ՄԱՐԳԱՐԷՈՒԹԻՒՆ ԴԱՆԻԵԼԻ

ԴԱՆԻԷԼ ԴԱՏԱՍՏԱՆԱՑ[11987]

13
Գլուխ ԺԳ[11988]

Ա 1 Եւ էր այր մի բնակեալ ՚ի Բաբելովն, եւ անուն նորա Յովակիմ։ 2 Եւ ա՛ռ իւր կին՝ անուն Շուշան, դուստր Քեղկեայ, գեղեցիկ յոյժ՝ երկիւղած ՚ի Տեառնէ[11989]։ 3 Եւ ծնօղք նորա արդարք, եւ ուսուցին զդուստրն իւրեանց ըստ օրինացն Մովսիսի[11990]։ 4 Եւ էր Յովակիմ մեծատո՛ւն յոյժ. եւ է՛ր նորա բուրաստան՝ մերձ յապարանս իւր. եւ առ նա՛ ժողովէին Հրէայք, զի փառաւորագո՛յն էր քան զամենեսեան։ 5 Եւ երեւեցան երկու ծերք ՚ի ժողովրդենէ անտի դատաւորք տարւոյն այնմիկ. զորոց խօսեցաւ Տէր՝ եթէ ել անօրէնութիւն ՚ի Բաբելովնէ ՚ի ծերոցն դատաւորաց. որ համարէին առաջնորդել ժողովրդեանն[11991]։ 6 Եւ նոքա հանապազորդէին ՚ի տանն Յովակիմայ. եւ գային առ նոսա ամենեքեան ՚ի դատաստան[11992]։ 7 Եւ լինէր իբրեւ ժողովուրդն մեկնէր զհասարակ աւուրբք՝ մտանէ՛ր Շուշան, եւ զգնայր ՚ի բուրաստանի առն իւրոյ[11993]։ 8 Եւ տեսանէին զնա երկոքին ծերքն հանապազ՝ զի մտանէր եւ զգնա՛յր. եւ ցանկացան նմա։ 9 Եւ դարձուցին զմիտս իւրեանց, եւ խոտորեցուցին զաչս իւրեանց չհայել յերկինս՝ եւ չյիշել զարդար դատաստանսն[11994]։ 10 Եւ էին երկոքեան հարեալ ՚ի նմա. եւ չպատմէին միմեանց զցաւս իւրեանց, 11 զի պատկառէին պատմել զցանկութիւնն իւրեանց. քանզի կամէին լինե՛լ ընդ նմա[11995]։ 12 Եւ սպասէին նմա ստէպ հանապազ տեսանել զնա։ Եւ ասեն ցմիմեանս. 13 Երթիցո՛ւք ՚ի տուն, զի ճաշոյ ժա՛մ է։ Ելին մեկնեցան ՚ի միմեանց[11996]. 14 եւ դարձեալ անդրէն եկին միւսանգամ առ միմեանս, եւ հարցեալ միմեանց զպատճառսն, խոստովա՛ն եղեն զցանկութիւնն իւրեանց. ապա եղեն ժամադիր միմեանց՝ թէ ե՞րբ կարասցեն զնա միայն գտանել[11997]։ 15 Եւ եղեւ ՚ի սպասելն նոցա նմա ՚ի դիպող աւուր. եկն եմուտ երբեմն որպէս յերէկն եւ յեռանդն, երկու միայն աղջկամբք, եւ ցանկացաւ լուանալ ՚ի բուրաստանի անդ. քանզի տօ՛թ էր[11998], 16 եւ չէր ոք անդ. բայց միայն երկու ծերքն թաքուցեալք՝ որ սպասէի՛ն նմա[11999]։ 17 Եւ ասէ ցաղջկունսն. Երթա՛յք բերէ՛ք ինձ ե՛ւղ եւ աճառ, եւ զդուրս բուրաստանիս փակեցէ՛ք՝ զի լուացա՛յց[12000]։ 18 Եւ արարին որպէս ասաց նոցա. փակեցին զդուրս բուրաստանին, եւ ելին ՚ի կողմանէ դրանցն բերել զոր ինչ հրամայեաց նոցա. եւ չտեսին զծերսն՝ քանզի թաքուցեալ էին[12001]։ 19 Եւ եղեւ իբրեւ ելին աղջկունքն, յարեա՛ն երկու ծերքն, եւ դիմեցին ՚ի վերայ նորա եւ ասեն. 20 Ահա դուրք բուրաստանիս փակեալ են, եւ չի՛ք ոք որ տեսանէ զմեզ, եւ մեք ցանկացեալ եմք քեզ. վասն որոյ եւ քո հաւանեալ մեզ՝ լե՛ր ընդ մեզ[12002] ։ 21 Ապա թէ ոչ՝ վկայե՛մք զքէն, թէ ոմն պատանի՛ էր ընդ քեզ, եւ վասն այնորիկ արձակեցեր զաղջկունսն ՚ի քէն։ 22 Յոգո՛ց եհան Շուշան եւ ասէ. Տագնա՛պ է ինձ յամենայն կողմանց. եթէ զայդ գործեցից՝ մա՛հ է ինձ, եւ եթէ ո՛չ գործեցից՝ չե՛մ ապրելոց ՚ի ձեռաց ձերոց[12003]։ 23 Բայց լա՛ւ է ինձ չգործել զայդ՝ եւ անկանել ՚ի ձեռս ձեր, քան թէ մեղա՛յց առաջի Տեառն[12004]։ 24 Եւ աղաղակեաց ՚ի ձայն մեծ Շուշան. աղաղակեցին եւ երկոքին ծերքն կի՛ց նմին[12005]։ 25 Եւ ընթացաւ մին եբաց զդուրս բուրաստանին։ 26 Իբրեւ լուան զձայն ճչոյն ՚ի բուրաստանի անդ ընտանիքն՝ անկան ընդ կողմն դրանն ՚ի ներքս, տեսանել թէ զի՞նչ իրք ընդ նմա անցեալ իցեն[12006]։ 27 Եւ իբրեւ ասացին ծերքն զբանս իւրեանց՝ զամօթի հարան ծնօղքն յոյժ. զի ո՛չ երբէք այնպիսի բանք ասացան զՇուշանայ։ Եւ եղեւ ՚ի վաղիւ անդր[12007] 28 իբրեւ եկն ժողովուրդն առ այրն նորա Յովակիմ. եկին եւ երկու ծերքն անօրէն մտօք զՇուշանայ՝ սպանանել զնա[12008]։ 29 Եւ ասեն առաջի ժողովրդեանն. Յղեցէ՛ք զՇուշանայ զդստերէ Քեղկեայ, որ է կին Յովակիմայ։ Եւ նոքա յղեցին. 30 եւ եկն նա՝ եւ ծնօղք իւր՝ եւ որդիք իւր՝ եւ ամենայն ազգականք նորա։ 31 Եւ Շուշան՝ էր փափո՛ւկ յոյժ եւ գեղեցիկ տեսլեամբ։ 32 Եւ անօրէնքն հրամայեցին հոլանի՛ առնել զնա՝ քանզի սքողեալ էր, զի լցցին գեղով նորա։ 33 Եւ իւրքն լային. եւ ամենեքին որ ճանաչէին զնա։ 34 Յարեա՛ն երկոքին ծերքն ՚ի միջոյ ժողովրդեանն՝ եւ եդին զձեռս իւրեանց ՚ի վերայ գլխոյ նորա[12009]։ 35 Եւ նա լալով հայեցա՛ւ յերկինս. քանզի էր սիրտ նորա յուսացեալ ՚ի Տէր։ 36 Ասեն ծերքն երկոքեան. Մինչդեռ մեք միա՛յն զգնայաք ՚ի մէջ բուրաստանին, եմուտ դա անդր երկու աղջկամբք, եւ փակեաց զդուրս բուրաստանին, եւ արձակեաց զաղջկունսն[12010]։ 37 Ե՛կն առ նա պատանի մի որ էր թաքուցեալ, եւ անկա՛ւ ընդ դմա[12011]։ 38 Եւ մեք էաք յանկեան բուրաստանին. իբրեւ տեսաք զանօրէնութիւնն՝ ընթացա՛ք առ դոսա, եւ տեսաք զլինելն դոցա ընդ միմեանս։ 39 Զնա ո՛չ կարացաք ունել, քանզի բո՛ւռն էր քան զմեզ, եւ եբաց զդուրսն եւ փախեաւ արտաքս։ 40 Զդա զոր ըմբռնեցաքդ՝ հարցաք թէ ո՞վ էր պատանին, եւ ո՛չ կամեցաւ պատմել մեզ. զայդ վկայե՛մք[12012]։ 41 Եւ հաւատա՛ց նոցա ատեանն իբրեւ ծերոց ժողովրդեան՝ եւ դատաւորաց. եւ դատեցան զնա մեռանել։ 42 Աղաղակեա՛ց ՚ի ձայն բարձր Շուշան՝ եւ ասէ. Աստուած յաւիտենական ծածկագէտ, որ գիտես զամենայն յառաջ քան զլինել նոցա. 43 դո՛ւ գիտես զի սո՛ւտ վկայեն զինէն. եւ ահա մեռանի՛մ որ ոչ ինչ գործեցի՝ զոր դոքա՛յդ անօրինեն զինէն[12013]։ 44 Եւ լուաւ Տէր ձայնի նորա. 45 եւ մինչդեռ տանէին զնա կորուսանել, զարթոյց Աստուած զՀոգին Սուրբ ՚ի վերայ մանկան միոյ տղայոյ որում անուն էր Դանիէ՛լ[12014]։ 46 Եւ աղաղակեաց ՚ի ձայն բարձր՝ եւ ասէ. Անպա՛րտ եմ ես յարենէ դորա։ 47 Եւ դարձաւ ամենայն ժողովուրդն առ նա՝ եւ ասեն. Զի՞նչ է բանդ այդ զոր դուդ խօսեցար[12015]։ 48 Եւ նա եկաց ՚ի մէջ նոցա եւ ասէ. Ա՛յդպէս անմի՞տք էք որդիք Իսրայէլի. ո՛չ քննեցէք, եւ ո՛չ յիրաւանց վերայ հասէք, եւ դատապարտեցէ՞ք զդուստրդ Իսրայէլի[12016]։ 49 Դարձա՛յք անդրէն յատեան. քանզի սո՛ւտ վկայեցին դոքա զնմանէ[12017] ։ 50 Եւ դարձաւ ժողովուրդն վաղվաղակի։ Եւ ասեն ցնա ծերքն. Ե՛կ նի՛ստ ՚ի միջի մերում՝ եւ պատմեա՛ մեզ. զի քե՛զ ետ Աստուած զերիցութիւն։ 51 Եւ ասէ ցնոսա Դանիէլ. Մեկնեցէ՛ք զդոսա ՚ի միմեանց ՚ի բա՛ց եւ քննեսցո՛ւք զդոսա։ 52 Իբրեւ մեկնեցան ՚ի միմեանց, կոչեաց զմին ՚ի նոցանէ եւ ասէ ցնա. Ա՛յ հնացեալ աւուրբք չարութեան. այժմ ահա եկին հասին մեղք քո՝ զոր գործէիր յառաջագոյն[12018]։ 53 Զի դատէիր զդատաստանս անիրաւութեամբ, զանմեղս դատապարտէիր, եւ զվնասակարս արձակէիր. ուր Աստուծոյ ասացեալ էր՝ թէ զանմեղն եւ զարդարն մի՛ սպանանիցես[12019]։ 54 Բայց արդ՝ եթէ տեսե՞ր զդոսա, ընդ որո՞վ ծառով հասեր առ դոսա՝ մինչ խօսէին ընդ միմեանս։ Եւ նա ասէ. Ընդ հերձեա՛ւն[12020]։ 55 Ասէ Դանիէլ. Բարւո՛ք ստեցեր ՚ի քոյին գլուխդ. ահաւասիկ հրեշտակի Աստուծոյ առեալ հրաման, հերձցէ՛ զքեզ ընդ մէջ։ 56 Եւ ՚ի բաց մերժեաց զնա։ Հրամայեաց ածել զմեւսն, եւ ասէ ցնա. Զաւա՛կ Քանանու՝ եւ ո՛չ Յուդայ. գե՛ղ դորա պատրեա՞ց զքեզ՝ եւ ցանկութիւն շրջեա՞ց զսիրտ քո[12021]։ 57 Ա՞յդպէս առնէիք զդստերս Իսրայէլի, եւ նոքա առ երկիւղի մերձենային առ ձեզ. այլ եւ ո՛չ դուստրդ Յուդայ կալաւ յանձին զանօրէնութիւնս ձեր[12022]։ 58 Բայց արդ աղէ՝ ասա՛, ընդ որո՞վ ծառով հասեր առ դոսա մինչդեռ խօսէին ընդ միմեանս։ Եւ նա ասէ. Ընդ սղոցեա՛ւն։ 59 Ասէ ցնա Դանիէլ. Բարւո՛ք ստեցեր եւ դու ՚ի քոյին գլուխ, զի կայ աւասիկ հրեշտակ Աստուծոյ, սուսեր մերկ ՚ի ձեռին սղոցե՛լ զքեզ ընդ մէջ՝ զի սատակեսցէ զքեզ[12023] ։ 60 Եւ աղաղակեաց ամենայն ժողովուրդն ՚ի ձայն մեծ, եւ օրհնեցին զԱստուած որ ապրեցուցանէ զյուսացեալս իւր։ 61 Եւ յարեա՛ն ՚ի վերայ երկուց ծերոցն. քանզի յանդիմանեա՛ց զնոսա Դանիէլ ՚ի նոցին բերանոց սո՛ւտ վկայս. եւ արարին ընդ նոսա՝ որպէս եւ եդին չարութիւն ՚ի մտի առնե՛լ ընդ ընկերի[12024], 62 ըստ օրինացն Մովսիսի. եւ սպանին զնոսա. եւ ապրեցա՛ւ արիւն արդար յաւուր յայնմիկ[12025]։ 63 Իսկ Քեղկեա եւ կին նորա օրհնեցին զԱստուած վասն դստերն իւրեանց Շուշանայ՝ հանդերձ Յովակիմաւ արամբ նորա, եւ ամենայն ազգականօք նորա. զի ո՛չ գտան իրք գարշութեան ՚ի նմա[12026]։

64 Եւ Դանիէլ եղեւ մե՛ծ առաջի ժողովրդեանն յօրէ յայնմանէ եւ անդր։

1
Գլուխ Ա

Տեսիլ երկրորդ։

Բ 1 Յամին երրորդի թագաւորութեանն Յովակիմայ արքայի Յուդայ. ե՛կն Նաբուքոդոնոսոր արքայ Բաբելացւոց յԵրուսաղէմ, եւ պաշարեաց զնա։ 2 Եւ ետ Տէր ՚ի ձեռս նորա զՅովակիմ արքայ Յուդայ, եւ ՚ի մասնէ սպասուց տանն Աստուծոյ. եւ տարա՛ւ զայն յերկիրն Սենայար ՚ի տուն աստուծոյ իւրոյ. եւ զսպասն եմո՛յծ ՚ի տուն գանձի աստուծոյ իւրոյ[12027]։ 3 Եւ ասէ թագաւորն ցԱզփանէս ներքինապետ իւր, ածել յորդւոց գերութեանն Իսրայէլի, եւ ՚ի զաւակէ թագաւորութեանն, եւ ՚ի Պարթեւաց[12028], 4 մանկունս անարատս՝ գեղեցիկս երեսօ՛ք, եւ խելամուտս ամենայն իմաստութեան՝ եւ հմուտս գիտութեան, մտավարժս հանճարով՝ եւ զօրաւորս, կա՛լ ՚ի տաճարին առաջի թագաւորին. եւ ուսուցանել նոցա դպրութիւն, եւ զլեզու Քաղդէացւոց[12029]։ 5 Եւ կարգեաց նոցա թագաւորն ռոճիկս օր ըստ օրէ ՚ի սեղանո՛յ արքայի, եւ ՚ի գինւոյ զոր ինքն ըմպէր. սնուցանել զնոսա ամս երիս. եւ ապա՛ կացուցանել առաջի թագաւորին[12030]։ 6 Եւ էին ՚ի նոսա յորդւոցն Յուդայ՝ Դանիէլ, եւ Անանիա, եւ Միսայէլ, եւ Ազարիա։ 7 Եւ եդ նոցա ներքինապետն անուանս. Դանիելի՝ Բաղտասար. եւ Անանիայի՝ Սեդրաք, եւ Միսայելի՝ Միսաք, եւ Ազարիայ՝ Աբեդնագով[12031]։ 8 Եւ ե՛դ Դանիէլ ՚ի մտի իւրում չճաշակել ՚ի սեղանոյ թագաւորին, եւ ո՛չ ՚ի գինւոյ ըմպելւոյ նորա. եւ աղաչեաց զներքինապետն զի մի՛ ճաշակեսցէ[12032]։ 9 Եւ ետ Աստուած զԴանիէլ ՚ի շնո՛րհս եւ յողորմութիւն առաջի ներքինապետին[12033]։ 10 Եւ ասէ ներքինապետն ցԴանիէլ. Երկնչի՛մ ես ՚ի տեառնէ իմմէ արքայէ, որ կարգեաց ձեզ զկերակուրդ ձեր եւ զըմպելի. գուցէ՛ տեսանիցէ զերեսս ձեր տրտմագոյնս քան զայլոց մանկանց հասակակցաց ձերոց. եւ առնիցէք զիս գլխապա՛րտ թագաւորին[12034]։ 11 Եւ ասէ Դանիէլ ցԱմեղասադ, զոր կացուցեալն էր ներքինապետն ՚ի վերայ Դանիելի՝ եւ Անանիայ՝ եւ Միսայելի՝ եւ Ազարիայ[12035]։ 12 Աղէ փորձեա՛ զծառայս քո աւուրս տա՛սն, եւ տացեն մեզ ունտս՝ եւ կերիցուք, եւ ջո՛ւր արբցուք[12036]. 13 եւ երեւեսցին առաջի քո գոյնք մեր, եւ գոյն մանկանցդ՝ որ ուտեն զսեղան թագաւորին. եւ որպէս տեսանիցես արասջի՛ր ընդ ծառայս քո[12037]։ 14 Եւ անսա՛ց նոցա՝ եւ փորձեաց զնոսա աւուրս տասն։ 15 Եւ յետ կատարելոյ աւուրցն տասանց, երեւեցան երեսք նոցա նմա՝ բարիք, եւ հզօրք մարմնով քան զամենայն մանկունսն որ ուտէին զսեղան թագաւորին։ 16 Եւ առնոյր Ամեղասադ զընթրիս նոցա, եւ զգինի ըմպելւոյ նոցա, եւ տայր ունտս չորեցունց մանկանցն[12038]։ 17 Եւ ետ նոցա Աստուած իմաստութիւն եւ հանճար յամենայն դպրութեան՝ եւ իմաստութեան. եւ Դանիէլ խելամո՛ւտ էր ամենայն տեսլեան երազոց[12039]։ 18 Եւ յետ կատարածի աւուրցն՝ հրամա՛ն ետ թագաւորն ածել զնոսա. եւ ա՛ծ զնոսա ներքինապետն առաջի Նաբուքոդոնոսորայ. 19 եւ խօսեցաւ ընդ նոսա արքայն։ Եւ ո՛չ գտան յամենայնի նման Դանիելի՝ եւ Անանիայ՝ եւ Միսայելի՝ եւ Ազարիայ. եւ կային առաջի թագաւորին[12040]։ 20 Եւ յամենայն բանս իմաստութեան եւ գիտութեան զոր խնդրէր ՚ի նոցանէ թագաւորն՝ գտանէր զնոսա տասնպատիկ առաւե՛լ քան զամենայն գէտս եւ զմոգս որ էին ՚ի թագաւորութեան նորա[12041]։

Տեսիլ Երրորդ։

21 Եւ եղեւ Դանիէլ մինչեւ յամս Կիւրոսի արքայի[12042]։

2
Գլուխ Բ

Գ 1 Յամին երկրորդի թագաւորութեան իւրոյ, ետես երա՛զ Նաբուքոդոնոսոր. եւ յիմարեցա՛ւ ոգի նորա, եւ քուն հատա՛ւ ՚ի նմանէ[12043]։ 2 Եւ ասէ թագաւորն. Կոչեցէ՛ք զգէտս, եւ զմոգս, եւ զկախարդս, եւ զքաղդեայս, պատմե՛լ թագաւորին զերազ իւր։ Եւ եկին կացին առաջի թագաւորին[12044]։ 3 Եւ ասէ ցնոսա թագաւորն. Երա՛զ տեսի, եւ յիմարեցաւ ոգի իմ խելամուտ լինել երազոյն։ 4 Եւ խօսեցան քաղդեայն ընդ թագաւորին Ասորերէն. Արքայ յաւիտեա՛ն կեաց. ասա՛ դու զերազն ծառայից քոց, եւ զմեկնութիւն նորա ասասցո՛ւք[12045]։ 5 Պատասխանի ետ արքայն եւ ասէ ցքաղդեայսն. Բանն վերացա՛ւ յինէն. արդ եթէ ո՛չ ցուցանիցէք ինձ զերազն՝ եւ զմեկնութիւն նորա՝ ՚ի կորո՛ւստ լինիցիք, եւ տունք ձեր յաւա՛ր լինիցին։ 6 Ապա թէ զերազն՝ եւ զմեկնութիւն նորա ցուցանիցէք ինձ՝ պարգեւս եւ տուրս բազումս՝ եւ պատի՛ւս առնուցուք յինէն. բայց միայն զերազն եւ զմեկնութիւն նորա պատմեցէ՛ք ինձ[12046]։ 7 Պատասխանի՛ ետուն կրկին անգամ, եւ ասեն. Ասասցէ արքայ զերազն ծառայից իւրոց, եւ զմեկնութիւն նորա պատմեսցուք[12047]։ 8 Պատասխանի ետ արքայ եւ ասէ. Ճշմարտի՛ւ գիտեմ եթէ ժամավաճառ լինիք, զի տեսէք թէ բանն վերացաւ յինէն։ 9 Արդ՝ եթէ զերազն ո՛չ պատմիցէք ինձ, գիտեմ զի բան սուտ եւ զեղծուցանելի՝ միաբանեալ էք ասել առաջի իմ մինչեւ ժամանակն անցցէ. ասացէ՛ք ինձ զերազն իմ, եւ գիտացից եթէ եւ զմեկնութիւն նորա պատմելո՛ց էք ինձ[12048]։ 10 Պատասխանի ետուն միւսանգամ քաղդեացիք առաջի թագաւորին՝ եւ ասեն. Ո՛չ գոյ մարդ ՚ի վերայ երկրի՝ որ զբա՛ն թագաւորի կարօղ է ցուցանել. զի ամենայն թագաւոր մեծ եւ իշխան, բան՝ զայդպիսի ո՛չ հարցանէ ցգէտ՝ եւ ցմոգ՝ եւ ցքաղդեայ[12049]. 11 զի բան զոր արքայ հարցանէ՝ ծա՛նր է. եւ ա՛յլ ոք չի՛ք որ պատմիցէ զայդ առաջի արքայի, բայց եթէ դիքն որոց ո՛չ է բնակութիւն ՚ի մէջ ամենայն մսեղեաց[12050]։ 12 Յայնժամ թագաւորն բարկութեամբ եւ սրտմտութեամբ բազմաւ ասաց կոտորել զամենայն իմաստունս Բաբելացւոց[12051]։ 13 Եւ հրամանն ել, եւ իմաստունքն կոտորէին. եւ խնդրէին զԴանիէլ՝ եւ զբարեկամս նորա սպանանել[12052]։ 14 Յայնժամ Դանիէլ խօսեցաւ խորհուրդ եւ խրատ ընդ Արիովքայ դահճապետին արքային որ ելեալ կոտորէ՛ր զիմաստունս Բաբելացւոց՝ իշխա՛ն թագաւորին[12053]. 15 եհա՛րց զնա եւ ասէ. Վասն է՞ր ել հրամանդ այդ խիստ յերեսաց արքայի։ Եւ յայտնեաց զբանն Արիովք Դանիելի։ 16 Եւ ասէ Դանիէլ. Մուտ եւ աղաչեա՛ զարքայն, զի տացէ նմա ժամ. եւ զմեկնութիւն նորա պատմեսցէ թագաւորին[12054]։ 17 Եւ եմուտ Դանիէլ ՚ի տուն իւր. եւ Անանիայ եւ Ազարիայ եւ Միսայելի բարեկամաց իւրոց՝ եցո՛յց զբանն[12055]։ 18 Եւ խնդրէին գթութիւն յԱստուծոյ երկնից, զի մի՛ կորիցէ Դանիէլ՝ եւ բարեկամք իւր ընդ այլ իմաստունս Բաբելացւոց[12056]։ 19 Յայնժամ Դանիելի ՚ի տեսլեան գիշերոյ յայտնեցաւ խորհուրդն. եւ օրհնեաց զԱստուած երկնից Դանիէլ, 20 եւ ասէ. Եղիցի անուն Տեառն օրհնեալ յաւիտենից մինչեւ յաւիտեանս. զի իմաստութիւն եւ հանճար եւ զօրութիւն՝ նորա՛ է[12057]. 21 եւ նա փոփոխէ զժամանակս՝ եւ զժամս. կացուցանէ զթագաւորս եւ փոփոխէ. տա՛յ իմաստութիւն իմաստնոց՝ եւ խորհուրդ խորհրդականաց[12058]. 22 ինքն յայտնէ զխորինս՝ եւ զգաղտնիս. գիտէ՛ որ կայ ՚ի խաւարի եւ լոյս ընդ նմա[12059]։ 23 Զքէ՛ն Աստուած հարցն մերոց գոհանամ եւ օրհնեմ. զի իմաստութիւն եւ զօրութիւն ետուր ինձ. եւ ծանուցեր ինձ որ ինչ աղօթիւք խնդրեցաք մեք ՚ի քէն. եւ զտեսիլ թագաւորին ցուցեր ինձ։

Դ 24 Եւ եմո՛ւտ Դանիէլ առ Արիովք՝ զոր կացուցեալ էր թագաւորին կորուսանել զիմաստունս Բաբելացւոց. եւ ասաց ցնա զիմաստունս Բաբելացւոց մի՛ կոտորեր. բայց զիս տա՛ր առաջի թագաւորին, եւ ես պատմեցից զմեկնութիւնն թագաւորին[12060]։ 25 Յայնժամ Արիովք փութապէ՛ս տարաւ զԴանիէլ առաջի թագաւորին, եւ ասէ ցնա. Գտի՛ այր մի յորդւոց գերութեանն Հրէաստանի, որ զմեկնութիւնն պատմեսցէ արքայի։ 26 Պատասխանի ետ թագաւորն եւ ասէ ցԴանիէլ՝ որում անուն էր Բաղտասար. եթէ կարօ՞ղ իցես պատմել ինձ զերազն զոր տեսի՝ եւ զմեկնութիւն նորա[12061]։ 27 Պատասխանի՛ ետ Դանիէլ առաջի թագաւորին՝ եւ ասէ. Զխորհուրդդ զայդ զոր արքայ հարցանէ, ո՛չ է իմաստնոց՝ եւ մոգուց՝ եւ գիտաց՝ եւ ըղձից՝ պատմել առաջի արքայի[12062]. 28 այլ գոյ Աստուած յերկինս՝ որ յայտնէ զխորհուրդս. եւ եցո՛յց Նաբուքոդոնոսորայ արքայի՝ որ ինչ լինելոց է յաւուրս յետինս։ Երազն եւ տեսիլ գլխոյ քոյ յանկողնի քում, ա՛յս է արքայ։ 29 Խորհուրդք քո մտայո՛յզ առնէին զքեզ յանկողնի քում, թէ զի՛նչ լինելոց է՛ յետ այսորիկ. եւ յայտնիչն խորհրդոց եցո՛յց քեզ զինչ լինելոց է[12063]։ 30 Եւ ինձ՝ ո՛չ առ իմաստութեան ինչ՝ որ իցէ յիս քան յամենայն կենդանիս՝ յայտնեցաւ խորհուրդն. այլ վասն ցուցանելոյ արքայի զմեկնութիւնն, զի ծանիցես զխորհուրդս սրտի քոյ։ 31 Դու ա՛րքայ տեսանէիր. եւ ահա պատկեր մի մե՛ծ պատկեր. եւ երեսք նորա եւ տեսիլ նորա ահագի՛ն յոյժ. եւ կա՛յր առաջի քո. ահաւո՛ր էր յոյժ պատկերն[12064]։ 32 Որոյ գլուխն յոսկւոյ սրբոյ. ձեռքն եւ լանջքն եւ բազուկք իւր՝ արծաթիք. մէջք նորա եւ բարձք՝ պղնձիք[12065]. 33 եւ սրունքն՝ երկաթիք. եւ ոտքն՝ կէսն յերկաթոյ՝ եւ կէսն ՚ի խեցւոյ։ 34 Հայէիր մինչեւ հատաւ վէմ առանց ձեռին՝ եւ եհար զպատկերն ՚ի վերայ երկաթեղէն եւ խեցեղէն ոտիցն՝ եւ մանրեա՛ց զնոսա ՚ի սպառ։ 35 Յայնժամ առ հասարակ մանրեցան՝ խեցին եւ երկաթ, պղինձն եւ արծաթ՝ եւ ոսկին, եւ եղեն իբրեւ զփոշի՛ կալոյ ամարայնոյ. եւ ա՛ռ զնոսա սաստկութիւն հողմոյ. եւ տեղի ո՛չ գտանէր նոցա։ Եւ վէմն որ եհար զպատկերն՝ եղեւ լեառն մեծ, եւ ելից զամենայն երկիր։ 36 Ա՛յս է երազն. եւ զմեկնութիւն նորա՝ ասասցո՛ւք առաջի արքայի[12066]։ 37 Դու ես արքայ՝ արքայից արքայ. որում Աստուած երկնից թագաւորութիւն հզօր եւ պատուակա՛ն ետ[12067], 38 եւ ընդ ամենայն տեղիս ուր բնակեալ են որդիք մարդկան. զգազանս վայրի՝ եւ զթռչունս երկնից՝ եւ զձկունս ծովու ետ ՚ի ձեռս քո. եւ կացոյց զքեզ տէ՛ր ամենայնի։ Դո՛ւ ես գլուխն ոսկի. 39 եւ զկնի քո յարիցէ ա՛յլ թագաւորութիւն խոնարհագոյն քան զքեզ. եւ թագաւորութիւնն երրորդ՝ որ է պղինձն՝ տիրեսցէ ամենայն երկրի։ 40 Եւ թագաւորութիւնն չորրորդ՝ հզօր իբրեւ զերկաթ. զոր օրինակ երկաթ մանրէ եւ մալէ զամենայն, նոյնպէս մանրեսցէ՛ եւ մալեսցէ զամենայն[12068]։ 41 Եւ զի տեսանէիր զոտսն եւ զմատունսն, կէս կողմն յերկաթոյ, եւ կէս կողմն ՚ի խեցւոյ. թագաւորութիւնն բաժանեալ լիցի. եւ յարմատոյ երկաթոյն եղիցի ՚ի նմա, զոր օրինակ տեսանէիր զերկաթն ընդ խեցին խառնեալ[12069]։ 42 Եւ մատունք ոտիցն՝ կողմն մի յերկաթոյ, եւ կողմն մի ՚ի խեցւոյ. մի կողմն թագաւորութեանն հզօ՛ր կայցէ. եւ ՚ի նմանէ եղիցի ջախջախն[12070]. 43 զի տեսանէիր զերկաթն ընդ խեցին խառնեալ. եղիցին խառն ՚ի զաւակէ մարդկան, եւ ՚ի միմեանս ո՛չ յարիցեն. զոր օրինակ ո՛չ խառնի երկաթ ընդ խեցի[12071]։ 44 Եւ յաւուրս թագաւորացն այնոցիկ յարուսցէ Աստուած երկնից թագաւորութիւն՝ որ յաւիտեանս ո՛չ եղծանիցի. եւ թագաւորութիւն նորա ազգի այլում ո՛չ մնասցէ. մանրեսցէ եւ հոսեսցէ՛ զամենայն թագաւորութիւնս, եւ ինքն կացցէ՛ յաւիտեանս[12072]։ 45 Որպէս տեսանէիր՝ զի ՚ի լեռնէն հատաւ վէմն առանց ձեռին, եւ մանրեաց զխեցին եւ զերկաթ՝ զպղինձն եւ զարծաթ եւ զոսկի։ Աստուած մեծ եցո՛յց արքայի որ ինչ լինելոց է առ յապա. եւ ճշմարիտ է երազն՝ եւ հաւատարիմ մեկնութիւն նորա[12073]։ 46 Յայնժամ արքայն Նաբուքոդոնոսոր անկա՛ւ ՚ի վերայ երեսաց իւրոց, եւ երկի՛ր եպագ Դանիելի. եւ զոհս եւ խունկս անուշութեան հրամայեաց մատուցանել նմա։ 47 Պատասխանի ետ թագաւորն եւ ասէ ցԴանիէլ. Արդարեւ՝ Աստուածն ձեր՝ նա՛ է Աստուած աստուծոց՝ եւ Տէր տերանց՝ եւ Թագաւոր թագաւորաց, որ յայտնէ՛ զխորհուրդս. զի յայտնել կարացեր զխորհուրդդ զայդ[12074]։ 48 Եւ մեծացո՛յց թագաւորն զԴանիէլ, եւ պարգեւս մեծամեծս եւ բազումս ետ նմա. եւ կացոյց զնա ՚ի վերայ աշխարհին Բաբելացւոց, եւ իշխան նախարարացն. եւ ՚ի վերայ ամենայն իմաստնոցն Բաբելացւոց[12075]։ 49 Եւ Դանիէլ խնդրեաց յարքայէ, եւ կացոյց ՚ի վերայ գործոց աշխարհին Բաբելացւոց՝ զՍեդրաք, Միսաք, եւ զԱբեդնագով. եւ Դանիէլ է՛ր ՚ի դրան արքային[12076]։

3
Գլուխ Գ

Տեսիլ չորրորդ։

Ե 1 Յամին ութուտասներորդի Նաբուքոդոնոսորայ արքայի, արա՛ր պատկեր ոսկի. բարձրութիւն նորա վաթսո՛ւն կանգուն, եւ լայնութիւն նորա կանգուն վեց. եւ կանգնեաց զնա ՚ի դաշտին Դէերայ յաշխարհին Բաբելացւոց[12077]։ 2 Եւ արձակեաց ժողովել զզօրավարս, եւ զզօրագլուխս, եւ զկուսակալս, զպետս եւ զբռնաւորս եւ զգործակալս՝ եւ զամենայն իշխանս աշխարհաց գա՛լ ՚ի նաւակատիս պատկերին՝ զոր կանգնեաց արքայն Նաբուքոդոնոսոր։ 3 Եւ ժողովեցան կուսակալք, զօրավարք եւ զօրագլուխք՝ պե՛տք եւ բռնաւորք. մեծամեծք՝ գործակալք, եւ ամենայն իշխանք աշխարհաց, գա՛լ ՚ի նաւակատիս պատկերին՝ զոր կանգնեա՛ց արքայն Նաբուքոդոնոսոր. եւ կային առաջի պատկերին զոր կանգնեաց արքայն Նաբուքոդոնոսոր[12078]։ 4 Եւ քարո՛զ կարդայր զօրութեամբ եւ ասէր. Ձե՛զ ասի ազգք եւ ազինք եւ լեզուք. 5 յորժամ լսիցէք զձայն փողոյ, սրընկի, թմբկի, եւ քնարի, եւ տաւղի եւ զերգոց միաբանութեան, եւ զամենայն ազգաց արուեստականաց, անկանիջիք եւ երկիրպագանիջիք պատկերին զոր կանգնեաց Նաբուքոդոնոսո՛ր արքայ։ 6 Եւ որ ո՛չ անկեալ երկի՛ր պագանիցէ՝ ՚ի նմին ժամու ընկեսցի ՚ի հնոցն հրո՛յն բորբոքելոյ[12079]։ 7 Եւ եղեւ իբրեւ լուան ազգքն զձայն փողոյն՝ զսրընկին զտաւղի, եւ զնուագարանաց, եւ զամենայն ազգաց արուեստականաց, անկանէին ամենայն ազգքն եւ ազինք եւ լեզուք՝ եւ երկի՛ր պագանէին պատկերին ոսկւոյ զոր կանգնեաց արքայն Նաբուքոդոնոսոր։ 8 Յայնժամ մատեան արք Քաղդեացիք՝ եւ եղեն չարախօս զՀրէից առ Նաբուքոդոնոսորայ[12080], 9 եւ ասեն. Ա՛րքայ՝ յաւիտեա՛ն կեաց. 10 դու հրաման ետուր ամենայն մարդոյ՝ որ լսիցէ զձայն փողոյ՝ զսրընկի՝ եւ զքնարի՝ եւ զտաւղի՝ եւ զնուագարանաց. եւ զամենայն ազգաց արուեստականաց. 11 եւ որ ո՛չն անկեալ երկիրպագանիցէ պատկերին ոսկւոյ՝ անկցի ՚ի հնոց հրո՛յն բորբոքելոյ[12081]։ 12 Արդ՝ ե՛ն աստ ա՛րք Հրէայք՝ զորս կացուցեր ՚ի վերայ գործոց աշխարհիս Բաբելացւոց, Սեդրաք, Միսաք, եւ Աբեդնագով. որ ո՛չ հնազանդեցան հրամանի քում ա՛րքայ. եւ զդիս քո ո՛չ պաշտեն, եւ պատկերիդ ոսկւոյ զոր կանգնեցեր՝ երկիր ո՛չ պագանեն։ 13 Յայնժամ Նաբուքոդոնոսոր սրտմտութեամբ եւ բարկութեամբ հրամայեաց ածե՛լ զՍեդրաք, Միսաք, եւ զԱբեդնագով. եւ ածին առաջի թագաւորին։ 14 Պատասխանի ետ Նաբուքոդոնոսոր՝ եւ ասէ ցնոսա. Թէ արդարեւ՞ Սեդրաք, Միսաք եւ Աբեդնագով, զդի՛ս իմ ո՞չ պաշտիցէք՝ եւ պատկերին ոսկւոյ զոր կանգնեցի երկիր ո՞չ պագանիցէք[12082]։ 15 Բայց արդ՝ եթէ պատրաստք լինիցիք, զի յորժամ լսիցէք զձայն փողոյ սրընկի եւ թմբկի եւ քնարի, եւ զմիաբանութիւն ամենայն ազգաց արուեստականաց, անկանիցիք եւ երկի՛ր պագանիցէք պատկերին զոր արարի. ապա թէ ո՛չ պագանիցէք երկիր՝ ՚ի նմին ժամու անկանիցիք ՚ի հնո՛ց հրոյն բորբոքելոյ. եւ ո՞վ է Աստուած՝ որ փրկէ զձեզ ՚ի ձեռաց իմոց[12083]։ 16 Պատասխանի ետուն՝ Սեդրաք, Միսաք, եւ Աբեդնագով. եւ ասեն ցարքայ Նաբուքոդոնոսոր. Ո՛չինչ է պիտոյ վասն բանիդ այդորիկ տալ քեզ պատասխանի. 17 զի է՛ մեր Աստուած յերկինս՝ զոր մե՛քն պաշտեմք. կարօղ է փրկել զմեզ ՚ի հնոցէ հրոյդ բորբոքելոյ, եւ ՚ի ձեռաց քոց արքայ՝ ապրեցուցանել զմեզ։ 18 Ապա թէ ոչ՝ այս ինչ յայտնի՛ լիցի քեզ արքայ՝ զի զդիս քո մեք ո՛չ պաշտեմք, եւ պատկերիդ ոսկւոյ զոր կանգնեցեր՝ երկիր ո՛չ պագանեմք։ 19 Յայնժամ Նաբուքոդոնոսոր լի՛ եղեւ սրտմտութեամբ. եւ գոյն երեսաց նորա շրջեցա՛ւ ՚ի վերայ Սեդրաքայ, Միսաքայ եւ Աբեդնագովի. եւ ասէ. Ջեռուցէ՛ք զհնոցն եւթնպատիկ, զի մինչեւ ՚ի վախճա՛ն այրեսցին[12084]։ 20 Եւ արք հինգ՝ զօրաւո՛րք զօրութեամբ՝ կապեսցեն զՍեդրաք Միսաք եւ զԱբեդնագով՝ արկանե՛լ ՚ի հնոց հրոյն բորբոքելոյ[12085]։ 21 Յայնժամ արքն այնոքիկ կապեցան պատմուճանօք եւ վարտեօք, արտախուրակօք եւ զանկապանօք իւրեանց, եւ ընկեցան ՚ի մէջ հնոցի հրոյն բորբոքելոյ[12086]։ 22 Զի հրաման թագաւորին սաստկանայր, եւ հնոցն բորբոքէր եւթնպատի՛կ առաւել յոյժ։ 23 Եւ երեքեան նոքա՝ Սեդրաք, Միսաք, եւ Աբեդնագով, անկա՛ն ՚ի մէջ հնոցին կապեալք։ 24 Գնային ՚ի մէջ հրոյն. օրհնէին եւ գովէին զՏէր Աստուած[12087]։ 25 Յարեա՛ւ Ազարիա, եւ կաց յաղօթս ա՛յսպէս. եբա՛ց զբերան իւր ՚ի մէջ հրոյն՝ եւ ասէ[12088]. 26 Օրհնեա՛լ ես Տէր Աստուած հարցն մերոց, գովեալ եւ փառաւորեալ է անուն քո յաւիտեանս[12089]. 27 զի արդա՛ր ես յամենայնի զոր ածեր ՚ի վերայ մեր, եւ ամենայն գործք քո ճշմարիտ են. եւ ուղի՛ղ են ճանապարհք քո, եւ ամենայն դատաստանք քո ճշմարտութիւն։ 28 Եւ իրաւունս ճշմարտութեան արարեր ըստ ամենայնի զոր արարեր մեզ, եւ քաղաքին սրբոյ հարցն մերոց Երուսաղեմի։ Զի ճշմարտութեամբ եւ յիրաւի՛ ածեր զայս ամենայն վասն մեղաց մերոց. 29 զի մեղաք եւ անօրինեցաք յապստամբ լինելն ՚ի քէն, եւ առաւել մեղաք յամենայնի[12090]. 30 եւ պատուիրանաց քոց ո՛չ անսացաք։ Ո՛չ պահեցաք եւ ո՛չ արարաք որպէս պատուիրեցեր մեզ՝ զի բարի լինիցի մեզ։ 31 Եւ զամենայն զոր ածեր ՚ի վերայ մեր, եւ զամենայն զոր արարեր մեզ՝ արդա՛ր դատաստանաւ արարեր։ 32 Եւ մատնեցեր զմեզ ՚ի ձեռս թշնամեաց մերոց, անօրինաց խստաց եւ ապստամբողաց. եւ թագաւորի՝ անիրաւի եւ չարի՛ քան զամենայն երկիր[12091]։ 33 Եւ արդ ո՛չ գոյ մեզ բանալ զբերանս մեր, զի ամօթ եւ նախատինք եղաք ծառայից քոց պաշտօնէից[12092]։ 34 Այլ մի՛ մատներ զմեզ ՚ի սպառ վասն անուան քոյ, եւ մի՛ ցրեր զուխտ քո, 35 եւ մի՛ ՚ի բացէ՛ առներ զողորմութիւնս քո ՚ի մէնջ։ Վասն Աբրահամու սիրելւոյ քոյ եւ վասն Իսահակայ ծառայի քոյ՝ եւ վասն Իսրայէլի սրբոյ քոյ. 36 որոց խոստացար բազմացուցանել զզաւակ նոցա իբրեւ զաստեղս երկնից, եւ իբրեւ զաւազ առ ափն ծովու[12093]։ 37 Եւ արդ Տէր՝ նուաղեցա՛ք քան զամենայն ազգս. եւ եմք տառապեալք յամենայն երկրի այսօր վասն մեղաց մերոց։ 38 Եւ ո՛չ գոյ ՚ի ժամանակի յայսմիկ իշխան՝ մարգարէ՝ եւ առաջնորդ. ո՛չ ողջակէզք եւ ո՛չ զոհք, եւ ո՛չ պատարագք եւ ո՛չ խունկք. եւ ո՛չ տեղի տալոյ երախայրիս առաջի քո, 39 եւ գտանել զողորմութիւն։ Այլ անձամբք բեկելովք՝ եւ հոգւովք տառապանաց ընդունելի լիցուք[12094] 40 իբրեւ զողջակէզս խոյոց եւ զուարակաց. եւ իբրեւ զբիւրաւորս գառանց պարարտաց. ա՛յնպէս եղիցի պատարագս մեր այսօր առաջի քո լինել կատարեալ զկնի քո, զի չի՛ք ամօթ յուսացելոցս ՚ի քեզ[12095]։ 41 Եւ արդ գամք զհետ քո ամենայն սրտիւք մերովք, եւ երկնչիմք մեք ՚ի քէն, եւ խնդրեմք զերեսս քո. 42 մի՛ յամօթ առներ զմեզ. այլ արա՛ ընդ մեզ ըստ հեզութեան քում, եւ ըստ բազում ողորմութեան քում[12096]։ 43 Եւ փրկեա՛ զմեզ վասն սքանչելեաց քոց. եւ տո՛ւր փառս անուան քում Տէր։ 44 Եւ յամօ՛թ լիցին ամենեքեան ոյք ցուցանեն չարիս ծառայից քոց, եւ ամաչեսցեն յամենայն բռնութեան իւրեանց. եւ զօրութիւն նոցա խորտակեսցի՛[12097]։ 45 Եւ ծանիցեն զի դո՛ւ ես Տէր Աստուած միայն, եւ փառաւորեալ ՚ի վերայ ամենայն տիեզերաց[12098]։ 46 Եւ ո՛չ դադարէին որք արկին զնոսա սպասաւուրք թագաւորին՝ զհնոցն բորբոքելոյ, նաւթի՛ւ եւ ձիթով եւ վշով եւ որթով[12099]։ 47 Եւ ելանէր դիզանայր բոցն ՚ի վերոյ քան զհնոցն ՚ի քառասուն եւ յինն կանգուն[12100]. 48 եւ շրջէր պատէր շուրջ զհնոցաւն. եւ այրէր զորս գտանէր ՚ի Քաղդէացւոց անտի[12101]։ 49 Եւ հրեշտակ Աստուծոյ էջ եկաց ընդ Ազարիանս ՚ի հնոցի անդ, եւ թօթափեաց զբոց հրոյն ՚ի հնոցէ անտի։ 50 Եւ արար ՚ի մէջ հնոցին իբրեւ զհողմ որ ցօղագին շնչիցէ, եւ ո՛չ մերձենայր ամենեւին հուրն ՚ի նոսա, ո՛չ տրտմեցուցանէր եւ ո՛չ նեղէր զնոսա[12102]։ 51 Յայնժամ երեքեան իբրեւ ՚ի միոջէ բերանոյ, օրհնէին եւ գովէին եւ փառաւո՛ր առնէին զԱստուած ՚ի մէջ հնոցին՝ եւ ասէին[12103]. 52 Օրհնեալ ես դու Տէր Աստուած հարցն մերոց, գովեալ եւ առաւել բարձրացեալ յաւիտեանս. եւ օրհնեալ է անուն սուրբ փառաց քոց. գովեալ եւ ա՛՛։ 53 Օրհնեալ ես ՚ի տաճարի փառաց սրբութեան քոյ, գովեալ եւ։ 55 Օրհնեալ ես ՚ի վերայ աթոռոց արքայութեան քոյ. գովեալ եւ ա՛՛[12104]։ 54 Օրհնեալ ես որ հայիս յանդունդս, եւ նստիս ՚ի քրովբէս, գովե՛՛[12105]։ 56 Օրհնեալ ես՝ որ նստիս ՚ի հաստատութեան երկնից, գովեալ եւ[12106]։ 57 Օրհնեցէ՛ք ամենայն գործք Տեառն զՏէր. օրհնեցէ՛ք եւ բա՛րձր արարէք զնա յաւիտեան։ 58 Օրհնեցէ՛ք երկինք զՏէր, օրհ՛՛։ 59 Օրհնեցէ՛ք հրեշտակք Տեառն զՏէր օրհնե՛՛։ 60 Օրհնեցէ՛ք ջուրք ամենայն որ ՚ի վերոյ քան զերկինս օրհ՛՛։ 61 Օրհնեցէ՛ք ամենայն զօրութիւնք Տեառն։ 62 Օրհնեցէ՛ք արեւ եւ լուսին զՏէր. օրհ՛՛։ 63 Օրհնեցէ՛ք ամենայն աստեղք երկնից զՏէր. օրհ՛՛։ 64 Օրհնեցէ՛ք ամենայն անձրեւք եւ ցօղք զՏէր. օրհ՛՛։ 65 Օրհնեցէ՛ք ամենայն հողմք զՏէր. օրհնե՛՛։ 66 Օրհնեցէ՛ք հուր եւ տապ զՏէր. օրհնեցէք, եւ։ 67 Օրհնեցէ՛ք ցուրտ եւ սառն զՏէր. օրհնե՛՛[12107]։ 68 Օրհնեցէ՛ք եղեամն եւ ձիւն զՏէր. օրհնե՛՛[12108]։ 71 Օրհնեցէ՛ք տիւք եւ գիշերք զՏէր. օրհ՛՛։ 72 Օրհնեցէ՛ք լոյս եւ խաւար զՏէր. օրհնեցէ՛՛։ 73 Օրհնեցէ՛ք ամպք եւ փայլատակունք զՏէր. օրհ՛՛։ 74 Օրհնեցէ՛ք երկիր զՏէր. օրհնեցէք եւ բարձ՛՛։ 75 Օրհնեցէ՛ք լերինք եւ բարձունք զՏէր. օրհն՛՛։ 76 Օրհնեցէ՛ք ամենայն բոյսք երկրի զՏէր. օրհ՛՛։ 77 Օրհնեցէ՛ք աղբեւրք զՏէր. օրհնե՛՛։ 78 Օրհնեցէ՛ք ծով եւ գետք զՏէր. օրհնեցէք եւ[12109]։ 79 Օրհնեցէ՛ք կէտք եւ ամենայն կայտառք որ ՚ի ջուրս զՏէր. օրհ՛՛։ 80 Օրհնեցէ՛ք թռչունք երկնից զՏէր. օրհ՛՛։ 81 Օրհնեցէ՛ք ամենայն գազանք՝ եւ անասուն զՏէր. օրհ՛՛[12110]։ 82 Օրհնեցէ՛ք որդիք մարդկան զՏէր. օրհնե՛՛։ 83 Օրհնեսցէ՛ Իսրայէլ զՏէր. օրհնես՛՛։ 84 Օրհնեցէ՛ք քահանայք զՏէր. օրհնեցէք եւ։ 85 Օրհնեցէ՛ք ծառայք Տեառն զՏէր. օրհնեց։ 86 Օրհնեցէ՛ք հոգիք եւ շունչք արդարոց զՏէր. օրհ՛՛։ 87 Օրհնեցէ՛ք սուրբք եւ խոնարհք սրտիւք զՏէր. օրհ՛՛։ 88 Օրհնեցէ՛ք Անանիա՝ Ազարիա՝ եւ Միսայէլ զՏէր. օրհնեցէ՛ք եւ բա՛րձր արարէք զնա յաւիտեան։ Զի փրկեա՛ց զմեզ ՚ի դժոխոց, եւ ՚ի ձեռաց մահու ապրեցոյց զմեզ. եւ փրկեաց զմեզ ՚ի հնոցէս, եւ ՚ի միջոյ բորբոքեալ բոցոյս, եւ ՚ի միջոյ հրոյս փրկեաց զմեզ։ 89 Գոհացարո՛ւք զՏեառնէ, զի քաղցր է զի յաւիտեան է ողորմ նորա[12111]։ 90 Օրհնեցէ՛ք ամենայն պաշտօնեայք Տեառն զԱստուածն աստուծոց, օրհնեցէ՛ք եւ գոհացարո՛ւք, զի յաւիտեա՛ն է ողորմ նորա[12112]։ 91 Եւ Նաբուքոդոնոսոր իբրեւ լուաւ զօրհնութիւնս նոցա՝ զարմացաւ. յարեաւ տագնապաւ՝ եւ ասէ ցմեծամեծս իւր. Ո՞չ արս երիս կապեալս արկաք ՚ի մէջ հրոյն։ Եւ ասեն ցթագաւորն. Այո՛ արդա՛ր ասես արքայ։ 92 Եւ ասէ թագաւորն. Այլ ես տեսանեմ արս չո՛րս արձակս, եւ գնան ՚ի մէջ հրոյն. եւ ապականութիւն ինչ՝ ո՛չ գոյ ՚ի նոսա. եւ տեսիլ չորրորդին նմա՛ն է որդւոյ Աստուծոյ։ 93 Յայնժամ մատեաւ Նաբուքոդոնոսոր ՚ի դուռն հնոցին հրո՛յն բորբոքելոյ. եւ ասէ. Սեդրաք՝ Միսաք՝ եւ Աբեդնագով՝ ծառայք Աստուծոյ բարձրելոյ, ելէ՛ք եւ եկա՛յք։ Եւ ելին Սեդրաք՝ Միսաք՝ եւ Աբեդնագով ՚ի միջոյ հրոյն։ 94 Եւ ժողովեցան նախարարքն եւ կուսակալք՝ եւ զօրավարքն եւ զօրաւորք թագաւորին. եւ տեսանէին զարսն զի ո՛չ տիրեաց հուրն ՚ի մարմինս նոցա, եւ հեր գլխոյ նոցա ո՛չ խանձատեցաւ, եւ վարտիք նոցա ո՛չ այլագունեցան, եւ հոտ հրոյ ո՛չ գոյր ՚ի նոսա[12113]։ 95 Եւ երկի՛ր եպագ թագաւորն առաջի նոցա Տեառն։ Եւ պատասխանի ետ Նաբուքոդոնոսոր՝ եւ ասէ. Օրհնեա՛լ է Աստուած Սեդրաքայ, Միսաքայ, եւ Աբեդնագովի. որ առաքեաց զհրեշտակ իւր եւ փրկեա՛ց զծառայս իւր զի յուսացան ՚ի նա, եւ զբան թագաւորի անարգեցին. եւ մատնեցին զմարմինս իւրեանց ՚ի հուր. զի մի՛ պաշտեսցեն եւ մի՛ երկի՛ր պագանիցեն ամենայն աստուածոց, բայց միայն Աստուծոյ իւրեանց[12114]։ 96 Եւ արդ ե՛ս տամ հրաման. ամենայն ազգք եւ ազինք եւ լեզուք, որ խօսիցին հայհոյութիւն զԱստուծոյ Սեդրաքայ Միսաքայ եւ զԱբեդնագովի՝ ՚ի կորո՛ւստ մատնեսցին, եւ տունք նոցա ՚ի յափշտակութիւն. զի ո՛չ գոյ ա՛յլ աստուած՝ որ կարօղ իցէ ա՛յնպէս փրկել։ 97 Յայնժամ թագաւորն առաւե՛լ շքեղացոյց զՍեդրաք Միսաք եւ զԱբեդնագով յերկրին Բաբելացւոց, եւ բարձրացոյց զնոսա. եւ աղաչեաց լինել նոցա իշխան ամենայն Հրէիցն որ էին ՚ի թագաւորութեան նորա։

Տեսիլ հինգերորդ։

Զ 98 Նաբուքոդոնոսոր արքայ, առ ամենայն ազգս եւ լեզուս որ բնակեալ են յամենայն երկրի, խաղաղութիւն բազմասցի ձեզ[12115]։ 99 Զնշանս եւ զարուեստս զոր արա՛ր ընդ իս Բարձրեալն՝ հաճո՛յ թուեցաւ առաջի իմ պատմել ձեզ, 100 թէ ո՞րպէս մեծամեծք՝ եւ զօրաւո՛րք են. արքայութիւն նորա արքայութիւն յաւիտենից, եւ իշխանութիւն նորա ազգաց յազգս։

4
Գլուխ Դ

1 Ե՛ս Նաբուքոդոնոսոր՝ ուրա՛խ էի ՚ի տան իմում եւ զուարճացեալ։ 2 Երա՛զ տեսի՝ եւ զարհուրեցոյց զիս, եւ խռովեցայ յանկողնի իմում. եւ տեսիլ գլխոյ իմոյ տագնապեա՛ց զիս։ 3 Եւ տուաւ հրաման յինէն ածել առաջի իմ զամենայն իմաստունս Բաբելացւոց, զի զմեկնութիւն երազոյն ցուցցեն ինձ։ 4 Եւ մտին առաջի իմ գէ՛տք՝ եւ մոգք՝ եւ իղձք՝ եւ քաղդեայք. եւ զերազն իմ ասացի առաջի նոցա. եւ զմեկնութիւն նորա ո՛չ ցուցին ինձ[12116]. 5 մինչեւ եկն Դանիէլ՝ որում անուն էր Բաղտասար՝ ըստ անուան աստուծոյ իմոյ. զի Հոգի Սուրբ Աստուծոյ գոյ ՚ի նմա։ Ցոր եւ ասացի[12117], 6 թէ Բաղտասար իշխան՝ գիտեա՛ զոր ես տեսի. գիտեմ եթէ Հոգի Սուրբ Աստուծոյ գոյ ՚ի քեզ, եւ ամենայն խորհուրդք ո՛չ ծածկին ՚ի քէն. արդ լո՛ւր դու զտեսիլ երազոյն իմոյ զոր տեսի, եւ զմեկնութիւն նորա ասասցե՛ս ինձ[12118]։ 7 Տեսանէի յանկողնի իմում, եւ ահա ծա՛ռ մի ՚ի մէջ երկրի. եւ բարձրութիւն նորա բազում յոյժ։ 8 Մեծացաւ ծառն եւ զօրացաւ, եւ բարձրութիւն նորա եհա՛ս մինչեւ յերկինս, եւ լայնութիւն նորա ՚ի ծագս ամենայն երկրի։ 9 Տերեւ նորա գեղեցիկ, եւ պտուղ նորա բազում. եւ կերակուր ամենայնի ՚ի նմա. ՚ի ներքոյ նորա բնակեալ էին գազանք վայրի. եւ յոստս նորա հանգուցեալ էին թռչունք երկնից. եւ ՚ի նմանէ կերակրէր ամենայն մարմին[12119]։ 10 Տեսանէի ՚ի տեսլեան գիշերոյ յանկողնի իմում, եւ ահա զուարթուն եւ սուրբ իջանէր յերկնից. 11 եւ բարբառէր զօրութեամբ՝ եւ ասէր ա՛յսպէս. Հատէ՛ք զծառդ՝ եւ քշտեցէ՛ք զոստս դորա. թօթափեցէ՛ք զտերեւ դորա, եւ զպտուղ դորա ցրուեցէք. շարժեսցին գազանքդ ՚ի ներքոյ դորա, եւ թռչունքդ յոստս դորա[12120]։ 12 Բայց զշառաւիղ արմատոյ դորա թողէ՛ք յերկրի, երկաթապատ եւ պղնձապատ ՚ի դալար վայրի՝ եւ ՚ի ցօղոյ երկնից հանգիցէ. եւ ընդ գազանս անապատի բաժին դորա, եւ ՚ի խոտ երկրի[12121]. 13 սիրտ նորա ՚ի մարդկանէ փոխեսցի, եւ սիրտ գազանաց տացի նմա. եւ եւթն ժամանակք փոխեսցին ՚ի վերայ նորա։ 14 Մեկնութեամբ զուարթնո՛յ է բանս. եւ պատգամ սրբո՛ց է հարցուածս. զի ծանիցեն կենդանիք՝ եթէ տիրէ Բարձրեալն թագաւորութեան մարդկան, եւ ում կամի տացէ զնա. եւ զարհամարհն ՚ի մարդկանէ յարուցանէ ՚ի վերայ նորա[12122]։ 15 Ա՛յս է երազն զոր տեսի ե՛ս Նաբուքոդոնոսոր արքայ։ Եւ դու Բաղտասար՝ ասա՛ ինձ զմեկնութիւն նորա. զի ամենայն իմաստունք թագաւորութեան իմոյ ո՛չ կարացին ցուցանել ինձ զմեկնութիւն նորա. այլ դու Դանիէլ կարօղ ես՝ զի Հոգի Սուրբ Աստուծոյ գո՛յ ՚ի քեզ։ 16 Յայնժամ Դանիէլ՝ որում անուն էր Բաղտասար՝ հիացաւ իբրեւ ժամ մի եւ խորհուրդք նորա խռովեցուցանէին զնա։ Պատասխանի ետ թագաւորն՝ եւ ասէ ցնա. Բա՛ղտասար, երազն եւ մեկնութիւն նորա մի՛ տագնապեցուցանեն զքեզ։ Ետ պատասխանի Բաղտասար՝ եւ ասէ. Տէ՛ր՝ երազն ատելեաց քոց, եւ մեկնութիւն նորա թշնամեաց քոց[12123]։ 17 Ծառն զոր տեսանէիր մեծացեալ եւ զօրացեալ, որոյ բարձրութիւնն հասանէր յերկինս, եւ լայնութիւն նորա յամենայն երկիր[12124]. 18 տերեւ նորա գեղեցիկ, եւ պտուղ նորա բազում, եւ կերակուր ամենայնի՛ ՚ի նմա. ՚ի ներքոյ նորա բնակեալ էին գազանք անապատի, եւ յոստս նորա հանգուցեալ թռչունք երկնից[12125]. 19 դո՛ւ ես արքայ։ Զի մեծացար եւ զօրացար, եւ մեծութիւն քո բարձրացաւ եհա՛ս մինչեւ յերկինս. եւ տէրութիւն քո ՚ի ծագս ամենայն երկրի[12126]։ 20 Եւ զի տեսանէիր արքայ՝ զի զուարթունն եւ սուրբ՝ իջանէ՛ր յերկնից՝ եւ ասէր. Կտրեցէ՛ք զծառդ եւ ապականեցէ՛ք զդա. բայց զշառաւիղ արմատոյ դորա թողէ՛ք յերկրի. երկաթապատ եւ պղնձապատ, եւ ՚ի դալա՛ր վայրի՝ եւ ՚ի ցօղոյ երկնից հանգիցէ. եւ ընդ գազանս անապատի բաժին նորա, մինչեւ եւթն ժամանակք փոխեսցին ՚ի վերայ նորա[12127]։ 21 Ա՛յս է մեկնութիւն նորա արքայ։ Եւ դատաստանք Բարձրելոյն հասեալ ՚ի վերայ տեառն իմոյ արքայի[12128]. 22 եւ զքեզ հալածեսցեն ՚ի մարդկանէ. եւ ընդ գազանս անապատի՛ եղիցի բնակութիւն քո. եւ խոտ իբրեւ արջառոյ ջամբեսցեն քեզ, եւ ՚ի ցօղոյ երկնից հանգիցես. եւ եւթն ժամանակք փոխեսցին ՚ի վերայ քո, մինչեւ ծանիցես թէ տիրէ Բարձրեալն թագաւորութեան մարդկան. եւ ում կամի, տացէ զնա։ 23 Եւ զի ասաց՝ թէ թողէ՛ք զշառաւիղ արմատոյ ծառոյն. թագաւորութիւն քո քե՛զ մնայ, մինչեւ ծանիցես զիշխանութիւն երկնաւորին[12129]։ 24 Վասն այդորիկ ա՛րքայ, խրա՛տ իմ հաճոյ թուեսցի քեզ. եւ զմեղս քո ողորմութեամբ քաւեսջիր, եւ զանօրէնութիւնս քո գթովք տնանկաց. թերեւս երկայնամիտ լիցի ՚ի վերայ յանցանաց քոց Աստուած[12130]։ 25 Այս ամենայն եկն եհա՛ս ՚ի վերայ Նաբուքոդոնոսորայ արքայի 26 յետ երկոտասան ամսոյն, մինչդեռ ՚ի վերայ տաճարի թագաւորութեան իւրոյ ճեմէր ՚ի Բաբելոն։ 27 Խօսել սկսաւ թագաւորն՝ եւ ասէ. Ո՞չ այս՝ ա՛յն մեծ Բաբելոն է զոր ե՛սն շինեցի ՚ի տուն թագաւորութեան հաստատութեամբ զօրութեան իմոյ՝ ՚ի պատիւ փառաց իմոց[12131]։ 28 Եւ մինչդեռ բանքն ՚ի բերա՛ն էին թագաւորին, ձայն եղեւ յերկնից եւ ասէ. Քե՛զ ասեմ Նաբուքոդոնոսո՛ր արքայ. թագաւորութիւն քո անցեալ է ՚ի քէն[12132]. 29 եւ ՚ի մարդկանէ հալածեսցեն զքեզ, եւ ընդ գազանս անապատի բնակութիւն քո, եւ խո՛տ իբրեւ արջառոյ ջամբեսցեն քեզ. եւ եւթն ժամանակք փոխեսցին ՚ի վերայ քո, մինչեւ ծանիցես՝ թէ տիրէ Բարձրեալն թագաւորութեան մարդկան, եւ ում կամի տացէ զնա[12133]։ 30 ՚Ի նմին ժամու բանն կատարեցա՛ւ ՚ի վերայ Նաբուքոդոնոսորայ. եւ ՚ի մարդկանէ հալածեցաւ, եւ խոտ՝ իբրեւ արջա՛ռ ուտէր. եւ ՚ի ցօղոյ երկնից մարմին նորա ներկա՛ւ, մինչեւ վարսք նորա իբրեւ զառիւծուց մեծացան, եւ եղնգունք նորա իբրեւ զթռչնոց[12134]։ 31 Եւ յետ կատարածի աւուրցն, ե՛ս Նաբուքոդոնոսոր՝ զաչս իմ յերկինս համբարձի, եւ միտք իմ առ ի՛ս դարձան. եւ զԲարձրեալն օրհնեցի, եւ զկենդանին յաւիտենից գովեցի եւ փառաւորեցի. զի իշխանութիւն նորա իշխանութիւն յաւիտենական. եւ տէրութիւն նորա ազգաց յազգս[12135]։ 32 Եւ ամենայն բնակիչք երկրի իբրեւ զոչինչ համարեցան։ Ըստ կամաց իւրոց առնէ ՚ի զօրութեան երկնից, եւ ՚ի բնակութեան երկրի. եւ չի՛ք որ ընդդէմ դառնայցէ ձեռին նորա եւ ասիցէ թէ զինչ գործեցեր[12136]։ 33 ՚Ի նմին ժամանակի միտք իմ առ ի՛ս դարձան, եւ ՚ի պատիւ թագաւորութեան իմոյ եկի. եւ կերպարանք իմ առ ի՛ս դարձան. եւ իշխանք իմ եւ մեծամեծք իմ խնդրեցին զիս. եւ անդրէն ՚ի թագաւորութիւն իմ հաստատեցայ. եւ մեծութիւն առաւե՛լ յաւելաւ ինձ[12137]։ 34 Արդ ես Նաբուքոդոնոսոր օրհնե՛մ եւ առաւե՛լ բարձրացուցանեմ, եւ փառաւո՛ր առնեմ զԱրքայն երկնից. զի ամենայն գործք նորա ճշմարի՛տ են, եւ շաւիղք նորա իրաւունք. եւ զամենեսին ոյք գնան ամբարտաւանութեամբ՝ կարօ՛ղ է խոնարհեցուցանել[12138]։

5
Գլուխ Ե

Է 1 Բաղտասա՛ր արքայ՝ արա՛ր ընթրիս մեծամեծաց իւրոց հազա՛ր առն. եւ ըստ հազարացն նոյնպէս եւ գինի. եւ իբրեւ ընդ գինիս եմուտ Բաղտասար[12139], 2 հրամայեաց բերել զսպաս արծաթոյ եւ զոսկւոյ, զոր եհան Նաբուքոդոնոսոր հայր նորա ՚ի տաճարէն որ յԵրուսաղէմ. զի արբցեն նոքօք թագաւորն եւ մեծամեծք իւր, եւ հարճք եւ կանայք իւր[12140]։ 3 Եւ բերին զսպասսն զոսկեղէնս եւ զարծաթեղէնս, զոր բերեալ էր ՚ի տաճարէն Աստուծոյ՝ որ է՛ր յԵրուսաղէմ. եւ ըմպէին նոքօք թագաւորն եւ մեծամեծք իւր, եւ հարճք նորա՝ եւ կանայք։ 4 Ըմպէին գինի, եւ օրհնէին զաստուածս զոսկեղէնս՝ եւ զարծաթեղէնս՝ եւ պղնձիս՝ եւ զերկաթիս, եւ զփայտեղէնս՝ եւ զքարեղէնս. եւ զԱստուածն յաւիտենից ո՛չ օրհնեցին, որ ունէր իշխանութիւն ոգւոց նոցա[12141]։ 5 ՚Ի նմին ժամու ելի՛ն մատունք ձեռին մարդոյ, եւ գրէին հանդէպ գնդին ՚ի վերայ բռելոյ որմոյ տաճարի թագաւորին. եւ թագաւորն տեսանէր զթաթ ձեռինն որ գրէր։ 6 Յայնժամ հատա՛ն գոյնք թագաւորին, եւ խորհուրդք նորա խռովեցուցանէին զնա, եւ յօդք միջոյ նորա լուծանէին, եւ ծունկք նորա զմիմեանս բաբախէին[12142]։ 7 Եւ աղաղակեաց թագաւորն զօրութեամբ՝ ածել զմոգս եւ զքաղդեայս, եւ զգէտս. եւ ասէ ցիմաստունս Բաբելացւոց. Որ ոք ընթերցցի՛ զգիրդ զայդ, եւ զմեկնութիւն դորա ցուցանէ ինձ, ծիրանի՛ս զգեցցի, եւ մանեակ ոսկի ՚ի պարանոց իւր. եւ երրորդի՛ թագաւորութեան իմում տիրեսցէ[12143]։ 8 Եւ մտանէին ամենայն իմաստունք Բաբելացւոց. եւ ո՛չ կարէին զգիրն ընթեռնուլ, եւ ո՛չ զմեկնութիւն նորա ցուցանել թագաւորին[12144]։ 9 Եւ արքայ Բաղտասար խռովեցա՛ւ, եւ գոյն երեսաց նորա շրջեցաւ. խռովեցա՛ն եւ մեծամեծք նորա ընդ նմա։ 10 Եւ եմուտ տիկինն ՚ի տաճարն խրախութեան՝ եւ ասէ. Ա՛րքայ՝ յաւիտեա՛ն կեաց. մի՛ խռովեցուսցեն զքեզ խորհուրդք քո, եւ գոյն երեսաց քոց մի՛ եղծցի[12145]. 11 զի է՛ այր մի ՚ի թագաւորութեան քում, յորում գո՛յ Հոգի Սուրբ Աստուծոյ. եւ յաւուրս հօր քոյ՝ զօրութիւնք եւ իմաստութիւնք գտանէին ՚ի նմա. եւ արքայ Նաբուքոդոնոսոր հայր քո՝ իշխա՛ն կացոյց զնա ՚ի վերայ գիտաց եւ մոգուց՝ եւ քաղդէից՝ եւ ըղձից[12146]։ 12 Զի ոգի առաւե՛լ գոյ ՚ի նմա իմաստութեան եւ հանճարոյ. մեկնէ զերազս՝ եւ պատմէ զառակս, եւ լուծանէ զիրս կապեալս՝ Դանիէլ, եւ արքայ՝ Բաղտասա՛ր անուն եդ նմա. արդ կոչեսցի՝ եւ զմեկնութիւն դորա պատմէ[12147]։ 13 Յայնժամ ածին ՚ի ներքս զԴանիէլ առաջի թագաւորին։ Եւ ասէ թագաւորն ցԴանիէլ. Դո՛ւ ես Դանիէլ յորդւոց գերութեանն Հրէաստանի, զոր ա՛ծ Նաբուքոդոնոսոր հայր իմ. 14 լուայ զքէն թէ Հոգի՛ Սուրբ Աստուծոյ է ՚ի քեզ, եւ զօրութիւն՝ եւ հանճար՝ եւ իմաստութիւն առաւե՛լ գտաւ ՚ի քեզ[12148]։ 15 Եւ արդ՝ աւասիկ մտին առաջի իմ իմաստունք եւ մոգք եւ իղձք, զի զգիրդ զայդ ընթեռնուցուն՝ եւ զմեկնութիւն դորա ցուցցեն ինձ, եւ ո՛չ կարացին պատմել ինձ[12149]։ 16 Եւ ես լուայ զքէն՝ թէ կարօ՛ղ ես մեկնել մեկնութիւնս. եւ արդ եթէ կարիցես զգիրդ ընթեռնուլ՝ եւ զմեկնութիւն դորա ցուցանել ինձ, ծիրանի՛ս զգեցցիս, եւ մանեակ ոսկի ՚ի պարանոցի քում. եւ երրորդի՛ թագաւորութեան իմում տիրեսցես[12150]։ 17 Եւ ասէ Դանիէլ առաջի թագաւորին. Պարգեւք քո քե՛զ լիցին, եւ զպատիւ տան քոյ այլո՛ւմ տուր. բայց զգիրդ ե՛ս ընթերցայց, եւ զմեկնութիւն դորա ցուցի՛ց քեզ[12151]։ 18 Ա՛րքայ՝ Աստուած Բարձրեալ՝ զմեծութիւն՝ եւ զթագաւորութիւն՝ եւ զպատիւ եւ զփառս ե՛տ Նաբուքոդոնոսորայ հօր քում. 19 եւ ՚ի մեծութենէն զոր ետ նմա, ամենայն ազգք եւ ազինք եւ լեզուք զարհուրեալ դողային յերեսաց նորա. զորս կամէր հարկանէ՛ր, զորս կամէր սպանանէ՛ր, եւ զորս կամէր ի՛նքն բարձրացուցանէր, եւ զորս կամէր ինքն խոնարհեցուցանէր[12152]։ 20 Եւ յորժամ բարձրացաւ սիրտ նորա, եւ ոգի նորա զօրացաւ յամբարտաւանել, անկա՛ւ յաթոռոյ թագաւորութեան իւրոյ. եւ պատիւն բարձա՛ւ ՚ի նմանէն. 21 եւ ՚ի մարդկանէ հալածեցաւ. եւ սիրտ ընդ գազա՛նս տուաւ նմա, եւ ընդ ցի՛ռս բնակութիւն նորա. եւ խոտ՝ իբրեւ արջառոյ ջամբէին նմա. եւ ՚ի ցօղոյ երկնից մարմին նորա ներկա՛ւ. մինչեւ ծանեաւ թէ տիրէ՛ Բարձրեալն թագաւորութեան մարդկան, եւ ում կամի՝ տացէ՛ զնա[12153]։ 22 Եւ դու՝ որդի նորա Բաղտասար՝ ո՛չ խոնարհեցուցեր զսիրտ քո առաջի Աստուծոյ՝ ուստի զա՛յդ ամենայն գտեր[12154]. 23 եւ ընդդէմ Աստուծոյ երկնից հպարտացար. եւ զսպաս տան նորա բերին առաջի քո, եւ դո՛ւ եւ մեծամեծք քո՝ հարճք քո եւ կանայք քո ըմպէին նոքօք գինի. եւ զաստուածս զոսկեղէնս եւ զարծաթեղէնս՝ եւ զպղնձիս եւ զերկաթիս՝ եւ զփայտեղէնս եւ զքարեղէնս, որ ո՛չ տեսանեն եւ ո՛չ լսեն եւ ո՛չ իմանան՝ օրհնէիր. եւ զԱստուած՝ որոյ շունչ քո ՚ի ձեռին նորա է՝ եւ ամենայն ճանապարհք քո, զնա ո՛չ փառաւորեցեր[12155]։ 24 Վասն այսորիկ յերեսաց նորա առաքեցաւ թա՛թ ձեռինն՝ եւ զգիրդ զայդ գրեաց[12156]։ 25 Եւ ա՛յս ինչ է գիրդ որ գրեալ է. Մանէ՛, Թէկէղ՚, Փարէս[12157]։ 26 Եւ ա՛յս է մեկնութիւն բանիդ. Մանէ, չափեաց Աստուած զթագաւորութիւն քո՝ եւ վախճանեաց զնա[12158]։ 27 Թէկէղ՚, կշռեցա՛ւ ՚ի կշիռս՝ եւ գտաւ պակասեալ։ 28 Փարէս, բաժանեցա՛ւ թագաւորութիւն քո, եւ տուաւ Մարաց եւ Պարսից։ 29 Եւ հրաման ետ Բաղտասար՝ եւ զգեցուցին նմա ծիրանիս, եւ մանեա՛կ ոսկի ՚ի պարանոցի նորա, եւ քարո՛զ կարդայր առաջի նորա լինել իշխան երրորդի՛ թագաւորութեան նորա[12159]։ 30 Եւ ՚ի նմին գիշերի սպանա՛ւ Բաղտասար արքայ Քաղդեացւոց[12160]։

Ը 31 Եւ Դարե՛հ արքայ՝ ա՛ռ զթագաւորութիւնն, որ էր ամաց վաթսուն եւ երկուց[12161]։

6
Գլուխ Զ

1 Եւ հաճո՛յ թուեցաւ առաջի Դարեհի, եւ կացոյց ՚ի վերայ թագաւորութեանն նախարարս հարեւր եւ քսան. զի իցեն յամենայն թագաւորութեան նորա. 2 եւ ՚ի վերայ նոցա երիս հրամատարս, եւ մի ՚ի նոցանէ էր Դանիէլ. տալ նոցա նախարարացն հրաման, զի արքայ՝ աշխատ ինչ մի՛ լիցի[12162]։ 3 Եւ Դանիէլ առաւե՛լ էր քան զնոսա. զի հոգի առաւել գոյր ՚ի նմա[12163]. 4 եւ թագաւորն կացոյց զնա ՚ի վերայ ամենայն արքայութեան իւրոյ։ Եւ հրամատարքն եւ նախարարքն նախանձէին՝ եւ խնդրէին պատճառս զԴանիելէ. եւ ամենեւին պատճառս եւ յանցանս եւ բաղբաղայս ո՛չ գտանէին զնմանէ. քանզի հաւատարի՛մ էր[12164]։ 5 Եւ ասեն հրամատարքն. Չգտանեմք ուստեք պատճառս զԴանիելէ, բայց եթէ յօրէնս Աստուծոյ իւրոյ։ 6 Յայնժամ հրամատարքն եւ նախարարքն կացին առաջի թագաւորին՝ եւ ասեն ցնա. Դարե՛հ արքայ՝ յաւիտեա՛ն կեաց։ 7 Խորհուրդ արարին ամենեքեան որ են ՚ի թագաւորութեան քում, զօրավարք եւ նախարարք՝ իշխանք եւ կուսակալք, հաստատել արքունի հաստատութեամբ, եւ զօրացուցանել ուխտ մի. զի եթէ խնդրեսցէ ոք խնդրուածս յամենայն աստուծոյ՝ կամ ՚ի մարդոյ մինչեւ յաւուրս երեսուն՝ բա՛ց ՚ի քէն արքայ, անկցի՛ ՚ի գուբ առիւծուց[12165]։ 8 Արդ հաստատեա՛ արքայ զուխտն, եւ գրեա՛ գիր. զի մի՛ եղծանիցի հրաման Մարաց եւ Պարսից։ 9 Յայնժամ Դարե՛հ արքայ պատուէր ետ գրել զհրամանն։ 10 Եւ Դանիէլ իբրեւ գիտաց թէ կարգեցաւ հրամանն, եմո՛ւտ ՚ի տուն իւր, եւ պատուհանք բա՛ց էին նմա ՚ի վերնատունս իւր ընդդէ՛մ Երուսաղեմի. եւ երի՛ս ժամս յաւուր դնէ՛ր ծունր եւ կայր յաղօթս, եւ գոհանայր առաջի Աստուծոյ իւրոյ. որպէս առնէր յառաջագոյն[12166]։ 11 Յայնժամ արքն այնոքիկ դիտեցին՝ եւ գտին զԴանիէլ զի կայր յաղօթս եւ աղաչէր զԱստուած իւր[12167]։ 12 Մատեա՛ն եւ ասեն ցթագաւորն. Ա՛րքայ՝ ո՞չ ուխտ մի կարգեցեր, զի ամենայն մարդ որ խնդրիցէ խնդրուածս յամենայն աստուծոյ՝ կամ ՚ի մարդոյ մինչեւ յաւուրս երեսուն, բա՛ց եթէ ՚ի քէ՛ն արքայէ, անկցի ՚ի գուբ առիւծուց։ Եւ ասէ արքայ. Ճշմարի՛տ է բանդ, եւ զհրաման Մարաց եւ զՊարսից չէ՛ օրէն շրջել[12168]։ 13 Յայնժամ պատասխանի ետուն արքայի՝ եւ ասեն. Դանիէլ՝ որ յորդւոց գերութեանն Հրէաստանի, ո՛չ հնազանդեցաւ հրամանի քում արքայ. եւ երի՛ս ժամ խնդրէ խնդրուածս յԱստուծոյ իւրմէ[12169]։ 14 Յայնժամ թագաւորն իբրեւ լուաւ զբանն՝ տրտմեցա՛ւ յոյժ վասն Դանիելի, եւ ջանայր փրկել զնա. եւ մինչեւ ցընթրեկերս ջանացաւ փրկել զնա[12170]։ 15 Յայնժամ արքն այնոքիկ ասեն ցթագաւորն. Գիտասջի՛ր արքայ, զի հրամանի Մարաց եւ Պարսից՝ եւ ամենայն ուխտի եւ հաստատութեան զոր արքայ հաստատիցէ, ո՛չ է օրէն շրջել։ 16 Յայնժամ հրաման ետ թագաւորն՝ եւ ածին զԴանիէլ, եւ արկին զնա ՚ի գո՛ւբն առիւծուց. եւ ասէ արքայն ցԴանիէլ. Աստուածն զոր դո՛ւն պաշտես յաճախ, նա՛ փրկեսցէ զքեզ[12171]։ 17 Եւ բերին վէմ մի, եւ եդին ՚ի վերայ գբոյն. եւ կնքեա՛ց թագաւորն մատանեաւ իւրով, եւ մատանեօք մեծամեծացն. զի մի՛ այլ ազգ ինչ շրջեսցին վասն Դանիելի[12172]։ 18 Եւ գնաց թագաւորն ՚ի տուն իւր. եւ ննջեաց առանց ընթրեաց, եւ խորտիկ ո՛չ մուծին առաջի նորա. եւ քուն՝ հատա՛ւ ՚ի նմանէ։ Եւ եխի՛ց Աստուած զբերանս առիւծուցն, եւ ո՛չ լլկեցին զԴանիէլ[12173]։ 19 Յայնժամ յարեաւ արքայն ընդ առաւօտս լուսով, եւ փութո՛վ եկն ՚ի գուբն առիւծուց. 20 եւ իբրեւ մերձեցաւ ՚ի գուբն՝ աղաղակեաց ՚ի ձայն մեծ՝ եւ ասէ. Դանիէ՛լ ծառա՛յ Աստուծոյ կենդանւոյ. Աստուածն քո զոր դու յաճա՛խ պաշտէիր, եթէ կարա՞ց փրկել զքեզ ՚ի բերանոյ առիւծուցդ։ 21 Եւ ասէ Դանիէլ ցարքայ. Արքայ՝ յաւիտեա՛ն կեաց. 22 Աստուած իմ առաքեաց զհրեշտակ իւր եւ եխի՛ց զբերանս առիւծուցս, եւ ո՛չ ապականեցին զիս. զի առաջի նորա ուղղութիւն գտաւ իմ. եւ առաջի քո արքայ վնա՛ս ինչ՝ ո՛չ արարի։ 23 Յայնժամ թագաւորն զուարճացա՛ւ յանձն իւր. եւ հրաման ետ հանել զԴանիէլ ՚ի գբոյ անտի. հանա՛ւ Դանիէլ ՚ի գբոյ անտի, եւ ամենեւին ապականութիւն ո՛չ գտաւ ՚ի նմա. զի հաւատա՛ց յԱստուած իւր[12174]։ 24 Եւ հրամա՛ն ետ թագաւորն՝ եւ ածին զարսն չարախօսս զԴանիելէ. եւ ընկեցան ՚ի գուբն առիւծուց, ինքեա՛նք եւ որդիք իւրեանց, եւ կանայք նոցա. եւ չեւ՛ էին յատակս գբոյն հասեալ՝ մինչեւ տիրեցին նոցա առիւծքն, եւ զամենայն ոսկերս նոցա մանրեցին[12175]։ 25 Յայնժամ Դարեհ արքայ գրեաց առ ամենայն ազգս եւ ազինս եւ լեզուս, որ բնակեալ էին յամենայն երկրի. Խաղաղութիւն ձեզ բազմասցի՛[12176]։ 26 Յերեսաց իմոց եդաւ հրամանս այս ընդ ամենայն իշխանութիւն թագաւորութեան իմում. զի երկնչիցին եւ դողայցեն յերեսաց Աստուծոյն Դանիելի. զի նա՛ է Աստուած կենդանի՝ եւ կա՛յ յաւիտեանս. եւ արքայութիւն նորա ո՛չ եղծանի, եւ տէրութիւն նորա մինչեւ ցվախճան[12177]։ 27 Օգնակա՛ն լինի եւ փրկէ, եւ առնէ նշանս յերկինս եւ յերկրի. որ փրկեաց զԴանիէլ ՚ի բերանոյ առիւծուցն։ 28 Եւ Դանիելի աջողէ՛ր ՚ի թագաւորութեանն Դարեհի՝ եւ Կիւրոսի Պարսկի[12178]։

7
Գլուխ Է

1 Յամին առաջներորդի Բաղտասարայ արքայի Քաղդեացւոց, երա՛զ ետես Դանիէլ. եւ տեսիլ գլխոյ նորա յանկողնի իւրում. եւ զերազն գրեա՛ց[12179]։

Թ 2 Ես Դանիէլ տեսանէի՛ ՚ի տեսլեան գիշերոյ. եւ ահա չո՛րք հողմք երկնից բախէին զծով մեծ[12180]։ 3 Եւ չորք գազանք մեծամեծք ելանէին ՚ի ծովէ անտի՝ այլակերպք միմեանց[12181]։ 4 Առաջինն՝ իբրեւ զմատակ առեւծ թեւաւո՛ր. եւ թեւք նորա իբրեւ արծուոյ. հայէի մինչ թափեցան թեւք նորա եւ ջնջեցա՛ւ յերկրէ. եւ եկա՛ց իբրեւ ՚ի վերայ ոտի՛ց մարդոյ, եւ սիրտ մարդոյ տուաւ նմա[12182]։ 5 Եւ ահա երկրորդ գազանն նմա՛ն արջոյ, եւ եկաց ՚ի կողմն մի. եւ կողք երեք ՚ի բերա՛ն նորա՝ ՚ի մէջ ժանեաց նորա. եւ ա՛յսպէս ասէին ցնա. Արի՛ կե՛ր զմարմինս բազմաց։ 6 Եւ զկնի նորա հայէի, եւ ահա ա՛յլ գազան իբրեւ զինծ. եւ չորք թեւք թռչնոյ ՚ի վերայ նորա. եւ չո՛րք գլուխք գազանին. եւ իշխանութիւն տուաւ նմա[12183]։ 7 Եւ զկնի նորա հայէի. եւ ահա գազանն չորրորդ՝ ահե՛ղ եւ զարմանալի՝ եւ հզօր առաւել, եւ ժանիք նորա երկաթիք. ուտէր եւ մանրէր, եւ զմնացորդսն առ ո՛տն կոտորէր. եւ ինքն առաւել այլակե՛րպ քան զամենայն գազանսն որ յառաջ քան զնա. եւ եղջեւրք տասն ՚ի նմա[12184]։ 8 Պշուցեալ հայէի ընդ եղջեւրս նորա. եւ ահա ա՛յլ եղջեւր փոքրիկ ելանէ՛ր ՚ի մէջ նոցա, եւ երեք եղջեւրք յառաջնոցն ՚ի բա՛ց խլէին յերեսաց նորա. եւ ահա ա՛չք իբրեւ զաչս մարդոյ յեղջեւրն յայնմիկ, եւ բերան որ խօսէր զմեծամեծս[12185]։ 9 Տեսանէի մինչեւ աթոռք անկանէին, եւ Հինաւուրցն նստէր. հանդերձ նորա սպիտակ իբրեւ զձիւն, եւ հեր գլխոյ նորա իբրեւ զասր սուրբ. աթո՛ռ նորա իբրեւ զբո՛ց հրոյ, անի՛ւք նորա իբրեւ զհուր բորբոքեալ[12186]. 10 գետ հրոյ յորդեալ ելանէր առաջի նորա. հազարք հազարաց պաշտէին զնա, եւ բեւրք բիւրուց կային առաջի նորա. ատեա՛ն նստաւ՝ եւ դպրութիւնք բացան։ 11 Տեսանէի յայնժամ ՚ի բարբառոյ մեծամեծ բանիցն զոր եղջեւրն այն խօսէր, մինչեւ բարձաւ գազանն եւ կորեաւ. եւ մարմին նորա տուաւ յայրումն հրոյ։ 12 Եւ այլոց գազանացն իշխանութիւն փոփոխեցաւ. եւ երկայնութիւն կենաց տուաւ նոցա մինչեւ ՚ի ժամանակ[12187]։ 13 Տեսանէի ՚ի տեսլեան գիշերոյ՝ եւ ահա ընդ ամպս երկնից իբրեւ Որդի մարդոյ գայր՝ եւ հասանէր մինչեւ ՚ի Հինաւուրցն, եւ մատուցա՛ւ առաջի նորա։ 14 Եւ նմա տուաւ իշխանութիւն եւ պատիւ եւ արքայութիւն. եւ ամենայն ազգք եւ ազինք եւ լեզուք նմա՛ ծառայեսցեն. եւ իշխանութիւն նորա իշխանութիւն յաւիտենական որ ո՛չ անցանէ, եւ թագաւորութիւն նորա ո՛չ եղծանիցի[12188]։ 15 Սոսկացա՛ւ մարմին իմ յանձին իմում. Ես Դանիէլ՝ եւ տեսիլ գլխոյ իմոյ խռովեցո՛յց զիս։ 16 Եւ մատեայ առ մի ոմն որ կային անդ, եւ զճշմարտութիւն խնդրէի ուսանել՝ վասն ամենայնի այնորիկ. եւ ասաց ինձ զճշմարտութիւնն, եւ զմեկնութիւն բանիցն եցո՛յց ինձ[12189]։ 17 Այդ գազանք մեծամեծք՝ չորք թագաւորութիւնք յարիցեն ՚ի վերայ երկրի[12190]. 18 բարձցին. եւ առցեն զթագաւորութիւնն սուրբք Բարձրելոյն, եւ կալցին զնա մինչեւ յաւիտեանս յաւիտենից։ 19 Եւ քննէի ճշմարտիւ վասն գազանին չորրորդի. զի առաւե՛լ այլակերպ էր քան զամենայն գազանսն՝ որ յառաջ քան զնա, եւ ահագի՛ն յոյժ. եւ ժանիք նորա երկաթիք, եւ մագիլք նորա պղնձիք. ուտէր եւ մանրէր՝ եւ զմնացորդսն առ ո՛տն կոտորէր[12191]. 20 եւ վասն եղջերացն տասանց որ էր ՚ի գլուխ նորա. եւ վասն միւսոյն որ ելանէր՝ եւ զերիսն ՚ի բաց թափէր. որոյ ա՛չք էին՝ եւ բերան որ խօսէր զմեծամեծս. եւ տեսիլ նորա առաւե՛լ էր քան զայլոցն[12192]։ 21 Տեսանէի՝ եւ եղջեւրն այն տայր պատերազմ ընդ սուրբս. եւ զօրանայր ՚ի վերայ նոցա[12193]. 22 մինչեւ եկն Հինաւուրցն՝ եւ ետ իրաւունս սրբոց Բարձրելոյն. ժամանա՛կ եհաս, եւ զարքայութիւնն սուրբք ըմբռնեցին[12194]։ 23 Եւ ասէ. Գազանն չորրորդ՝ թագաւորութիւն չորրո՛րդ կացցէ յերկրի, որ առաւե՛լ իցէ քան զամենայն թագաւորութիւնս. եւ կերիցէ զամենայն երկիր, եւ կոխիցէ եւ հարցէ զնա։ 24 Եւ տասն եղջեւրք նորա՝ տա՛սն թագաւորք յարիցեն. եւ զկնի նոցա յարիցէ այլ, որ առաւել իցէ չարեօք քան զամենայն առաջինսն. եւ երիս թագաւորս խոնարհեցուսցէ[12195]. 25 եւ բանս առ Բարձրեալն խօսիցի. եւ զսուրբս Բարձրելոյն մոլորեցուսցէ. եւ կարծեսցէ զժամանակս եւ զօրէնս փոփոխել. եւ տացի ՚ի ձեռս նորա մինչեւ ՚ի ժամանակ, եւ ՚ի ժամանակս, եւ ՚ի կէս ժամանակաց։ 26 Ատեա՛ն նստցի. զիշխանութիւն նորա փոխեսցեն, յապականել եւ ՚ի կորուսանել մինչեւ ՚ի սպառ[12196]։ 27 Եւ թագաւորութիւն եւ մեծութիւն թագաւորաց որ ՚ի ներքոյ երկնից՝ տուաւ սրբոց Բարձրելոյն. եւ արքայութիւն նորա արքայութիւն յաւիտենական, եւ ամենայն իշխանութիւնք նմա՛ ծառայեսցեն, եւ հնազանդեսցին[12197]։ 28 Մինչեւ ցա՛յս վա՛յր է վախճան բանիս։ Ե՛ս Դանիէլ՝ եւ խորհուրդք իմ յո՛յժ խռովեցուցանէին զիս. եւ գոյն երեսաց իմոց շրջեցաւ. եւ զբանն ՚ի սրտի՛ իմում պահէի[12198]։

8
Գլուխ Ը

1 Յամին երրորդի թագաւորութեանն Բաղտասարայ արքայի, տեսի՛լ երեւեցաւ ինձ։

Ժ Ես Դանիէլ յետ տեսլեանն առաջնոյ, 2 էի ՚ի Շաւշ յապարանսն՝ որ է յերկրին Էլամայ, եւ կայի ՚ի վերայ Ուբաղայ[12199]։ 3 Ամբարձի զաչս իմ եւ տեսի, եւ ահա խո՛յ մի կայր հանդէպ Ուբաղայ. եւ եղջեւրք նորա բարձունք, եւ մին՝ բարձրագո՛յն էր քան զմեւսն. եւ որ բարձրն էր՝ յետո՛յ ելանէր[12200]։ 4 Տեսանէի զխոյն՝ զի ոգորէր ընդ ծով եւ ընդ հիւսւսի եւ ընդ հարաւ. եւ ամենայն գազանք ո՛չ կային առաջի նորա, եւ չէ՛ր որ ապրէր ՚ի ձեռաց նորա. եւ առնէ՛ր ըստ կամաց իւրոց՝ եւ մեծանա՛յր[12201]. 5 եւ ես միտ դնէի։ Եւ ահա քօշ մի այծեաց գայր յարեւմտից ընդ երեսս երկրի, եւ յերկիր ո՛չ մերձենայր. եւ քօշին եղջեւր մի էր ՚ի մէջ աչաց նորա[12202]. 6 եւ եհաս մինչեւ ՚ի խոյն եղջեւրաւոր, զոր տեսանէի զի կայր հանդէպ Ուբաղայ. եւ յարձակեցաւ ՚ի վերայ նորա զօրութեամբ ուժոյ իւրոյ[12203]. 7 եւ տեսանէի զնա հասեալ մինչեւ ցխոյն։ Զայրացա՛ւ եւ եհար զխոյն՝ եւ խորտակեաց զերկոսին եղջեւր նորա. եւ ո՛չ գոյր զօրութիւն խոյին ունել զդէմ նորա, ա՛րկ զնա յերկիր՝ եւ ոտից իւրոց կոխա՛ն արար զնա. եւ ո՛չոք էր որ թափէր զխոյն ՚ի ձեռաց քօշին[12204]։ 8 Եւ քօշն այծեաց մեծացաւ մեծութիւն յոյժ. եւ ՚ի զօրանալ նորա խորտակեցաւ եղջեւր նորա մեծ. եւ ելին ա՛յլ չորք եղջեւրք ՚ի ներքոյ նորա ընդ չորս հողմս երկնից[12205]։ 9 Եւ ՚ի միոջէ ՚ի նոցանէ ել եղջեւր մի հզօր. եւ մեծացաւ առաւել ընդ հիւսւսի[12206]. 10 եւ ա՛ռ զօրութիւն եւ բարձրացաւ մինչեւ ՚ի զօրութիւնս երկնից. եւ ընկէց յերկիր ՚ի զօրութենէ երկնից՝ եւ յաստեղաց, եւ կոխեաց զնոսա[12207]. 11 մինչեւ զօրավարն փրկեսցէ զգերութիւնն. եւ նովաւ պատարագք խռովեցան. եւ եղեւ՝ եւ յաջողեցա՛ւ նմա. եւ սրբութիւնն աւերեսցի։ 12 Եւ տուան ՚ի վերայ պատարագացն մեղք. եւ անկաւ յերկի՛ր արդարութիւն. եւ արա՛ր՝ եւ յաջողեցաւ։ 13 Եւ լուա՛յ ՚ի միոջէ սրբոյ որ խօսէր. եւ ասէր սուրբ մի ցՓէլմոնին որ խօսէր. Մինչեւ ցե՞րբ տեսիլդ այդ կացցէ. պատարագք բարձեալք, եւ մեղքդ աւերածի տուեալք, եւ սրբութիւնդ եւ զօրութիւն կոխեսցի[12208]։ 14 Եւ ասէ ցնա. Մինչեւ յերեկոյ եւ ՚ի վաղորդայն, աւուրս հազար երկերիւր եւ վաթսուն եւ ութ. եւ սրբեսցի սրբութիւնն[12209]։ 15 Եւ եղեւ իբրեւ տեսի ե՛ս Դանիէլ զտեսիլն, եւ խնդրէի խելամո՛ւտ լինել, եւ ահա առաջի իմ եկաց իբրեւ զտեսիլ մարդոյ։ 16 Եւ լուայ բարբառ մարդոյ ՚ի միջոյ Ուբաղայ, եւ կոչեաց՝ եւ ասէ. Գա՛բրիէլ՝ իմացո՛ դմա զտեսիլդ[12210]։ 17 Եւ եկն եկաց ուր ե՛սն կայի. եւ ՚ի գալն նորա՝ յիմարեցայ եւ անկայ ՚ի վերայ երեսաց իմոց. եւ ասէ ցիս. ՚Ի մի՛տ առ որդի մարդոյ՝ զի տակաւին ՚ի ժամանակս վախճանի է տեսիլդ[12211]։ 18 Եւ մինչդեռ խօսէր նա ընդ իս, յիմարեցա՛յ եւ անկա՛յ ՚ի վերայ երեսաց իմոց յերկիր. եւ բուռն եհար զինէն՝ եւ կացոյց ՚ի վերայ ոտից իմոց. 19 եւ ասէ ցիս. Ահաւասիկ ե՛ս ցուցից քեզ որ ինչ լինելոց է ՚ի վախճանի ՚ի վերայ երկրի. քանզի տակաւին ՚ի ժամանա՛կս է վախճանն[12212]։ 20 Խոյն զոր տեսանէիր եղջեւրաւոր՝ թագաւորն Պարսից եւ Մարաց է։ 21 Եւ քօշն այծեաց՝ թագաւորն Յունա՛ց է. եւ եղջեւրն մեծ որ էր ՚ի մէջ աչաց նորա, նո՛յն ինքն է թագաւորն առաջին[12213]։ 22 Եւ ՚ի խորտակելն նորա ընդ որով էին այլ եղջեւրքն, չո՛րք թագաւորք յազգէ նորա յարիցեն, եւ ո՛չ իւրեանց զօրութեամբ[12214]։ 23 Եւ յետ թագաւորութեան նոցա եւ ՚ի կատարել մեղաց նոցա. յարիցէ՛ թագաւոր՝ ժպի՛րհ երեսօք. յառակս՝ խորհրդական. 24 եւ հզօր զօրութիւն նորա, եւ զսքանչելիսն ապականեսցէ. եւ յաջողեսցի՛ եւ արասցէ. եւ ապականեսցէ զհզօրս, եւ զժողովուրդն սուրբ. 25 եւ լուծ՝ անրոյ նորա յաջողեսցի. եւ նենգութիւն ՚ի ձեռս նորա. եւ ՚ի սրտի իւրում մեծամտեսցի՛. եւ նենգութեամբ ապականեսցէ զբազումս, եւ ՚ի կորստեան բազմաց կացցէ. եւ իբրեւ զձուս ՚ի ձեռին մանրեսցէ[12215]։ 26 Եւ տեսիլն երեկորին եւ առաւօտին որ ասացաւ՝ ճշմարի՛տ է. եւ դու կնքեա՛ զտեսիլդ՝ զի յաւուրս բազո՛ւմս է։ 27 Եւ ես Դանիէլ ննջեցի եւ խօթացա՛յ, եւ յարեայ եւ գործեցի զգո՛րծ արքունի, եւ զարմացեալ էի ընդ տեսիլն. եւ ո՛չոք էր որ իմացուցանէր։

9
Գլուխ Թ

1 Յամին առաջնորդի Դարեհի որդւոյ Արշաւրայ ՚ի զաւակէ՛ Մարաց, որ թագաւորեաց ՚ի թագաւորութեանն Քաղդեացւոց[12216]։ 2 Ե՛ս Դանիէլ խելամուտ եղէ ՚ի գրոց, թուոյ ամացն որ եղեւ բան Տեառն առ Երեմիայ մարգարէ. ՚ի կատարումն աւերածոյն Երուսաղեմի յամս եւթանասուն[12217]. 3 եւ դարձուցի՛ զերեսս իմ առ Տէր Աստուած իմ խնդրել աղօթիւք եւ խնդրուածովք, պահօք եւ խորգով. 4 կացի յաղօթս առ Տէր Աստուած. գոհացա՛յ եւ ասեմ. Տէր Աստուած մեծդ եւ սքանչելի. որ պահես զուխտ եւ զողորմութիւն սիրելեաց քոց, որոց պահեն զպատուիրանս քո[12218]։ 5 Մեղաք, անօրինեցաք, անիրաւեցաք եւ ապստամբեցաք, եւ խոտորեցաք ՚ի պատուիրանաց քոց, եւ յիրաւանց քոց. 6 եւ ո՛չ լուաք ծառայից քոց մարգարէիցն որք խօսեցան յանուն քո առ թագաւորս մեր, եւ առ իշխանս մեր, եւ առ հարս մեր, եւ առ ամենայն ժողովուրդս երկրին[12219]։ 7 Քո Տէր արդարութիւն, եւ մեր ամօթ երեսաց իբրեւ յաւուր յայսմիկ, առն Յուդայ՝ եւ բնակչաց Երուսաղեմի, եւ ամենայն Իսրայէլի մերձաւորաց եւ հեռաւորաց յամենայն երկրի ուր ցրուեցեր զնոսա անդր վասն անհնազանդութեան իւրեանց՝ զոր անհնազանդեցան քեզ Տէր։ 8 Մեր ամօթ երեսաց մերոց, եւ թագաւորաց մերոց՝ եւ իշխանաց մերոց, եւ հարցն մերոց որք մեղա՛ք[12220]. 9 եւ Տեառն Աստուծոյ մերոյ գթութիւնք եւ քաւութիւնք. զի ապստամբեցաք ՚ի Տեառնէ. 10 եւ ո՛չ լուաք ձայնի Տեառն Աստուծոյ մերոյ, գնա՛լ յօրէնս նորա զոր ետ առաջի մեր ՚ի ձեռն ծառայից իւրոց մարգարէից։ 11 Եւ ամենայն Իսրայէլ անցին զօրինօք քովք, եւ խոտորեցան զի մի՛ լուիցեն ձայնի քում. եւ եկին ՚ի վերայ մեր անէծն եւ երդումնն, գրեալ յօրէնս Մովսիսի ծառայի քո՝ Տէր. զի մեղա՛ք նմա[12221]. 12 եւ հաստատեաց զբանս իւր զոր խօսեցաւ ՚ի վերայ մեր, եւ ՚ի վերայ դատաւորաց մերոց որ դատէին զմեզ՝ ածե՛լ ՚ի վերայ մեր չարիս մեծամեծս, որ ո՛չ եղեն ՚ի ներքոյ ամենայն երկնից՝ ըստ այնմ որ եղեն յԵրուսաղէմ[12222]։ 13 Որպէս եւ գրեալ է յօրէնսն Մովսիսի. այն ամենայն չարիք եկին ՚ի վերայ մեր, եւ ո՛չ աղաչեցաք զերեսս Տեառն Աստուծոյ մերոյ, դառնա՛լ յանիրաւութեանց հարցն մերոց. եւ խելամո՛ւտ լինել ամենայն ճշմարտութեան քում։ 14 Եւ զարթեաւ Տէր Աստուած մեր ՚ի վերայ չարեացն մերոց՝ եւ ա՛ծ զնոսա ՚ի վերայ մեր. զի արդա՛ր է Տէր Աստուած մեր ՚ի վերայ ամենայն գործոց իւրոց զոր արա՛ր ընդ մեզ. եւ ո՛չ լուաք ձայնի նորա[12223]։ 15 Եւ արդ Տէր Աստուած մեր որ հաներ զժողովուրդ քո յերկրէն Եգիպտացւոց հզօր ձեռամբ, եւ արարեր քեզ անուն որպէս եւ յաւուր յայսմիկ. մեղաք եւ անօրինեցաք[12224]։ 16 Տէր ամենայն ողորմութեամբ քով դարձցի՛ սրտմտութիւն քո, եւ բարձցի բարկութիւն քո ՚ի քաղաքէ քումմէ յԵրուսաղեմէ, եւ ՚ի լեռնէ սրբոյ քոյ. զի մեղաք, եւ առ անօրէնութեան մերում եւ հարցն մերոց՝ Երուսաղէմ եւ ամենայն ժողովուրդ քո եղեւ ՚ի նախատինս ամենեցուն որ շուրջ զմեւք էին[12225]։ 17 Եւ արդ լո՛ւր Տէր Աստուած մեր աղօթից ծառայի քոյ եւ խնդրուածոց. եւ երեւեցո՛ զերեսս քո վասն քո ՚ի սրբութիւնն որ աւերեցաւ։ 18 Խոնարհեցո՛ Աստուած իմ զունկն քո՝ եւ լո՛ւր ինձ. բա՛ց զաչս քո եւ տե՛ս զապականութիւն մեր, եւ զքաղաքին քո յորոյ վերայ կոչեցեալ է անուն քո. զի ո՛չ առ արդարութեանց մերոց արկանեմք զգութս մեր առաջի քո, այլ վասն բազում գթութեան քոյ Տէր[12226]։ 19 Լո՛ւր Տէր. քաւեա՛ Տէր. անսա՛ Տէր. եւ մի՛ յամեր վասն քո՝ Աստուած իմ. զի անուն քո կոչեցեալ է ՚ի վերայ քաղաքին քոյ[12227]։ 20 Եւ մինչդեռ ես խօսէի եւ յաղօթս կայի, եւ խոստովա՛ն լինէի զմեղս իմ, եւ զմեղս ժողովրդեանն Իսրայէլի. եւ արկանէի զգութս առաջի Տեառն Աստուծոյ իմոյ վասն լերինն սրբոյ[12228]. 21 եւ մինչդեռ խօսէի յաղօթսն։ Եւ ահա այրն Գաբրիէլ՝ զոր տեսանէի յառաջնում տեսլեանն, թռուցեալ եւ մերձեցաւ առ իս, իբրեւ ՚ի ժամ երեկորին պատարագին[12229]. 22 եւ խելամուտ արար զիս, եւ խօսեցա՛ւ ընդ իս՝ եւ ասէ. Դանիէլ՝ այժմ եկի խելամո՛ւտ առնել զքեզ։ 23 Իսկզբան աղօթից քոց ե՛լ պատգամ, եւ ես եկի պատմել քեզ. զի այր ցանկալի՛ ես դու. արդ՝ ա՛ծ զմտաւ զբանդ, եւ ՚ի մի՛տ առ զտեսիլդ[12230]։ 24 Եւթանասուն եւթներորդք համառօտեցան ՚ի վերայ ժողովրդեան քոյ, եւ ՚ի վերայ քաղաքին սրբոյ. ՚ի վախճանել մեղաց, եւ ՚ի կնքել անօրէնութեանց, եւ ՚ի ջնջել անիրաւութեանց, եւ ՚ի քաւել ամպարշտութեանց, եւ ՚ի գա՛լ յաւիտենական արդարութեանն. եւ ՚ի կնքել տեսլեան եւ մարգարէի. եւ յօծանել սրբութեան սրբութեանցն։ 25 Եւ գիտասցես եւ խելամո՛ւտ լիցիս յելի՛ց բանին տալ պատասխանի։ Եւ ՚ի շինելն Երուսաղեմի մինչեւ ցՕծեալն առաջնորդ՝ եւթներորդք եւթն, եւ եւթներորդ վաթսուն եւ երկու. եւ դարձցին եւ շինեսցին հրապարակքն եւ պարիսպք, եւ նորոգեսցին ժամանակք[12231]։ 26 Եւ յետ վաթսուն եւ երկուց եւթներորդաց, բարձցի՛ Օծութիւնն, եւ իրաւունք ո՛չ իցեն ՚ի նմա. եւ քաղաքն եւ սրբութիւնն ապականեսցին առաջնորդաւն հանդերձ որ գայցէ. եւ ջնջեսցին հեղեղաւ. եւ մինչեւ ՚ի վախճան պատերազմին համառօտելոյ կարգեսցէ զապականութիւն. եւ զօրացուսցէ զուխտ բազմաց. եւթներորդ մի եւ կէս եւթներորդի, դադարեցուսցէ զսեղանս եւ զպատարագս. եւ մինչեւ ՚ի ծայրս անկեանն ապականութիւն. եւ մինչեւ ցվախճան եւ ցտագնապ կարգեսցէ ՚ի վերայ ապականութեանն[12232]. 27 եւ զօրացուսցէ զուխտ բազմաց։ Եւթներորդ մի՝ եւ կէս եւթներորդի բարձցին զոհք եւ նուէրք. եւ ՚ի վերայ տաճարին պղծութիւն աւերածո՛յն կացցէ. եւ մինչեւ ՚ի վախճան ժամանակի կատարա՛ծ տացի ՚ի վերայ աւերածին[12233]։

10
Գլուխ Ժ

Տեսիլ վեցերորդ։

ԺԱ 1 Յամին երրորդի Կիւրոսի արքայի Պարսից, բանն յայտնեցաւ Դանիելի՝ որոյ անուն կոչեցաւ Բաղտասար. եւ ճշմարի՛տ է բանն. եւ զօրութիւն մեծ եւ հանճա՛ր տուաւ նմա ՚ի տեսլեանն։ 2 Յաւուրսն յայնոսիկ՝ ես Դանիէլ էի ՚ի սուգ երիս եւթներորդս աւուրց. 3 հաց ցանկութեան ո՛չ կերայ, եւ միս եւ գինի ո՛չ եմուտ ՚ի բերան իմ, եւ իւղով ո՛չ օծայ, մինչեւ ՚ի կատարել երից եւթներորդաց աւուրց։ 4 Յաւուրն քսաներորդի եւ չորրորդի ամսեանն առաջնոյ. կայի ես առ ափն գետոյն մեծի՝ որ է Տիգրիս Դկլաթ[12234]։ 5 Ամբարձի զաչս իմ, եւ ահա այր մի զգեցեալ փառս. եւ ընդ մէջ իւր ածեալ կամար յոսկւոյն Ոփազայ[12235]. 6 եւ մարմին նորա ծովագոյն. եւ երեսք նորա իբրեւ զտեսիլ փայլատական, եւ աչք նորա իբրեւ ճառագայթք հրոյ. բազուկք եւ բարձք նորա իբրեւ զտեսիլ փայլուն պղնձոյ. եւ բարբառ բանից նորա իբրեւ զբարբառ զօրու[12236]։ 7 Եւ տեսի ես Դանիէլ միայն զտեսիլն. եւ արքն որ ընդ իս էին՝ ո՛չ տեսին զտեսիլն, այլ ա՛հ մեծ անկաւ ՚ի վերայ նոցա, եւ փախեան զարհուրեալք։ 8 Եւ ես միայն մնացի, եւ տեսի զտեսիլն զայն մեծ. եւ ոչ մնա՛ց յիս զօրութիւն. եւ փառք իմ յապականութիւն դարձան, եւ չհանդարտեցի զօրութեանն[12237]։ 9 Եւ լուայ զբարբառ բանից նորա. եւ ՚ի լսելն իմում զբարբառ բանից նորա՝ կայի հիացեալ, եւ երեսք իմ յերկիր խոնարհեալ[12238]։ 10 Եւ ահա ձեռն ձգեալ առ իս՝ կանգնեաց զիս ՚ի ծունգս իմ եւ ՚ի թաթս ձեռաց իմոց[12239]. 11 եւ ասէ ցիս. Դանիէ՛լ ա՛յր ցանկալի, խելամո՛ւտ լեր բանիցս զոր խօսեցայց ընդ քեզ, եւ կա՛ց ՚ի կայի քում՝ զի այժմ առաքեցայ առ քեզ. եւ ՚ի խօսել նորա ընդ իս զբանս զայս՝ յոտն կացի դողութեամբ[12240]։ 12 Եւ ասէ ցիս. Մի՛ երկնչիր Դանիէլ. զի յօրէ յորմէ ետուր զսիրտ քո խելամո՛ւտ լինել, եւ վշտանալ առաջի Աստուծոյ քոյ, լսելի՛ եղեն բանք քո, եւ ես եկի ընդ բանից քոց։ 13 Եւ իշխան թագաւորութեանն Պարսից կայր հակառա՛կ ինձ զքսան եւ զմի օր. եւ ահա Միքայէլ՝ մի յառաջին իշխանացն եկն օգնել ինձ. եւ թողի՛ զնա անդ ընդ իշխանի թագաւորութեանն Պարսից. 14 եւ եկի խելամուտ առնել զքեզ որչափ ինչ ա՛նցք անցանելոց իցեն ընդ ժողովուրդ քո յաւուրս յետինս. զի տեսիլդ յաւո՛ւրս է[12241]։ 15 Եւ ՚ի խօսելն նորա ընդ իս ըստ բանիցս այսոցիկ, անկա՛յ ՚ի վերայ երեսաց իմոց յերկիր՝ եւ կայի հիացեալ։ 16 Եւ ահա իբրեւ ՚ի նմանութիւն որդւոյ մարդոյ մերձենայր ՚ի շրթունս իմ. բացի զբերան իմ եւ խօսեցայ. եւ ասեմ ցայրն որ կայր յանդիման ինձ. Տէր՝ յերեւելդ քո ինձ՝ խռովեցա՛ւ փոր իմ յիս, եւ ո՛չ գոյ յիս զօրութիւն։ 17 Եւ զիա՞րդ կարիցէ ծառայ քո տէր խօսել ընդ տեառն իմում. եւ ո՛չ եւս է յիս զօրութիւն կալոյ, եւ շունչ ո՛չ մնաց յիս։ 18 Եւ յաւե՛լ եւս մերձեցաւ յիս իբրեւ զտեսիլ մարդոյ, եւ զօրացոյց զիս[12242], 19 եւ ասէ. Մի՛ երկնչիր ա՛յր ցանկալի. խաղաղութիւն ընդ քեզ. զօրացի՛ր եւ քա՛ջ լեր. եւ ՚ի խօսել նորա ընդ իս՝ զօրացայ եւ ասեմ. Խօսեսցի՛ տէր՝ զի զօրացուցեր զիս[12243]։ 20 Եւ ասէ. Եթէ գիտիցե՞ս վասն էր եկի առ քեզ. եւ արդ դառնամ անդրէն տա՛լ պատերազմ ընդ իշխանին Պարսից. եւ ես երթայի՝ եւ իշխանն Յունաց գայր[12244]։ 21 Բայց պատմեցի՛ց քեզ զինչ կարգեալ է ՚ի գիրս ճշմարտութեան. եւ ո՛չ ոք է ինձ օգնական այսոցիկ, բայց Միքայէլ իշխանն ձեր։

11
Գլուխ ԺԱ

1 Եւ ես յառաջնում ամին Կիւրոսի՝ կայի ՚ի հաստատութեան եւ ՚ի զօրութեան[12245]։ 2 Եւ արդ պատմեցի՛ց քեզ զճշմարտութիւնն. Ահա երե՛ք թագաւորք յարիցեն յերկրիդ Պարսից, եւ չորրորդն մեծասցի մեծութիւն մեծ քան զամենեսեան. եւ յետ զօրանալոյ նորա ՚ի մեծութեան իւրում, յարիցէ ՚ի վերայ թագաւորութեանցն Յունաց։ 3 Եւ յարիցէ թագաւոր հզօր, եւ տիրեսցէ տէրութեամբ բազմաւ. եւ արասցէ ըստ կամս իւր. 4 եւ իբրեւ յարիցէ՝ թագաւորութիւն նորա փշրեսցի, եւ բաժանեսցի ՚ի չորս հողմս երկնից. եւ ո՛չ ըստ վախճանի նորա, եւ ո՛չ ըստ տէրութեան նորա զոր տիրեաց. զի խլեսցի թագաւորութիւն նորա, եւ այլոց՝ թո՛ղ զնոցայն[12246]։ 5 Եւ զօրասցի թագաւորն հարաւոյ. եւ մի յիշխանացն զօրասցի ՚ի վերայ նորա, եւ տիրեսցէ տէրութիւն մեծ. 6 եւ յետ ամացն իւրեանց խառնակեսցին ընդ միմեանս։ Եւ դուստր արքային հարաւոյ մտցէ առ արքայն հիւսւսոյ, առնել դաշինս ընդ նմա. եւ ո՛չ հանդարտեսցէ զօրութեան բազկին. եւ ո՛չ կացցէ զաւակ նորա. եւ մատնեսցի ինքն եւ ածելիքն իւր. եւ օրւորդն, եւ որ զօրացուցանէր զնա ՚ի ժամանակին[12247]։ 7 Եւ յարիցէ ՚ի ծաղկէ արմատոյ նորա ՚ի վերայ պատրաստութեան իւրոյ. եւ եկեսցէ առ զօրութիւնն. եւ մտցէ ՚ի հաստատութիւնս թագաւորութեանն հիւսւսոյ. եւ արասցէ ընդ նոսա, եւ զօրասցի[12248]։ 8 Եւ զաստուածս նոցա կործանեսցէ՛ հանդերձ ձուլածոյիւք նոցա. եւ զամենայն սպաս ցանկալիս նոցա՝ զոսկւոյ եւ զարծաթոյ գերի՛ առեալ բերիցէ յԵգիպտոս. եւ ինքն հաստատեսցի քան զթագաւորն հիւսւսոյ[12249]. 9 եւ մտցէ ՚ի թագաւորութիւն արքային հարաւոյ. եւ դարձցի՛ անդրէն յերկիր իւր։ 10 Եւ որդիք նորա ժողովեսցեն ամբոխ զօրաց բազմաց. եւ մտցէ դիմեալ, եւ հեղեղատեսցէ. եւ անցցէ եւ դադարեսցէ, եւ գրգռեսցի մինչեւ ՚ի զօրութիւն նորա։ 11 Եւ գազանասցի՛ թագաւորն հարաւոյ, եւ ելցէ եւ տացէ պատերազմ ընդ թագաւորին հիւսւսոյ. եւ գումարեսցէ զօր բազում, եւ մատնեսցի զօրն ՚ի ձեռս նորա[12250]։ 12 Եւ առցէ զամբոխն՝ եւ բարձրասցի սիրտ նորա. եւ կործանեսցէ զբիւրաւորս, եւ ո՛չ զօրասցի[12251]։ 13 Եւ դարձցի արքայն հիւսւսոյ, եւ ածցէ զօր բազում քան զառաջինն. եւ ՚ի վախճանի ժամանակաց եկեսցէ մտանել զօրաւ մեծաւ եւ բազում ստացուածովք[12252]։ 14 Եւ ՚ի ժամանակսն յայնոսիկ բազումք յարիցեն ՚ի վերայ թագաւորին հարաւոյ. եւ որդիք մնացելոց ժողովրդեան քոյ բարձրասցին ՚ի հաստատել զտեսիլն, եւ տկարասցին[12253]։ 15 Եւ մտցէ թագաւորն հարաւոյ, եւ կուտեսցէ հող՝ եւ առցէ զքաղաքս ամուրս. եւ բազուկք արքային ոչ հաստատեսցին. եւ յարիցեն ընտրեալք նորա, եւ ո՛չ իցէ զօրութիւն կալոյ[12254]։ 16 Եւ արասցէ ՚ի մտանելն իւրում առ նա զկամս իւր. եւ ո՛չ ոք իցէ որ ունիցի զդէմ նորա. եւ կացցէ յերկրին Սաբիմայ, եւ վախճանեսցի ՚ի ձեռս նորա[12255]։ 17 Եւ դիցէ զերեսս իւր մտանել զօրութեամբ իւրով յամենայն թագաւորութիւնս նորա, եւ զամենայն ուղղութիւնս առնիցէ ընդ նմա. եւ զդուստր կանանց տացէ նմա յապականութիւն. եւ մի՛ յամրասցի, եւ մի՛ եղիցի նա նորա։ 18 Եւ դարձուսցէ զերեսս իւր ՚ի կղզիս, եւ առցէ զբազումս. եւ այրեսցէ զիշխանսն որ նախատեցին զնոսա. եւ զնախատինս նոցա դարձուսցէ յերեսս նոցա[12256]։ 19 Եւ դարձցի զօրութեամբ յերկիր իւր, եւ տկարասցի՛ եւ անկցի, եւ ո՛չ գտանիցի։ 20 Եւ յարիցէ յարմատոյ նորա տունկ թագաւորութեան ՚ի վերայ պատրաստութեան նորա, եւ բռնադատիցէ առնել շուք թագաւորութեան. եւ յաւուրսն յայնոսիկ խորտակեսցի. եւ ո՛չ երեսօք եւ պատերազմաւ[12257] 21 կացցէ ՚ի վերայ պատրաստութեան իւրոյ, զի արհամարհեցաւ. եւ ո՛չ ետուն նմա փառս թագաւորութեան. եւ եկեսցէ յաջողութեամբ, եւ բռնադատեսցի թագաւորութեանց գայթագղութեամբք[12258]։ 22 Եւ բազուկք այնր որ հեղեղատիցեն, եւ հեղեղատեսցին յերեսաց նորա. եւ խորտակեսցի եւ առաջնորդ ուխտին։ 23 Եւ այնոցիկ որ խառնիցինն ՚ի նա արասցէ նենգութիւն։ Եւ ելցէ եւ զօրասցի ՚ի վերայ նոցա սակա՛ւ ազգաւ։ 24 Եւ յաջողութեամբ բազում աշխարհօք եկեսցէ՝ եւ արասցէ զոր ո՛չ արարին հարք նորա, եւ ո՛չ հարք հարց նորա. եւ զաւար եւ զկապուտ եւ զստացուածս բաշխեսցէ նոցա. եւ ՚ի վերայ Եգիպտացւոց խորհուրդ խորհեսցի մինչեւ ՚ի ժամանակ[12259]. 25 եւ զարթիցէ զօրութիւն նորա, եւ սիրտ նորա ՚ի վերայ թագաւորին հարաւոյ զօրութեամբ մեծաւ։ Եւ թագաւորն հարաւոյ խմբեսցէ պատերազմ զօրաւ մեծաւ եւ հզօրա՛ւ յոյժ, եւ ո՛չ հանդարտեսցէ. զի խորհեսցին ՚ի վերայ նորա խորհուրդս[12260]։ 26 Եւ կերիցեն որ ինչ նմա ա՛նկ իցէ. եւ խորտակեսցեն զնա, եւ զզօրսն այրեսցեն, եւ անկցին վիրաւորք բազումք։ 27 Եւ երկոցունց թագաւորացն սիրտք իւրեանց ՚ի չարութեան. եւ ՚ի միում սեղան սուտ խօսեսցին, եւ մի՛ յաջողեսցի. զի վախճանն ՚ի ժամանակս է[12261]։ 28 Եւ դարձցի յերկիր իւր մեծութեամբ բազմաւ. եւ սիրտ նորա ՚ի վերայ ուխտի սրբոյ. եւ արասցէ եւ դարձցի յերկիր իւր։ 29 ՚Ի ժամանակի դարձցի՝ եւ եկեսցէ ՚ի վերայ հարաւոյ. եւ ո՛չ եղիցի իբրեւ զառաջինն վերջինն[12262]։ 30 Եւ մտցեն ՚ի նա բանակք Կիտացւոց, եւ խոնարհեսցին. եւ դարձցի եւ բարկասցի ՚ի վերայ ուխտին սրբոյ. եւ արասցէ եւ դարձցի եւ գումարեսցի ՚ի վերայ այնոցիկ ոյք թողին զուխտն սուրբ[12263]։ 31 Եւ յարիցեն զաւակք ՚ի նմանէ, եւ պղծիցեն զսրբութիւնն բռնութեամբ. եւ փոխեսցեն զհանապազորդութիւնն, եւ տացեն պղծութիւն ապականութեան։ 32 Եւ ապականիչք ուխտին ածցեն ՚ի վերայ իւրեանց զգայթագղութիւն։ Եւ ժողովուրդ որ ճանաչէ զԱստուած իւր՝ զօրասցին՝ եւ արասցեն։ 33 Եւ հանճարեղք ժողովրդեանն բազում իմիք խելամուտ եղիցին. եւ տկարասցին սրով եւ հրով՝ եւ գերութեամբ եւ յափշտակութեամբ զաւուրս։ 34 Եւ ՚ի տկարանալ նոցա՝ օգնականութիւն ինչ սակա՛ւ գտցեն. եւ յաւելցին ՚ի նոսա բազումք գայթագղութեամբք։ 35 Եւ ՚ի հանճարեղացն տկարասցին ՚ի փորձել զնոսա եւ ընտրել, եւ յայտնել մինչեւ ՚ի վախճան ժամանակի. զի տակաւին ժամանա՛կ է. 36 եւ արասցէ ըստ կամաց իւրոց։ Եւ բարձրասցի թագաւորն, եւ հպարտասցի ՚ի վերայ ամենայն աստուածոց, եւ ՚ի վերայ Աստուծոյն աստուծոց խօսեսցի ամբարտաւանս. եւ յաջողեսցի մինչեւ վախճանեսցի բարկութիւն, քանզի ՚ի վախճա՛ն լինելոց է[12264]։ 37 Եւ ՚ի վերայ աստուծոց հարց իւրեանց զմտաւ ածցէ, եւ վասն ցանկութեան կանանց. եւ զամենայն դիս զմտաւ ո՛չ ածցէ. եւ ՚ի վերայ ամենայնի հպարտասցի[12265]. 38 եւ զԱստուած հզօր ՚ի տեղւոջէ իւրմէ փառաւորեսցէ. եւ զաստուած զոր ո՛չ ծանեան հարք նորա՝ փառաւորեսցէ, ոսկւով եւ արծաթով եւ ակամբք պատուականօք եւ ցանկալեօք[12266]։ 39 Եւ անցցէ յաւուրս փախստականաց ըստ աստուծոյ օտարի, եւ յաճախեսցէ փառս. եւ հնազանդեցուսցէ նմա զբազումս, եւ զերկիրն բաժանեսցէ ՚ի պարգեւի[12267]։ 40 Եւ ՚ի ժամանակի վախճանի ոգորեսցի՛ ընդ արքային հարաւոյ. եւ զօրաժողով լիցի ՚ի վերայ նորա արքայն հիւսւսոյ, կառօք եւ հեծելովք եւ նաւօք բազմօք, եւ մտցէ յերկիրն՝ եւ խորտակեսցէ. եւ անցցէ՛ 41 եւ մտցէ յերկիրն Սաբայիմ. եւ բազումք տկարասցին։ Եւ սոքա իցեն որ ապրիցեն ՚ի ձեռաց նորա. Եդովմ, եւ Մովաբ, եւ իշխանութիւն որդւոցն Ամովնայ։ 42 Եւ ձգեսցէ զձեռն իւր յերկիրն. եւ երկիրն Եգիպտացւոց ո՛չ եղիցի ՚ի փրկութիւն. 43 եւ տիրեսցէ ՚ի վերայ գաղտնեաց ոսկւոյ եւ արծաթոյ, եւ ՚ի վերայ ամենայն ցանկալեացն Եգիպտացւոց՝ եւ Լիբեացւոց, եւ Եթւովպացւոց յամուրս նոցա[12268]։ 44 Եւ ապա համբաւք եւ տագնապք ճեպեսցեն զնա յարեւելից, եւ ՚ի հիւսւսոյ եկեսցէ սրտմտութեամբ բազմաւ ապականել զբազումս[12269]։ 45 Եւ հարցէ զխորան իւր յԵփագնոն, ՚ի մէջ ծովուցն ՚ի լեառն Սաբային սուրբ, եւ եկեսցէ մինչեւ ՚ի կողմն մի նորա. եւ ո՛չ ոք իցէ որ փրկիցէ[12270]։

12
Գլուխ ԺԲ

1 Եւ ՚ի ժամանակին յայնմիկ յարիցէ Միքայէլ իշխա՛ն մեծ, որ կայ ՚ի վերայ որդւոց ժողովրդեան քո. եւ եղիցի ժամանակ նեղութեան. նեղութիւն որպիսի ո՛չ եղեւ յորմէ հետէ եղեւ ա՛զգ ՚ի վերայ երկրի մինչեւ ՚ի ժամանակն յայն. եւ ՚ի ժամանակին յայնմիկ ապրեսցի ժողովուրդ քո, ամենայն որ գտցի գրեալ ՚ի դպրութեան։ 2 Եւ բազումք ՚ի ննջեցելոց ՚ի հող երկրի՝ յարիցե՛ն, ոմանք ՚ի կեանսն յաւիտենականս, եւ ոմանք ՚ի նախատինս եւ յամօթ յաւիտենական[12271]։ 3 Եւ իմաստունք ծագեսցեն իբրեւ զլուսաւորութիւն ՚ի հաստատութեան. եւ բազումք յարդարոց իբրեւ զաստե՛ղս յաւիտեանս՝ եւ եւս[12272]։ 4 Եւ դու Դանիէլ փակեա՛ զբանսդ, եւ կնքեա՛ զգիրդ՝ մինչեւ ՚ի ժամանակ վախճանի. մինչեւ սրբեսցին բազումք, եւ բազմասցի գիտութիւն[12273]։ 5 Եւ տեսի ես Դանիէլ, եւ ահա երկո՛ւ կային յայսկոյս եւ յա՛յնկոյս գետոյն[12274]. 6 եւ ասեն ցայրն որ զգեցեալն էր զբադէնն, եւ կայր ՚ի վերայ ջուրց գետոյն. Մինչեւ ցե՞րբ իցէ վախճան սքանչելեացդ զոր ասացեր[12275]։ 7 Եւ լուայ յառնէն որ զգեցեալն էր զբադէնն, եւ կայր ՚ի վերայ ջուրց գետոյն. ամբարձ զա՛ջ իւր եւ զձախ իւր յերկինս, եւ երդուաւ ՚ի կենդանին յաւիտենից, թէ ՚ի ժամանակ՝ եւ ՚ի ժամանակս՝ եւ ՚ի կէս ժամանակի. եւ ՚ի կատարել ցրման ձեռին ժողովրդեանն սրբեցելոյ, ծանիցեն զայս ամենայն[12276]։ 8 Եւ ես լուայ՝ եւ ո՛չ առի ՚ի միտ. եւ ասեմ. Տէ՛ր զի՞նչ է վախճան այդոցիկ[12277]։ 9 Եւ ասէ. Ե՛րթ Դանիէլ. զի արգելեալ եւ կնքեալ են բանքս մինչեւ ցժամանակ վախճանի[12278]։ 10 Ընտրեսցին՝ եւ սպիտակասցին՝ եւ փորձեսցին՝ եւ սրբեսցին բազումք, եւ անօրինեսցին անօրէնք, եւ ո՛չ առնուցուն ՚ի միտ ամպարիշտք. եւ իմաստունք իմասցին 11 ՚ի ժամանակէ փոփոխմանն յաճախութեան։ Եւ տացի պղծութիւն աւերածին աւուրս հազար երկերիւր երեսուն եւ հինգ[12279]. 12 եւ երանի՛ որ համբերեսցէ՝ եւ հասցէ յաւուրս հազար երեք հարեւր երեսուն եւ հինգ։ 13 Եւ դու ե՛կ հանգի՛ր, զի տակաւին են աւուրք՝ եւ ժամք ՚ի կատարումն վախճանի, եւ հանգիցես. եւ յարիցես ՚ի ժամանակի քում ՚ի վախճանի աւուրց։

14
Գլուխ ԺԴ

65 Եւ թագաւորն Աստիագէս յաւելաւ առ հարս իւր, եւ ա՛ռ Կիւրոս Պարսիկ զթագաւորութիւն նորա[12280]։ 1 Եւ Դանիէլ էր կենաց կցորդ թագաւորին. եւ փառաւո՛ր քան զամենայն բարեկամս նորա[12281]։

ԺԲ 2 Եւ էին կուռք մի Բաբելացւոց անուն Բէ՛լ. եւ ելանէր ՚ի նմա ռոճիկ՝ աւուր միոջ, նաշիհ՝ երկոտասան արդու. եւ քառասուն ոչխար. եւ գինի վեց մար[12282]։ 3 Եւ թագաւորն պաշտէր զնա. եւ երթայր հանապազ երկի՛ր պագանէր նմա։ Բայց Դանիէլ պագանէր երկիր Աստուծոյ իւրոյ. եւ ասէ ցնա թագաւորն. Դու ընդէ՞ր ո՛չ երկիր պագանես Բելայ[12283]։ 4 Եւ նա ասէ. Քանզի ո՛չ պաշտեմ զկուռս ձեռագործս, այլ զԱստուած կենդանի զԱրարիչն երկնի եւ երկրի, որ ունի իշխանութիւն ամենայն մարմնոյ։ 5 Եւ ասէ ցնա թագաւորն. Իսկ Բէլ ո՞չ թուի քեզ թէ իցէ Աստուած կենդանի. եթէ ո՞չ տեսիցես՝ որչափ ուտէ եւ ըմպէ հանապազ[12284]։ 6 Եւ ասէ Դանիէլ ծիծաղելով. Մի՛ խաբիր արքայ, զի դա է ՚ի ներքոյ կաւեա՛յ, եւ արտաքոյ պղնձի. ո՛չ կերեալ դորա երբէք՝ եւ ո՛չ արբեալ[12285]։ 7 Եւ բարկացեալ թագաւորն, կոչեաց զքուրմսն նորա, եւ ասէ ցնոսա թագաւորն. Եթէ ոչ ասիցէք ինձ, ո՛վ ուտէ զսեղանն զայն՝ մահո՛ւ մեռանիցիք[12286]. 8 ապա եթէ յա՛յտ առնիցէք՝ թէ զայն ամենայն Բէլ ուտէ՝ մեռանիցի Դանիէլ՝ զի հայհոյեաց զԲէլ։ Եւ ասէ Դանիէլ ցթագաւորն. Եղիցի՛ ըստ բանի քում[12287]։ 9 Եւ էին քուրմք Բելայ եւթանասուն, թո՛ղ զկանայս եւ զմանկտի։ Եւ եկն թագաւորն Դանիելիւ հանդերձ ՚ի տուն Բելայ։ 10 Եւ ասեն քուրմք Բելայ. Ահաւասիկ մեք արտա՛քս ելցուք. եւ դու ա՛րքայ՝ դի՛ր առաջի դորա զկերակուրսդ եւ զգինիդ խառնեալ դիցես. եւ փակեա՛ զդուրսդ, եւ կնքեա՛ մատանեաւ քով[12288]։ 11 Եւ եկեալ ընդ առաւօտս, եթէ ոչ գտցի այդ ամենայն կերեալ ՚ի Բելայ, մեռցո՛ւք մեք. ապա թէ ոչ՝ Դանիէլ որ սո՛ւտ խօսեցաւ զմէնջ[12289]։ 12 Եւ նոքա վստա՛հ էին, զի արարեալ էին ընդ սեղանովն մո՛ւտ անյայտ. եւ ընդ ա՛յն մտանէին հանապազ եւ ուտէի՛ն զայն։ 13 Եւ եղեւ իբրեւ ելին արտաքս, եւ թագաւորն ե՛դ զկերակուրսն առաջի Բելայ։ Եւ հրաման ետ Դանիէլ իւրում մանկտւոյ, եւ բերին մոխիր, եւ ցանեցին ընդ ամենայն մեհեանն առաջի թագաւորի՛ն միայնոյ. եւ ելեալ արտաքս փակեցին զդուռնն, եւ կնքեցին մատանեաւ թագաւորին՝ եւ գնացին[12290]։ 14 Եւ քուրմքն մտին գիշերի ըստ սովորութեան իւրեանց, կանա՛մբք եւ որդւովք իւրեանց. կերան զամենայն եւ արբին՝ եւ ո՛չ ինչ թողին։ 15 Եւ կանխեաց թագաւորն ընդ առաւօտն Դանիելիւ հանդերձ. 16 եւ ասէ. Ո՞ղջ են կնիքդ Դա՛նիէլ։ Եւ նա ասէ. Ո՛ղջ են արքայ։ 17 Եւ եղեւ ընդ բանալ դրանցն՝ հայեցաւ թագաւորն ՚ի սեղանն, ՚ի ձա՛յն մեծ աղաղակեաց՝ եւ ասէ. Մե՛ծ ես Բէլ, եւ ո՛չ գոյ նենգութիւն ՚ի քեզ՝ եւ ո՛չ մի[12291]։ 18 Եւ ծիծաղեցաւ Դանիէլ. եւ կալաւ զթագաւորն զի մի՛ մտցէ ՚ի ներքս, եւ ասէ. Աղէ՝ հայեա՛ց ընդ ատակսդ, եւ տես ո՞յր է հետդ այդ[12292]։ 19 Եւ ասէ թագաւորն. Տեսանեմ հետ արա՛նց՝ կանանց՝ եւ մանկտւոյ[12293]։ 20 Յայնժամ բարկացեալ թագաւորն կալաւ զքուրմսն, եւ զկանայս եւ զորդիս նոցա. եւ ցուցին նմա զգաղտնի դրունս՝ ընդ որ մտանէին՝ եւ ծախէին զսեղանն[12294]։ 21 Եւ կոտորեաց զնոսա թագաւորն, եւ զԲէլ ետ ՚ի ձեռս Դանիելի, եւ կործանեաց զնա՝ եւ զմեհեան նորա։ 22 Եւ է՛ր վիշապ մի մեծ, եւ պաշտէին զնա Բաբելացիքն։ 23 Եւ ասէ թագաւորն ցԴանիէլ. Միթէ եւ զդմանէ՞ ասիցես թէ պղնձի է. ահաւադիկ կենդանի՛ է, ուտէ՛ եւ ըմպէ. եւ ո՛չ կարես ասել թէ չիցէ դա աստուած կենդանի. արդ ե՛կ պագ դմա երկիր[12295]։ 24 Եւ ասէ ցնա Դանիէլ. Ես՝ Տեառն Աստուծոյ իմոյ երկիր պագանեմ, զի նա՛ է Աստուած կենդանի[12296]։ 25 Բայց դու ա՛րքայ՝ տո՛ւր իշխանութիւն, եւ սպանի՛ց զվիշապդ առաջի քո առա՛նց սրոյ եւ գաւազանի։ Եւ ասէ թագաւորն. Տուեա՛լ քեզ[12297]։ 26 Եւ ա՛ռ Դանիէլ՝ եւղ, ձիւթ, եւ ճարպ, եւ մազ. եւ եփեա՛ց ՚ի միասին՝ եւ արար գնդակս, եւ եհար ՚ի բերան վիշապին. եւ իբրեւ կերաւ՝ պայթեաց վիշապն. եւ ասէ. Տեսէ՛ք զպաշտամունսդ ձեր։ 27 Եւ եղեւ իբրեւ լուան Բաբելացիքն՝ բարկացա՛ն յոյժ, եւ կուտեցան ՚ի վերայ թագաւորին՝ եւ ասեն. Հրեա՛յ եղեւ թագաւորն. զԲէլ կործանեա՛ց, եւ զվիշապն սպա՛ն, զքուրմսն կոտորեա՛ց։ 28 Եւ իբրեւ եկին, ասեն ցթագաւորն. Տո՛ւր մեզ ՚ի ձեռս զԴանիէլ. ապա թէ ոչ՝ սպանանե՛մք զքեզ եւ զտուն քո։ 29 Եւ իբրեւ ետես թագաւորն՝ եթէ կարի՛ տագնապեն զնա, հարկաւ ՚ի ձե՛ռս ետ նոցա զԴանիէլ[12298]։ 30 Եւ նոքա արկին զնա ՚ի գուբն առիւծուց. եւ ա՛նդ էր զվեց օր։ 31 Եւ էին ՚ի գբին եւթն առեւծք. եւ տային նոցա հանապազ երկո՛ւս մարդս, եւ երկուս պատրուճակս. բայց յայնժամ ո՛չ ինչ արկին նոցա, զի վաղվաղակի՛ կերիցեն զԴանիէլ։ 32 Եւ էր Ամբակո՛ւմ մարգարէ ՚ի Հրէաստանի. եւ եփեաց թան, եւ բրդեաց հաց ՚ի կուր. եւ երթայր յանդ՝ տանել մշակաց իւրոց[12299]։ 33 Եւ ասէ հրեշտակ Տեառն ցԱմբակում. Տա՛ր զճաշդ զոր ունիս՝ ՚ի Բաբելոն Դանիելի՝ ՚ի գուբն առիւծուց։ 34 Եւ ասէ Ամբակում. Տէր՝ զԲաբելոն՝ իմ չի՛ք տեսեալ, եւ զգուբն ո՛չ գիտեմ ո՛ւր իցէ։ 35 Եւ բուռն եհար հրեշտակն զգագաթանէ նորա, եւ կալաւ զվարսից գլխոյ նորա, եւ ե՛դ զնա ՚ի Բաբելոն ՚ի վերայ գբոյն սաստկութեամբ հոգւոյ իւրոյ։ 36 Եւ աղաղակեաց Ամբակում՝ եւ ասէ՛. Դանիէ՛լ Դանիէլ՝ արի՛ ա՛ռ զճաշդ զոր առաքեաց քեզ Աստուած։ 37 Եւ ասէ Դանիէլ. Յիշեցեր զիս Աստուած, եւ ո՛չ ընդ վայր հարեր զսիրելիս քո։ 38 Եւ յարեաւ Դանիէլ՝ եւ եկեր. եւ հրեշտակ Աստուծոյ տարաւ զԱմբակում նոյնժամայն անդրէն ՚ի տեղի իւր։ 39 Եւ թագաւորն եկն յաւուրն եւթներորդի աշխարե՛լ զԴանիէլ. եւ իբրեւ եկն ՚ի բերան գբոյն, եւ հայեցաւ, եւ ետես զի նստէր Դանիէլ[12300]. 40 աղաղակեա՛ց ՚ի ձայն մեծ՝ եւ ասէ. Մե՛ծ ես Տէր Աստուած Դանիելի. եւ չի՛ք այլ ոք բա՛ց ՚ի քէն։ Եւ ա՛ռ զնա ՚ի վեր։ 41 Եւ զվնասակարս կորստեան նորա արկին ՚ի գուբն. եւ գէշ գէշ պատառեցան նոյնժամայն առաջի նորա[12301]։

Կատարեցաւ Մարգարէութիւնն Դանիելի։