ժողովրդեան իմոյ քո՛ւրձ զգեցի՛ր. մոխի՛ր տարածեա՛. ա՛ռ զսուգ սիրելւոյ, եւ կոծեա՛ կոծ ողորմ. զի յանկարծակի եկեսցէ թշուառութիւն ՚ի վերայ քո[11041]։ 27 Փորձի՛չ ետու զքեզ ժողովրդոց պաշարելոց, եւ գիտասջի՛ր ՚ի փորձել ինձ զճանապարհս դոցա[11042]։ 28 Ամենեքեան անհնազանդք գնան կամակարութեամբ. իբրեւ զպղինձ եւ զերկաթ՝ ամենեքեան ապականեալք[11043]։ 29 Պակասեցի՛ն փուքք ՚ի հրոյ. պակասեաց կապար. զո՛ւր աշխատի արծաթագործն, եւ նոցա չարիքն ո՛չ հալեցան։ 30 Արծաթ խոտա՛ն կոչեցէք զնոսա, զի խոտեաց զնոսա Տէր։ Լուարո՛ւք զպատգամս Տեառն ամենայն Հրէաստան[11044]։
Ը 1 Պատգամն որ եղեւ առ Երեմիա ՚ի Տեառնէ՝ եւ ասէ. 2 Կա՛ց ՚ի դրան տանն Տեառն՝ եւ ընթերցի՛ր անդ զբանս զայս, եւ ասասցես. Լուարո՛ւք զբան Տեառն ամենայն Հրէաստան որք մտանէք ընդ դրունսդ ընդ այդոսիկ երկիրպագանել Տեառն։ 3 Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց՝ Աստուած Իսրայէլի. Ուղի՛ղ արարէք զճանապարհս ձեր՝ եւ զգնացս, եւ բնակեցուցից զձեզ ՚ի տեղւոջս յայսմիկ։ 4 Եւ մի՛ յանձնապաստա՛ն լինիք ՚ի բանս ստութեան. զի ամենեւին ո՛չ օգնեսցեն ձեզ՝ որ ասեն. Տաճա՛ր Տեառն է[11045]։ 5 Թէ ուղղելով ուղղիցէք զճանապարհս ձեր եւ զգնացս. եւ եթէ առնելով առնիցէք իրաւունս ՚ի մէջ ա՛ռն եւ ընկերի իւրոյ[11046]. 6 եւ զե՛կն եւ զո՛րբն եւ զայրին ո՛չ յաղթահարիցէք. եւ արիւն անպա՛րտ ո՛չ հեղուցուք ՚ի տեղւոջդ յայդմիկ. եւ զհետ աստուածոց օտարաց ո՛չ երթիցէք չարի ձերում[11047]։ 7 Բնակեցուցից զձեզ ՚ի տեղւոջդ յայդմիկ, յերկրի զոր ետու հարցն ձերոց յաւիտենից մինչեւ յաւիտեանս[11048]։ 8 Ապա թէ դուք յանձնապաստա՛ն իցէք ՚ի բանս ստութեան, ուստի ո՛չ ինչ օգտիցիք։ 9 Եւ գողանայցէք, եւ սպանիցէք, եւ շնայցէք, եւ երդնուցուք սուտ, եւ արկանիցէք խունկս Բահաղու, եւ երթիցէք զհետ աստուածոց օտարաց. զորս ո՛չ գիտիցէք, ստո՛ց՝ ուստի եւ չա՛ր լինիցի ձեզ[11049]։ 10 Եւ գայցէք կայցէք առաջի իմ ՚ի տանս յայսմիկ՝ յորոյ վերայ կոչեցեալ է անուն իմ. եւ ասիցէք. Մերժեցաք յառնելոյ զամենայն գարշելիսն զայնոսիկ։ 11 Միթէ այրս աւազակա՞ց եղեւ տունդ իմ. յորոյ վերայ կոչեցեալ է անուն իմ այդր առաջի ձեր. եւ ես ահաւասիկ տեսի՛ ասէ Տէր[11050]։ 12 Զի չոգայք ՚ի տեղին իմ ՚ի Սելով, ուր բնակեցուցի զանուն իմ ա՛նդ զառաջինն. եւ տեսէք զինչ արարի ընդ նա յերեսաց չարեաց ժողովրդեան իմոյ Իսրայէլի[11051]։ 13 Եւ արդ փոխանակ զի արարէք զայդ ամենայն գործս՝ ասէ Տէր. եւ խօսեցայ ընդ ձեզ ընդ առաւօտս խօսելով՝ եւ ո՛չ լուարուք ինձ. կոչեցի՛ զձեզ՝ եւ ո՛չ ետուք ինձ պատասխանի. 14 եւ արարից ընդ տունդ ընդ այդ՝ յորոյ վերայ կոչեցեալ է անուն իմ, յոր դուքդ ապաստա՛ն էք. եւ ընդ տեղիդ զոր ետու ձեզ եւ հարցն ձերոց. որպէս արարի՛ ընդ Սելով[11052]. 15 եւ ընկեցից զձեզ յերեսաց իմոց՝ որպէս ընկեցի զեղբարս ձեր՝ զամենայն զաւակն Եփրեմեան[11053]։ 16 Եւ դու մի՛ կար յաղօթս ՚ի վերայ ժողովրդեա՛նդ այդորիկ, եւ մի՛ խնդրեր ՚ի վերայ դոցա ողորմութիւն. եւ մի՛ աղաչեր՝ եւ մի՛ անկանիր առաջի իմ վասն դոցա. զի ո՛չ լսեմ քեզ։ 17 Եթէ ո՞չ տեսանես զինչ գործեն դոքա ՚ի քաղաքս Յուդայ եւ ՚ի ճանապարհս Երուսաղեմի։ 18 Որդիք նոցա փա՛յտ քաղեն, եւ հարքն նոցա հրա՛տս արկանեն, եւ կանայք նոցա հա՛յս հարկանեն, առնել կարկանդակս զօրութեանց երկնից. եւ նուիրեն նուէրս աստուածոց օտարաց, զի բարկացուցանիցեն զիս[11054]։ 19 Միթէ զի՞ս բարկացուցանիցեն՝ ասէ Տէր. եւ ո՞չ զանձինս, զի ամաչեսցեն երեսք նոցա[11055]։ 20 Վասն այսորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ահա զբարկութիւն եւ զսրտմտութիւն իմ հեղից ՚ի վերայ տեղւոյդ այդմիկ, ՚ի վերայ մարդոյ եւ անասնոյ, եւ ՚ի վերայ փայտի՛ ագարակի. եւ ՚ի վերայ արդեանց երկրի, բորբոքեսցի եւ ո՛չ շիջցի[11056]։
Թ 21 Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Զողջակէզս ձեր ժողովեցէ՛ք հանդերձ զոհիւք ձերովք, եւ կերայք միս. 22 զի ո՛չ խօսեցայ ընդ հարսն ձեր, եւ ո՛չ պատուէր ետու նոցա յաւուրն յորում հանի զնոսա յերկրէն Եգիպտացւոց՝ վասն բանի ողջակիզաց եւ զոհից։ 23 Այլ զա՛յս բան պատուիրեցի նոցա՝ եւ ասեմ. Լուարո՛ւք ձայնի իմում, եւ ես եղէց ձեզ յԱստուած. եւ դուք եղիջիք ինձ ՚ի ժողովո՛ւրդ, եւ գնասջիք յամենայն ճանապարհս իմ զոր պատուիրեցի ձեզ, զի բարի՛ լինիցի ձեզ[11057]։ 24 Եւ ո՛չ լուան ինձ, եւ ո՛չ անսաց ունկն նոցա. այլ գնացին ըստ խորհրդոց սրտից իւրեանց չարաց. եւ եղեն յե՛տս եւ ո՛չ յառաջ, 25 յօրէ յորմէ ելին հարքն նոցա յերկրէն Եգիպտացւոց մինչեւ ցայսօր։ Եւ արդ՝ առաքեցի առ ձեզ զամենայն ծառայս իմ զմարգարէս, ՚ի տուէ՝ եւ ընդ առաւօտս առաքեալ[11058]։ 26 Եւ ո՛չ լուան ինձ, եւ ո՛չ անսաց ունկն նոցա. եւ խստացուցին զպարանոցս իւրեանց առաւե՛լ քան զհարց իւրեանց։ 27 Եւ ասասցես ցնոսա զբանս զայս, եւ ո՛չ լուիցեն քեզ. եւ կոչեսցես զնոսա՝ եւ ո՛չ տայցեն քեզ պատասխանի[11059]։ 28 Եւ ասասցես առ նոսա. Ա՛յս ա՛զգ է որ ո՛չ լուան ձայնի Տեառն Աստուծոյ իւրեանց. եւ ո՛չ ընկալան զխրատ. պակասեցի՛ն հաւատք, եւ բարձաւ ճշմարտութիւն ՚ի բերանոց նոցա[11060]։ 29 Կտրեա՛ զհերս քո եւ ՚ի բա՛ց ընկեա. եւ ա՛ռ զողբս ՚ի շրթունս. զի խոտեաց Տէր՝ եւ մերժեաց զազգն որ առնէր զայս[11061]։ 30 Զի արարին որդիքն Յուդայ չա՛ր առաջի իմ՝ ասէ Տէր. կարգեցին զգարշելիսն իւրեանց ՚ի տանն յորոյ կոչեցեալ էր անուն իմ ՚ի վերայ նորա պղծե՛լ զնա[11062]. 31 եւ շինեցին բագին Տափեթայ, որ է ՚ի ձոր որդւոցն Ենովմայ, այրել զուստերս եւ զդստերս իւրեանց ՚ի հուր. զոր ո՛չ հրամայեցի նոցա, եւ ո՛չ զմտաւ ածի ՚ի սրտի իմում[11063]։ 32 Վասն այնորիկ ահա աւուրք եկեսցեն՝ ասէ Տէր, եւ ո՛չ եւս ասասցեն Բագին Տափեթայ, եւ Ձո՛ր որդւոցն Ենովմայ, այլ Ձոր կոտորելոց, եւ թաղեսցեն ՚ի Տափեթն առ ՚ի տեղւոյն չբաւելոյ[11064]։ 33 Եւ եղիցին դիակունք ժողովրդեանդ այդորիկ՝ ՚ի կերակուր թռչնոց երկնից՝ եւ գազանաց երկրի. եւ ո՛չ ոք իցէ որ հալածիցէ[11065]։ 34 Եւ բարձի՛ց ՚ի քաղաքացն Յուդայ եւ յանցիցն Երուսաղեմի զձայն խրախճանաց, եւ զձայն ցնծացելոց. զձա՛յն հարսին, եւ զձայն փեսայի. զի յանապա՛տ եղիցի երկիրն[11066]։
1 ՚Ի ժամանակին յայնմիկ՝ ասէ՛ Տէր, հանցեն զոսկերս թագաւորացն Յուդայ՝ եւ զոսկերս իշխանաց նոցա, եւ զոսկերս քահանայից, եւ զոսկերս մարգարէից, եւ զոսկերս բնակչացն Երուսաղեմի՝ ՚ի գերեզմանաց իւրեանց. 2 եւ ցամաքեցուսցեն յարեւու, եւ ընդ լուսնով, եւ ընդ ամենայն աստեղբք, եւ առաջի ամենայն զօրութեանց երկնից զոր սիրեցինն՝ եւ որոց ծառայեցինն, եւ որոց զհե՛տն գնացին, եւ յորս ապաստա՛ն լինէին, եւ երկի՛ր պագանէին նոցա. ո՛չ կոծեսցին, եւ ո՛չ լայցեն, այլ ՚ի նշաւա՛կ եղիցին ՚ի վերայ երեսաց երկրի[11067]. 3 զի ախորժեցին զմահ՝ եւ ո՛չ զկեանս։ Եւ զմնացորդս որ մնացեալ իցեն յազգէ անտի չարէ. ընդ ամենայն տեղիս մնացելոցն ուր եւ մերժեցից զնոսա անդր՝ ասէ՛ Տէր զօրութեանց։ 4 Եւ ասասցես ցնոսա. Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Միթէ որ գլորին՝ ո՞չ յառնիցէ. կամ որ խոտորին՝ ո՞չ եւս դառնայցէ[11068]։ 5 Արդ՝ ընդէ՞ր խոտորեցաւ ժողովուրդդ այդ եւ Երուսաղէմ՝ խոտորումն ժպիրհ. եւ պնդեցան կամօք իւրեանց՝ եւ ո՛չ կամեցան դառնալ։ 6 Ո՛ւնկնդիք եւ լուարո՛ւք, ո՛չ այդպէս խօսին. եւ ո՛չ գոյ մարդ որ զղջանայ ՚ի վերայ չարեաց իւրոց, եւ ասէ թէ զինչ գործեցի. կասեաց ընթացօղն յընթացից իւրոց՝ իբրեւ զձի՛ ընդ քիրտն մտեալ ՚ի խըխնջել իւրում[11069]։ 7 Արդ՝ արսինն յերկինս ծանեաւ զժամանակ իւր. տատրակ եւ ծիծա՛ռն թռչունք վայրի՝ պահեցին զժամանակս մտից իւրեանց. եւ ժողովուրդ իմ ո՛չ ծանեաւ զիրաւունս Տեառն[11070]։ 8 Զիա՞րդ ասիցէք՝ թէ իմաստունք եմք, եւ օրէնք Աստուծո՛յ են ՚ի մեզ. վասն այդորիկ զո՛ւր եղեւ սուտ վիճակն դպրացն[11071]։ 9 Յամօթ եղեն իմաստունքն. զարհուրեցա՛ն եւ պարտեցան. զի զբան Տեառն անարգեցին. զի՞նչ իմաստութիւն իցէ ՚ի նոսա։ 10 Վասն այնորիկ տա՛ց զկանայս նոցա այլոց, եւ զագարակս նոցա օտա՛ր ժառանգաց. զի ՚ի փոքուէ մինչեւ ՚ի մեծամեծս նոցա ամենայն ոք ագահէ՛ զագահութիւն. ՚ի մարգարէէ մինչեւ ցքահանայն՝ ամենայն ոք առնէ անիրաւութիւն[11072]։ 11 Եւ բժշկէին զբեկումն դստեր ժողովրդեան իմոյ ընդ արհամարհանս. եւ ասէին խաղաղութիւն խաղաղութիւն, եւ ո՛չ գոյր խաղաղութիւն։ 12 Ամաչեսցե՛ն զի արարին զպղծութիւն. սակայն եւ այնպէս ո՛չ ամաչեցին ամօթով, եւ զպատկառանս ո՛չ առին ՚ի միտ. վասն այնորիկ անկցին ընդ անկեալսն ՚ի ժամանակի այցելութեան իւրեանց, եւ տկարասցին՝ ասէ Տէր[11073]։ 13 Եւ ժողովեսցեն զարդիւնս իւրեանց՝ ասէ Տէր. չի՛ք խաղող յայգիս նոցա, եւ ո՛չ թուզ ՚ի թզենիս նոցա. եւ տերեւն թօթափեցաւ. ետու նոցա՝ եւ ա՛նց զնոքօք[11074]։ 14 Արդ մեք՝ զի՞ նստիցիմք. այլ ժողովեցարո՛ւք՝ եւ մտցո՛ւք ՚ի քաղաքս ամուրս, եւ ա՛նդր անկցուք. զի Տէր Աստուած մեր ընկէց զմեզ, եւ արբոյց մեզ ջուր դառնութեան, զի մեղաք առաջի նորա[11075]։ 15 Ժողովեցա՛ք ՚ի խաղաղութիւն, եւ ո՛չ գոյր բարութիւն. ՚ի ժամանակի բժշկութեան՝ եւ ահա տագնա՛պ[11076]։ 16 ՚Ի Դանա՛յ լուիցուք զձայն երագութեան երիվարաց նորա. ՚ի ձայնէ խըխնջելոց հեծելոց նորա շարժեցաւ երկիր ամենայն. եկեսցէ եւ կերիցէ զերկիր լրիւ իւրով, զքաղաքս եւ զբնակիչս նորա[11077]։ 17 Քանզի ես աւասիկ արձակե՛մ ՚ի ձեզ օձս կոտորիչս, յորս ո՛չ մտանիցեն թովչութիւնք, եւ հարկանիցե՛ն զձեզ՝ ասէ Տէր[11078]. 18 եւ յանբժշկական ցաւս սրտից ձերոց տարակուսելոց։ 19 Ահա ձա՛յն գուժի դստեր ժողովրդեան իմոյ յերկրէ՛ հեռաստանէ. Միթէ Տէր ո՞չ գուցէ ՚ի Սիովն, կամ Թագաւո՛ր անդ՝ ո՞չ իցէ. ընդէ՞ր բարկացուցին զիս դրօշելովք իւրեանց, եւ սնոտւովք օտարոտւովք։ 20 Անցի՛ն հունձք, ա՛նց ամառն. եւ մեք ո՛չ փրկեցաք։ 21 ՚Ի վերայ բեկման դստեր ժողովրդեան իմոյ խորտակեցա՛յ. խաւարեցա՛յ տարակուսանօք. յաղթահարեցի՛ն զիս երկունք իբրեւ ծննդականի[11079]։ 22 Միթէ դեղ ո՞չ գուցէ ՚ի Գաղաադ, կամ բժիշկ ո՞չ կայցէ անդ. ընդէ՞ր ո՛չ եղեւ բժշկութիւն դստեր ժողովրդեան իմոյ[11080]։
1 Ո՛ տայր զգլուխս իմ ջուր, եւ զաչս իմ աղբեւրս արտասուաց. եւ լայի զժողովուրդս զայս զտիւ եւ զգիշեր, եւ զվիրաւորեալս դստեր ժողովրդեան իմոյ։ 2 Ո՛ տայր ինձ յանապատի դո՛յզն օթեւանս. եւ թողուի զժողովուրդ իմ, եւ գնայի ՚ի դոցանէ. զի ամենեքեան շնան՝ առ հասարակ ժողովուրդք արհամարհողաց[11081]։ 3 Եւ լարեցին զլեզուս իւրեանց իբրեւ զաղեղն. ստութիւն՝ եւ ո՛չ հաւատք զօրացան ՚ի վերայ երկրի. զի ՚ի չարեաց ՚ի չարիս ելին, եւ զիս ո՛չ ծանեան՝ ասէ Տէր[11082]։ 4 Իւրաքանչիւր յընկերէ իւրմէ զգո՛յշ լերուք, եւ յեղբա՛րս ձեր մի՛ յուսայք։ Զի ամենայն եղբայր՝ խաբելով խաբէ, եւ ամենայն բարեկամ նենգութեա՛մբ գնայ[11083]։ 5 Իւրաքանչիւր զբարեկամ իւր այպանեն, եւ ճշմարտութիւն ո՛չ խօսին. ուսաւ լեզու նոցա խօսել ստութիւն. զրկեցին, եւ ո՛չ դադարեցին[11084] 6 ժողովել վաշխս ՚ի վերայ վաշխից, եւ նենգութիւն ՚ի վերայ նենգութեանց. եւ ո՛չ կամեցան զիս ճանաչել՝ ասէ Տէր։ 7 Վասն այնորիկ այսպէս ասէ Տէր՝ Տէր զօրութեանց. Ահաւադիկ ես ջեռուցից զնոսա, եւ փորձեցից զնոսա. զի արարից յերեսաց չարեաց դստեր ժողովրդեան իմոյ[11085] 8 բալի՛ստր խոցոտիչ. լեզուք նոցա նենգաւորք. եւ բանք բերանոյ նոցա ընդ ընկերի իւրում խօսին զխաղաղութիւն, եւ ՚ի սրտի իւրում ունին զթշնամութիւն[11086]։ 9 Միթէ ՚ի վերայ այսոցիկ ո՞չ արարից այցելութիւն՝ ասէ Տէր. կամ յազգէ այնպիսւոյ ո՞չ խնդրեսցէ վրէժ անձն իմ[11087]։ 10 Կո՛ծ առէք ՚ի վերայ լերանց, եւ ձայնս ՚ի վերայ բլրոց անապատի. ողբացէ՛ք, քանզի պակասեցին առ ՚ի չգոյէ մարդկան անցաւորաց, եւ ո՛չ լուան զձայնս ստացուածոց. ՚ի թռչնոց երկնից մինչեւ ցանասունս յիմարեցա՛ն եւ գնացին[11088]։ 11 Եւ տաց զԵրուսաղէմ ՚ի գերութիւն եւ ՚ի բնակութիւն վիշապաց. եւ զքաղաքս Յուդայ եդից յապականութիւն՝ առ ՚ի չգոյէ բնակչաց։ 12 Ո՞վ է այր իմաստուն՝ եւ ՚ի մի՛տ առցէ զայս, եւ առ ո՞ւմ բան բերանոյ Տեառն, պատմեսցէ մեզ թէ վասն է՞ր կորեաւ երկիր. լքա՛ւ իբրեւ զանապատ առ ՚ի չգոյէ անցաւորաց[11089]։ 13 Եւ ասէ ցիս Տէր. Վասն թողլոյն դոցա զօրէնս իմ զոր եդի առաջի աչաց նոցա, եւ ո՛չ լուան ձայնի իմում[11090]. 14 եւ գնացին զհետ հաճոյից սրտից իւրեանց չարաց, եւ զհետ կռոցն զոր ցուցին նոցա հարքն նոցա։ 15 Վասն այնորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց՝ Աստուած Իսրայէլի. Ահաւասիկ ես ջամբե՛մ ժողովրդեանդ այդորիկ վտանգ, եւ արբուցանեմ դոցա ջո՛ւր դառնութեան[11091]։ 16 Եւ ցրուեցից զդոսա ընդ ազգս զորս ո՛չ գիտացին դոքա, եւ ո՛չ հարքն իւրեանց. եւ արձակեցից ՚ի վերայ դոցա սո՛ւր, մինչեւ սատակեցից զդոսա նովաւ։ 17 Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց. Զմտա՛ւ ածէ՛ք՝ եւ կոչեցէ՛ք զձայնարկուս՝ եւ եկեսցեն. եւ առ իմաստուն կանայս առաքեցէ՛ք, եւ ճչեսցեն[11092]. 18 եւ ստիպեսցեն, եւ առցեն ո՛ղբս ՚ի վերայ ձեր. եւ իջուսցեն աչք ձեր արտասուս, եւ արտեւանունք ձեր բղխեսցեն ջուր։ 19 Զի ձա՛յն ողորմ գուժեաց ՚ի Սիովն. Զիարդ թշուառացա՛ք, ամաչեցաք յո՛յժ, զի լքա՛ք զերկիր, եւ ընկեցա՛ք զբնակութիւնս մեր[11093]։ 20 Լուարո՛ւք կանայք զպատգամս Տեառն Աստուծոյ, եւ ընկալցին ականջք ձեր զբանս բերանոյ նորա. եւ արդ՝ ուսուցէ՛ք դստերաց ձերոց ձայնս. եւ կին՝ ընկերի իւրում ո՛ղբս[11094]. 21 զի ե՛լ մահ ընդ պատուհանս ձեր, եւ եմո՛ւտ յերկիր ձեր. ջնջել զտղայս արտաքո՛ւստ, եւ զերիտասարդս ՚ի հրապարակաց։ 22 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Եղիցին դիակունք մարդկան նշաւա՛կ ընդ երեսս դաշտաց երկրի ձերոյ, եւ իբրեւ զխոտ զկնի հնձողի. եւ ո՛չ ոք իցէ որ ժողովիցէ[11095]։
Ժ 23 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Մի՛ պարծեսցի իմաստունն յիմաստութիւն իւր, եւ մի՛ պարծեսցի հզօրն ՚ի զօրութիւն իւր, եւ մի՛ պարծեսցի մեծն ՚ի մեծութիւն իւր[11096]. 24 այլ ա՛յն պարծիցի՝ որ պարծիցի՛ իմանալ եւ ճանաչե՛լ զիս, թէ ես եմ Տէր Աստուած. որ առնեմ զիրաւունս եւ զողորմութիւն, եւ զարդարութիւն ՚ի վերայ երկրի. եւ ՚ի նո՛յնս են կամք իմ՝ ասէ Տէր[11097]։ 25 Ահա աւուրք եկեսցեն ասէ Տէր. եւ արարից ա՛յց ՚ի վերայ ամենայն թլփատելոց յանթլփատութեան իւրեանց. 26 ՚ի վերայ Եգիպտոսի, եւ ՚ի վերայ Յուդայ, եւ ՚ի վերայ Եդոմայ, եւ ՚ի վերայ որդւոցն Ամովնայ, եւ ՚ի վերայ որդւոցն Մովաբու, եւ ՚ի վերայ ամենայն յապաւելոցն զերեսօք բնակչա՛ց անապատի. զի ամենայն ազգ անթլփատ են մարմնով. եւ ամենայն Իսրայէլ անթլփա՛տ են սրտիւք իւրեանց[11098]։
1 Լուարո՛ւք զպատգամս զոր խօսեցաւ Տէր ՚ի վերայ ձեր՝ տունդ Իսրայէլի[11099]։ 2 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ըստ ճանապարհաց հեթանոսաց մի՛ ուսանիք, եւ ՚ի նշանաց երկնից մի՛ զարհուրիք. զի նոքա երկնչին յերեսաց նոցա։ 3 Զի ամենայն կուռք հեթանոսաց սնոտի՛ք են. փայտ յանտառէ հատեալ, գործք ձեռաց հիւսանց[11100]. 4 ձոյլ արծաթոյ եւ ոսկւոյ զարդարեալք. ուռամբք եւ բեւեռօք հաստատեցին զնոսա՝ զի ո՛չ շարժեսցին. արծա՛թ ճախարակեայ, արծաթ ՚ի գործ արկեալ ՚ի Թարշշէ, եւ ոսկի եկեալ ՚ի Մեմփաթայ[11101]։ 5 Եւ ձեռն ոսկերչի գործեաց գործ ճարտարաց. կապուտակ եւ ծիրանի զգեցուցանեն նոցա. եւ ո՛չ գնասցեն, այլ բառնալով բարձցին. եւ ո՛չ քայլ մի ոտին փոխեսցեն, եւ ո՛չ ինքնին ՚ի կրելիսն ամբարձցին. մի՛ երկնչիք ՚ի նոցանէ, զի ո՛չ չար առնեն, եւ բարի իսկ ո՛չ գոյ ՚ի նոսա[11102]։ 6 Չի՛ք ոք իբրեւ զքեզ Տէր. մե՛ծ ես՝ եւ մե՛ծ է անուն քո զօրութեամբ։ 7 Ո՞ ոչ երկիցէ ՚ի քէն Թագաւոր ազգաց. զի քե՛զ իսկ վայելէ. զի յամենայն իմաստունս հեթանոսաց, եւ յամենայն թագաւորս նոցա ո՞վ է իբրեւ զքեզ։ 8 Եւ միանգամայն այրեսցին, եւ տկարասցին սիրտք սնոտեաց. զի փա՛յտ են[11103]. 9 եւ արծա՛թ ընտի՛ր եկեալ ՚ի Թարշշայ, եւ ոսկի ՚ի Սովփաթայ, գործ ճարտարա՛ց ամենայն, եւ ձեռաց ոսկերչաց. կապուտա՛կ եւ ծիրանի հանդերձք նոցա. գո՛րծ իմաստնոց ամենայն[11104]։ 10 Այլ Տէր Աստուած մեր ճշմարիտ. է Աստուած կենդանի, եւ Թագաւոր յաւիտենական. եւ ՚ի սրտմտութենէ նորա շարժեսցի՛ երկիր՝ եւ ո՛չ հանդարտեսցեն ազգք բարկութեան նորա[11105]։ 11 Եւ ա՛յսպէս ասասջիք ցնոսա. Աստուածք որ զերկինս եւ զերկիր ո՞չ արարին՝ կորիցե՛ն յերկրէ, եւ ՚ի ներքոյ երկնիցս այսոցիկ։ 12 Տէ՛ր է՝ որ արար զերկիր զօրութեամբ իւրով, եւ կանգնեաց զտիեզերս իմաստութեամբ իւրով. եւ խորհրդով իւրով ձգեաց զերկինս[11106]. 13 եւ ՚ի տալոյ զձայն իւր՝ լնո՛ւ բազմութիւն ջուրցն յերկինս. հանէ զամպս ՚ի ծագաց երկրէ՝ եւ զփայլատակունս իւր յանձրեւս արար. հանէ զհողմս յշտեմարանաց իւրոց[11107]։ 14 Յիմարեցաւ ամենայն մարդ ՚ի գիտութենէ. յամօ՛թ եղեն ամենայն ոսկերիչք դրօշելովք իւրեանց. զի սո՛ւտ ձուլեցին, եւ չի՛ք շունչ ՚ի նոսա[11108]. 15 սնոտի՛ են՝ եւ գործք խաբէութեան. ՚ի ժամանակի այցելութեան իւրեանց կորիցեն։ 16 Այլ ո՛չ այնպիսի ինչ է Բաժինն Յակովբայ. զի որ ստեղծն զամենայն՝ նա՛ է բաժին նորա. եւ Իսրայէլ գաւազան ժառանգութեան նորա։ Տէր զօրութեանց անուն է նորա[11109]։ 17 Ժողովեա՛ ՚ի բացուստ զզօրութիւն քո բնակեալդ ՚ի մէջ ընտրելոց[11110]։ 18 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ահաւասիկ ես քարընդոտնե՛մ զբնակիչս երկրիդ այդորիկ նեղութեամբ. եւ նեղեցի՛ց զնոսա զի մի՛ գտցին[11111]։ 19 Վա՛յ ՚ի վերայ բեկման քոյ, զի ցաւագի՛ն են հարուածք քո. եւ ասեմ. Արդարեւ ա՛յդ իսկ են վէրք իմ, եւ եհաս յիս[11112]։ 20 Խորանն իմ չուառացաւ, կորեաւ. եւ ամենայն խորանափեղկք իմ քակտեցա՛ն. որդիք իմ եւ խաշինք իմ ո՛չ ուրեք էին, եւ ո՛չ եւս գոյ տեղի խորանի իմոյ, եւ ո՛չ տեղի խորանափեղկաց իմոց[11113]։ 21 Զի հովիւքն անմտացան, եւ զՏէր ո՛չ խնդրեցին. վասն այնորիկ ո՛չ իմացան ամենայն արօտականքն, եւ ցրուեցան։ 22 Ձայն գուժի եկեսցէ, եւ շարժումն մե՛ծ յերկրէ հիւսւսոյ, կարգել զքաղաքս Յուդայ յապականութիւն՝ եւ ՚ի դադարս ջայլամանց։ 23 Գիտե՛մ Տէր՝ զի ո՛չ մարդոյ է ճանապարհ իւր. եւ ո՛չ այր գնասցէ, եւ յաջողեսցէ զճանապարհս իւր։ 24 Խրատեա՛ զմեզ Տէր. բայց իրաւա՛մբք, եւ մի՛ ցասմամբ. զի մի՛ սակաւաւո՛րս արասցես զմեզ[11114]։ 25 Հե՛ղ զբարկութիւն քո ՚ի վերայ հեթանոսաց որ ո՛չ գիտեն զքեզ, եւ ՚ի վերայ ազգաց որ զանուն քո ո՛չ կարդացին. զի կերան զՅակովբ՝ եւ սպառեցին զնա. եւ վախճանեցին զնա, եւ զարօտս նորա աւերեցին։
ԺԱ 1 Բանն որ եղեւ առ Երեմիա՝ ՚ի Տեառնէ եւ ասէ. 2 Լուարո՛ւք զբան ուխտիս այսորիկ, եւ խօսեցարո՛ւք ընդ արսդ Յուդայ՝ եւ ընդ բնակիչսդ Երուսաղեմի[11115]։ 3 Եւ ասասցես ցնոսա. Ա՛յսպէս ասէ Տէր Աստուած Իսրայէլի. Անիծեա՛լ լիցի մարդն որ ո՛չ լուիցէ բանից ուխտիս այսորիկ[11116]. 4 զոր պատուիրեցի հարցն ձերոց, յաւուր յորում հանի զնոսա յերկրէն Եգիպտացւոց՝ ՚ի հնոցէ երկաթոյն. եւ ասեմ. Լուարո՛ւք ձայնի իմում, եւ արարէ՛ք զայդ ըստ ամենայնի զոր ինչ պատուիրեմ ձեզ. եւ եղիջիք ինձ ՚ի ժողովո՛ւրդ, եւ ես եղէց ձե՛զ յԱստուած[11117]։ 5 Եւ հաստատեցից զերդումն իմ զոր երդուայ հարցն ձերոց, տա՛լ նոցա զերկիրն որ բղխէ զմեղր եւ զկաթն. որպէս եւ այսօր։ Պատասխանի՛ ետու՝ եւ ասեմ. Այո՛ Տէր՝ եղիցի՛։ 6 Եւ ասէ ցիս Տէր. Ընթերցի՛ր զամենայն զբանսդ զայդոսիկ ՚ի քաղաքսդ Յուդայ՝ եւ արտաքոյ Երուսաղեմի, եւ ասասցես. Լուարո՛ւք զպատգամ ուխտիդ այդորիկ, եւ արարէ՛ք զդոսա[11118]։ 7 Զի վկայութեամբ եդի զվկայութիւն հարցն ձերոց՝ յաւուրն հանելոյ իմոյ զնոսա յերկրէն Եգիպտացւոց, եւ մինչեւ ցայսօր. կանխել ընդ առաւօտս՝ եւ դնել վկայութիւն՝ եւ ասել. Լուարո՛ւք ձայնի իմում, եւ ո՛չ լուան[11119]։ 8 Եւ խոտորեցուցին զլսելիս իւրեանց, եւ գնացին այր ըստ յօժարութեան սրտից իւրեանց ՚ի չարիս. եւ ածից ՚ի վերայ նոցա զամենայն բանս ուխտիս այսորիկ՝ զոր պատուիրեցի նոցա առնել՝ եւ ո՛չ արարին[11120]։ 9 Եւ ասէ ցիս Տէր. Գտա՛ւ կնճիռն յարսդ յայդոսիկ՝ եւ ՚ի բնակիչսդ Երուսաղեմի[11121]. 10 դարձան յանիրաւութիւնս հարցն իւրեանց առաջնոց, որք ո՛չ կամեցան լսել բանից իմոց. եւ ահաւադիկ երթան զհետ աստուածոց օտարաց ծառայե՛լ նոցա. եւ ցրեցին տունն Իսրայէլի եւ տունն Յուդայ զուխտն իմ, զոր ուխտեցի ընդ հարս նոցա։ 11 Վասն այնորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ահաւադիկ ես ածի՛ց ՚ի վերայ դոցա չարիս, յորոց ո՛չ կարասցեն ելանել. եւ աղաղակեսցեն առ իս՝ եւ ո՛չ լուայց նոցա։ 12 Եւ գնասցեն քաղաքք Յուդայ՝ եւ բնակիչք Երուսաղեմի, եւ աղաղակեսցեն առ դիսն իւրեանց որոց արկանէին խունկս. եւ փրկելով ո՛չ փրկեսցեն զնոսա ՚ի ժամանակի չարեաց իւրեանց[11122]։ 13 Զի ըստ թուոյ քաղաքացն քոց էին դիքն քո Յուդայ, եւ ըստ թուոյ անցիցն Երուսաղեմի կարգեցէք բագինս եւ սեղանս ամօթոյ, արկանել խո՛ւնկս Բահաղու[11123]։ 14 Եւ դու՝ մի՛ կար յաղօթս վասն ժողովրդեանդ այդորիկ, եւ մի՛ աղաչեր վասն դոցա խնդրուածովք, եւ պաղատիր. զի ո՛չ լսեմ ՚ի ժամանակի յորում կարդասցեն առ իս՝ ՚ի ժամանակի չարեա՛ց իւրեանց։ 15 Զի ընդ սիրելին ասեմ՝ զի ՚ի ներքս ՚ի տաճարին իմում արա՛ր գարշելիս. միթէ աղօ՞թք, եւ մի՛ս նուիրեալ՝ անցուցանիցեն ՚ի քէն զչարիս քո. կամ թէ այնպիսեօ՞ք ապրիցիս[11124]։ 16 Ձիթենի գեղեցիկ վարսաւոր տեսլեամբ կոչեաց Տէր զանուն քո. ՚ի ձայնէ թլփատութեան նոցա. մե՛ծ է նեղութիւն ՚ի վերայ քոյ, անպիտանացա՛ն ոստք քո[11125]։ 17 Եւ Տէր Աստուած զօրութեանց որ տնկեաց զքեզ՝ խօսեցաւ ՚ի վերայ քոյ չարի՛ս փոխանակ չարեաց տանն Իսրայէլի, եւ տանն Յուդայ. զի արարին անձամբ անձանց ՚ի բարկացուցանե՛լ զիս, յարկանել նոցա խունկս Բահաղու։
ԺԲ 18 Տէր ծանո՛ ինձ եւ ծանեայց. յայնժամ տեսի զգործս նոցա։ 19 Ես իբրեւ զգառն անմե՛ղ վարեալ ՚ի սպանդ. ո՛չ գիտացի թէ զինէն խորհեցան խորհուրդ չար, եւ ասեն. Եկա՛յք արկցուք փա՛յտ ՚ի հաց նորա, եւ ջնջեսցուք զնա յերկրէն կենդանեաց. եւ անուն նորա մի՛ եւս յիշեսցի[11126]։ 20 Տէր զօրութեանց որ ընտրե՛ս զիրաւունս, եւ քննե՛ս զերիկամունս եւ զսիրտս, տեսից առ ՚ի քէն զվրէժխնդրութիւն առ ՚ի նոսա. զի քե՛զ յայտնեցի զիրաւունս իմ[11127]։ 21 Վասն այնորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր ՚ի վերայ արանցն Անաթովթայ որ խնդրեն զանձն քո, եւ ասեն մի՛ մարգարէանար վասն մեր, ապա թէ ոչ՝ մեռանի՛ս ՚ի ձեռաց մերոց։ 22 Վասն այդորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց. Ահաւասիկ ես ա՛յց արարից ՚ի վերայ նոցա. երիտասարդք նոցա սրո՛վ մեռցին, եւ ուստերք եւ դստերք նոցա սովո՛վ վախճանեսցին[11128]։ 23 Եւ մնացորդք ո՛չ եղիցի նոցա. զի ածից չարի՛ս ՚ի վերայ բնակչացն Անաթովթայ յամի՛ այցելութեան նոցա[11129]։
1 Արդա՛ր ես դու Տէր, եւ մատուցից առաջի քո աղե՛րս. բայց խօսեցայց զիրաւո՛ւնս. զի՞ է զի ճանապարհք ամպարշտաց յաջողեալ են, եւ երջանկացան ամենեքեան որ արհամարհէին զարհամարհանս[11130]։ 2 Տնկեցեր զնոսա՝ եւ արմատացա՛ն. ծնան որդիս՝ եւ արարին պտո՛ւղ. մե՛րձ ես դու Տէր ՚ի բերանս նոցա, եւ հեռի ես յերիկամանց նոցա[11131]։ 3 Եւ դու Տէր գիտես զիս. տեսեր զիս՝ եւ փորձեցեր զսիրտ իմ առաջի քո. ժողովեա՛ զնոսա իբրեւ զոչխար ՚ի սպանումն, եւ նուիրեա՛ զնոսա յաւուր սպանման նոցա[11132]։ 4 Մինչեւ յե՞րբ սո՛ւգ ունիցի երկիր, եւ խո՛տ ամենայն վայրի ցամաքեսցի՛. ՚ի չարեաց բնակչաց երկրին ապականեցան անասուն եւ թռչուն. զի ասացին թէ ո՛չ տեսցէ Աստուած զճանապարհս մեր։ 5 Ոտք քո ընթանան՝ եւ լքուսցեն զքեզ. զիա՞րդ կազմիցիս երիվարօք. իսկ արդ՝ յերկի՞րդ խաղաղութեան յուսացեալ ես. զի՞ գործիցես ՚ի վերանալ Յորդանան գետոյ[11133]։ 6 Քանզի եւ եղբարքն քո՝ եւ տուն հօր քոյ. եւ նոքա դաւաճանեցին զքեզ, եւ նոքին աղաղակեցին զկնի քո, կուտեցա՛ն ՚ի վերայ քո. մի՛ հաւատար նոցա զի խօսեսցին զքէն չարութիւն[11134]։ 7 Լքի՛ զտուն իմ. թողի՛ զժառանգութիւն իմ. ետո՛ւ զսիրելին անձին իմոյ ՚ի ձեռս թշնամեաց իւրոց[11135]։ 8 Եղեւ ժառանգութիւն իմ ինձ իբրեւ առեւծ յանապատի. ե՛տ ՚ի վերայ իմ զբարբառ իւր, վասն այնորիկ ատեցի զնա[11136]։ 9 Միթէ որջ բորենւո՞յ իցէ ժառանգութիւն իմ ինձ, կամ ա՛յրք շուրջ զնովաւ. շրջեցարուք ժողովեցէ՛ք զամենայն գազանս անապատի՝ եւ եկեսցեն ուտել զնոսա[11137]։ 10 Հովի՛ւք բազումք ապականեցին զայգի իմ. եղծի՛ն զբաժին իմ. արարին զվիճակն իմ ցանկալի՛ յանապատ անկոխ. 11 եդաւ յապականութիւն կորստեան։ Վասն իմ ապականեցաւ ապականութեամբ ամենայն երկիր. զի ո՛չ ընդ հուպ արարի հատուցանել. զի ո՛չ գոյ մարդ որ դնէ ՚ի սրտի[11138]։ 12 Ընդ ամենայն ելս անապատի անցի՛ն չուառացեալք. զի սուր Տեառն կերիցէ՛ ՚ի ծագաց մինչեւ ՚ի ծագս երկրի, եւ ո՛չ գոյ խաղաղութիւն ամենայն մարմնոյ[11139]։ 13 Ցորեան սերմանեցէք, եւ փո՛ւշ հնձեսջիք. եւ վիճակքն ձեր ո՛չ եղիցին ձեզ յօգուտ։ Յամօ՛թ լերուք ՚ի պարծանաց ձերոց՝ ՚ի նախատանաց առաջի Տեառն[11140]։ 14 Զի ա՛յսպէս ասէ Տէր, վասն ամենայն դրացեացդ չարաց որ մերձենան ՚ի ժառանգութիւն իմ, զոր բաշխեցի ժողովրդեան իմում Իսրայէլի. Ահաւասիկ ես կորզեցի՛ց զնոսա յերկրէն իւրեանց, եւ զտունն Յուդայ հանից ՚ի միջոյ նոցա[11141]. 15 եւ եղիցի յետ հանելոյն զնոսա. դարձա՛յց եւ ողորմեցայց նոցա. եւ բնակեցուցից զնոսա՝ իւրաքանչիւր ՚ի ժառանգութեան իւրում, եւ իւրաքանչիւր յերկրի իւրում[11142]։ 16 Եւ եղիցի եթէ ուսանելով ուսանիցին զճանապարհ ժողովրդեան իմոյ, երդնուլ յանուն իմ թէ կենդանի՛ է Տէր. որպէս ուսուցին զժողովուրդն իմ երդնուլ ՚ի Բահաղ. եւ շինեսցին ՚ի մէջ ժողովրդեան իմոյ։ 17 Եւ եթէ ո՛չ դառնայցեն՝ ջնջեցի՛ց զազգն զայն, եւ բարձի՛ց կորստեամբ ասէ Տէր։
ԺԳ 1 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Գնա՛ եւ ստացի՛ր քեզ սփածանելի կտաւի, եւ ա՛ծ զմիջով քո. եւ ընդ ջուր մի՛ անցանիցես[11143]։ 2 Եւ ստացայ սփածանելի ըստ բանին Տեառն, եւ ածի՛ զմիջով իմով։ 3 Եւ եղեւ բան Տեառն առ իս կրկին անգամ՝ եւ ասէ. 4 Ա՛ռ զսփածանելիդ զոր ստացա՛ր ՚ի միջոյ քումմէ. եւ արի՛ գնա յափն Եփրատու, եւ թաքուսցես զդա անդ ՚ի ծակ վիմի[11144]։ 5 Եւ չոգա՛յ եւ թաքուցի զնա յԵփրատ, որպէս պատուիրեաց ինձ Տէր[11145]։ 6 Եւ եղեւ յետ բազում աւուրց՝ ասէ ցիս Տէր. Արի գնա յափն Եփրատայ, եւ առցես անտի զսփածանելին զոր հրամայեցի քեզ անդ թաքուցանել։ 7 Եւ գնացի յափն Եփրատ գետոյ, փորեցի եւ առի զսփածանելին ՚ի տեղւոջէ անդ ուր թաղեցի զնա. եւ ահա ապականեալ էր սփածանելին, եւ ահա չէ՛ր ինչ իմիք պիտանացու[11146]։ 8 Եւ եղեւ բան Տեառն առ իս՝ 9 եւ ասէ. Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ա՛յդպէս ապականեցից զհպարտութիւն Յուդայ եւ զհպարտութիւն Երուսաղեմի։ 10 Զքաղաքն եւ զժողովուրդն իմ չար՝ որք ո՛չ կամէին լսել բանից իմոց. որք գնան ըստ յօժարութեան սրտից իւրեանց չարաց, եւ երթան զհետ աստուածոց օտարաց ծառայե՛լ նոցա՝ եւ երկի՛ր պագանել. եւ եղիցին իբրեւ զսփածանելիդ զայդ՝ որ ոչ իմիք է՛ պիտանացու[11147]։ 11 Զի զոր օրինակ մածանի սփածանելի զմիջով մարդոյ, նո՛յնպէս մածուցի զինեւ զամենայն տունդ Իսրայէլի, եւ զամենայն տունդ Յուդայ՝ ասէ Տէր. լինե՛լ ինձ ժողովուրդ անուանի, եւ ՚ի պարծանս եւ ՚ի փառս. եւ ո՛չ անսացին ինձ[11148]։ 12 Եւ ասասցես ժողովրդեանդ զպատգամսդ զայդ. Ա՛յսպէս ասէ Տէր Աստուած Իսրայէլի. Ամենայն տիկ գինւով լցցի. եւ եղիցի եթէ ասիցեն ցքեզ. Միթէ չգիտիցե՞մք գիտելով. եթէ ամենայն տիկ գինւով լցցի[11149]։ 13 Եւ ասասցես ցնոսա. Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ահա ես լնո՛ւմ զամենայն բնակիչս երկրիդ այդորիկ, եւ զթագաւորս որդիս Դաւթի որ նստին յաթոռ նորա, եւ զքահանայս եւ զմարգարէս, եւ զՅուդա եւ զամենայն բնակիչս Երուսաղեմի արբեցութեամբ։ 14 Եւ ցրուեցից զդոսա՝ զայր եւ զեղբայր իւր, զհայր եւ զորդիս իւրեանց ՚ի միասին՝ ասէ Տէր. ո՛չ գթացայց եւ ո՛չ խնայեցից, եւ ո՛չ ողորմեցայց ապականել զդոսա[11150]։ 15 Լուարո՛ւք եւ ունկնդի՛ր լերուք, եւ մի՛ հպարտանայք՝ զի Տէր խօսեցաւ։ 16 Տո՛ւք Տեառն Աստուծոյ ձերում փառս, մինչչեւ՛ խաւարեալ եւ գայթագղեալ ոտից ձերոց ՚ի վերայ խաւարին լերանց. ա՛կն ունիցիք լուսոյ, եւ անդ ստուերք մահու. եւ դնիցիք ՚ի խաւարի[11151]։ 17 Եւ եթէ ո՛չ լսիցէք նմա՝ գաղտագողի լայցեն անձինք ձեր յերեսաց թշնամեաց, եւ արտասուալի՛ց իցէք արտասուօք. եւ իջուսցեն աչք ձեր արտասուս, զի խորտակեցա՛ւ հօտն Տեառն[11152]։ 18 Ասացէ՛ք ցթագաւորն եւ ցբռնաւորսն, թէ կորացարո՛ւք եւ նստարո՛ւք. զի անկա՛ւ ՚ի գլխոց ձերոց պսակ փառաց ձերոց[11153]։ 19 Փակեցան քաղաքք որ ընդ հարաւակողմն, եւ ո՛չ ոք էր որ բանայր. գերեցաւ Յուդա զվախճանեալ գերութիւն, զկատարեալն հատուցմանց[11154]։ 20 Ամբա՛րձ զաչս քո Երուսաղէմ, եւ տես զարձակեալսդ ՚ի հիւսւսոյ. ո՞ւր է հօտն որ տուաւ ցքեզ, խաշինք փառաց քոց[11155]. 21 զի՞նչ տացես պատասխանի ՚ի ժամանակի յորում պահանջիցեն ՚ի քէն. դո՛ւ իսկ ուսուցեր զնոսա ուսումն՝ տիրել ՚ի վերայ քո։ Ո՞չ ահա երկունք ունիցին զքեզ իբրեւ կնոջ ծննդականի։ 22 Եւ եթէ ասիցես ՚ի սրտի քում, թէ ընդէ՞ր պատահեաց ինձ այս. վասն բազմութեան անիրաւութեան քոյ՝ յայտնեցաւ յետուստ քո խայտառակեալ զկրկունս քո[11156]։ 23 Եթէ փոխիցէ Հնդիկ զմորթ իւր, եւ ինծ զխայտուցս իւր. եւ դուք կարօղ լինիցիք գործել զբարիս ուսեալք զչարիս[11157]։ 24 Եւ ցրուեցից զնոսա իբրեւ զխռիւ հողմակոծեալ յանապատի[11158]։ 25 Ա՛յդ է վիճակ քո՝ եւ մասն չհաւանելդ ձեզ ինձ. զի մոռացար զիս եւ յուսացար ՚ի ստութիւնս[11159]։ 26 Եւ ես մերկացից զյետուստ քո, եւ արկից զգլխով քո եւ զերեսօք, եւ երեւեսցին անարգանք քո[11160]. 27 շնութիւն եւ վրընջիւն քո, եւ օտարանալն յինէն պոռնկութեամբ քով. ՚ի բագինս եւ յանդս տեսի զգարշելիս քո։ Վա՛յ քեզ Երուսաղէմ՝ զի ո՛չ սրբեսցիս զկնի իմ. մինչեւ ցե՞րբ իցէ քեզ այդ[11161]։
1 Եւ եղեւ բան Տեառն առ Երեմիա վասն երաշտութեան անձրեւի։ 2 Սո՛ւգ առ Հրէաստան, եւ դրունք նորա թափո՛ւր եղեն. խաւարեցան ՚ի վերայ երկրի, եւ աղաղակն Երուսաղեմի բարձրացաւ[11162]։ 3 Եւ մեծամեծք նոցա առաքեցին զերիտասարդս իւրեանց զջրոյ. եկին ՚ի ջրհորս, եւ ո՛չ գտին ջուր. դարձուցին ունայն զամանս իւրեանց։ Ամաչեցին յամօթ եղեն՝ եւ ծածկեցին զգլուխս իւրեանց[11163]։ 4 Եւ գործ երկրին պակասեաց. զի ո՛չ եղեւ անձրեւ ՚ի վերայ երկրի. յամօթ եղեն մշակք, ծածկեցին զգլուխս իւրեանց[11164]։ 5 Եղինք ՚ի վայրի ծնան, եւ թողին զծնունդս զի ո՛չ գոյր բանջար[11165]։ 6 Եւ ցիռք ՚ի դաշտս ծծեցին զօդս իբրեւ զվիշապս. եւ սորեցին աչք իւրեանց զի ո՛չ գոյր խոտ։ 7 Եթէ մե՛ղք մեր հակառակ կացին մեզ. դու Տէր արա՛ վասն անուանդ քոյ. զի բազում են մեղք մեր առաջի քո. քե՛զ մեղաք 8 ակնկալութիւնդ Իսրայէլի։ Տէր փրկեա՛ զմեզ ՚ի ժամանակի չարեաց. ընդէ՞ր եղեր իբրեւ զպանդուխտ յերկրի. կամ իբրեւ զբնակ երկրի որ դառնայցէ յօթեվանս[11166]։ 9 Միթէ իցե՛ս իբրեւ զմարդ որ ննջէ՞. կամ իբրեւ զայր որ ո՛չ կարէ ապրեցուցանել. եւ դու ՚ի միջի մերում ես Տէր, եւ անուն քո կոչեցեալ է ՚ի վերայ մեր. մի՛ մոռանար զմեզ[11167]։ 10 Ա՛յսպէս ասէ Տէր ժողովրդեանդ այդմիկ. Ա՛յնպէս սիրեցին շարժել զոտս իւրեանց՝ եւ ո՛չ խնայեցին. եւ Աստուած ո՛չ հաճեցաւ ընդ նոսա. արդ յիշեսցէ զանիրաւութիւնս նոցա, եւ ա՛յց արասցէ մեղաց նոցա[11168]։ 11 Եւ ասէ ցիս Տէր. Մի՛ կար յաղօթս վասն ժողովրդեանն այնորիկ ՚ի բարիս[11169]։ 12 Զի թէ պահեսցեն, ո՛չ լուայց խնդրուածոց նոցա. եւ եթէ մատուսցեն ողջակէզս եւ զոհս՝ ո՛չ հաճեցայց ընդ այն. զի սրով եւ սովով եւ մահուամբ սպառեցից զնոսա[11170]։ 13 Եւ ասեմ. Ո՛վ՝ որ եսդ Տէր Տէր. ահա մարգարէքն ասեն նոցա՝ թէ ո՛չ տեսջիք զսուր, եւ սով՝ ո՛չ եղիցի ՚ի միջի ձերում. զի ճշմարտութիւն եւ խաղաղութիւն տացի ՚ի վերայ երկրի, եւ ՚ի տեղւոջդ յայդմիկ։ 14 Եւ ասէ՛ ցիս Տէր. Սո՛ւտ մարգարէանան մարգարէքն յանուն իմ. ո՛չ առաքեցի զնոսա, եւ ո՛չ պատուիրեցի նոցա, եւ ո՛չ խօսեցայ ընդ նոսա. զի տեսիլս սուտս, եւ ըղձութիւնս, եւ հմայս, եւ զկամս սրտից իւրեանց մարգարէանան նոքա ձեզ։ 15 Վասն այսորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր ՚ի վերայ մարգարէիցն, որ մարգարէանան յանուն իմ, եւ ես ո՛չ առաքեցի զնոսա եւ ո՛չ պատուիրեցի նոցա. որ ասեն՝ թէ սուր եւ սով ո՛չ եղիցի յերկրիս յայսմիկ. յա՛խտ ծիւրական մահու՝ եւ ՚ի սուր եւ ՚ի սով սպառեսցին մարգարէքն այնոքիկ[11171], 16 եւ ժողովուրդն որոց նոքայն մարգաէանան. եւ եղիցին ընկեցեալս յանցս Երուսաղեմի՝ յերեսաց սրոյ եւ սովո՛յ, եւ ո՛չ ոք իցէ որ թաղիցէ զնոսա. ինքեանք՝ եւ կանայք իւրեանց, եւ ուստերք եւ դստերք նոցա. եւ հեղից ՚ի վերայ նոցա զչարիս իւրեանց[11172]։ 17 Եւ ասասցե՛ս ցնոսա զա՛յս բան. Իջուցէ՛ք ընդ աչս ձեր արտասուս ՚ի տուէ եւ ՚ի գիշերի, եւ մի՛ պակասեսցին. զի բեկմա՛մբ մեծաւ բեկաւ կոյս դուստր ժողովրդեան իմոյ, եւ ցաւագին հարուածովք յոյժ[11173]։ 18 Եթէ ելի՛ց ՚ի դաշտ՝ ահա վիրաւո՛րք սրոյ, եւ եթէ մտից ՚ի քաղաք՝ ահա ցա՛ւք սովոյ. զի մարգարէ եւ քահանայ գնացին յերկիր զոր ո՛չ գիտէին։
ԺԴ 19 Միթէ խոտելով խոտեցե՞ր զՅուդայ, կամ վերանալով վերացա՞ւ անձն քո. ընդէ՞ր հարեր զմեզ, եւ ո՛չ գոյ մեր բժշկութիւն. ա՛կն կալաք խաղաղութեան, եւ ո՛չ գոյր բարութիւն. ժամանակի բժշկութեան՝ եւ ահա խռովութիւն[11174]։ 20 Ծանեա՛ք Տէր զմեղս մեր, եւ զանիրաւութիւնս հարց մերոց. զի մեղա՛ք առաջի քո[11175]։ 21 Դադարեա՛ վասն անուանդ քոյ. մի՛ կորուսաներ զաթոռ փառաց քոց. յիշեա՛, մի՛ ցրեր զուխտն քո որ ընդ մեզ։ 22 Միթէ իցէ՞ ՚ի կուռս հեթանոսաց՝ որ տեղասցէ. կամ թէ երկինք տայցե՞ն զլրութիւն իւրեանց. ոչ ապաքէն դո՞ւ ես նոյն Տէր Աստուած մեր, եւ ակնկալցուք քեզ զի դու արարեր զայս ամենայն[11176]։
1 Եւ ասէ՛ ցիս Տէր. Եթէ կացցեն Մովսէս եւ Սամուէլ առաջի երեսաց իմոց, ո՛չ եղիցի անձն իմ ընդ նոսա. ՚ի բա՛ց արձակեա զժողովուրդդ զայդ յերեսաց իմոց՝ եւ ելցե՛ն[11177]։ 2 Եւ եղիցի եթէ ասիցեն ցքեզ. Յո՞վ ելցուք. ասասցես ցնոսա. Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Որք ՚ի մահ՝ ՚ի մահ, եւ որք ՚ի սուր՝ ՚ի սուր, եւ որք ՚ի սով՝ ՚ի սով, եւ որք ՚ի գերութիւն՝ ՚ի գերութիւն[11178]։ 3 Եւ խնդրեցից ՚ի նոցանէ վրէժս չորիւք օրինակօք՝ ասէ Տէր. զսուր ՚ի սպանանել, եւ զշունս ՚ի պատառել, եւ զթռչունս երկնից՝ եւ զգազանս երկրի՝ յուտել եւ յապականել[11179]։ 4 Եւ մատնեցից զնոսա ՚ի վտանգ ամենայն թագաւորութեանց երկրի. վասն Մանասէի որդւոյ Եզեկիայ թագաւորին Յուդայ, եւ վասն ամենայնի զոր արար յԵրուսաղէմ։ 5 Ո՞ խնայեսցէ ՚ի քեզ Երուսաղէմ, կամ ո՞ տրտմեսցի ՚ի վերայ քո, կամ ո՞ դարձցի հարցանել զխաղաղութենէ քումմէ[11180]. 6 զի դու դարձար յինէն՝ ասէ Տէր. եւ յե՛տս երթիցես։ Եւ ձգեցից զձեռն իմ ՚ի վերայ քո, եւ ապականեցի՛ց զքեզ. եւ ո՛չ եւս անսացից նոցա։ 7 Եւ ցրեցից զնոսա ՚ի սփի՛ռս. ՚ի դրունս ժողովրդեան իմոյ անզաւակեցան. զի կորուսին զժողովուրդ իմ վասն չարեաց իւրեանց, եւ ո՛չ դարձան[11181]։ 8 Բազմացան զինեւ չարիք նոցա քան զաւազ ծովու. ածի ՚ի վերայ նոցա՝ եւ ՚ի վերայ մօրն զերիտասարդս. թշնամութիւն ՚ի միջօրէի արկից զնովաւ. ե՛կն յանկարծակի դողումն եւ տագնապ[11182]։ 9 Ունայնացա՛ւ եւթնածինն, ձանձրացա՛ւ անձն նորա. եմուտ նմա արեւ՛ զմիջօրէիւ, եղեւ յամօթ եւ ՚ի նախատինս. զմնացորդս նոցա տաց ՚ի սուր առաջի թշնամեաց նոցա, ասէ Տէր։
ԺԵ 10 Վա՛յ ինձ, վա՛յ ինձ մայր իմ. իբրեւ զո՞ ոք ծնար զիս. ա՛յր դատափետեալ եւ ձգձգեալ ՚ի դատաստա՛ն յամենայն երկրի. ո՛չ պարտիմ ինչ, եւ ո՛չ ոք պարտի ինչ ինձ. եւ զօրութիւն պակասեաց՝ յանիծանելեաց իմոց[11183]։ 11 Եղիցի Տէր, եւ յաջողեսցի նոցա ՚ի բարութիւնս. եթէ ո՛չ կացի առաջի քո, ՚ի ժամանակի չարեաց նոցա, եւ ՚ի ժամանակի նեղութեան նոցա ՚ի բարիս ընդդէմ թշնամւոյ[11184]։ 12 Իցէ՞ թէ ճանաչիցի երկաթ. եւ քաղաքո՛րմ պղնձի զօրութիւն քո[11185]. 13 եւ զգանձս քո տա՛ց օտարաց ՚ի փրկանս վասն ամենայն մեղաց քոց՝ յամենայն սահմանս քո[11186]։ 14 Եւ ծառայեցուցից զքեզ թշնամեաց քոց յերկրի զոր ո՛չ գիտիցես. զի հո՛ւր վառեալ է ՚ի սրտմտութենէ իմմէ, ՚ի վերայ ձեր բորբոքեսցի[11187]։ 15 Դո՛ւ գիտես Տէր. յիշեա՛ զիս Տէր. ա՛յց արա ինձ. անարա՛տ արա զիս ՚ի հալածչաց իմոց, եւ մի՛ յերկարեր վասն իմ. ծանիր՝ ո՞րչափ առի վասն քո նախատինս 16 յարհամարհողաց բանից քոց։ Վախճանեա՛ զնոսա, եւ եղիցի բան քո ինձ յուրախութիւն եւ ՚ի ցնծութիւն սրտի իմոյ. զի կոչեցեալ է անուն քո ՚ի վերայ իմ, Տէր Աստուած ամենակալ[11188]։ 17 Ո՛չ նստայց յատենի այպանողաց. այլ սարսեցի յերեսաց ձեռին քո. առանձին նստէի զի լցա՛յց դառնութեամբ[11189]։ 18 Ընդէ՞ր որ տրտմեցուցանեն զիս՝ զօրանան, եւ վէրք իմ սաստիկք՝ ուստի՞ բժշկեցայց. լինելով եղեւ ինձ իբրեւ զջուր ցուրտ, յորում ո՛չ գոյ հաւատ։ 19 Վասն այդորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր. Եթէ դարձցիս այսրէն՝ պատսպարեցի՛ց զքեզ, եւ առաջի երեսաց իմոց կացցես. եւ եթէ հանցես զպատուականն յանարգէ, իբրեւ զբերա՛ն իմ եղիցես. եւ եթէ դարձցին նոքա առ քեզ, եւ ո՛չ եւս դու դարձցիս առ նոսա[11190]։ 20 Տա՛ց զքեզ ժողովրդեանդ այդմիկ ՚ի պարիսպ պղնձի ամուր. մարտիցեն ընդ քեզ, եւ ո՛չ կարիցեն ստնանել. զի ընդ քե՛զ եմ ապրեցուցանել եւ փրկել, ասէ Տէր[11191]։ 21 Եւ զերծուցից զքեզ ՚ի ձեռաց չարաց, եւ փրկեցից զքեզ ՚ի ձեռաց ժանտաց՝ ասէ Տէր Աստուած Իսրայէլի։
ԺԶ 2 Եւ դու[11192] մի՛ առնուցուս քեզ կին. եւ մի՛ ծնցին քեզ ուստերք եւ դստերք ՚ի տեղւոջդ յայդմիկ։ 3 Զի ա՛յսպէս ասէ Տէր վասն ուստերաց եւ դստերաց որ ծնանիցին ՚ի տեղւոջդ յայդմիկ, եւ վասն մարց նոցա որ ծնանին զնոսա, եւ վասն հարց նոցա որ ծնանին զնոսա յերկրիդ յայդմիկ[11193]. 4 Ծիւրեալ ախտիւ մեռցին. մի՛ կոծեսցին եւ մի՛ թաղեսցին, այլ խայտառա՛կ եղիցին ընդ երեսս երկրի. սրո՛վ անկցին եւ սովով սպառեսցին. եւ եղիցին դիակունք նոցա ՚ի կերակուր թռչնոց երկնից եւ գազանաց երկրի[11194]։ 5 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Յաշխարումն նոցա մի՛ մտանիցես, եւ ՚ի կոծ նոցա մի՛ երթիցես, եւ սուգ ՚ի վերայ նոցա մի՛ առնուցուս. զի ՚ի բա՛ց արարի զխաղաղութիւն իմ ՚ի ժողովրդենէն յայնմանէ՝ ասէ Տէր. եւ զողորմութիւնս եւ զգթութիւնս։ 6 Եւ մեռանիցին մեծամեծք եւ փոքունք յերկրին յայնմիկ. մի՛ կոծեսցին, եւ մի՛ ցտեսցին, եւ մի՛ խզեսցին, եւ մի՛ լացցին, եւ մի՛ թաղեսցին[11195]։ 7 Եւ մի՛ բեկցի հաց սգոյ նոցա ՚ի մխիթարութիւն ՚ի վերայ մեռելոյ. եւ մի՛ արբուսցեն բաժակ մխիթարութեան ՚ի վերայ հօր եւ մօր իւրոյ[11196]։ 8 ՚Ի տուն ըմպելեաց մի՛ մտանիցես նստել ընդ նոսա՝ ուտե՛լ եւ ըմպել։ 9 Զի ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Ահաւասիկ՝ ես խափանեցից ՚ի տեղւոջէդ յայդմանէ առաջի աչաց իմոց՝ եւ ՚ի ձե՛ր իսկ աւուրս, զձայն ցնծութեան եւ զձայն ուրախութեան, զձայն փեսայի եւ զձայն հարսին[11197]։ 10 Եւ եղիցի յորժամ պատմեսցե՛ս ժողովրդեանն այնմիկ զամենայն պատգամսդ զայդոսիկ, եւ ասասցեն ցքեզ. Ընդէ՞ր խօսեցաւ Տէր ՚ի վերայ մեր զայդ ամենայն չարիս մեծամեծս. զի՞նչ անիրաւութիւն է ՚ի մեզ, կամ ո՞ր մեղք զոր մեղաք առաջի Տեառն Աստուծոյ մերոյ[11198]։ 11 Եւ ասասցես ցնոսա. Փոխանակ զի թողին զիս հարքն ձեր՝ ասէ՛ Տէր, եւ գնացին զհետ աստուածոց օտարաց, եւ ծառայեցին նոցա, եւ երկիրպագին նոցա. եւ զիս թողին, եւ զօրէնս իմ ո՛չ պահեցին։ 12 Եւ դուք անզգամեցայք առնել առաւե՛լ քան զհարսն ձեր. եւ ահաւադիկ դուք երթայք իւրաքանչիւր զհետ հաճոյից սրտից ձերոց չարաց առ ՚ի չլսե՛լ ինձ[11199]։ 13 Եւ ընկեցից զձեզ յերկրէդ յայդմանէ յերկիր՝ զոր ո՛չ գիտիցէք դուք եւ հարքն ձեր. եւ ծառայեսջիք անդ աստուածոց օտարաց՝ ՚ի տուէ եւ ՚ի գիշերի, եւ ո՛չ արասցեն ձեզ ողորմութիւն[11200]։ 14 Վասն այսորիկ ահա աւուրք գա՛ն ասէ Տէր. եւ ո՛չ եւս ասասցեն. Կենդանի է Տէր որ եհան զորդիսն Իսրայէլի յերկրէն Եգիպտացւոց[11201]. 15 այլ թէ կենդանի՛ է Տէր որ եհան զորդիսն Իսրայէլի յերկրէն հիւսւսոյ, եւ յամենայն աշխարհաց ուր եւ մերժեցան անդ. եւ պատսպարեսցէ զնոսա անդրէն յերկրին իւրեանց զոր ե՛տ հարցն նոցա[11202]։
ԺԷ 16 Ահաւասիկ ես առաքեմ ձկնորսս բազումս՝ ասէ Տէր, եւ որսասցեն զնոսա. եւ յետ այնորիկ առաքեցից որսո՛րդս բազումս, եւ որսասցեն զնոսա ՚ի վերայ ամենայն լերանց՝ եւ ՚ի վերայ ամենայն բլրոց՝ եւ ՚ի ծակուց վիմաց[11203]։ 17 Զի աչք իմ ՚ի վերայ ամենայն ճանապարհաց նոցա, եւ ո՛չ թաքեան յերեսաց իմոց, եւ ո՛չ ծածկեցան անիրաւութիւնք նոցա առաջի աչաց իմոց[11204]։ 18 Եւ հատուցից նոցա նա՛խ կրկին զանիրաւութիւնս նոցա. եւ զմեղս նոցա որովք պղծեցին զերկիր իմ մեռելոտւովք գարշելեացն իւրեանց. եւ անօրէնութեամբք նոցա՝ որովք լցի՛ն զժառանգութիւն իմ[11205]։
ԺԸ 19 Տէր զօրութիւն իմ՝ եւ օգնութիւն իմ եւ ապաւէն իմ յաւուր չարեաց. առ քեզ հեթանոսք եկեսցեն ՚ի ծագա՛ց երկրէ եւ ասասցեն. Որպէս սո՛ւտ գործէին հարքն մեր կուռս, եւ ո՛չ գոյր օգո՛ւտ ՚ի նոցանէ[11206]։ 20 Եթէ առնիցէ մարդ անձամբ անձին աստուածս՝ եւ նոքա չե՛ն աստուածք[11207]։ 21 Վասն այնորիկ ահաւասիկ ես ցուցից նոցա ՚ի ժամանակի յայսմիկ զձեռն իմ, ծանուցից նոցա եւ զզօրութիւն իմ. եւ գիտասցեն՝ թէ անուն իմ Տէր է[11208]։
1 Մեղք Յուդայ գրեալ են գրչա՛ւ երկաթեաւ, ադամանտեա՛յ եղեգամբ. մածեալ է ՚ի տախտակս սրտից նոցա, եւ յեղջեւրս սեղանոց ձերոց[11209] 2 ՚ի ժամանակի յորում յիշեսցեն որդիք նոցա զմեղանս իւրեանց, եւ զանտա՛ռս իւրեանց ՚ի վերայ ծառոց վարսաւորաց՝ եւ ՚ի վերայ բլրոց բարձանց[11210], 3 եւ ՚ի վերայ լերանց վայրի. զզօրութիւն քո, եւ զամենայն գանձս քո բաշխեցի՛ց յաւարի. զբարձունս քո մեղօք յամենայն սահմանս քո։ 4 Եւ լքջիր եւ նկո՛ւն լիջիր ՚ի ժառանգութենէ քումմէ զոր ետո՛ւ քեզ. եւ հանի՛ց զքեզ ՚ի ձեռս թշնամեաց քոց յերկիր զոր ո՛չ գիտիցես. զի հուր վառեա՛լ է ՚ի սրտմտութեան իմում. մինչեւ յաւիտեա՛ն բորբոքեսցի[11211]։ 5 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Անիծեա՛լ լիցի մարդ որ արասցէ զյոյս իւր ՚ի մարդ, եւ ապաստան լինիցի ՚ի մարմին բազկի նորա. եւ ապստամբիցէ ՚ի Տեառնէ սիրտ նորա[11212]։ 6 Եւ եղիցի իբրեւ զմոշավայրի՛ յանապատի. եւ մի՛ տեսցէ յորժամ գայցէ բարութիւն. եւ բնակեսցէ յաղտաղտուկս անապատի, յերկի՛ր աղտաղտուկ՝ ուր ո՛չ երբէք բնակիցին[11213]։ 7 Եւ օրհնեա՛լ լիցի մարդն որ յուսացաւ ՚ի Տէր, եւ եղիցի Տէր յոյս նորա։ 8 Եւ եղիցի իբրեւ զծառ զուարճացեալ ՚ի գնացս ջուրց. եւ ընդ գնացս ջուրց ձգտեցուսցէ զարմատս իւր. եւ մի՛ երկիցէ յորժամ հասանիցէ տօթ. եւ եղիցի ստեղն նորա անտառացեալ շուրջ զնովաւ. յամէ երաշտութեան մի՛ երկիցէ, եւ մի՛ կասեսցէ ՚ի տալոյ զպտուղ[11214]։ 9 Խորի՛ն է սիրտ քան զամենայն, եւ մա՛րդ է՝ եւ ո՞վ ծանիցէ զնա։ 10 Ես Տէր քննեմ զսիրտս՝ եւ փորձեմ զերիկամունս, տա՛լ իւրաքանչիւր ըստ ճանապարհաց իւրոց, եւ ըստ պտղոյ գործոց իւրոց։ 11 Ձա՛յն արար կաքաւ. ժողովեա՛ց զոր ո՛չ իւր ծնեալ. որ ժողովէ զմեծութիւն առանց իրաւանց, ՚ի կէ՛ս աւուրց իւրոց թողցէ զնա, եւ ՚ի վախճանի իւրում եղիցի անզգա՛մ[11215]։ 12 Աթո՛ռ փառաց բարձրացեալ իսկզբանէ տեղի սրբութեան մերոյ։ 13 Ակնկալութիւն Իսրայէլի Տէր. ամենեքեան որ թողին զքեզ՝ ամաչեսցեն. հեռացեալքն՝ յերկրի գերեսցին, զի թողին զՏէր զաղբեւր ջրոյ կենաց[11216]։
ԺԹ 14 Բժշկեա՛ զիս Տէր՝ եւ բժշկեցա՛յց, փրկեա՛ զիս Տէր՝ եւ փրկեցա՛յց. զի պարծանք իմ դո՛ւ ես։ 15 Ահաւանիկ նոքա ասեն ցիս. Ո՞ւր է բան Տեառն, եկեսցէ՛ այսր[11217]։ 16 Բայց ես ո՛չ ձանձրացայց գալ զկնի քո. եւ աւուր մարդոյ ո՛չ ցանկացայ. դո՛ւ իսկ գիտես՝ որ ինչ ելանէ ընդ շրթունս իմ, առաջի երեսա՛ց քոց է։ 17 Մի՛ լինիր ինձ յօտարութիւն. խնայեա՛ դու յիս յաւուր չարի։ 18 Յամօ՛թ լիցին հալածիչքն իմ, եւ մի՛ ես ամաչեցից. զարհուրեսցին նոքա՝ եւ մի՛ ես զարհուրեցայց. ա՛ծ ՚ի վերայ նոցա օր չար, կրկին բեկմամբ բե՛կ զնոսա[11218]։
Ի 19 Ա՛յսպէս ասէ ցիս Տէր. Ե՛րթ կաց ՚ի դրունս ժողովրդեան քոյ՝ ընդ որ մտանեն եւ ելանեն թագաւորքն Յուդայ, եւ յամենայն դրունս Երուսաղեմի. 20 եւ ասասցես ցնոսա. Լուարո՛ւք զպատգամս Տեառն թագաւորք Յուդայ, եւ ամենայն Հրէաստան, եւ ամենայն բնակիչքդ Երուսաղեմի որ մտանէք ընդ դրունդ ընդ այդոսիկ[11219]։ 21 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Զգո՛յշ լերուք անձանց ձերոց. եւ մի՛ բառնայք բեռինս յաւուր շաբաթուց. եւ մի՛ ելանէք ընդ դրունս Երուսաղեմի[11220], 22 եւ մի՛ հանէք բեռինս ՚ի տանց ձերոց յաւուր շաբաթուց. եւ զամենայն գործ մի՛ գործէք. եւ սրբեցէ՛ք զօրն շաբաթուց որպէս պատուիրեցի հարցն ձերոց։ 23 Եւ ո՛չ լուան, եւ ո՛չ խոնարհեցուցին զունկն իւրեանց. եւ խստացուցին զպարանոցս իւրեանց առաւե՛լ քան զհարցն իւրեանց. առ ՚ի չլսելոյ ինձ՝ եւ ընդունելոյ զխրատ[11221]։ 24 Եւ եղիցի եթէ լսելով լուիցէք ինձ՝ ասէ Տէր, չբերել բեռն ընդ դրունս քաղաքիս այսորիկ յաւուր շաբաթուց. եւ սրբել զօրն շաբաթու, չգործե՛լ ՚ի նմա զամենայն գործ[11222]. 25 եւ մտցեն ընդ դրունս քաղաքիդ այդորիկ թագաւորք եւ իշխանք՝ որ նստիցին յաթոռն Դաւթի. եւ ելանիցեն ՚ի կառս եւ յերիվարս իւրեանց, եւ իշխանք նոցա՝ արք Յուդայ եւ բնակիչք Երուսաղեմի. եւ բնակեսցի՛ քաղաքդ այդ յաւիտեան։ 26 Եւ եկեսցեն ՚ի քաղաքացն Յուդայ շուրջանակի յԵրուսաղէմ, եւ ՚ի Բենիամինէ, եւ ՚ի դաշտականաց, եւ ՚ի լեռնակողմանց, եւ ՚ի կողմանց հարաւոյ բերել ողջակէզս՝ եւ խունկս՝ եւ մաննա՝ եւ կնդրուկ. մատուցանելով օրհնութիւն ՚ի տան Տեառն[11223]։ 27 Ապա թէ ո՛չ լուիցէք ինձ սրբել զօրն շաբաթուց՝ չբառնալ բեռինս եւ մտանել ընդ դրունս Երուսաղեմի յաւուր շաբաթուց. վառեցից հո՛ւր ՚ի դրունս նորա, եւ կերիցէ շուրջ զԵրուսաղեմաւ, եւ մի՛ շիջցի[11224]։
ԻԱ 1 Բանն որ եղեւ առ Երեմիա ՚ի Տեառնէ՝ եւ ասէ. 2 Արի՛ է՛ջ ՚ի տուն բրտին, եւ ա՛նդ լուիցես զբանս իմ[11225]։ 3 Իջի՛ ՚ի տուն բրտին, եւ ահա նա գործէր ՚ի վերայ վիմաց[11226]։ 4 Եւ անկաւ աման մի՝ զոր ինքն գործէր ՚ի կաւոյն՝ ՚ի ձեռաց նորա. եւ դարձեալ արար զնա ա՛յլ աման, որպէս հաճոյ եղեւ առաջի նորա առնել։ 5 Եւ եղեւ բան Տեառն առ իս՝ եւ ասէ. 6 Եթէ իբրեւ զբրուտդ զայդ ո՞չ կարիցեմ առնել ձեզ տունդ Իսրայէլի՝ ասէ Տէր. ահաւադիկ իբրեւ զկաւդ ՚ի ձեռս բրտիդ, ա՛յդպէս էք ՚ի ձեռս իմ տունդ Իսրայէլի[11227]։
ԻԲ 7 Եթէ վախճա՛ն խօսեցայց ՚ի վերայ ազգի՝ կամ թագաւորութեանց, բառնալ զնոսա՝ եւ քակել եւ կորուսանել[11228]. 8 եւ դարձցի ազգն այն ՚ի չարեաց իւրեանց զոր խօսեցայ ՚ի վերայ նոցա. զղջացայց եւ ես ՚ի վերայ չարեացն զոր խորհեցայ առնել նոցա[11229]։ 9 Եւ եթէ վախճան խօսեցայց ազգի եւ թագաւորութեան՝ շինե՛լ եւ տնկել[11230]. 10 եւ արասցեն չարիս առաջի իմ, չլսե՛լ բարբառոյ իմոյ. զղջացայց եւ ե՛ս ՚ի վերայ բարեացն զոր խօսեցայ առնել նոցա[11231]։ 11 Եւ արդ՝ խօսեա՛ց ընդ արսդ Յուդայ՝ եւ ընդ բնակիչսդ Երուսաղեմի, եւ ասասցես. Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ահաւանիկ ես նիւթե՛մ ՚ի վերայ ձեր չարիս, եւ խորհիմ ՚ի վերայ ձեր խորհուրդ. արդ դարձցի՛ իւրաքանչիւրոք ՚ի ճանապարհէ իւրմէ չարէ. եւ ուղի՛ղ արարէք զգնացս ձեր եւ զճանապարհս ձեր[11232]։ 12 Եւ ասեն. Քաջացարուք, զհետ ապստամբութեանց մերոց գնասցուք, եւ իւրաքանչիւրոք զհաճո՛յս սրտի իւրոյ չարի արասցուք[11233]։
ԻԳ 13 Վասն այդորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր. Արդ՝ ա՛ղէ հարցէ՛ք ընդ ազգս՝ ո՞վ ոք լուաւ այնպիսի արհաւիրս զոր արար յոյժ կո՛յսդ Իսրայէլի[11234]։ 14 Միթէ պակասեսցե՞ն ստինք ՚ի վիմէ, կամ ձի՛ւն ՚ի Լիբանանէ. կամ թէ դառնայցե՞ն ջուրք բռնութեամբ ՚ի սաստկութենէ հողմոյ։ 15 Զի մոռացաւ զիս ժողովուրդ իմ. տարապարտո՛ւց արկին խունկս. եւ տկարասցին ՚ի ճանապարհս իւրեանց ՚ի վիճակս յաւիտենից. ելանել ՚ի շաւիղս որ ո՛չ իցէ ճանապարհ գնալոյ[11235] 16 կարգել զերկիր նոցա յապականութիւն եւ ՚ի շչիւն յաւիտենից. ամենեքին որ անցանեն ընդ այն՝ զարմասցին, եւ շարժեսցեն զգլուխս իւրեանց[11236]։ 17 Իբրեւ հո՛ղմ տապախառն ցրուեցից զնոսա առաջի թշնամեաց իւրեանց, ՚ի պարանոցս եւ ո՛չ յերեսս. ցուցից նոցա զօր կորստեան իւրեանց[11237]։ 18 Եւ ասացին. Եկա՛յք խորհեսցուք խորհուրդ ՚ի վերայ Երեմիայի՛. զի ո՛չ կորնչին օրէնք ՚ի քահանայէ, եւ խորհուրդ յիմաստնոց, եւ բան ՚ի մարգարէէ. եկա՛յք եւ հարցուք զնա լեզուաւ, եւ ո՛չ լուիցուք զամենայն բանս նորա[11238]։ 19 Լո՛ւր ինձ Տէր, եւ անսա՛ բարբառոյ իրաւանց իմոց։ 20 Իցէ՞ թէ հատուցանիցի չար փոխանակ բարւոյ. զի խորհեցան ՚ի միասին բանս զանձնէ իմմէ, եւ զտանջանս իւրեանց թաքուցին. յո՛ւշ լիցի քեզ ՚ի կալն իմում առաջի քո, խօսել վասն նոցա բարութիւն, դարձուցանել զսրտմտութիւն քո ՚ի նոցանէ։ 21 Վասն այնորիկ տո՛ւր զորդիս նոցա ՚ի սո՛վ, եւ ժողովեա՛ զնոսա ՚ի ձեռս սրոյ. եղիցին կանայք նոցա անորդիք եւ այրիք, եւ արք նոցա եղիցին կոտորեալք մահուամբ, եւ երիտասարդք նոցա անկեալք սրով ՚ի պատերազմի[11239]։ 22 Եղիցի գո՛յժ ՚ի տունս նոցա. զի ածիցես ՚ի վերայ նոցա յանկարծակի աւազակս. զի բանս ՚ի գո՛րծ արարին ունե՛լ զիս, եւ որոգայթս թաքուցին ինձ[11240]։ 23 Եւ դու Տէր գիտացեր զամենայն խորհուրդս նոցա զինէն ՚ի մահ. մի՛ քաւեսցես զանօրէնութիւնս նոցա, եւ զմեղս նոցա յերեսաց քոց մի՛ ջնջեսցես. եղիցի հիւանդութիւն նոցա առաջի քո. ՚ի ժամանակի սրտմտութեան քո արա՛ ՚ի նոսա[11241]։
ԻԴ 1 Յայնժամ ասէ՛ ցիս Տէր. Ե՛րթ ստացիր քեզ կո՛ւժ մի ստեղծեալ ՚ի կաւոյ, եւ ածցես ՚ի ծերոց ժողովրդեանն, եւ ՚ի ծերոց քահանայիցն. 2 եւ ելցես ՚ի գերեզմանս որդւոցն նոցա՝ որ է առաջի մտից դրանն Քարսիդեայ, եւ ընթերցցես անդ զամենայն զբանս զոր խօսեցայց ընդ քեզ[11242]։ 3 Եւ ասասցե՛ս ցնոսա. Լուարո՛ւք զպատգամ Տեառն թագաւորք Յուդայ, եւ արք Հրէաստանի, եւ բնակիչք Երուսաղեմի։ Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Ահաւադիկ ես ածի՛ց ՚ի վերայ տեղւոյդ այդորիկ չարի՛ս. որպէս զի ամենայնի որ լսիցէ՝ հնչեսցեն ականջք իւր[11243]. 4 փոխանակ զի թողին զիս, եւ օտարացուցին զտեղիս զայս յինէն. եւ արկանէին ՚ի սմա խունկս աստուածոց օտարաց, զորս ո՛չ գիտէին ինքեանք եւ հարք իւրեանց։ Եւ թագաւորքն Յուդայ լցին զտեղիս զայս արեամբ անմեղաց[11244]. 5 եւ շինեցին բագինս Բահաղու, այրե՛լ զորդիս իւրեանց հրով՝ ողջակէզս Բահաղու. զոր ո՛չ պատուիրեցի եւ ո՛չ խօսեցայ, եւ ո՛չ ածի զմտաւ ՚ի սրտի իմում։ 6 Վասն այդորիկ ահա աւուրք գա՛ն ասէ Տէր. եւ ո՛չ եւս կոչեսցի անուն տեղւոյդ այդորիկ Գլորումն, եւ գերեզման որդւոցն Ենովմայ, այլ Ձո՛ր կոտորածի[11245]։ 7 Եւ խափանեցից զխորհուրդն Յուդայ, եւ զխորհուրդն Երուսաղեմի ՚ի տեղւոջն յայնմիկ. եւ արկից զնոսա տապա՛ստ սրով առաջի թշնամեաց իւրեանց, եւ ՚ի ձեռս խնդրողաց անձանց նոցա. եւ տա՛ց զդիակունս նոցա ՚ի կերակուր թռչնոց երկնից, եւ գազանաց երկրի[11246]։ 8 Եւ կարգեցից զքաղաքն զայն յապականութիւն եւ ՚ի շչիւն. ամենայն որ անցանէ ընդ նա տրտմեսցի՛. եւ շչեսցէ՛ ՚ի վերայ ամենայն հարուածոց նորա[11247]։ 9 Եւ կերիցեն զմարմինս ուստերաց՝ եւ զմարմինս դստերաց իւրեանց, եւ իւրաքանչիւր զմարմին ընկերի իւրոյ, ՚ի նեղութեան եւ ՚ի պաշարման զոր պաշարեցին զնոսա թշնամիք իւրեանց՝ որք խնդրէին զանձինս նոցա[11248]։ 10 Եւ խորտակեսցես զկուժն առաջի արանցն որ ելանիցեն ընդ քեզ, 11 եւ ասասցես ցնոսա. Ա՛յսպէս ասէ ցիս Տէր զօրութեանց. Ա՛յդպէս խորտակեցից զժողովուրդդ զայդ՝ եւ զքաղաքդ, որպէս խորտակի աման խեցեղէն, որ ո՛չ կարիցէ միւսանգամ բժշկել. եւ ՚ի Տափէ՛թ թաղեսցին առ ՚ի չգոյէ՛ տեղի թաղելոյ[11249]։ 12 Ա՛յսպէս արարից տեղւոյդ այդմիկ՝ ասէ Տէր, եւ բնակչա՛ցդ որ ՚ի դմա. տա՛ց զքաղաքդ զայդ ՚ի գլորո՛ւմն[11250]. 13 եւ եղիցին տունք Երուսաղեմի եւ տունք թագաւորացն Յուդայ՝ իբրեւ զտեղի՛ սպանելոց. վասն պղծութեանց զոր արարին յամենայն տունս, յորս արկանէին խունկս ՚ի վերայ տանեաց իւրեանց՝ ամենայն զօրութեանց երկնից, եւ նուիրէին նուէրս աստուածոց օտարաց[11251]։ 14 Եւ ե՛կն Երեմիա ՚ի գլորմանէն Տափեթայ՝ ուր առաքեաց զնա Տէր անդ մարգարէանալ. եւ եկա՛ց ՚ի սրահի տանն Տեառն, եւ ասէ ցամենայն ժողովուրդն[11252]. 15 Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Ահաւասիկ ես ածեմ ՚ի վերայ քաղաքիդ այդորիկ, եւ ՚ի վերայ ամենայն քաղաքաց դորա՝ եւ աւանաց զամենայն չարիս զոր խօսեցայ ՚ի վերայ դորա, զի խստացուցին զպարանոցս իւրեանց չլսել բանից իմոց[11253]։
1 Եւ լուաւ Պասքովր որդի Եմմերայ քահանայ, եւ ինքն էր հրամանատար եւ իշխան տանն Տեառն, յԵրեմիայէ՛ ՚ի մարգարէանալն զբանս զայսոսիկ[11254]։ 2 Եւ եհա՛ր Պասքովր զԵրեմիա մարգարէ, եւ արգել զնա ՚ի վերնադրանդն. որ էր ՚ի դրանն Բենիամինի, ՚ի վերնատանն որ էր ՚ի տան Տեառն[11255]։ 3 Եւ եղեւ ՚ի վաղիւ անդր, եհա՛ն Պասքովր զԵրեմիա ՚ի վերնադրանդէ անտի. եւ ասէ ցնա Երեմիա. Ո՛չ Պասքովր կոչեաց զանուն քո Տէր, այլ Գերի՛ թափառական[11256]։ 4 Զի ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ահաւադիկ ես տա՛ց զքեզ ՚ի գերութիւն հանդերձ ամենայն բարեկամօք քովք, եւ անկցին ՚ի սուր թշնամեաց իւրեանց. եւ աչք քո տեսցեն. եւ զքեզ եւ զամենայն տունդ Յուդայ տա՛ց ՚ի ձեռս թագաւորին Բաբելացւոց. եւ գերեսցեն զնոսա ՚ի Բաբելոն, եւ կոտորեսցեն զնոսա սրով։ 5 Եւ տաց զամենայն զօրութիւնս քաղաքիդ այդորիկ. եւ զամենայն վաստակս դորա, եւ զամենայն պատիւ դորա, եւ զամենայն գանձս թագաւորին Յուդայ, տա՛ց ՚ի ձեռս թշնամեաց իւրեանց. եւ յափշտակեսցեն եւ առցեն զնոսա եւ տարցի՛ն ՚ի Բաբելոն[11257]։ 6 Եւ դո՛ւ Պասքովր՝ եւ ամենայն բնակիչք տան քոյ, երթիջիր գերի՛ ՚ի Բաբելոն, երթիցես եւ ա՛նդ մեռանիցիս, եւ ա՛նդ թաղեսցիս. դո՛ւ եւ ամենայն բարեկամք քո՝ որոց մարգարէացա՛րն ստութիւն[11258]։ 7 Խաբեցեր զիս Տէր, եւ խաբեցա՛յ, յաղթահարեցե՛ր եւ զօրացա՛ր. եղէ ՚ի կատականս. զօր ամենայն հանի ՚ի գլո՛ւխ այպանեալ. 8 զի դառնութեամբ բանից իմոց արարից ա՛յպն զարհամարհութիւն, եւ ՚ի չուառութենէ բողոք բարձից. զի եղեւ ինձ բան Տեառն ՚ի նախատինս եւ ՚ի կատակա՛նս զօրհանապազ[11259]։ 9 Եւ ասացի. Ո՛չ անուանեցից զանուն Տեառն, եւ ո՛չ եւս խօսեցայց յանուն նորա։ Եւ եղեւ ՚ի սրտի իմում իբրեւ զհո՛ւր վառեալ, բորբոքեալ ընդ ոսկերս իմ. եւ լքա՛յ յամենայն կողմանց, եւ ո՛չ կարեմ հանդարտել[11260]։ 10 Զի լուայ զպարսաւանս բազմաց շուրջ զինեւ միահամուռն ժողովելոց. թէ արի՛ք եւ յարիցուք ՚ի վերայ նորա ամենայն արք բարեկամք դորա. հնարեցարո՛ւք նմա հնարս, թերեւս խաբեսցի՝ եւ յաղթեսցուք նմա. եւ խնդրեսցուք զվրէժ մեր ՚ի նմանէ[11261]։ 11 Եւ Տէր ընդ ի՛ս էր իբրեւ զպատերազմօղ՝ եւ զօրացուցանէր. վասն այնորիկ հալածեցին, եւ իմանալ զհնարս ո՛չ կարէին. յամօթ եղեն յոյժ, զի ո՛չ ինչ իմացան. անարգա՛նք նոցա յաւիտենից մի՛ մոռասցին։ 12 Եւ Տէր զօրութեանց որ կշռես զիրաւունս՝ եւ քննես զսիրտս եւ զերիկամունս, տեսի՛ց առ ՚ի քէն զվրէժխնդրութիւն ՚ի վերայ նոցա. զի առ քե՛զ յայտնեցի զաղերս իմ[11262]։ 13 Օրհնեցէ՛ք զՏէր. գովեցէ՛ք զնա, զի փրկեաց զանձն տնանկի ՚ի ձեռաց չարաց[11263]։ 14 Անիծեա՛լ լիցի օրն յորում ծնայ, եւ օրն յորում ծնաւ զիս մայր իմ, մի՛ եղիցի ուխտադրութիւն[11264]։ 15 Անիծեա՛լ լիցի մարդն որ ետ աւետիս հօր իմոյ, եւ ասէ՝ թէ ծնաւ քեզ արո՛ւ մանուկ. եւ ուրախութեամբ ուրա՛խ առնէր զնա[11265]։ 16 Եւ եղիցի մարդն այն իբրեւ զքաղաքս՝ զոր կործանեաց Տէր սրտմտութեամբ՝ եւ ո՛չ զղջացաւ. լուիցէ՛ գոյժ ընդ առաւօտս եւ աղաղակ ՚ի միջօրեայ ժամանակի[11266]։ 17 Զի ո՛չ սպան զիս անդէն յարգանդի, եւ լինէր ինձ մայրն իմ գերեզման. եւ արգանդ յղութեան յաւիտենից[11267]։ 18 Ընդէ՞ր է ինձ այս. զի ելի յարգանդէ տեսանել զցաւս եւ զվաստակս, եւ վախճանեցան ամօթով աւուրք իմ։
ԻԵ 1 Բան որ եղեւ առ Երեմիա ՚ի Տեառնէ. յորժամ առաքեաց առ նա Սեդեկիա զՊասքովր որդի Մելքեայ, եւ զՍոփոնիա որդի Մասերայ զքահանայ՝ եւ ասէ[11268]. 2 Հա՛րց վասն մեր զՏէր. զի Նաբուքոդոնոսոր արքայ Բաբելացւոց եհա՛ս ՚ի վերայ մեր. թերեւս արասցէ Տէր ՚ի վերայ մեր՝ ըստ ամենայն իւրոցն սքանչելեաց, եւ դարձուսցէ՛ ՚ի մէնջ[11269]։ 3 Եւ ասէ ցնոսա Երեմիա. Ա՛յսպէս ասացէ՛ք ցՍեդեկիա[11270]. 4 Ա՛յսպէս ասէ Տէր Աստուած Իսրայէլի. Ահաւադիկ ե՛ս դարձուցանեմ զզէնս ձեր ՚ի պատերազմի՝ զոր ունիք ՚ի ձեռս ձեր, որով դուք պատերազմիք ընդ արքային Բաբելացւոց՝ եւ ընդ Քաղդեացիս որք պաշարեցին զձեզ արտաքոյ պարսպացդ. եւ ժողովեցից զնոսա ՚ի մէջ քաղաքիդ այդորիկ[11271]։ 5 Եւ տաց պատերազմ ե՛ս իսկ ընդ ձեզ վերացեալ ձեռամբ՝ եւ բարձրացեալ բազկաւ, սրտմտութեամբ եւ բարկութեամբ եւ մեծա՛ւ ցասմամբ. 6 եւ հարից զամենայն բնակիչս քաղաքիդ այդորիկ, զմարդ եւ զանասուն մեծա՛ւ մահուամբ՝ եւ մեռցին։ 7 Եւ յետ այնորիկ՝ ա՛յսպէս ասէ Տէր. Մատնեցից զՍեդեկիա արքայ Յուդայ՝ եւ զծառա՛յս իւր եւ զժողովուրդ՝ որ մնացեալ իցէ ՚ի քաղաքիդ յայդմիկ, ՚ի մահուանէ, եւ ՚ի սրոյ, եւ ՚ի սովոյ, ՚ի ձեռս Նաբուքոդոնոսորայ արքայի Բաբելացւոց, եւ ՚ի ձեռս թշնամեաց իւրեանց, եւ ՚ի ձեռս որ խնդրէին զանձինս դոցա. եւ կոտորեսցե՛ն զդոսա ՚ի բերան սրոյ, եւ ո՛չ խնայեցից ՚ի դոսա, եւ ոչ ողորմեցայց դոցա, եւ ո՛չ գթացայց ՚ի դոսա[11272]։ 8 Եւ ցժողովուրդն ասասցես. Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ահաւադիկ ես եդի առաջի երեսաց ձերոց զճանապարհս կենաց, եւ զճանապարհ մահու[11273]։ 9 Որ նստցի ՚ի քաղաքիդ յայդմիկ՝ սրով եւ սովով եւ մահո՛ւ մեռցի. եւ որ ելանէ՝ կացցէ առաջի Քաղդէացւոցն, որոց պաշարեալն է զձեզ՝ կեցցէ՛. անձն իւր ինքեա՛ն պարգեւ լիցի եւ կեցցէ՛[11274]։ 10 Զի հաստատեցի զերեսս իմ ՚ի վերայ քաղաքիդ այդորիկ ՚ի չարիս՝ եւ ո՛չ ՚ի բարիս՝ ասէ Տէր. ՚ի ձեռս թագաւորին Բաբելացւոց մատնեսցի, եւ այրեսցէ՛ զդա հրով։ 11 Տո՛ւն արքայիդ Յուդայ 12 եւ տո՛ւն Դաւթի, լուարո՛ւք զպատգամ Տեառն. Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Դատեցարուք ընդ առաւօտս դատաստան, եւ իրաւացուցէ՛ք իրաւունս. փրկեցէ՛ք զյափշտակեալն ՚ի ձեռաց զրկողին իւրոյ, զի մի՛ բորբոքեսցի իբրեւ զհուր բարկութիւն իմ. վառեսցի՝ եւ ո՛չ ոք իցէ որ շիջուցանիցէ յերեսաց անիրաւութեան գնացից ձերոց[11275]։ 13 Ահաւադիկ ե՛ս ՚ի վերայ քո որ բնակեալդ ես ՚ի ծործորս դաշտականս Տիւրոսի՝ ասէ Տէր. որք ասէին. Ո՞ զարհուրեցուսցէ զմեզ, կամ ո՞ մտանիցէ ՚ի բնակութիւնս մեր[11276]։ 14 Եւ արարից այցելութիւն ՚ի վերայ ձեր, ըստ չարութեան գնացից ձերոց՝ ասէ Տէր. եւ վառեցից զհուր յանտառս նորա եւ կերիցէ շուրջ զնովաւ զամենայն։
1 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ե՛րթ եւ է՛ջ ՚ի տուն թագաւորին Յուդայ, եւ խօսեսցի՛ս անդ զբանդ զայդ[11277], 2 եւ ասասցես. Լո՛ւր զպատգամս Տեառն թագաւորդ Յուդայ, որ նստիս յաթոռ Դաւթի. դո՛ւ եւ ծառայք քո եւ ժողովուրդ քո, որ մտանեն ընդ դրունս ընդ այնոսիկ[11278]։ 3 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Արարէ՛ք իրաւունս եւ արդարութիւն. փրկեցէ՛ք զյափշտակեալն ՚ի ձեռաց զրկողին իւրոյ, զպանդուխտն, եւ զորբն, եւ զայրին, մի՛ բռնադատէք՝ եւ մի՛ ամպարշտէք. եւ արիւն անպարտ մի՛ հեղուցուք ՚ի տեղւոջդ յայդմիկ[11279]։ 4 Զի թէ առնելով առնիցէք զբանդ զայդ՝ մտցեն ընդ դրունս տանդ այդորիկ թագաւորք որ նստիցին յաթոռ Դաւթի. եւ ելանիցեն ՚ի կառս եւ յերիվարս, ինքն եւ ծառայք իւր՝ եւ ժողովուրդ իւր։ 5 Ապա թէ ո՛չ առնիցէք զբանսդ զայդոսիկ, յա՛նձն իմ երդուայ՝ ասէ Տէր, զի յաւերակ եղիցի տունդ այդ։ 6 Զի ա՛յսպէս ասէ Տէր ՚ի վերայ տա՛ն թագաւորիդ Յուդայ. Գաղաադ՝ դո՛ւ ես ինձ գլուխ Լիբանանու. եթէ ո՛չ եդից զքեզ յաւերակ եւ ՚ի քաղաքս չբնակեալս[11280]։ 7 Եւ հանից ՚ի վերայ քո սատակիչս՝ զայր եւ զտապար իւր, եւ կոտորեսցեն զընտիր ընտիր մայրից քոց, եւ արկցեն ՚ի հուր[11281]։ 8 Եւ անցցեն ազգք բազումք ընդ մէջ քաղաքիդ այդորիկ, եւ ասասցեն իւրաքանչիւր ցընկեր իւր. Ընդէ՞ր արար Տէր Աստուած այդպէս զայդ՝ քաղաքիդ մեծի[11282]։ 9 Եւ ասասցեն. Փոխանակ զի թողին զուխտ Տեառն Աստուծոյ իւրեանց, եւ երկի՛ր պագին աստուածոց օտարաց՝ եւ ծառայեցի՛ն նոցա։
ԻԶ 10 Մի՛ լայք զմեռեալն՝ եւ մի՛ ողբայք զնա. այլ լացէ՛ք լալով ՚ի վերայ այնորիկ որ ելանիցէ՝ եւ այլ ո՛չ դառնայցէ, եւ ո՛չ տեսցէ զերկիր ազգի իւրոյ[11283]։ 11 Զի ա՛յսպէս ասէ Տէր ՚ի վերայ Սելլենեայ որդւոյ Յովսիայ, որ թագաւորեաց փոխանակ Յովսիայ հօր իւրոյ. որ ե՛լ ՚ի տեղւոջէդ յայդմանէ, եւ ո՛չ եւս դարձցի անդրէն[11284]. 12 զի ՚ի տեղւոջ յորում գերեցին զնա՝ ա՛նդ մեռցի, եւ զերկիրդ զայդ ո՛չ եւս տեսցէ[11285]։ 13 Ո՛հ, որ շինէ զտուն իւր՝ եւ ո՛չ արդարութեամբ, եւ զվերնայարկս իւր՝ եւ ո՛չ իրաւամբք. եւ ՚ի մերձաւորէ իւրմէ գործի նմա գործ ձրի, եւ զվարձս իւր ո՛չ հատուցանէ նմա[11286]։ 14 Զի շինեցեր քեզ տուն պատշաճօղ՝ վերնատուն հովանոց, յօրինեալ պատուհանիւք, տախտակամածս ՚ի մայրից, ծեփեալ նաւթիւ[11287]։ 15 Միթէ թագաւորեսցես՝ զի զայրացար ՚ի մայրակերտս հօր քոյ. մի՛ կերիցեն եւ մի՛ արբցեն, զի զիրաւունս եւ զարդարութիւն եւ զբարութիւն ո՛չ ծանեան[11288]. 16 եւ ո՛չ արարին իրաւունս տնանկին, եւ զաղքատն ո՛չ իրաւացուցին. ո՞չ այն իսկ է չճանաչելն զիս՝ ասէ Տէր։ 17 Ահաւադիկ ո՛չ իսկ են քո աչք. եւ սիրտ քո ո՛չ է ՚ի բարութիւն, այլ յագահութիւն, եւ ՚ի հեղուլ զարիւն անպարտ, եւ յանիրաւութիւն՝ եւ յառնել սպանումն[11289]։ 18 Վասն այդորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր ՚ի վերայ Յովակիմայ որդւոյ Յովսիայ արքայի Յուդայ. Զայրդ զայդ մի՛ կոծեսցեն, եւ մի՛ ասասցեն. Վա՛յ վա՛յ եղբայր. մի՛ կոծեսցեն՝ եւ ասասցեն վա՛յ վա՛յ Տէր. վա՛յ վա՛յ սիրելի[11290]։ 19 Զթաղո՛ւմն իշոյ թաղեսցի. նեխեալ ընկեսցի արտաքոյ դրանն Երուսաղեմի։ 20 Ել ՚ի Լիբանան՝ եւ գուժեա՛, եւ ՚ի Բասա՛ն տաջիր զձայն քո. աղաղա՛կ բարձ յայնկոյս ծովուն, զի խորտակեցան ՚ի միասին ամենայն հոմանիք քո։ 21 Խօսեցա՛յ ընդ քեզ ՚ի սխալելն քում. եւ ասացեր թէ ո՛չ լուայց քեզ. ա՛յդ է ճանապարհ քո ՚ի մանկութենէ քումմէ, զի ո՛չ լուար բարբառոյ իմոյ։ 22 Զամենայն հովիւս քո հո՛ղմք արածեսցեն, եւ ամենայն հոմանիք քո ՚ի գերութիւն գնասցեն. զի յայնժամ ամաչեսցես եւ անարգեսցիս յամենայն սիրելեաց քոց։ 23 Բնակեալդ ՚ի Լիբանան՝ ամրացեալդ ՚ի մէջ մայրից, հեծեծեսցե՛ս ՚ի հասանել քեզ ցաւոց եւ երկանց իբրեւ ծննդականի[11291]։ 24 Կենդանի՛ եմ ես՝ ասէ Տէր, եթէ լինելով լինիցի Յեքոնիա որդի Յովակիմայ արքայի Յուդայ՝ կնիք յաջոյ ձեռին իւրում, եւ անտի՛ կորզեցից զքեզ[11292]. 25 եւ մատնեցից զքեզ ՚ի ձեռս խնդրողաց անձին քոյ, եւ ՚ի ձեռս այնոցիկ յորոց զարհուրէիր յերեսաց նոցա. եւ ՚ի ձեռս Նաբուքոդոնոսորայ արքայի Բաբելացւոց, եւ ՚ի ձեռս Քաղդէացւոց. 26 եւ ընկեցից զքեզ՝ եւ զմայր քո յերկիր օտար՝ յոր ո՛չ իջեր, եւ ա՛նդ մեռջիք։ 27 Եւ յերկիրս յոր ուխտադի՛ր լինիցին ոգւովք իւրեանց դառնալ այսրէն, մի՛ դարձցին. 28 զի անկա՛ւ ինքն եւ զաւակ իւր. եւ եղեւ տարագիր բերանն արհամարհեալ. թօթափեալ անարգեցաւ այրն Յեքոնիա իբրեւ զաման մի անպիտան. անկաւ յերկիր զոր ո՛չ գիտէր։ 29 Երկի՛ր, երկի՛ր, երկի՛ր, լո՛ւր զպատգամս Տեառն։ 30 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Գրեա՛ զայրդ զայդ՝ ա՛յր տարագիր. զի մի՛ աճեսցէ յաւուրս իւր, եւ մի՛ աճեսցէ ՚ի զաւակէ դորա այր՝ որ նստիցի յաթոռն Դաւթի իշխան տանն Յուդայ[11293]։
1 Ո՛ հովիւք. որ կորուսին՝ եւ ցրեցին զխաշինս արօտի քոյ, ասէ Տէր[11294]։ 2 Վասն այդորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր Աստուած Իսրայէլի, ՚ի վերայ հովուացդ որ հովուեն զժողովուրդ իմ. Դուք ցրուեցէք զխաշինս իմ, եւ մերժեցէք զնոսա, եւ ո՛չ յանձանձեցէք զնոսա։ Արդ՝ ահաւասիկ ես խնդրեցից զվրէժս ՚ի ձէնջ, ըստ չարութեան գնացից ձերոց՝ ասէ Տէր[11295]. 3 եւ ես ընկալայց զմնացորդս ժողովրդեան իմոյ յամենայն երկրէ ուր մերժեցից զնոսա անդր, եւ հաստատեցից զնոսա յարօտս իւրեանց. աճեսցեն եւ բազմասցի՛ն[11296]։ 4 Եւ յարուցից հովիւս որ հովուեսցեն նոցա. եւ ո՛չ եւս երկիցեն, եւ ո՛չ եւս զարհուրեսցին, եւ ո՛չ լիցին անտես՝ ասէ Տէր[11297]։
ԻԷ 5 Ահա աւո՛ւրք գան՝ ասէ Տէր. եւ յարուցից Դաւթի Ծագո՛ւմն արդարութեան. եւ թագաւորեսցէ թագաւոր, եւ ՚ի մի՛տ առցէ. եւ արասցէ իրաւունս եւ արդարութիւն ՚ի վերայ երկրի։ 6 Յաւուրս նորա փրկեսցի՛ Յուդա, եւ Իսրայէլ բնակեսցէ յուսո՛վ. եւ ա՛յս է անուն նորա զոր կոչեսցէ նմա Տէր՝ Յովսեդեկ ՚ի մարգարէս արդարութիւն մեր[11298]։ 7 Վասն այդորիկ ահա աւուրք գան՝ ասէ Տէր. եւ ո՛չ եւս ասասցեն՝ եթէ կենդանի՛ է Տէր՝ որ եհան զտունն Իսրայէլի յերկրէն Եգիպտացւոց, 8 այլ թէ կենդանի՛ է Տէր՝ որ եհան զամենայն զաւակ Իսրայէլի յերկրէն հիւսւսոյ, եւ յամենայն աշխարհաց ուր մերժեաց զնոսա անդր. եւ պատսպարեցո՛յց զնոսա անդրէն յերկի՛ր իւրեանց։ 9 ՚Ի վերայ մարգարէից բեկա՛ւ սիրտ իմ յիս. շարժեցա՛ն ամենայն ոսկերք իմ. եւ եղէ իբրեւ զայր մի աղճատեալ, եւ իբրեւ զայր մի չարալլուկ ՚ի գինւոյ, յերեսաց Տեառն՝ եւ յերեսաց մեծվայելչութեան փառաց նորա։ 10 Զի լցա՛ւ երկիր շնացողօք. զի յերեսաց երդման սո՛ւգ առ երկիր. ցամաքեցա՛ն արօտք անապատի. եւ եղեն ընթացք նոցա ՚ի չարութիւն։ Եւ ուժգնութիւն նոցա ո՛չ այնպէս[11299]։ 11 Զի մարգարէ եւ քահանայ պղծեցան, եւ ՚ի տան իմում գտի զչարիս նոցա՝ ասէ Տէր։ 12 Վասն այնորիկ եղիցի ճանապարհն նոցա նոցին ՚ի գայթագղութիւն. ՚ի միգի՛ գայթագղեսցին՝ եւ կործանեսցին ՚ի նմին. զի ածից ՚ի վերայ նոցա չարի՛ս յամի այցելութեան իւրեանց՝ ասէ Տէր[11300]։ 13 Եւ ՚ի մարգարէսն Շամրնի տեսի անօրէնութիւն. զի մարգարէացան ՚ի ձեռն Բահաղու, եւ մոլորեցուցին զժողովուրդ իմ զԻսրայէլ[11301]։ 14 Եւ ՚ի մարգարէսն Երուսաղեմի տեսի արհաւիրս. զի շնային եւ երթային զհետ ստութեանց, եւ օգնական լինէին ձեռաց չարաց, առ ՚ի չդառնալոյ իւրաքանչիւր ումեք ՚ի ճանապարհէ իւրմէ չարէ. եղե՛ն ինձ ամենեքին իբրեւ զՍոդոմ, եւ բնակիչք նորա իբրեւ զԳոմոր[11302]։ 15 Վասն այնորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց ՚ի վերայ մարգարէիցն. Ահաւադիկ ես ջամբեցից դոցա ցա՛ւս, եւ արբուցից դոցա ջո՛ւր դառնութեան. զի ՚ի մարգարէիցն Երուսաղեմի ել պղծութիւն ընդ ամենայն երկիր[11303]։ 16 Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց. Մի՛ լսէք բանից մարգարէիցն որ մարգարէանան ձեզ. զի զրաբանե՛ն դոքա զձեզ. զտեսիլս սրտից իւրեանց խօսին, եւ ո՛չ ՚ի բերանոյ Տեառն[11304]։ 17 Ասեն ապստամբելոցն ՚ի բանէն Տեառն, թէ խաղաղութիւն եղիցի ձեզ. եւ ամենեցուն որ գնան ըստ կամաց իւրեանց, եւ ամենայնի որ գնայ ըստ մոլորութեան սրտի իւրոյ, ասեն. Ո՛չ եկեսցէ ՚ի վերայ քո չար։ 18 Զի ո՞վ եկաց ՚ի հաստատութեան Տեառն, եւ ետես եւ լուաւ զբան նորա։ Ո՞վ ունկն եդ բանի իմում՝ եւ լուաւ։ 19 Ահաւադիկ շարժումն ՚ի Տեառնէ, եւ բարկութիւն մրրկեալ շարժմամբ եկեսցէ ՚ի վերայ ամպարշտաց. եկեսցէ[11305] 20 եւ մի՛ դարձցի սրտմտութիւն Տեառն, մինչեւ արասցէ եւ հաստատեսցէ զյօժարութիւն սրտի նորա. յետին ժամանակս իմասցին զայն իմանալով։ 21 Ո՛չ առաքեցի զմարգարէսն՝ եւ նոքա ընթանային. ո՛չ խօսեցայ ընդ նոսա, եւ նոքա մարգարէանային։ 22 Եթէ կացեալ էիր ՚ի հաստատութեան իմում. եւ լուուցեալ էր զբանս իմ ժողովրդեան իմում, եւ դարձուցեալ էր զնոսա ՚ի ճանապարհաց իւրեանց չարաց, եւ ՚ի գնացից նոցա չարաց[11306]։ 23 Աստուած մերձաւո՛ր եմ ես՝ ասէ Տէր, եւ ո՛չ Աստուած հեռաւոր[11307]։ 24 Եթէ թաքիցէ մարդ ՚ի թաքստեան, եւ ես ո՛չ տեսից զնա՝ ասէ Տէր. միթէ զերկինս եւ զերկիր ես ո՞չ լնում, ասէ Տէր[11308]։ 25 Լուա՛յ զինչ խօսին մարգարէքն՝ զոր մարգարէանային յանուն իմ սուտ. եւ ասէին. Երա՛զ երազեցա՛ւ ինձ[11309]։ 26 Մինչեւ յե՞րբ լինիցի ՚ի սրտի մարգարէիցդ որ մարգարէանան ստութիւն. եւ ՚ի մարգարէանալ զկամս սրտից իւրեանց, խորհին 27 մոռանալոյ ժողովրդեան իմոյ զօրէնս իմ երազօք իւրեանց՝ զոր պատմէին իւրաքանչիւր ընկերի՛ իւրում. զոր օրինակ մոռացան հարքն դոցա զանուն իմ ՚ի ձեռն Բահաղու[11310]։ 28 Մարգարէն յորում երա՛զն իցէ՝ պատմեսցէ՛ զերազն իւր. եւ յորում բանն իմ իցէ՝ պատմեսցէ զբանն իմ ճշմարտութեամբ։ Զի՞նչ է յարդ առ ցորենաւ՝ ասէ Տէր[11311]։ 29 Ո՞չ ապաքէն բանք իմ իբրեւ զհո՛ւր են՝ ասէ Տէր, եւ իբրեւ զմուրճ որ հատանէ զվէմ[11312]։ 30 Վասն այդորիկ ահա ես ՚ի վերայ մարգարէիցդ՝ ասէ Տէր. որք գողանան զբանս իմ իւրաքանչիւր յընկերէ իւրմէ։ 31 Ահաւասիկ ես ՚ի վերայ մարգարէիցդ՝ ասէ Տէր. որք մերժեն զմարգարէս ՚ի լեզուոյ, եւ նիրհեն զնիրհս իւրեանց։ 32 Ահաւասիկ ես ՚ի վերայ մարգարէիցդ, որ մարգարէանան երազս ստութեան՝ ասէ Տէր. եւ պատմեն զայն. եւ մոլորեցուցանեն զժողովուրդն իմ ստութեամբ իւրեանց. եւ ես ո՛չ առաքեցի զնոսա, եւ ո՛չ պատուիրեցի նոցա. եւ օգտութիւն ինչ ո՛չ օգտեսցեն ժողովրդեանդ այդմիկ՝ ասէ Տէր[11313]։ 33 Եւ եթէ հարցանիցէ զքեզ ժողովուրդդ այդ, կամ մարգարէ՝ կամ քահանայ՝ եւ ասասցէ. Զի՞նչ է առածդ Տեառն. եւ ասասցես ցնոսա. Դո՛ւք էք առածն. եւ կործանեցի՛ց զձեզ ասէ Տէր։ 34 Եւ մարգարէ՝ եւ քահանայ՝ եւ ժողովուրդ՝ որ ասիցեն առած Տեառն, եւ խնդրեցից զվրէժ ՚ի մարդոյն յայնմանէ՝ եւ ՚ի տանէ նորա[11314]։ 35 Զի՞ ո՛չ նո՛յնպէս ասիցէք իւրաքանչիւր ցընկեր իւր, եւ իւրաքանչիւր ցեղբայր իւր՝ թէ զի՞նչ պատասխանի արար Տէր. եւ զի՞նչ խօսեցաւ Տէր։ 36 Եւ առած Տեառն մի՛ եւս անուանէք. զի առած Տեառն եղիցի մարդոյ բա՛նն նորա. եւ դարձուցանիցէք զբանս Աստուծոյ կենդանւոյ՝ Տեառն զօրութեանց Աստուծոյ մերոյ[11315]։ 37 Այլ այդպէս ասասջիք ցմարգարէն. Զի՞նչ արար քեզ պատասխանի Տէր, եւ զի՞նչ խօսեցաւ Տէր[11316]։ 38 Եթէ առած Տեառն ասիցէք, վասն այդորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր. Փոխանակ զի ասիցէք զբանդ առած Տեառն, եւ ես ո՛չ առաքեցի առ ձեզ՝ ասել. Մի՛ ասիցէք առած Տեառն[11317]։ 39 Վասն այդորիկ ահաւասիկ ես առից զձեզ առի՛ւ. եւ կործանեցից զձեզ, եւ զքաղաքդ զոր ետու ձեզ եւ հարցն ձերոց յերեսաց իմոց[11318]. 40 եւ տա՛ց ՚ի վերայ ձեր նախատինս յաւիտենից, եւ անարգանս յաւիտենից՝ որ ո՛չ մոռասցին։
ԻԸ 1 Եւ եցո՛յց ինձ Տէր երկուս կողովս թզոյ, որ կային առաջի տաճարին Տեառն. յետ գերելոյն Նաբուքոդոնոսորայ արքային Բաբելացւոց զՅեքոնիա որդի Յովակիմայ արքայի Յուդայ, եւ զիշխանս Յուդայ, եւ զարուեստագէտսն, եւ զկալանաւորակապսն, եւ զմեծամեծս յԵրուսաղեմէ. եւ տարաւ զնոսա ՚ի Բաբելոն[11319]։ 2 Կողովն մի էր յոյժ քաղցր թզոյ՝ իբրեւ զկանխահաս թզոյ, եւ կողովն երկրորդ՝ ժանտահա՛մ թզոյ, որ ո՛չ ուտիցի ՚ի ժանտութենէ իւրմէ[11320]։ 3 Եւ ասէ ցիս Տէր. Զի՞նչ տեսանես Երեմիա։ Եւ ասեմ. Թո՛ւզ թո՛ւզ քաղցր, եւ առաւե՛լ քաղցր. եւ թո՛ւզ ժանտ՝ եւ առաւե՛լ ժանտ, որ ո՛չ ուտիցի ՚ի ժանտութենէ իւրմէ։ 4 Եւ եղեւ բան Տեառն առ Երեմիա, եւ ասէ. 5 Ա՛յսպէս ասէ Տէր Աստուած Իսրայէլի. Իբր զթուզդ քաղցր, ա՛յդպէս ծանեայ զգերեալսդ Յուդայ՝ զորս առաքեցի ՚ի տեղւոջէդ յայդմանէ յերկիրն Քաղդեացւոց ՚ի բարութիւն[11321]. 6 եւ հաստատեցի՛ց զաչս իմ ՚ի վերայ նոցա ՚ի բարութիւն. եւ պատսպարեցի՛ց զնոսա ՚ի սո՛յն երկիր. եւ շինեցից զնոսա, եւ ո՛չ քակեցից. եւ տնկեցից զնոսա եւ ո՛չ խլեցից[11322]։ 7 Եւ տա՛ց նոցա սիրտ ճանաչել զիս՝ թէ ե՛ս եմ Տէր. եւ եղիցին ինձ ՚ի ժողովուրդ, եւ ես եղէց նոցա յԱստուած. զի դարձցին առ իս յամենայն սրտէ իւրեանց։ 8 Եւ իբրեւ զթուզդ ժանտ որ ո՛չ ուտի ՚ի ժանտութենէ իւրմէ. ա՛յսպէս ասէ Տէր՝ ա՛յդպէս մատնեցից զՍեդեկիա արքայ Յուդայ, եւ զմեծամեծս նորա, եւ զմնացորդս Երուսաղեմի, եւ զմնացորդս երկրիդ այդորիկ, եւ զբնակեալսն յԵգիպտոս[11323]։ 9 Եւ տա՛ց զնոսա ՚ի ցրումն ընդ ամենայն ազգս եւ թագաւորութիւնս երկրի, եւ ՚ի նախատինս, եւ յառակ, եւ յատելութիւն, եւ յանէծս, եւ յամենայն տեղիս ուր մերժեցից զնոսա ա՛նդր[11324]։ 10 Եւ առաքեցից ՚ի դոսա սով եւ սուր եւ մա՛հ, մինչեւ պակասեսցին յերկրէդ զոր ետու դոցա եւ հա՛րց իւրեանց[11325]։
ԻԹ 1 Բանն որ եղեւ առ Երեմիա վասն ժողովրդեանն Յուդայ, յամին չորրորդի Յովակիմայ որդւոյ Յովսիայ արքայի Յուդայ. ա՛յն ամ առաջին էր Նաբուքոդոնոսորայ արքային Բաբելացւոց[11326]։ 2 Զբանն զոր խօսեցաւ Երեմիա մարգարէ առ ամենայն ժողովուրդն Յուդայ, եւ առ բնակիչս Երուսաղեմի՝ եւ ասէ[11327]. 3 Յերեքտասաներորդէ ամէ Յովսիայ որդւոյ Ամովնայ արքայի Յուդայ մինչեւ ցայսօր. այս քսան եւ երե՛ք ամք, զի եղեւ բան Տեառն առ իս, եւ խօսեցայ ընդ ձեզ կանխեալ ընդ առաւօտս եւ ասէի, եւ ո՛չ լուարուք։ 4 Եւ առաքեցի առ ձեզ զծառայս իմ զմարգարէս ընդ առաւօտս արձակեալ, եւ ո՛չ լուարուք, եւ ո՛չ անսացէք ակընջօք ձերովք լսել[11328]։ 5 Ասէի. Դարձարո՛ւք իւրաքանչիւր ՚ի ճանապարհէ իւրմէ չարէ, եւ ՚ի գնացից ձերոց չարաց. եւ բնակեսջիք յերկի՛րդ զոր ետու ձեզ՝ եւ հարց ձերոց յաւիտենից մինչեւ ցյաւիտեանս[11329]. 6 եւ մի՛ երթայք զհետ աստուածոց օտարաց ծառայե՛լ նոցա՝ եւ երկի՛ր պագանել. եւ մի՛ բարկացուցանէք զիս գործովք ձեռաց ձերոց չարչարե՛լ զձեզ։ 7 Եւ ո՛չ լուարուք ինձ՝ ասէ Տէր. զի բարկացուցանիցէք զիս գործովք ձեռաց ձերոց չարչարե՛լ զձեզ։ 8 Վասն այդորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց. Զի ո՛չ հաւատացէք բանից իմոց, 9 ահաւասիկ ես առաքեմ, եւ առի՛ց զամենայն ազգս հիւսւսոյ՝ ասէ Տէր. եւ զՆաբուքոդոնոսոր արքայ Բաբելացւոց զծառայ իմ. եւ ածից զնոսա ՚ի վերայ երկրիդ այդորիկ՝ եւ ՚ի վերայ բնակչաց դորա, եւ ՚ի վերայ ամենայն ազգաց որ շուրջ զդովաւ. եւ աւերեցից զդոսա, եւ տա՛ց զդոսա յապականութիւն եւ ՚ի շչիւն՝ եւ ՚ի նախատինս յաւիտենից[11330]։ 10 Եւ կորուսից ՚ի դոցանէ զձայն ուրախութեան եւ զձայն ցնծութեան, եւ զձայն փեսայի եւ զձայն հարսին. զձայն երկանի եւ զլոյս ճրագի։ 11 Եւ եղիցի ամենայն երկիրդ այդ յաւերակ եւ յապականութիւն. եւ ծառայեսցեն ազգացն այնոցիկ՝ եւ արքային Բաբելացւոց զեւթանասուն ամ[11331]։ 12 Եւ ՚ի կատարել ամացն իւթանասնից, խնդրեցից զվրէժս ՚ի թագաւորէն Բաբելացւոց. եւ յազգէն յայնմանէ՝ ասէ Տէր, ըստ անօրէնութեանց նոցա, եւ յերկրէն Քաղդեացւոց. եւ եդից զնոսա յապականութիւն յաւիտենական[11332]։ 13 Եւ ածի՛ց ՚ի վերայ ամենայն երկրին այնորիկ զամենայն բանս իմ զոր խօսեցայ վասն նորա՝ ըստ ամենայն գրելոցս ՚ի գիրս յայսմիկ։ Զոր մարգարէացա՛ւ Երեմիա ՚ի վերայ ամենայն ազգաց[11333], 14 զի ծառայեցին ՚ի մէջ նոցա. քանզի եւ նոքա ազգք բազումք՝ եւ թագաւորութիւնք մեծամեծք են. եւ հատուցից նոցա ըստ անօրէնութեանն նոցա, եւ ըստ գործոց ձեռաց նոցա[11334]։ 15 Զի ա՛յսպէս ասէ ցիս Տէր Աստուած Իսրայէլի. Ա՛ռ զբաժակ գինւոյս անապակիս այսորիկ ՚ի ձեռաց իմոց, եւ արբուսցես զդա ամենայն ազգաց առ որս առաքեմ զքեզ[11335]. 16 արբցեն՝ եւ քամեսցեն՝ եւ մոլեսցին յերեսաց սրոյն, զոր ես առաքեցից ՚ի մէջ դոցա[11336]։ 17 Եւ առի՛ զբաժակն ՚ի ձեռանէ Տեառն, եւ արբուցի՛ ամենայն ազգաց առ որս առաքեա՛ց զիս Տէր. 18 Երուսաղեմի, եւ քաղաքացն Յուդայ, եւ թագաւորաց նորա, եւ իշխանաց նորա. դնել զնոսա յաւերակ՝ եւ յանապատ՝ եւ ՚ի շչիւն, եւ յանէ՛ծս ըստ աւուրս ըստ ա՛յսմիկ։ 19 Եւ փարաւոնի արքայի Եգիպտացւոց, եւ ծառայից նորա, եւ մեծամեծաց նորա, եւ ամենայն ազգի նորա[11337]. 20 եւ ամենայն խառնիճաղանճ զօրաց նորա, եւ ամենայն թագաւորաց կղզւոյն, եւ ամենայն թագաւորաց երկրին այլազգեաց՝ Ասկաղոնի եւ Գազայ, եւ Ակկարովնի, եւ մնացորդացն Ազովտայ[11338]. 21 եւ Եդոմայ, եւ Մովաբացւոցն, եւ որդւոցն Ամովնայ։ 22 Եւ ամենայն թագաւորացն Տիւրոսի, եւ ամենայն թագաւորացն Սիդովնացւոց. եւ թագաւորաց կղզւոյն որ յա՛յն կոյս ծովուն. 23 եւ Դեդանայ, եւ Թեմանայ, եւ Բովկայ. եւ ամենայն յապաւելոցն զերեսօք։ 24 Եւ ամենայն թագաւորացն Արաբացւոց, եւ ամենայն թագաւորաց խառնաղանճից. օթագելոցն յանապատին[11339]. 25 եւ ամենայն թագաւորացն Զամբրեայ, եւ ամենայն թագաւորացն Ելամայ, եւ ամենայն թագաւորացն Պարսից[11340]։ 26 Եւ ամենայն թագաւորացն հիւսւսոյ արեւելից. մերձաւորաց եւ հեռաւորաց իւրաքանչիւր առ եղբօր իւրում եւ ամենայն թագաւորաց երկրի, որ ՚ի վերայ երեսաց երկրի. եւ թագաւորն Սիսակ արբցէ՛ յետ ամենեցուն[11341]։ 27 Եւ ասասցես ցնոսա. Ա՛յսպէս ասէ Տէր ամենակալ Աստուած Իսրայէլի. Արբէ՛ք եւ արբեցարո՛ւք, յիմարեցարո՛ւք, եւ կործանեցարո՛ւք. եւ մի՛ կանգնեսջիք յերեսաց սրոյն զոր եսն առաքեցից ՚ի մէջ ձեր[11342]։ 28 Եւ եղիցի յորժամ ո՛չ կամիցին ընդունել զբաժակն ՚ի ձեռանէ քումմէ ըմպել, ասասցես ցնոսա. Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց. Ըմպելով արբջի՛ք. 29 զի ահա ՚ի քաղաքէն յորում կոչեցեալ է անուն իմ, ՚ի նմա՛ արարից սկիզբն չարչարելոյ. եւ դուք սրբելով սրբիցի՞ք. ո՛չ սրբեսջիք. զի սո՛ւր կոչեցի ես ՚ի վերայ ամենեցուն որ բնակեալ են յերկրի, ասէ Տէր զօրութեանց[11343]։ 30 Եւ դու մարգարէասցիս ՚ի վերայ նոցա զամենայն զպատգամս զայսոսիկ, եւ ասասցես ցնոսա. Տէր ՚ի բարձանց ՚ի սրբութենէ իւրմէ տացէ՛ հրաման. տացէ՛ զձայն իւր. զբա՛ն հրամանի ՚ի տեղւոջէ՛ իւրմէ. եւ նոքա իբրեւ կթօղք տացեն պատասխանի ՚ի վերայ ամենայն բնակչաց երկրին[11344], 31 թէ եկն սատակումն ՚ի կողմանէ երկրին. զի դատաստան Տեառն է ՚ի մէջ ազգաց, եւ դատեսցի ինքն զամենայն մարմին. եւ ամպարիշտք տուա՛ն ՚ի սուր՝ ասէ Տէր[11345]։
Լ 32 Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց. Ահաւադիկ չարիք գան յազգէ ՚ի վերայ ազգի, եւ մրրի՛կ մեծ ելցէ ՚ի ծագաց երկրէ[11346]։ 33 Եւ եղիցին վիրաւո՛րք ՚ի Տեառնէ յաւուր Տեառն. ՚ի կողմանէ մինչեւ ցկողմ երկրին. մի՛ կոծեսցին եւ մի՛ ժողովեսցին, ընդ երեսս դաշտին իբրեւ զա՛ղբ ընկեսցին։ 34 Գուժեցէ՛ք հովիւք եւ աղաղակեցէ՛ք, եւ կոծեցարո՛ւք խոյք մաքեաց. զի կատարեցան աւուրք ձեր ՚ի սպանումն, եւ ՚ի ցրումն ձեր. կործանեսջիք իբրեւ խո՛յք ընտիրք։ 35 Եւ կորիցէ փախուստ ՚ի հովուաց. եւ փրկութիւն ՚ի խոյո՛ցն մաքեաց[11347]։ 36 Ձա՛յն գուժի հովուաց, եւ աղաղակ խոյոցն մաքեաց. զի սպառեաց Տէր զարօտս նոցա[11348]։ 37 Եւ դադարեսցէ գեղեցկութիւն խաղաղութեանն յերեսաց բարկութեան սրտմտութեան Տեառն։ 38 Թողի՛ն իբրեւ առեւծ զմորի իւր. եւ եղեւ երկիր նոցա յանապատ, յերեսաց բարկութեան սրտմտութեան սրոյն մեծի, եւ յերեսաց բարկութեան սրտմտութեան նորա[11349]։
1 Իսկզբան թագաւորութեան Յովակիմայ որդւոյ Յովսիայ արքայի Յուդայ. եղեւ բանս այս ՚ի Տեառնէ՝ եւ ասէ. 2 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Կա՛ց ՚ի սրահի՛ տանն Տեառն, եւ մարգարէասցիս ամենայն տանն Յուդայ ոյք գայցեն երկիրպագանել ՚ի տանն Տեառն. զամենայն բանսդ զոր կարգեցի առ քեզ մարգարէանալ նոցա. մի՛ հատանիցես ինչ ՚ի բանիցդ[11350]։ 3 Թերեւս լուիցեն, եւ դարձցին իւրաքանչիւր ՚ի ճանապարհէ իւրմէ չարէ. եւ մեղմացա՛յց ես ՚ի չարեացն զոր խորհիմ ես առնել նոցա վասն չարութեան գնացից նոցա[11351]։ 4 Եւ ասասցես ցնոսա. Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Եթէ ո՛չ լսիցէք ինձ գնալ յօրէնս իմ զոր ետու յանդիման ձեր, 5 լսե՛լ բանից ծառայից իմոց մարգարէից՝ զոր ես առաքեցի առ ձեզ կանխաւ. եւ առաքեցի՝ եւ ո՛չ լուարուք[11352]. 6 եւ արարից զտունդ զայդ իբրեւ զՍելովմ, եւ զքաղաքս տաց յանէ՛ծս ամենայն ազգաց երկրի[11353]։ 7 Եւ լուան քահանայքն եւ սուտ մարգարէքն՝ եւ ամենայն ժողովուրդն ՚ի խօսել Երեմիայի զբանս զայսոսիկ ՚ի տանն Տեառն։ 8 Եւ եղեւ ՚ի դադարել Երեմիայի ՚ի խօսիցն՝ ըստ ամենայնի զոր հրամա՛ն ետ նմա Տէր խօսել առ ամենայն ժողովուրդն. կալա՛ն զնա քահանայքն եւ սուտ մարգարէքն եւ ամենայն ժողովուրդն՝ եւ ասեն. Մահո՛ւ մեռցիս. 9 զի մարգարէացար յանուն Տեառն, եւ ասացեր՝ թէ իբրեւ զՍելովմ եղիցի տունս այս, եւ քաղաքս աւերեսցի ՚ի բնակչաց. եւ կուտեցաւ ժողովուրդն ՚ի վերայ Երեմիայի ՚ի տան Տեառն[11354]։ 10 Եւ լուան իշխանքն Յուդայ զբանս զայսոսիկ, եւ ելին ՚ի տանէ թագաւորին ՚ի տունն Տեառն. եւ նստան առաջի դրանն Տեառն նորոյ[11355]։ 11 Եւ ասեն քահանայքն եւ սուտ մարգարէքն ցիշխանսն՝ եւ ցամենայն ժողովուրդն. Դատաստան մահո՛ւ է առնդ այդմիկ, զի մարգարէացաւ զքաղաքէս զայսմանէ, որպէս ձերովք իսկ ակընջօք լուարուք։ 12 Եւ ասէ Երեմիա ցամենեսին ցիշխանսն եւ ցամենայն ժողովուրդն. Տէր առաքեաց զիս մարգարէանալ ՚ի վերայ տանդ այդորիկ՝ եւ ՚ի վերայ քաղաքիս զամենայն բանսդ զոր լուարուք։ 13 Եւ արդ՝ ուղղեցէ՛ք զճանապարհս ձեր՝ եւ զգործս ձեր, եւ լուարո՛ւք ձայնի Տեառն Աստուծոյ ձերոյ. եւ մեղմասցի՛ Տէր ՚ի չարեացն ձերոց՝ զոր խօսեցաւ ՚ի վերայ ձեր[11356]։ 14 Եւ ես աւասիկ կամ ՚ի ձեռս ձեր, արարէ՛ք ընդ իս որպէս եւ ձեզ օգո՛ւտ եւ լա՛ւ իցէ[11357]։ 15 Բայց գիտելով գիտասջի՛ք՝ զի թէ սպանանէք դուք զիս՝ արիւն անպա՛րտ արկանէք ՚ի վերայ ձեր, եւ ՚ի վերայ քաղաքիս այսորիկ, եւ ՚ի վերայ բնակչաց սորա. զի ճշմարտութեամբ առաքեաց զիս Տէր առ ձեզ՝ խօսել յականջս ձեր զամենայն բանս զայսոսիկ։ 16 Եւ ասեն իշխանքն եւ ամենայն ժողովուրդն ցքահանայս եւ ցսո՛ւտ մարգարէսն. Ո՛չ է դատաստան մահու առնդ այդորիկ. զի յանուն Տեառն Աստուծոյ խօսեցաւ առ մեզ[11358]։ 17 Յո՛տն կացին արք ՚ի ծերոց երկրին, եւ ասեն ցամենայն ժողովս ժողովրդոցն[11359]։ 18 Միքիէ Մորստացի մարգարէանայր յաւուրս Եզեկիայ արքայի Յուդայ. խօսեցաւ ընդ ամենայն ժողովրդեանն Յուդայ՝ եւ ասէ. Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց. Սիո՛վն իբրեւ զագարակ արօրադի՛ր լիցի, եւ Երուսաղէմ՝ իբրեւ զհիղս մրգապահաց, եւ լեառն տանդ՝ եղիցի՛ իբրեւ զանտառ մայրւոյ[11360]։ 19 Միթէ սպանանելով սպա՞ն զնա Եզեկիա արքայ Յուդայ՝ եւ ամենայն Հրէաստան. ոչ ապաքէն զահի՛ հարան ՚ի Տեառնէ, եւ խնդրեցին յերեսաց Տեառն. եւ դադարեաց Տէր յամենայն չարեացն զոր խօսեցաւ ՚ի վերայ նոցա։ Եւ մեք արարաք չարիս մեծամեծ յանձինս մեր[11361]։ 20 Եւ ա՛յր մի մարգարէանայր յանուն Տեառն, Ուրիա որդի Սամեայ ՚ի Կարիաթարիմայ. եւ մարգարէացաւ ՚ի վերայ քաղաքիս այսորիկ, եւ ՚ի վերայ երկրիս այսորիկ ըստ ամենայն բանից Երեմիայի[11362]։ 21 Եւ լուաւ արքայ Յովակիմ, եւ ամենայն զօրաւորք իւր, եւ ամենայն իշխանք զամենայն բանս նորա. եւ խնդրէին սպանանե՛լ զնա. եւ լուաւ Ուրիա, երկեաւ՝ եւ փախեաւ եւ գնաց յերկիրն Եգիպտացւոց։ 22 Եւ առաքեաց արքայ Յովակիմ արս յԵգիպտոս. զԵղնաթան որդի Աքովբերայ եւ ա՛րս ընդ նմա յԵգիպտոս[11363]. 23 եւ հանին զնա անտի՝ եւ ածին առ արքայն Յովակիմ. եւ սպանին զնա սրով. եւ ընկէց ՚ի շիրիմ որդւոց ժողովրդեան իւրոյ[11364]։ 24 Բայց ձե՛ռն Աքիկամայ որդւոյ Սափանայ՝ էր ընդ Երեմիայի. զի մի՛ մատնեսցի ՚ի ձեռս ժողովրդեանն սպանանել զնա[11365]։
ԼԱ 1 Իսկզբան թագաւորութեանն Յովակիմայ որդւոյ Յովսիայ՝ արքայի Յուդայ. եղեւ բանս այս առ Երեմիայ ՚ի Տեառնէ՝ եւ ասէ[11366]. 2 Ա՛յսպէս ասէ Տէր ցիս. Արա՛ դու քեզ կապանս եւ անուրս՝ եւ ա՛րկ ընդ պարանոց քո. 3 եւ առաքես զայն առ թագաւորն Եդովմայեցւոց, եւ առ թագաւորն Մովաբացւոց, եւ առ թագաւոր որդւոցն Ամովնայ, եւ առ թագաւորն Տիւրոսի, եւ առ թագաւորն Սիդոնացւոց, ՚ի ձեռն հրեշտակաց նոցա որ գա՛ն յԵրուսաղէմ առ Սեդեկիա արքայ Յուդայ[11367]. 4 եւ պատուիրեսցես նոցա ասել ցտեարս իւրեանց. Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Ա՛յսպէս ասասջիք ցտեարսն ձեր. 5 Ե՛ս արարի զերկիր, եւ զմարդիկ, եւ զանասուն, եւ որ ինչ ՚ի վերայ երեսաց երկրի, զօրութեամբ իմով մեծաւ, եւ բազկաւ իւրով բարձու. եւ տաց զնա՝ ում եւ կա՛մ իցէ առաջի աչաց իմոց[11368]։ 6 Եւ արդ ե՛ս եմ որ ետու զամենայն երկիր ՚ի ձեռս Նաբուքոդոնոսորայ արքային Բաբելացւոց ծառայի իմոյ. նաեւ զգազանս անապատի ՚ի գործ արկանել, եւ ետո՛ւ նմա ՚ի ծառայութիւն։ 7 Ծառայեսցեն նմա ամենայն ազգք, եւ որդւոց նորա, եւ որդւոց որդւոց նորա, մինչեւ եկեսցէ ժամանակ բարկութեան երկրի նորա, եւ նորա. եւ ծառայեսցեն նմա ազգ բազումք եւ թագաւորք մեծամեծք[11369]։ 8 Եւ եղիցի՝ ազգ եւ թագաւորութիւն որ ո՛չ ծառայեսցեն Նաբուքոդոնոսորայ արքայի Բաբելացւոց, եւ որք միանգամ ո՛չ մուծցեն զպարանոցս իւրեանց ընդ լծով արքային Բաբելացւոց. սրո՛վ եւ սովո՛վ եւ մահուամբ արարից այցելութիւն ՚ի վերայ ազգին այնմիկ՝ ասէ Տէր. մինչեւ սատակեսցին ՚ի ձեռաց նորա[11370]։ 9 Եւ դուք մի՛ լսէք մարգարէից ձերոց, եւ ըղձութեանց ձերոց, եւ երազոց ձերոց, եւ կիւսից ձերոց, եւ հաւահմայից ձերոց, եւ կախարդաց ձերոց. որք ասեն ձեզ թէ ո՛չ հարկիցէք արքային Բաբելացւոց[11371]. 10 զի սո՛ւտ մարգարէանան դոքա ձեզ՝ առ ՚ի հեռացուցանելոյ զձեզ յերկրէդ ձերմէ. եւ ցրուեցի՛ց զձեզ եւ կորիջի՛ք։ 11 Եւ ազգ որ մուծանիցէ զպարանոց իւր ընդ լծով արքային Բաբելացւոց, եւ կայցեն նմա ՚ի հարկի՝ թողի՛ց զնա յերկրի իւրում՝ ասէ Տէր. գործեսցէ զնա, եւ բնակեսցէ՛ ՚ի նմա[11372]։ 12 Եւ առ Սեդեկիա արքայ Յուդայ խօսեցայ ըստ ամենայն բանիցս այսոցիկ, եւ ասեմ. Մուծէ՛ք զպարանոցս ձեր ընդ լծով արքային Բաբելացւոց, եւ ծառայեցէ՛ք նմա եւ ազգի նորա՝ եւ կեցջի՛ք։ 13 Եւ ընդէ՞ր մեռանիք դուք, եւ ժողովուրդ քո, սրով եւ սովով եւ մահուամբ. որպէս եւ խօսեցաւ Տէր առ ազգ՝ որ ո՛չ ծառայիցէ արքային Բաբելացւոց[11373]։ 14 Մի՛ լսէք բանից մարգարէիցն որ ասեն ձեզ՝ թէ մի՛ հարկիք արքային Բաբելացւոց. զո՛ւր մարգարէանան նոքա ձեզ[11374]։ 15 Զի՛ ոչ առաքեցի զնոսա՝ ասէ Տէր. եւ նոքա մարգարէանան յանուն իմ սո՛ւտ, առ ՚ի կորուսանելոյ զձեզ. եւ կորիցէք դուք եւ մարգարէքդ՝ որ մարգարէանան ձեզ տարապարտուց ստութեամբ[11375]։ 16 Եւ ցքահանայս եւ ցամենայն ժողովուրդն զոր խօսեցայ ասասցես. Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Մի՛ լսէք բանից մարգարէիցն որ մարգարէանան ձեզ՝ եւ ասեն. Ահա սպաս տան Տեառն դարձցի ՚ի Բաբելոնէ այժմ ընդ հուպ. զո՛ւր մարգարէանան ձեզ, եւ ես ո՛չ առաքեցի զնոսա։ 17 Մի՛ լսէք նոցա. այլ ծառայեցէ՛ք արքային Բաբելացւոց՝ եւ կեցջիք. եւ ընդէ՞ր լինիցի քաղաքդ աւերակ[11376]։ 18 Եթէ մարգարէ՛ք իցեն, եւ իցէ բան Տեառն առ նոսա, եկեսցեն եւ յանդիմա՛ն լիցին ինձ։ Զի ա՛յսպէս ասէ Տէր. Եւ մնացեալ սպասն զոր ո՛չ ա՛ռ արքայն Բաբելացւոց՝ յորժամ գերեաց զՅեքոնիա յԵրուսաղեմէ, ՚ի Բաբելոն երթիցէ՝ ասէ Տէր զօրութեանց։ Այլ վասն չերթալոյ սպասուցն մնացելոց ՚ի տա՛ն Տեառն եւ ՚ի տան թագաւորին Յուդայ յԵրուսաղեմէ ՚ի Բաբելոն[11377]։ 19 Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց վասն սեանցն, եւ վասն ծովուն, եւ վասն մեքենովթիցն, եւ մնացորդաց սպասուցն՝ որ մնացին ՚ի քաղաքիդ յայդմիկ[11378]. 20 զոր ո՛չ առ Նաբուքոդոնոսոր արքայ Բաբելացւոց, ՚ի գերելն իւրում զՅեքոնիա որդի Յովակիմայ արքայի Յուդայ յԵրուսաղեմէ ՚ի Բաբելովն, եւ զամենայն ազատսն Յուդայ եւ զԵրուսաղեմի։ 21 Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց՝ Աստուած Իսրայէլի. վասն սպասուցն մնացելոց ՚ի տան Տեառն, եւ ՚ի տան թագաւորին Յուդայ՝ եւ յԵրուսաղէմ։ 22 ՚Ի Բաբելո՛վն երթիցեն, եւ ա՛նդ եղիցին՝ մինչեւ յօրն յորում ա՛յց արարից նոցա. ա՛յսպէս ասէ Տէր. Հանի՛ց զնոսա, եւ դարձուցից ՚ի տեղիդ յայդ[11379]։
1 Եւ եղեւ յամին յայնմիկ իսկզբան թագաւորութեանն Սեդեկիայ արքայի Յուդայ. յամին չորրորդի՝ յամսեանն հինգերորդի. ասէ ցիս Անանիա որդի Ազովրայ սուտ մարգարէ ՚ի Գաբաւովնէ, ՚ի տան Տեառն առաջի քահանայիցն եւ ամենայն ժողովրդեանն[11380]. 2 Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Խորտակեսցի՛ լուծ արքային Բաբելացւոց 3 յետ ա՛յլ եւս երկուց ամաց աւուրց. եւ ես դարձուցից ՚ի տեղիդ յայդ զամենայն սպաս տանն Տեառն, զոր միանգամ ա՛ռ Նաբուքոդոնոսոր արքայ Բաբելացւոց ՚ի տեղւոջէդ յայդմանէ, եւ տարա՛ւ ՚ի Բաբելովն[11381]։ 4 Եւ զՅեքոնիա որդի Յովակիմայ արքայի Յուդայ, եւ զամենայն գերութիւն Հրէաստանի որք մտին ՚ի Բաբելոն՝ դարձուցից ես ՚ի տեղիս յայս՝ ասէ Տէր. եւ զՅեքոնիա, եւ զգերութիւնն Յուդայ. զի խորտակեցից զլուծ արքային Բաբելացւոց։ 5 Եւ ասէ Երեմիա մարգարէ ցԱնանիա սուտ մարգարէ, առաջի քահանայիցն եւ առաջի ամենայն ժողովրդեանն որ կային ՚ի տան Տեառն. 6 Արդարեւ ա՛յդպէս արասցէ Տէր. հաստատեսցէ զբանսդ քո զոր մարգարէացար, դարձուցանել զսպաս տա՛նդ այդորիկ, եւ զամենայն գերին ՚ի Բաբելոնէ ՚ի տեղիս յայս[11382]։ 7 Բայց լուարո՛ւք զպատգամս Տեառն՝ զոր ես ասեմ յականջս ձեր, եւ յականջս ամենայն ժողովրդեանդ[11383]։ 8 Մարգարէք որ եղեն յառաջ քան զիս՝ եւ զքեզ՝ յաւիտենից, եւ մարգարէացան ՚ի վերայ բազում աշխարհաց եւ մեծամեծ թագաւորութեանց, ՚ի պատերազմ, եւ ՚ի չարիս, եւ ՚ի մահ[11384]. 9 մարգարէ որ մարգարէանայ խաղաղութիւն՝ եւ լիցի՛ բան մարգարէին, ծանիցեն զմարգարէն զոր առաքեաց նոցա Տէր հաստատութեամբ[11385]։ 10 Եւ ա՛ռ Անանիա մարգարէ առաջի ամենայն ժողովրդեանն զանուրսն ՚ի պարանոցէ Երեմիայ մարգարէի՝ եւ խորտակեաց։ 11 Եւ ասէ Անանիա առաջի ամենայն ժողովրդեանն. Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ա՛յդպէս խորտակեցից զլուծ Նաբուքոդոնոսորայ արքայի Բաբելացւոց, յետ երկուց ամաց աւուրց ՚ի պարանոցէ ամենայն ազգաց։ 12 Եւ գնաց Երեմիա մարգարէ զճանապարհս իւր։ Եւ եղեւ բան Տեառն առ Երեմիա յետ խորտակելոյն Անանիայ մարգարէի զանուրսն ՚ի պարանոցէ Երեմիա մարգարէի, եւ ասէ. 13 Ե՛րթ խօսեա՛ց ընդ Անանիայ՝ եւ ասասցես. Այսպէս ասէ Տէր. Անուրս փայտեղէնս խորտակեցեր, եւ արարից ընդ այնր անուրս երկաթիս[11386]. 14 զի ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Լո՛ւծ երկաթի եդի ՚ի վերայ պարանոցի ամենայն ազգացդ այդոցիկ՝ հարկել Նաբուքոդոնոսորայ արքային Բաբելացւոց, եւ ծառայեսցեն նմա. նա՝ եւ զգազանս անապատի ետու նմա։ 15 Եւ ասէ Երեմիա մարգարէ ցԱնանիա մարգարէ. Արդ՝ լո՛ւր Անանիա, ո՛չ առաքեաց զքեզ Տէր, եւ դու ՚ի զո՛ւր յուսացուցեր զժողովուրդդ զայդ ՚ի նանրութիւնս[11387]։ 16 Վասն այդորիկ այսպէս ասէ Տէր. Ահա ես արձակեցից զձեզ յերեսաց երկրիդ. եւ ՚ի սմին տարւոջ մեռջի՛ր դու, զի խոտորումն խօսեցար ՚ի Տեառնէ[11388]։ 17 Եւ մեռաւ Անանիա մարգարէ յամին յայնմիկ, յամսեանն եւթներորդի։
ԼԲ 1 Եւ ա՛յս բանք են թղթոյն զոր առաքեաց Երեմիա մարգարէ յԵրուսաղեմէ առ ծերս գերութեանն, եւ առ քահանայս, եւ առ սուտ մարգարէսն. Թուղթ ՚ի Բաբելոն առ գերին, եւ առ ամենայն ժողովուրդն զորս գերեաց Նաբուքոդոնոսոր յԵրուսաղեմէ ՚ի Բաբելովն. 2 յետ տանելոյ Յեքոնիայ արքայի, եւ տիկնոջն, եւ ներքինեաց, եւ իշխանաց Յուդայ յԵրուսաղեմէ. եւ ամենայն ազատաց, եւ արուեստագիտաց, եւ կալանաւորակապաց յԵրուսաղեմէ[11389]։ 3 ՚Ի ձեռն Ելարեայ որդւոյ Սափանայ, եւ Գամարեայ որդւոյ Քեղկեայ. զորս առաքեաց Սեդեկիա արքայ առ Նաբուքոդոնոսոր արքայ Բաբելացւոց ՚ի Բաբելոն. եւ ասէ[11390]. 4 Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի, վասն գերութեանդ որ գերեցաւ յԵրուսաղեմէ ՚ի Բաբելովն. 5 Տո՛ւնս շինեցէ՛ք՝ եւ բնակեցէ՛ք. դրա՛խտս տնկեցէ՛ք, եւ կերա՛յք զպտուղս նոցա. 6 առէ՛ք կանայս, եւ եղիցին ուստերք եւ դստերք. եւ առէ՛ք կանայս ուստերաց ձերոց, եւ զդստերս ձեր տո՛ւք արանց, եւ ծնցին ուստերս եւ դստերս. եւ բազմասջի՛ք այդր, եւ մի՛ նուաղեսջիք[11391]։ 7 Եւ կեցջիք խաղաղութեամբ յերկրիդ յոր գերեցի զձեզ այդր, եւ աղօ՛թս արարէք ՚ի վերայ դոցա առ Տէր. զի ՚ի դոցա խաղաղութեանն եղիցի եւ ձեզ խաղաղութիւն։ 8 Զի ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Մի՛ հրապուրեսցեն զձեզ սուտ մարգարէքդ ձեր որ ՚ի միջի ձերում են, եւ ըղձապատումքդ ձեր. եւ մի՛ անսայք երազոց ձերոց զոր դուք տեսանէք. 9 զի սո՛ւտ մարգարէանան դոքա ձեզ յանուն իմ. եւ ես ո՛չ առաքեցի՝ ասէ Տէր։ 10 Զի ա՛յսպէս ասէ Տէր. Յորժամ մերձիցի լնուլ Բաբելոնի եւթանասուն ամ, ա՛յց արարից ձեզ. եւ հաստատեցից ՚ի վերայ ձեր զբանս իմ զբարիս, դարձուցանել զձեզ ՚ի տեղիս յայս[11392]։ 11 Զի ես գիտեմ զխորհուրդս զոր խորհիմ, եւ խորհեցայց ՚ի վերայ ձեր՝ ասէ Տէր, խորհուրդ խաղաղութեան՝ եւ ո՛չ չարութեան. տաց ձեզ յետ այդորիկ յո՛յս[11393]. 12 եւ կարդասջիք առ իս. եւ երթիջիք եւ յաղօթս կացջիք առ իս, եւ ես լուայց ձեզ։ 13 Եւ խնդրեսջիք զիս՝ եւ գտջիք. զի խնդրիցէք զիս յամենայն սրտէ ձերմէ. 14 եւ երեւեցա՛յց ձեզ ասէ Տէր. եւ դարձուցից զգերութիւն ձեր, եւ ժողովեցից զձեզ յամենայն ազգաց, եւ յամենայն տեղեաց ուր ցրուեցի զձեզ անդր՝ ասէ Տէր. եւ դարձուցից զձեզ ՚ի տեղիդ՝ ուստի գերեցի՛ զձեզ այտի[11394]. 15 զի ասիցէք՝ թէ կացոյց Տէր ՚ի մեզ մարգարէս ՚ի Բաբելոն[11395]։ 16 Զի ա՛յսպէս ասէ Տէր ցթագաւորդ որ նստի յաթոռ Դաւթի. եւ ցամենայն ժողովուրդդ որ բնակեալ է ՚ի քաղաքիդ յայդմիկ։ Եղբարք ձեր որ ո՛չ ելին ընդ ձեզ ՚ի գերութիւն. 17 Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց. Ահաւասիկ ես առաքեմ ՚ի նոսա սո՛վ եւ սո՛ւր եւ մահ, եւ արարից զդոսա իբրեւ զթուզ ժանտ սուարի՛մ որ ո՛չ ուտիցի ՚ի ժանտութենէ իւրմէ[11396]։ 18 Եւ հալածեցից զնոսա սրով եւ սովով եւ մահուամբ. եւ տա՛ց զնոսա ՚ի շարժումն ամենայն թագաւորութեանց երկրի. ՚ի նզովս եւ յապականութիւն՝ եւ ՚ի շչիւն եւ ՚ի նախատինս՝ ՚ի մէջ ամենայն ազգաց ուր ցրուեցից զնոսա անդր[11397]։ 19 Փոխանակ զի ո՛չ լուան բանից իմոց՝ ասէ Տէր. զի առաքեցի առ նոսա զծառայս իմ զմարգարէս կանխեալս եւ առաքեալ, եւ ոչ լուարուք՝ ասէ Տէր[11398]։ 20 Եւ դուք լուարո՛ւք զբան Տեառն ամենայն գերիդ՝ զոր առաքեցի յԵրուսաղեմէ ՚ի Բաբելովն։ 21 Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի, ՚ի վերայ Աքիաբայ որդւոյ Ուղկեայ, եւ ՚ի վերայ Սեդեկիայ որդւոյ Մաասայ՝ որ մարգարէացա՛ն ձեզ յանուն իմ զուր. Ահաւասիկ ես տաց զնոսա ՚ի ձեռս Նաբուքոդոնոսորայ արքային Բաբելացւոց, եւ սատակեսցէ զնոսա առաջի աչաց ձերոց[11399]։ 22 Եւ առցեն ՚ի նոցանէն անէծս ՚ի մէջ ամենայն գերութեանն Յուդայ որ է ՚ի Բաբելովն՝ եւ ասասցեն. Արասցէ՛ զքեզ Տէր՝ որպէս արար Սեդեկիայ եւ Աքիաբայ, զորս տապակեաց արքայն Բաբելացւոց ՚ի հուր[11400]։ 23 Վասն զի գործեցին զանօրէնութիւնս յԻսրայէլի, եւ շնային ընդ կանայս քաղաքայնոց իւրեանց. եւ խօսէին պատգամս յանուն իմ սուտ, զոր ո՛չ հրամայեցի նոցա. եւ ես ինձէ՛ն իրագէտ եւ վկա՛յ եմ ասէ Տէր[11401]։ 24 Եւ ցՍամեա Ելիմացի ասասցես. 25 Այսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Փոխանակ զի առաքեցեր դու յանուն իմ թուղթս առ ամենայն ժողովուրդն յԵրուսաղէմ, եւ ես ո՛չ առաքեցի զքեզ յանուն իմ. եւ առ Սոփոնիա որդի Մաասայ քահանայ՝ եւ առ ամենայն քահանայսն ասել[11402], 26 թէ Տէր ետ զքեզ քահանայ փոխանակ Յովիդայեայ քահանայի, լինել վերակացու ՚ի տան Տեառն ամենայն մարդոյ որ մարգարէանայ, եւ ՚ի վերայ ամենայնի որ պատմէ ըղձութիւն. եւ տացես զնոսա յարգելան ՚ի վերնադրանդն[11403]։ 27 Եւ արդ՝ ընդէ՞ր ո՛չ արարէք պատուհաս Երեմիայի Անաթովթացւոյ՝ որ մարգարէանայ ձեզ. 28 զի առաքեաց առ մեզ ՚ի Բաբելովն եւ ասէ, թէ հեռի՛ է ժամանակն. շինեցէ՛ք տունս՝ եւ բնակեցէ՛ք, տնկեցէ՛ք դրախտս՝ եւ կերայք զպտուղս նոցա։ 29 Եւ ընթերցաւ Սոփոնիա քահանայ զթուղթն յականջս Երեմիայի մարգարէի։ 30 Եւ եղեւ բան Տեառն առ Երեմիայ՝ եւ ասէ. 31 Առաքեա՛ առ ամենայն գերին՝ եւ ասասցես. Ա՛յսպէս ասէ Տէր ՚ի վերայ Սամեայ Ելիմացւոյ. Փոխանակ զի մարգարէացաւ ձեզ Սամեայ՝ եւ ես ո՛չ առաքեցի զնա. եւ յուսացո՛յց զձեզ ՚ի նանրութիւն[11404]։ 32 Վասն այսորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ահաւասիկ ես արարից հանդէս ՚ի վերայ Սամեայ Եղ՚իմացւոյ, եւ ՚ի վերայ ազգի դորա. եւ ո՛չ եղիցի դորա մարդ ոք՝ որ նստիցի ՚ի միջի ձերում տեսանել զբարութիւն զոր ես արարից ձեզ՝ ասէ Տէր. զի խոտորո՛ւմն խօսեցաւ ՚ի Տեառնէ[11405]։
ԼԳ 1 Բա՛նն որ եղեւ առ Երեմիա ՚ի Տեառնէ ասել. 2 Ա՛յսպէս ասէ Տէր Աստուած Իսրայէլի. Գրեա՛ դու քեզ զամենայն զբանս զոր ետու քեզ հրաման ՚ի մատենի[11406]։ 3 Զի ահա աւուրք գան ասէ Տէր, եւ դարձուցի՛ց զգերութիւն ժողովրդեան իմոյ Իսրայէլի եւ զՅուդայ՝ ասէ Տէր. եւ դարձուցից զդոսա յերկրիդ՝ զոր ետու հարցն նոցա, եւ տիրեսցեն դմա[11407]։ 4 Եւ ա՛յս բանք են զոր խօսեցաւ Տէր ՚ի վերայ Իսրայէլի եւ Յուդայ. 5 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ձա՛յն ահի լուիջիք, եւ զձա՛յն ահեղ գուժի, յորմէ դողայցեն մէջք. եւ փրկութիւն եւ խաղաղութիւն ո՛չ իցէ[11408]։ 6 Հարցէ՛ք եւ տեսէ՛ք՝ եթէ ծնա՛ւ երբէք արու. զի տեսի զամենայն այր՝ եւ ձեռք իւր ՚ի վերայ միջոյ իւրոյ իբրեւ ծննդականի, եւ դարձան երեսք ամենայն ՚ի գո՛յն դալնկան[11409]. 7 զի մե՛ծ է օրն այն, եւ չի՛ք այնպիսի. եւ անհնարին նեղութեամբ է ժամանակն Յակովբայ, եւ ապրեսցի ՚ի նմանէ[11410]։ 8 Եղիցի յաւուր յայնմիկ՝ ասէ Տէր զօրութեանց, խորտակեցի՛ց զլուծն ՚ի պարանոցէ նոցա, եւ զկապանս նոցա խզեցից. եւ ո՛չ եւս կայցեն նոքա ՚ի հարկի օտարաց[11411]. 9 այլ հարկեսցին Տեառն Աստուծոյ իւրեանց, եւ զԴաւիթ արքայ իւրեանց յարուցից նոցա։ 10 Բայց դու մի՛ երկնչիր ծառայ իմ Յակովբ՝ ասէ Տէր, եւ մի՛ զարհուրեսցիս Իսրայէլ. զի ահաւասիկ ես փրկեցից զքեզ ՚ի հեռաստանէ, եւ զզաւակ քո յերկրէ գերութեան նոցա. եւ դարձցի Յակովբ՝ եւ դադարեսցէ, եւ բարկեցի՛կ լիցի. եւ ոչ ոք իցէ որ զարհուրեցուսցէ[11412]։ 11 Զի ընդ քեզ ե՛մ ես՝ ասէ Տէր՝ ՚ի փրկե՛լ զքեզ. զի արարից նուազութիւն ՚ի մէջ ազգաց, յորս ցրուեցի՛ց զքեզ անդր. եւ քեզ ո՛չ արարից վախճան. եւ խրատեցից զքեզ իրաւամբք, եւ քաւելով ո՛չ քաւեցից զքեզ[11413]։ 12 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Սաստկացուցի զբեկումն քո, եւ ցաւագի՛ն են հարուածք քո. 13 ո՛չ ոք է որ դատի զդատաստանս քո. ՚ի ցաւս քո բժշկեցար, եւ օգուտ ո՛չ եղեւ քեզ[11414]։ 14 Ամենայն բարեկամք քո մոռացա՛ն զքեզ, եւ ո՛չ հարցանիցեն զքէն. զի զհարուածս թշնամւոյ հարի զքեզ՝ խրատ սաստիկ. վասն ամենայն անիրաւութեանց քոց, բազմացան մեղք քո։ 15 Զի՞ գոչես ՚ի վերայ բեկման քոյ, սակայն ո՛չ արարից քեզ վախճան. բո՛ւռն են ցաւք քո. վասն բազմութեան անօրէնութեան քոյ սաստկացան. մե՛ղք քո արարին քեզ զայդ։ 16 Վասն այդորիկ ամենեքին որ ուտէին զքեզ՝ կերիցին. եւ ամենայն թշնամիք քո կերիցեն զմարմինս իւրեանց. վասն բազում անիրաւութեանց քոց որ յաճախեցին. եւ մեղք քո արարին քեզ զայդ. եւ եղիցին ապականիչք քո յապականութիւն, եւ զամենայն աւարառուս քո տաց յաւա՛ր։ 17 Զի ածից զբժշկութիւն քո ՚ի ցաւագին վիրաց քոց, եւ բժշկեցից զքեզ՝ ասէ Տէր. զի ցրուեալ կոչեցար Սիովն, եւ դո՛յն է որս ձեր. զի որ խնդրիցէ ո՛չ գտանիցէ զնոսա[11415]։ 18 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ահաւասիկ ես դարձուցից զվտարանդութիւն յարկացն Յակովբայ, եւ գերութեանն նորա ողորմեցա՛յց. եւ շինեսցի քաղաքն ՚ի բարձրութեան իւրում. եւ տաճարն ըստ իրաւանց իւրոց կանգնեսցի[11416]։ 19 Եւ ելցեն ՚ի դոցանէ երգիչք եւ ձա՛յն խաղալկաց, եւ բազմացուցից զդոսա՝ եւ մի՛ նուազեսցին. տարածեցից զդոսա, եւ մի՛ նուազեսցին[11417]։ 20 Եւ մտանիցեն դոքա իբրեւ զառաջինն, եւ վկայութիւնք դոցա կանգո՛ւն կայցեն առաջի աչաց իմոց։ Եւ հանդէ՛ս արարից ՚ի վերայ նեղչաց դոցա. 21 եւ եղիցին բռնագոյնք քան զնոսա ՚ի վերայ նոցա. եւ իշխա՛ն դոցա ՚ի դոցանէ ելցէ։ Եւ ժողովեցից զդոսա, եւ դարձցին առ իս. զի ո՛վ է այն որ ետ զսիրտ իւր դառնալ առ Տէր, ասէ Տէր։ 22 Եւ եղիջիք ինձ ՚ի ժողովուրդ, եւ ես եղէ՛ց ձեզ յԱստուած։ 23 Զի բարկութիւն Տեառն ե՛լ ցասմամբ. ե՛լ բարկութիւն մրրկեալ ՚ի վերայ ամպարշտաց[11418]. 24 եկեսցէ՝ եւ մի՛ դարձցի բարկութիւն սրտմտութեան Տեառն՝ մինչեւ արասցէ եւ կատարեսցէ զյօժարութիւն սրտի իւրոյ ՚ի վախճանի աւուրց։ Եւ ծանիջիք զայն[11419]։
1 ՚Ի ժամանակի յայնմիկ՝ ասէ Տէր. եւ եղէց յԱստուած ազգիդ Իսրայէլի, եւ դոքա եղիցին ինձ ՚ի ժողովուրդ։ 2 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Գտին տապ յանապատի անդ, սատակելովքն հանդերձ սուսերաւ։ Երթա՛յք՝ մի՛ սատակէք զԻսրայէլ[11420]. 3 բացէ ՚ի բաց Տէր երեւեցաւ նմա. սէ՛ր յաւիտենական սիրեցի զքեզ, վասն այնորիկ ձգեցի զքեզ ՚ի գթութիւն[11421]։ 4 Դարձեալ շինեցի՛ց զքեզ, եւ շինեսջիր կոյսդ Իսրայէլի. դարձեալ առցես զթմբուկ քո՝ եւ ելցես ընդ ժողովս խաղալկաց[11422]։ 5 Դարձեալ տնկեսջիր այգիս ՚ի լերին Սամարեայ. տնկեսջիք տունկս՝ եւ օրհնեսջիք։ 6 Զի հասեալ է օր կոչման հրաւիրակի ՚ի լերինս Եփրեմի. Արի՛ք եւ ելցո՛ւք ՚ի Սիովն առ Տէր Աստուած մեր։ 7 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ցնծութիւն առնել Յակովբայ. ուրա՛խ լերուք՝ եւ գոչեցէք ՚ի վերայ գլխոց ազգաց. լսելի՛ արարէք՝ օրհնեցէ՛ք եւ ասացէ՛ք. Փրկեա՛ց Տէր զժողովուրդ իւր, զմնացորդս Իսրայէլի[11423]։ 8 Ահաւասիկ ես ածից զնոսա յերկրէ հիւսւսոյ, եւ ժողովեցից զնոսա ՚ի ծագաց երկրէ ՚ի տօնն պասեք. եւ ծնցին որդիս ՚ի բազմութիւն յոյժ ՚ի միջի նոցա. կո՛յրն, կաղն, յղին եւ ծնեալն՝ միահամուռ ժողովուրդ մեծ. դարձցին այսր[11424]։ 9 Լալո՛վ ելին. եւ մխիթարութեամբ ածից զնոսա, հանգուցանե՛լ ՚ի վերայ ջուրց վտակաց, ընդ ճանապարհ ուղիղ՝ եւ մի՛ մոլորեսցին ՚ի նմա. զի եղէ Իսրայէլի ՚ի հա՛յր, եւ Եփրեմ անդրանի՛կ իմ է[11425]։ 10 Լուարո՛ւք զպատգամս Տեառն ազգք եւ պատմեցէ՛ք ՚ի կղզիս հեռաւորս՝ եւ ասացէ՛ք. Որ հոսեացն զԻսրայէլ՝ ժողովեսցէ զնա, եւ պահեսցէ զնա իբրեւ տուարածական զհօտ իւր[11426]. 11 զի փրկեաց Տէր զՅակովբ, եւ ապրեցոյց զնա ՚ի ձեռաց բռնաւորաց նորա։ 12 Եկեսցեն եւ ուրա՛խ լիցին՝ եւ ցնծասցեն ՚ի լերին Սիովնի. եկեսցեն ՚ի բարութիւնս Տեառն՝ յերկիր ցորենոյ եւ գինւոյ՝ եւ արդեանց եւ խաշանց, արջառոյ եւ ոչխարի. եւ եղիցին անձինք նոցա իբրեւ զծառ պտղալից, եւ ո՛չ եւս քաղցիցեն[11427]։ 13 Յայնժամ ցնծասցեն կոյսք ՚ի ժողովս երիտասարդաց. եւ ծերք խնդասցեն. եւ դարձուցից զսուգ նոցա ՚ի խնդութիւն, եւ ուրա՛խ արարից զնոսա ՚ի տրտմութենէ իւրեանց։ 14 Զմայլեցուցից եւ արբեցուցի՛ց զանձինս քահանայից որդւոցն Ղեւեայ, եւ ժողովուրդ իմ լցցի իմովքն բարութեամբք՝ ասէ Տէր[11428]։
ԼԴ 15 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ձա՛յն ՚ի Հռամայ լսելի եղեւ՝ ողբումն եւ լալումն եւ գուժումն. Ռաքէլ լա՛յր զորդիս իւր, եւ ո՛չ կամէր մխիթարել ՚ի վերայ որդւոց իւրոց՝ զի ո՛չ գոյին։ 16 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Դադարեսցէ՛ անձն քո ՚ի լալոյ, եւ աչք քո յարտասուաց. զի գո՛ն վարձք գործոց քոց՝ ասէ Տէր, եւ դարձցին յերկրէ թշնամեաց. 17 եւ եղիցի յոյս վախճանի քոյ՝ ասէ Տէր, բնակաւոր որդւոց քոց ՚ի սահմանս նոցա։ 18 Լսելով լուայց զողբումն Եփրեմի. Խրատեցեր զիս Տէր եւ խրատեցայց, եւ ո՛չ ուսայ իբրեւ զընջո՛ւղ տրմուղ. դարձո՛ զիս եւ դարձայց՝ զի դու ես Տէր Աստուած իմ[11429]։ 19 Եւ յետ գերութեան իմոյ ապաշաւեցի, եւ յետ իմանալոյն իմոյ յոգոց հանէի՝ ՚ի վերայ աւուր ամօթոյն իմոյ. եւ ցուցի՛ քեզ թէ առի նախատինս ՚ի մանկութենէ իմմէ[11430]։ 20 Եւ թէ որդի սիրելի՛ իցէ իմ Եփրեմ մանո՛ւկ գրգանաց, փոխանակ զի բանք իմ ե՛ն ՚ի նմա. յիշելով յիշեցից զնա միւսանգամ. վասն այնորիկ փութացայ յաղագս նորա. ողորմելով ողորմեցայց նմա՝ ասէ Տէր[11431]։
ԼԵ 21 Մատի՛ր անձամբ անձին արա՛ դու քեզ Սիոն պատուհաս. ընկեա՛ զսիրտ քո ՚ի թիկունս. գնա՛ զճանապարհ. դարձի՛ր կոյսդ Իսրայէլի, դարձի՛ր անդրէն ՚ի քաղաքս քո զգացեալ[11432]։ 22 Մինչեւ յե՞րբ թափառիցիս դո՛ւստր անարգեալ. զի հաստատեաց Տէր զփրկութիւն ՚ի ձեռատունկն. նո՛ր փրկութեամբ շրջիցին մարդիկ[11433]։ 23 Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Դարձեալ ասասցեն զբանս զայս յերկրին Յուդայ՝ եւ ՚ի քաղաքս նորա, յորժամ դարձուցից զգերութիւնս նորա. օրհնեա՛լ է Տէր յարդար եւ ՚ի սուրբ լերին իւրում։ 24 Եւ բնակիչքն Հրէաստանի ամենայն քաղաքօքն իւրեանց եւ գործաւորօքն, յղփասցին հօտիւքն։ 25 Զի արբուցի զամենայն անձն ծարաւի, եւ զամենայն անձն քաղցեալ լցուցի. 26 վասն այնորիկ զարթեայ եւ տեսի, եւ քուն իմ քաղցրացա՛ւ ինձ։ 27 Ահա աւուրք գա՛ն ասէ Տէր. եւ սերմանեցի՛ց զտունն Իսրայէլի, եւ զտունն Յուդայ ՚ի զաւա՛կ մարդկան եւ ՚ի զաւա՛կ անասնոյ։ 28 Եւ եղիցի զոր օրինակ զարթուցեալ էի ՚ի վերայ նոցա ՚ի խլե՛լ եւ ՚ի կործանե՛լ, ՚ի քակե՛լ եւ ՚ի կորուսանել՝ եւ ՚ի չարչարել, նո՛յնպէս զարթեայց ՚ի վերայ նոցա՝ ՚ի շինել եւ ՚ի տնկել՝ ասէ Տէր։ 29 Յաւուրսն յայնոսիկ մի՛ եւս ասիցեն՝ թէ հարքն ազո՛խ կերան, եւ որդւոց ատամունք առին[11434]. 30 այլ իւրաքանչիւր ՚ի մե՛ղս իւր մեռցի. ամենայն մարդ որ ուտիցէ զազոխն՝ նորին ատամունքն առցին[11435]։ 31 Ահաւասիկ աւուրք գա՛ն ասէ Տէր. եւ ուխտեցից տանդ Իսրայէլի եւ տանդ Յուդայ ո՛ւխտ նոր։ 32 Ո՛չ ըստ ուխտին զոր ուխտեցի ընդ հարս նոցա՝ յաւուր յորում առի զձեռանէ նոցա հանել զնոսա յերկրէն Եգիպտացւոց. զի նոքա ո՛չ կացին յուխտին իմում, եւ ես անփո՛յթ արարի զնոցանէ՝ ասէ Տէր[11436]։ 33 Այլ ա՛յս է ուխտն զոր ուխտեցից տանդ Իսրայէլի. յետ աւուրցն այնոցիկ ասէ Տէր. Տա՛ց զօրէնս իմ ՚ի միտս նոցա, եւ ՚ի սիրտս նոցա գրեցից զնոսա. եւ եղէց նոցա յԱստուած, եւ նոքա եղիցին ինձ ՚ի ժողովուրդ։ 34 Եւ մի՛ եւս ուսուցանիցեն իւրաքանչիւր զընկեր իւր, եւ իւրաքանչիւր զեղբայր իւր ասել՝ թէ ծանի՛ր զՏէր, զի ամենեքին ծանիցեն զիս ՚ի փոքրկանց նոցա մինչեւ ՚ի մեծամեծս՝ ասէ Տէր. զի քաւիչ եղէց անօրէնութեանց նոցա, եւ զմեղս նոցա ո՛չ եւս յիշեցից[11437]։ 35 Ա՛յսպէս ասէ Տէր՝ որ ետ զարեգակն ՚ի լոյս տուընջեան հաստատութեամբ, զլուսին եւ զաստեղս ՚ի լոյս գիշերոյ, եւ աղաղակ ՚ի ծովու, եւ գոչեն ալիք նորա. Տէր ամենակալ անո՛ւն է նորա։ 36 Եթէ դադարեսցեն օրէնքս այս յերեսաց իմոց՝ ասէ Տէր. ապա եւ ազգն Իսրայէլի դադարեսցէ ՚ի լինելոյ յա՛զգ առաջի աչաց իմոց զամենայն աւուրս[11438]։ 37 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Եթէ վերասցին երկինք ՚ի բարձունս, եւ եթէ խոնարհեսցին յատակք երկրի ՚ի խոնարհ. ես ո՛չ խոտեցից զամենայն ազգդ Իսրայէլի՝ ասէ Տէր՝ վասն ամենայնի զոր արարին։ 38 Ահա աւուրք գան ասէ Տէր. եւ շինեսցի քաղաք Տեառն յաշտարակէ անտի Անամայելի եւ մինչեւ ՚ի դուռն Անկեանն[11439]։ 39 Եւ ելցէ տակաւին կասկած. եւ չափ նորա յանդիման նոցա մինչեւ ցբլուրն Գարեբայ. եւ բոլորեսցի շուրջանակի յընտիր ընտիր վիմաց[11440]։ 40 Եւ ամենայն ձորն Փաքադիմայ եւ մոխրոցն, եւ ամենայն Սարեմովթն, մինչեւ ՚ի ձորն Կեդրոնի, մինչեւ ցանկիւն դրանն Ասպաստանացն արեւելից՝ սրբութիւն Տեառն. եւ մի՛ եւս խլեսցին, եւ մի՛ եւս քակեսցին մինչեւ յաւիտեան[11441]։
ԼԶ 1 Բանն որ եղեւ ՚ի Տեառնէ առ Երեմիա, յամին տասներորդի Սեդեկիայ արքայի Յուդայ. ա՛յն ամ ութուտասն էր Նաբուքոդոնոսորայ արքայի Բաբելացւոց[11442]։ 2 Եւ յա՛յնժամ զօր արքային Բաբելացւոց պաշարեաց զԵրուսաղէմ. եւ Երեմիա մարգարէ կայր ՚ի կալանս ՚ի սրահի բանտին՝ որ էր յապարանս թագաւորին Յուդայ[11443]. 3 յոր արգելն զնա Սեդեկիա՝ եւ ասէ. Ընդէ՞ր դու մարգարէանաս եւ ասես. Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ահաւասիկ ես տամ զքաղաքդ զայդ ՚ի ձեռս թագաւորին Բաբելացւոց՝ եւ առցէ զդա[11444]. 4 եւ Սեդեկիա արքայ Յուդայ մի՛ ապրեսցի ՚ի ձեռաց Քաղդեացւոցն. զի մատնելով մատնեսցի՛ ՚ի ձեռս թագաւորին Բաբելացւոց. եւ խօսեսցի բերան ՚ի բերան ընդ նմա, եւ աչք դորա զաչս նորա տեսցեն. 5 եւ ՚ի Բաբելովն մտցէ Սեդեկիա, եւ անդ նստցի մինչեւ ա՛յց արարից դմա՝ ասէ Տէր. զի՞ մարտնչիք ընդ Քաղդէացիսն՝ ուստի ո՛չինչ յաջողիցիք։ 6 Եւ եղեւ բան Տեառն առ Երեմիա՝ եւ ասէ. 7 Ահաւադիկ Անամայէլ որդի Սելովմայ հօրեղբօր քոյ գա՛յ առ քեզ՝ եւ ասէ. Ստացի՛ր դու քեզ զագարակն իմ, որ է յԱնաթովթ. զի քե՛զ իսկ է անկ ըստ մերձաւորութեան առնո՛ւլ ՚ի ստացուած[11445]։ 8 Եւ եկն առ իս Անամայէլ որդի Սելովմայ հօրեղբօ՛ր իմոյ, ըստ բանի Տեառն ՚ի սրա՛հ բանտին՝ եւ ասէ ցիս. Ստացի՛ր զագարակն իմ որ է յԱնաթովթ յերկրին Բենիամինի. զի քե՛զ պարտ է ստանալ զժառանգութիւնն. եւ դո՛ւ իսկ երիցագոյն ես։ Եւ գիտացի՝ թէ բան Տեառն է[11446]. 9 եւ ստացայ զագարակն յԱնամայելայ որդւոյ հօրեղբօր իմոյ՝ որ է յԱնաթովթ. եւ կշռեցի նմա արծաթ եւթն սիկղ եւ տասն արծաթոյ. 10 եւ գրեցի մուրհակս եւ կնքեցի. եւ կացուցի վկայս, եւ կշռեցի զարծաթն ՚ի կշիռս։ 11 Եւ առի զմուրհակ ստացուածոյն զկնքեալն՝ ըստ հրամանի եւ ըստ իրաւանց՝ եւ զարձակն[11447]. 12 եւ ետու զմուրհակ ստացուածոցն ցԲարուք որդի Ներեայ որդւոյ Մաասայ առաջի Անամայելի որդւոյ հօրեղբօր իմոյ, եւ առաջի այնոցիկ որ կային անդ. եւ գրեցին ՚ի մուրհակի ստացուածոցն առաջի ամենայն Հրէից՝ որ նստէին ՚ի սրահի բանտին[11448]։ 13 Եւ պատուիրեցի Բարուքայ առաջի նոցա եւ ասեմ. 14 Ա՛յսպէս ասէ Տէր ամենակալ Աստուած Իսրայէլի. Ա՛ռ զմուրհակդ զայդ զմուրհակ ստացուածոց զկնքեալն, եւ զմուրհակն արձակ, եւ դիցես ՚ի խեցեղէն ամանի, զի կացցէ աւուրս բազումս[11449]։ 15 Զի ա՛յսպէս ասէ Տէր ամենակալ Աստուած Իսրայէլի. Դարձեալ ստասցին տունս եւ ագարակս՝ եւ այգիս յերկրիդ յայդմիկ։ 16 Եւ կացի յաղօթս առ Տէր, յե՛տ տալոյն զմուրհակ ստացուածոյն ցԲարուք որդի Ներեայ. եւ ասեմ[11450]. 17 Որ ե՛սդ Տէր Տէր. դու արարեր զերկինս եւ զերկիր զօրութեամբ քո մեծաւ՝ եւ բազկա՛ւ քով բարձու. զի ո՛չ ինչ է բան որ ծածկիցի ՚ի քէն[11451]. 18 առնես զողորմութիւն ՚ի հազար դար. եւ հատուցանես զմեղս հարց ՚ի ծոց որդւոց իւրեանց յետ նոցա։ Աստուած մե՛ծ եւ հզօր. Տէր զօրութեանց անուն նորա[11452]. 19 մե՛ծդ խորհրդովք՝ եւ զօրաւո՛ր գործովք։ Ամենակալ մեծանունդ Տէր. աչք քո բա՛ց են յամենայն ճանապարհս որդւոց մարդկան, տա՛լ իւրաքանչիւր ըստ ճանապարհի իւրում, եւ ըստ պտղոյ գնացից իւրեանց։ 20 Որ արարեր նշանս եւ արուեստս յերկրին Եգիպտացւոց՝ մինչեւ ցա՛յսօր ՚ի մէջ Իսրայէլի, եւ ՚ի մէջ ծննդոց երկրի, եւ արարեր քեզ անուն իբրեւ յաւուր յայսմիկ. 21 եւ հաներ զժողովուրդ քո զԻսրայէլ յերկրէն Եգիպտացւոց՝ նշանօք եւ արուեստիւք. հզօր ձեռամբ՝ եւ բա՛րձր բազկաւ, եւ մեծամեծ տեսլեամբք։ 22 Եւ ետուր նոցա զերկիրս զայս զոր երդուար հարցն նոցա՝ տա՛լ նոցա զերկիր որ բղխէ զկաթն եւ զմեղր[11453]. 23 եւ մտին եւ ժառանգեցին զնա. եւ ո՛չ լուան ձայնի քում, եւ ըստ հրամանաց քոց ո՛չ գնացին. ըստ ամենայնի զոր պատուիրեցեր նոցա առնել, եւ ո՛չ արարին. եւ արարին ՚ի պատահել իւրեանց ամենայն չարեացս այսոցիկ[11454]։ 24 Եւ արդ՝ ահա հասեալ է զօր ՚ի քաղաքս առնո՛ւլ զսա. եւ մատնեցաւ քաղաքս ՚ի ձեռս Քաղդեացւոցն որ տա՛ն ընդ սմա պատերազմ յերեսաց սրոյ եւ սովոյ եւ մահու. որպէս եւ խօսեցա՛ր նոյնպէս եւ եղեւ՝ զոր դո՛ւ իսկ տեսանես։ 25 Եւ դու Տէր ասե՛ս ցիս. Ստացի՛ր քեզ ագարակ արծաթոյ. եւ գրեցի մուրհակ եւ կնքեցի, եւ կացուցի վկա՛յս. եւ քաղաքս մատնեցաւ ՚ի ձեռս Քաղդեացւոցն։ 26 Եւ եղեւ բան Տեառն առ իս՝ եւ ասէ. 27 Ահա ես Տէր Աստուած ամենայն մսեղեաց. միթէ թաքչիցի՞ ամենայն բան յինէն։ 28 Վասն այսորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր. Մատնելով մատնեսցի քաղաքդ ՚ի ձեռս Քաղդեացւոցն, եւ ՚ի ձեռս Նաբուքոդոնոսորայ արքային Բաբելացւոց, եւ առցէ զդա[11455]։ 29 Եւ եկեսցեն Քաղդեացիքն պատերազմել ընդ քաղաքիդ, եւ այրեսցեն զդա հրով. եւ հրձի՛գ արասցեն զտունս յորս արկանէին խունկս ՚ի վերայ տանեաց նոցա Բահաղու, եւ զոհէին զոհս աստուածոց օտարաց վասն զի՛ս դառնացուցանելոյ. 30 որդիքն Իսրայէլի՝ եւ որդիքն Յուդայ միա՛յն գործէին զչարիս առաջի աչաց իմոց ՚ի մանկութենէ իւրեանց։ Բայց որդիքն Իսրայէլի բարկացուցին զիս գործովք ձեռաց իւրեանց՝ ասէ Տէր։ 31 ՚Ի բարկութիւն եւ ՚ի սրտմտութիւն էր ինձ քաղաքդ այդ, յորմէ օրէ շինեցի զդա մինչեւ ցա՛յսօր. ջնջել զդա յերեսաց իմոց[11456] 32 վասն ամենայն չարեաց որդւոցն Իսրայէլի եւ որդւոցն Յուդայ՝ զոր արարին ՚ի դառնացուցանել զիս, ինքեանք եւ թագաւորք իւրեանց, եւ մեծամեծք իւրեանց, եւ քահանայք իւրեանց, եւ մարգարէք իւրեանց, արք Յուդայ եւ բնակիչք Երուսաղեմի[11457]։ 33 Դարձուցին յիս զթիկունս եւ ո՛չ զերեսս. եւ ուսուցի զնոսա ընդ առաւօտս. ուսուցի, եւ ո՛չ անսացին ընդունել զխրատ[11458]. 34 եւ եդին զպղծութիւնս իւրեանց ՚ի տան՝ յորոյ վերայ կոչեցեալ է անուն իմ[11459]։ 35 Եւ առ պղծութեան իւրեանց շինեցին բագինս Բահաղու ՚ի ձո՛ր որդւոցն Ենովմայ, մատուցանել զուստերս եւ զդստերս իւրեանց Մողոքայ. զոր ո՛չ պատուիրեցի նոցա. եւ ո՛չ անկաւ ՚ի սիրտ իմ առնել նոցա զպղծութիւնն զայն առ ՚ի յանցուցանելոյ զՅուդայ[11460]։ 36 Եւ արդ՝ ա՛յսպէս ասէ Տէր Աստուած Իսրայէլի, վասն քաղաքիդ այդորիկ՝ զորմէ դու ասացեր թէ մատնեցաւ ՚ի ձեռս Նաբուքոդոնոսորայ արքային Բաբելացւոց, ՚ի սուր՝ եւ ՚ի սո՛վ՝ եւ ՚ի գերութիւն[11461]։ 37 Ահա ես ժողովեցից զնոսա յամենայն երկրէ, ուր ցրուեցից զնոսա անդր բարկութեամբ եւ սրտմտութեամբ իմով, եւ ցասմամբ մեծաւ. եւ դարձուցից զնոսա ՚ի տեղիս յայս, եւ նստուցից զնոսա յուսով[11462]. 38 եւ եղիցին ինձ ՚ի ժողովուրդ, եւ ես եղէց նոցա յԱստուած. 39 եւ տաց նոցա սիրտ այլ, եւ ճանապարհ մի՝ երկնչել յինէն զամենայն աւուրս ՚ի բարութիւն իւրեանց, եւ որդւոց իւրեանց յետ նոցա[11463]։ 40 Եւ ուխտեցից նոցա ո՛ւխտ յաւիտենական, զոր ո՛չ դարձուցից յետս առնել նոցա բարի. եւ զերկեւղ իմ տաց ՚ի սիրտս նոցա առ ՚ի չապստամբելոյ նոցա յինէն։ 41 Եւ ա՛յց արարից բարի առնել նոցա. եւ տնկեցից զնոսա յերկրիս յայսմիկ հաւատովք, ամենայն սրտիւ իմով՝ եւ ամենայն անձամբ իմով։ 42 Զի ա՛յսպէս ասէ Տէր. Որպէս ածի ՚ի վերայ ժողովրդեանդ այդորիկ զամենայն չարիս մեծամեծս. նո՛յնպէս ածից ՚ի վերայ դոցա բարիս՝ զոր խօսեցայ ՚ի վերայ դոցա։ 43 Եւ ստասցին միւսանգամ ագարակս յերկրիս յայսմիկ, զորմէ դուդ ասացեր թէ անապա՛տ է ՚ի մարդոյ եւ յանասնոյ, եւ մատնեցան ՚ի ձեռս Քաղդեացւոցն[11464]։ 44 Եւ ստասցին ագարակս արծաթոյ, եւ գրեսցեն մուրհակս. եւ կնքեսցես, եւ կացուսցես վկայս յերկրին Բենիամինի՝ եւ շուրջ զԵրուսաղեմաւ. եւ ՚ի քաղաքս Յուդայ, եւ ՚ի քաղաքս լերինն, եւ ՚ի քաղաքս Սեփելայ, եւ ՚ի քաղաքս Նագեբայ. զի դարձուցից զգերութիւնս նոցա՝ ասէ Տէր[11465]։
1 Եւ եղեւ բա՛ն Տեառն առ Երեմիա երկրորդ անգամ. եւ նա՝ կա՛յր տակաւին կապեալ ՚ի սրահի բանտին՝ եւ ասէ. 2 Ա՛յսպէս ասէ Տէր՝ որ արար զերկիրդ եւ ստեղծ զդա՝ կանգնել զդա. Տէր անուն է նորա. 3 կարդա՛ առ իս, եւ տա՛ց քեզ պատասխանի, եւ պատմեցից քեզ մեծամեծս եւ զօրաւորս՝ զոր ո՛չ գիտիցես։ 4 Զի ա՛յսպէս ասէ Տէր Աստուած Իսրայէլի. վասն տանց քաղաքիդ այդորիկ, եւ վասն ապարանից արքայիդ Յուդայ, քակելոց է ՚ի մահարձանս՝ եւ ՚ի մարտկոցս[11466] 5 եկելոցն մարտնչել ընդ Քաղդէացիս. եւ լնուլ զնոսա դիակամբք մարդկան, զորս հարի բարկութեամբ իմով եւ սրտմտութեամբ, եւ դարձուցից զերեսս իմ ՚ի նոցանէ վասն ամենայն չարութեանց նոցա[11467]։ 6 Ահաւասիկ ես ածից զսպիսն ՚ի բժշկութիւն, եւ բժշկեցից զնոսա, եւ յայտնեցից նոցա զհնչիւն խաղաղութեան եւ զհաւատս։ 7 Եւ դարձուցից զգերութիւնն Յուդայ եւ զգերութիւնն Երուսաղեմի. եւ շինեցից զնոսա իբրեւ զառաջինն։ 8 Եւ սրբեցից զնոսա յամենայն անիրաւութեանց իւրեանց՝ զոր անիրաւեցան յիս. եւ ո՛չ եւս յիշեցից զմեղս նոցա զոր մեղան առ իս՝ եւ ապստամբեցան յինէն[11468]։ 9 Եւ եղիցին ինձ յուրախութիւն եւ յօրհնութիւն՝ եւ ՚ի մեծարանս առաջի ամենայն ժողովրդոց երկրի, որք լսիցեն զամենայն բարութիւնս՝ զոր ե՛ս արարից դոցա. եւ երկիցեն՝ եւ դառնայցեն ՚ի վերայ ամենայն բարութեանցն, եւ ՚ի վերայ ամենայն խաղաղութեանցն զոր ես արարից դոցա[11469]։ 10 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Դարձեալ լուիցի ՚ի տեղւոջդ յայդմիկ՝ զորմէ դուքդ ասէք թէ աւերա՛կ է ՚ի մարդոյ եւ յանասնոյ, ՚ի քաղաքս Յուդայ՝ եւ արտաքոյ Երուսաղեմի յաւերակսն, առ ՚ի չգոյէ մարդկան, եւ առ ՚ի չգոյէ բնակչաց, եւ առ ՚ի չգոյէ անասնոց[11470]. 11 ձայն ուրախութեան, եւ ձայն ցնծութեան. ձա՛յն փեսայի, եւ ձայն հարսին. որք ասիցեն. Գոհացարո՛ւք զՏեառնէ ամենակալէ զի քա՛ղցր է զի յաւիտեան է ողորմ նորա. բերցեն պատարագս օրհնութեան ՚ի տուն Տեառն. զի դարձուցից զգերութիւն երկրիդ այդորիկ՝ ըստ առաջնոյն՝ ասէ Տէր։ 12 Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց. Դարձեալ եղիցի յաւերակ տեղւոջդ առ ՚ի չգոյէ մարդոյ եւ անասնոյ, եւ յամենայն քաղաքս դորա վանք հովուաց, եւ մակաղատեղք խաշանց[11471] 13 ՚ի քաղաքս լեռնականս, եւ ՚ի քաղաքս Սեփեղայ, եւ ՚ի քաղաքս Նագեբայ, եւ յերկրին Բենիամինի, եւ շուրջ զԵրուսաղեմաւ, եւ ՚ի քաղաքս Յուդայ. դարձեալ անցանիցեն խաշինք ընդ ձեռն թուողի՝ ասէ Տէր[11472]։ 14 Ահա աւուրք գան՝ ասէ Տէր, եւ հաստատեցի՛ց զբանս իմ բարի զոր խօսեցայ ՚ի վերայ տանդ Իսրայէլի, եւ ՚ի վերայ տանդ Յուդայ[11473]։ 15 Յաւուրս յայնոսիկ՝ եւ ՚ի ժամանակին յայնմիկ ծագեցից Դաւթի ծագո՛ւմն արդարութեան, որ առնիցէ իրաւունս եւ արդարութիւն յերկրի[11474]։ 16 Յաւուրսն յայնոսիկ փրկեսցի Յուդա, եւ Երուսաղէմ բնակեսցէ յուսով. եւ ա՛յս է անուն՝ զոր կոչեսցէ նմա Տէր. արդարութիւն մեր[11475]։ 17 Զի ա՛յսպէս ասէ Տէր. Մի՛ պակասեսցէ Դաւթի այր՝ որ նստիցի յաթոռ տանն Իսրայէլի. 18 եւ քահանայիցն Ղեւտացւոց՝ մի՛ պակասեսցէ այր յերեսաց իմոց՝ մատուցանել ողջակէզս, եւ զոհել զոհս, եւ արկանել խունկս զամենայն աւուրս։ 19 Եւ եղեւ բան Տեառն առ Երեմիա մարգարէ՝ եւ ասէ. 20 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Եթէ խափանիցէք զուխտ իմ զտուընջեան, եւ զուխտ իմ զգիշերոյ. զի մի՛ լինիցի տիւ եւ գիշեր ՚ի ժամանակի իւրեանց, 21 ապա եւ ուխտն իմ որ ընդ Դաւթի ծառայի՛ իմոյ է՝ խափանեսցի, չլինել նմա որդի որ թագաւորեսցէ յաթոռ նորա, եւ ՚ի քահանայիցն Ղեւտացւոց պաշտօնէից իմոց[11476]։ 22 Զոր օրինակ ո՛չ թուին զօրութիւնք երկնից, եւ ո՛չ չափի աւազ ծովու. նո՛յնպէս բազմացուցից զզաւակն Դաւթի ծառայի իմոյ, եւ զՂեւտացիսն զպաշտօնեայս իմ։ 23 Եւ եղեւ բան Տեառն առ Երեմիա՝ եւ ասէ. 24 Ո՞չ տեսանես զինչ խօսի ժողովուրդդ՝ եւ ասեն. եթէ զազգս զերկուս զոր ընտրեաց Աստուած՝ մերժեա՛ց զնոսա. եւ զժողովուրդն իմ զայրացուցանեն չլինել միւսանգամ յազգ առաջի նոցա[11477]։ 25 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Եթէ զուխտ իմ զտուընջեան եւ զգիշերոյ՝ եւ զերկնից եւ զերկրի հաստատութեամբ ո՛չ կարգեցի. 26 ապա եւ զզաւակն Յակովբայ եւ զԴաւթի ծառայի իմոյ՝ անարգեցից, չառնուլ ՚ի զաւակէ նորա իշխան ՚ի վերայ զաւակին Աբրահամու եւ Սահակայ եւ Յակովբայ. զի դարձուցի՛ց զդարձ նոցա եւ գթացա՛յց ՚ի նոսա։
ԼԷ 1 Բանն որ եղեւ առ Երեմիա ՚ի Տեառնէ։ Ե՛լ Նաբուքոդոնոսոր արքայ Բաբելացւոց. եւ ամենայն զօրականն, եւ ամենայն երկիր որ ընդ իշխանութեամբ ձեռին նորա, եւ ամենայն ազգք, մարտնչէին ընդ Երուսաղեմի, եւ ընդ ամենայն քաղաքսն Յուդայ։ Եւ ասէ[11478]. 2 Ա՛յսպէս ասէ Տէր Աստուած Իսրայէլի. Ե՛րթ առ Սեդեկիա արքայ Յուդայ, եւ ասասցես ցնա. Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Մատնելով մատնեսցի՛ քաղաքդ այդ ՚ի ձեռս արքային Բաբելացւոց. եւ առցէ՛ զդա, եւ այրեսցէ՛ զդա հրով. 3 եւ դու՝ ո՛չ ապրեսցիս ՚ի ձեռաց նորա. այլ ըմբռնելով ըմբռնեսցիս, եւ ՚ի ձեռս նորա մատնեսցիս, եւ աչք քո զաչս նորա տեսցեն, եւ բերան ՚ի բերա՛ն խօսեսցիս ընդ նմա. եւ ՚ի Բաբելովն երթիցես։ 4 Արդ լո՛ւր զպատգամս Տեառն՝ Սեդեկիա՛ արքայ Յուդայ. Ա՛յսպէս ասէ Տէր վասն քո. Ո՛չ մեռցիս սրով[11479], 5 այլ խաղաղութեամբ մեռանիցիս. եւ որպէս լացին զհարսն քո զթագաւորսն առաջինս, որ եղեն յառա՛ջ քան զձեզ, նոյնպէս լացցեն եւ զքեզ, թէ վա՛յ վա՛յ տէր, եւ կոծեսցին զքեզ. զի մեծամեծս խօսեցայ՝ ասէ Տէր[11480]։ 6 Եւ խօսեցաւ Երեմիա մարգարէ առ Սեդեկիա արքայ Յուդայ զամենայն զբանս զայսոսիկ յԵրուսաղէմ։ 7 Եւ զօր թագաւորին Բաբելացւոց մարտնչէր ընդ Երուսաղեմի, եւ ընդ ամենայն քաղաքսն Յուդայ ընդ մնացեալսն, ընդ Լաքիսայ՝ եւ ընդ Ազեկայ. զի նոքա մնացեալ էին ՚ի քաղաքացն՝ Յուդայ քաղաքք ամուրք։ 8 Բանն որ եղեւ առ Երեմիա ՚ի Տեառնէ, յետ կատարելոյ Սեդեկիայ արքայի զուխտն ընդ ամենայն ժողովրդեանն որ յԵրուսաղէմ. կոչե՛լ նոցա թողութիւն, 9 արձակե՛լ իւրաքանչիւր ումեք զծառայ իւր, եւ իւրաքանչիւր զաղախին, զայր Եբրայեցի, եւ զկին Եբրայեցի ազատս. եւ մի՛ ծառայել ամենայն առն յազգէ Յուդայ՝ եղբօր իւրում[11481]։ 10 Եւ դարձան ամենայն մեծամեծք՝ եւ ամենայն ժողովուրդն որ մտեա՛լ էին յուխտ՝ արձակել իւրաքանչիւր զծառայ իւր, եւ իւրաքանչիւր զաղախին իւր, զայր Եբրայեցի եւ զկին Եբրայեցի ազատս, եւ ո՛չ եւս ծառայել նոցա։ Լուան եւ արձակեցին. 11 եւ յետոյ դարձան, եւ դարձուցին անդրէն զծառայս եւ զաղախնայս, զորս արձակեցին ազա՛տս. եւ կալան զնոսա ՚ի ծառայս եւ յաղախնայս։ 12 Եւ եղեւ բա՛ն Տեառն առ Երեմիա ՚ի Տեառնէ՝ եւ ասէ. 13 Ա՛յսպէս ասէ Տէր Աստուած Իսրայէլի. Ես եդի ուխտ ընդ հարսն ձեր՝ յաւուր յորում փրկեցի զնոսա յերկրէն Եգիպտացւոց՝ ՚ի տանէ ծառայութեան, եւ ասեմ. 14 Թէ յորժամ վեց ամ լցցի, արձակեսցես զեղբայրն քո զԵբրայեցի՝ որ վաճառեսցի քեզ. եւ գործեսցէ քեզ զվեց ամ, եւ արձակեսցես զնա ազա՛տս ՚ի քէն. եւ ո՛չ լուան ինձ հարքն ձեր, եւ ո՛չ խոնարհեցուցին զունկն իւրեանց[11482]։ 15 Եւ դարձան այսօր առնել զհաճոյս առաջի աչաց իմոց, կոչել իւրաքանչիւր թողութիւն ընկերի իւրում. եւ կատարեցին զուխտն առաջի իմ ՚ի տանն յորոյ վերայ կոչեալ է անո՛ւն իմ[11483]։ 16 Եւ շրջեցէք եւ պղծեցէք զանուն իմ, դառնա՛լ իւրաքանչիւր ՚ի ծառայ իւր, եւ իւրաքանչիւր յաղախին իւր, զորս արձակեցէք ազատս ոգւոց ձերոց. եւ դարձուցէք զնոսա լինել ձեզ ՚ի ծառայս եւ յաղախնայս[11484]։ 17 Վասն այդորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր. Դուք ո՛չ լուարուք ինձ կոչել արձակո՛ւրդ իւրաքանչիւր եղբօր իւրում, եւ իւրաքանչիւր մերձաւորի՛ իւրում. ահաւասիկ ե՛ս կոչեցից ձեզ արձակուրդ՝ ասէ Տէր, ՚ի սո՛ւր՝ եւ ՚ի սո՛վ՝ եւ ՚ի մա՛հ[11485]. 18 եւ տա՛ց զձեզ ՚ի ցրումն ընդ ամենայն թագաւորութիւնս երկրի. եւ տա՛ց զարսդ որ անցին զուխտիւ իմով, եւ ո՛չ կացին ՚ի բանս ուխտի իմոյ զոր արարին առաջի իմ. զորթն զոր կտրեցին, եւ անցին ընդ մէջ յօշուածոյն նորա՝ զիշխանս Յուդայ[11486] 19 եւ զիշխանս Երուսաղեմի, եւ զներքինիս, եւ զքահանայս. եւ զամենայն ժողովուրդ երկրին՝ որ անցին ընդ մէջ յօշուածոյ որթուն։ 20 Տա՛ց զնոսա ՚ի ձեռս թշնամեաց նոցա, եւ ՚ի ձեռս խնդրողաց անձանց նոցա. եւ արկից զդիակունս նոցա կերակուր թռչնոց երկնից՝ եւ գազանա՛ց երկրի[11487]։ 21 Եւ զՍեդեկիա արքայ Հրէաստանի՝ եւ զիշխանս նորա տա՛ց ՚ի ձեռս թշնամեաց իւրեանց, եւ ՚ի ձեռս խնդրողաց անձանց նոցա, եւ ՚ի ձեռս զօրու արքային Բաբելացւոց, որ եկեալ հասեալ են ՚ի վերայ նոցա։ 22 Ահաւասիկ ես հրաման տաց՝ ասէ Տէր, եւ դարձուցից զնոսա այդրէն ՚ի քաղաքդ. մարտիցեն ընդ դմա, եւ առցեն զդա, եւ այրեսցեն զդա հրով. եւ զքաղաքսն Յուդայ տա՛ց յանապատ ՚ի բնակչաց իւրեանց[11488]։
1 Բանն որ եղեւ՛ առ Երեմիա ՚ի Տեառնէ՝ յաւուրս Յովակիմայ որդւոյ Յովսիայ արքայի Յուդայ՝ եւ ասէ. 2 Ե՛րթ ՚ի տուն Ռաքաբիմայ, եւ կոչեա՛ զնոսա՝ եւ ածցես ՚ի տուն Տեառն ՚ի մի ՚ի սրահից անտի, եւ արբուսցես նոցա գինի[11489]։ 3 Եւ ածի զՅեքոնիա որդի Երեմայ որդւոյ Քարասինեայ, եւ զեղբարս նորա, եւ զամենայն որդիս նորա. եւ զամենայն տուն Ռաքաբիմայ[11490] 4 ածի ՚ի տուն Տեառն, ՚ի դահլիճ որդւոյն Անանայ որդւոյ Գոդողեայ առն Աստուծոյ. որ էր մերձ ՚ի տուն իշխանացն, ՚ի վերայ ապարանիցն Մայասայ՝ որդւոյ Սելովմայ վտառապահի[11491]։ 5 Եւ եդի առաջի որդւոցն Ռաքաբիմայ ամա՛ն մի լի գինւով՝ եւ բաժակս. եւ ասեմ ցնոսա. Արբէ՛ք գինի այտի՛։ 6 Եւ ասեն. Ո՛չ արբցուք գինի. զի Յովնադաբ որդի Ռեքեբայ հա՛յր մեր պատուիրեաց մեզ՝ եւ ասէ. Մի՛ ըմպիցէք գինի դուք՝ եւ որդիքն ձեր մինչեւ ցյաւիտեան[11492]. 7 եւ մի՛ շինիցէք տունս, եւ մի՛ սերմանիցէք սերմանս, եւ մի՛ տնկէք այգիս. այլ ՚ի վրա՛նս բնակիցէ՛ք զամենայն աւուրս ձեր, զի կայցէք աւուրս բազումս յերկրիդ յորում շրջիցիք դուք ՚ի դմա[11493]։ 8 Եւ լուա՛ք բարբառոյ Յովնադաբայ որդւոյ Ռեքեբայ հօր մերում՝ ըստ ամենայնի զոր պատուիրեաց մեզ չըմպել գինի զամենայն աւուրս մեր. մեք՝ եւ կանայք մեր՝ եւ ուստերք եւ դստերք մեր[11494]. 9 եւ ո՛չ շինել տունս՝ եւ ո՛չ բնակել ՚ի նոսա. եւ այգիք՝ եւ անդք՝ եւ սերմանիք ո՛չ եղեն մեր[11495]. 10 եւ բնակեցաք վրանօք. եւ լուաք եւ արարաք ըստ ամենայնի՝ զոր պատուիրեաց մեզ Յովնադա՛բ հայր մեր։ 11 Եւ եղեւ իբրեւ ել Նաբուքոդոնոսոր արքայ Բաբելացւոց յերկիրս յայս՝ ասացաք. Ելցուք եւ մտցուք յԵրուսաղէմ, յերեսաց զօրուն Քաղդէացւոց, եւ յերեսաց զօրուն Ասորեստանեայց, եւ բնակեսցո՛ւք անդ։ 12 Եւ եղեւ բան Տեառն առ իս՝ եւ ասէ. 13 Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց՝ Աստուած Իսրայէլի. Ե՛րթ եւ ասա՛ ցարս Յուդայ՝ եւ ցբնակիչս Երուսաղեմի. Ո՞չ առնուցուք խրատ լսել բանից իմոց՝ ասէ Տէր[11496]։ 14 Կացին ՚ի բանի՛ որդիքն Յովնադաբայ որդւոյ Ռեքեբայ զոր պատուիրեաց որդւոց իւրոց, չըմպե՛լ գինի, եւ ո՛չ արբին մինչեւ ցա՛յսօր. զի լուան պատուիրանի հօրն իւրեանց։ Եւ ես խօսեցա՛յ ընդ ձեզ կանխաւ, եւ ո՛չ լուարուք ինձ։ 15 Եւ առաքեցի առ ձեզ զամենայն ծառայս իմ զմարգարէս կանխեալ եւ առաքեալ. բա՛մ. Դարձարուք իւրաքանչիւր ՚ի ճանապարհէ իւրմէ չարէ, եւ լաւագո՛յնս արարէք զիրս ձեր. եւ մի՛ երթայք զհետ աստուածոց օտարաց ծառայել նոցա. եւ բնակիցէ՛ք յերկրիդ զոր ետու ձեզ եւ հարցն ձերոց. եւ ո՛չ խոնարհեցուցէք զունկն ձեր, եւ ո՛չ լուարուք ինձ[11497]։ 16 Եւ կացուցին որդիքն Յովնադաբայ որդւոյ Ռեքեբայ զպատուէր հօրն իւրեանց զոր պատուիրեաց նոցա. եւ ժողովուրդդ այդ ո՛չ լուան ինձ[11498]։ 17 Վասն այդորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Ահաւադիկ ես ածից ՚ի վերայ Յուդայ՝ եւ ՚ի վերայ ամենայն բնակչաց Երուսաղեմի զամենայն չարիս զոր խօսեցա՛յ ՚ի վերայ նոցա. փոխանակ զի խօսեցայ առ նոսա՝ եւ ո՛չ լուան. կոչեցի զնոսա՝ եւ ո՛չ ետուն ինձ պատասխանի[11499]։ 18 Եւ առ տուն Ռեքեբայ ասաց Երեմիա. Վասն այդորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Փոխանակ զի լուան որդիք Յովնադաբայ որդւոյ Ռեքեբայ պատուիրանի հօր իւրեանց. եւ պահեցին զամենայն հրամանս նորա, առնել ըստ ամենայնի զոր պատուիրեաց նոցա հայրն իւրեանց։ 19 Վասն այնորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Մի՛ պակասեսցէ այր յորդւոցն Յովնադաբայ որդւոյ Ռեքեբայ յանդիմա՛ն կալ առաջի իմ զամենայն աւուրս երկրիդ[11500]։
ԼԸ 1 Եւ յամին չորրորդի Յովակիմայ որդւոյ Յովսիայ արքայի Յուդայ, եղեւ բա՛ն Տեառն առ իս՝ եւ ասէ[11501]. 2 Ա՛ռ դու քեզ քարտէս մատենի, եւ գրեա՛ ՚ի նմա զամենայն զբանս՝ զոր հրամա՛ն ետու քեզ ՚ի վերայ Իսրայէլի, եւ ՚ի վերայ Յուդայ, եւ ՚ի վերայ ամենայն ազգաց՝ յօրէ յորմէ խօսեցայ ես ընդ քեզ՝ յաւուրցն Յովսիայ արքայի Յուդայ եւ մինչեւ ցա՛յսօր. 3 թերեւս լուիցեն տունն Յուդայ զամենայն չարիս, զոր խորհեալ եմ ես առնել նոցա. զի դարձցին իւրաքանչիւր ՚ի ճանապարհէ իւրմէ չարէ. եւ քաւի՛չ եղէց անօրէնութեանց նոցա եւ մեղաց նոցա[11502]։ 4 Եւ կոչեաց Երեմիա զԲարուք որդի Ներեայ. եւ գրեաց Բարուք ՚ի բերանոյ Երեմիայի զամենայն զբանս Տեառն՝ զոր հրաման ետ նմա ՚ի քարտիսի մատենին։ 5 Եւ պատուիրեա՛ց Երեմիա Բարուքայ՝ եւ ասէ. Ես ՚ի կալա՛նս եմ, եւ ո՛չ կարեմ մտանել ՚ի տուն Տեառն[11503]. 6 եւ դու մտցես եւ ընթերցցիս ՚ի մատենէդ՝ զոր գրեցեր ՚ի բերանոյ իմոյ զբանս Տեառն յականջս ժողովրդեանն ՚ի տան Տեառն յաւուր պահոց. եւ յականջս ամենայն Յուդայ որ մտանեն ՚ի քաղաքաց իւրեանց՝ ընթերցցի՛ս[11504]։ 7 Թերեւս անկցի գութ ՚ի սիրտ նոցա առաջի Տեառն, եւ դարձցին իւրաքանչիւր ՚ի ճանապարհաց իւրեանց չարաց. զի մե՛ծ է սրտմտութիւն եւ բարկութիւն Տեառն, զոր խօսեցաւ Տէր ՚ի վերայ ժողովրդեանդ այդորիկ[11505]։ 8 Եւ արա՛ր Բարուք որդի Ներեայ ըստ ամենայնի՝ զոր պատուիրեաց նմա Երեմիա մարգարէ, ընթերցանել ՚ի մատենէն զպատգամս Տեառն ՚ի տա՛ն Տեառն[11506]։ 9 Եւ եղեւ յամին հինգերորդի Յովակիմայ որդւոյ Յովսիայ արքայի Յուդայ՝ յամսեանն իններորդի, ժողովեցա՛ւ ՚ի պահս առաջի Տեառն, ամենայն ժողովուրդն Երուսաղեմի, եւ ամենայն ժողովուրդն որ գային ՚ի քաղաքացն Յուդայ յԵրուսաղէմ, եւ տունն Յուդայ[11507]։ 10 Եւ ընթերցաւ Բարուք ՚ի մատենէն զբանս Երեմիայի ՚ի տան Տեառն, ՚ի սրահին Գամարեայ որդւոյ Սափանեայ դպրապետի, ՚ի մուտս նորոյ դրանն տան Տեառն՝ յականջս ամենայն ժողովրդեանն։ 11 Եւ իբրեւ լուաւ Միքիա որդի Գամարեայ որդւոյ Սափանեայ զամենայն պատգամս Տեառն ՚ի մատենէ անտի, 12 էջ ՚ի տուն թագաւորին ՚ի դիւա՛ն դպրապետին. եւ անդ նստէին ամենայն իշխանքն. Ելիսամա դպրապետ, եւ Գաղիա որդի Սամեի, եւ Եղնաթան որդի Աքոբովրայ, եւ Գամարիա որդի Սափանեայ, եւ Սեդեկիա որդի Անանիայ, եւ ամենայն իշխանքն[11508]։ 13 Եւ պատմեաց նոցա Միքիայ զամենայն զբանս զոր լուաւ յընթեռնուլ Բարուքայ ՚ի մատենէ անտի յականջս ամենայն ժողովրդեանն[11509]։ 14 Եւ առաքեցին ամենայն իշխանքն առ Բարուք զՅուդի որդի Նաթանայ որդւոյ Սելովմայ որդւոյ Քուսեայ՝ եւ ասեն. Զմատեանն զոր ընթեռնուիր յականջս ժողովրդեանն, ա՛ռ ՚ի ձեռս քո եւ ե՛կ այսր։ Եւ ա՛ռ Բարուք որդի Ներեայ զմատեանն ՚ի ձեռս իւր՝ եւ է՛ջ առ նոսա[11510]. 15 եւ ասեն ցնա. Աղէ՝ դարձեալ ընթերցի՛ր յականջս մեր։ Եւ ընթերցա՛ւ Բարուք յականջս նոցա։ 16 Եւ եղեւ իբրեւ լուան զամենայն զպատգամսն, խորհեցան իւրաքանչիւր ընդ ընկերի իւրում՝ եւ ասեն ցԲարուք. Պատմելով պատմեսցո՛ւք արքայի զամենայն զբանսդ զայդոսիկ[11511]։ 17 Հարցին ցԲարուք եւ ասեն. Աղէ՛ պատմեա՛ մեզ, ուստի՞ գրեցեր զամենայն զբանսդ զայդոսիկ՝ յո՞յր բերանոյ։ 18 Եւ ասէ ցնոսա Բարուք. ՚Ի բերանոյ Երեմիայի. նա՛ պատմեաց ինձ զամենայն զբանս զայսոսիկ, եւ ես գրեցի ՚ի մատենիդ սեւակաւ[11512]։ 19 Եւ ասեն իշխանքն ցԲարուք. Ե՛րթ թաքի՛ր՝ դո՛ւ եւ Երեմիա, եւ մի՛ ոք գիտասցէ թէ ո՛ւր իցէք[11513]։ 20 Եւ մտին առ արքայ ՚ի սրահ անդր. եւ զմատեանն ետուն պահել ՚ի տան Ելիսամայ դպրապետի, եւ պատմեցին արքայի զամենայն զբանսն։ 21 Եւ առաքեաց արքայն զՅուդի առնուլ զմատեանն. եւ ա՛ռ զայն ՚ի տանէ Ելիսամայ դպրապետի, եւ ընթերցաւ Յուդի յականջս թագաւորին, եւ յականջս ամենայն իշխանացն որ կային շուրջ զթագաւորաւն։ 22 Եւ թագաւորն նստէր ՚ի ձմերատանն յամսեանն իններորդի, եւ կրակարան հրոյ առաջի նորա։ 23 Եւ եղեւ իբրեւ ընթերցաւ Յուդի երիս էջս՝ կամ չորս. եւ կտրեա՛ց զայն զմելինաւ դպրապետին. եւ ընկէց ՚ի կրակն որ կայր ՚ի վերայ կրակարանին, մինչեւ սպառեցաւ ամենայն քարտէսն ՚ի հուր կրակարանին[11514]։ 24 Եւ ո՛չ խնդրեցին, եւ ո՛չ պատառեցին զպատմուճանս իւրեանց թագաւորն եւ ամենայն ծառայք իւր որք լուան զամենայն զբանսն զայնոսիկ։ 25 Եւ Եղնաթան, եւ Գաղ՚եա, եւ Գամարիա՝ եդին ՚ի մտի՛ արքայի՝ չայրել զքարտէսն. եւ ո՛չ անսաց նոցա[11515]։ 26 Եւ հրաման ետ արքայ Յերեմիելի որդւոյ արքայի, եւ Սարեայ որդւոյ Եսրիելի, եւ Սեմելիայ որդւոյ Աբդիելի, ունել զԲարուք դպրապետ՝ եւ զԵրեմիա մարգարէ. եւ նոքա չոգան թաքեան[11516]։ 27 Եւ եղեւ բան Տեառն առ Երեմիա յե՛տ այրելոյ թագաւորին զքարտէսն, եւ զամենայն բանս զոր գրեաց Բարուք ՚ի բերանոյ Երեմիայի։ 28 Եւ ասէ դարձեալ. Ա՛ռ դու ա՛յլ քարտէս՝ եւ գրեա՛ ՚ի նմա զամենայն զբանսն զառաջինս՝ որ էին յառաջնում քարտիսին, զոր այրեաց Յովակի՛մ արքայ Յուդայ[11517]։ 29 Եւ ցՅովակիմ արքայ Յուդայ ասասցե՛ս. Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Դու՝ այրեցեր զմատեանն զայն եւ ասացեր, թէ ընդէ՞ր գրեցեր ՚ի նմա՝ եւ ասացեր. Մտանելով մտցէ՛ արքայն Բաբելացւոց. եւ ջնջելով ջնջեսցէ՛ զերկիրդ զայդ. պակա՛ս արասցէ ՚ի դմանէ զմարդ եւ զանասուն[11518]։ 30 Վասն այսորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր ՚ի վերայ Յովակիմայ արքայի Յուդայ. Մի՛ մնասցէ նորա որ նստցի յաթոռն Դաւթի, եւ դիակունք նորա եղիցին անկեալ ՚ի տուէ ՚ի տօթի, եւ գիշերի ՚ի ցուրտ[11519]. 31 եւ այց արարից ՚ի վերայ նորա, եւ ՚ի վերայ ազգի նորա, եւ ՚ի վերայ ծառայից նորա՝ ըստ անօրէնութեանց նորա. եւ ածից ՚ի վերայ նոցա՝ եւ ՚ի վերայ բնակչաց Երուսաղեմի եւ ՚ի վերայ երկրիդ Յուդայ զամենայն չարիս զոր խօսեցայ ՚ի վերայ դոցա, եւ ո՛չ լուան։ 32 Եւ ա՛ռ Երեմիա ա՛յլ քարտէս՝ եւ ետ ցԲարուք որդի Ներեայ ցդպրապետ. եւ գրեաց ՚ի նմա ՚ի բերանոյ Երեմիայի զամենայն բանս մատենին զոր այրեաց Յովակիմ արքայ Յուդայ ՚ի կրակի. եւ ա՛յլ եւս բանք յաւելան ՚ի նոյն առաւե՛լ քան զայնս[11520]։
ԼԹ 1 Եւ թագաւորեաց Սեդեկիա որդի Յովսիայ փոխանակ Յեքոնիայ որդւոյ Յովակիմայ, զոր թագաւորեցոյց Նաբուքոդոնոսոր արքայ Բաբելացւոց՝ թագաւորել ՚ի վերայ Յուդայ։ 2 Եւ ո՛չ լուաւ նա՝ եւ ծառայք իւր, եւ ժողովուրդ երկրին զբանս Տեառն՝ զոր խօսեցաւ ՚ի ձեռն Երեմիայի մարգարէի։ 3 Եւ առաքեաց արքայ Սեդեկիա զՅովաքազ զորդի Սելիմայ, եւ զՍոփոնիայ որդի Մայասեայ զքահանայս առ Երեմիա մարգարէ՝ եւ ասէ. Կա՛ց դու յաղօթս ՚ի վերայ մեր առ Տէր Աստուած մեր[11521]։ 4 Եւ Երեմիա անց ընդ մէջ ամբոխին՝ եւ եկն, եւ ո՛չ արկին զնա ՚ի բանտ։ Եւ զօրն փարաւոնի ել յերկրէն Եգիպտացւոց. եւ լուան Քաղդեացիքն որոց պաշարեալ էր զԵրուսաղէմ զլուր նոցա՝ եւ ելին յԵրուսաղեմէ։ 5 Եւ եղեւ բան Տեառն առ Երեմիա մարգարէ՝ եւ ասէ. 6 Ա՛յսպէս ասէ Տէր Աստուած Իսրայէլի. Ա՛յսպէս ասասջի՛ք ցարքայն Յուդայ՝ որ առաքեացն զձեզ առ իս խնդրել զիս. Ահա զօրն փարաւովնի որ ել ձեզ յօգնականութիւն՝ դարձցի՛ անդրէն յԵգիպտոս[11522]. 7 եւ Քաղդեացիքն դարձցին այսրէ՛ն. եւ մարտիցեն ընդ քաղաքիս ընդ այսմիկ, եւ առցեն զսա, եւ այրեսցե՛ն զսա հրով։ 8 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Մի՛ կարծէք յանձինս ձեր՝ թէ ելին գնացին Քաղդէացիքն ՚ի մէնջ. չե՛ն թափելոց ՚ի ձէնջ. 9 թէպէտ եւ զամենայն զօրն Քաղդեացւոց որ մարտնչէին ընդ ձեզ՝ կոտորիցէք, խոցքն որ մնայցեն ՚ի նոցանէ՝ յիւրաքանչիւր տեղւոջէ յարիցեն եւ այրեսցե՛ն հրով զքաղաքդ[11523]։ 10 Եւ եղեւ իբրեւ մերժեցաւ զօր Քաղդեացւոցն յԵրուսաղեմէ, յերեսաց զօրացն փարաւոնի[11524], 11 ե՛լ Երեմիա յԵրուսաղեմէ երթալ յերկիրն Բենիամինի, գնե՛լ անդ բաժին ՚ի մէջ ժողովրդեանն[11525]. 12 եւ եկն եհաս ՚ի դուռն Բենիամինի։ Եւ անդ էր ա՛յր մի՝ առ ում մտեալ էր նորա, անուն Սարու որդի Սելեմեայ, որդւոյ Անանիայ. կալա՛ւ զԵրեմիա մարգարէ՝ եւ ասէ. Առ Քաղդէացի՞սն փախուցեալ երթաս[11526]։ 13 Եւ ասէ Երեմիա. Սո՛ւտ ասես, չերթա՛մ փախուցեալ առ Քաղդէացիսն։ Եւ ո՛չ անսաց նմա. եւ կալաւ Սարու զԵրեմիա, եւ ա՛ծ առ իշխանսն[11527]։ 14 Եւ զայրացան իշխանքն ՚ի վերայ Երեմիայի, գա՛ն հարին եւ ետուն զնա ՚ի տուն բանտի, յապարանս Յովնաթանու դպրապետի. քանզի զնորա՛ ապարանսն արարին բանտ։ 15 Եկն Երեմիա ՚ի տուն գբոյն յԱյերինովթն, եւ նստաւ անդ Երեմիա զաւուրս բազումս[11528]։ 16 Առաքեա՛ց արքայ Սեդեկիա՝ եւ կոչեաց զնա. եւ եհա՛րց զնա թագաւորն ՚ի տան իւրում ՚ի ծածուկ՝ եւ ասէ ցնա. Եթէ իցէ՞ ինչ պատգամ ՚ի Տեառնէ։ Եւ ասէ Երեմիա. Այո՛, է՛։ Եւ ասէ. ՚Ի ձեռս թագաւորին Բաբելացւո՛ց մատնեսցիս։ 17 Եւ ասէ Երեմիա ցթագաւորն Սեդեկիա. Զի՞նչ մեղայ քեզ՝ եւ ծառայից քոց՝ եւ ժողովրդեանն. զի տաս դու զիս ՚ի տո՛ւն բանտին. 18 եւ ո՞ւր են մարգարէքն ձեր որ մարգարէանային եւ ասէին՝ թէ ոչ է գալոց արքայն Բաբելացւոց ՚ի վերայ ձեր յերկիրս յայս։ 19 Եւ արդ՝ լո՛ւր. աղաչե՛մ տէ՛ր իմ արքայ, անկցի՛ ողորմ իմ առաջի քո. եւ ընդէ՞ր դարձուցանես զիս ՚ի տուն Յովնաթանայ դպրապետի. եւ ա՛նդ մեռանիցիմ։ 20 Հրաման ետ արքայ Սեդեկիա, եւ արկին զնա ՚ի տուն բանտի. եւ տային նմա աւուրն նկանա՛կ մի հաց արտաքուստ ՚ի հացարանացն, մինչեւ հատա՛ւ ամենեւին հաց ՚ի քաղաքէն. եւ նստաւ Երեմիա ՚ի սրահի բանտին[11529]։
1 Եւ լուաւ Սափատիա որդի Մատթանայ, եւ Գոդողիա որդի Պասքովրայ, եւ Յովաքազ որդի Սելեմիայ, եւ Պասքովր որդի Մելքեայ, զբանս Երեմիայի՝ զոր խօսէր առ ամենայն ժողովուրդն՝ եւ ասէր[11530]. 2 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Որ նստի ՚ի քաղաքիս յայսմիկ՝ մեռցի՛ սրով եւ սովով եւ մահուամբ. եւ որ ելանէ առ Քաղդէացիսն՝ կեցցէ՛, եւ եղիցի նմա անձն իւր ՚ի գի՛ւտս, եւ կեցցէ։ 3 Զի ա՛յսպէս ասէ Տէր. Մատնելով մատնեսցի քաղաքդ ՚ի ձեռս զօրու թագաւորին Բաբելացւոց, եւ առցեն զդա[11531]։ 4 Եւ ասեն իշխանքն ցթագաւորն. Սպանցի՛ այրն այն. զի այնո՛ւ լուծանէ նա զձեռս արանց պատերազմողաց մնացորդաց քաղաքիս այսորիկ, եւ զձեռս ամենայն ժողովրդեանդ, խօսել ընդ դոսա ըստ բանիցդ այդոցիկ. զի այրն այն ո՛չ օգտի եւ խաղաղութեան բանս խօսի ընդ ժողովրդեանն՝ այլ չարի՛[11532]։ 5 Եւ ասէ արքայ Սեդեկիա. Ահաւանիկ կա՛յ ՚ի ձեռս ձեր. քանզի ոչ ինչ էր ձեռնհա՛ս առ նոսա՝ եւ ո՛չ իւիք[11533]։ 6 Եւ առին զԵրեմիա, եւ ընկեցին զնա ՚ի գուբն Մելքեայ որդւոյ թագաւորին, որ էր ՚ի սրահի բանտին. եւ իջուցին զԵրեմիա պարանօք ՚ի գուբն. եւ ՚ի գբի անդ ջուր ո՛չ էր, այլ լոկ տի՛ղմ. եւ կա՛յր Երեմիա ՚ի տղմին[11534]։ 7 Եւ լուաւ Աբդամելէք Եթէովպացի՝ այր ներքինի, եւ ինքն էր յապարանս թագաւորին, թէ արկին զԵրեմիա ՚ի գուբն. եւ արքայ նստէր առ դրան Բենիամինի[11535]. 8 եւ ել առ նա Աբդամելէք յապարանից թագաւորին, եւ խօսեցաւ ընդ թագաւորին՝ եւ ասէ. 9 Տէ՛ր արքայ՝ չարի՛ս գործեցին արքն այնոքիկ ըստ ամենայնի զոր արարին Երեմիայի մարգարէի, զի արկին զնա ՚ի գուբն, եւ մեռանի՛ ՚ի ներքս. չարի՛ս գործեցեր սպանանել զայրն Աստուծոյ յերեսաց սովոյս այսորիկ. զի ո՛չ գտանի հաց ՚ի քաղաքիս[11536]։ 10 Եւ հրամայեաց թագաւորն Աբդիմելեքայ Եթւովպացւոյ՝ եւ ասէ. Ա՛ռ դու ընդ քեզ աստի արս երեսուն, եւ հանէ՛ք զմարգարէն ՚ի գբոյ անտի՝ զի մի՛ մեռցի։ 11 Եւ առ Աբդիմելէք զարսն ընդ իւր, եւ եկն յապարանս թագաւորին ՚ի գետնափոր տուն գանձին. ա՛ռ անտի կապերտս հինս եւ պարանս հինս. եւ ընկէց զայն առ Երեմիա ՚ի գուբն[11537]. 12 եւ ասէ Աբդիմելէք Եթւովպացի ցԵրեմիա. Դի՛ր զհին կապերտսդ եւ զբուրդսդ ընդ անթովք ձեռաց քոց ՚ի ներքոյ պարանացդ։ Եւ արար Երեմիա այնպէս[11538]։ 13 Եւ ձգեցին զնա պարանօքն, եւ հանին զնա ՚ի գբոյ անտի. եւ նստաւ Երեմիա ՚ի սրահի՛ բանտին։ 14 Եւ առաքեաց արքայ Սեդեկիա, եւ կոչեաց առ ինքն զմարգարէն ՚ի տուն Ասսաղիսայն, որ էր ՚ի տան Տեառն. եւ ասէ ցնա արքայն. Հարցանե՛մ ինչ ցքեզ բան, մի՞ իցէ թէ թաքուցանիցես յինէն զբանն[11539]։ 15 Եւ ասէ Երեմիա ցթագաւորն. Եթէ պատմեցից քեզ՝ ո՛չ ապաքէն մահո՛ւ սպանանիցես զիս. եւ եթէ տա՛ց ինչ քեզ խրատ՝ ո՛չ անսաս ինձ[11540]։ 16 Եւ երդուաւ նմա արքայ Սեդեկիա գա՛ղտ, եւ ասէ. Կենդանի՛ է Տէր որ արար ՚ի մեզ զշունչս զայս, թէ իցէ սպանից զքեզ, կամ թէ եւ մատնեցի՛ց ՚ի ձեռս արանցն, որ խնդրեն զանձն քո[11541]։ 17 Եւ ասէ ցնա Երեմիա. Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Եթէ ելանելով ելցես առ զօրավարն արքային Բաբելացւոց՝ կեցցէ՛ անձն քո, եւ քաղաքս ո՛չ այրեսցի հրով, եւ կեցցե՛ս դո՛ւ եւ տուն քո[11542]։ 18 Ապա թէ ո՛չ ելցես առ իշխանս արքային Բաբելացւոց, մատնեսցի քաղաքս ՚ի ձեռս Քաղդեացւոց, եւ այրեսցեն զդա հրով. եւ դու ո՛չ ապրեսցիս ՚ի ձեռաց նոցա[11543]։ 19 Եւ ասէ Սեդեկիա արքայ ցԵրեմիա. Իմ բանք ինչ են ընդ Հրէայսն փախստականս առ Քաղդեացիսն, գուցէ՛ տացեն զիս ՚ի ձեռս նոցա, եւ ձաղիցեն զիս[11544]։ 20 Եւ ասէ Երեմիա. Ո՛չ մատնեսցեն զքեզ. բայց լո՛ւր զբանս Տեառն զոր ես խօսիմ ընդ քեզ, եւ լա՛ւ լիցի քեզ՝ եւ կեցցէ՛ անձն քո[11545]։ 21 Ապա թէ ո՛չ կամիցիս ելանել՝ ա՛յս բան է զոր եցոյց ինձ Տէր. 22 Ահաւադիկ ամենայն կանայք որ մնացեալ են ՚ի տան թագաւորիդ Յուդայ, հանցի՛ն առ իշխանս արքային Բաբելացւոց. եւ նոքա ասիցեն. Խաբեցի՛ն զքեզ՝ եւ յաղթեցին քեզ արք խաղաղարարք, եւ արկցեն ՚ի գայթագղութիւն զոտս քո, եւ դարձցին ՚ի քէն։ 23 Եւ զամենայն կանայս քո եւ զորդիս քո հանցեն առ Քաղդեացիսն, եւ դու ո՛չ ապրեսցիս ՚ի ձեռաց նորա. զի ՚ի ձեռս թագաւորին Բաբելացւոց ըմբռնեսցիս, եւ քաղաքս այրեսցի՛ հրով[11546]։ 24 Եւ ասէ ցնա թագաւորն. Ա՛յր դու՝ մի՛ ոք իմասցի ինչ ՚ի բանից այտի յայսցանէ, գուցէ՛ մեռանիցիս[11547]։ 25 Եւ եթէ լսիցեն իշխանքն եթէ խօսեցայ ընդ քեզ, եւ գայցեն առ քեզ եւ ասիցեն. Պատմեա՛ մեզ՝ զի՞նչ խօսեցար ընդ արքայի, մի՛ թաքուցաներ ՚ի մէնջ՝ եւ ո՛չ սպանցուք զքեզ. եւ կամ թէ զի՞նչ խօսեցաւ ընդ քեզ արքայ. 26 ասասցե՛ս ցնոսա. Արկի՛ գութս առաջի արքայի՝ զի մի՛ դարձուսցէ զիս անդրէն ՚ի տուն Յովնաթանայ մեռանել ինձ անդ[11548]։ 27 Եւ եկին ամենայն իշխանքն առ Երեմիա՝ եւ հարցին ցնա. եւ պատմեաց նոցա զամենայն բանսն զոր պատուիրեաց նմա թագաւորն, եւ լռեցին ՚ի նմանէ զի ո՛չ ե՛լ ՚ի վեր բանն։ 28 Եւ նստաւ Երեմիա ՚ի սրահի բանտին, մինչեւ ՚ի ժամանակն յորում առաւն Երուսաղէմ։ Եւ եղեւ յորժամ առաւ Երուսաղէմ.
1 Յամին իններորդի Սեդեկիա արքայի Յուդայ՝ յամսեանն տասներորդի. եկն եհաս Նաբուքոդոնոսոր արքայ Բաբելացւոց, ինքն եւ ամենայն զօրք իւր յԵրուսաղէմ, եւ պաշարեցին զնա։ 2 Եւ յամին մետասաներորդի Սեդեկիայ՝ յամսեանն չորրորդի՝ որ օր ի՛նն էր ամսոյն, պատառեցաւ քաղաքն. 3 եւ մտին ամենայն զօրավարք արքային Բաբելացւոց, եւ նստան ՚ի դրանն միջնումն. Ներգեղ՚, Սարասար, Սարմագադ, Նաբուսարսեքիմ, Ռափսարիս. եւ Ներգեղ՚, Սարասար, Ռաբմագ. եւ ամենայն ա՛յլ եւս իշխանք արքային Բաբելացւոց[11549]։ 4 Եւ եղեւ իբրեւ ետես զնոսա Սեդեկիա արքայ Յուդայ, եւ ամենայն արք պատերազմօղք. փախեան եւ ելին գիշերի ՚ի քաղաքէ անտի ընդ ճանապարհ բուրաստանին արքունի, ընդ դուռնն որ էր ՚ի մէջ պարսպացն. եւ ելին ընդ ճանապարհն Արաբիայ[11550]։ 5 Եւ զհե՛տ եղեն նոցա զօրք Քաղդեացւոցն, եւ հասին Սեդեկիայ յԱրաբովթ Երիքովայ. կալան զնա՝ եւ ածին առ Նաբուքոդոնոսոր արքայ Բաբելացւոց ՚ի Գեբղաթա յերկիրն Եմաթայ։ Եւ խօսեցաւ ընդ նմա դատաստանօք[11551]. 6 եւ սպա՛ն արքայն Բաբելացւոց զորդիսն Սեդեկիայ ՚ի Դեբղաթա առաջի նորա. եւ զամենայն ազատսն Յուդայ կոտորեաց արքայն Բաբելացւոց։ 7 Եւ զաչսն Սեդեկիայ կուրացոյց, եւ կապեաց զնա պղնձի շղթայիւք տանե՛լ զնա ՚ի Բաբելովն։ 8 Եւ զտուն թագաւորին եւ զտունս ժողովրդեանն, այրեցին Քաղդեացիքն հրով, եւ զպարիսպն Երուսաղեմի քակեցին[11552]։ 9 Եւ զմնացորդս ժողովրդեանն որ մնացին ՚ի քաղաքին, եւ զանկեալսն որ անկան ՚ի նա. եւ զսինլքորսն ժողովրդեանն որ մնացին, խաղացո՛յց Նաբուզարդան դահճապետ ՚ի Բաբելոն[11553]։ 10 Եւ յաղքատաց ժողովրդեանն՝ որոց ո՛չ ինչ գոյր, եթո՛ղ Նաբուզարդան դահճապետ անդրէն յերկրին Յուդայ. եւ ետ նոցա այգիս եւ ջրարբիս յաւուր յայնմիկ[11554]։ 11 Եւ ետ պատուիրանաւ Նաբուքոդոնոսոր արքայ Բաբելացւոց զԵրեմիա ՚ի ձեռս Նաբուզարդանայ դահճապետին եւ ասէ[11555]. 12 Ա՛ռ զդա՝ եւ ա՛կն ած ՚ի վերայ դորա, եւ մի՛ ինչ արասցես դմա չար. այլ զոր ինչ ասասցէ ցքեզ՝ արասցե՛ս դմա[11556]։ 13 Եւ առաքեցին Նաբուզարդան դահճապետ, եւ Նաբուսազաբան ներքինապետ, եւ Ներգեղ եւ Սարասար. եւ Ռոբոգոմ, եւ ամենայն մեծամեծք արքային Բաբելացւոց[11557]. 14 եւ առին զԵրեմիա ՚ի բանտէ անտի, եւ ետուն ցԳոդողիա որդի Աքիկամայ՝ որդւոյ Սափանայ, եւ հանին զնա ՚ի տունն. եւ ա՛նդ նստէր ՚ի մէջ ժողովրդեանն։
Խ 15 Եւ առ Երեմիա եղեւ բա՛ն Տեառն՝ մինչ էր ՚ի նեղութեանն ՚ի սրահի բանտին՝ եւ ասէ. 16 Ե՛րթ եւ ասա՛ ցԱբդամելէք Եթւովպացի. Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Ահաւադիկ ածե՛մ ես զբանն իմ ՚ի վերայ քաղաքիդ այդորիկ ՚ի չարի՛ս եւ ո՛չ ՚ի բարիս. եւ եղիցի առաջի աչաց քոց յաւուր յայնմիկ[11558]։ 17 Եւ զքեզ փրկեցից յաւուր յայնմիկ՝ ասէ Տէր, եւ ո՛չ տաց զքեզ ՚ի ձեռս արանցն յորոց դու երկնչիս յերեսաց նոցա[11559]։ 18 Զի ապրեցուցանելով ապրեցուցից զքեզ, եւ ՚ի սուր մի՛ անկցիս. եւ եղիցի քեզ անձն քո ՚ի գի՛ւտս, զի յուսացար յիս՝ ասէ Տէր։
1 Բանն որ եղեւ ՚ի վերայ Երեմիայի ՚ի Տեառնէ՝ յետ արձակելոյն զնա Նաբուզարդանայ դահճապետի ՚ի Հռամա. քանզի առին զնա կապեալ ձեռակապօք ՚ի միջոյ ամենայն գերութեանն Երուսաղեմի եւ Յուդայ՝ զոր խաղացուցին ՚ի Բաբելոն[11560]։ 2 Ա՛ռ զնա դահճապետն՝ եւ ասէ ցնա. Տէր Աստուած բարբառեցաւ զչարիսդ զայդ ՚ի վերայ տեղւոյս այսորիկ[11561]. 3 եւ ած՝ եւ արա՛ր Տէր որպէս եւ խօսեցաւ. զի մեղա՛յք Տեառն, եւ ո՛չ լուայք ձայնի նորա, եւ եղեւ ընդ ձեզ բանդ այդ[11562]։ 4 Եւ արդ՝ ահա այժմ լուծի զքեզ այսօր ՚ի ձեռակապացդ որ էին ՚ի ձեռս քո. եթէ բարւո՛ք թուի առաջի քո գա՛լ ընդ իս ՚ի Բաբելոն՝ ե՛կ, եւ ածից ՚ի վերայ քո ակն. եւ եթէ չար թուի յաչս քո գա՛լ ընդ իս ՚ի Բաբելոն, դադարեա՛ աստէն. ահա ամենայն երկիրս առաջի քո է ՚ի բարիս, ուր հաճոյ է քեզ երթալ՝ անդր երթիցես[11563]։ 5 Եւ մինչդեռ ա՛ստ եմ, ե՛րթ յով եւ կամիս. եւ դարձի՛ր առ Գոդողիա որդի Աքիկամայ որդւոյ Սափանայ. զոր կացոյց արքայն Բաբելացւոց ՚ի վերայ երկրիդ Հրէաստանի, եւ բնակեսցե՛ս ընդ նմա ՚ի մէջ ժողովրդեանն. ապա թէ ոչ՝ ըստ ամենայն հաճութեան աչաց քոց երթալոյ երթիցես. եւ ետ նմա դահճապետն նպարակս, եւ պարգեւս՝ եւ արձակեաց[11564]։ 6 Եւ եկն Երեմիա առ Գոդողիա որդի Աքիկամայ ՚ի Մասեփա, եւ նստաւ անդ ՚ի մէջ ժողովրդեան երկրին մնացելոց[11565]։ 7 Եւ լուա՛ն ամենայն զօրավարք զօրաց որ էին ՚ի բացի, ինքեանք եւ զօրք իւրեանց, թէ կացո՛յց արքայն Բաբելացւոց զԳոդողիա որդի Աքիկամայ ՚ի վերայ երկրին. եւ յա՛նձն արար նմա զարս՝ եւ զկանայս, եւ ժողովուրդ բազում. եւ յաղքատաց ժողովրդեան երկրին զորս ո՛չ խաղացոյց ՚ի Բաբելովն[11566]։ 8 Եկին առ Գոդողիա ՚ի Մասեփայ, Իսմայէլ որդի Նաթանայ, եւ Յովնան եւ Յովնաթան որդիք Կարէի. եւ Սարեա որդի Թանաթեմայ, եւ որդիք Ովփերի որդւոյ Նետոփատայ, եւ Յեզոնիա որդի Մաքաթայ. ինքեանք եւ արք որ ընդ նոսա[11567]։ 9 Եւ երդուաւ նոցա Գոդողիա որդի Աքիկամայ որդւոյ Սափանայ, եւ արանցն որ ընդ նոսա՝ եւ ասէ. Մի՛ երկնչիք յերեսաց ծառայիցն Քաղդեացւոց, այլ բնակեցէք յերկրիս. եւ հարկեցարո՛ւք արքային Բաբելացւոց, եւ բարի՛ եղիցի ձեզ[11568]։ 10 Եւ ես ահաւասիկ նստիմ ՚ի Մասեփա. կա՛լ ընդդէմ Քաղդեացւոցն որ ելանիցեն ՚ի վերայ ձեր. եւ դուք ժողովեցէ՛ք զգինի եւ զմիրգ, եւ ժողովեցէ՛ք եւղ յամանս ձեր. եւ բնակեցէ՛ք ՚ի քաղաքս ձեր զորս կալայք քաջութեամբ։ 11 Եւ ամենայն Հրէայք որ էին յերկրին Մովաբացւոց, եւ ՚ի մէջ որդւոցն Ամովնայ, եւ որք յԵդովմ՝ եւ որք յամենայն երկիր, լուան եթէ թո՛ղ արքայն Բաբելացւոց մնացորդս ՚ի Հրէաստանի. եւ կացոյց նոցա վերակացու՝ զԳոդողիա որդի Աքիկամայ որդւոյ Սափանայ[11569], 12 դարձան անդրէն ամենայն Հրէայք յամենայն տեղեաց ուր ցրուեցան անդր, եւ եկին յերկիրն Յուդայ առ Գոդողիա ՚ի Մասեփա, եւ ժողովեցին գինի եւ մի՛րգ բազում յոյժ[11570]։ 13 Եւ Յովնան որդի Կարէի, եւ ամենայն զօրավարք զօրացն որ էին ՚ի բացի՝ եկին առ Գոդողիա ՚ի Մասեփա. 14 եւ ասեն ցնա. Զայն գիտիցե՞ս զի Բայաելիս թագաւոր որդւոցն Ամովնայ արձակեա՛ց առ Իսմայէլ որդի Նաթանայ սպանանե՛լ զքեզ։ Եւ ո՛չ հաւատաց նոցա Գոդողիա որդի Աքիկամայ[11571]։ 15 Եւ Յովնան որդի Կարէի՝ ասէ գաղտ ցԳոդողիա ՚ի Մասեփա. Երթա՞յց սպանից զԻսմայէլ որդի Նաթանայ, եւ մի՛ ոք գիտասցէ. գուցէ՞ երբէք սպանանիցէ զքեզ, եւ ցրուեսցին Հրէայք որ ժողովեալ են առ քեզ. եւ կորնչիցին մնացորդք Յուդայ[11572]։ 16 Եւ ասէ Գոդողիա որդի Աքիկամայ ցՅովնան որդի Կարէի. Մի՛ արասցես ըստ բանիդ այդորիկ, զի սո՛ւտ խօսեցար դու զԻսմայելէ։
1 Եւ եղեւ յամսեանն եւթներորդի՝ եկն Իսմայէլ որդի Նաթանայ, որդւոյ Ելիսամայ յազգէ թագաւորին, եւ ծառայք թագաւորին, եւ տասն այր ընդ նմա առ Գոդողիա որդի Աքիկամայ ՚ի Մասեփա. եւ կերան հաց ՚ի միասին ՚ի Մասեփա։ 2 Եւ յարեաւ Իսմայէլ որդի Նաթանայ, եւ տասնեքին արքն որ ընդ նմա, եւ եհար զԳոդողիա որդի Աքիկամայ որդւոյ Սափանայ սրով՝ եւ սպա՛ն զնա. զոր կացուցեալ էր արքային Բաբելացւոց ՚ի վերայ երկրին[11573]. 3 եւ զամենայն Հրէայսն որ էին ընդ Գոդողիայ ՚ի Մասեփա, եւ զամենայն Քաղդեացիս որ անդ գտան զարս պատերազմօղս, կոտորեաց Իսմայէլ։ 4 Եւ եղեւ յերկրորդում աւուր սպանանելոյ անդ զԳոդողիա. եւ ո՛չ ոք գիտէր[11574]։ 5 Եկի՛ն արք ՚ի Սիւքիմայ, եւ ՚ի Սաղեմայ, եւ ՚ի Շամրնէ, արք ութսուն. գերծեալ զմօրուս եւ պատառեալ զհանդերձս՝ կոծելով, եւ մաննա եւ կնդրուկ ՚ի ձեռս նոցա տանել ՚ի տուն Տեառն[11575]։ 6 Եւ ել Իսմայէլ որդի Նաթանայ ընդ առաջ նոցա ՚ի Մասեփայ, երթալո՛վ երթայր եւ լա՛յր. եւ եղեւ իբրեւ մերձեցաւ ՚ի նոսա՝ ասէ ցնոսա. Մտէ՛ք առ Գոդողիա որդի Աքիկամայ[11576]։ 7 Եւ եղեւ իբրեւ մտին ՚ի մէջ քաղաքին, կոտորեաց զնոսա Իսմայէլ որդի Նաթանայ ՚ի մէջ քաղաքին, եւ ամա՛ց ՚ի ջրհոր՝ ինքն եւ արքն որ ընդ նմա[11577]։ 8 Եւ արք տասն գտան անդ, եւ ասեն ցԻսմայէլ. Մի՛ սպանաներ զմեզ, զի գոն մեզ գանձք ՚ի բացի, ցորեան եւ գարի՝ մեղր եւ եւղ։ Եւ զա՛նց արար եւ ո՛չ սպան զնոսա ՚ի մէջ եղբարց իւրեանց[11578]։ 9 Եւ ջրհորն յոր ամաց Իսմայէլ զամենայն մարմինս արանցն զոր կոտորեաց վասն Գոդողիա, ջրհոր մեծ էր՝ զոր արար արքայ Ասա յերեսաց Բաասայ արքայի Իսրայէլի. զայն ելի՛ց Իսմայէլ որդի Նաթանայ վիրաւորօք[11579]։ 10 Եւ դարձոյց Իսմայէլ զամենայն ժողովուրդն որ մնացեալ էր ՚ի Մասեփա. եւ զդստերս թագաւորին հանդերձ ամենայն սինլքորօք ժողովրդեանն որ էին ՚ի Մասեփա. զորս յանձնարարեա՛լ էր Նաբուզարդանայ դահճապետի Գոդողիայ որդւոյ Աքիկամայ. եւ կանխեաց Իսմայէլ որդի Նաթանայ ընդ առաւօտս, եւ գնաց յա՛յն կոյս առ որդիսն Ամովնայ[11580]։
ԽԱ 11 Եւ լուաւ Յովնան որդի Կարէի՝ եւ ամենայն զօրավարք զօրացն որ ընդ նմա էին՝ զամենայն չարիսն զոր գործեաց Իսմայէլ որդի Նաթանայ[11581]. 12 ժողովեցին զամենայն զօրականն իւրեանց, եւ խաղացին երթալ տալ պատերազմ ընդ Իսմայելի որդւոյ Նաթանայ. եւ գտին զնա ՚ի վերայ ջուրցն բազմաց որ էին ՚ի Գաբաւոն[11582]։ 13 Եւ եղեւ իբրեւ տեսին ամենայն ժողովուրդն որ էին ընդ Իսմայելի, զՅովնան որդի Կարէի, եւ զամենայն զօրավարս զօրացն որ էին ընդ նմա՝ ուրա՛խ եղեն։ 14 Եւ դարձան առ նոսա ամենայն ժողովուրդն զոր գերեաց Իսմայէլ ՚ի Մասեփայ, եւ եկին առ Յովնան որդի Կարէի[11583]։ 15 Բայց Իսմայէլ որդի Նաթանայ՝ ապրեցաւ ութ արամբք յերեսացն Յովնանայ, եւ անկաւ առ որդիսն Ամովնայ։ 16 Եւ ա՛ռ Յովնան որդի Կարէի, եւ ամենայն զօրավարք զօրացն որ էին ընդ նմա, զամենայն մնացորդս ժողովրդեանն զորս թափեաց յԻսմայելէ յորդւոյ Նաթանայ ՚ի Մասեփայ. յետ սպանանելոյն զԳոդողիա որդի Աքիկամայ զարս հզօրս պատերազմօղս, եւ զկանայս, եւ զայլս, եւ զներքինիս, զոր ա՛ռ յերկրէն Գաբաւոնացւոց[11584], 17 եւ գնաց. եւ նստան յերկրին Բերութքամայ հանդէպ Բեթղահէմի, երթալ մտանել յերկիրն Եգիպտացւոց[11585]. 18 յերեսաց Քաղդեացւոցն. քանզի զահի՛ հարան յերեսաց նոցա. զի սպան Իսմայէլ զԳոդողիա որդի Աքիկամայ՝ զոր կացո՛յց արքայն Բաբելացւոց ՚ի վերայ երկրին[11586]։
1 Եւ մատեան ամենայն զօրավարք զօրացն, եւ Յովնան որդի Կարէի, եւ Յեզոնիա որդի Ովսէի, եւ ամենայն ժողովուրդն ՚ի փոքուէ մինչեւ ցմեծամեծս. 2 եւ ասեն ցԵրեմիա մարգարէ. Անկցի գութ մեր առաջի երեսաց քոց, եւ կա՛ց յաղօթս վասն մեր առ Տէր Աստուած քո, եւ վասն մնացորդացս այսոցիկ. զի մնացաք սակա՛ւք ՚ի բազմաց. որպէս քո աչք տեսանեն զմեզ. 3 եւ պատմեսցէ՛ մեզ Տէր Աստուած քո զճանապարհս՝ ընդ որ գնասցուք, եւ զբա՛նն զոր արասցուք[11587]։ 4 Եւ ասէ ցնոսա Երեմիա մարգարէ. Լուայ՝ ահաւադիկ ե՛ս կացից յաղօթս առ Տէր Աստուած մեր վասն բանից ձերոց. եւ եղիցի զոր ինչ բան պատասխանի տացէ Տէր՝ պատմեցի՛ց ձեզ, եւ ո՛չ թաքուցից ՚ի ձէնջ բան մի[11588]։ 5 Եւ նոքա ասեն ցԵրեմիայ. Եղիցի մեզ Տէր ՚ի վկայ արդարեւ հաւատարիմ. եթէ ոչ ըստ ամենայն բանի զոր առաքեսցէ զքեզ Տէր Աստուած քո առ մեզ՝ ա՛յնպէս արասցուք. 6 եթէ բարի՝ եւ եթէ չար, եւ ձայնի Տեառն Աստուծոյ մերում առ որ առաքեմք զքեզ՝ լուիցուք, զի բարի եղիցի մեզ. եւ լուիցուք ձայնի Տեառն Աստուծոյ մերոյ[11589]։ 7 Եւ եղեւ յետ աւուրց տասանց, եղեւ բան Տեառն առ Երեմիա. 8 եւ կոչեաց զՅովնան որդի Կարէի, եւ զամենայն զօրավարս զօրացն որ էին ընդ նմա, եւ զամենայն ժողովուրդն ՚ի փոքուէ մինչեւ ցմեծամեծսն[11590]. 9 եւ ասէ ցնոսա. Ա՛յսպէս ասէ Տէր Աստուած Իսրայէլի. Առ որ առաքեցէքն զիս արկանել գութս առաջի նորա. 10 եթէ նստելով նստիցիք յերկրիս յայսմիկ, շինեցի՛ց զձեզ՝ եւ ո՛չ քակեցից. տնկեցից զձեզ՝ եւ ո՛չ խլեցից. զի մեղմացեալ եմ ՚ի չարեաց զոր ասացի առնել ձեզ[11591]։ 11 Մի՛ երկնչիք յերեսաց արքային Բաբելացւոց. յորմէ զարհուրեալ էիք յերեսաց նորա. մի՛ երկնչիք ՚ի նմանէ՝ ասէ Տէր. զի ընդ ձե՛զ եմ ես ՚ի փրկել զձեզ, եւ ապրեցուցանել ՚ի ձեռաց նոցա[11592]. 12 եւ արկից զձեւք գութ, եւ ողորմեցայց ձեզ. եւ դարձուցից զձեզ յերկիր ձեր[11593]։ 13 Եւ եթէ ասիցէք. Ո՛չ նստցուք յերկրիս յայսմիկ, եւ ո՛չ լուիցուք ձայնի Տեառն Աստուծոյ մերոյ. 14 այլ երթիցուք յերկիրն Եգիպտացւոց, եւ ո՛չ տեսցուք պատերազմ, եւ զձայն փողոյ ո՛չ լուիցուք, եւ հացիւ ո՛չ քաղցիցուք. եւ ա՛նդ բնակեսցուք[11594]։ 15 Եւ արդ վասն այդորիկ լուարո՛ւք զպատգամս Տեառն մնացորդք Հրէաստանի։ Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Եթէ դուք տալով տացէք զերեսս ձեր մտանե՛լ յԵգիպտոս՝ եւ ա՛նդ բնակիլ[11595]. 16 եւ եղիցի սուրն յորմէ երկնչէիք, ա՛նդ գտցէ զձեզ յերկրին Եգիպտացւոց. եւ սովն յորմէ կասկածէք՝ անդ հասցէ ձեզ յերկրին Եգիպտացւոց, եւ ա՛նդ մեռանիցիք[11596]։ 17 Եւ եղիցի ամենայն արք որք դէ՛մ եդին մտանել յերկիրն Եգիպտացւոց բնակե՛լ անդ, սրո՛վ եւ սովով՝ եւ մահուա՛մբ սատակեսցին, եւ ո՛չ ոք եղիցի ՚ի նոցանէ ապրեալ ՚ի չարեացն զոր ե՛ս ածի՛ց ՚ի վերայ նոցա[11597]։ 18 Զի ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Որպէս կաթեաց սրտմտութիւն բարկութեան իմոյ ՚ի վերայ բնակչաց Երուսաղեմի. նոյնպէս կաթեսցէ սրտմտութիւն իմ ՚ի վերայ ձեր ՚ի մտանելն ձեր յԵգիպտոս. եւ եղիջիք յանապատ, եւ վտարանդիք, եւ ՚ի նզովս, եւ ՚ի նախատինս. եւ մի՛ եւս տեսանիցէք զտեղիս զայս[11598], 19 զորմէ խօսեցաւ Տէր ՚ի վերայ ձեր, եւ ՚ի վերայ մնացորդացն Յուդայ՝ թէ մի՛ մտանիցէք յԵգիպտոս։ Բայց այժմ գիտելով գիտասջիք. քանզի վկայութիւն դնեմ ձեզ այսօր[11599], 20 զի չարի՛ս գործեցէք յանձինս ձեր, զի առաքեցէք զիս առ Տէր Աստուած ձեր՝ եւ ասացէք. Յաղօթս կա՛ց վասն մեր առ Տէր Աստուած մեր. եւ ըստ ամենայնի զոր ինչ խօսեսցի ընդ քեզ Տէր Աստուած մեր, նոյնպէս պատմեա՛ մեզ՝ եւ արասցուք[11600]։ 21 Եւ պատմեցի ձեզ այսօր՝ եւ ո՛չ լուարուք ձայնի Տեառն Աստուծոյ ձերոյ, զոր առաքեացն առ ձեզ։ 22 Եւ արդ՝ գիտասջիք, եթէ սրով եւ սովով՝ եւ մահուա՛մբ սատակեսջիք ՚ի տեղւո՛ջն յորում դուք կամիք մտանել բնակել անդ[11601]։
1 Եւ եղեւ իբրեւ դադարեաց Երեմիա ՚ի խօսելոյ ընդ ամենայն ժողովրդեանն զամենայն բանս Տեառն Աստուծոյ նոցա, զորս առաքեաց Տէր Աստուած նոցա առ նոսա։ 2 Եւ ասեն՝ Յեզոնիա որդի Ովսէի, եւ Յովնան որդի Կարէի, եւ ամենայն արք ամբարտաւանք՝ ցԵրեմիա. Սո՛ւտ խօսիս դու, ո՛չ առաքեաց զքեզ Տէր Աստուած մեր առ մեզ՝ ասել, թէ մի՛ մտանէք յԵգիպտոս բնակել անդ. 3 այլ Բարուք որդի Ներեայ գրգռէ՛ զքեզ ընդ մեզ, զի տացես զմեզ ՚ի ձեռս Քաղդէացւոց կոտորել՝ եւ տանել զմեզ գերի՛ ՚ի Բաբելովն։ 4 Եւ ո՛չ լուան Յովնան որդի Կարէի եւ ամենայն զօրավարք զօրացն եւ ամենայն ժողովուրդն՝ ձայնի Տեառն բնակել յերկրին Յուդայ։ 5 Եւ ա՛ռ Յովնան որդի Կարէի՝ եւ ամենայն զօրավարք զօրացն զամենայն մնացորդս Յուդայ՝ որ դարձեալ էին յամենայն ազգաց՝ ուր ցրուեալ էին անդր, բնակե՛լ յերկրին Յուդայ[11602]. 6 զարս եւ զկանայս եւ զմանկտիս, եւ զդստերս թագաւորին, եւ զանձինս որ մնացեալ էին ՚ի Նաբուզարդանայ դահճապետէ առ Գոդողիա որդի Աքիկամայ որդւոյ Սափանայ. եւ զԵրեմիա մարգարէ, եւ զԲարուք որդի Ներեայ[11603]. 7 եւ գնացին յերկիրն Եգիպտացւոց, վասն չլսելոյ ձայնի Տեառն. եւ չոգա՛ն ՚ի Տափնաս։ 8 Եւ եղեւ բան Տեառն առ Երեմիա ՚ի Տափնաս՝ եւ ասէ. 9 Ա՛ռ դու քեզ քարինս մեծամեծս, եւ թաղեա՛ զնոսա յաղիւսադրա՛նն թաքըստեան, ՚ի մուտս ապարանիցն փարաւոնի ՚ի Տափնաս առաջի արանցդ Յուդայ[11604], 10 եւ ասասցես ցնոսա. Այսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Ահաւասիկ ես առաքեմ՝ եւ ածեմ զՆաբուքոդոնոսոր արքայ Բաբելացւոց զծառայ իմ, եւ արկցէ զաթոռ իւր ՚ի վերայ քարանցդ այդոցիկ զորս ծածկեցեր. եւ առցէ զզէն իւր զինքեամբ ՚ի վերայ դոցա[11605]. 11 եւ մտցէ հարցէ զերկիրդ Եգիպտացւոց, զոր ՚ի մահ՝ ՚ի մահ, եւ զոր ՚ի գերութիւն՝ ՚ի գերութիւն, եւ զոր ՚ի սուր՝ ՚ի սուր[11606]։ 12 Եւ արկցէ հուր ՚ի տուն աստուածոց նոցա՝ եւ այրեսցէ զնոսա, եւ տարցի գերի. եւ որոնեսցէ զերկիրդ Եգիպտացւոց. որպէս որոնեսցէ հովիւ զհանդերձս իւր, եւ ելցէ այտի խաղաղութեամբ[11607]։ 13 Եւ խորտակեսցէ զսիւնս Արեգ քաղաքի, որ է յերկրիդ Եգիպտացւոց, եւ զմեհեանս դից նոցա այրեսցէ՛ հրով[11608]։
1 Բանն Տեառն որ եղեւ առ Երեմիա, ՚ի վերայ ամենայն Հրէիցն որ բնակեալ էին յերկրին Եգիպտացւոց, եւ որք նստէին ՚ի Մագդովղ՚, եւ ՚ի Տափնաս, եւ ՚ի Մեմփիս, եւ յերկրին Պաթուրէս. եւ ասէ[11609]. 2 Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Դուք ինքնին իսկ գիտէք զամենայն չարիս զոր ածի ՚ի վերայ Երուսաղեմի, եւ ՚ի վերայ ամենայն քաղաքացն Հրեաստանի. եւ ահա կան աւերակ այսօր ՚ի բնակչաց, 3 յերեսաց չարեաց իւրեանց զոր արարին ՚ի դառնացուցանել զիս. զի գնացին խո՛ւնկս արկանել եւ պաշտել զաստուածս օտարս, զոր ո՛չ գիտէիք դուք եւ հարքն ձեր[11610]։ 4 Եւ առաքեցի առ ձեզ զամենայն զծառայս իմ զմարգարէս ընդ առաւօտս առաւօտս, եւ ասէի. Մի՛ գործէք զիրս պղծութեանդ այդորիկ զոր ատեցի[11611]։ 5 Եւ ո՛չ լուան ինձ, եւ ո՛չ խոնարհեցուցին զունկն իւրեանց դառնա՛լ ՚ի չարեացն իւրեանց՝ չարկանել խունկս աստուածոց օտարաց։ 6 Եւ կաթեաց բարկութիւն սրտմտութեան իմոյ, եւ բորբոքեցաւ ՚ի դրունս Յուդայ՝ եւ արտաքոյ Երուսաղեմի, եւ եղեն յաւեր եւ յանապա՛տ որպէս եւ այսօր[11612]։ 7 Եւ արդ ա՛յսպէս ասէ Տէր Սաբաւովթ՝ Աստուած Իսրայէլի. Ընդէ՞ր առնէք դուք չարիս մեծամեծս յանձինս ձեր, սատակել զձեր զայր եւ զկին, եւ զմանուկ ստինդիացս ՚ի միջոյ Յուդայ, առ ՚ի չմնալոյ ումեք ՚ի ձէնջ[11613]. 8 դառնացուցանել զիս գործովք ձեռաց ձերոց, արկանել խունկս աստուածոց օտարաց յերկրիդ Եգիպտացւոց, յոր դուք մտէք բնակել այդր. զի սատակիցիք՝ եւ լինիցիք յանէծս եւ ՚ի նախատինս ընդ ամենայն ազգս երկրի[11614]. 9 առ ՚ի չմոռանալոյ ձեզ զչարիս հարցն ձերոց, եւ զչարիս թագաւորացն Յուդայ, եւ զչարիս կանանց նոցա. եւ զչարիս ձեր, եւ զչարիս կանանց ձերոց. զոր արարին յերկիրն Յուդայ եւ արտաքոյ Երուսաղեմի[11615]։ 10 Եւ ո՛չ դադարեցին մինչեւ ցայսօր, եւ ո՛չ երկեան, եւ ո՛չ կացին յօրէնս իմ եւ ՚ի հրամանս զոր ետու առաջի երեսաց ձերոց, եւ առաջի երեսաց հարցն ձերոց։ 11 Վասն այնորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Ահաւասիկ ես հաստատեմ զերեսս իմ ՚ի վերայ ձեր ՚ի չարիս, սատակե՛լ զամենայն զՅուդայ[11616]։ 12 Եւ առցեն զմնացորդս Յուդայ՝ որ դէմ եդին մտանել յերկիրս Եգիպտացւոց բնակել աստ, կորուսանե՛լ զամենայն մնացորդս որ են յԵգիպտոս. եւ անկցին ՚ի սուր, եւ սատակեսցին սովով, ՚ի փոքուէ մինչեւ ցմեծամեծս՝ սրով եւ սովով մեռանիցին. եւ եղիցին ՚ի նզովս եւ ՚ի կորուստ՝ եւ յանէծս եւ ՚ի նախատինս[11617]։ 13 Եւ ա՛յց արարից ՚ի վերայ նոցա որ նստին յերկրիդ Եգիպտացւոց. որպէս արարի ա՛յց Երուսաղեմի սրով եւ սովով եւ մահուամբ[11618]։ 14 Եւ ո՛չ ոք ապրեսցի ՚ի մնացորդացդ Յուդայ, որ բնակեալ են յերկրիդ Եգիպտացւոց՝ դառնալ յերկիրն Յուդայ որում ա՛կն ունէին յանձինս իւրեանց դառնա՛լ բնակել անդ. եւ մի՛ դարձցին բայց միայն ապրեալքն[11619]։ 15 Եւ պատասխանի ետուն Երեմիայի ամենայն արք որք գիտէին՝ թէ արկանեն խունկս կանայք իւրեանց աստուածոց օտարաց. եւ ամենայն կանայք որք կային անդ ժողովք մեծամեծք, եւ ամենայն ժողովուրդն որ բնակեալն էին յերկրին Եգիպտացւոց ՚ի Պաթուրէս՝ եւ ասեն. 16 Բանիդ զոր խօսեցար առ մեզ յանուն Տեառն՝ ո՛չ լուիցուք. 17 զի առնելով արասցո՛ւք զամենայն բան որ ելանէ ՚ի բերանոյ մերմէ. արկանե՛լ խունկս տիկնոջն երկնից, եւ նուիրել նմա նուէրս, որպէս արարաք մեք եւ հարքն մեր. եւ թագաւորքն մեր, եւ իշխանքն մեր՝ ՚ի քաղաքս Յուդայ եւ արտաքոյ Երուսաղեմի, եւ էաք հացալիցք եւ փափկացեալք. եւ չա՛ր ինչ ո՛չ տեսանէաք[11620]։ 18 Եւ իբրեւ դադարեցաք յարկանելոյ խունկս տիկնոջն երկնից, եւ նուիրելոյ նմա նուէրս, նուազեցաք յամենայնէ, եւ սրով եւ սովով սատակեցաք[11621]։ 19 Եւ զի մե՛ք արկաք խունկս տիկնոջն երկնից, եւ նուիրեցաք նմա նուէրս. միթէ առանց արա՞նց մերոց արարաք նմա հաստեայս եւ կարկանդակս, եւ նուիրեցաք նմա նուէրս։ 20 Ե՛տ պատասխանի Երեմիա ամենայն զօրաւորաց ժողովրդեանն հանդերձ կանամբքն, եւ ամենայն ժողովրդեանն որ ետուն նմա զայն բանս պատասխանի՝ եւ ասէ[11622]. 21 Ոչ ապաքէն զխո՞ւնկսն զոր արկանէիք ՚ի քաղաքսն Յուդայ եւ արտաքոյ Երուսաղեմի. դո՛ւք եւ հարք ձեր եւ թագաւորքն ձեր եւ իշխանքն ձեր եւ ժողովուրդ երկրին, յիշեաց Տէր՝ եւ անկաւ ՚ի սիրտ նորա[11623]։ 22 Եւ ո՛չ կարաց Տէր համբերել յերեսաց չարա՛ց իրաց ձերոց, եւ գարշելեացն զոր առնէիք. եւ եղեւ երկիրն ձեր յաւերակ, եւ յանապատ, եւ ՚ի նզովս առ ՚ի չգոյէ բնակչաց որպէս այսօր. յերեսաց դոցա[11624] 23 որոց խունկսդ արկանէքդ՝ եւ որովք մեղանչէք Տեառն. եւ ո՛չ լսէք ձայնի Տեառն. եւ ըստ օրինաց նորա եւ ըստ վկայութեանց, եւ ըստ հրամանաց նորա ո՛չ գնայք. վասն այնորիկ գտին զձեզ չարիքդ այդոքիկ որպէս եւ այսօրդ[11625]։ 24 Եւ ասէ Երեմիա ցամենայն ժողովուրդսն, եւ ցամենայն կանայսն. Լուարո՛ւք զպատգամս Տեառն ամենայն Յուդայ, որ էք յերկրիս Եգիպտացւոց[11626]։ 25 Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Դո՛ւք եւ կանայք ձեր խօսեցարուք բերանովք ձերովք, եւ ձեռօք ձերովք վճարեցէք. ասէք. Առնելով արասցուք զդաւանութիւնն մեր զոր դաւանեցաք՝ արկանել խունկս տիկնոջ երկնից, եւ նուիրել նուէրս. եւ կալով կացէք ՚ի դաւանութեանն ձերում, եւ առնելով արարէք զուխտն ձեր[11627]։ 26 Վասն այդորիկ լուարո՛ւք զպատգամ Տեառն ամենայն Յուդայ որ բնակեալդ էք յերկրիդ Եգիպտացւոց. Ահաւասիկ երդուայ յանձն իմ մեծ՝ ասէ Տէր Աստուած. եթէ կոչեսցի՛ եւս անուն իմ ՚ի բերանոյ ամենայն առն Յուդայ, ասել թէ կենդանի՛ է Տէր յամենայն երկիրս Եգիպտացւոց[11628]։ 27 Զի ահաւասիկ ես զարթուցեալ եմ ՚ի վերայ դոցա չարչարել զդոսա, եւ ո՛չ առնել բարի։ Եւ սատակեսցին ամենայն արք Յուդայ որ բնակեալ են յերկրիդ Եգիպտացւոց սրով եւ սովով, մինչեւ նուազեսցին[11629]. 28 եւ ապրեալքն ՚ի սրոյ՝ դարձցին յերկրէս Եգիպտացւոց յերկիրն Յուդայ՝ արք սակա՛ւք թուով։ Եւ ծանիցեն ամենայն մնացորդքն Յուդայ որ բնակեալ են յերկրիդ Եգիպտացւոց, թէ ո՞յր բան կայ, ի՞մ թէ նոցա[11630]։ 29 Եւ ա՛յս ձեզ նշանակ՝ ասէ Տէր, եթէ արարից ձեզ ա՛յց ՚ի տեղւոջդ յայդմիկ. զի գիտասջիք եթէ կալով կայցեն բանք իմ ՚ի վերայ ձեր ՚ի չարիս[11631]։ 30 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ահաւասիկ ես տաց զփարաւոն Վափառ արքայ Եգիպտացւոց ՚ի ձեռս թշնամւոյ իւրոյ, եւ ՚ի ձեռս խնդրողաց անձին իւրոյ. որպէս ետու զՍեդեկիա արքայ ՚ի ձեռս Նաբուքոդոնոսորայ արքայի Բաբելացւոց թշնամւո՛յ իւրոյ, եւ խնդրողի անձին նորա[11632]։
1 Բանն զոր խօսեցաւ Երեմիա մարգարէ՝ առ Բարուք որդի Ներեայ. յորժամ գրեաց զբանսս զայսոսիկ ՚ի մատենի ՚ի բերանոյ Երեմիայի, յամին չորրորդի Յովակիմայ որդւոյ Յովսիայ արքայի Յուդայ։ 2 Ա՛յսպէս ասէ Տէր Աստուած Իսրայէլի՝ ՚ի վերայ քո Բարուք. 3 Որ ասացեր թէ վա՛յ ինձ՝ վա՛յ ինձ, զի յաւել Տէր աշխատութիւն ՚ի վերայ ցաւոց իմոց. ննջեցի հեծութեամբք, եւ հանգիստ ո՛չ գտի[11633]։ 4 Ա՛յսպէս ասասցես ցնա. ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ահա զոր ես շինեցի, ես ինձէ՛ն քակեցից, եւ զոր ես տնկեցի, ես ինձէն խլեցից՝ զամենայն զերկիրն զայն[11634]։ 5 Եւ դու խնդրես քեզ մեծամե՞ծս. մի՛ խնդրեր. զի ահա ես ածից չարիս ՚ի վերայ ամենայն մարմնոյ՝ ասէ Տէր. եւ տաց քեզ զանձն քո ՚ի գի՛ւտս յամենայն տեղւոջ ուր եւ երթայցես անդր[11635]։
ԽԲ 1 ՚Ի վերայ Եգիպտոսի։ Բա՛նն Տեառն՝ որ եղեւ առ Երեմիա մարգարէ ՚ի վերայ ամենայն ազգացն Եգիպտացւոց. 2 եւ ՚ի վերայ զօրացն փարաւովնի Նեքաւովայ արքային Եգիպտացւոց, որ էր առ Եփրատ գետով ՚ի Քարքամիս. զոր եհար Նաբուքոդոնոսոր արքայ Բաբելացւոց. յամին չորրորդի Յովակիմայ որդւոյ Յովսիայ արքայի՛ Հրէաստանի[11636]։ 3 Առէ՞ք զէն եւ վահանս. մատերո՛ւք ՚ի պատերազմ[11637]. 4 կազմեցէ՞ք զերիվարս. հեծարո՞ւք սպառազէնք. դի՞ք զսաղաւարտ. առէ՞ք յառաջ զգեղարդունս. զգեցարո՞ւք զզրահս ձեր[11638]։ 5 Իսկ այդ զի՞նչ է. դա՝ աւադիկ զարհուրեալ իմն են, եւ յետս ընդդէմ շարժին, զի զօրաւորք նոցա հարան. ՚ի փախուստ կացին, եւ ո՛չ դարձցին ՚ի դոցանէ պատեալքն շուրջանակի՝ ասէ Տէր[11639]։ 6 Մի՛ փախիցէ թեթեւն, եւ մի՛ ապրեսցի հզօրն. ՚ի կողմանս հիւսւսոյ առ Եփրատ գետով տկարացան, կործանեցան։ 7 Ո՞վ է սա որ իբրեւ զգետ յարուցեալ է, եւ իբրեւ զգետս կուտակեալս ջուր զջուրբք[11640]. 8 ջուրքն Եգիպտացւոց իբրեւ զգե՛տ ելանէ, եւ իբրեւ զգետ խռովին ջուրք նորա. եւ ասէ. Ելի՛ց եւ ծածկեցից զերկիր, կորուսից զքաղաքս եւ զբնակիչս նորա[11641]։ 9 Հեծեայք յերիվարս, կազմեցէ՛ք կառս, ելէ՛ք պատերազմաօղք Եթւովպացւոց. եւ Լիբէացիք վառեալք զինու. եւ Լիդացիք ելէ՛ք լարեցէ՛ք զաղեղունս[11642]։ 10 Զի օրն այն Տեառն Աստուծոյ մերոյ, օր վրէժխնդրութեան է, առնուլ վրէ՛ժ ՚ի թշնամեաց իւրոց. եւ կերիցէ՛ սուր եւ յագեսցի, եւ արբեսցի յարենէ նոցա. զի զոհ Տեառն զօրութեանց է յերկրէն հիւսւսոյ ՚ի վերայ գետոյն Եփրատայ[11643]։ 11 Ե՛լ ՚ի Գաղաադ, եւ առ դե՛ղ ռետին կուսի դստերն Եգիպտացւոց. ՚ի զո՛ւր յաճախեցեր զբժշկութիւնս քո, եւ օգուտ չի՛ք ուստեք քեզ[11644]։ 12 Լուա՛ն զգոյժ քո ազգք, եւ աղաղակաւ քով լի՛ եղեւ երկիր. զի պատերազմօղ առ պատերազմողի տկարացա՛ւ, եւ անկան երկոքեան ՚ի միասին[11645]։ 13 Բանն զոր խօսեցաւ Տէր ՚ի ձեռն Երեմիայ մարգարէի ՚ի գա՛լ Նաբուքոդոնոսորայ արքային Բաբելացւոց, հարկանել զերկիրն Եգիպտացւոց[11646]։ 14 Գո՛յժ արարէք յԵգիպտոս, եւ հնչեցէ՛ք ՚ի Մակդող, եւ պատուէր տուք ՚ի Մեմփիս, ա՛զդ արարէք ՚ի Տափնաս. թէ արի՛ եւ պատրաստեա՛ց, զի եկե՛ր սուր զուռս քո[11647]։ 15 ՚Ի փախո՛ւստ դարձաւ ցուլն քո ընտիր, ո՛չ մնաց՝ զի Տէր լքոյց զնա։ 16 Եւ բազմութիւնն տկարացաւ, եւ անկան իւրաքանչիւր առ ընկերի իւրում. եւ ասեն. Արի՛ք եւ դարձցուք առ իւրաքանչիւր ժողովուրդ մեր, եւ յիւրաքանչիւր աշխարհ իւր՝ յերեսաց Յունական սրոյն[11648]։ 17 Կոչեցէ՛ք զանուն փարաւովնի արքային Եգիպտացւոց՝ Սաովն, եւ Եբիր, եւ Մովեդ[11649]։ 18 Կենդանի՛ եմ ես՝ ասէ Տէր, որոյ Թագաւոր զօրութեանց անուն է նորա. զի իբրեւ զգահաւանդակ ՚ի լերինս, եւ իբրեւ զԿարմելոս ՚ի ծովո՛ւ եկեսցէ[11650]։ 19 Հանդերձ գերութեա՛ն արա քեզ բնակեալ դուստրդ Եգիպտացւոց. զի Մեմփիս յապականութի՛ւն եղիցի, եւ կոչեսցի նմա վա՛յ առ ՚ի չգոյէ բնակչաց նորա[11651]։ 20 Երինջ զարդարեալ գեղեցիկ՝ Եգիպտոս։ Հա՛տ հատաւ ՚ի հիւսւսոյ՝ եկն ՚ի վերայ նորա[11652]. 21 եւ վարձկանք նորա ՚ի նմա իբրեւ եզինք պարարակք. զի եւ նոքա ՚ի փախո՛ւստ դարձան առ հասարակ, եւ ո՛չ հանդարտեցին. զի օր կորստեան եկն ՚ի վերայ նոցա, եւ ժամանակ վրէժխնդրութեան[11653]։ 22 Ձա՛յն նորա իբրեւ զօձի՛ որ շչիցէ, զի ընդ աւազ գնայցեն. տապարաւորք եկեսցեն ՚ի վերայ նորա իբրեւ զփայտահարս[11654]. 23 հարէ՛ք զանտառս նորա՝ ասէ Տէր Աստուած՝ զորոյ ո՛չ ոք առնուցու զչափ. զի բազմասցի առաւել քան զմարախ, եւ ո՛չ է նոցա թիւ[11655]։ 24 Յամօ՛թ եղեւ դուստրն Եգիպտացւոց. մատնեցաւ ՚ի ձեռս հիւսւսային զօրացն[11656]։ 25 Ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Ահաւասիկ ես խնդրեցից զվրէժ յԱմովնայ որդւոյ նորա, ՚ի փարաւոնէ, եւ յԵգիպտացւոց, եւ ՚ի դից նոցա, եւ ՚ի թագաւորաց նորա. եւ ՚ի փարաւովնէ՝ եւ ՚ի յուսացելո՛ց ՚ի նա[11657]։ 26 Եւ մատնեցից զնոսա ՚ի ձեռս խնդրողա՛ց անձանց նոցա, եւ ՚ի ձեռս Նաբուքոդոնոսորայ արքային Բաբելացւոց, եւ ՚ի ձեռս ծառայից նորա։ Եւ յետ այնորիկ բնակեսցէ իբրեւ զառաջինն՝ ասէ՛ Տէր[11658]։ 27 Բայց դու մի՛ երկնչիցիս ծառայ իմ Յակոբ. եւ մի՛ զարհուրիցիս Իսրայէլ. զի ահաւասիկ ես զերծուցանեմ զքեզ ՚ի հեռաստանէ, եւ զզաւակ քո ՚ի գերութենէ նոցա. եւ դարձցի Յակովբ եւ դադարեսցէ, եւ ննջեսցէ. եւ ո՛չ ոք իցէ որ լլկիցէ զնա[11659]։ 28 Եւ դու մի՛ երկնչիր ծառայ իմ Յակոբ՝ ասէ Տէր. զի ես ընդ քե՛զ եմ, թէ արարից վախճան ամենայն ազգաց ուր ցրուեցի զքեզ անդր, այլ քեզ ո՛չ արարից վախճան. եւ խրատեցից զքեզ յիրաւունս, եւ քաւելով ո՛չ քաւեցից զքեզ[11660]։
1 ՚Ի վերայ այլազգեաց։ Բանն Տեառն՝ որ եղեւ առ Երեմիա մարգարէ ՚ի վերայ այլազգեաց, մինչչեւ՛ հարեալ էր փարաւոնի զԳազա[11661]։ 2 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ահաւադիկ ջուրք ելանեն ՚ի հիւսւսոյ, եւ եղիցին հեղեղատք յողողանել, եւ ողողեսցեն զերկիրն լրիւ իւրով, զքաղաքն եւ զբնակիչս նորա։ Բողո՛ք բարձցեն մարդիկ, եւ աղաղակեսցեն ամենայն բնակիչք երկրին, 3 ՚ի ձայնէ՛ ասպատակի նորա, ՚ի զինուց ոտից նորա, եւ ՚ի շաչելոյ կառաց նորա, եւ ՚ի շառաչելոյ անուոցն նորա։ Եւ ո՛չ դարձցին հարք առ որդիս իւրեանց ՚ի լքմանէ ձեռաց իւրեանց[11662]՝ 4 յաւուրն յորում գայցէ կորուսանել զամենայն այլազգիսն։ Եւ կորուսից զԾո՛ւր եւ զԾայդան, եւ զամենայն մնացորդս օգնականութեան նոցա. եւ սատակեսցէ Տէր զայլազգիս զմնացորդս կղզեացն՝ եւ զԳամրաց։ 5 Հասցէ՛ կնդութիւն ՚ի վերայ Գազայ. կործանեցաւ Ասկաղոն, եւ մնացորդքն Ենակիմայ։ Մինչեւ յե՞րբ կոտորեսցես[11663] 6 սուրդ Տեառն. մինչեւ ցե՞րբ ո՛չ դադարիցես. դարձի՛ր ՚ի պատեանս քո, դադարեա՛՝ եւ վերացի՛ր։ 7 Զիա՞րդ դադարիցէ. զի Տէր հրամայեաց զնա ՚ի վերայ Ասկաղովնի, եւ ՚ի վերայ ծովեզերեայցն մնացելոց զարթնուլ։
1 ՚Ի վերայ Մովաբու։ Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Վա՛յ ՚ի վերայ Նաբաւայ, զի կորեաւ. յամօ՛թ եղեւ՝ առաւ Կարիաթեմ. յամօ՛թ եղեւ Մասոգամբ. ՚ի պարտութիւն մատնեցաւ[11664]։ 2 Եւ ո՛չ եւս իցեն պարծանք Մովաբու յԵսեբոն. խորհեցաւ ՚ի վերայ նորա չարիս. Եկա՛յք հարցուք զնա յազգէ՛ եւ լռելով լռեսցէ, զկնի քո շրջեսցի հուր։ 3 Զի գո՛յժ գուժողաց յՈրովնաիմայ. սատակումն եւ բեկումն մեծ 4 բեկաւ Մովաբ. գո՛յժ տուք ՚ի Սոգովր[11665]. 5 զի լցա՛ւ Աղովթ լալովք. ելցէ՛ լալով ընդ ճանապարհն Որովնայիմայ։ Տագնա՛պ եւ գոյժ բեկման լուայ[11666]։ 6 Փախերո՛ւք՝ եւ ապրեցուցէ՛ք զանձինս ձեր. եւ եղիջիք իբրեւ զցիռ յանապատի։ 7 Քանզի յուսացեալ էիր յամուրս քո. եկեսցեն նեղութիւնք եւ դու ըմբռնեսցիս, եւ ելցէ Քամովս ՚ի գերութիւն, քուրմք նորա եւ իշխանք նորա. միանգամայն 8 հասցէ սատակումն ՚ի վերայ ամենայն քաղաքաց, եւ մի քաղաք մի՛ ապրեսցի, եւ կորիցէ բնակիչ՝ եւ սատակեսցի դաշտականն։ Ա՛յսպէս ասէ Տէր. 9 Տո՛ւք նշանակ Մովաբու. զի տոչորելով տոչորեսցի, եւ ամենայն քաղաքք նորա յանապատ եղիցին առ ՚ի չգոյէ բնակչաց[11667]։ 10 Անիծեա՛լ լիցի որ գործէ զգործ Տեառն հեղգութեամբ. եւ անիծեա՛լ լիցի որ վերացուսցէ զսուր իւր յարենէ նորա[11668]։ 11 Հանգուցեալ էր ՚ի մանկութենէ իւրմէ Մովաբ. եւ յուսացեալ էր ՚ի փառս իւր. եւ ո՛չ թափեալ ամա՛ն յամանոյ, եւ ո՛չ երթեալ ՚ի գերութիւն. վասն այնորիկ կայր հա՛մ նորա ՚ի նմին, եւ հոտ նորա ո՛չ պակասեաց[11669]։ 12 Վասն այնորիկ ահա աւուրք գան՝ ասէ Տէր, եւ առաքեցից նմա կորացուցիչս, եւ կորացուսցեն զնա. եւ զանօթս նորա մանրեսցեն, եւ զամանս նորա փշրեսցեն[11670]։ 13 Եւ ամաչեսցէ Մովաբ ՚ի Քամովսայ, որպէս ամաչեաց տունն Իսրայէլի ՚ի Բեթելայ յուսո՛յն իւրեանց[11671]։ 14 Զիա՞րդ ասիցէք թէ հզօրք եմք, եւ արք զօրաւորք պատերազմի։ 15 Կորեաւ Մովաբ՝ եւ քաղաք նորա, եւ ընտիր ընտիր երիտասարդք նորա անկա՛ն ՚ի սպանումն. ասէ Արքայ՝ որոյ Տէր զօրութեանց անուն է նորա[11672]։ 16 Մե՛րձ է ՚ի հասանել օր Մովաբու, եւ չարիք նորա արագե՛ն յոյժ[11673]. 17 խախտեցէ՛ք զնա շուրջանակի. ամենեքին ոյք գիտէք զանուն նորա, ասացէ՛ք. Զիա՞րդ խորտակեցաւ ցուպն գեղեցիկ, գաւազանն մեծարանաց։ 18 Է՛ջ ՚ի փառաց, եւ նի՛ստ ՚ի գիջի ետեղակալ դուստրդ Դեբովնայ, զի կորեաւ Մովաբ. եհաս ապականիչ ամրոցաց քոց[11674]։ 19 Կա՛ց յանցս ճանապարհաց եւ հայեա՛ց՝ որ նստիսդ յԱրովէր, եւ հա՛րց ցփախստականս՝ եւ ցապրեալս, եւ ասասջի՛ր զի՞նչ գործեցաւ[11675]։ 20 Յամօ՛թ եղեւ Մովաբ զի խորտակեցաւ. ճչեա՛ եւ աղաղակեա՛ եւ գո՛յժ տուր յԱռնովն՝ թէ կորեաւ Մովաբ[11676]։ 21 Եւ դատաստանք հասեալ գոն յերկրին Միովրայ, ՚ի Քիլովն, եւ Յասա, եւ ՚ի Մովփաթ[11677], 22 եւ ՚ի Դեբոն, եւ ՚ի Նաբաւ, եւ ՚ի տունն Գերզաթեմայ[11678], 23 եւ ՚ի Կարաթեմ, եւ ՚ի տունն Գամովղայ, եւ ՚ի տունն Մաւովնայ[11679], 24 եւ ՚ի Կարիաւովթ. եւ ՚ի Բոսոր, եւ յամենայն քաղաքս երկրիդ Մովաբայ ՚ի հեռաւորս եւ ՚ի մերձաւորս[11680]։ 25 Խորտակեցաւ եղջեւրն Մովաբու, եւ յանդգնութիւն նորա խորտակեցաւ՝ ասէ Տէր։ 26 Արբեցուցէ՛ք զնա, զի ՚ի վերայ Տեառն մեծաբանեաց. ծափզծափի հարցէ՛ Մովաբ, եւ եղիցի ՚ի կատակա՛նս եւ ինքն[11681]։ 27 Զի ո՛չ եթէ ՚ի ծաղր ինչ էր քեզ Իսրայէլ, եւ ՚ի գողօնս գտան. յորժամ մարտնչէիր ընդ նմա նովա՛ւ գերեսցիս[11682]։ 28 Թողին զքաղաքս՝ եւ բնակեցան ՚ի քարածե՛րպս բնակիչք Մովաբու. եղեն իբրեւ զաղաւնիս բունեալք ՚ի քարածերպս եւ ՚ի բերանս սորոց[11683]։ 29 Լուա՛յ զհպարտութիւնն Մովաբու. զի հպարտացա՛ւ յոյժ բարձրութիւն նորա՝ եւ հպարտութիւն իւր՝ եւ ամբարտաւանութիւն իւր. եւ բարձրացաւ սիրտ նորա. 30 եւ ես ծանեայ զգործս նորա. ոչ ապաքէն ըստ կարի՞ նորա իցեն բազուկք նորա. այլ նա ո՛չ այնպէս արար։ 31 Վասն այնորիկ ճի՛չ բարձէք ՚ի վերայ Մովաբու. գուժեցէ՛ք յամենայն կողմանց Մովաբու. ՚ի վերայ արանց խզելոց՝ փետելոց՝ մրելոց[11684]. 32 եւ մրմնջեսցէ իբրեւ զլալիւնն Յազերայ. լացցուք զքեզ այգիդ Սաբեմայ. բարունակք քո ձգեցան ընդ ծով. քաղաքք Յազերայ հասին ՚ի վերայ մրգոց քոց, եւ ՚ի վերայ կթոց քոց եհաս սատակումն[11685]։ 33 Մաշեցա՛ւ ուրախութիւն եւ ցնծութիւն ՚ի Կարմելայ՝ եւ յերկրէն Մովաբացւոց. գինի՛ էր ՚ի հնծանս քո. ընդ առաւօտս ո՛չ կոխեցին, եւ ընդ երեկս ո՛չ հանին զձայն հնծանահարաց[11686]։ 34 Յաղաղակէն յԵսեբոնայ մինչեւ յԵլելայ, եւ մինչեւ Յասսա. քաղաքք նոցա ետուն զձայնս իւրեանց ՚ի Սեգովրայ մինչեւ յԵրովնայիմ, եւ գո՛յժ ՚ի Սալեսայ. զի եւ ջուրն Եբերիմայ ՚ի տապ խորշակի եղիցի[11687]։ 35 Եւ կորուսի՛ց զՄովաբ՝ ասէ Տէր. որ ելանէր ՚ի բագինս՝ եւ արկանէր խունկս աստուածոց օտարաց։ 36 Վասն այնորիկ սիրտ իմ ՚ի վերայ Մովաբու իբրեւ զփող գոչեսցէ. սիրտ իմ ՚ի վերայ արանց առ որմովքն խզելոց իբրեւ զհնչիւն փողոյ. վասն այնորիկ զոր ինչ ստացաւն՝ կորեաւ ՚ի մարդկանէ։ 37 Ամենայն գլուխք ընդ ամենայն տեղիս գերծցին. եւ ամենայն մորուք խզեսցին. եւ ամենայն ձեռք կոծեսցին. եւ ամենայն հասակ քրձազգածք եղիցին[11688]։ 38 Եւ յամենայն տանիս Մովաբայ եւ ՚ի հրապարակս նորա ամենեւին կո՛ծ. զի խորտակեցի զՄովաբ իբրեւ զաման՝ որ ո՛չ իմիք իցէ պիտանացու՝ ասէ Տէր[11689]։ 39 Զիա՞րդ փոփոխեցաւ. ո՛ղբս առէք. զիա՞րդ դարձոյց զթիկունս իւր. ամաչեաց եւ եղեւ ՚ի ծաղր եւ ՚ի քէնս ամենեցուն որ շուրջ զնովաւ[11690]։ 40 Զի ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ահաւադիկ իբրեւ զարծուի՛ դիմեսցէ, եւ տարածեսցէ զձեռս իւր ՚ի վերայ Մովաբու։ 41 Առա՛ւ Կարիաւովթ, եւ ըմբռնեցան ամուրք նորա. եւ եղիցի սիրտ զօրաւորացն Մովաբայ յաւուր յայնմիկ իբրեւ զսիրտ կանանց յերկունս[11691]։ 42 Եւ կորիցէ Մովաբ ՚ի բազմութենէ. զի ՚ի վերայ Տեառն մեծաբանեա՛ց[11692]։ 43 Վի՛հ, եւ ա՛հ, եւ որոգայթ ՚ի վերայ քո որ բնակեալդ ես ՚ի Մովաբ։ 44 Եւ որ փախիցէ յերեսաց ահին՝ անկցի ՚ի վի՛հն. եւ որ ելանիցէ ՚ի վհէ անտի՝ ըմբռնեսցի յորոգա՛յթն. զի ածից զամենայն ՚ի վերայ Մովաբու յամին յորում հանդէ՛ս արարից նմա՝ ասէ Տէր[11693]։ 45 Եւ յարկսն յԵսեբոնայ հասին փախուցեալք յորոգայթէն. զի հո՛ւր ել յԵսեբոնայ, եւ բո՛ց ՚ի քաղաքէն Սեհոնայ, եւ եկե՛ր զիշխանս Մովաբայ, եւ քննեա՛ց զորդիսն Ամովնայ[11694]։ 46 Վա՛յ քեզ Մովաբ, կորուսեր զժողովուրդն Քամովսայ. զի առա՛ն ուստերք նորա եւ դստերք նորա ՚ի գերութիւն։ 47 Եւ դարձուցից զգերութիւնն Մովաբու յաւուրս յետինս՝ ասէ Տէր[11695]։ Մինչեւ ցա՛յս վայր են դատաստանք Մովաբու։
1 ՚Ի վերայ որդւոցն Ամովնայ։ Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Միթէ որդիք ո՞չ իցեն Իսրայէլի. կամ յանձանձիչս ո՞չ իցէ նոցա. ընդէ՞ր ամփոփեաց Մեղքովմ զԳադ. եւ ժողովուրդ սոցա ՚ի քաղա՛քս նոցա բնակէ[11696]։ 2 Վասն այդորիկ ահա աւուրք գան՝ ասէ Տէր, եւ լո՛ւր արարից յՌաբովթ որդւոցն Ամովնայ զգո՛յժ քաղաքացն. եւ եղիցին յանապա՛տ եւ ՚ի կորուստ, եւ բագինք նոցա հրո՛վ այրեսցին. եւ առցէ Իսրայէլ զիշխանութիւն իւր՝ ասէ Տէր[11697]։ 3 Գուժեա՛ Եսեբոն՝ զի կորեաւ Գեհ. բողո՛ք բարձէք դստերք Հռաբայ. քրձազգա՛ծք եղերուք՝ եւ մոլեցարո՛ւք. սո՛ւգ առէք՝ եւ յա՛յսկոյս յայնկոյս ընթացարո՛ւք զցանկովք. զի Մեղ՚քովմ ՚ի գերութիւն երթիցէ, քուրմք նորա եւ իշխանք ՚ի միասին[11698]։ 4 Զի՞ ցնծայցես ՚ի խորանս քո Զեփ, եւ ՚ի դաշտս քո դուստր ժպրհութեան. որ յուսացեալ էիր ՚ի գանձս քո եւ ասէիր. Ո՞ գայցէ ՚ի վերայ իմ[11699]։ 5 Ահաւասիկ ե՛ս ածից ՚ի վերայ քո երկեւղ՝ ասէ Տէր զօրութեանց յամենայն կողմանց շուրջ զքեւ բնակելոցդ. եւ ցրուեսջիք յիւրաքանչիւր կողմ. եւ ո՛չ ոք իցէ որ ժողովիցէ զթափառականսն[11700]։ 6 Եւ յետ այնորիկ դարձուցից զգերութիւն որդւոցն Ամոնայ՝ ասէ Տէր։
7 ՚Ի վերայ Եդովմայ։ Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց. Ոչ եւս գոյ իմաստութիւն ՚ի Թեման. կորեա՛ւ խորհուրդ ՚ի հանճարեղաց. գնա՛ց իմաստութիւն նորա։ 8 Խաբեցաւ տեղի նորա. ծանրացուցէ՛ք ՚ի նստել բնակիչք Դեդանայ, զի դժուարինս արար. ածի ՚ի վերայ նոցա ժամանակ՝ յորում ա՛յց արարից նմա[11701]։ 9 Զի կթողք հասին ՚ի վերայ քո, եւ ո՛չ թողցեն ՚ի քեզ մնացորդս. իբրեւ գողք գիշերոյ դիցեն զձեռս իւրեանց ՚ի վերայ նոցա։ 10 Զի ես կործանեցի զԵսաւ. եւ յայտնեցի զծածուկս նորա, եւ թաքչել ո՛չ կարասցեն. կորեա՛ւ զաւակ նորա ՚ի ձեռանէ եղբօր եւ դրացւոյ իւրոյ. 11 եւ չի՛ք մնալ որբւոյն քում թէ կեցցէ. եւ այրիք նոցա յիս յուսացան[11702]։ 12 Զի ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ահա որոց ո՛չ էր օրէն ըմպել զբաժակն՝ արբին ըմպելով. եւ դու արդարանալով արդարանայցե՞ս. ո՛չ արդարասցիս, այլ ըմպելով արբցես[11703]։ 13 Զի յանձն իմ երդուայ՝ ասէ Տէր, թէ յապականութիւն եւ ՚ի նախատինս՝ եւ յանապատս, եւ յանէ՛ծս եղիցիս ՚ի մէջ բաժնի նորա, եւ ամենայն քաղաքք նոցա եղիցին աւերա՛կք յաւիտեան[11704]։ 14 Լո՛ւր լուայ ՚ի Տեառէ, եւ հրեշտակս յազգս ազգս արձակեաց. ժողովեցարո՛ւք եւ հասէ՛ք ՚ի վերայ նորա. արի՛ք ելէ՛ք ՚ի պատերազմ[11705]. 15 զի ահաւադիկ ես փոքր մեւս եւս՝ եւ տա՛ց զքեզ ՚ի մէջ ազգաց արհամարհեալ ՚ի մէջ մարդկան։ 16 Այպանութիւն քո հասոյց քեզ զայդ. լրբութիւն սրտի քոյ արար զքեզ ծակամուտ վիմաց, եւ ա՛ռ զզօրութիւն բարձրացեալ բլրոյն քոյ. զի եթէ բարձրացուսցես իբրեւ զարծուի զբոյն քո, եւ անտի՛ իջուցից զքեզ՝ ասէ Տէր[11706]։ 17 Եւ եղիցի Եդովմ յանապատ. եւ ամենայն որ անցանիցէ ընդ նա՝ զարմասցի՛, եւ շչեսցէ ՚ի վերայ ամենայն հարուածոց նորա. 18 որպէս կործանեցաւ Սոդոմ եւ Գոմոր եւ բնակիչք նորա ասէ Տէր. եւ մի՛ նստցի ՚ի նա մարդ՝ եւ մի՛ բնակեսցէ ՚ի նմա որդի մարդոյ[11707]։ 19 Ահաւասիկ իբրեւ զառեւծ ելցէ ՚ի միջոյ Յորդանանու ՚ի տեղին Եթեմմա. զի վաղվաղակի հալածական արարից զնոսա ՚ի նմանէ. եւ ո՞վ է ընտրեալ ՚ի նմա, եւ ա՛յց արարից նմա, կամ ո՞վ ընդդէմ դառնայցէ ինձ. կամ ո՞վ իցէ այն հովիւ որ ընդդէմ կայցէ երեսաց իմոց[11708]։ 20 Վասն այդորիկ լուարո՛ւք զխորհուրդ Տեառն զոր խորհեցաւ ՚ի վերայ Եդովմայեցւոց, եւ զխորհուրդ նորա զոր խորհեցաւ ՚ի վերայ բնակչաց Թեմանայ։ Եթէ ո՞չ հարցին յետինք ոչխարացն, բայց եթէ յաւիտեան կայցեն քակտումն նոցա[11709]։ 21 ՚Ի ձայնէ կործանման նորա շարժեցաւ երկիր. գո՛յժ քո եհաս ՚ի ծով Կարմիր, եւ լսելի՛ եղեւ աղաղակ քո[11710]։ 22 Ահաւանիկ իբրեւ զարծուի երեւեսցի, եւ սլասցի, եւ տարածեսցէ զթեւս իւր ՚ի վերայ ամրոցացն նորա։ Եւ եղիցի սիրտ զօրաւորացն Եդովմայ յաւուր յայնմիկ իբրեւ զսիրտ կանանց յերկունս[11711]։
ԽԳ 23 ՚Ի վերայ Դամասկոսի։ Յամօ՛թ եղեւ Եմա՛թ՝ եւ Արփաթ. զի լուր չարեաց լուան, յիմարեցա՛ն ՚ի ծովուն. զայրացան՝ եւ հանգչել ո՛չ կարասցեն։ 24 Լքա՛ւ Դամասկոս. դարձաւ ՚ի փախուստ եւ կործանեցաւ. դողո՛ւմն կալաւ զնա, եւ երկունք ճեպեցին զնա իբրեւ զծննդականի[11712]։ 25 Եւ զիա՞րդ է. զի ո՛չ թողոյր զքաղաքն իմ, զաւանն զոր սիրեցի[11713]։ 26 Վասն այնորիկ անկցի՛ն երիտասարդք ՚ի հրապարակս քո, եւ ամենայն արք պատերազմօղք կործանեսցին յաւուր յայնմիկ՝ ասէ Տէր զօրութեանց։ 27 Ե՛ս վառեցից հուր ՚ի պարիսպն Դամասկոսի, եւ կերիցէ՛ զհրապարակս որդւոցն Ադերայ[11714]։
28 ՚Ի վերայ Կեդարու։ ՚Ի վերայ տիկնոջ հանգրուանին զոր եհար Նաբուքոդոնոսոր արքայ Բաբելացւոց։ Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Արի՛ք ելէ՛ք ՚ի վերայ Կեդարու, եւ հարէ՛ք զորդիսն Կեդեմայ[11715]։ 29 Զխորանս նոցա եւ զխաշինս նոցա. առցե՛ն զհանդերձս նոցա եւ զամենայն կահ եւ զկարասի նոցա. եւ զուղտերամակս նոցա առցեն իւրեանց. եւ կոչեցէ՛ք ՚ի վերայ նոցա կորո՛ւստ շուրջանակի[11716]։ 30 Փախուցէ՛ք սաստիկ. խորեցէ՛ք ՚ի նստել բնակիչք հանգրուանիդ՝ ասէ Տէր. զի խորհո՛ւրդ խորհեցաւ ՚ի վերայ ձեր Նաբուքոդոնոսոր արքայ Բաբելացւոց. խորհեցաւ ՚ի վերայ քո խորհուրդ[11717]։ 31 Արի ե՛լ ՚ի վերայ ազգին դադարելոյ որ նստի ՚ի հանգստեան՝ ասէ Տէր. որոց ո՛չ դրունք, եւ ո՛չ նիգք, առանձինն բնակեալք։ 32 Եւ եղիցին ուղտերամակք նոցա յաւար, եւ բազմութիւն խաշանց նոցա ՚ի կորուստ. եւ հոսեցից ընդ ամենայն հողմս զյապաւեալսն առ երեսօք, եւ յամենայն կողմանց նոցա ածից նոցա կործանումն՝ ասէ Տէր։ 33 Եւ եղիցի հանգրուանն բնակութիւն ջայլամանց, եւ անապատ մինչեւ յաւիտեան. եւ մի՛ բնակեսցէ ՚ի նմա մարդ, եւ մի՛ նստցի ՚ի նմա որդի հողածնի[11718]։
34 ՚Ի վերայ Ելամայ։ Բանն Տեառն՝ որ եղեւ առ Երեմիա մարգարէ վասն Ելամայ յիսկզբան թագաւորութեանն Սեդեկիայ արքայի Յուդայ՝ եւ ասէ[11719]. 35 Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Ահաւադիկ խորտակեցա՛ւ աղեղն Ելամայ, իշխանութիւն բռնաւորութեան նոցա[11720]։ 36 Եւ ածից ՚ի վերայ Ելամայ չորս հողմս ՚ի չորից կողմանց երկնից, եւ ցրուեցից զնոսա ընդ ամենայն հողմս ընդ այնոսիկ. եւ ո՛չ իցէ ազգ յոր ո՛չ հասանիցեն թափառականքն Ելամայ։ 37 Եւ զարհուրեցուցից զնոսա առաջի թշնամեաց նոցա որք խնդրէին զանձինս նոցա. եւ ածից ՚ի վերայ նոցա ըստ բարկութեան սրտմտութեան իմոյ՝ ասէ Տէր. եւ արձակեցից զսուր իմ զկնի նոցա մինչեւ սպառեսցէ՛ զնոսա[11721]։ 38 Արկից զաթոռ իմ յԵլամ, եւ կորուսի՛ց անտի զթագաւորս՝ եւ զմեծամեծս՝ ասէ Տէր։ 39 Եւ եղիցի յաւուրս յետինս դարձուցից զգերութիւն Ելամայ՝ ասէ Տէր։ Իսկզբան թագաւորութեան Սեդեկիայ արքայի եղեւ բանս այս ՚ի վերայ Ելամայ։
1 ՚Ի վերայ Բաբելացւոց։ Բանն զոր խօսեցաւ Տէր ՚ի վերայ Բաբելոնի, առ երկիրն Քաղդեացւոց ՚ի ձեռն Երեմիայ մարգարէի[11722]։ 2 Պատմեցէ՛ք յազգս՝ եւ լո՛ւ արարէք. նշան կանգնեցէ՛ք, լսելի՛ արարէք. մի՛ ծածկիցէք. ասասջի՛ք առ Բաբելոն. յամօ՛թ եղեւ Բէլ. փափուկքն աներկեւղք. մատնեցաւ Մեովդաք. յամօ՛թ եղեն կուռք նորա. ամաչեցին գարշելիք նորա[11723]։ 3 Զի ե՛լ ՚ի վերայ նորա ա՛զգ ՚ի հիւսւսոյ. նա՛ դիցէ զերկիր նորա յապականութիւն. եւ ո՛չ ոք իցէ որ բնակիցէ ՚ի նմա ՚ի մարդոյ մինչեւ յանասուն, զի խախտեցան եւ գնացի՛ն։ 4 Յաւուրսն յայնոսիկ, եւ ՚ի ժամանակին յայնմիկ ասէ Տէր՝ եկեսցեն որդիքն Իսրայէլի. ինքեա՛նք եւ որդիքն Յուդայ ՚ի միասին, շրջեսցին եւ լալով գայցեն առ Տէր Աստուած իւրեանց. խնդրեսցեն[11724] 5 մինչեւ ՚ի Սիոն, հարցցեն զճանապարհէ, ա՛յսր դիմեսցեն, եւ եկեսցեն՝ եւ ապաւինեսցին ՚ի Տէր. զի ուխտ յաւիտենի՛ց է՝ եւ ո՛չ մոռասցին[11725]։ 6 Իբրեւ զոչխարս կորուսեալս եղեւ ժողովուրդ իմ. հովիւք նոցա մերժեցին զնոսա ՚ի վերայ լերանց, մոլորեցուցին զնոսա ՚ի լեռնէ ՚ի բլուր, գնացին մոռացան զմակաղատեղս իւրեանց։ 7 Ամենեքեան որ գտանէին՝ սատակէին զնոսա. թշնամիք նոցա ասացին. Մի՛ ներեսցուք նոցա. փոխանակ զի մեղա՛ն Տեառն. արօտք արդարութեան է, եւ Տեառն որ ժողովեաց զհարսն նոցա[11726]։ 8 Օտարացարո՛ւք ՚ի միջոյ Բաբելոնի. եւ յերկրէդ Բաբելացւոց ելէ՛ք, եւ եղերո՛ւք իբրեւ զվիշապս առաջի խաշանց[11727]։ 9 Զի ահաւասիկ ես յարուցից՝ եւ ածից ՚ի վերայ Բաբելացւոց զժողովս ազգաց մեծամեծաց յերկրէ հիւսւսոյ, եւ ճակատեսցին զնովաւ. եւ անտի ըմբռնեսցի. իբրեւ նետ՝ իմաստուն պատերազմողի որ ո՛չ դարձցի ունայն[11728]։ 10 Եւ եղիցի երկիրն Քաղդեացւոց յաւար. եւ ամենայն աւարառուքն նորա յագեսցին՝ ասէ Տէր. զի ուրա՛խ լինէիք եւ պարծէիք յափշտակել զժառանգութիւն իմ. 11 զի խայտայիք իբրեւ զուարա՛կս ՚ի վերայ դալարոյ, եւ ոգորէիք իբրեւ զցուլս։ 12 Յամօ՛թ եղեւ մայրն ձեր յոյժ. մա՛յրն որ ՚ի բարութեան էր. ահաւադիկ վախճան ազգաց՝ աւեր, անջուրք, եւ անապատ[11729]՝ 13 ՚ի բարկութենէ Տեառն. եւ մի՛ բնակեսցի, այլ եղիցի յապականութիւն առ հասարակ. եւ ամենայն որ անցանիցէ ընդ Բաբելոն՝ տրտմեսցի, եւ շչեսցէ ՚ի վերայ ամենայն հարուածոց նորա։ 14 Ճակատեցարո՛ւք շուրջ զԲաբելոնիւ ամենայն աղեղնաւորք. ձի՛գ դիք ՚ի նա, եւ մի՛ խնայէք ՚ի նետս ձեր՝ զի Տեառն մեղաւ[11730]։ 15 Խրախո՛յս բարձէք շուրջ զնովաւ, զի լքա՛ն ձեռք իւր. անկա՛ն մահարձանք՝ եւ կործանեցան պարիսպք նորա՝ զի վրէժխնդրութիւն յԱստուծոյ է. խնդրեցէ՛ք վրէժս ՚ի դմանէ. որպէս արարն՝ արարէ՛ք դմա[11731]։ 16 Սատակեցէ՛ք զզաւակ ՚ի Բաբելոնէ. եւ առնուցու մանգաղ ՚ի ժամանակի հնձոց. յերեսաց Յունական սրոյն իւրաքանչիւր ՚ի ժողովո՛ւրդ իւր դարձցին, եւ իւրաքանչիւր յերկի՛ր իւր փախիցեն[11732]։ 17 Ոչխար մոլորեալ Իսրայէլ. առեւծք մերժեցին զնա. նա՛խ եկեր զնա թագաւորն Ասորեստանեայց, եւ յետոյ զոսկերս նորա արքայն Բաբելացւոց։ 18 Վասն այդորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Ահաւասիկ ես խնդրեցից վրէ՛ժ յարքայէն Բաբելացւոց եւ յերկրէ՛ նորա, որպէս խնդրեցի վրէժ յարքայէն Ասորեստանեայց[11733]։ 19 Եւ պատսպարեցուցից զԻսրայէլ անդրէն ՚ի ճարակս իւր. եւ արածեսցի ՚ի Կարմելոս, եւ ՚ի Բասան, եւ ՚ի լերինն Եփրեմի, եւ ՚ի Գաղաադ. եւ յագեսցին անձինք նոցա[11734]։ 20 Յաւուրսն յայնոսիկ, եւ ՚ի ժամանակին յայնմիկ՝ ասէ Տէր, խնդրեսցեն զանիրաւութիւնն Իսրայէլի, եւ ո՛չ եւս իցէ. եւ զմեղս Յուդայ՝ եւ ո՛չ գտանիցեն. զի քաւի՛չ եղէց անիրաւութեանց նոցա[11735] 21 ՚ի վերայ երկրի։ Ե՛լ դառնութեամբ ՚ի վերայ նորա, եւ ՚ի բնակչաց նորա խնդրեսջիր վրէժս. սո՛ւր եւ ապականութիւն զկնի նորա՝ ասէ Տէր. եւ արասջի՛ր ըստ ամենայնի զոր պատուիրեցի քեզ[11736]։ 22 Ձա՛յն պատերազմի յերկրէն Քաղդէացւոց, եւ բեկումն մեծ։ 23 Զիա՞րդ խորտակեցաւ եւ մանրեցաւ ուռնն ամենայն երկրի. զիա՞րդ եղեւ Բաբելոն յապականութիւն ՚ի մէջ ազգաց[11737]։ 24 Յարձակեսցի՛ն ՚ի վերայ, եւ ըմբռնեսցիս՝ Բաբելոն, եւ ո՛չ իմասցիս. գտար եւ ըմբռնեցա՛ր, զի Տեառն ընդդէմ դարձար[11738]։ 25 Եբա՛ց Տէր զգանձս իւր, եւ եհան զանօթս բարկութեան իւրոյ. զի գործ Տեառն զօրութեանց է յերկրին Քաղդեացւոց[11739]։ 26 Եկին հասին նմա ժամանակք իւր. բացէ՛ք զշտեմարանս նորա. որոնեցէ՛ք զնա իբրեւ զայրս, եւ սատակեցէ՛ք զնա. մի՛ մնասցեն նոցա մնացորդք[11740]։ 27 Ցամաքեցուցէ՛ք զամենայն պտուղս նորա, եւ իջցեն ՚ի սպանո՛ւմն. վա՛յ նոցա՝ զի ե՛կն օր նոցա, եւ ժամանակ վրէժխնդրութեան նոցա։ 28 Ձա՛յն փախուցելոց եւ ապրելոց յերկրէն Քաղդեացւոց, պատմե՛լ ՚ի Սիովն զվրէժխնդրութիւն ՚ի Տեառնէ Աստուծոյ մերմէ, զվրէժխնդրութիւն տաճարի իւրոյ[11741]։ 29 Պատուէ՛ր տուք բազմաց ՚ի վերայ Բաբելոնի, ամենայն աղեղնաւորաց՝ թէ բանակեցարո՛ւք զդովաւ շուրջանակի. զի մի՛ ոք իցէ որ ապրիցի ՚ի դմանէ. հատուցէ՛ք դմա ըստ գործոց իւրոց, ըստ ամենայնի զոր արար՝ արարէ՛ք դմա. զի Տեառն ընդդէմ դարձաւ, Աստուծոյ Սրբոյն Իսրայէլի։ 30 Վասն այնորիկ անկցին երիտասարդք նորա ՚ի հրապարակս նորա, եւ ամենայն արք պատերազմօղք նորա անկեալ դնիցին յաւուր յայնմիկ՝ ասէ Տէր։ 31 Ահաւասիկ ես ՚ի վերայ քո՝ ասէ Տէր զօրութեանց, ՚ի վերայ հպարտիդ. զի հասեա՛լ է օր քո՝ եւ ժամանակ վրէժխնդրութեան քոյ։ 32 Եւ տկարասցի հպարտութիւն քո, եւ կործանեսցի. եւ ո՛չ ոք իցէ որ յարուցանիցէ զնա. եւ վառեցից հո՛ւր յանտառս նորա, եւ կերիցէ շուրջ զնովաւ զամենայն։ 33 Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց. Բռնադատեցան որդիքն Իսրայէլի եւ որդիքն Յուդայ. ամենեքեան որ գերեցին զնոսա, բռնաբարեցին զնոսա, եւ ո՛չ կամէին արձակել զնոսա[11742]։ 34 Որ փրկեաց զնոսա Հզօրն. Տէր ամենակալ անուն է նորա. դատեսցի՛ դատաստան ընդ ոսոխս իւր. զի բարձցէ զերկիրն, եւ զայրասցի՛ բնակչաց Բաբելովնի[11743]։ 35 Սո՛ւր ՚ի վերայ Քաղդեացւոցն՝ ասէ Տէր. եւ ՚ի վերայ բնակչացն Բաբելովնի, եւ ՚ի վերայ ամենայն մեծամեծաց նորա, եւ ՚ի վերայ խորհրդակցաց նորա[11744]։ 36 Սո՛ւր ՚ի վերայ ըղձութեանց նորա, եւ բարձցին. սո՛ւր ՚ի վերայ պատերազմողաց նորա, եւ լքցին։ 37 Սո՛ւր ՚ի վերայ երիվարաց եւ կառաց նորա. սո՛ւր ՚ի վերայ նահատակաց նոցա, եւ ՚ի վերայ ամենայն խառնաղանճիցն որ ՚ի մէջ նորա՝ եւ եղիցին իբրեւ զկանա՛յս։ Սուր ՚ի վերայ գանձուց նորա, եւ յափշտակեսցին[11745]։ 38 Սո՛ւր ՚ի վերայ ջուրց նորա, եւ ամաչեսցեն. զի երկիր դրօշելո՛ց է. եւ ՚ի վերայ կղզեացն որովք պարծէին։ 39 Վասն այնորիկ ճիւա՛ղք բնակեսցեն ՚ի կղզիսն, եւ բնակեսցեն ՚ի նմա դստերք համբարեաց. եւ մի՛ եւս շինեսցի ՚ի սպառ, եւ մի՛ եւս բնակեսցէ յաւիտեան[11746]. 40 որպէս սատակեաց Աստուած զերկիրն Սոդոմացւոց եւ Գոմորացւոց, եւ զսահմանակիցս նորա՝ ասէ Տէր, եւ մի՛ բնակեսցէ անդ մարդ, եւ մի՛ պանդխտեսցի ՚ի նմա որդի մարդոյ[11747]։ 41 Ահաւասիկ գո՛ւնդ գայ ՚ի հիւսիսոյ, եւ ա՛զգ մեծ. եւ թագաւորք բազումք զարթիցեն ՚ի ծագաց երկրէ։ 42 Աղեղն եւ վաղակաւո՛ր ՚ի ձեռին իւրում ժպի՛րհ է, եւ մի՛ ողորմեսցի. ձա՛յն նոցա իբրեւ զծով գոչեսցէ. հեծեալք յերիվարս, պատրաստեալք իբրեւ զհուր ՚ի պատերազմ ՚ի վերայ քո դո՛ւստր Բաբելացւոց։ 43 Լուաւ զլուր նոցա արքայն Բաբելացւոց, եւ լքան ձեռք նորա. նեղութիւն տագնապեա՛ց զնա, երկունք իբրեւ ծննդականի։ 44 Ահաւադիկ իբրեւ զառեւծ ելցէ ՚ի յորձանացն Յորդանանու ՚ի տեղին Եթամայ. զի երագերա՛գ հալածեցից զնա ՚ի նմանէ. եւ զամենայն երիտասարդս յարուցից ՚ի վերայ նորա։ Զի ո՞վ ոք է իբրեւ զիս. եւ ո՞վ ընդդէմ դառնայցէ ինձ. եւ ո՞վ ոք հովիւ կայցէ հակառակ[11748]։ 45 Վասն այդորիկ լուարո՛ւք զխորհուրդ Տեառն զոր խորհեցաւ ՚ի վերայ Բաբելովնի, եւ զխորհուրդս նորա զոր խորհեցաւ ՚ի վերայ բնակչաց Քաղդէացւոց. Եթէ ո՞չ ապականեցէք զգառինս հօտից նոցա. եթէ ոչ ապականիցին ՚ի նոցանէ արօտք[11749]. 46 զի ՚ի ձայնէ կործանման Բաբելոնի շարժեսցի՛ երկիր, եւ գոյժ նորա լուիցի՛ ՚ի հեթանոսս։
1 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ահաւասիկ ե՛ս յարուցից ՚ի վերայ Բաբելոնի՝ եւ ՚ի վերայ բնակչաց նորա զսիրտ յարուցելոց, եւ հողմ խորշակի սատակիչ[11750]։ 2 Եւ առաքեցից ՚ի Բաբելովն դսրովիչս եւ դսրովեսցեն զնա, եւ ապականեսցեն զերկիր նորա. զի վա՛յ ՚ի վերայ Բաբելոնի շուրջանակի յաւուր չարչարանց իւրոց[11751]։ 3 Լարեսցէ՛ որ լարելոցն իցէ զաղեղն իւր, եւ առցէ զանձա՛մբ ոյր իցէ զէն. մի՛ խնայէք յերիտասարդս նորա, եւ ապականեցէ՛ք զամենայն զօրութիւն նորա[11752]։ 4 Եւ անկցին վիրաւորք յերկրին Քաղդեացւոց, եւ խոցոտեալք շուրջ զնովաւ. 5 զի ո՛չ եղեւ այրի Իսրայէլ եւ Յուդայ յԱստուծոյ իւրեանց եւ ՚ի Տեառնէ ամենակալէ. զի երկիր նոցա լցա՛ւ անօրէնութեամբ ՚ի սրբութեանցն Իսրայէլի[11753]։ 6 Փախերո՛ւք ՚ի միջոյ Բաբելոնի, եւ ապրեցուցէք իւրաքանչիւր զանձն իւր, եւ մի՛ կործանիցիք յանիրաւութեանց նորա. զի ժամանակ վրէժխնդրութեան է նորա ՚ի Տեառնէ. զհատուցումն նորա ի՛նքն հատուսցէ[11754]։ 7 Բաժա՛կ ոսկի Բաբելովն ՚ի ձեռին Տեառն, որ արբուցանէ զամենայն երկիր ՚ի գինւոյ իւրմէ. արբի՛ն հեթանոսք, վասն այնորիկ շարժեցան ազգք։ 8 Եւ յանկարծակի կործանեցաւ Բաբելովն, եւ խորտակեցաւ։ Ո՛ղբ առէք ՚ի վերայ դորա. առէ՛ք դեղ ՚ի վիրաց դորա, թերեւս բժշկեսցի՛[11755]։ 9 Բժշկեցա՛ք զԲաբելոն, եւ նա ո՛չ բժշկեցաւ. թողցո՛ւք զնա եւ գնասցո՛ւք իւրաքանչի՛ւր յերկիր իւր. զի մերձեցան մինչեւ յերկինս դատաստանք նորա. ամբարձան մինչեւ ցաստեղս[11756]։ 10 Եւ ա՛ծ Տէր դատաստան ՚ի վերայ նորա. եկա՛յք՝ եւ պատմեսցո՛ւք ՚ի Սիոն զգործս Տեառն Աստուծոյ մերոյ։ 11 Կազմեցէ՛ք աղեղունս, լցէ՛ք զկապարճս. զի զարթոյց Տէր զոգի թագաւորին Մարաց. զի բարկութիւն նորա ՚ի վերայ Բաբելոնի, եւ ջնջեսցէ զնա. զի վրէժխնդրութիւն Տեառն է, վրէժխնդրութիւն տաճարի նորա։ 12 ՚Ի վերայ պարսպացն Բաբելոնի կանգնեցէ՛ք նշան. կացուցէ՛ք պահապանս. զարթուցէ՛ք զառաջապահս. պատրաստեցէ՛ք զզէնս. զի ձեռն ՚ի գործ արար. եւ արասցէ Տէր զոր ինչ խօսեցաւ ՚ի վերայ բնակչացն Բաբելոնի[11757], 13 բնակելոց առ ջուրբքն բազմօք, ՚ի վերայ բազմութեան գանձուց նորա. հասեա՛լ է վախճան քո. արդարեւ՛ ստոյգ ՚ի փոր քո եմուտ[11758]։ 14 Զի երդուաւ Տէր զօրութեանց ՚ի բազուկ իւր, թէ լցի՛ց զքեզ զօրօք իբրեւ մարախով, եւ բարբառեսցին ՚ի վերայ քո որ իջանեն ՚ի քեզ[11759]։ 15 Որ արար զերկինս զօրութեամբ իւրով, պատրաստեաց զտիեզերս իմաստութեամբ իւրով. ձգեաց զերկինս հանճարով իւրով[11760]. 16 եդ ՚ի բարբառ զբազմութիւն ջուրց շառաչմանց յերկինս, եւ հանէ զամպս ՚ի ծագաց երկրէ, եւ զփայլատակունս յանձրեւս արար. եհան զլոյս յըշտեմարանց իւրոց[11761]։ 17 Յիմարեցա՛ւ ամենայն մարդ ՚ի գիտութենէ. յամօ՛թ եղեւ ամենայն ոսկերիչ ՚ի դրօշելոց իւրոց, զի սո՛ւտ ձուլեցին, չի՛ք ոգի ՚ի նոսա։ 18 Սնոտի՛ են գործքն ձաղանաց. ՚ի ժամանակի այցելութեան իւրեանց կորիցեն[11762]։ 19 Ո՛չ այնպէս ինչ իցէ Բաժինն Յակովբայ. զի որ ստեղծ զամենայն՝ նա՛ է բաժին նորա, եւ գաւազան ժառանգութեան նորա. Տէր զօրութեանց է անուն նորա[11763]։ 20 Ցրուեսցե՛ս դու ինձ զանօթդ պատերազմիդ, եւ ցրուեցից ես ՚ի քեզ զազգս. եւ բարձից ՚ի միջոյ քումմէ զթագաւորս[11764]. 21 եւ ցրուեցից ՚ի քեզ զայրուձի նորա. եւ ցրուեցի՛ց ՚ի վերայ քո զկառս եւ զհեծեալս նորա[11765]։ 22 Եւ ցրուեցի՛ց ՚ի քեզ զայր եւ զկին. եւ ցրուեցի՛ց ՚ի քեզ զծերն եւ զերիտասարդն. եւ ցրուեցի՛ց ՚ի քեզ զընտիրն եւ զկոյսն. 23 եւ ցրուեցից ՚ի քեզ զհովիւն եւ զհօտ իւր. եւ ցրուեցի՛ց ՚ի քեզ զհողագործն եւ զհողագործութիւն իւր. եւ ցրուեցից ՚ի քեզ զզօրավարս եւ զզօրագլուխս իւր[11766]։ 24 Եւ հատուցից Բաբելոնի եւ բնակչաց Քաղդեացւոցն ըստ ամենայնի՛ չարեացն նոցա զոր արարին ընդ Սիոն, առաջի աչաց ձերոց՝ ասէ Տէր[11767]։ 25 Ահաւասիկ ե՛ս ՚ի վերայ քո լեառնդ ապականիչ՝ ասէ Տէր, որ ապականէիր զամենայն երկիր. եւ ձգեցից զձեռն իմ ՚ի վերայ քո, եւ թաւալեցուցից զքեզ ՚ի վիմացդ. եւ տա՛ց զքեզ ՚ի լեառն այրեցեալ[11768]. 26 եւ ո՛չ եւս առնուցուն ՚ի քէն վէ՛մ անկեան՝ եւ վէ՛մ հիման. զի յապականութիւն յաւիտենի՛ց եղիցես՝ ասէ Տէր։ 27 Առէ՛ք նշան ՚ի վերայ երկրիդ. փո՛ղ հարէք ընդ ազգս ամենայն, հրաւիրեցէ՛ք ՚ի վերայ դորա գունդս։ Պատուէ՛ր տուք յինէն Այրարատեա՛ն թագաւորութեանցն եւ Ազքանազեա՛ն գնդին. կանգնեցէ՛ք զնովաւ նետակալս. ելէ՛ք ՚ի վերայ. շարժեցաւ՝ եւ չարչարեցաւ, զի եկն եհաս ՚ի վերայ Բաբելոնի խորհուրդ Տեառն. երիվարք իբրեւ զբազմութիւն մարախոյ[11769]։ 28 Հրաւիրեցէք ՚ի վերայ նորա զազգս՝ եւ զթագաւորն Մարաց. զզօրավարս նորա, եւ զամենայն զօրագլուխս նոցա անդր. եւ զամենայն երկրի զիշխանութիւնս. 29 դնե՛լ զերկիրն Բաբելացւոց յապականութիւն. զի մի՛ լինիցի ՚ի նմա բնակութիւն։ 30 Կասիցին նահատակքն Բաբելոնի ՚ի պատերազմէ. նստցին ՚ի պաշարման. բեկա՛ւ զօրութիւն նոցա, եւ եղեն իբրեւ զկանայս. հրձի՛գ եղեն յարկք նոցա. խորտակեցան նիգք նոցա[11770]։ 31 Փախստեայ փախստէի՛ պատահեսցէ. եւ գուժկան գուժկանի՛ դիպեսցի, գո՛յժ առնել թագաւորին Բաբելացւոց, թէ առաւ քաղաքն նորա. ՚ի ծագաց ելի՛ց իւրոց 32 ըմբռնեցան, եւ ժողովք նոցա ՚ի հո՛ւր այրեցան. եւ արք պատերազմօղք ՚ի դրո՛ւնս դիմեցին։ 33 Զի ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց Աստուած Իսրայէլի. Տուն Բաբելացւոց իբրեւ զօրան վականա՛կ կասցի. սակաւիկ մեւս եւս՝ եւ հասցեն հունձք նորա։ 34 Եկե՛ր զիս՝ եհաս ՚ի վերայ իմ, բաժանեա՛ց զիս Նաբուքոդոնոսոր արքայ Բաբելացւոց. կացո՛յց զիս իբրեւ զաման մի ունայն. եկո՛ւլ զիս իբրեւ զվիշապ. ելից զկուշտ իւր ՚ի փափկութենէ իմմէ. մերժեցան վաստակք իմ, 35 եւ տառապանք իմ ՚ի Բաբելոն գնացին. ասասցէ բնակիչն Սիովնի. եւ արիւն իմ ՚ի վերայ բնակչացն Քաղդէացւոց. ասասցէ Երուսաղէմ։ 36 Վասն այդորիկ ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ահաւասիկ ես դատեցա՛յց զոսոխն քո, եւ խնդրեցից զվրէժ քո, եւ աւերեցից զծով նորա, եւ ցամաքեցուցից զաղբեւրս նորա[11771]։ 37 Եւ եղիցի Բաբելոն ՚ի բլուրս՝ բնակութիւն վիշապաց, յապականութիւն եւ ՚ի շչիւն, եւ մի՛ բնակեսցի 38 համօրէն. իբրեւ առիւծունք պատրաստեցան որդիք նոցա. եւ իբրեւ զկորիւնս առիւծուց։ 39 ՚Ի ջերմն խշտեաց իւրեանց տա՛ց նոցա արհաւիրս, եւ արբուցից զնոսա. զի թմբրեսցին եւ ննջեսցեն քո՛ւն յաւիտենից. եւ մի՛ զարթիցեն՝ ասէ Տէր[11772]։ 40 Իջո՛ զնոսա իբրեւ զոչխարս ՚ի սպանումն, եւ իբրեւ զխոյս այծեօք հանդերձ։ 41 Զիա՞րդ ՚ի պարտութիւն՝ մատնեցար Սիսակ, եւ անկար յո՛րս պարծանքդ ամենայն երկրի։ Զիա՞րդ եղեւ Բաբելոն յապականութիւն ՚ի մէջ ամենայն ազգաց[11773]։ 42 Ե՛լ ՚ի վերայ Բաբելոնի ծովն գոչմամբ ալեաց իւրոց, եւ ծածկեցաւ։ 43 Եղեն քաղաքք նորա յապականութիւն յերկիր անջուր եւ յանապատ. եւ մի՛ ոք իցէ որ բնակիցէ ՚ի նմա, եւ մի՛ հանգիցէ ՚ի նմա որդի մարդոյ[11774]։ 44 Եւ խնդրեցից զվրէժ ՚ի Բելայ ՚ի Բաբելոն, եւ հանից զոր եկուլն ՚ի բերանոյ նորա, եւ մի՛ եւս ժողովեսցին առ նա ազգք. նաեւ պարիսպքն Բաբելացւոց անկան։ 45 Ելէ՛ք ՚ի միջոյ նոցա ժողովուրդ իմ, եւ ապրեցուցէ՛ք իւրաքանչիւր զանձինս ձեր ՚ի սրտմտութենէ բարկութեան Տեառն։ 46 Մի՛ երբէք զանգիտիցեն սիրտք ձեր. եւ մի՛ երկնչիք ՚ի համբաւաց զոր լսիցէք յերկրին. զի ՚ի նմին տարւոջ մտցէ՛ լուրն, եւ յետ այնր տարւոյ՝ ա՛յլ լուր, եւ անիրաւութիւն յերկրին. առա՛կ ՚ի վերայ առակի[11775]։ 47 Վասն այդորիկ ահա աւուրք գան՝ ասէ Տէր, եւ արարից հանդէ՛ս ՚ի վերայ դրօշելոցն Բաբելացւոց, եւ ամենայն երկիր նորա ամաչեսցէ, եւ ամենայն վիրաւորք նորա անկցին ՚ի միջի նորա[11776]։ 48 Եւ ցնծասցեն ՚ի վերայ Բաբելոնի երկինք եւ երկիր եւ ամենայն որ ՚ի նոսա. զի ՚ի հիւսւսոյ եկեսցեն թշուառացուցիչք նորա՝ ասէ Տէր։ 49 Եւ ՚ի Բաբելոն անկցին վիրաւորք ամենայն երկրին։ 50 Ելէ՛ք ապրեալք յերկրէդ. մի՛ կայք. յիշե՛ցէք զՏէր հեռաւորքդ, եւ Երուսաղէմ անկցի ՚ի սիրտ ձեր[11777]։ 51 Յամօ՛թ եղաք՝ զի լուաք զնախատինս մեր. ծածկեցի՛ն անարգանք զերեսս մեր. մտի՛ն այլազգիք ՚ի սրբութիւնս մեր ՚ի տան Տեառն։ 52 Վասն այդորիկ ահա աւուրք գան՝ ասէ Տէր, եւ խնդրեցից զվրէժ ՚ի դրօշելոց նորա, եւ յամենայն երկրի անկանիցին վիրաւորք[11778]։ 53 Եւ եթէ բարձրասցի Բաբելոն իբրեւ զերկինս, եւ եթէ ամրացուսցէ զբարձրութիւն զօրութեան իւրոյ. յինէ՛ն եկեսցեն նմա սատակիչք՝ ասէ Տէր[11779]։ 54 Ձա՛յն գուժի ՚ի Բաբելոն, եւ բեկումն մեծ յերկրին Քաղդեացւոց. 55 զի սատակեաց Տէր զԲաբելոն, եւ կորո՛յս ՚ի նմանէն զձայն մեծ՝ զգոչիւն ալեաց իւրոց. իբրեւ ջուրք բազումք ետուն զբարբառ սատակման նորա։ 56 Զի եկն ՚ի վերայ Բաբելոնի թշուառութիւն. ըմբռնեցան սպառազէնքն նորա. զարհուրեցան աղեղնաւորքն նորա։ Զի Աստուած հատուցի՛չ է. ինքն Տէր հատուցանէ նմա զհատուցումն։ 57 Եւ արբեցուսցէ՛ արբեցութեամբ զզօրավարս նորա, եւ զիմաստունս նորա. զիշխանս նորա՝ եւ զզօրագլուխս նորա, եւ զզօրաւորս նորա. եւ ննջեսցեն ՚ի քուն յաւիտենից, եւ մի՛ զարթիցեն. ասէ Արքայ՝ Տէր ամենակալ անուն է նորա[11780]։ 58 Ա՛յսպէս ասէ Տէր զօրութեանց. Պարիսպն Բաբելոնի լայնեցա՛ւ. կործանելով կործանեսցի, եւ դրունք նորա բարձունք հրո՛վ այրեսցին. եւ ջանասցին ժողովուրդք ընդ այն, եւ ազգ իսկզբան սատակեսցին[11781]։ 59 Բանն զոր պատուիրեաց Տէր Երեմիայի մարգարէի ասել ցՍարեա որդի Ներեայ՝ որդւոյ Մաասայ, յորժամ երթայր ՚ի Սեդեկիայ արքայէ Յուդայ ՚ի Բաբելոն, յամին չորրորդի թագաւորութեան նորա. եւ Սարեա է՛ր պարգեւապետ նորա[11782]։ 60 Եւ գրեաց Երեմիա զամենայն չարիս որ գալոց էին ՚ի վերայ Բաբելոնի ՚ի մատենի միում. զամենայն զբանս զայսոսիկ գրեալս ՚ի վերայ Բաբելոնի։ 61 Եւ ասէ Երեմիա ցՍարեա. Յորժամ երթայցես ՚ի Բաբելոն, եւ տեսցես՝ եւ ընթեռնուցուս զամենայն զբանսդ զայդոսիկ. 62 եւ ասասցես. Տէր՝ դո՛ւ խօսեցար ՚ի վերայ տեղւոյս այսորիկ սատակե՛լ զսա. մի՛ եւս լինել ՚ի սմա բնակիչ ՚ի մարդո՛յ մինչեւ յանասուն. զի յապականութիւն յաւիտենից եղիցի։ 63 Եւ եղիցի յորժամ դադարեսցես յընթեռնլո՛յ զմատեանդ զայդ, կապեսցես ՚ի դմա քա՛ր եւ ընկեսցես ՚ի մէջ Եփրատայ. 64 եւ ասասցես. Ա՛յսպէս ընկղմեսցի Բաբելոն, եւ մի՛ կանգնեսցի ՚ի չարեացն զոր ես ածից ՚ի վերայ դորա։ Եւ կացին մինչեւ ցայսվայր բանք Երեմիայ մարգարէի[11783]։
՚Ի Թագաւորութենէն է այս բանքս[11784]։
ԽԴ 1 Քսան եւ մի ամաց էր Սեդեկիա արքայ ՚ի թագաւորել իւրում. եւ մետասան ամ թագաւորեաց յԵրուսաղէմ, եւ անուն մօր նորա Ամիտաաղ դուստր Երեմիայ ՚ի Ղուբենայ[11785]։ 2 Եւ արար չա՛ր առաջի Տեառն, որպէս արար Յովակիմ։ 3 Զի ՚ի ցասումն Տեառն էր Երուսաղէմ եւ Յուդայ, մինչեւ մերժեաց զնոսա յերեսաց իւրոց. եւ ապստամբեաց Սեդեկիա յարքայէն Բաբելացւոց[11786]։ 4 Եւ եղեւ յիններորդի ամի թագաւորութեան նորա, եւ յամսեանն տասներորդի որ օր տասն էր ամսոյն. ե՛կն Նաբուքոդոնոսոր արքայ Բաբելացւոց ամենայն զօրօք իւրովք յԵրուսաղէմ, եւ պաշարեաց զնա. եւ շինեաց շուրջ զնովաւ պարիսպ առ պարիսպ՝ ՚ի չորեքկուսի վիմաց։ 5 Եւ եհաս քաղաքն ՚ի նեղութիւն մինչեւ յամն մետասաներորդի Սեդեկիայ արքայի, 6 եւ յամիսն չորրորդ՝ որ օր ինն էր ամսոյն. եւ զօրացա՛ւ սով ՚ի քաղաքին. եւ ո՛չ գտանէր հաց ուտելոյ ժողովրդեան երկրին։ 7 Եւ խրամատեցաւ քաղաքն, եւ ամենայն արք պատերազմօղք փախեա՛ն, եւ ելին ՚ի քաղաքէ անտի ՚ի գիշերի ընդ ճանապարհ դրանն՝ ընդ պարիսպ եւ ընդ պատուհան, ընդ կողմն պարտիզին արքունի. եւ Քաղդեացիքն շուրջ զքաղաքաւն էին. եւ գնացին ընդ ճանապարհս Արաբացւոց[11787]։ 8 Եւ զհետ եղեն զօրք թագաւորին Քաղդեացւոց, եւ հասին Սեդեկիա՛յ արքայի յանցս Երիքովի. եւ ամենայն ծառայք նորա ցրուեցան ՚ի նմանէ։ 9 Եւ կալան զթագաւորն եւ ածին առ արքայն Բաբելացւոց ՚ի Դեբլաթա յերկիրն Եմաթայ. եւ խօսեցաւ ընդ նմա դատաստանօք[11788]։ 10 Եւ կոտորեաց արքայն Բաբելացւոց զորդիսն Սեդեկիայ յանդիման նորա. եւ զամենայն իշխանս Յուդայ կոտորեաց ՚ի Դեբլաթա[11789]. 11 եւ զաչսն Սեդեկիայ կուրացո՛յց. եւ կապեաց զնա ձեռակապօք. եւ տարաւ զնա արքայն Բաբելացւոց ՚ի Բաբելոն, եւ եդ զնա ՚ի տուն աղօրեաց, մինչեւ յօր մահուան իւրոյ[11790]։ 12 Եւ յամսեանն հինգերորդի որ օր տասն էր ամսոյն. ա՛յն ամ իննուտա՛սն էր Նաբուքոդոնոսորայ արքային Բաբելացւոց. եկն Նաբուզարդան դահճապետ որ կայր առաջի արքային Բաբելացւոց. 13 եւ հրձի՛գ արար զտունն Տեառն, եւ զապարանսն արքունի, եւ զամենայն տունս քաղաքին. եւ զամենայն ապարանս մեծամեծս այրեաց հրով։ 14 Եւ զամենայն պարիսպսն Երուսաղեմի շուրջանակի՝ ամենայն զօրօք Քաղդեացւոց քակեցի՛ն որ էին ընդ դահճապետին[11791]։ 15 Բայց յաղքատաց ժողովրդեանն եւ ՚ի մնացորդաց, եւ զսինլքորսն որ մնացին ՚ի քաղաքին. եւ զփախստականս որ փախեան առ արքայն Բաբելացւոց, եւ զմնացորդս ժողովրդեանն եթո՛ղ Նաբուզարդան դահճապետ[11792]։ 16 Եւ յաղքատաց երկրին եթող Նաբուզարդան դահճապետ յայգեգործս եւ յարդիւնարարս։ 17 Եւ զսիւնսն պղնձիս տան Տեառն, եւ զխարիսխսն, եւ զծովն պղնձի որ էր ՚ի տան Տեառն՝ խորտակեցին Քաղդէացիքն, եւ խաղացուցին զամենայն պղինձն ՚ի Բաբելոն։ 18 Եւ զոտսն եւ զվերնախարիսխսն, եւ զպսակսն, եւ զտաշտսն, եւ զմսահանսն. եւ զամենայն կահ պղնձի որովք առնէին սպաս՝ ա՛ռ[11793]. 19 եւ զապփովթն, եւ զամասարակովթ, եւ զպարզուտսն, եւ զաշտանակսն, եւ զճաշակսն. եւ զտուփսն, որ ոսկի՝ ոսկի, եւ որ արծաթի՝ արծաթի, ա՛ռ դահճապետն[11794]։ 20 Եւ սիւնք երկո՛ւ էին, եւ ծով մի. եւ ցուլքն երկոտասան էին որ կային ընդ ծովուն. զորս արար արքայ Սողոմոն ՚ի տան Տեառն. եւ ո՛չ գոյր չափ պղնձոյն, եւ ամենայն կահին պղնձոյ[11795]։ 21 Եւ սեանցն՝ երեսուն եւ հինգ կանգո՛ւն էր բարձրութիւն միո՛յ միո՛յ սեան. եւ մանեակ յերկոտասան կանգնոյ շուրջ զնովաւ. եւ թանձրութիւն նորա շուրջ առ չորս մասունս[11796]. 22 եւ ախաւեղագէսք նորա պղնձիք. եւ բարձրութիւն միոյ ախաւեղագիսին, ՚ի հի՛նգ կանգնոյ. եւ վանդակապատք եւ նռնաձեւք ՚ի վերայ ահաւեղագիսին շուրջ շրջանակաւ՝ ամենայն պղնձի. ըստ նմին օրինակի եւ երկրորդի սեանն, ութ նռնաձեւ, կանգուն առ կանգուն, յերկոտասան կանգնոյ[11797]։ 23 Եւ էին նռնաձեւք իննսուն եւ վեց, ՚ի միոջէ կողմանէ. եւ էին ամենայն նռնաձեւքն հարեւր ՚ի վերայ վանդակին շուրջանակի։ 24 Եւ ա՛ռ դահճապետն զՍարեա զքահանայ զգլխաւորն, եւ զՍոփոնիա զերկրորդ, եւ երիս բարապանս[11798]. 25 եւ ՚ի քաղաքէ անտի ա՛ռ ներքինի մի, որ էր ոստիկան արանց պատերազմողաց. եւ եւթն այր անուանի որ կային առաջի թագաւորին՝ գտեա՛լս ՚ի քաղաքին. եւ զդպրապետն զիշխան զօրացն, եւ զդպրապետ ժողովրդեան երկրին, եւ վաթսուն այր ՚ի ժողովրդենէ երկրին՝ որ գտա՛ն ՚ի քաղաքին։ 26 Եւ ա՛ռ զնոսա Նաբուզարդան դահճապետ, եւ տարաւ առ արքայն Բաբելացւոց ՚ի Դեբլաթա։ 27 Եւ եհա՛ր զնոսա արքայն Բաբելացւոց, եւ սպան զնոսա ՚ի Դեբլաթա յերկրին Եմաթայ։ Եւ գերեցաւ Յուդայ անդո՛ւստ յերկրէ իւրմէ[11799]։ 28 Եւ ա՛յս ժողովուրդ է զոր գերեաց Նաբուքոդոնոսոր արքայ՝ Յամին եւթներորդի ՚ի Հրէից երի՛ս հազարս եւ քսան եւ երեք[11800]. 29 եւ յամին ութուտասաներորդի Նաբուքոդոնոսորայ, տարան յԵրուսաղեմէ ոգիս եւթն հարիւր երեսուն եւ երկուս[11801]. 30 եւ յամին քսաներորդի եւ երրորդի Նաբուքոդոնոսորայ խաղացոյց Նաբուզարդան դահճապետ ՚ի Հրէից ոգիս եւթն հարիւր քառասուն եւ հինգ. ընդ ամենայն ոգիք չո՛րք հազար եւ վեց հարիւր[11802]։ 31 Եւ եղեւ յերեսներորդի եւթներորդի ամի գերութեան Յովակիմայ արքայի Յուդայ, յերկոտասաներորդ ամսեանն ՚ի քսան եւ ՚ի չորս ամսոյն, բարձրացո՛յց Ուղ՚մարորդաք արքայ Բաբելացւոց՝ յամին յորում թագաւորեաց՝ զգլուխ Յովակիմայ արքայի Յուդայ. եւ եհա՛ն զնա ՚ի տանէն ուր կայր ՚ի պահեստի[11803], 32 եւ խօսեցաւ ընդ նմա քաղցրութեամբ. եւ էարկ զաթո՛ռ նորա ՚ի վերոյ քան զաթոռս թագաւորացն որ էին ընդ նմա ՚ի Բաբելովն[11804]. 33 եւ փոխեաց զպատմուճան բանտի նորա. եւ ուտէր հա՛ց հանապա՛զ առաջի նորա զամենայն աւուրս որչափ եւ եկեաց[11805]։ 34 Եւ կարգեցաւ նմա ռոճիկ հանապազորդ, զոր տային յարքայէն Բաբելացւոց օր ըստ օրէ մինչեւ ցօր մահու զամենայն աւուրս կենաց իւրոց։
Տունք վպ̃[11806]։
[10933] Բաց յընտրելագոյն օրինակաց որք համեմատ մերումս ունին զվերնագիրս, յայլոց անտի ոմանք դնեն՝ Երեմիա Մարգարէ. եւ օրինակ մի. Մարգարէութիւն Երեմիայ։
[10934] Ոսկան. Պատգամ Աստուծոյ... որք բնակեալ էին յԱնաթ՛՛։
[10935] Բազումք. Եւ եղեւ բան Տեառն։
[10936] Բազումք. Ստեղծեալ էր զքեզ յորովայնի։
[10937] Ոսկան. Զի ես ընդ քեզ եմ ՚ի փր՛՛։
[10938] Ոսկան. Եւ թագաւորութեանց։ Ոմանք. Յատակել եւ շինել։
[10939] Ոմանք. Զարթուցեալ եմ ես ՚ի։
[10940] Օրինակ մի. Միահամուռ կոչեցի զամենայն։
[10941] Ոմանք. Եւ ասա՛ ցնոսա զամենայն զոր միանգամ պատուի՛՛։
[10942] Ոսկան. Եւ իշխանաց նոցա։ Ոմանք. Եւ քահանայից նոցա։
[10943] Ոմանք. Ոչ կարասցեն ստնանել։
[10944] Ոմանք. Ամենեքին որ ուտիցեն զնա։
[10945] Ոմանք. Եգիպտացւոց, որ առաջնորդեաց մեզ յանապատն... յերկիր ուր ոչ անց մարդ։
[10946] Ոմանք. Զմեզ ՚ի Քարմէղ։
[10947] Ոսկան. Քիտիմացւոց։
[10948] Ոմանք. Եթէ փոխիցեն ազգն... եւ նոքա չեն աստուածք։
[10949] Ոմանք. Թողին զաղբեւր ջուրց կենաց. եւ փո՛՛... որ ոչ կարիցեն ունել զջուր։ Ոսկան կրկնէ. Իւրեանց գուբս գուբս ծակոտս։
[10950] Ոմանք. Զերկիր նորա յաւերակ։
[10951] Ոմանք. Արար քեզ զայն... ածելոյն զքեզ ընդ ճանապարհն։
[10952] Ոմանք. Եւ այժմ զի՞նչ կայ քո... զջուրն Գեհովնայ. եւ զի՞ կայ քո եւ ճանա՛՛։
[10953] Ոմանք. Եւ ասիցես եւ տեսցես՝ թէ չա՛ր։
[10954] Ոմանք. Այլ երթայց ՚ի վերայ ամենայն բլրոց... անդ շռայլեցայց ՚ի պոռնկութեան։ Ուր Ոսկան. պոռնկութեամբ։
[10955] Ոմանք. Եւ եթէ լուասցիս... քեզ աւճառ... կաս յանօրէնութիւնս քո։
[10956] Ոմանք. Եւ զհետ Բահաղու ո՛չ չոգայ։
[10957] Յօրինակին. Ըստ մանկութեան անձին իւրոյ։ Ոմանք. Անձին իւրոյ այսաբեկ լինէր... որ խնդրեսցեն զնա... նորա գտցեն զնա։
[10958] Ոմանք. Որպէս ամաչեսցէ գող յորժամ ըմբռնեսցի... եւ քահանայք իւրեանց։
[10959] Ոմանք. Զի փայտին ասացին եթէ։
[10960] Ոմանք. Զոհէին Բահաղու։
[10961] Ոմանք. Լուարուք զպատգամ Տեառն։ Ոսկան. Միթէ անապատ եղեւ տունդ Իսրայէլի։
[10962] Ոմանք. Եւ կոյս զլանջագեղ։
[10963] Ոմանք. Բարիս հնարեսցես... այլ դու իսկ անզգա՛՛։
[10964] Ոմանք. Կրկնել զճանապարհս քո։
[10965] Ոմանք. Ձեռն ՚ի գլուխ ելցես։
[10966] Ոմանք. Եթէ դարձցի անդրէն... պղծեսցի կինն այն, եւ դու պղծեցար ընդ հոմանիս բազումս, եւ դարձար. կամ՝ դա՛րձ առ իս՝ ասէ Տէր։
[10967] Ոմանք. Ո՞ւր ոչ թաւթափեցար... զերկիր պառնկութեամբ քով։
[10968] Բազումք. Պոռնկի եղեն քո։ Ոսկան. Անամօթացար։
[10969] ՚Ի լուս՛՛. Ոչ իբրեւ զտուն կոչեցեր զիս. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։ Ուր եւ ոմանք. Ոչ իբրեւ զտուն եւ Տէր կոչեցեր զիս, եւ հայր եւ իշխան կուսութեան քում։
[10970] Ոսկան յաւելու. Կայցէ բարկութիւն քո, կամ իսպառ պահիցի։
[10971] Ոմանք. Բնակիչն Իսրայէլի։
[10972] Ոմանք. Զցոփութիւնն ուխտադր՛՛։
[10973] Ոմանք. Ընդ փայտի եւ ընդ քարի։
[10974] Բազումք. Արդ ե՛րթ եւ ընթերցի՛ր զպատգամս զայս։
[10975] Ոմանք. Ամենայն անտառախիտ փայտից. եւ ձայ՛՛։
[10976] Յօրինակին ՚ի բնաբանի գրեալ. Ասէ Տէր... սիրեցից զձեզ, եւ առից զձեզ. ՚ի լուսանցս չակերտիւ նշանակի ուղղագրեալ՝ տիրեցից զձեզ. համաձայն բազմաց։ Ուր օրինակ մի ունի. Ասէ Տէր, զի ես ընկալայց զձեզ մի ՚ի քաղաքէ եւ. եւ այլ օրինակ մի. զի ես ընտրեցից զձեզ մի ՚ի քա՛՛։
[10977] Բազումք. Եւ տաց ձեզ հովիւս ըստ։
[10978] Ոմանք. Ո՛չ եւս ասասցեն... եւ ո՛չ անկանիցի ՚ի սիրտ։
[10979] Ոմանք. Ոչ եւս գնայցեն զհետ խորհրդոց իւրեանց։
[10980] Ոմանք. Տունն Յուդայ առ տունն Իսրայէլի... յորում ժառանգեցուցից։
[10981] Ոմանք. Եւ ասացի թէ Հայր կո՛՛։
[10982] Ոսկան. Անգոսնեսցէ կին զհոմանի իւր։
[10983] Ոմանք. Լալիւն եւ պաղատանաց... եւ անիրաւեցան ՚ի ճա՛՛։
[10984] Ոմանք. Դարձջիք, եւ ես բժշ՛՛... ահաւասիկ կամք։
[10985] Ոմանք. Բլուրքն եւ զօրութիւնք լերանց... փրկութիւնն Իսրայէլի։
[10986] Ոմանք. Զխաշինս իւրեանց։
[10987] Ոմանք. ՚Ի մանկութենէ մերմէ, կամ՝ իւրեանց մինչեւ։
[10988] Ոմանք. Ասէ Տէր. Դարձցի... վասն Աստուծոյ յԵրուսաղէմ։
[10989] Ոմանք. Եթէ կենդանի է... եւ նովին. կամ՝ նովիմբ գովեսցին։
[10990] Ոմանք. Յերեսաց չարաց. կամ՝ չարեաց գործոցն։
[10991] Ոմանք. Լուր լիցի յԵրուսաղէմ... եւ մտցուք ՚ի քաղաքս։
[10992] Ոսկան. Արի՛ք փախերուք ՚ի Սիօն։
[10993] Յօրինակին. Կոչեցարուք. Ճիչ բար՛՛։
[10994] Ոմանք. Բախելով ուրեմն բախեցեր զժո՛՛։
[10995] Ոմանք. ՚Ի ժամանակի յայնմիկ ասասցեն... այս մոլութեան... ՚ի ճանապարհ դստեր ժո՛՛։
[10996] Ոմանք. Վա՛յ մեզ զի թշուառացաք։
[10997] Ոմանք. Յուշ արարէք ազգաց. ահաւդիկ։
[10998] Օրինակ մի. Զի եհար ՚ի սրտի քում։
[10999] Ոմանք. Սրտի իմոյ հեծէին. կամ՝ հեծեն... պատերազմի եւ զչուառութեան։
[11000] Ոմանք. Թշուառացաւ խորանն... փեղկքն խո՛՛։
[11001] Ոմանք. Եւ զբարին առնել ոչ գի՛՛։
[11002] Յօրինակին. Զլերինս, եւ կային յերկրի։
[11003] Ոսկան. Սրտմտութեան նորա ապականեսցին։
[11004] ՚Ի լուս՛՛. Վախճան ինչ արա՛՛։
[11005] Ոմանք. Եւ ոչ զղջացայ... եւ դարձայց ՚ի նմանէ։
[11006] Ոմանք. Զի գործեսցես թշ՛՛... եւ ամայես ծարիր... եւ խնդրեն զանձն քո։ Բազումք. Եւ ամասցես ծարիր յաչս։
[11007] Ոմանք. Եւ լքուսցէ զձեռս իւր։
[11008] Ոմանք. Յայսկոյս յայնկոյս ընդ ճանապարհն... առնէ իրաւունս։
[11009] Բազումք. Տէր աչք քո ՚ի հաւ՛՛։
[11010] Ոմանք. Եւ ասացի... վասն այսորիկ ոչ։
[11011] Ոմանք. Թէ նոքա գիտասցեն զճանապարհս... եւ խզեցին զսամետիս։
[11012] Այլք. Առեւծ յանտառէ. կամ՝ յանտառի։ Ոմանք. Անկանիցին գէշ։
[11013] Ոմանք. Եւ ՚ի պոռնկոցս օթեւանս։
[11014] Ոմանք. Ձիք մատակախազք եղեն։
[11015] Ոմանք. Ո՞չ խնդրիցէ վրէժ։
[11016] Ոմանք. Վասն այսորիկ այսպէս... ահաւադիկ ես ետու զբանս իմ... եւ զժողովուրդն զայն փայտ։
[11017] Ոմանք. Զի ահաւադիկ ես։ Այլք. Ոչ լսիցես զլեզու նորա։
[11018] Ոմանք. Զուստերս եւ զդստերս ձեր... եւ զձիթենիս ձեր. եւ կասցեն զամուր ա՛՛... յոր դուք պանծ՛՛... սրով սատակեսցին։ ՚Ի լուս՛՛. Եւ յորս դուքն յուսացեալ էք։
[11019] Ոմանք. Յորժամ ասիցէք... ասասցես ցնոսա. Փոխանակ զի թո՛՛։
[11020] Ոմանք. Ժողովուրդ յիմար, որոյ աչք են։
[11021] Ոմանք. Ոչ երկնչիջիք՝ ասէ Տէր... եւ ոչ անցանէ զնովաւ... եւ ոչ կարասցէ. գոչես՛՛... եւ ոչ անցցեն զնովաւ։ ՚Ի լուս՛՛. Սահման յաւիտենական։
[11022] Ոմանք. Անհնազանդ եւ անհանճար։
[11023] Ոմանք. Վասն այնորիկ ստուարացան եւ մեծացան, (28) եւ գիրացան եւ պարարեցան։
[11024] Ոմանք. Յազգէ յայնպիսւոյ ոչ խնդրեսցէ վրէժ։
[11025] Ոմանք. Սուտ մարգարէանային։ Այլք. Ծափս հարկանեն նոցա։
[11026] Բազումք. ՚Ի վերայ նորա ՚ի պատերազմ... ՚ի վերայ նորա ՚ի մէջօրէի։ Ոմանք. Եւ հասին ստուերք երեկոյ։
[11027] Ոմանք. Եւ ելցուք ՚ի գիշերի։
[11028] Ոմանք. ՚Ի վերայ Երուսաղեմի զօրս։
[11029] Ոմանք. Նոյնպէս եւ նա ցրտա՛՛... եւ թշուառութիւն լուիցի ՚ի միջի։
[11030] Ոմանք. Եւ անդէն կրկնեսջիք։
[11031] Ոմանք. Ընդ որո՞ւմ խօսեցայց, եւ ո՞ւմ եղէց վկայութիւն... ահաւանիկ անթլփատք են։
[11032] Ոմանք. Կատարելեաւն աւուրբք։
[11033] Ոմանք. Մինչեւ ՚ի մեծամեծս։
[11034] Այլք. Եւ բժշկէին զհարուա՛՛։ Ոմանք. Եւ ասեն. Խաղաղ՛՛։
[11035] ՚Ի լուս՛՛. Իւրեանց տկարասցին, ասէ Տէր. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։
[11036] Ոմանք. Եւ կացուցի ՚ի վերայ ձեր։
[11037] Ոսկան յաւելու. Զհօտս ՚ի նոսա. որքան ես արարից ընդ նոսա։
[11038] Ոսկան. Խունկս ՚ի Սաբայէ։ Ոմանք. Եւ կինամոն յերկ՛՛։
[11039] Ոմանք. Այդորիկ ախտս։
[11040] Ոմանք. Ահաւասիկ զօր գայ... եւ թագաւորք բազումք։
[11041] Բազումք. Կոծեաց կոծ... թշուառութիւն ՚ի վերայ ձեր։
[11042] Ոմանք. Եւ գիտասջիր փորձել ինձ զճանապարհ դոցա։
[11043] ՚Ի լուս՛՛. Անհնազանդք գտան կամակա՛՛. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։ Ոմանք. Կամակորութեամբ եւ իբրեւ։
[11044] Ոմանք. Տեառն ամենայն Հրէաստանի։
[11045] Ոմանք. Ամենեւին ոչ օգտեսցեն ձեզ։ Այլք երիցս ունին այսպէս. Որ ասեն. տաճար Տեառն, տաճար Տեառն. տաճար Տեառն է։
[11046] Բազումք. Եթէ ուղղելով ուղ՛՛։
[11047] Ոսկան. Ոչ երթայցէք ՚ի չարիս ձերում։
[11048] Ոմանք. Մինչեւ ցյաւիտեան։
[11049] Ոմանք. Եւ սպանանիցէք եւ շնայցէք... եւ երթայցէք զհետ... ոչ գիտիցէք. ուստի չար լինիցի։
[11050] Ոմանք. Միթէ այրք աւազակա՞ց եղեն տունդ իմ։ Ուր Ոսկան. Միթէ այր աւազա՛՛... անուն իմ այդ առա՛՛։
[11051] Ոմանք. Զի չեղայք ՚ի տեղին իմ ՚ի Շեղով։
[11052] Ոմանք. Դուքդ ապաստանէ՛ք։
[11053] ՚Ի լուս՛՛. Զաւակն Եփրեմի. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։
[11054] Ոմանք. Հրատ հարկանեն... հայս արկանեն, առնեն կարկանդակս զօրութեան երկ՛՛։
[11055] Ոմանք. Զիս բարկացուցանեն։
[11056] Ոմանք. Վասն այնորիկ ա՛յսպէս... ահաւասիկ բարկութիւն իմ եւ սրտմտութիւն իմ հեղցի ՚ի վերայ տեղւոյդ այդորիկ։
[11057] Ոմանք. Եւ եղէց ձեզ Աստուած... զի բարի լիցի ձեզ։
[11058] Ոմանք. Յօրէ յորմէ հետէ ելին... եւ առաքեցի առ քեզ զամենայն զծա՛՛։
[11059] Ոմանք. Ասասցես նոցա զբանս։
[11060] Ոսկան. Այս ազգք են որք ոչ։ Բազումք. ՚Ի բերանոյ նոցա։
[11061] Ոմանք. Կտրեա զհեր քո... եւ ա՛ռ ողբս։ Բազումք. Զի խորտակեաց Տէր, եւ մերժ՛՛։
[11062] Ոմանք. Յորոյ վերայ կոչեցեալ էր անուն իմ պղծել։
[11063] Ոսկան. Տօփեթայ. (32) ՚ի Տօփեթն։
[11064] Ոմանք. Առ տեղւոյն չբաւ՛՛. կամ՝. առ ՚ի չբաւելոյ տեղ՛՛։
[11065] Ոմանք. Այդորիկ՝ կերակուր։
[11066] Ոմանք. Զի անապատ լիցի երկիր։
[11067] Ոմանք. Ընդ ամենայն աստեղօք... եւ որոց զհետ գնա՛՛... եւ ոչ կործեսցին, եւ ո՛չ լացցեն։
[11068] Ոմանք. Միթէ որ գլորիցին։
[11069] Ոմանք. Ոչ այնպէս խօսին... ՚ի խրխնջել իւրում։ Բազումք. Զղջանայ ՚ի չարեաց իւրոց։
[11070] Ոմանք. Եւ թռչունք վայրի... զժամանակ մտից... ոչ ծանեան զի՛՛։
[11071] Ոմանք. Զիա՞րդ ասէք... են ընդ մեզ. վասն այնորիկ։ Ոսկան. Եղեւ, եւ սուտ վիճակն դպրաց։
[11072] Ոմանք. Վասն այսորիկ տաց... եւ ՚ի մարգարէէ մինչեւ քահանայ։
[11073] ՚Ի լուս՛՛. Ամաչիցեն զի արա՛՛։ Ոմանք. Իւրեանց տկարասցին։
[11074] Ոմանք. Եւ տերեւն թափեցաւ։
[11075] Ոմանք. Այլ մեք զի նստիցիմք. ժողո՛՛։
[11076] Ոմանք. ՚Ի խաղաղութեան. եւ ոչ գոյր. ՚ի բարութիւն։
[11077] Ոմանք. Խխնջելոյ հեծելոյ նորա։
[11078] Ոմանք. Ահաւասիկ արձակեմ։
[11079] Օրինակ մի. Խօսեցայ տարակուսանօք։
[11080] Յօրինակին. Ընդ ոչ եղեւ բժշ՛՛։
[11081] Ոմանք. Ժողովք արհամարհողաց։
[11082] Ոսկան. Իբրեւ զաղեղն ստութեան։
[11083] Յօրինակին բանս այս. Զի ամենայն եղբայր խաբելով խաբէ. կարմրադեղով նշանակի։
[11084] Ոմանք. Ո՛չ խօսեսցին. ուսան լեզուք նոցա։
[11085] Բազումք. Վասն այսորիկ այսպէս... ահաւասիկ ես։
[11086] Ոմանք. Ընդ ընկերի իւրեանց... եւ ՚ի սրտի իւրեանց։ Ոսկան. Ունի զթշնամութիւն։
[11087] Ոմանք. Յազգէ յայնպիսւոյ ոչ խնդրիցէ։
[11088] Ոմանք. Զի պակասեցին... մինչեւ յանասունս։
[11089] Ոմանք. Եւ առ որում բան բերա՛՛... լքաւ որպէս զանապատ։
[11090] Ոմանք. Վասն թողլոյ նոցա զօ՛՛... զոր ետու առաջի երեսաց նոցա։
[11091] Ոմանք. Վասն այսորիկ... ահաւադիկ ես ջամբեմ ժողովրդեանդ այդմիկ տագնապ, եւ արբու՛՛։
[11092] Ոմանք. Ասէ Տէր Տէր զօրութեանց։ Ուր Ոսկան. ասէ Աստուած զօրութեանց։
[11093] Ոմանք. Ամաչեցէ՛ք յոյժ։
[11094] Բազումք. Բերանոյ նորա, եւ ուսուցէք։
[11095] Ոմանք. Եւ եղիցին դիա՛՛... նշանակ ընդ երեսս։
[11096] Օրինակ մի. Միթէ պարծեսցի իմաս՛՛։ Ոմանք. Յիմաստութեան իւրում... ՚ի զօրութեան իւրում։
[11097] Բազումք. Այլ յայն պարծեսցի որ պարծիցին։ Ուր օրինակ մի. Այլ պարծեսցի որ պարծի... եւ ՚ի նոյն են կամք։
[11098] Յոմանս պակասի. ՚Ի վերայ Եգիպտոսի, եւ ՚ի վերայ Յուդայ, եւ ՚ի վերայ Եդո՛՛։ Բազումք. Զի ամենայն ազգք... եւ ամենայն տունն Իսրայէլի անթլփատ սրտ՛՛։
[11099] Ոմանք. Զպատգամն զոր խօսե՛՛։
[11100] Ոմանք. Զի ամենայն օրէնք հեթանոսաց... գործ ձեռաց հիւսան։
[11101] Ոմանք. Եւ ձոյլ արծաթոյ... զարդարեալ... ՚ի Թարշշէ ոսկի եկեալ։
[11102] Ոսկան. Եւ մի՛ երկնչիք։
[11103] ՚Ի լուս՛՛. Եւ սատակեսցին սիրտք սնոտ՛՛. համաձայն բազմաց ՚ի բն՛՛։
[11104] Ոսկան. Եւ ոսկի Սօփաթայ։ Այլք. Հանդերձն նոցա։
[11105] Բազումք. Տէր Աստուած ճշմարիտ է... ՚ի սրտմտութենէ։ Ուր Ոսկան. ՚ի սրտմտութեան նորա։
[11106] Ոմանք. Ո՛ է որ արար զերկիր։
[11107] Ոմանք. Եւ հանէ զամպս... ՚ի շտեմարանաց։
[11108] Ոսկան. Ամենայն մարդ ՚ի գիտութեան։
[11109] Բազումք. Ոչ այնպիսի է բա՛՛։
[11110] Ոմանք. Ժողովեաց ՚ի բացուստ... բնակեալք ՚ի մէջ ընտ՛՛։
[11111] Ոմանք. Զի այսպէս ասէ Տէր... զի մի՛ գտցեն։
[11112] Յօրինակին պակասէր. Ա՛յդ իսկ են վէրք իմ։
[11113] Բազումք. Ոչ ուրեք են. եւ ո՛չ։
[11114] Օրինակ մի. Զի մի՛ սակաւ աւուրս արասցես։
[11115] Ոմանք. Զբանս ուխտիս... ընդ արս... եւ ընդ բնակիչս Երուսաղեմի։
[11116] Բազումք. Բանից խրատուս այսորիկ։
[11117] Յօրինակին պակասէր. Եւ եղիջիք ինձ ՚ի ժողովուրդ։
[11118] Ոմանք. Ընթե՛րց զամենայն զբանսդ... զպատգամս ուխտիդ։
[11119] Ոմանք. Հանելոյ իմ զնոսա յերկ՛՛։
[11120] Ոսկան. Եւ ածի ՚ի վերայ նոցա զամենայն։
[11121] ՚Ի լուս՛՛. Յարսդ Յուդայ եւ ՚ի բն՛՛. համաձայն բազմաց ՚ի բնաբ՛՛։
[11122] Ոմանք. Եւ գնասցեն քաղաքդ Յու՛՛։
[11123] Յօրինակին պակասէր. Էին դիքն քո Յուդայ։
[11124] Յոմանս պակասի. Ընդ սիրելին ասեմ՝ զի ՚ի ներքս։
[11125] Ոսկան. Մեծ են նեղութիւն։
[11126] ՚Ի բազումս պակասի. Խորհուրդ չար, եւ ասեն։
[11127] Ոմանք. Զերիկամունս եւ զսիրտ... զի քեզ յայտնեցի զերիկամունս իմ։
[11128] Ոմանք. Ահաւադիկ ես այց ար՛՛։ Ոսկան. Սովու վախճանեսցին։
[11129] Ոմանք. Եւ մնացորդք ոչ եղիցին նոցա։
[11130] Բազումք. Որ արհամարհեն զարհ՛՛։
[11131] Բազումք. Եւ հեռի յերիկամանց։
[11132] Ոմանք. Իբրեւ զոչխարս ՚ի սպ՛՛... զնոսա աւուր սպանման։ Ուր Ոսկան. յօր սպանման։
[11133] Ոմանք. Յուսացեալ իցես. զի՞ գործեսցես ՚ի։
[11134] Բազումք. Եւ նոքա դաւեցին քեզ, եւ նոքին։
[11135] Ոմանք. ՚Ի ձեռն թշնամեաց իւ՛՛։
[11136] Ոմանք. Եդ ՚ի վերայ իմ զբարբառ։
[11137] Բազումք. Եւ եկեսցեն ուտել զնա։
[11138] ՚Ի բազումս պակասի. Ամենայն երկիր. զի ոչ ընդ հուպ արարի հատուցանել. զի ոչ գոյ։
[11139] Բազումք. Անցին թշուառացեալք... եւ ոչ գոյր խաղաղութիւն ամենայն մարդոյ։
[11140] Ոսկան. Եւ մի՛ փուշ հնձեսջիք։
[11141] Ոմանք. Ժողովրդեան իմոյ Իսրայէլի... հանից ՚ի միջոյ իւրեանց։
[11142] Ոմանք. Յիւրաքանչիւր ժառանգութեան իւրում, եւ յիւ՛՛։
[11143] Բազումք. Այսպէս ասէ Տէր ցիս. Գնա՛։ Ոմանք. Եւ ա՛ծ ընդ միջով քով։
[11144] Ոմանք. Զսփածանելին զոր սփածար։
[11145] Բազումք. Որպէս եւ պատուիրեաց։
[11146] Ոմանք. ՚Ի տեղւոջէ ուր թաքուցի զնա անդ... եւ չէր ինչ իմիք պի՛՛։
[11147] Ոսկան. Ոչ կամին լսել բա՛՛։ Ոմանք. Որ ոչինչ իմիք է պի՛՛։
[11148] Ոմանք. Սփածանելի ընդ միջով... զամենայն տունն Իսրայէլի եւ զամենայն տունն Յու՛՛... ինձ ՚ի ժողովուրդ։
[11149] Ոմանք. Զպատգամդ զայդ... չգիտիցեմ եթէ տիկ։ Ոսկան. Գինեաւ լցցի։
[11150] Ոմանք. Եւ զհարս դոցա, եւ զորդիս իւրե՛՛։
[11151] Ոմանք. ՚Ի վերայ խաւարային լերանց. ակն ունէիք լուսոյ։
[11152] Ոմանք. Եթէ ոչ լսէք նմա... լացցեն անձինք... եւ արտասուիցէք արտասուօք։
[11153] Ոմանք. Ասացէք ցթագաւորս եւ բռնաւորն։
[11154] Ոմանք. Զկատարեալն հատուցման։
[11155] Ոմանք. Եւ տես զյարձակեալսդ... հօտն որ տուաւ քեզ։
[11156] Ոսկան. Անօրէնութեան քո յետուստ քո խայտառակել։
[11157] Ոմանք. Եւ ինձ զխայտուց իւր։
[11158] Ոմանք. Եւ ցրեցի զնոսա իբրեւ։
[11159] Ոմանք. Չհաւանելդ ձեր ինձ։
[11160] Ոմանք. Եւ արկից զերեսօք քովք։
[11161] Բազումք. ՚Ի բագինս եւ յաղանդս տեսի զգարշե՛՛։
[11162] Ոմանք. Եւ դրունք նորա թափուր մնացին։
[11163] Ոմանք. Եւ մեծամեծք նորա... իւրեանց զջրոց։
[11164] Բազումք. Զի ոչ գոյր անձրեւ ՚ի վերայ։
[11165] Ոմանք. Եւ եղինք ՚ի վայրի... եւ թողին զծնունդս իւրեանց։
[11166] Ոմանք. Ընդէ՞ր եղեւ իբրեւ զօտար յերկրի։
[11167] Ոմանք. Որպէս զմարդ որ ն՛՛... որ ոչ կարիցէ ապ՛՛։
[11168] Ոմանք. Այսպէս սիրեցին շար՛՛։
[11169] Ոմանք. Վասն ժողովրդեանդ այդմիկ ՚ի բա՛՛։
[11170] Ոմանք. Խնդրուածաց նոցա։
[11171] Ոսկան. Վասն այնորիկ այսպէս։
[11172] Ոմանք. Նոքայն մարգարէանային. եղիցին ընկեցեալք յանցս։
[11173] Ոմանք. Ընդ աչս ձեր արտասուք։
[11174] Ոսկան. Եւ ոչ գոյր մեր բժշ՛՛։
[11175] Ոմանք. Եւ զանօրէնութիւնս հարց։
[11176] Ոմանք. Իցէ՞ ոք ՚ի հեթանոսաց որ տեղայցէ։ Եւ ոմանք. իցէ՞ ոք ՚ի կուռս հեթա՛՛։
[11177] Ոմանք. Թէ կացցէ Մովսէս... անձն իմ ընդ դոսա։
[11178] Ոմանք. Եթէ ասասցեն ցքեզ յո՞ ելցուք։
[11179] Ոմանք. Եւ խնդրեցից վրէժ ՚ի նոցանէ։
[11180] Յօրինակին պակասէր. Խնայեսցէ ՚ի քեզ Երուսաղէմ, կամ ո՞ տրտ՛՛։ ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ Տրտմեսցի. նշանակի՝ Ողորմեսցի։ Ոմանք. Եւ ո՞վ տրտմեսցի... կամ ո՞վ դարձցի ՚ի հար՛՛։
[11181] Բազումք. Եւ ցրուեցից զնոսա ՚ի սփիւռս։ Ոսկան. Զի կորուսի զժողովուրդ իմ։
[11182] ՚Ի լուս՛՛. Զինեւ այրիք նոցա. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։ Օրինակ մի. Ա՛ծ ՚ի վերայ նոցա եւ ՚ի վերայ մօրն։ Բազումք. Թշուառութիւն ՚ի մէջօրէի արկի զնովաւ։
[11183] Ոսկան միանգամ դնէ. Վայ ինձ մայր իմ... յանիծողաց իմոց։ Բազումք. Եւ ձգեալ ՚ի դատաստան... եւ ոչ պարտի ոք ինչ ինձ, եւ զօրութիւն իմ պակասեաց։
[11184] Ոմանք. Եթէ ոչ կամիցի առաջի քո։
[11185] Ոմանք. Եւ քաղաք որմն պղնձի։
[11186] Ոմանք. Տաց օտարի փրկանս։ Ուր օրինակ մի. Տաց յաւար ՚ի փրկանս։
[11187] Ոմանք. Յերկիր զոր ոչ գիտիցես. զի հուր վառեալ ՚ի սրտ՛՛։
[11188] Ոմանք. Յարհամարհանաց բանից քոց։
[11189] Ոմանք. Ոչ նստայ յատենի այ՛՛... այլ սարսէի յերեսաց ձեռին... զի լցայ դառնութեամբ։
[11190] Ոմանք. Վասն այսորիկ այսպէս ա՛՛... եւ ոչ դու դարձցիս առ նոսա։
[11191] Ոմանք. Յապրեցուցանել եւ ՚ի փրկել։ Ուր Ոսկան յաւելու. եւ ՚ի փրկել զքեզ։
[11192] ՚Ի գլուխս յայս Ոսկան յաւելու համար 1. *Եւ եղեւ բան Տեառն առ իս, ասելով. Եւ դու։
[11193] ՚Ի բազումս պակասի. * Զի այսպէս ասէ Տէր... ՚ի տեղւոջդ յայդմիկ. եւ վասն մարց։
[11194] Ոմանք. Սրով մեռցին. եւ սովով։ Ուր Ոսկան. սովու սպա՛՛։
[11195] Ոսկան. Մի՛ կոծեսցեն, եւ մի՛ ցետեսցին։
[11196] Ոմանք. ՚Ի վերայ մեռելոց... ՚ի վերայ հօր իւրոյ եւ մօր։
[11197] Ոմանք. Ահաւադիկ ես խա՛՛... առաջի աչաց ձերոց։
[11198] Ոմանք. Եւ ասասցեն քեզ. Ընդէր... կամ որպիսի մեղք զոր մեղաք։
[11199] Ոմանք. Իւրաքանչիւր ըստ հաճայից սրտից... առ ՚ի չլսելոյ ինձ։
[11200] Յօրինակին պակասէր. Զոր ոչ գիտիցէք դուք եւ հարքն։
[11201] Ոմանք. Վասն այնորիկ ահա աւ՛՛։
[11202] Ոմանք. Մերժեցան անդր... անդրէն յերկիր իւրե՛՛։
[11203] Ոմանք. Ահաւադիկ ես առաքեմ։ Յօրինակին. Ձկնորս բազումս՝ ասէ։
[11204] Ոմանք. ՚Ի վերայ ճանապարհաց նոցա։
[11205] Ոմանք. Եւ հատուցից նախ կրկին զանօրէնութիւնս նոցա... եւ անիրաւութեամբք նոցա։
[11206] Ոմանք. Եւ օգնականութիւն իմ. կամ՝ օգնական իմ ես յաւուր չարեաց... սուտ գործեցին հարքն... ՚ի նոցանէն։
[11207] Ոսկան. Եւ ոչ նոքա են աստուածք։
[11208] Ոմանք. Ահաւադիկ ես ցու՛՛։
[11209] Ոմանք. Անդամանդեայ եղե՛՛։
[11210] Ոմանք. ՚Ի ժամանակի յորժամ յիշեսցեն... եւ յանտառս իւրեանց։
[11211] Ոմանք. Մինչեւ յաւիտեանս։
[11212] Ոմանք. Եւ ապաստան լիցի... եւ ապստամբ իցէ։
[11213] Յօրինակին պակասէր. Աղտաղտուկ՝ ուր ոչ երբէք բնակիցին։
[11214] Ոմանք. Ջուրցն ձկտեցուսցէ... յամի երաշտութեան... եւ մի՛ կասեսցի ՚ի տալոյ։
[11215] Ոմանք. Եւ ժողովեաց զոր ոչ։ Յօրինակին. Եղիցի անսգամ։
[11216] Ոմանք. Զաղբեւր ջուրց կենաց։
[11217] Ոմանք. Ահաւասիկ նոքա ասեն։
[11218] Ոմանք. Եւ մի՛ եւս ես ամաչեցից... եւ մի՛ եւս ես զար՛՛։
[11219] Ոմանք. Զպատգամ Տեառն։ Բազումք. Ընդ դրունսդ ընդ այդոսիկ։
[11220] Ոմանք. Բեռն յաւուր շաբա՛՛... ընդ դրունսդ Երուսաղեմի։
[11221] Ոմանք. Առաւել քան զհարս իւրեանց... եւ չընդունելոյ. կամ՝ եւ ընդունել զխրատ։
[11222] Ոմանք. Եւ սրբել զօր շաբաթուց։
[11223] Ոմանք. Եւ ՚ի կողմանց հիւսիւսոյ բերել ողջա՛՛... եւ կնդրուկս մատուցանել օրհն՛՛։
[11224] Ոմանք. Սրբել ինձ զօրն շա՛՛։ Բազումք. Բառնալ բեռն եւ մտանել ընդ դր՛՛։
[11225] Ոմանք. Արի եւ էջ ՚ի տուն։
[11226] Ոմանք. Նա գործէր ՚ի վերայ վիմի։ ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ Վիմաց. նշանակի՝ դրգան։
[11227] Բազումք. Առնել զձեզ տունդ Իսրայէլի։
[11228] Ոմանք. Ազգի կամ թագաւորութեան։
[11229] Ոմանք. ՚Ի չարեաց իւրոց զորոց խօսեցայ... զոր խօսեցայ առնել նոցա։
[11230] Ոմանք. Վախճան խօսեցայ ՚ի վերայ ազգի։
[11231] Ոմանք. Զոր խորհեցայ առնել նոցա։
[11232] Ոմանք. Ահաւադիկ. կամ՝ ահաւասիկ ես նիւթեմ։
[11233] Բազումք. Քաջասցուք, զհետ ապստամ՛՛։ Ոմանք. Եւ իւրաքանչիւր զհաճոյս սրտի իւրեանց չարի։
[11234] Ոմանք. Վասն այնորիկ... լուաւ այսպիսի արհաւիրս... կոյսն Իսրայէլի։
[11235] Բազումք. Ուր ոչ իցէ ճանապարհ գնալոյ։
[11236] Ոմանք. Ամենեքեան որ անցանիցեն ընդ այն։
[11237] Ոմանք. Եւ իբրեւ զհողմն տապա՛՛։
[11238] Ոմանք. Եւ խորհուրդք յիմաստնոյ։
[11239] Ոմանք. Վասն այսորիկ տուր զոր՛՛... եւ եղիցին կանայք նոցա։
[11240] Ոմանք. Եղիցի գուժ ՚ի տունս նոցա. զի ածցես ՚ի վերայ։
[11241] Բազումք. Մի՛ քաւեսցես զանիրաւութիւնս նոցա։
[11242] Ոսկան. Քարսիդայ. եւ ընթերցցիս անդ։
[11243] Բազումք. Որ լուիցէ, հնչեսցեն ա՛՛։
[11244] Ոմանք. Եւ արկանէին ՚ի նմա խունկս։
[11245] Ոմանք. Որդւոյն Ենովմայ։
[11246] ՚Ի բազումս պակասի. Եւ արկից զնոսա տապաստ սրով։
[11247] Ոմանք. Որ անցանիցէ ընդ նա։
[11248] Ոմանք. Զմարմինս ընկերի իւրեանց... զոր պաշարեսցեն զնոսա։
[11249] Ոմանք. Այսպէս խորտակեցից... որ ոչ կարէ միւսանգամ... առ ՚ի չգոյէ տեղւոյ թաղելոյ։
[11250] Բազումք. Տալ զքաղաքդ զայդ ՚ի գլ՛՛։
[11251] Ոմանք. Իբրեւ տեղիք գլորելոց... եւ նուիրեցին նուէրս։
[11252] Ոմանք. Զնա Տէր անդր մար՛՛։
[11253] Ոմանք. Ահաւադիկ ես ածեմ։
[11254] Ոմանք. Եւ իշխան ՚ի տանն Տեառն։
[11255] Բազումք. Եհար Պասքովր... զնա ՚ի վերնադրանն որ է ՚ի դրանն Բե՛՛։
[11256] Բազումք. Եւ եհան... ՚ի վերնադրանէ անտի։
[11257] Ոմանք. Զամենայն զօրութիւն քա՛՛... թագաւորիդ Յուդայ... եւ տարցեն զնոսա ՚ի Բաբելոն։
[11258] Ոմանք. Երթիջիք գերի ՚ի Բա՛՛։
[11259] Ոմանք. Զի դառնութեան բանից... եւ ՚ի թշուառութենէ բողոք... ինձ բանն Տեառն։
[11260] Բազումք. Եւ ոչ կարէի հանդարտել։
[11261] Բազումք. Զինեւ միախուռն ժողովե՛՛։ Ոմանք. Ամենայն որք բարեկամք նորա։
[11262] Ոսկան. Եւ դու Տէր զօրութեանց... զսիրտ եւ զերիկա՛՛։ Ոմանք. Զի քեզ յայտնեցի զա՛՛։
[11263] Ոսկան. ՚Ի ձեռաց չարարարաց։ Ուր օրինակ մի. չարեաց։
[11264] Այլք. Մի՛ եղիցի ուխտադրութեան։
[11265] Ոմանք. Մարդ որ ետ ա՛՛... ծնաւ արու մա՛՛։
[11266] Ոմանք. Եւ ոչ զղջացան։
[11267] Ոմանք. Սպան զիս յարգանդի անդ։
[11268] Բազումք. Բանն որ եղեւ... որդի Մասեայ զքահանայ։
[11269] Ոմանք. Արասցէ Տէր ընդ մեզ՝ ըստ։
[11270] Յօրինակին. Եւ ասէ զնոսա Երեմիա։
[11271] Ոմանք. Զզէնս ձեր պատերազմի... որովք դուք պատե՛՛։
[11272] Ոմանք. ՚Ի քաղաքիդ յայդ, ՚ի մահ՛՛... ՚ի ձեռն Նաբուգո՛՛... որ խնդրիցեն զանձինս դոցա, եւ կոտորիցեն։
[11273] Ոմանք. Երեսաց քոց զճանապարհ կենաց։
[11274] Ոմանք. Որ նստի. կամ՝ նստիցի ՚ի քաղա՛՛... եւ մահու մեռցին. եւ որ ելցէ կացցէ առաջի... ՚ի պարգեւ լիցի։
[11275] Ոսկան. Դատեցէ՛ք ընդ առաւօ՛՛։
[11276] Ոմանք. Ոյք ասէին. Ո՛վ զարհուրեցուսցէ։
[11277] Ոսկան. Անդ զբանսդ զայդ։
[11278] Բազումք. Եւ որ մտանեն ընդ դրունսդ ընդ այդոսիկ։
[11279] Ոմանք. Մի՛ հեղուք ՚ի տեղւոջդ։
[11280] Յօրինակին կրկնի. ՚Ի վերայ ՚ի վերայ տան թա՛՛։ Ոմանք. Յաւերակ ՚ի քաղաքս չբնա՛՛։
[11281] Յօրինակին պակասէր. ՚Ի վերայ քո սատակիչս։
[11282] Ոմանք. Ընդէ՞ր արար Աստուած այդպէս։
[11283] Ոմանք. Եւ ո՛չ տեսանիցէ զեր՛՛։
[11284] Ոմանք. ՚Ի վերայ Սելենայ։
[11285] Ոմանք. Յոր գերեցին զնա... ոչ տեսցէ։
[11286] ՚Ի լուս՛՛. Եւ զվարձս նորա ոչ հա՛՛. համաձայն բազմաց ՚ի բն՛՛։
[11287] Ոմանք. Շինեցեր քեզ տուն։
[11288] Օրինակ մի. Մի՛ թագաւորեսցես, զի զայ՛՛. ըստ որում եւ յօրինակի մերում ՚ի կարգի բնաբանին վասն թէի, դատարկ տեղի թողեալ, ՚ի լուսանցս չակերտիւ նշանակի ՚ի մէջ առնուլ համաձայն բազմաց։ Ոմանք. Եւ զարդարութիւնս. զբարութիւն ոչ։
[11289] Ոմանք. Եւ առնել սպանումն։
[11290] Ոմանք կրկնեն զբանս. Վա՛յ վա՛յ եղբայր. վա՛յ վա՛յ եղբայր, եւ մի՛ կո՛՛։
[11291] Ոմանք. Հեծեսցես ՚ի հասանել քեզ։
[11292] Բազումք. Յաջոյ ձեռին իմում. եւ աստի կորզեցից։
[11293] Ոմանք. Որ նստցի յաթոռ Դաւթի։
[11294] Ոսկան. Ոհ հովիւք։ Ոմանք. Որ ցրուեցին եւ կորուսին։
[11295] Ոմանք. Արդ աւադիկ ես խնդրեցից վրէժս։
[11296] Բազումք. Ուր մերժեցի զնոսա անդր։
[11297] Բազումք. Եւ ոչ զարհուրես՛՛։
[11298] Ոմանք. Եւ եղեն ընթացք նորա չարութիւն։
[11299] Ոմանք. Յովսեդեկ մարգարէ։
[11300] Ոմանք. Եղիցին ճանապարհք նոցա նոցին գայթագղութիւն միգի։
[11301] Ոսկան. Զի մարգարէանային ՚ի ձե՛՛։
[11302] Ոսկան. Առ ՚ի դառնալոյ իւրաքանչիւր։
[11303] Ոմանք. Եւ արբուցից նոցա ջուր։
[11304] Բազումք. Զրաբանեն դոքա ձեզ. զտեսիլ սրտից։
[11305] Բազումք. Շարժմամբ ելցէ ՚ի վերայ ամբ՛՛։
[11306] Ոմանք. Եթէ կացեալ էր ՚ի հաստատութեան իմում, եւ ուսուցեալ էր զբանս... ՚ի գնացից իւրեանց չարեաց։ Ուր Ոսկան. Եւ լուեալ էր զբանս իմ։
[11307] ՚Ի լուս՛՛. Տէր մերձաւոր եմ ես. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։
[11308] Բազումք. Ես ո՞չ լնուցում, ասէ։
[11309] Բազումք. Զինչ խօսէին մարգարէքն... յերազեցաւ ինձ։
[11310] Բազումք. Մոռանալ ժողովրդեան... երազովք իւրեանց... հարքն նոցա զանուն։ ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ զօրէնս. նշանակի՝ զանուն։
[11311] Ոմանք. Երազն իցէ՝ պատմեսցէ զբան իւր... առ ցորենով, ասէ Տէր։
[11312] Ոմանք. Ո՞չ ապաքէն նոյնպէս. կամ՝ այսպէս բանք իմ։
[11313] Ոմանք յաւելուածով այսպէս ունին. Զերազս ստութեան... եւ պատմեն զամենայն, եւ մոլո՛՛... ստութեամբ իւրեանց. եւ մոլորութեամբ իւրեանց. եւ ես... ինչ ոչ օգտեցին. կամ՝ օգտեսցին։
[11314] Բազումք. Որ ասիցէ թէ առած Տեառն. խնդրեցից։
[11315] Ոմանք. Եւ դարձուցանէք զբանս։
[11316] Ոմանք. Ասասջիք ցմարգարէսն։
[11317] Բազումք. Փոխանակ զի ասացէք զբա՛՛... ասէ մի՛ ասէք առած Տեառն։
[11318] Ոմանք. Ահաւադիկ ես առից։
[11319] Բազումք. Եցոյց ինձ Տէր։ Ոմանք. Յեքոնիա որդի... եւ զմեծամեծս Երուսաղեմի։
[11320] Բազումք. Կողով մի քաղցր յոյժ թզոյ... որ ոչ ուտիցի ՚ի ժանտութենէ թզոյ։
[11321] Բազումք. Իբրեւ զթուզ քաղցր։
[11322] ՚Ի բազումս պակասի. Եւ ոչ քակեցից. եւ տնկեցից զնոսա, եւ ոչ խլեցից։
[11323] Ոսկան. Եւ զմնացորդսդ Երուսաղեմի երկրիդ այդորիկ։
[11324] Բազումք. Եւ տաց զդոսա ՚ի ցրումն ընդ ամենայն թագաւորութիւնս... մերժեցից զդոսա անդր։
[11325] Բազումք. ՚Ի դոսա սուր եւ սով... պակասեսցեն յերկրիդ։
[11326] Ոսկան. Առաջին է Նաբուգո՛՛։
[11327] Ոմանք. Զբանս զոր խօսեցաւ։
[11328] Բազումք. Ականջովք ձերովք։
[11329] Ոմանք. Զոր ետու հարցն ձերոց։
[11330] Բազումք. Ամենայն ազգաց շուրջ զդո՛՛։
[11331] Բազումք. Եղիցի ամենայն երկիրդ։
[11332] Ոմանք. Խնդրեցից վրէժ ՚ի... ըստ անօրէնութեան նոցա։
[11333] Ոմանք. Զոր խօսեցայ վասն նոցա։
[11334] Ոմանք. Ըստ սատարութեան նոցա, եւ ըստ գործոց ձե՛՛։
[11335] Ոմանք. Այսպէս ասաց ցիս... անապակի այսորիկ... առ որս ես առաքեցից զքեզ։
[11336] Ոմանք. Առաքեցից ՚ի մէջ նոցա։
[11337] Ոմանք. Փարաւոնի արքային եւ Ե՛՛։
[11338] Ոմանք. Խառնաղանճ զօրաց նորա։
[11339] Ոմանք. Օթագայելոցն յանա՛՛։
[11340] Ոսկան. Ելամայ. եւ ամենայն թագաւորացն Մարաց։
[11341] Բազումք ՚ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ Սիսակ. նշանակեն՝ Արշակ։
[11342] Բազումք. Եւ մի կանգնիցէք... զոր ես ա՛՛։
[11343] Ոմանք. Զի ահա ՚ի քաղաքն յորում... արարի սկիզբն... ոչ սրբիցիք զի սուր կոչեցից ես։
[11344] Ոմանք. Իբրեւ կթող տայցեն պատասխանի... բնակչաց երկրի։
[11345] Ոմանք. ՚Ի կողմանս երկրին։
[11346] Ոմանք. ՚Ի ծագաց երկրի։
[11347] Ոմանք. Եւ փրկութիւն խոյոցն մաք՛՛։
[11348] Ոմանք. Եւ սպառեաց Տէր։
[11349] Ոմանք. Թողին որպէս առեւծ... եւ եղեւ երկիր նոցա անապատ։ Յօրինակին. Առեւծ զկորի իւր։
[11350] Ոմանք. Ամենայն Յուդայ, ոյք գայցեն։
[11351] Յոմանս պակասի. Եւ մեղմացայց ես ՚ի չար։
[11352] Ոմանք. Եւ լսել բանից... զոր ես առաքեմ առ ձեզ։
[11353] Ոմանք. Եւ զքաղաքդ տաց յանէծս ամենայն երկրի։
[11354] Ոմանք. Եթէ իբրեւ զՍելովն եղի՛՛։
[11355] Ոմանք. Զբանսն զայնոսիկ։
[11356] Բազումք. Զճանապարհս ձեր եւ զգնացս ձեր... ՚ի չարեացն զոր խօսեցաւ։
[11357] Բազումք. Եւ ես ահաւասիկ... որպէս ձեր օգուտ եւ լաւ իցէ։
[11358] Ոմանք. Ցքահանայսն եւ ցմարգարէսն. ո՛չ է... դատաստան մահու առնդ այդմիկ. զի յանուն Տեառն խօ՛՛։
[11359] Ոմանք. Ցամենայն ժողովն ժողովրդեանն։
[11360] Ոմանք. Իբրեւ զանտառս մայր՛՛։
[11361] Ոմանք. Չարիս մեծամեծս յան՛՛։
[11362] Ոմանք. Որդի Սամնեայ ՚ի Կա՛՛։
[11363] Ոմանք. Եւ որ ընդ նմա յԵ՛՛։
[11364] Ոմանք. Եւ սպան զնա սրով։ Ոսկան. Եւ ընկեցին ՚ի շի՛՛։
[11365] Ոմանք. Որդւոյ Սափանիայ... մատնեսցի ժողովրդեանն։
[11366] Ոմանք. Յովսիայ թագաւորի Յուդայ։
[11367] Բազումք. Եւ առաքեսցես զայն առ։
[11368] ՚Ի բազումս պակասի. Եւ բազկաւ իւրով բար՛՛։ Ուր օրինակ մի. Եւ բազկաւ իմով։
[11369] Ոմանք. Եւ ծառայեսցեն նմա։ ՚Ի բազումս պակասի. Երկրի նորա, եւ նորա։
[11370] Ոսկան. Որ ոչ ծառայեսցէ Նա՛՛։ Բազումք. ՚Ի վերայ ազգին այնորիկ։
[11371] Ոմանք. Եւ հաւհմայից ձերոց... եւ որք ասեն։ Ուր Ոսկան. եւ հմայից ձերոց։
[11372] Այլք. Եւ կայցէ. կամ՝ կացցէ նմա։ Ոմանք. Եւ գործեսցէ զնա։
[11373] Ոսկան. Դու եւ ժողովուրդ քո սր՛՛։ Ոմանք. Եւ ժողովուրդ ձեր... որպէս խօսեցաւ... որ ոչ ծառայեսցէ։
[11374] Ոմանք. Եւ մի՛ լսէք... որ ասեն ցձեզ թէ։
[11375] Ոմանք. Առ ՚ի կորուսանել զձեզ։
[11376] Բազումք. Բաբելացւոց. եւ կեցէք։
[11377] Ոմանք. Եւ եթէ մարգարէք... բան Տեառն ՚ի նոսա... Այլ վասն չերթալոց սպա՛՛։ Ուր Ոսկան. չերթելոց սպա՛՛։
[11378] Ոմանք. Եւ վասն մենքենովթացն։
[11379] Ոմանք. Մինչեւ յաւուր յորում։
[11380] Ոմանք. Սկզբան թագաւորութեանն Յովակիմայ ար՛՛։
[11381] Օրինակ մի. ՚Ի տունդ յայդ զամենայն սպ՛՛։
[11382] Բազումք. Հաստատեսցէ զբան քո։
[11383] Ոմանք. Զպատգամ Տեառն։
[11384] Ոսկան. Յառաջ քան զիս, եւ յառաջ քան զքեզ յա՛՛։
[11385] Ոմանք. Եւ լինիցի բան մարգարէին. ծանիցես։ Բազումք. Առաքեաց նոցա Տէր հաւատարմութեամբ։
[11386] Ոմանք. Խօսեաց ընդ Անանիայի։ Յօրինակին պակասէր. Այսպէս ասէ Տէր. Անուրս։
[11387] Օրինակ մի. ՑԱնանիայ սուտ մարգարէ... եւ դու զուր յուսա՛՛։
[11388] Ոմանք. Վասն այսորիկ... յերեսաց երկրէդ։ Ոսկան. Արձակեցից զքեզ յերեսաց։
[11389] Ոսկան. Եւ արուեստաւորաց եւ կալանաւորա՛՛։
[11390] Ոմանք. ՚Ի ձեռն Եղամեայ որդւոյ Սափա՛՛։
[11391] Ոսկան. Եւ մի՛ նուազեսջիք։
[11392] Բազումք. Յորժամ մերձիցէ Բաբելոնի լնուլ եւ՛՛։ Ուր Ոսկան. Մերձ իցէ ՚ի Բաբիլօն ՚ի լնուլ։ Յօրինակին պակասէր. Զբանս իմ զբարիս։
[11393] Ոմանք. Եւ խորհեցայ ՚ի վերայ ձեր... տալ ձեզ յետ այդո՛՛։
[11394] Ոմանք. Ուր ցրուեցից զձեզ անդր։
[11395] Ոմանք. Զի ասացէք թէ կացոյց։
[11396] Ոմանք. Ես առաքեմ ՚ի ձեզ սով։ Ոսկան. Եւ արարից զնոսա իբրեւ։
[11397] Ոմանք. Հալածեցից զդոսա սրով... եւ տաց զդոսա... ուր ցրուեցի զնոսա անդր։
[11398] Օրինակ մի. Փոխանակ զի ոչ լուան ձայնի իմում, ասէ։
[11399] Ոմանք. Աքիաբայ որդւոյ Կովղիա... որ մարգարէանան ձեզ յա՛՛։ Աստանօր ոմանք ՚ի լուսանցս նշանակեն այսպէս. Ծերքն Շուշանայ են սոքա, զորս անուանէ։
[11400] Ոմանք. Արասցէ քեզ Տէր որ արար Սեդեկիայ... զոր տապակեաց արքայ Նաբուգոդոնոսոր ՚ի հուր։
[11401] Ոմանք. Վասն զի գործեցին անդ զանօ՛՛... եւ շնացին ընդ կանայս։ Օրինակ մի. Իրաւագէտ եւ վկայեմ։
[11402] Ոմանք. Առ ամենայն ժողովուրդն իմ. եւ ես։
[11403] Ոմանք. Յարգելան վերնադրանդն։
[11404] Ոսկան. Առ ամենայն գերիսն։
[11405] Ոմանք. Արարից հանդէս ՚ի վերայ ամենայն Եղ՚եմացւոց։
[11406] Ոսկան. Զամենայն բան զոր ետու։
[11407] Ոմանք. Իսրայէլի եւ Յուդայ՝ ասէ Տէր... յերկիրդ զոր ետու։
[11408] Ոմանք. Եւ ձայն ահեղ գուժի։
[11409] Ոմանք. Թէ ծնաւ ուրեք արու... ՚ի գոյն դալկան։
[11410] Ոսկան. Վա՛յ զի մեծ է օրն այն։
[11411] Բազումք. Եւ եղիցի յաւուր յայն՛՛։
[11412] Ոմանք. Զի ահաւադիկ ես փր՛՛... որ զարհուրեցուցանիցէ։ Բազումք. Եւ բարեկեցիկ լիցի։
[11413] Ոմանք. Յորոց ցրուեցի զքեզ անդ։
[11414] Ոմանք. Եւ ՚ի ցաւս բժշկեցար։
[11415] Բազումք. Ո՛չ գտանիցէ զնա։
[11416] Բազումք. Ահաւադիկ ես դար՛՛... ըստ իրաւանց իմոց կանգնեսցի։
[11417] Ոմանք. Եւ ձայնք խաղալկաց... եւ մի՛ նուաղեսցին։
[11418] Ոմանք. Ել ցասմամբ. եւ բարկութիւն։
[11419] Ոսկան. ՚Ի վախճանի աւուրց ծանիջիք զայն։
[11420] Բազումք. Գտի տապ յանապատի։
[11421] Ոսկան. ՚Ի սէր յաւիտենական։
[11422] Բազումք. Զթմբուկ, եւ ելցես։
[11423] Ոմանք. Ուրախ եղերուք եւ գո՛՛։
[11424] Ոմանք. Ահաւադիկ ես ածից... եւ կաղն եւ յղին։ Ոսկան. ՚Ի ծագաց երկրի ՚ի տօն պասեքի։
[11425] Ոմանք. Հանգուցեալ ՚ի վերայ ջուրց։
[11426] Ոմանք. Զպատգամ Տեառն... որ հովուեացն զԻսրայէլ՝ ժողովեսցէ զնա. եւ պահեսցէ զնոսա։
[11427] Ոմանք. ՚Ի լերինս Սիոնի... ՚ի բարութիւն Տեառն։
[11428] Բազումք. Իմովք բարութեամբք։
[11429] Ոմանք. Լսելով լուայ զող՛՛... եւ խրատեցայ, եւ ո՛չ ուսայց իբրեւ։
[11430] Ոմանք. ՚Ի վերայ ամուր ամօթոյն իմոյ։
[11431] Ոմանք. Եթէ որդի սիրելի... փութացայց յաղագս նորա։
[11432] Ոմանք. ՚Ի քաղաքս քո սգացեալ։
[11433] Ոմանք. ՚Ի ձեռատունկն նորա փրկութեամբ շրջեսցին։
[11434] Ոմանք. Յաւուրս յայնոսիկ մի՛ եւս ասասցեն։ Ոսկան. Եւ որդւոց ատամունք առան։
[11435] Բազումք. Եւ որ ուտիցէ զազոխն։
[11436] Ոմանք. Ուխտին զոր եդի ընդ հարս։
[11437] Յօրինակին պակասէր. Զի քիչ եղէց անօրէ՛՛։ Ուր բազումք. անիրաւութեանց նոցա։
[11438] Ոմանք. Եւ եթէ դադարեսցեն։
[11439] Բազումք. Անամայելի մինչեւ ՚ի դուռն։
[11440] ՚Ի լուս՛՛. Մինչեւ ցդրունս Գարեբայ։
[11441] Ոմանք. Ձորն Փագադիմայ... մինչեւ յանկիւն դրան... եւ մի՛ եւս խլեսցի եւ քակեսցի. եւ մի՛ եւս մինչեւ։
[11442] Բազումք. Ամենայն ութուտասներորդ էր Նաբու՛՛։ Ուր Ոսկան. Այն է ամ ութնուտասներորդ Նաբուգո՛՛։
[11443] Օրինակ մի. Եւ յայնժամ զօրք ար՛՛։
[11444] Բազումք յաւելուն. Արգելն զնա արքայ Սեդեկիա... ահաւադիկ ես տամ։
[11445] Ոմանք. Առնուլ ՚ի ստացուածս։
[11446] Ոմանք. Որ յԱնաթովթ։
[11447] Ոմանք. Առի զմուրհակս ստացուածոցն։
[11448] Ոմանք. Եւ առաջի ամենայն Հրէիցն։
[11449] Ոմանք. Եւ զմուրհակ ստացուածոցն... ՚ի խեցեղէն աման զի։
[11450] Ոմանք. Զմուրհակս ստացուածոցն զԲա՛՛։
[11451] Ոմանք. Որ ծածկեսցի ՚ի քէն։
[11452] Ոմանք. Զմեղս հարանց ՚ի ծոց։
[11453] Ոմանք. Տալ սոցա զերկիր։
[11454] Բազումք. Եւ արարին պատահել։
[11455] Ոմանք. Վասն այնորիկ այսպէս ասէ... եւ առցեն զդա։
[11456] Ոմանք. ՚Ի բարկութիւն իմ եւ ՚ի սրտմտութիւն էր... յօր օրէ շինեցին։
[11457] Ոմանք. Եւ արք Յուդայ, եւ։
[11458] Ոսկան զբան վերոգրեալ համարոյն աստ մուծանէ. Զթիկունս մարգարէք իւրեանց, եւ ոչ զե՛՛։
[11459] Ոմանք. Յորոյ վերայ կոչեցաւ անուն իմ։
[11460] Օրինակ մի. Մատուցանել զորդիս եւ զդստերս։
[11461] Ոմանք. Թէ մատնեսցի ՚ի ձեռս։
[11462] Բազումք. Ուր ցրուեցի զնոսա անդր։
[11463] Ոմանք. Աւուրս ՚ի բարութեան իւրեանց։
[11464] Բազումք. Ագարակս յերկրիդ յայդմիկ։
[11465] Ոմանք. Եւ գրեսցես մուրհակս։ ՚Ի լուս՛՛. Եւ կնքեսցեն եւ կացուսցեն. համաձայն ոմանց ՚ի բն՛՛։
[11466] Ոմանք. Արքային Յուդայ. քակելոց ՚ի մահարձանս։
[11467] Օրինակ մի. Մարտնչել ընդ քաղաքացիս, եւ լն՛՛։ Ոմանք. Եւ դարձուցի զերեսս իմ... չարութեան նոցա։
[11468] Ոմանք. Յամենայն անիրաւութեանց նոցա։
[11469] Ոմանք. Եւ դառնասցին ՚ի վերայ ամենայն բար՛՛։
[11470] Ոմանք. Եւ առ ՚ի չգոյէ անասնոյ։
[11471] Ոմանք. Եղիցի ՚ի յաւերակ տեղ՛՛։
[11472] Ոմանք. Եւ յերկիրն Բենիամինի, եւ որ շուրջ զԵրուսաղեմաւ, ՚ի քաղաքս։
[11473] Բազումք. Խօսեցայ ՚ի վերայ տանն Իսրայէլի։
[11474] Օրինակ մի. Եւ ՚ի ժամուն յայնմիկ ծագե՛՛։
[11475] Ոմանք. Զոր կոչեսցէ դմա Տէր։
[11476] Բազումք. Եւ քահանայիցն Ղեւտացւոց։
[11477] Ոսկան. Զորս ընտրեաց Տէր. մեր՛՛։
[11478] Ոսկան. Եւ ամենայն զօր նորա. եւ ամենայն եր՛՛։ Բազումք. Մարտնչել ընդ Երուսաղեմի։
[11479] Բազումք. Այլ լո՛ւր զպատգամ։
[11480] Ոմանք. Որ եղեն յառաջագոյն զքեզ... խօսեցայ ես՝ ասէ Տէր։
[11481] Բազումք. Եւ մի՛ ծառայել առն յազ՛՛։
[11482] Ոսկան. Թէ յորժամ եօթն ամ լցցի։ Ոմանք. Որ վաճառիցի քեզ... զնա ազատ ՚ի քէն։
[11483] Ոմանք. Յորոյ վերայ կոչեցեալ է. կամ՝ կոչեցաւ անուն իմ։
[11484] Ոսկան. Ազատս հոգոց ձերոց։
[11485] Յօրինակին պակասէր. Կոչեցից ձեզ արձակուրդ։ Ուր ոմանք. կոչեցից զձեզ արձա՛՛։
[11486] Ոմանք. Յօշուածոց նորա. (19) զիշխանսն Երուսաղեմի, եւ զներ՛՛։
[11487] Ոմանք. ՚Ի ձեռս թշնամեաց իւրե՛՛։
[11488] Ոմանք. Եւ դարձուցից զնոսա անդրէն... եւ զքաղաքն Յուդայ տաց։
[11489] Ոսկան. ՚Ի տուն Ռեքաբիմայ։
[11490] Ոմանք. Զորդի Երեմիայի որդւոյ Քաբասինայ։
[11491] Ոմանք. ՚Ի դահղիճ որդւոցն... ապարանիցն Մաասիայ։
[11492] Անունս. Ռեքեբայ, յօրինակին այլ եւ այլ եղանակաւ գրեալ էր. Ռեքեբայ. կամ. Ռեքաբայ. եւ կամ՝ Ռաքեբայ. զոր մեք յամենայնի միապէս եդաք։
[11493] Ոսկան. Եւ մի՛ սերմանիցէք սերմանիս։ Ոմանք. Եւ մի՛ տնկիցէք այգիս... բնակեցէք զամենայն աւ՛՛... զի կեցցէք աւ՛՛։
[11494] Յայլս պակասի. Եւ լուաք բարբառոյ Յովնա՛՛։ Ոմանք. Եւ ուստերք մեր եւ դս՛՛։
[11495] Բազումք. Այլ եւ այգիք եւ անդք։
[11496] Ոմանք. Եւ ասա՛ ցայր Յու՛՛։
[11497] Ոսկան. Եւ լաւագոյնս արարէք զսիրտս ձեր։ Ոմանք. Եւ բնակեցէք յերկրիդ... եւ խոնարհեցուցէք զունկն ձեր։
[11498] Ոսկան. Այդ ոչ լուաւ ինձ։
[11499] Ոմանք. Ահաւասիկ ես ածից... եւ կոչեցի զնոսա։
[11500] Ոմանք. Ռեքաբայ յանդիմանակաց. կամ՝ յանդիմանակաց առաջի իմ։
[11501] Ոմանք. Յաւուրսն Յովսիայ արքայի Յուդայ մինչեւ։
[11502] Ոմանք. Անիրաւութեան եւ մեղաց նոցա։
[11503] Յօրինակին. Երեմա Բարուքայ։
[11504] Ոմանք. Յաւուրս պահոց։
[11505] Ոմանք. ՚Ի վերայ ժողովրդեանդ այդմիկ։
[11506] Ոսկան. Ընթեռնլով ՚ի մատենէն զպատգամս։
[11507] Օրինակ մի. Ժողովեցաւ ՚ի սրահն առաջի Տեառն... յԵրուսաղէմ եւ ՚ի տունն Յուդայ։ Ոսկան. Ժողովուրդն յԵրուսաղէմ։
[11508] Ոմանք. Եղիսամ դպրապետ... եւ Նաթան որդի Աքոբո՛՛։
[11509] Ոմանք. Պատմեաց նորա Միքէ զամենայն բանս... յականջս ժողովր՛՛։
[11510] Ոմանք. Նաթանայ որդւոյ Սեմելեայ։
[11511] Ոմանք. Զամենայն զպատգամս Տեառն։
[11512] Բազումք. Գրեցի ՚ի մատենիս սեւակաւ։
[11513] Ոմանք. Եւ ոք մի՛ գիտասցէ։
[11514] Ոմանք. Երիս կամ չորս էջս. կտրեաց զայն զմիլանաւ։
[11515] Ոմանք. Եւ Գաղիա եւ Գամաղիա։
[11516] Ոմանք. Եւ Սելեմիայ որդւոյ Տաբդիէլի, ունել։
[11517] Ոմանք. Որ էր յառաջնում քար՛՛։
[11518] Յայլս պակասի. Եւ ջնջելով ջնջեսցէ... եւ պակաս ա՛՛։
[11519] Ոմանք. Վասն այդորիկ այսպէս... մի՛ մնասցէ նմա որ նս՛՛... եւ ՚ի գիշերի ՚ի ցրտոյ։
[11520] Ոմանք. Որդի Ներեայ դպրապետն... յաւելան ՚ի նոյն աւելի քան զայնս։
[11521] Ոմանք. ԶՅովաքազ զորդի Սելեմիայ, եւ։
[11522] Յօրինակին. Այսպէս ասասջիր ցարքայն Յու՛՛։
[11523] Ոմանք. Որ մարտնչին. կամ՝ մարտնչիցին ընդ ձեզ... որ մնասցեն ՚ի։ Ոսկան. Խոցեալքն որ մնասցեն։
[11524] Ոմանք. Իբրեւ մերձեցաւ զօրն Քաղ՛՛։
[11525] Ոմանք. Դնել անդ բաժին։
[11526] Ոմանք. Առ որ. կամ՝ առ որում մտեալ էր նորա... Սարու որդի Սեմելիայ։
[11527] Ոմանք. Չերթամ փախստական առ։
[11528] Ոմանք. ՚Ի տուն յԱյերինովթն։
[11529] Բազումք. Նկանակ մի հաց ՚ի հացարարացն, մինչեւ։
[11530] Այլք. Եւ Յովաքազ որդի Սելեմիայ, եւ։
[11531] Ոմանք. Բաբելացւոց, եւ առցէ զդա։
[11532] Ոմանք. Ընդ նոսա ըստ բանիցս ըստ այսոցիկ... ընդ ժողովրդեանն, այլ չարիս։
[11533] Ոմանք. Ահաւասիկ կայ ՚ի ձեռս ձեր։
[11534] Ոմանք. Որ է ՚ի սրահի բան՛՛։
[11535] Ոմանք. Եւ լուաւ Աբդեմելէք... եւ էր ինքն յապարանս։
[11536] Ոսկան. Սպանանել զայրն յերեսաց սովուս։
[11537] Ոմանք. Եւ ա՛ռ անտի կապերտս հինս. եւ ընկէց։
[11538] Ոմանք. Եւ զբուրդդ ընդ անթ՛՛։
[11539] Ոմանք. ՚Ի տուն Ասաղիմայն. կամ՝ Ասաղիայն... հարցանեմ ինչ զքեզ բան... զբանն զայն յինէն։
[11540] Ոսկան. Ոչ անսայցես ինձ։
[11541] ՚Ի լուս՛՛. Որ արար մեզ զշնորհս զայս. համաձայն ոմանց ՚ի բն՛՛։ Ոմանք. Եւ կամ թէ իցէ մատնեցից զքեզ ՚ի ձեռս արանց։
[11542] Ոմանք. Առ զօրավարս արքային։
[11543] Ոմանք. Եւ այրեսցեն զսա հրով։
[11544] Ոմանք. Բանք ինչ են առ Հրէայսն... եւ ձաղեսցեն զիս։
[11545] Ոմանք. Բայց լուր զպատգամս Տեառն։
[11546] Ոմանք. ՚Ի ձեռաց նոցա. զի ՚ի ձեռս արքային Բաբելացւոց։
[11547] Ոմանք. ՚Ի բանիցդ այտի յայդցանէ։ Ուր Ոսկան. ՚ի բանիցդ յայդցանէ։
[11548] Ոմանք. Արկի գութ առաջի... ՚ի տան Յովնաթանայ։ Յօրինակին պակասէր. Զի մի՛ դարձուսցէ զիս։
[11549] Ոմանք. Եւ մտին ամենայն զօրք ար՛՛... ՚ի դրանն միջնում... Սամագադ, Նաբուսարսեքիմ, Ռափսարիմ։
[11550] Ոմանք. Եւ զօրք պատերազմողք փախ՛՛։
[11551] Ոմանք. Եւ զհետ եղեն նորա զօրավարք Քաղդէաց՛՛։
[11552] Ոմանք. Եւ զպարիսպսն Երուսաղեմի։
[11553] Ոմանք. Եւ զսինլքեալսն ժողովրդեանն։
[11554] Ոմանք. Որոյ ոչինչ գոյր... անդէն յերկրին Յուդայ... այգիս եւ ջրարբս յաւուր յայ՛՛։
[11555] Ոմանք. ՚Ի ձեռս Նաբուզարդան դահճապետի։
[11556] Ոմանք. Զոր ինչ ասասցէ քեզ։
[11557] Ոմանք. Եւ Նաբուսազան... եւ Ռոբմոգ. կամ՝ Ռաբմագ. կամ՝ Ռոբոսմոգ։
[11558] Ոմանք. Ես ածեմ զբանն իմ... առաջի երեսաց քոց յաւուր յայն՛՛։
[11559] Ոմանք. Յորոց դու երկնչիցիս յերեսաց։
[11560] Ոսկան. Կապեալ ձեռնակապօք։
[11561] Բազումք. Տէր Աստուած քո բարբառե՛՛։
[11562] Ոմանք. Եւ ած արար... եւ եղեւ ձեզ բանդ այդ։
[11563] Ոմանք. ՚Ի ձեռակապանացդ որ են ՚ի ձեռս քո... առաջի քո ՚ի բարիս։
[11564] Ոմանք. Հաճութեան աչաց քոց երթ յո երթիցես։
[11565] Բազումք. Ժողովրդեան երկրին մնացելոյ։
[11566] Ոմանք. Եւ յաղքատաց երկրին զոր ոչ խա՛՛։
[11567] Ոմանք. Եւ Սարա. կամ՝ Սարեմ որդի... եւ որդի Քովփերի որդւոյն Ետսփատայ։
[11568] Ոմանք. Այլ բնակեցա՛յք յերկրիս։ Ուր Ոսկան. բնակեցարո՛ւք։
[11569] Այլք. Եւ որք յամենայն երկրի։
[11570] Ոմանք. Ուր եւ ցրուեցան անդր։
[11571] Բազումք. Զի Բարելիս թագաւոր որդ՛՛։
[11572] Յօրինակին անունս՝ Յովնան, ուրեք ուրեք գրի եւ՝ Յովանան։
[11573] Ոմանք. Եւ եսպան զնա, զոր կա՛՛։
[11574] Ոսկան. Յերկրորդում աւուր յետ սպանանելոյ անդ։ Ոմանք. Եւ ոք ոչ գիտէր։
[11575] Ոմանք. ՚Ի Սիքիմայ, եւ ՚ի Սմայելէ, եւ ՚ի Շամր՛՛։ Ուր Ոսկան. ՚ի Սելովմայ, եւ ՚ի Շամր՛՛։
[11576] Ոմանք. Ել Իսմայէլ... մերձեցաւ առ նոսա. ասէ. Մտէք առ։
[11577] Ոմանք. Եւ արքն որ էին ընդ նմա։
[11578] Ոմանք. Զի գոն մեր գանձք։ ՚Ի լուս՛՛. Ցորեան եւ գինի, մեղր. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։
[11579] Ոմանք. Եւ ՚ի ջրհորն... Իսմայէլ զմարմինս արանցն զորս կո՛՛։
[11580] Ոմանք. Եւ կանխեաց... ընդ առաւօտն։
[11581] Բազումք. Եւ ամենայն զօրաւորք արանցն որ ընդ։
[11582] Ոմանք. Զամենայն զօրականս իւրեանց... որ ՚ի Գաբաւոն էին։
[11583] Ոմանք. Եւ դարձան առ նա ամենայն։
[11584] ՚Ի լուս՛՛. Եւ զկանայս եւ զարս, եւ զներ՛՛. համաձայն բազմաց ՚ի բն՛՛։
[11585] Ոսկան. Եւ գնացին եւ նստան յեր՛՛։ Ոմանք. Յերկրին Բերութքամամայ։
[11586] Յօրինակին. ՚Ի վերայ երկրի։
[11587] Բազումք. Զճանապարհ ընդ որ։
[11588] Բազումք. Աւադիկ ես կացից։ Ոմանք. Եղիցի որ ինչ բան։
[11589] Ոսկան. Առաքեմք զքեզ. հնազանդիմք. զի բարի ե՛՛։ Ոմանք. Ձայնի Տեառն Աստուծոյ մերում։
[11590] Ոմանք. Մինչեւ ՚ի մեծամեծս։
[11591] Ոմանք. ՚Ի չարեացն զորս ասացի։
[11592] Ոմանք. Զարհուրեալք էք յե՛՛... փրկել զձեզ։
[11593] Ոմանք. Ողորմեցայց ձեզ յերկիր ձեր, եւ դար՛՛։ Ուր Ոսկան. Յերկրի ձերում։
[11594] Ոսկան. Եւ հացի ոչ քաղցիցուք։
[11595] Այլք. Եւ անդ բնակել։
[11596] Բազումք. Յորմէ կասկածէիք։
[11597] Ոմանք. Եւ եղիցին ամենայն արք... մտանել եւ բնակել անդ։
[11598] Ոմանք. ՚Ի մտանել ձեզ յԵգի՛՛։
[11599] Ոսկան. Յորմէ խօսեցաւ Տէր։ Ոմանք. Դնեմ ես ձեզ այսօր։
[11600] Ոմանք. Զի չարիս գործէք... խօսեսցի ընդ մեզ։
[11601] Ոսկան. Մտանել եւ բնակիլ։
[11602] Ոմանք. Ցրուեալ էին անդ։
[11603] Ոմանք. Եւ զկանայս եւ զմանկտի... առ Գոդողիայ որդւոյ Աքիկամայ որդւոյ Սափատայ։
[11604] Ոմանք. Յաղիւսադրան ՚ի թաքստեան։
[11605] Ոմանք. Եւ ասա՛ ցնոսա... Տէր Աստուած Իսրայէլի։ Ոսկան. Զորս ծածկեցի։
[11606] Ոմանք. Հարցէ զերկիրդ Եգիպտոսի։
[11607] Ոմանք. ՚Ի տունս աստուածոց... որպէս որոնէ հովիւ։
[11608] Ոմանք. Որ յերկրիդ Եգիպտաց՛՛։
[11609] Ոմանք. Բանն որ եղեւ... եւ յերկիրն Պաթուրէս։
[11610] Ոմանք. Արարին առ ՚ի դառնա՛՛։
[11611] Բազումք. Զամենայն ծառայս իմ։
[11612] Այլք. Սրտմտութիւն բարկութեան իմոյ։
[11613] Բազումք. Եւ զմանկունս ստնդիայս ՚ի միջոյ։
[11614] Ոմանք. Մտէք բնակել անդր։
[11615] Ոմանք. Յերկրին Յուդայ։
[11616] Ոմանք. Ահաւադիկ ես հաս՛՛... զամենայն Յուդա։
[11617] Ոմանք. Զմնացորդսն Յուդայ, որպէս եղեն ՚ի մտանել յեր՛՛։
[11618] Ոմանք. Նստին յերկրին Եգ՛՛։
[11619] Ոմանք. ՚Ի մնացորդացն Յուդայ... յերկրին Ե՛՛։
[11620] Ոմանք. Եւ նուիրել նուէրս։ Ոսկան. Եւ ՚ի քաղաքս Յուդայ։
[11621] Ոմանք. Յարկանել խունկս տիկ՛՛։
[11622] Յօրինակին պակասէր. Ժողովրդեանն հանդերձ կանամբքն, եւ ամենայն ժողովրդեանն որ ետուն նմա։
[11623] Ոմանք. Զոր արկանէք ՚ի քաղաքսն։
[11624] Ոմանք. Յերեսաց չարեաց իրաց... երկիրդ ձեր աւե՛՛։
[11625] Ոմանք. Որպէս եւ այսօր։
[11626] Բազումք. Ցամենայն ժողովուրդն։
[11627] Ոմանք. Տիկնոջն երկնից... զուխտսն ձեր։
[11628] Բազումք. Յամենայն երկրիս Եգիպտացւոց։
[11629] Ոմանք. Եւ որ բնակեալ են յերկ՛՛։
[11630] Ոմանք. Որ բնակեալ էին յերկրիդ։
[11631] Ոմանք. Թէ կալով կացցեն։
[11632] Օրինակ մի. Զփարաւոն Վայ Փառ արքայ Ե՛՛... ՚ի ձեռս թշնամեաց իւրոց։
[11633] Ոմանք. Ննջեցի հեծութեամբ։
[11634] Ոմանք. Եւ զոր ես տնկեցից։
[11635] Ոմանք. Ուր երթիցես անդր։
[11636] Օրինակ մի. Փարաւոնի Ներքաբովայ։
[11637] ՚Ի բազումս պակասի. Եւ վահանս. մատերուք ՚ի պա՛՛։ Յօրինակի մերում եւ եթ հարցական ոլորակաւ դնին բառքս. Առէ՞ք. (4) կազմեցէ՞ք. հեծարո՞ւք. եւ այլն. զորս այլք շեշտոլորիւ դնեն ՚ի հրամայական եղանակաւ։
[11638] Ոմանք. Դի՛ք զսաղաւարտս։
[11639] Ոսկան. Դոքա աւադիկ զար՛՛։ Ոմանք. ՚Ի նոցանէ պատեալքն։
[11640] Բազումք. Կուտակեալ զջուրս ջուրբք։
[11641] Ոսկան. Ջուրն Եգիպտացւոց իբրեւ զ՛՛։
[11642] Ոմանք. Հեծեալք յերիվարս... եւ ելէ՛ք պա՛՛։
[11643] Ոմանք. Եւ ՚ի վերայ գետոյն Եփ՛՛։
[11644] Ոմանք. Ել Գաղաադ եւ առ։
[11645] Ոմանք. Եւ աղաղակով քով։
[11646] Բազումք. ՚Ի ձեռն Երեմիայի մարգա՛՛։ Ոսկան. Եւ հարկանել զեր՛՛։
[11647] Ոսկան. Եկեր սուր զկուռս քո։
[11648] Ոմանք. Եւ բազմութիւնն տկարացան. եւ դարձցուք իւրաքանչիւր առ ժողովուրդ մեր... յաշխարհ իւր... Յունական որսոյն։
[11649] Ոմանք. Սաովն, եւ Եբեր Եմովդ։
[11650] Ոմանք. Իբրեւ զգահաւանդ ՚ի լերինս։ ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ զգահաւանդակ, նշանակի՝ Թաբաւր։
[11651] Յոմանս պակասի. Արա՛ քեզ բնակեալ դուստր Եգիպտաց՛՛։ Օրինակ մի. Նմա վկայ առ ՚ի չգոյէ բն՛՛։
[11652] Ոսկան. Զարդարեալ եւ գեղե՛՛։
[11653] Բազումք. Եւ վարձանք նորա ՚ի նմա։ Յօրինակին պակասէր. Նորա ՚ի նմա իբրեւ ե՛՛։
[11654] Ոմանք. Իբրեւ զձայն օձի որ... եկեսցեն ՚ի վերայ նոցա։
[11655] Ոմանք. Զի բազմասցի իբրեւ զմարախ, եւ ոչ իցէ նոցա թիւ։
[11656] Ոմանք. Դուստր Եգիպտոսի։
[11657] Ոմանք. Եւ ՚ի դից նորա, ՚ի թագաւորաց նորա։
[11658] Բազումք. Բնակեցուցից իբրեւ զառ՛՛։
[11659] Ոմանք. Որ լլկեսցէ զնա։
[11660] Ոմանք. Ուր մերժեցի զքեզ անդ. այլ քեզ ոչ արասցի վախճան։
[11661] Ոմանք. Զքաղաքս եւ զբնակիչս։
[11662] Ոմանք. Եւ ՚ի զինուց ոտից։ Ոմանք. Իւրեանց։ Լքան ՚ի ձեռաց իւրեանց... (4) զի սատակեսցէ Տէր զայ՛՛։
[11663] Ոմանք. Ենակեմայ. մինչեւ յերբ կոտորիցես։
[11664] Ոմանք. Վայ ՚ի վերայ Նաբազայ... յամօթ եղեւ Մասոգաբ։
[11665] Ոմանք. Գոյժ տուք ՚ի Սեգովր. կամ՝ ՚ի Զոգար։
[11666] Ոմանք. Զի լցաւ Աղաւովթ լալեօք... եւ գոյժ եւ բեկումն լուայ։
[11667] Ոմանք. Տուք նշան Մովաբայ։
[11668] Ոմանք. Որ գործիցէ զգործ Տեառն... որ վերացուցանէ զսուր իմ յարե՛՛։
[11669] Բազումք. Եւ չէր թափեալ աման։
[11670] Ոմանք. Եւ առաքեցից ՚ի նմա կորա՛՛։
[11671] Ոսկան. ՚Ի Բեթելայ յուսոյ իւրոյ։
[11672] Ոմանք. Եւ քաղաքք նորա։
[11673] Օրինակ մի. Մերձ էր հասանել սուր Մովաբու։
[11674] Ոմանք. Դուստրդ Եդեբովնայ... եւ եհաս ապակա՛՛։
[11675] Ոմանք. ՅԱրուէր. հա՛րց ցփախստականս եւ ասասջի՛ր։
[11676] Ոսկան. ՅԱռնօն եւ ՚ի քէն թէ կոր՛՛։
[11677] Բազումք. Հասեալ գան յերկիրն Միսովրայ։
[11678] Բազումք. Եւ ՚ի տունն Գերղաթամայ. կամ՝ Գեաղաթամայ։
[11679] Բազումք. Եւ ՚ի Կարիաթեմ։
[11680] Ոսկան. Եւ ՚ի Կարիօթ, եւ ՚ի Բո՛՛։
[11681] Ոմանք. Արբուցէ՛ք զնա, զի... ծափս զծափի հարցէ։
[11682] Բազումք. Եւ ոչ ՚ի գողօնս գտան։
[11683] Ոմանք. Եւ բնակեցին ՚ի քարածերպս բնակիչք Մովաբայ... ՚ի քարածերպս ՚ի բերանս սո՛՛։
[11684] Ոսկան. Փետտելոց՝ մրելոց։
[11685] Ոմանք. Այգիդ Սեբեմայ... ձկտեցան ընդ ծով... հասին ՚ի վերայ մարգաց քոց։
[11686] Ոմանք. Եւ ընդ երեկոյս ոչ հանին։ Ոսկան. Ոչ հանին զձայնն ձայնահարաց։
[11687] Ոմանք. Մինչեւ ցՅելայելայ, եւ մինչեւ ցՅասայ... եւ գոյժ ՚ի Սաղիմիայ. զի եւ ջուրն Նեբերիմայ։ Ոսկան. Մինչեւ Յասաս... մինչեւ յՈրոնայիմ։
[11688] Ոսկան. Եւ ամենայն ձեռք կործանեսցի։ Բազումք. Եւ ամենայն հասակք քր՛՛։
[11689] Ոսկան. Զի խորտակեցից։
[11690] Ոսկան. Եւ եղեւ ՚ի ծաղր ամենեցուն։
[11691] Ոսկան. Առաւ Կարիօթ։
[11692] Ոմանք. Եւ կորեաւ Մովաբ։
[11693] Ոմանք. Որ փախիցէ։
[11694] Ոմանք. ՚Ի յարկսն Եսեբոնայ... եւ քննեաց զորդիսն Սաովնայ։
[11695] Ոմանք. Եւ դարձուցից զգերութիւնն Յակոբու յա՛՛։ Յօրինակին. Յաւուրս յետին։
[11696] Ոմանք. Կամ յանձանձիչ չիցէ նորա... Մեղ՚ոքոմ. կամ՝ Մող՚ոքոմ զԳադ։
[11697] Ոմանք. Եւ լու արարից... եւ բագինք նորա հրով այ՛՛։
[11698] Ոմանք. Գուժեաց Եսեբոն... եւ յայսկոյս եւ յայնկոյս... զցանկով. զի Մեղ՚քոմ։
[11699] Ոմանք. Զի ցնծասցես. կամ՝ ցնծացայց ես ՚ի խորանս քո... եւ ասէիր ո՛վ գայցէ։
[11700] Ոմանք. Ահաւադիկ ես ՚ի վերայ... որ ժողովեսցէ զթափառականն։
[11701] Ոմանք. Խաբեցաւ տեղի նոցա... բնակիչք Դադանայ... այց արարի նմա։ ՚Ի լուս՛՛. Դժուարինս արար Աստուած ՚ի վերայ նոցա. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։
[11702] Բազումք. Որբոյն քում։
[11703] Ոմանք. Ահա որոյ ոչ... արբին ըմպես. կամ՝ ըմպեա եւ դու. ար՛՛։
[11704] Բազումք. Եղիցին ՚ի մէջ բաժնի... քաղաքք նոցա եղիցին աւերակք յաւիտենից։
[11705] ՚Ի բազումս պակասի. Յազգս ազգս արձակեաց... արիք եւ ելէք ՚ի։
[11706] Ոմանք. Բլրոցն քոց... որպէս արծուի զբոյն քո։
[11707] Այլք. Եւ մի՛ նստցի ՚ի նմա մարդ։
[11708] Ոմանք. Ահաւադիկ... ՚ի տեղին Եթոմայ... հալածականս ա՛՛... եւ կամ ո՞վ իցէ։
[11709] Ոմանք. Եւ ոչ հարցին յետինք... եթէ յաւեր կայցեն քակումն. կամ՝ քանդումն նոցա։
[11710] Ոմանք. Կործանման նոցա։
[11711] Ոմանք. Ահաւասիկ իբրեւ զարծուի վերասցի... զթեւս իւր ՚ի վերայ ամրնոյն. կամ՝ ամրոյն նորա։ Ուր Ոսկան. ՚Ի վերայ Բօսրանայ։
[11712] Ոմանք. Դողումն կալաւ զնոսա։
[11713] Ոմանք. Եւ զիարդ էր... զոր սիրեցին։ Օրինակ մի. Զի ոչ թողոյր զԵրուսաղէմ ասէ զքաղաքն իմ։
[11714] Ոմանք. ՚Ի պարիսպս Դամասկոսի... որդւոյն Ադերայ։
[11715] Օրինակ մի յաւելու. ՚Ի վերայ Կեդարու. որ են Արաբացիք։ Յօրինակին. Ելէք ՚ի վերայ Կենդարու։ Ոմանք. Զորդիսն Կեդամայ։
[11716] Ոմանք. Եւ զամենայն զկահ... ՚ի վերայ նորա կորուստ։
[11717] Ոսկան. Փախերո՛ւք սաստիկ. խո՛՛։
[11718] Ոմանք. Եւ մի՛ բնակեսցէ անդ մարդ։
[11719] Օրինակ մի յաւելու. ՚Ի վերայ Ելամայ, ազգք են Պարսիկք։ Ոմանք. Վասն Եղամայ. իսկզբան։
[11720] Ոմանք. Ահաւասիկ խորտակեցաւ աղեղնն Եդովմայ. իշխանութիւն բռնութեան նորա։ Ուր Ոսկան. Զիշխանութիւն բռնաւորութեան նորա առից։
[11721] Ոմանք. Որք խնդրէին զանձինս իւրեանց։
[11722] Օրինակ մի. ՚Ի վերայ Բաբելացւոց պատգամ։
[11723] Ոմանք. Եւ լուր արարէք... մի՛ ծածկէք։ Ոսկան. Նշանակեցէք, լսելի արարէք... առաւ Բաբիլօն... մատնեցաւ Մերօդաք։
[11724] Ոսկան. Իւրեանց, եւ խնդրեսցեն։
[11725] Ոմանք. Յաւիտենից է, եւ ոչ մոռասցի։
[11726] Ոմանք. Արօտ արդարութեան է, եւ Տէր որ ժողովեաց։
[11727] ՚Ի լուս՛՛. Եւ յերկրէդ Քաղդէացւոց ելէք. համաձայն բազմաց ՚ի բն՛՛։ Ոսկան. Իբրեւ նոխազս առաջի խաշանց։
[11728] ՚Ի լուս՛՛. Եւ անտի ըմբռնեսցիս. իբ՛՛։
[11729] Օրինակ մի. Ահաւադիկ վաստակ ազգաց աւեր, անջուր։
[11730] Ոմանք. Ձիգ դիք ՚ի նմա։
[11731] Բազումք. Վրէժխնդրութիւն է յԱստուծոյ։
[11732] Բազումք. ՚Ի Բաբելոնէ, որ առնուցու։ Ոմանք. ՚Ի ժողովուրդ իւր դարձցի... փախիցէ։
[11733] Ոմանք. Վասն այնորիկ այսպէս... ահաւադիկ ես խնդրեցից զվրէժ։
[11734] Օրինակ մի. Անդրէն ՚ի ճակատս իւր։
[11735] Ոմանք. Յուդայ. եւ ոչ գտանիցին։
[11736] Բազումք. Դառնութեամբ ՚ի վերայ բլրոց... խնդրեցից վրէժս... զկնի նոցա, ասէ։
[11737] Ոմանք. Եւ մատնեցաւ սիւնն ամենայն... յապականութիւն ամենայն ազգաց։
[11738] Բազումք. ՚Ի վերայ քո, եւ ըմբռնեսցիս։
[11739] Ոմանք. Եբաց Տէր զաչս իւր։
[11740] Ոմանք. Մի՛ մնասցէ նորա. կամ՝ նմա մնաց՛՛։
[11741] Ոմանք. Եւ ապրեցելոց յերկ՛՛։ ՚Ի լուս՛՛. Յերկրէն Բաբելացւոց. պատ՛՛. համաձայն բազմաց ՚ի բնաբ՛՛։
[11742] Օրինակ մի. Ամենեքին ոգորեցին զնոսա, բռնա՛՛։
[11743] Ոմանք. Եւ որ փրկէ զնոսա Հզօրն։
[11744] Այլք. Եւ ՚ի վերայ խորհրդականաց նորա։
[11745] Օրինակ մի. Սուր ՚ի վերայ երիտասարդաց նորա եւ կառաց։ Ոմանք. Նահատակաց նորա... խառնաղանջից։ Ուր Ոսկան. խառնիճաղանջիցն։
[11746] Ոսկան. Դստերք համբարուաց։
[11747] Ոմանք. Եւ զԳոմորացւոց։
[11748] Ոմանք. Ահաւասիկ իբրեւ... ՚ի տեղին Եթեմայ... կացցէ ինձ հակառակ։ Բազումք. Հալածեցից զնոսա ՚ի նմանէ։
[11749] Բազումք. Եթէ ո՛չ ապականիցէք... եթէ ոչ ապականեսցին։
[11750] Ոմանք. Ահաւադիկ ես յարու՛՛։
[11751] Ոմանք. ՚Ի Բաբելոն գորովիչս, եւ գորովեսցեն զնա։
[11752] Ոմանք. Որ լարելոցն է զա՛՛... որոյ իցէ զէն։
[11753] Ոմանք. Լցաւ անիրաւութեամբ ՚ի սր՛՛։
[11754] Ոսկան. Եւ ապրեցուսցէ իւրաք՛՛։ Ոմանք. Իւրաքանչիւր զանձինս եւ մի՛ կործանիցի՛ք յանիրաւութեան. կամ՝ յանօրէնութեան։
[11755] Բազումք. Ողբս առէք ՚ի վերայ դորա. առէք դեղ վիրաց դորա։
[11756] Ոմանք. Մինչեւ յաստեղս։
[11757] Ոսկան. Կանգնեցէք նշանս։
[11758] Բազումք. Բնակելովք առ ջուրբքն... եւ ՚ի վերայ բազմութեան գանձու նորա։
[11759] Ոմանք. Իբրեւ մարախաւ։
[11760] Ոմանք. Որ արար զերկին զօրու՛՛։ Ուր Ոսկան. որ արար զերկիր։
[11761] Ոմանք. Զլոյս ՚ի շտեմարանաց։
[11762] Ոսկան. Սնոտիք են գործք, եւ ձաղանաց արժանիք, ՚ի ժամանակի։ Ոմանք. ՚Ի ժամանակի այցելութեան իւրեանց տկարասցին։
[11763] Ոմանք. Այնպէս ինչ է Բա՛՛... որ ստեղծն զամենայն։ ՚Ի բազումս պակասի. Բաժին նորա. եւ գաւազան ժառանգութեան նորա։
[11764] Ոմանք. Զանօթս պատերազմիդ։
[11765] Ոմանք. Եւ ցրուեցից ես ՚ի քեզ զայր եւ զձի նորա։
[11766] Բազումք. Եւ զզօրագլուխս քո։
[11767] Ոմանք. Ըստ ամենայն չարեաց զոր արարին։
[11768] Ոմանք. Ահաւադիկ ես ՚ի վերայ քո։
[11769] Ոսկան. Արարատեան թա՛՛։ Ոմանք. Այրարատեան թագաւորութեանն եւ Ասքանազեան գնդին։ Ուր եւ ոմանք ՚ի լուս՛՛. նշանակեն. Հայք։
[11770] Ոմանք. Կասեցին նահատակք... նիգք նորա։
[11771] Ոմանք. Ահաւադիկ ես դատե՛՛... եւ աւարեցից զծով։
[11772] Ոմանք. ՚Ի ջերմ խշտաց իւ՛՛... եւ արբեցուցից զնոսա։
[11773] Ոմանք. ՚Ի պարտութիւն մատնեցար Սիսիկիս։
[11774] Բազումք. Եւ ոչ հանգիցէ ՚ի նմա։
[11775] Ոսկան. ՚Ի համբաւոց զոր լսիցէք։
[11776] Բազումք. Վասն այնորիկ ահա աւուրք։ Օրինակ մի. Անկցին ՚ի միջոյ նորա։
[11777] Ոմանք. Անկցի ՚ի սիրտս ձեր։
[11778] Այլք. Անկցին վիրաւորք։
[11779] Բազումք. Եւ եթէ բարձրացուսցէ զբարձրութիւն զօ՛՛։
[11780] Ոմանք. Եւ արբուսցէ արբեց՛՛... եւ զիշխանս նորա։ Բազումք. Եւ ննջեսցեն քուն յա՛՛... Տէր զօրութեան անուն է նորա։
[11781] Ոմանք. Ժողովուրդք ընդունայն, եւ ազգք ՚ի սկզբան կատակեսցին։
[11782] Ոսկան. Յորժամ երթայր ընդ Սեդեկիա արքայի Յու՛՛։
[11783] Բազումք. Զոր ես ածից ՚ի վերայ նորա։
[11784] Ամենայն գրչագիրք մեր այսու ծանօթութեամբ՝ ՚Ի Թագաւորութենէն է, եւ այլն. կնքեն զմարգարէութիւնս Երեմիայ, աստէն եդեալ զվախճանն՝ Կատարումն։ Զորով օրինակ մի եւ եթ զանց արարեալ՝ այսպիսի վերնագիր կարգէ յաջորդ բանիցն. Պատմութիւն գերութեանն Հրէաստանի։
[11785] Այլք. Ամիտաղ դուստր Երե՛՛։
[11786] Ոսկան. Զի ցասումն Տեառն էր յԵրուսաղէմ եւ Յու՛՛։
[11787] ՚Ի լուս՛՛. Ընդ պարիսպ եւ ընդ պատուար։ Բազումք. Ընդ ճանապարհ Արաբաց՛՛։
[11788] Ոմանք. Յերկրին Եմաթայ։
[11789] Յօրինակին. Զորդիսն Եզեկիայ յանդիման նորա։
[11790] Բազումք. Եւ ետ զնա ՚ի տուն... մինչեւ ցօր մահուան։
[11791] Ոմանք. Եւ զամենայն պարիսպ Երուսաղեմի։ Այլք. Ամենայն զօրք Քաղդէացւոց։
[11792] Ոսկան. Եթող ՚ի Նաբուզարդան։
[11793] Յօրինակին. Եւ զվերնախարիսխն. եւ զպսակսն եւ զտաշսն։
[11794] Օրինակ մի. Եւ զապփովն, եւ զամա՛ սարակովթն, եւ զպարզուտայն։
[11795] Ոմանք. Երկոտասան, որ կային... կահին պղնձւոյ։
[11796] Ոմանք. Առ չորս մատունս։
[11797] ՚Ի լուս՛՛. Եւ ահաւեղագէսք նորա պղնձիք։ Ոմանք. ՚Ի վերայ ախաւեղագիսին... ութ նռնաձեւս կանգուն առ կանգնոյ։ Ուր Ոսկան. Եւ երկրորդի սեանն. եւ նռնաձեւք կանգուն առ կան՛՛։
[11798] Ոմանք յաւելուն. Եւ զՍոփոնիա զքահանայ զերկրորդն։
[11799] Ոմանք. Յերկիրն Եմաթայ։
[11800] Ոմանք. Եւ քսան եւ երիս։
[11801] Ոմանք. Ոգիս ութ հարիւր եւ երե՛՛։
[11802] Ոմանք. Ոգիք չորք հազարք։
[11803] Ոմանք. Եւ եղեւ յամին երեսներորդի եւ եւթներ՛՛... ՚ի քսան եւ չորս ամսոյն... Ուղմարովդաք արքայ։
[11804] Բազումք. Եւ արկ զաթոռ։
[11805] Ոմանք. Բանտին նորա, եւ ուտէր նա հաց հանա՛՛... որչափ եւ եկաց։
[11806] Աստանօր ՚ի վախճանի օրինակս մեր եւ եթ նշանակէ զհամարաթիւ տանց, զորով զանց առնեն այլք։