Ա 1 Ա՜յս են անուանք որդւոցն Իսրայէլի մտելոցն յԵգիպտոս հանդերձ Յակոբաւ հարբն իւրեանց. իւրաքանչիւր ըստ համօրէն տանց իւրեանց մտանէին։ 2 Ռոբէն. Շմաւոն. Ղեւի. Յուդա. 3 Իսաքար. Զաբուղոն. եւ Բենիամին։ 4 Դան. եւ Նեփթաղիմ. Գադ. եւ Ասեր։ 5 Եւ էին ամենայն ոգիք ելեալք ՚ի Յակոբայ, եւթանասուն եւ հինգ ոգի. եւ Յովսէփ էր յԵգիպտոս։ 6 Վախճանեցաւ Յովսէփ՝ եւ ամենայն եղբարք նորա, եւ ամենայն ազգն այն։ 7 Եւ որդիքն Իսրայէլի աճեցին եւ յոռացան. բազմանային եւ զօրանային յոյժ. զի բազմացուցանէր զնոսա երկիրն[499]։
Բ 8 Եկաց ա՛յլ թագաւոր՝ որ ո՛չ գիտէր զՅովսէփ[500]։ 9 Եւ ասէ ցազգն իւր. Ահա ազգ որդւոցն Իսրայէլի մե՛ծ է զօրութեամբ, եւ զօրանա՛յ քան զմեզ։ 10 Արդ՝ եկայք հնարեսցուք ինչ նոցա. գուցէ՝ բազմանայցեն. եւ յորժամ դիպեսցի մեզ պատերազմ, յաւելուցուն եւ նոքա ՚ի թշնամիսն. եւ մարտուցեալ ընդ մեզ, ելանիցե՛ն յերկրէ աստի։ 11 Եւ կացո՛յց ՚ի վերայ նոցա գործավարս, զի չարչարեսցեն զնոսա ՚ի գործ։ Եւ շինեցին քաղաքս ամուրս փարաւոնի, զՓիդոն, եւ զՌամեսէ, եւ զՈվն՝ որ է Արեգ քաղաք[501]։ 12 Եւ որչափ ճնշէին զնոսա, այնչափ առաւե՛լ բազմանային եւ զօրանային յոյժ։ 13 Եւ գարշեցուցանէին Եգիպտացիքն զորդիսն Իսրայէլի։ Եւ յաղթահարէին Եգիպտացիք զորդիսն Իսրայէլի բռնութեամբ։ 14 Եւ կեղէին զկեանս նոցա ՚ի գործ խիստ կաւոյ եւ աղիւսարկի, եւ յամենայն գործ դաշտաց. ըստ ամենայն գործոյ իւրեանց՝ որով ծառայեցուցանէին զնոսա բռնութեամբ։
Գ 15 Եւ խօսեցա՛ւ արքայն Եգիպտացւոց ընդ ծնուցիչսն Եբրայեցւոց. ընդ միում որում անուն էր Սեփովրա, եւ անուն երկրորդին Փուա[502]. 16 եւ ասէ. Յորժամ ծնուցանիցէք զկանայս Եբրայեցիս, եւ իցեն մերձ ՚ի ծնունդս. թէ արո՛ւ իցէ՝ սպանջի՛ք զնա, եւ թէ էգ՝ ապրեցուցանիջիք։ 17 Եւ երկեա՛ն ծնուցիչքն յԱստուծոյ. եւ ո՛չ արարին՝ որպէս եւ հրաման ետ նոցա արքայն Եգիպտացւոց. եւ ապրեցուցանէին զարուսն։ 18 Կոչեա՛ց արքայն Եգիպտացւոց զծնուցիչսն՝ եւ ասէ ցնոսա. Զի՞ է զի արարէք զիրսն զայնոսիկ եւ ապրեցուցէք զարուս։ 19 Եւ ասեն ծնուցիչքն ցփարաւոն. Ո՛չ իբրեւ զկանայս Եգիպտացիս են Եբրայեցիքն. քանզի նա՛խ ծնանին մինչ չեւ՛ մտեալ առ նոսա մանկաբարձաց։ Եւ ծնանէին։ 20 Եւ բարի առնէր Աստուած մանկաբարձացն։ Եւ բազմանայր յոյժ ժողովուրդն, եւ զօրանայր յոյժ։ 21 Յորմէհետէ երկեան մանկաբարձքն յԱստուծոյ, արարին իւրեանց տունս[503]։ 22 Հրամա՛ն ետ փարաւոն ամենայն ժողովրդեան իւրում, եւ ասէ. Զամենայն արու որ ծնանիցի Եբրայեցւոց, ՚ի գետ ընկեսջիք, եւ զամենայն էգ՝ ապրեցուցանիջիք[504]։
Դ 1 Եւ է՛ր անդ ոմն յազգէ Ղեւեայ, որ ա՛ռ իւր կին ՚ի դստերաց անտի Ղեւեայ։ 2 Եւ յղացաւ՝ ծնաւ արու։ Եւ տեսանէին զնա կայտա՛ռ. եւ թաքուցին զնա ամիսս երիս։ 3 Եւ իբրեւ ո՛չ եւս կարէին թաքուցանել, ա՛ռ մայրն նորա տապանակ պրտուեայ, եւ ծեփեաց զնա կպրաձիւթով. եւ ե՛դ ՚ի նմա զմանուկն, եւ ընկէ՛ց զայն ՚ի խաղ մի առ ափն գետոյն։ 4 Եւ դիտէր քոյրն նորա ՚ի հեռաստանէ, տեսանել թէ զի՞նչ անցք անցանիցեն ընդ նա։ 5 Եւ իջեալ դուստրն փարաւոնի լուանա՛լ ՚ի գետն. եւ նաժիշտք նորա շրջէին առ գետովն։ Եւ տեսեալ զտապանակն ՚ի խաղի անդ, առաքեաց զնաժիշտ մի առնուլ զնա[505]։ 6 Եբաց՝ եւ ետես զմանուկն. եւ լայր մանուկն ՚ի տապանակի անդ։ Խանդաղատեցաւ զնովաւ դուստրն փարաւոնի, եւ ասէ. ՚Ի մանկա՞նց Եբրայեցւոց է դա։ 7 Եւ ասէ քոյրն նորա ցդուստրն փարաւոնի. Կամի՞ս զի կոչեցից քեզ կին մի դայեակ ՚ի Հեբրայեցւոց անտի. եւ սնուցանիցէ՛ քեզ զմանուկդ։ 8 Ասէ դուստրն փարաւոնի. Ե՛րթ։ Գնաց աղջիկն եւ կոչեաց զմայր մանկանն։ 9 Եւ ասէ ցնա դուստրն փարաւոնի. Ա՛ռ զմանուկդ, եւ սնո՛ ինձ զդա. եւ ես տաց քեզ զվարձս քո։ Եւ ա՛ռ կինն զմանուկն՝ եւ սնոյց զնա։ Եւ իբրեւ հաստատեցաւ մանուկն, ած զնա առ դուստրն փարաւոնի, 10 եւ եղեւ նմա յորդեգիրս։ Եւ անուանեաց զանուն նորա Մովսէ՛ս. ասէ. ՚Ի ջրո՛յ անտի հանի զդա։
Ե 11 Եւ եղեւ յետ աւուրց բազմաց, իբրեւ եղեւ մե՛ծ Մովսէս, ե՛լ առ եղբարս իւր որդիսն Իսրայէլի, հայեցեալ ՚ի չարչարանս նոցա. ետես այր մի Եգիպտացի, զի հարկանէր զոմն Եբրայեցի յեղբարց իւրոց՝ յորդւոցն Իսրայէլի։ 12 Հայեցեալ յա՛յս կոյս յայն կոյս՝ ո՛չ զոք տեսանէր. եհա՛ր զԵգիպտացին, եւ ծածկեաց զնա ընդ աւազով։ 13 Եւ ելեալ յերկրորդում աւուր, տեսանէր երկուս արս Եբրայեցիս ընդ միմեանս մարտուցեալս. եւ ասէ ցայրն որ զրկէրն. Ընդէ՞ր հարկանես զընկերդ[506]։ 14 Եւ նա ասէ. Ո՞ կացոյց զքեզ ※ այր իշխան եւ դատաւոր ՚ի վերայ մեր. եթէ սպանանե՞լ զիս կամիցիս որպէս երէկ սպաներ զԵգիպտացին։ Զահի՛ հարաւ Մովսէս՝ եւ ասէ, թէ. Այնպէս յայտնի՛ եղեւ բանն[507]։ 15 Եւ լուաւ փարաւոն զբանն, եւ խնդրէր սպանանել զՄովսէս։ Եւ փախեաւ Մովսէս յերեսաց փարաւոնի, եւ բնակեաց յերկրին Մադիամու։
Զ Եւ եկեալ յերկրին Մադիամու՝ նստաւ առ ջրհորի միում։ 16 Եւ քրմին Մադիանացւոց էին դստերք եւթն, որ արածէին զխաշինս հօրն իւրեանց, եւ եկեալ էին հանել ջուր, մինչեւ լցին զաւազանսն, արբուցանել խաշանց հօրն իւրեանց[508]։ 17 Եւ եկեալ ա՛յլ հովիւք՝ մերժեցին զնոսա ՚ի բաց։ Յարուցեալ Մովսէս թափեաց զնոսա. եւ եհան նոցա ջուր, եւ արբոյց զխաշինս նոցա։ 18 Եւ եկին առ Հռագուէլ հայրն իւրեանց։ Եւ նա ասէ ցնոսա. Զի՞ է զի յարեւու եկիք այսօր[509]։ 19 Եւ նոքա ասեն. Այր մի Եգիպտացի փրկեաց զմեզ ՚ի հովուաց անտի. եւ եհան ջուր եւ արբոյց խաշանց մերոց։ 20 Եւ նա ասէ ցդստերսն իւր. Եւ ո՜ւր է, ընդէ՞ր թողէք զայրն. արդ՝ կոչիցէ՛ք զնա՝ զի կերիցէ հաց[510]։ 21 Եւ բնակեցաւ Մովսէս առ առնն, եւ ետ զՍեպփովրա դուստր իւր Մովսիսի կնութեան։ 22 Յղացաւ կինն՝ եւ ծնաւ որդի. եւ անուանեաց զանուն նորա Մովսէս՝ Գերսամ. ասէ՝ զի պանդո՛ւխտ եմ ես յօտար երկրի։
Է 23 Եւ յետ աւուրց բազմաց մեռաւ թագաւորն Եգիպտացւոց. եւ տառապէին որդիքն Իսրայէլի ՚ի գործոյ անտի, եւ աղաղակէին ՚ի վեր։ Եւ ել աղաղակ նոցա առաջի Աստուծոյ ՚ի գործոյ անտի[511]։ 24 Եւ լուաւ Աստուած հեծութեան նոցա։ Եւ յիշեաց Աստուած զուխտ իւր որ ընդ Աբրաամու եւ Սահակայ եւ Յակոբայ[512]։ 25 Եւ հայեցաւ Աստուած յորդիսն Իսրայէլի. եւ ծանուցա՛ւ նոցա[513]։
1 Եւ Մովսէս արածէր զխաշինս Յոթորայ աներոյ իւրոյ՝ քրմին Մադիանացւոց. եւ ած զխաշինսն յանապատ. եւ եկն ՚ի լեառնն Աստուծոյ ՚ի Քորէբ[514]։ 2 Եւ երեւեցաւ նմա հրեշտակ Տեառն բոցով հրոյ ՚ի միջոյ մորենւոյ։ Եւ տեսանէր զի մորենին վառեալ էր հրով, եւ ո՛չ այրէր մորենին։ 3 Եւ ասէ Մովսէս. Անցեալ տեսի՛ց զտեսիլն զայն մեծ, զի՞ է՝ զի ո՛չ այրի մորենին[515]։ 4 Իբրեւ ետես Տէր եթէ մերձենա՛յ տեսանել, կոչեաց զնա Տէր ՚ի միջոյ մորենւոյն, ասէ. Մովսէ՛ս Մովսէ՛ս։ Եւ նա ասէ. Զի՞ է։ 5 Եւ ասէ. Մի՛ մերձենար այսր. լո՛յծ զկօշիկս քո՝ յոտից քոց. զի տեղիդ յորում կա՛ս դու ՚ի դմա՝ երկիր սո՛ւրբ է։ 6 Եւ ասէ ցնա. Ես եմ Աստուած հօր քոյ, Աստուած Աբրաամու. եւ Աստուած Սահակայ. եւ Աստուած Յակոբայ։ Եւ դարձոյց Մովսէս զերեսս իւր, քանզի երկնչէր հայել առաջի Աստուծոյ[516]։ 7 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Տեսանելո՛վ տեսի զչարչարանս ժողովրդեան իմոյ՝ որ յԵգիպտոս. 8 եւ լուայ աղաղակի նոցա ՚ի գործավարացն իւրեանց, զի գիտե՛մ զվիշտս նոցա. եւ իջի փրկել զնոսա ՚ի ձեռաց Եգիպտացւոցն, եւ հանել զնոսա յերկրէն յայնմանէ, եւ տանել զնոսա յերկիրն բարի՝ եւ յընդարձակ. յերկիր՝ որ բղխէ զկաթն եւ զմեղր. յերկիրն Քանանացւոց, եւ Քետացւոց, եւ Ամովրհացւոց, եւ Փերեզացւոց, եւ Խեւացւոց, եւ Գերգեսացւոց, եւ Յեբուսացւոց։ 9 Եւ արդ՝ աւասիկ աղաղակ որդւոցն Իսրայէլի հասեալ է առ իս, եւ տեսի ես զնեղութիւնն՝ զոր նեղեն զնոսա Եգիպտացիքն։ 10 Եւ արդ՝ ե՛կ առաքեցից զքեզ առ փարաւոն արքայ Եգիպտացւոց, եւ հանցե՛ս զժողովուրդ իմ զորդիսն Իսրայէլի յերկրէն Եգիպտացւոց։
Ը 11 Եւ ասէ Մովսէս ցԱստուած. Ո՞վ եմ ես՝ զի երթայցեմ առ փարաւոն արքայ Եգիպտացւոց, եւ հանիցեմ զորդիսն Իսրայէլի յերկրէն Եգիպտացւոց[517]։ 12 Եւ ասէ. Ե՛ս եղէց ընդ քեզ. եւ ա՛յս եղիցի քեզ նշան թէ ե՛ս առաքեցի զքեզ հանել զժողովուրդ իմ յԵգիպտոսէ, պաշտեսջիք զԱստուած ՚ի լերինս յայսմիկ։ 13 Եւ ասէ Մովսէս ցԱստուած. Ահա ես երթեալ առ որդիսն Իսրայէլի, ասիցեմ ցնոսա. Աստուած հարցն ձերոց առաքեաց զիս առ ձեզ. եւ հարցանիցեն զիս՝ թէ զի՞նչ անուն է նորա, զի՞նչ ասացից ցնոսա[518]։ 14 Եւ ասէ Աստուած ցՄովսէս. Ես եմ Աստուած որ Է՛ն։ Եւ ասէ. Ա՛յսպէս ասասցես ցորդիսն Իսրայէլի, որ Է՛ն առաքեաց զիս առ ձեզ։ 15 Եւ ասէ դարձեալ Աստուած ցՄովսէս. Ա՛յսպէս ասասցես ցորդիսն Իսրայէլի։ Տէր Աստուած հարցն ձերոց, Աստուած Աբրաամու, եւ Աստուած Սահակայ, եւ Աստուած Յակոբայ, առաքեաց զիս առ ձեզ։ Ա՛յս է անուն իմ յաւիտենական, եւ յիշատակ ազգաց յազգս։ 16 Արդ՝ երթեալ ժողովեսցես զծերակոյտ որդւոցն Իսրայէլի, եւ ասասցես ցնոսա։ Տէր Աստուած հարցն ձերոց երեւեցաւ ինձ. Աստուած Աբրաամու, եւ Աստուած Սահակայ, եւ Աստուած Յակոբայ՝ եւ ասէ. Այցելութեամբ ա՛յց արարից ձեզ. եւ որ ինչ անցք անցին ընդ ձեզ յԵգիպտոս[519], 17 եւ ասեմ. Հանի՛ց զձեզ յերկրէ չարչարանաց Եգիպտացւոցն, յերկիրն Քանանացւոց, եւ Քետացւոց, եւ Ամովրհացւոց, եւ Փերեզացւոց, եւ Գերգեսացւոց, եւ Խեւացւոց, եւ Յեբուսացւոց. յերկիր՝ որ բղխէ զկա՛թն եւ զմեղր։
Թ 18 Եւ լուիցեն ձայնի քում։ Եւ մտցես դու, եւ ծերակոյտ որդւոցն Իսրայէլի առ փարաւոն արքայ Եգիպտացւոց, եւ ասասցես ցնա. Տէր Աստուած Եբրայեցւոց կոչէ՛ զմեզ առ ինքն. արդ՝ երթիցուք մեք երից աւուրց ճանապարհ յանապատ. զի զոհեսցուք Տեառն Աստուծոյ մերում[520]։ 19 Եւ ես գիտեմ, եթէ ո՛չ թողուցու զձեզ արքայն Եգիպտացւոց գնալ, եթէ ո՛չ հզօ՛ր ձեռամբ։ 20 Եւ ձգեալ զձեռն իմ հարից զԵգիպտոս ամենայն սքանչելեօք իմովք՝ զոր արարից ՚ի նոսա. եւ ապա արձակեսցէ զձեզ։ 21 Եւ տաց շնորհս ժողովրդեան իմոյ առաջի Եգիպտացւոցն. եւ յորժամ ելանիցէք, մի՛ ելանիցէք դատարկք[521]։ 22 Այլ խնդրեսցէ կին ՚ի դրացւոյ եւ յերդակցէ իւրմէ անօթս ոսկւոյ եւ անօթս արծաթոյ, եւ հանդերձս. եւ զարդարեսջի՛ք զուստերս եւ զդստերս ձեր. եւ դաւաճանեսջիք զԵգիպտացիսն։
Ժ 1 Պատասխանի ետ Մովսէս՝ եւ ասէ. Եթէ չհաւատայցեն ինձ, եւ ո՛չ լուիցեն ձայնի իմում, քանզի ասիցեն, թէ չի՛ք երեւեալ քեզ Աստուծոյ. զի՞նչ ասացից ցնոսա[522]։ 2 Ասէ ցնա Տէր. Զի՞նչ է այդ որ ՚ի ձեռին քում է։ Եւ նա ասէ. Գաւազան։ 3 Եւ ասէ. Ընկեա՛ զդա ՚ի գետին։ Եւ ընկէց զնա ՚ի գետին։ Եւ եղեւ օձ, եւ փախեաւ Մովսէս ՚ի նմանէն։ 4 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Ձգեա՛ զձեռն քո՝ եւ բո՛ւռն հար զտտանէն։ Եւ ձգեաց Մովսէս զձեռն իւր, եւ բուռն եհար զտտանէն. եւ եղեւ գաւազան ՚ի ձեռին նորա։ 5 Զի հաւատասցեն քեզ՝ թէ երեւեալ է քեզ Տէր Աստուած հարցն նոցա. Աստուած Աբրաամու, եւ Աստուած Սահակայ, եւ Աստուած Յակոբայ։ 6 Ասէ ցնա դարձեալ Տէր. Ա՛րկ զձեռն քո ՚ի ծոց քո։ Եւ արկ զձեռն իւր ՚ի ծոց իւր, եւ եհան զնա ՚ի ծոցոյ իւրմէ, եւ եղեւ ձեռն նորա բորոտ իբրեւ զձիւն։ 7 Եւ ասէ ցնա. Ա՛րկ զձեռն քո ՚ի ծոց քո։ Եւ արկ զձեռն իւր ՚ի ծոց իւր։ Եւ եհան զնա ՚ի ծոցոյ իւրմէ, եւ դարձեալ անդրէն ՚ի նոյն հաստատեցաւ ՚ի գո՛յն մարմնոյ իւրոյ։ 8 Եթէ ո՛չ հաւատայցեն քեզ՝ եւ ո՛չ լուիցեն ձայնի առաջնոյ նշանին, հաւատասցեն քեզ ձայնի երկրորդի՛ նշանիդ։ 9 Եւ եղիցի եթէ ո՛չ հաւատասցեն երկոցունց նշանացդ այդոցիկ, եւ ո՛չ լուիցեն ձայնի քում, առցես դու ՚ի ջրոյ գետոյն՝ եւ հեղցես ՚ի ցամաքի. եւ եղիցի ջուրն՝ զոր առնուցուս ՚ի գետոյն, արիւն ՚ի ցամաքին[523]։ 10 Եւ ասէ Մովսէս ցՏէր. Աղաչե՛մ զքեզ Տէր, չե՛մ բաւական, որպէս թէ յերեկէ եւ յեռանտէ, եւ ո՛չ յորմէհետէ սկսար խօսել ընդ ծառայի քում. զի նրբաձա՛յն եւ ծանրալեզո՛ւ եմ ես[524]։ 11 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Ո՛վ ետ բերան մարդոյ, կամ ո՛վ արար զխուլն եւ զհամր, զականին եւ զկոյր, ո՛չ ապաքէն ե՞ս Աստուած։ 12 Եւ արդ՝ ե՛րթ, եւ ե՛ս բացից զբերան քո. եւ խելամո՛ւտ արարից զքեզ՝ զոր պա՛րտ իցէ խօսել։ 13 Եւ ասէ. Աղաչե՛մ զքեզ Տէր. ա՛ռ քեզ ՚ի ձեռն զա՛յլ ոք զօրաւոր՝ զոր առաքիցես։ 14 Եւ բարկացաւ Տէր սրտմտութեամբ ՚ի վերայ Մովսիսի՝ եւ ասէ. Ո՞չ աւանիկ կայ Ահարոն եղբայր քո Ղեւտացի. գիտեմ զի խօսելո՜վ խօսեսցի նա ընդ քեզ։ Եւ ահա նա ելցէ ընդ առաջ քո, եւ ՚ի տեսանելն զքեզ բերկրեսցի՛ ՚ի միտս իւր։ 15 Եւ խօսեսցի՛ս ընդ նմա, եւ տացե՛ս զպատգամս իմ ՚ի բերան նորա. եւ ես բացից զբերան քո եւ զբերան նորա, եւ խելամո՛ւտ արարից զձեզ՝ զի՞նչ առնիցէք։ 16 Եւ նա՛ խօսեսցի առ ՚ի քէն ընդ ժողովրդեանն։ Եւ նա եղիցի քեզ բերան. եւ դու եղիցես նմա յաստուածակոյս կողմանէ[525]։ 17 Եւ զգաւազանդ որ դարձաւ յօձ՝ առցե՛ս ՚ի ձեռին քում, որով արասցես նշանս։ 18 Գնա՛ց Մովսէս՝ եւ դարձաւ առ Յոթոր աներ իւր՝ եւ ասէ ցնա. Դարձայց եւ երթայց առ եղբարս իմ որ յԵգիպտոս, եւ տեսից, թէ տակաւին կենդանի՞ իցեն։ Եւ ասէ Յոթոր ցՄովսէս. Ո՛ղջ երթ։
ԺԱ 19 Եւ յետ աւուրցն բազմաց այնոցիկ վախճանեցա՛ւ արքայն Եգիպտացւոց։ Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս ՚ի Մադիամ. Գնա՛ եւ երթ յԵգիպտոս, զի մեռան ամենայն արք որ խնդրէին զանձն քո։ 20 Եւ առեալ Մովսիսի զկին իւր եւ զմանկունս ※ իւր, եւ եհան զնոսա ՚ի գրաստս, եւ դարձաւ յԵգիպտոս։ Ա՛ռ Մովսէս զգաւազանն որ յԱստուծոյ՝ ՚ի ձեռին իւրում[526]։ 21 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Յերթալդ քո եւ ՚ի դառնալդ յԵգիպտոս. տեսջի՛ր զամենայն նշանս զոր ետու ՚ի ձեռս քո՝ արասցես առաջի փարաւոնի. եւ ես խստացուցից զսիրտ նորա, եւ ո՛չ արձակեսցէ զժողովուրդ իմ[527]։ 22 Եւ դու ասասցես ցփարաւոն. Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Որդի անդրանիկ իմ Իսրայէլ։ 23 Ասացի՛ ցքեզ՝ արձակեա՛ զժողովուրդ իմ, զի պաշտեսցեն զիս. ապա թէ ո՛չ կամիցիս արձակել զդա, ե՛ս եմ ապաքէն որ սպանանիցեմ զորդի քո զանդրանիկ։ 24 Եւ եղեւ ՚ի ճանապարհի յիջավանս, պատահեաց նմա հրեշտակ Տեառն, եւ խնդրէր սպանանե՛լ զնա։ 25 Եւ առեալ Սեպփովրայի գայլախազ, թլփատե՛աց զանթլփատութիւն որդւոյն իւրոյ. եւ անկեալ առ ոտս նորա՝ ասէ. Ահա եկա՛ց արիւն թլփատութեան մանկան իմոյ։ 26 Եւ գնաց հրեշտակն ՚ի նմանէ. քանզի ասաց եթէ՝ Եկաց արիւն թլփատութեան մանկան իմոյ։
ԺԲ 27 Եւ ասէ Տէր ցԱհարոն. Ե՛րթ ընդ առաջ Մովսիսի յանապատն։ Եւ գնաց եւ պատահեաց նմա ՚ի լերինն Աստուծոյ. եւ համբուրեաց զնա։ 28 Եւ պատմեաց Մովսէս Ահարոնի զամենայն պատգամսն, որ առաքեաց զնա Տէր. եւ զամենայն նշանսն զոր պատուիրեաց նմա[528]։ 29 Գնացին Մովսէս եւ Ահարոն եւ ժողովեցին զամենայն ծերակոյտ որդւոցն Իսրայէլի։ 30 Եւ խօսեցաւ Ահարոն զամենայն պատգամսն՝ զոր խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի. եւ արար նշանս առաջի ժողովրդեանն[529]։ 31 Եւ հաւատա՛ց ժողովուրդն եւ ուրա՛խ եղեւ, զի արար Աստուած ա՛յց որդւոցն Իսրայէլի. եւ զի հայեցա՛ւ ՚ի նեղութիւն նոցա։ Խոնարհեցաւ ժողովուրդն՝ եւ երկի՛ր եպագ։
ԺԳ 1 Եւ ապա մտին Մովսէս եւ Ահարոն առաջի փարաւոնի, եւ ասեն ցնա. Ա՛յսպէս ասէ Տէր Աստուած Իսրայէլի. Արձակեա՛ զժողովուրդ իմ, զի արասցեն ինձ տօն յանապատի։ 2 Եւ ասէ փարաւոն. Ո՞վ է նա, որում լուայց ձայնի նորա արձակել զորդիսն Իսրայէլի։ Ո՛չ գիտեմ զՏէրն՝ եւ զԻսրայէլ ո՛չ արձակեմ։ 3 Եւ ասեն ցնա. Աստուածն Եբրայեցւոց կոչեաց զմեզ առ ինքն. արդ՝ երթիցուք երից աւուրց ճանապարհ յանապատն, զի զոհեսցուք Տեառն Աստուծոյ մերում. գուցէ պատահիցէ մեզ մա՛հ կամ սպանումն[530]։ 4 Եւ ասէ ցնոսա արքայն Եգիպտացւոց. Ընդէ՞ր դու Մովսէս եւ Ահարոն խափանէք զժողովուրդն ՚ի գործոյ իւրեանց. երթա՛յք յիւրաքանչիւր գործ իւր[531]։ 5 Եւ ասէ փարաւոն. Ահա բազմանայ յոյժ ժողովուրդն յերկրիս. արդ՝ մի՛ հանդարտեցուսցուք զնոսա ՚ի գործոյ։ 6 Եւ հրամայեաց փարաւոն յաւուր յայնմիկ գործավարաց ժողովրդեանն, եւ դպրաց նորա, ասէ. 7 Մի՛ եւս յաւելուցուք տալ յարդ ժողովրդեանն յաղիւսարկութիւն, որպէս յերէկն եւ յեռանտ. ինքե՛անք երթիցեն եւ ժողովեսցեն իւրեանց յարդ։ 8 Եւ զսակ աղիւսարկին որպէս գործէին հանապազ՝ արկէ՛ք ՚ի վերայ նոցա. մի՛ հատանիցէք ինչ անտի. զի դատարկացան, եւ վասն այնորիկ աղաղակեն՝ եւ ասեն. Երթիցուք զոհեսցուք Աստուծոյ մերում։ 9 Ծանրասցի՛ գործ մարդկանն, եւ ա՛յնմ հոգասցեն. եւ մի՛ հոգասցեն ՚ի բանս տարապարտս։ 10 Եւ ստիպէին զնոսա գործավարք ժողովրդեանն՝ եւ դպիրք նորա. եւ խօսէին ընդ ժողովրդեանն եւ ասէին. Ա՛յսպէս ասէ փարաւոն. Ո՛չ եւս տաց ձեզ յարդ. 11 դուք ձեզէն երթա՛յք ժողովեցէք ձեզ յարդ՝ ուստի եւ գտանիցէք. զի ո՛չ թողասցի ձեզ ՚ի սակէն ձերմէ՝ եւ ո՛չ ինչ[532]։ 12 Եւ սփռեցա՛ւ ժողովուրդն ընդ ամենայն երկիրն Եգիպտացւոց ժողովել եղէգն՝ առ ՚ի յարդ։ 13 Եւ գործավարքն ստիպէին զնոսա եւ ասէին. Բովանդակեցէ՛ք զգործն ձեր ըստ հանապազորդ սակին, որպէս մինչ յարդն տային ձեզ։ 14 Եւ տանջեցան դպիրք ազգի որդւոցն Իսրայէլի, որ կային ՚ի վերայ նոցա՝ ՚ի վերակացուացն փարաւոնի։ զի ասէին, թէ ընդէ՞ր ո՛չ բովանդակեցէք զսակ աղիւսոյն ձերոյ որպէս յերէկն եւ յեռանտ՝ եւ զա՛յսր աւուրդ[533]։ 15 Եւ մտեալ դպրաց որդւոցն Իսրայէլի՝ բողո՛ք կալան առաջի փարաւոնի եւ ասեն. Ընդէ՞ր առնես ա՛յսպէս ընդ ծառայս քո։ 16 Յարդ ո՛չ տան ծառայից քոց, եւ զաղիւսն հրամայեն մեզ գործել. եւ ահա ծառայք քո ՚ի տանջա՛նս են. բո՛ւռն առնես ժողովրդեան քում։ 17 Եւ ասէ ցնոսա. Դատա՛րկ էք պարապո՛րդ էք. վասն այնորիկ ասէք. Երթիցուք զոհեսցուք Աստուծոյ մերում։ 18 Արդ՝ երթա՛յք գործեցէ՛ք. քանզի յարդ ո՛չ ոք տայ ձեզ։ եւ զսակ աղիւսոյն բովանդա՛կ տայցէք։
ԺԴ 19 Տեսանէին դպիրք որդւոցն Իսրայէլի զանձինս իւրեանց ՚ի չարչարանս՝ եւ ասէին. Ո՛չ ոք թողու մեզ զսակ հանապազորդ աղիւսաթուին։ 20 Պատահեցին Մովսիսի եւ Ահարոնի, զի գային հանդէպ նոցա ելեալք յերեսաց փարաւոնի։ 21 Եւ ասեն ցնոսա. Տեսցէ՛ Աստուած, եւ դատեսցի զձեզ. զի գարշեցուցէք զհոտ մեր առաջի փարաւոնի, եւ առաջի ծառայից նորա. տա՛լ սուր ՚ի ձեռին նորա կոտորել զմեզ[534]։ 22 Դարձաւ Մովսէս առ Տէր՝ եւ ասէ. Տէր, ընդէ՞ր չարչարեցեր զժողովուրդն քո. եւ ընդէ՞ր առաքեցեր զիս։ 23 Եւ յորմէ հետէ մտի առ փարաւոն խօսել յանուն քո, չարչարեաց զժողովուրդն։ եւ փրկելով ո՛չ փրկեցեր զժողովուրդ քո։
1 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Այժմ տեսցե՛ս զինչ արարից ընդ փարաւոն. զի հզօր ձեռամբ արձակեսցէ զդոսա, եւ բարձրացեալ բազկաւ հանցէ զդոսա յերկրէ իւրմէ։ 2 Խօսեցաւ Աստուած ընդ Մովսիսի, եւ ասէ ցնա. Ե՛ս եմ Տէր. 3 եւ երեւեցա՛յ Աբրաամու Սահակայ եւ Յակոբայ. Աստուած նոցա եմ, եւ անուն իմ Տէր. եւ ո՛չ յայտնեցի նոցա[535]։ 4 Եւ հաստատեցից զուխտ իմ առ նոսա. տա՛լ նոցա զերկիրն Քանանացւոց՝ ուր պանդխտեցանն[536]։ 5 Եւ ես լուայ հեծութեան որդւոցդ Իսրայէլի զոր Եգիպտացիքդ ծառայեցուցանեն. եւ յիշեցի զուխտն ձեր։ 6 Ե՛րթ խօսեա՛ց ընդ որդիսն Իսրայէլի, եւ ասասցես. Ե՛ս եմ Տէր. եւ հանից զձեզ ՚ի բռնութենէ Եգիպտացւոցդ, եւ փրկեցից զձեզ ՚ի ծառայութենէ դոցա, եւ ապրեցուցից զձեզ բա՛րձր բազկաւ եւ մեծամեծ դատաստանօք[537]։ 7 Եւ առից զձեզ ինձ ՚ի ժողովուրդ. եւ եղէց ձեզ Աստուած. եւ ծանիջիք թէ ե՛ս եմ Տէր Աստուած ձեր, որ հանեմ զձեզ յերկրէ Եգիպտացւոցդ[538]։ 8 Եւ տարայց զձեզ յերկիրն՝ յոր ձգեցի զձեռն իմ տալ զնա Աբրաամու Սահակայ եւ Յակոբայ. եւ տաց զնա ձեզ վիճակաւ, զի ե՛ս եմ Տէր։ 9 Խօսեցաւ Մովսէս ա՛յնպէս ընդ որդիսն Իսրայէլի. եւ ո՛չ անսացին նմա ՚ի կարճմտութենէ, եւ ՚ի խիստ գործոյն[539]։
ԺԵ 10 Խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի՝ եւ ասէ. 11 Մուտ խօսեա՛ց ընդ փարաւոնի արքային Եգիպտացւոց. զի արձակեսցէ զորդիսն Իսրայէլի յերկրէն Եգիպտացւոց։ 12 Խօսեցաւ Մովսէս առաջի Տեառն՝ եւ ասէ. Ահա որդիքն Իսրայէլի ո՛չ լուան ինձ. եւ զի՞արդ լսիցէ ինձ փարաւոն. եւ ես չե՛մ խօսօղ ոք։ 13 Եւ խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի եւ ընդ Ահարոնի. եւ ե՛տ նոցա հրաման առ որդիսն Իսրայէլի, եւ առ փարաւոն արքայ Եգիպտացւոց. հանե՛լ զորդիսն Իսրայէլի յերկրէն Եգիպտացւոց։ 14 Եւ այս են նահապետք տանց ազգաց նոցա. որդիք Ռուբինի անդրանկանն Իսրայէլի. Ենոք, եւ Փաղ՚ղ՚ուս. Սարսոն, եւ Քարմի։ ա՛յս ցեղ՝ Ռուբինի[540]։ 15 Եւ որդիք Շմաւոնի. Յամուէլ, եւ Յամին, եւ Ահովդ, եւ Յաքին, եւ Սահառ, եւ Սաւուղ որ ՚ի Փիւնիկեցւոյ անտի էր։ այս ցեղք են որդւոցն Շմաւոնի։ 16 Եւ այս անուանք են որդւոցն Ղեւեայ, ըստ ազգս իւրեանց. Գեթսովն, Կահաթ, եւ Մերարի։ եւ ամք կենաց Ղեւեայ հարիւր երեսուն եւ եւթն ամ[541]։ 17 Եւ ա՛յս են որդիք Գեթսոնի. Ղ՚ոբենի, եւ Սեմէի. տունք նահապետաց նոցա։ 18 Եւ որդիք Կահաթու. Ամրամ, եւ Սահառ, եւ Քեբրոն, եւ Ոզիէլ. եւ ամք կենաց Կահաթու, հարիւր եւ երեսուն եւ երեք ամ։ 19 Եւ որդիք Մերարեայ. Մոովղի եւ Մովսի. ա՛յս են տունք նահապետաց Ղեւեայ ըստ ազգաց իւրեանց։ 20 Եւ ա՛ռ Ամրամ զՅովքաբէթ դուստր եղբօր հօր իւրոյ իւր ՚ի կնութեան։ եւ ծնաւ նմա զԱհարոն, եւ զՄովսէս, եւ զՄարիամ քոյր նոցա. եւ ամք կենաց Ամրամայ հարիւր եւ երեսուն եւ եւթն ամ։ 21 Եւ որդիք Սահառայ. Կորխ, եւ Նագեբ, եւ Զեքրի[542]։ 22 Եւ որդիք Ոզիէլայ. Միսայէլ, եւ Եղիսափան, եւ Սեթրի։ 23 Եւ ա՛ռ Ահարոն զԵղիսաբեթ դուստր Ամինադաբայ զքոյր Նաասոնի իւր կնութեան. եւ ծնաւ նմա զՆաբադ, եւ զԱբիուդ, եւ զԵղ՚իազար, եւ զԻթամար։ 24 Եւ որդիք Կորխայ. Ասիր, եւ Եղկանայ, եւ Բիասափ. սոքա են ազգք Կորխայ[543]։ 25 Եւ Եղ՚եազար Ահարոնեան ա՛ռ ՚ի դստերաց անտի Փուտիէլի իւր կնութեան, եւ ծնաւ նմա զՓենէէս։ այս են իշխանք նահապետաց Ղեւտացւոցն ըստ ազգս իւրեանց։ 26 Եւ ա՛յս Ահարոն եւ Մովսէս, ցորս ասաց Աստուած՝ հանել զորդիսն Իսրայէլի յերկրէն Եգիպտացւոց հանդերձ զօրութեամբ իւրեանց։ 27 Եւ սոքա՛ են որ վիճէին ընդ փարաւոնի արքային Եգիպտացւոց, հանել զորդիսն Իսրայէլի յԵգիպտոսէ։ ա՛յս է Մովսէս եւ Ահարոն։ 28 Յաւուր յորում խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի յերկրին Եգիպտացւոց։ 29 Եւ խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի՝ եւ ասէ. Ե՛ս եմ Տէր. խօսեա՛ց ընդ փարաւոնի արքային Եգիպտացւոց զամենայն ինչ զոր ասեմ քեզ։ 30 Եւ ասէ Մովսէս առաջի Տեառն. Ահաւասիկ ես նրբաձա՛յն եմ. եւ զիա՞րդ լսիցէ ինձ փարաւոն։
1 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Ահա ետու զքեզ Աստուա՛ծ փարաւոնի. եւ Ահարոն եղբայր քո եղիցի քեզ մարգարէ՛։ 2 Դու խօսեսցիս ընդ նմա զամենայն ինչ՝ զոր պատուիրեմ քեզ։ եւ Ահարոն եղբայր քո խօսեսցի՛ ընդ փարաւոնի, արձակել զորդիսն Իսրայէլի յերկրէ իւրմէ։ 3 Եւ ես խստացուցից զսիրտն փարաւոնի. զի յաճախեցից զնշանս իմ եւ զարուեստս յերկրիդ Եգիպտացւոց[544]։ 4 Եւ ո՛չ լուիցէ ձեզ փարաւոն։ եւ արկի՛ց զձեռն իմ յԵգիպտոս. եւ հանից հանդերձ զօրութեամբ իմով զժողովուրդ իմ, զորդիսն Իսրայէլի յերկրէդ Եգիպտացւոց, մեծա՛ւ վրէժխնդրութեամբ։ 5 Եւ ծանիցեն Եգիպտացիքն, թէ ե՛ս եմ Տէր. եւ ձգեցից զձեռն իմ յԵգիպտոս, եւ հանից զորդիսն Իսրայէլի ՚ի միջոյ նոցա։ 6 Եւ արարին Մովսէս եւ Ահարոն. որպէս եւ պատուիրեաց նոցա Տէր, նո՛յնպէս եւ արարին։
ԺԶ 7 Եւ Մովսէս էր ամաց ութսնից. եւ Ահարոն էր որդի ամաց ութսուն եւ երից, յորժամ խօսեցան ընդ փարաւոնի։ 8 Եւ խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի եւ ընդ Ահարոնի՝ եւ ասէ. 9 Եթէ խօսեսցի ընդ ձեզ փարաւոն՝ եւ ասասցէ. Տո՛ւք մեզ նշան կամ արուեստ, ասասցես ցԱհարոն եղբայր քո. Ա՛ռ դու զգաւազանդ, եւ ընկեա՛ զդա ՚ի գետին առաջի փարաւոնի եւ ծառայից նորա, եւ եղիցի վիշա՛պ[545]։
ԺԷ 10 Մտին Մովսէս եւ Ահարոն առաջի փարաւոնի, եւ արարին ա՛յնպէս, որպէս պատուիրեաց նոցա Տէր։ Եւ ընկէց Ահարոն զգաւազանն առաջի փարաւոնի եւ առաջի ծառայից նորա, եւ եղեւ վիշապ։ 11 Եւ կոչեաց փարաւոն զիմաստունս Եգիպտացւոց եւ զկախարդս. եւ արարին գէտքն Եգիպտացւոց կախարդութեամբ իւրեանց նո՛յնպէս։ 12 Եւ ընկէ՛ց իւրաքանչիւրոք զգաւազան իւր եւ եղեն վիշապք. եւ եկո՛ւլ գաւազանն Ահարոնի զգաւազանս նոցա։ 13 Եւ կարծրացա՛ւ սիրտն փարաւոնի, եւ ո՛չ լուաւ նոցա՝ որպէս խօսեցաւ Տէր։
ԺԸ ա̃ 14 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Կարծրացեա՛լ է սիրտն փարաւոնի չարձակե՛լ զժորովուրդն[546]։ 15 Ե՛րթ առ փարաւոն ընդ առաւօտն. ահա նա ելանէ ՚ի ջուրն. եւ կացցե՛ս հանդէպ նորա առ եզերբ գետոյն. եւ զգաւազանն որ դարձաւ յօձ՝ առցես ՚ի ձեռին քում[547]։ 16 Եւ ասասցես ցնա. Տէր Աստուած Եբրայեցւոց առաքեա՛ց զիս առ քեզ՝ եւ ասէ. Արձակեա՛ զժողովուրդ իմ զի պաշտեսցե՛ն զիս յանապատի. եւ ահա ո՛չ լուար ինձ մինչեւ ցայժմ։ 17 Այսպէս ասէ Տէր. Այլ դո՛ւ գիտասցես՝ թէ ե՛ս եմ Տէր. ահաւասիկ ես հարկանեմ գաւազանաւս որ ՚ի ձեռին իմում է՝ զջուր գետոյդ, եւ դարձցի յարի՛ւն[548]։ 18 Եւ ձկունք որ ՚ի գետ այդր են, սատակեսցի՛ն, եւ նեխեսցի գետդ. եւ ո՛չ կարասցեն Եգիպտացիք ըմպել ջուր ՚ի գետոյ այտի[549]։ 19 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Ասա՛ ցԱհարոն. Ա՛ռ զգաւազանդ եւ ձգեա՛ զձեռն քո ՚ի վերայ ջրոցդ Եգիպտոսի, եւ ՚ի վերայ գետոց նոցա. եւ ՚ի վերայ լճաց նոցա, եւ ՚ի վերայ խաղից նոցա, եւ ՚ի վերայ ջրակուտաց նոցա. եւ եղիցի արի՛ւն։ Եւ եղեւ արիւն յամենայն երկրին Եգիպտացւոց, ՚ի փայտս եւ ՚ի քարինս։ 20 Եւ արարին Մովսէս եւ Ահարոն՝ որպէս եւ պատուիրեաց նոցա Տէր. եւ վերացուցեալ զգաւազանն իւր՝ եհա՛ր զջուր գետոյն առաջի փարաւոնի եւ առաջի ծառայից նորա։ եւ դարձոյց զամենայն ջուրս գետոյն յարիւն[550]։ 21 Եւ ձկունք որ ՚ի գետ անդր էին՝ սատակեցան, եւ նեխեցաւ գետն. եւ ո՛չ կարէին Եգիպտացիքն ըմպել ջուր ՚ի գետոյ անտի։ եւ էր արի՛ւն յամենայն երկրին Եգիպտացւոց[551]։ 22 Եւ արարին ա՛յնպէս եւ գէտքն Եգիպտացւոց կախարդութեամբն իւրեանց։ եւ խստացաւ սիրտն փարաւոնի եւ ո՛չ լուաւ նոցա՝ որպէս ասաց Տէր[552]։ 23 Դարձաւ փարաւոն եւ եմուտ ՚ի տուն իւր, եւ ո՛չ հաստատեաց զմիտս իւր եւ ո՛չ այնո՛ւ եւս։ 24 Եւ փորեցին ամենայն Եգիպտացիքն շուրջ զգետով ջուր ըմպելոյ. եւ ո՛չ կարէին ըմպել ջուր ՚ի գետոյն[553]։ 25 Եւ լցան աւուրք եւթն յետ հարկանելոյ Տեառն զգետն։
ԺԹ բ̃ 1 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Մո՛ւտ առ փարաւոն՝ եւ ասասցե՛ս ցնա. Այսպէս ասէ Տէր. Արձակեա՛ զժողովուրդ իմ, զի պաշտեսցեն զիս։ 2 Ապա թէ ո՛չ կամիս դու արձակել. ահա ես հարի՛ց զամենայն սահմանս քո գորտիւ։ 3 Եւ բղխիցէ գետդ գո՛րտ. եւ ելեալ մտանիցեն ՚ի տունս քո, եւ ՚ի շտեմարանս սենեկաց քոց, եւ ՚ի գահոյս քո, եւ ՚ի տունս ծառայից քոց, եւ ժողովրդեան քո. եւ ՚ի թոնիրս քո, եւ ՚ի զանգուածս քո[554]։ 4 Եւ ՚ի վերայ քո, եւ ՚ի վերայ ժողովրդեան քո, եւ ՚ի վերայ ծառայից քոց ելանիցեն գորտքն։ 5 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Ասա՛ ցԱհարոն եղբայր քո. Ձգեա՛ ձեռամբ քո զգաւազանդ քո ՚ի վերայ գետոյն, եւ ՚ի վերայ ջրադարձից, եւ ՚ի վերայ խաղից. եւ հանցես գո՛րտ ՚ի վերայ երկրիդ Եգիպտացւոց[555]։ 6 Եւ ձգեա՛ց Ահարոն զձեռն իւր ՚ի վերայ ջրոց Եգիպտացւոցն, եւ եհան գո՛րտ։ ե՛լ գորտն եւ ծածկեաց զերկիրն Եգիպտացւոց։ 7 Արարին նոյնպէս եւ գէտքն Եգիպտացւոց կախարդութեամբքն իւրեանց. եւ հանին գորտ յերկրին Եգիպտացւոց[556]։ 8 Կոչեա՛ց փարաւոն զՄովսէս եւ զԱհարոն՝ եւ ասէ. Աղօ՛թս արարէք առ Տէր, եւ ՚ի բա՛ց արասցէ զգորտս յինէն՝ եւ ՚ի ժողովրդենէ իմմէ. եւ արձակեցի՛ց զժողովուրդդ, եւ զոհեսցեն Տեառն։ 9 Եւ ասէ Մովսէս ցփարաւոն. Ժա՛մ դիր ինձ, առ ե՞րբ արարից աղօթս վասն քո, եւ ծառայից քոց՝ եւ ժողովրդեան քոյ. սատակել զգորտդ ՚ի քէն եւ ՚ի ժողովրդենէ քումմէ, եւ ՚ի տա՛նց ձերոց. բայց միայն ՚ի գե՛տ անդր մնասցեն։ 10 Եւ նա ասէ. Առ վաղի՛ւ։ Եւ սա ասէ. Որպէս ասացերդ եղիցի՛. զի գիտասցես եթէ չի՛ք այլ ոք բա՛ց ՚ի Տեառնէ Աստուծոյ մերմէ[557]։ 11 Եւ բարձցին գորտքդ ՚ի քէն եւ ՚ի տանց քոց, եւ ՚ի ծառայից քոց, եւ ՚ի ժողովրդենէ քումմէ, բայց միայն ՚ի գե՛տ անդր մնասցեն[558]։ 12 Եւ ելին Մովսէս եւ Ահարոն ՚ի փարաւոնէ։ եւ աղաղակեաց Մովսէս առ Տէր՝ վասն ժամադրութեան գորտոյն, որպէս ժամադիր եղեւ փարաւոնի։ 13 Եւ արար Տէր՝ որպէս եւ ասացն Մովսէս. եւ սատակեցաւ գորտն ՚ի տանց եւ ՚ի սրահից եւ յանդոց։ 14 Եւ ժողովեցին զնոսա կո՛յտս կոյտս. եւ նեխեցա՛ւ երկիրն։ 15 Իբրեւ ետես փարաւոն թէ եղեւ դիւրութիւն, ծանրացա՛ւ սիրտ նորա. եւ ո՛չ լուաւ նոցա՝ որպէս եւ խօսեցա՛ւ Տէր։
Ի գ̃ 16 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Ասա՛ ցԱհարոն, թէ ձգեա՛ ձեռամբ քով զգաւազանդ եւ հա՛ր զհող երկրիդ. եւ եղիցի մո՛ւն ՚ի մարդ եւ յանասուն, եւ յամենայն երկիրդ Եգիպտացւոց[559]։ 17 Եւ արարին ա՛յնպէս. ձգեաց Ահարոն ձեռամբ իւրով զգաւազանն եւ եհա՛ր զհող երկրին։ եւ եղեւ մուն՝ ՚ի մա՛րդ եւ յանասուն, եւ յամենայն հո՛ղ երկրին Եգիպտացւոց։ 18 Արարին նո՛յնպէս եւ գէտքն Եգիպտացւոց կախարդութեամբքն իւրեանց հանել մուն, եւ ո՛չ կարէին։ եւ եղեւ մուն ՚ի մա՛րդ եւ յանասուն[560]։ 19 Եւ ասեն գէտքն ցփարաւոն. Մա՛տն Աստուծոյ է այդ։ Եւ խստացաւ սիրտն փարաւոնի. եւ ո՛չ լուաւ նոցա՝ որպէս եւ խօսեցաւ Տէր։
ԻԱ դ̃ 20 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Կանխեա՛ ընդ առաւօտն եւ կա՛ց առաջի փարաւոնի. եւ ահա նա ելանէ ՚ի ջուր անդր։ եւ ասասցես ցնա. Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Արձակեա՛ զժողովուրդ իմ զի պաշտեսցեն զիս։ 21 Ապա թէ ո՛չ կամիցիս արձակել զժողովուրդ իմ. Ահա ե՛ս առաքեմ ՚ի վերայ քո՝ եւ ՚ի վերայ ծառայից քոց, եւ ՚ի վերայ ժողովրդեան քոյ, եւ ՚ի վերայ տա՛նց ձերոց շանաճանճ։ եւ լցցին տունք Եգիպտացւոցդ շանաճանճիւ. եւ երկիրն յորում իցեն ՚ի նմա։ 22 Եւ սքանչելի՛ արարից յաւուրն յայնմիկ զերկիրն Գեսեմ, յորում ժողովուրդն իմ իցէ. եւ մի՛ լիցի անդ շանաճանճ. զի գիտասցես թէ ե՛ս եմ Տէր. Տէր ամենայն երկրի։ 23 Եւ տաց խտրո՛ց ՚ի մէջ ժողովրդեան իմոյ՝ եւ ՚ի մէջ ժողովրդեան քոյ։ եւ վաղի՛ւ եղիցին շանաճանճդ այդ ՚ի վերայ երկրիդ[561]։ 24 Եւ արա՛ր Տէր այնպէս. եւ եկն շանաճանճ բազում ՚ի տունս փարաւոնի, եւ ՚ի տունս ծառայից նորա. եւ յամենայն երկիրն Եգիպտացւոց։ եւ սատակեցա՛ւ երկիրն ՚ի շանաճանճէ անտի։ 25 Եւ կոչեա՛ց փարաւոն զՄովսէս եւ զԱհարոն, եւ ասէ. Երթայք զոհեցէ՛ք Տեառն Աստուծոյ ձերում աստէն ՚ի սմի՛ն երկրիս։ 26 Եւ ասէ Մովսէս. Չէ՛ մարթ այդմ լինել եթէ զգարշելիս Եգիպտացւոցդ զոհիցեմք Տեառն Աստուծոյ մերում։ քանզի եթէ զոհիցեմք զգարշելիս Եգիպտացւոցդ առաջի նորա, քարկո՛ծ առնեն զմեզ[562]։ 27 Այլ երթիցուք երեքօրեայ ճանապարհ յանապատ, եւ զոհեսցուք Տեառն Աստուծոյ մերում, որպէս եւ ասա՛ց մեզ Տէր։ 28 Եւ ասէ փարաւոն. Ե՛ս արձակեմ զձեզ, եւ զոհեսջիք Տեառն Աստուծոյ ձերում յանապատի. այլ մի՛ ուրեք հեռի ձգիցիք երթալ։ եւ արդ՝ աղօ՛թս արարէք վասն իմ առ Տէր։ 29 Եւ ասէ Մովսէս. Ես ելի՛ց ՚ի քէն, եւ աղօթս արարից առ Աստուած, եւ փարատեսցէ՛ շանաճանճդ ՚ի փարաւոնէ, եւ ՚ի ծառայից իւրոց, եւ ՚ի ժողովրդենէ իւրմէ՝ վաղիւ։ բայց մի՛ եւս խաբեսցէ փարաւոն առ ՚ի չարձակելոյ զժողովուրդդ զոհել Տեառն[563]։ 30 Ել Մովսէս ՚ի փարաւոնէ. եւ եկաց յաղօթս առ Աստուած։ 31 Եւ արար Տէր՝ որպէս եւ ասացն Մովսէս. եւ փարատեա՛ց շանաճանճն ՚ի փարաւոնէ, եւ ՚ի ծառայից նորա, եւ ՚ի ժողովրդենէ նորա. եւ ո՛չ մնաց եւ ո՛չ մի։ 32 Եւ ծանրացո՛յց փարաւոն զսիրտ իւր ՚ի ժամանակին յայնմիկ. եւ ո՛չ կամեցաւ արձակել զժողովուրդն[564]։
ԻԲ ե̃ 1 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Մո՛ւտ առ փարաւոն եւ ասասցես ցնա. Ա՛յսպէս ասէ Տէր Աստուածն Եբրայեցւոց արձակեա՛ զժողովուրդ իմ զի պաշտեսցեն զիս։ 2 Ապա թէ ո՛չ կամիս արձակել զժողովուրդ իմ, այլ տակաւին ունիցիս զդա։ 3 Ահա ձեռն Տեառն եղիցի ՚ի խաշինս քո որ ՚ի դաշտի են, եւ ՚ի ձիս, եւ յէշս եւ յուղտս, եւ յարջառ, եւ յոչխար՝ մահո՛ւ մեծաւ յոյժ։ 4 Եւ արարից ե՛ս սքանչելիս ՚ի մէջ խաշանցն Եգիպտացւոց, եւ ՚ի մէջ խաշանցն Իսրայէլի. եւ ո՛չ ծախեսցի յամենայն որդւոցն Իսրայէլի կռինչն։ 5 Եւ ժամանակեա՛ց Աստուած եւ ասէ. Վաղի՛ւ արասցէ քեզ Տէր զբանդ զայդ՝ ՚ի վերայ երկրիդ[565]։ 6 Եւ արար Տէր զբանն զայն ՚ի վաղիւ անդր։ եւ սատակեցաւ ամենայն անասուն Եգիպտացւոցն. բայց յանասնոց որդւոցն Իսրայէլի ո՛չ ծախեցաւ՝ եւ ո՛չ ինչ։ 7 Իբրեւ ետես փարաւոն, թէ ո՛չ ծախեցաւ յանասնոց որդւոցն Իսրայէլի եւ ո՛չ ինչ. ծանրացա՛ւ սիրտ նորա, եւ ո՛չ արձակեաց զժողովուրդն։
ԻԳ զ̃ 8 Խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի եւ ընդ Ահարոնի՝ եւ ասէ. Առէ՛ք դուք լի՛ ձեռօք ձերովք մոխիր հնոցի, եւ ցանեսցէ՛ զայն Մովսէս ընդ երկինս առաջի փարաւոնի՝ եւ առաջի ծառայից նորա. 9 եւ եղիցի փոշի՛ ընդ ամենայն երկիրդ Եգիպտացւոց։ Եւ եղիցի ՚ի մարդ եւ յանասուն կե՛ղ, եւ եռասցեն խաղաւարտք ՚ի մարդ եւ յանասուն յամենայն երկիրդ Եգիպտացւոց[566]։ 10 Եւ առին զմոխիր հնոցին առաջի փարաւոնի. եւ ցանեա՛ց զայն Մովսէս ընդ երկինս։ եւ եղեւ կե՛ղ եւ խաղաւարտք եռացեալք ՚ի մարդ եւ յանասուն։ 11 Եւ ո՛չ կարէին կախարդքն կալ առաջի Մովսիսի վասն կեղոյն. քանզի եղեւ կեղն եւ ՚ի կախարդսն, եւ յամենայն երկիրն Եգիպտացւոց։ 12 Եւ խստացոյց Տէր զսիրտն փարաւոնի, եւ ո՛չ լուաւ նոցա՝ որպէս եւ ասաց Տէր ցՄովսէս։
ԻԴ է̃ 13 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Կանխեա՛ ընդ առաւօտն, եւ կա՛ց առաջի փարաւոնի, եւ ասասցես ցնա. Ա՛յսպէս ասէ Տէր Աստուած Եբրայեցւոց, արձակեա՛ զժողովուրդ իմ զի պաշտեսցեն զիս։ 14 Քանզի յայսմ ժամանակի առաքեցից ես զամենայն պատահարս ՚ի սիրտ քո՝ եւ ծառայից քոց եւ ժողովրդեան քոյ. զի գիտասցես թէ չի՛ք ոք իբրեւ զիս յամենայն երկրի։ 15 Քանզի ձգեալ զձեռն իմ հարի՛ց զքեզ՝ եւ զժողովուրդ քո մահուամբ, եւ սատակեսցի՛ս յերկրէ։ 16 Եւ վասն ա՛յնորիկ պահեցար, զի ՚ի քե՛զ ցուցից զզօրութիւն իմ. եւ զի պատմեսցի՛ անուն իմ ընդ ամենայն երկիր։ 17 Եւ դու՝ տակաւին թեւարկե՞ս զժողովրդեամբ իմով չարչարե՞լ զդոսա։ 18 Եւ ես ահա տեղացի՛ց վաղիւ յայսմ ժամու կարկուտ սաստի՛կ յոյժ. որպիսի ո՛չ եղեւ յԵգիպտոս յօրէ յորմէ հաստատեցաւ մինչեւ ցայսօր։ 19 Եւ արդ՝ փութա՛ ժողովել զանասուն քո, եւ որ ինչ իցէ քո ՚ի դաշտի։ զի ամենայն մարդ եւ անասուն որ գտցի ՚ի դաշտի՝ եւ ո՛չ մտցէ ՚ի տուն, անկցի ՚ի վերայ նոցա կարկուտն՝ եւ սատակեսցէ՛[567]։ 20 Որ միանգամ երկեա՛ւ ՚ի բանէ Տեառն ՚ի ծառայիցն փարաւոնի, ժողովեաց զծառայս իւր եւ զանասուն ՚ի տուն[568]։ 21 Եւ որ ոչն անսաց ՚ի միտս իւր բանիցն Տեառն, եթող ※ զծառայս իւր՝ եւ զանասուն իւր ՚ի դաշտի[569]։ 22 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Ձգեա՛ զձեռն քո յերկինս. եւ եղիցի կարկո՛ւտ ՚ի վերայ երկրիդ Եգիպտացւոց ՚ի վերայ մարդկան եւ անասնոյ, եւ ՚ի վերայ ամենայն բանջարոյ որ է ՚ի դաշտի երկրիդ Եգիպտացւոց[570]։ 23 Եւ ձգե՛աց Մովսէս զձեռն իւր յերկինս. եւ ե՛տ Տէր բարբառս եւ կարկուտ. եւ ընթանայր հուր ընդ երկիրն։ եւ տեղեաց Տէր կարկուտ ՚ի վերայ ամենայն երկրին Եգիպտացւոց[571]։ 24 Էր կարկուտ եւ հո՛ւր բորբոքեալ ՚ի մէջ կարկտին։ եւ կարկուտն սաստի՛կ էր յոյժ. որպիսի ո՛չ եղեւ յամենայն երկրին Եգիպտացւոց, յորմէ հետէ եղեալ էր ՚ի վերայ նորա ազգ։ 25 Եհա՛ր կարկուտն յամենայն երկիրն Եգիպտացւոց զամենայն որ ինչ է՛ր ՚ի դաշտի՝ ՚ի մարդոյ մինչեւ յանասուն. եւ զամենայն բանջար որ ՚ի դաշտի էր՝ եհա՛ր կարկուտն. եւ զամենայն փայտ որ ՚ի դաշտս՝ մանրեաց։ 26 Բայց յերկիրն Գեսեմ, ուր էին որդիքն Իսրայէլի՝ ո՛չ եղեւ կարկուտ։ 27 Եւ առաքեալ փարաւոնի կոչեաց զՄովսէս եւ զԱհարոն՝ եւ ասէ ցնոսա. Մեղա՛յ. այսուհետեւ Տէր արդա՛ր է. եւ ես՝ եւ ժողովուրդ իմ ամպարիշտ։ 28 Կացէ՛ք յաղօթս վասն իմ առ Տէր՝ եւ դադարեսցեն ՚ի լինելոյ ձայնքն Աստուծոյ, եւ կարկուտն եւ հուր. եւ արձակեցի՛ց զձեզ, եւ ո՛չ եւս յաւելուցուք մնալ[572]։ 29 Եւ ասէ ցնա Մովսէս. Այժմ իբրեւ ելի՛ց ըստ քաղաքս, ձգեցի՛ց զձեռս իմ առ Աստուած. եւ ձայնքն դադարեսցեն, եւ կարկուտն եւ անձրեւ ո՛չ եւս լիցի. զի ծանիցես թէ Տեառն է երկիր։ 30 Եւ դու եւ ծառայք քո՝ գիտեմ թէ չեւ՛ եւս երկերուք ՚ի Տեառնէ Աստուծոյ[573]։ 31 Կտաւն եւ գարին հարա՛ւ. զի գարին յոճ կայր, եւ կտաւն սերմանացեալ էր։ 32 Եւ ցորեանն եւ հաճար ո՛չ հարան. զի անագան էին։ 33 Եւ ել Մովսէս ՚ի փարաւոնէ արտաքս քան զքաղաքն, եւ ձգեաց զձեռն իւր առ Տէր. եւ դադարեցին ձայնքն եւ կարկուտն. եւ անձրեւ ո՛չ եւս կաթեաց յերկիր։ 34 Իբրեւ ետես փարաւոն եթէ դադարեաց անձրեւն եւ կարկուտ եւ ձայնքն, յաւել ՚ի մեղանչել. եւ ծանրացոյց զսիրտ իւր եւ զծառայից իւրոց։ 35 Եւ խստացաւ սիրտն փարաւոնի՝ եւ ո՛չ արձակեաց զորդիսն Իսրայէլի՝ որպէս խօսեցաւ Տէր ՚ի ձեռն Մովսիսի։
ԻԵ ը̃ 1 Խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի՝ եւ ասէ. Մո՛ւտ առ փարաւոն՝ զի ե՛ս խստացուցի զսիրտ նորա եւ զսիրտ ծառայից նորա. զի կարգա՛ւ եկեսցեն նշանքն իմ ՚ի վերայ նոցա։ 2 Որպէս զի պատմիցէք յականջս որդւոց ձերոց, եւ որդւո՛ց որդւոց ձերոց, ո՛րչափ խաղացի ես ընդ Եգիպտացիսդ. եւ զնշանս իմ զոր արարի ՚ի նոսա. եւ ծանիջիք՝ թէ ե՛ս եմ Տէր։ 3 Մտին Մովսէս եւ Ահարոն առաջի փարաւոնի, եւ ասեն ցնա. Ա՛յսպէս ասէ Տէր Աստուածն Եբրայեցւոց. Մինչեւ յե՞րբ ո՛չ կամիցիս ամաչել յինէն, արձակեա՛ զժողովուրդ իմ զի պաշտեսցեն զիս։ 4 Ապա թէ ո՛չ կամիցիս դու արձակել զժողովուրդ իմ, ահաւասիկ ես ածի՛ց ՚ի սոյն ժամու վաղիւ մարա՛խ սաստիկ ՚ի վերայ ամենայն սահմանաց քոց[574]։ 5 Եւ ծածկեսցէ՛ զամենայն երեսս երկրիդ, եւ ո՛չ կարիցես տեսանել զերկիր։ եւ կերիցէ՛ զամենայն նշխարսն զոր եթող ձեզ կարկուտն. եւ կերիցէ զամենայն փայտ բուսեալ ձեզ ՚ի վերայ երկրի[575]։ 6 Եւ լցցին տո՛ւնք քո, եւ տունք ծառայից քոց. եւ ամենայն տունք յամենայն երկրիդ Եգիպտացւոց. զոր ո՛չ երբէք տեսին հարք ձեր, եւ ո՛չ հաւք նոցա, յորմէ օրէ եղեն յերկրի մինչեւ ցայսօր։ եւ խոյս տուեալ՝ ել ՚ի փարաւոնէ[576]։ 7 Ասեն ցնա ծառայքն փարաւոնի. Մինչեւ ե՞րբ իցէ մեզ խոչդ այդ. արձակեա՛ զմարդիկն՝ զի պաշտեսցեն զՏէր Աստուած իւրեանց. եթէ գիտե՞լ կամիցիս՝ զի կորեա՛ւ Եգիպտոս։ 8 Եւ դարձուցին զՄովսէս եւ զԱհարոն առ փարաւոն. եւ ասէ ցնոսա. Երթա՛յք պաշտեցէ՛ք զՏէր Աստուած ձեր. բայց ո՞վ եւ ո՛վ իցեն որ երթայցեն։ 9 Եւ ասէ Մովսէս. Երիտասարդօք հանդերձ՝ եւ ծերովք մերովք երթիցուք. ուստերօք եւ դստերօք մերովք. արջառով եւ ոչխարով մերով երթիցուք. զի տօ՛ն է Տեառն Աստուծոյ մերոյ։ 10 Եւ ասէ ցնոսա. Եղիցի՛ այդպէս. Տէր ընդ ձեզ. քանզի արձակե՛մ զձեզ, միթէ եւ զստացուա՞ծս ձեր։ Տեսանէ՞ք զի չարիք կան ՚ի ձեզ։ 11 Մի՛ այդպէս. այլ երթիցեն ա՛րք եւեթ, եւ պաշտեսցեն զԱստուած. քանզի զայդ իսկ խնդրէիք դուք։ Եւ հանին զնոսա յերեսաց փարաւոնի։ 12 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Ձգեա՛ զձեռն քո ՚ի վերայ երկրիդ Եգիպտացւոց, եւ ելցէ մարա՛խ ՚ի վերայ երկրիդ Եգիպտացւոց, եւ կերիցէ զամենայն բանջար երկրիդ. եւ զամենայն պտուղ ծառոց զոր եթող կարկուտն։ 13 Եւ ամբա՛րձ Մովսէս զձեռն իւր յերկինս. եւ ա՛ծ Տէր հողմ հարաւոյ յերկիր զտիւն ամենայն՝ եւ զգիշերն ամենայն։ իբրեւ առաւօտ եղեւ, եւ հողմ հարաւոյ ա՛ռ զմարախն, 14 եւ եհան յամենայն երկիրն Եգիպտացւոց. եւ դադարեցոյց ՚ի վերայ ամենայն սահմանացն Եգիպտացւոց։ Յառաջ քան զայն ո՛չ եղեւ այնպիսի մարախ. եւ յետ այնորիկ ո՛չ եղեւ այնպիսի։ 15 Եւ ծածկեա՛ց զամենայն երեսս երկրին. եւ ապականեցա՛ւ երկիրն. եւ եկեր զամենայն բանջար երկրին. եւ զամենայն պտուղ ծառոց, ուր մնա՛ց ՚ի կարկտէ անտի. եւ ո՛չ մնաց կանաչ, ո՛չ ՚ի ծառս եւ ո՛չ յամենայն բանջար դաշտի յամենայն երկրին Եգիպտացւոց[577]։ 16 Եւ փութացա՛ւ փարաւոն կոչել զՄովսէս եւ զԱհարոն, եւ ասէ. Մեղա՛յ առաջի Տեառն Աստուծոյ ձերոյ եւ ձեզ։ 17 Արդ՝ ներեցէ՛ք այսմ եւս յանցանաց իմոց. եւ աղաչեցէ՛ք առ Տէր Աստուած ձեր, եւ փարատեսցէ՛ յինէն զմարախս զայս։ 18 Եւ ել Մովսէս ՚ի փարաւոնէ. եւ եկաց յաղօթս առ Աստուած։ 19 Եւ դարձոյց Տէր հողմ սաստիկ ՚ի ծովէ, եւ ա՛ռ զմարախն եւ ամաց ՚ի ծովն Կարմիր. եւ ո՛չ մնաց մարախ յամենայն երկիրն Եգիպտացւոց[578]։ 20 Եւ խստացոյց Տէր զսիրտն փարաւոնի, եւ ո՛չ արձակեաց զորդիսն Իսրայէլի։
ԻԶ թ̃ 21 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Ձգեա՛ զձեռն քո յերկինս. եւ եղիցի խաւա՛ր ՚ի վերայ երկրիդ Եգիպտացւոց. խաւար՝ շօշափելի՛։ 22 Ձգեաց Մովսէս զձեռն իւր յերկինս. եւ եղեւ խաւա՛ր եւ մէգ եւ մութ ՚ի վերայ ամենայն երկրին Եգիպտացւոց զերի՛ս աւուրս։ 23 Եւ ո՛չ ոք տեսանէր զեղբայր իւր զերիս աւուրս։ եւ ո՛չ ոք յարեաւ յանկողնոյ իւրմէ զերիս աւուրս։ բայց ամենայն որդւոցն Իսրայէլի լո՛յս էր յամենայն բնակութիւնս իւրեանց[579]։ 24 Եւ կոչեաց փարաւոն զՄովսէս եւ զԱհարոն եւ ասէ ցնոսա. Երթա՛յք պաշտեցե՛ք զՏէր Աստուած ձեր, բայց զարջառ եւ զոչխար ձեր աստէ՛ն թողէք. եւ այլ աղխդ ձեր՝ երթիցե՛ն ընդ ձեզ։ 25 Եւ ասէ Մովսէս. Նա եւ դո՛ւ եւս տացես մեզ ողջակէզս եւ զոհս՝ զոր առնիցեմք Տեառն Աստուծոյ մերում։ 26 Այլ մեր անասո՛ւն իսկ երթիցէ ընդ մեզ, եւ ո՛չ թողուցումք եւ ո՛չ կճղա՛կ մի. քանզի ՚ի նոցանէ՛ առնուցումք պաշտել զՏէր Աստուած մեր. եւ մեք ո՛չ գիտեմք զինչ մատուցանիցեմք Տեառն Աստուծոյ մերում մինչեւ ա՛նդր հասանիցեմք։ 27 Եւ խստացոյց Տէր զսիրտն փարաւոնի. եւ ո՛չ կամեցաւ արձակել զնոսա։ 28 Եւ ասէ փարաւոն. ՚Ի բա՛ց գնա յինէն. զգո՛յշ լեր անձին քում. մի՛ եւս յաւելուցուս տեսանել զերեսս իմ. զի յորում աւուր երեւիս դու ինձ՝ մեռանի՛ս[580]։ 29 Եւ ասէ Մովսէս. Ասացեր՝ ո՛չ եւս երեւեցայց երեսաց քոց։
1 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Ա՛յլ մեւս եւս հարուածս ածից ՚ի վերայ փարաւոնի եւ ՚ի վերայ Եգիպտոսի. եւ ապա՛ արձակեսցէ զձեզ աստի. այլ յորժամ արձակեսցէ զձեզ, ամենեւին հանցէ զձեզ աստի[581]։ 2 Արդ՝ խօսեաց գաղտ յականջս ժողովրդեանն, եւ խնդրեսցեն իւրաքանչի՛ւր ոք յընկերէ իւրմէ, եւ կին ՚ի դրացւոյ իւրմէ անօթս ոսկեղէնս եւ անօթս արծաթեղէնս, եւ հանդերձս։ 3 Եւ ետ Տէր շնորհս ժողովրդեան իւրում առաջի Եգիպտացւոցն. եւ ետուն նոցա ՚ի զարդ։ Եւ այրն Մովսէս մեծարո՛յ եղեւ յոյժ առաջի Եգիպտացւոցն, եւ առաջի փարաւոնի, եւ առաջի ամենայն ծառայից նորա. եւ յաչս ժողովրդեանն[582]։ 4 Եւ ասէ Մովսէս. Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Զհասարակ գիշերաւ ե՛ս մտից ՚ի մէջ Եգիպտոսի։ 5 Եւ սատակեցի՛ց զամենայն անդրանիկ յերկրէդ Եգիպտացւոց, յանդրանկէ անտի փարաւոնի որ նստի յաթոռ նորա, մինչեւ ցանդրանիկ աղախնոյն որ կայցէ առ երկանս, եւ մինչեւ ցանդրանիկ ամենայն անասնոց[583]։ 6 Եւ եղիցի աղաղա՛կ մեծ յամենայն երկրիդ Եգիպտացւոց. որպիսի ո՛չ եղեւ, եւ ո՛չ եւս յաւելուցու լինել նոյնպիսի։ 7 Եւ ՚ի մէջ ամենայն որդւոցն Իսրայէլի ո՛չ կռնչեսցէ եւ ո՛չ շուն մի լեզուաւ իւրով, եւ ո՛չ ՚ի մարդոյ մինչեւ յանասուն. զի գիտասցես ո՞րչափ ինչ սքանչելիս արասցէ՛ Տէր ՚ի մէջ Եգիպտացւոցդ՝ եւ ՚ի մէջ Իսրայէլի։ 8 Եւ իջցեն ամենայն ծառայքս քո այսոքիկ առ իս. եւ երկի՛ր պագցեն ինձ եւ ասասցեն. Ե՛լ դու եւ ամենայն ժողովուրդ քո, որում դուդ առաջնորդես. եւ ապա՛ ելից։ 9 Եւ ել Մովսէս ՚ի փարաւոնէ լի՛ բարկութեամբ։ Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Ո՛չ լուիցէ ձեզ փարաւոն, զի յաճախեցից զնշանս եւ զարուեստս յերկրիդ Եգիպտացւոց[584]։ 10 Եւ Մովսէ՛ս եւ Ահարոն արարին զամենայն նշանս եւ զարուեստս զայսոսիկ յերկրին Եգիպտացւոց առաջի փարաւոնի։ Եւ խստացոյց Տէր զսիրտն փարաւոնի, եւ ո՛չ կամեցաւ արձակել զորդիսն Իսրայէլի յերկրէն Եգիպտացւոց։
ԻԷ 1 Եւ խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի եւ ընդ Ահարոնի յերկրին Եգիպտացւոց, եւ ասէ. 2 Ամիսս այս եղիցի ձեզ սկիզբն ամսոց, առաջին եղիցի ձեզ յամիսս տարւոյ։ 3 Խօսեա՛ց ընդ ամենայն ժողովրդեան որդւոցն Իսրայէլի եւ ասասցես. ՚Ի տասներորդում ամսեանս այսորիկ առցեն իւրեանց իւրաքանչիւր ոչխար ըստ տունս ազգաց իւրեանց. ոչխար ըստ երդ։ 4 Եւ եթէ սակաւք իցեն ՚ի տանն, որպէս թէ չիցե՛ն բաւական լինել ոչխարին՝ առցէ՛ ընդ իւր զդրացի իւր եւ զընկեր իւր ըստ մարդաթուի. իւրաքանչիւր ըստ բաւականի իւրում համարեսցի յոչխարն[585]։ 5 Ոչխար կատարեալ՝ արու, տարեւոր, անարա՛տ լիցի ձեզ։ յօդեա՛ց եւ յայծեաց առնուցուք. 6 եւ եղիցի ձեզ պահեալ մինչեւ ՚ի չորս եւ ՚ի տասն աւուր ամսոյս այսորիկ։ եւ զենցեն զնա ամենայն բազմութիւն ժողովրդեան որդւոցն Իսրայէլի ընդ երեկս։ 7 եւ առցեն յարենէ անտի եւ դիցեն ՚ի վերայ երկուց սեմոցն եւ բարաւորին տանցն յորս ուտիցեն զնա ՚ի նոսա։ 8 Եւ կերիցեն զմիսն ՚ի գիշերիս յայսմիկ խորովեալ հրով. եւ բաղարջ ընդ եղիգի կերիցեն[586]։ 9 Եւ ո՛չ ուտիցէք ՚ի նոցանէ հում, եւ ո՛չ պախ եփեալ ջրով. այլ խորովեալ հրով. զգլուխն ոտիւքն հանդերձ, եւ զփորոտին նորա։ 10 Եւ ո՛չ թողուցուք ՚ի նմանէ յայգ. եւ ոսկր մի՛ բեկանիցէք ՚ի նմանէ։ եւ որ ինչ մնայցէ ՚ի նմանէ յայգ՝ հրո՛վ այրեսջիք։ 11 Եւ ա՛յսպէս ուտիցէք, գօտիք ձեր ընդ մէջս, եւ կօշիկք ձեր յոտս, եւ ցուպ ձեր ՚ի ձեռին։ փութանակի ուտիցէք, զի զատիկ Տեառն է[587]։ 12 Եւ անցից ընդ ամենայն երկիրդ Եգիպտացւոց ՚ի գիշերիս յայսմիկ, եւ հարից զամենայն անդրանիկ երկրիդ Եգիպտացւոց ՚ի մարդոյ մինչեւ յանասուն։ եւ յամենայն դիսն Եգիպտացւոց արարից վրէժխնդրութիւն, զի ե՛ս եմ Տէր[588]։ 13 Եւ եղիցի ձեզ արիւնդ նշանակեալ ՚ի վերայ տանց՝ յորս ուտիցէք դուք անդ։ եւ տեսից զարիւնդ եւ ապրեցուցի՛ց զձեզ. եւ ո՛չ լինիցին ՚ի ձեզ հարուածք ՚ի սատակել՝ յորժամ հարկանիցեմ յերկրիդ Եգիպտացւոց[589]։ 14 Եւ եղիցի ձեզ արիւնդ այդ ՚ի յիշատա՛կ, եւ տօնեցէք զդա՝ տօ՛ն Տեառն յազգս ձեր. օրէն յաւիտենակա՛ն տօնեցէք զդա։ 15 Զեւթն օր բաղա՛րջ ուտիցէք, յառաջնմէ իսկ օրէ անտի՝ անհե՛տ առնիջիք զխմոր ՚ի տանց ձերոց։ ամենայն որ ուտիցէ խմորեալ՝ սատակեսցի՛ անձնն այն յԻսրայէլէ։ 16 Յառաջնմէ օրէն մինչեւ յօ՛րն եւթներորդ. եւ օրն եւթներորդ նուիրեա՛լ եղիցի ձեզ սո՛ւրբ. զամենայն գործ սպասու մի՛ գործիցէք ՚ի նմա, բայց միայն որ գործիցի ամենայն անձին՝ այն միա՛յն գործեսցի ձեզ[590]։ 17 Եւ պահեսջի՛ք զպատուիրանս իմ զայս, զի յաւուր յայսմիկ հանի՛ց զզօրութիւն ձեր յերկրէս Եգիպտացւոց. եւ առնիցէք զօրս զայս յազգս ձեր օրէ՛ն յաւիտենական։ 18 ՚Ի սկսանել չորեքտասաներորդի աւուր ամսոյն առաջնոյ. յերեկորեայ բաղա՛րջ ուտիցէք, մինչեւ ցքսա՛ն եւ մի օր ամսոյն ցերեկոյ։ 19 Զեւթն օր մի՛ գտցի խմոր ՚ի տունս ձեր. ամենայն որ ուտիցէ խմորեալ՝ սատակեսցի՛ անձն այն յԻսրայէլէ։ յեկա՛ց եւ ՚ի բնակաց երկրին[591] 20 խմորեալ մի՛ ուտիցեն. յամենայն բնակութեան ձերում ուտիցէք բաղա՛րջ[592]։
ԻԸ 21 Եւ կոչեաց Մովսէս զամենայն ծերակոյտ որդւոցն Իսրայէլի. եւ ասէ ցնոսա. Երթա՛յք առէք ձեզ ոչխար ըստ ազգս ձեր, եւ զենջի՛ք ՚ի զատիկ[593]։ 22 Եւ առնուցուք մշտիկ զոպայի թաթաւեալ յարեան որ առ դրօքն իցէ, եւ սրսկեսջի՛ք զբարաւորաւն եւ զերկոքումբք սեմովքն յարենէ անտի որ առ դրօքն. բայց դուք մի՛ ելանիցէք իւրաքանչիւր ընդ դուռն տան իւրոյ մինչեւ ցառաւօտ[594]։ 23 Եւ անցցէ Տէր հարկանել զԵգիպտացիսդ։ Եւ տեսանիցէ զարիւնն որ ՚ի վերայ բարաւորին եւ ՚ի վերայ երկուց սեմոց, եւ զանց առնիցէ Տէր զդրօքն. եւ ո՛չ տայցէ թոյլ սատակչին մտանե՛լ ՚ի տունս ձեր եւ հարկանել։ 24 Եւ պահեսջի՛ք զբանս զայս՝ օրէ՛ն յաւիտենական քե՛զ եւ որդւոց քոց, մինչեւ ցյաւիտեան[595]։ 25 Եւ եթէ մտանիցէք յերկիրն զոր տացէ ձեզ Տէր՝ որպէս եւ խօսեցաւն, պահեսջի՛ք զպաշտօնդ զայդ։ 26 Եւ եղիցի եթէ ասիցեն ցձեզ որդիք ձեր. Զի՞նչ է պաշտօնս այս ձեզ. 27 ասասջիք նոցա, եթէ զո՛հ զատկի Տեառն է այս. յորժամ պահեաց զտունս որդւոցն Իսրայէլի յԵգիպտոս. մինչ հարկանէր զԵգիպտացիսն, եւ զտունս մեր ապրեցոյց։ Եւ խոնարհեցաւ ժողովուրդն` եւ երկի8 ր եպագ։ 28 Եւ գնացեալ որդիքն Իսրայէլի արարի՛ն որպէս պատուիրեաց Տէր Մովսիսի եւ Ահարոնի, նոյնպէս եւ արարին։
ԻԹ ժ̃ 29 Եւ եղեւ ՚ի հասարա՛կ գիշերի՝ եւ Տէր եհար զամենայն անդրանիկս յերկրին Եգիպտացւոց. յանդրանկանէ՛ անտի փարաւոնի որ նստէր յաթոռ նորա, մինչեւ յանդրանիկ գերւոյն որ կայր ՚ի վիրապի. եւ զամենայն անդրանիկ անասնոց[596]։ 30 Եւ յարեաւ փարաւոն գիշերայն, ի՛նքն եւ ամենայն ծառայք իւր, եւ ամենայն Եգիպտացիք. եւ եղեւ աղաղա՛կ մեծ յամենայն երկրին Եգիպտացւոց. զի ո՛չ գոյր տուն յորում ո՛չ գոյր մեռեալ ՚ի նմա[597]։ 31 Եւ կոչեաց փարաւոն զՄովսէս եւ զԱհարոն գիշերայն, եւ ասէ ցնոսա. Արիք եւ ելէ՛ք ՚ի ժողովրդենէ իմմէ. եւ դուք եւ որդիքն Իսրայէլի, երթա՛յք պաշտեցէ՛ք զՏէր Աստուած ձեր. որպէս ասացէք։ 32 Եւ զարջառ եւ զոչխար ձեր առեալ գնացէ՛ք՝ որպէս եւ ասացէք. բայց եւ զիս օրհնեցէ՛ք։ 33 Եւ բռնադատէին Եգիպտացիքն զժողովուրդն փութանակի՛ հանել զնոսա յերկրէ անտի. քանզի ասէին՝ թէ ամենեքեան իսկ մեռանիմք։
Լ 34 Եւ ա՛ռ ժողովուրդն զհայսն իւրեանց մինչ չեւ՛ խմորեալ էր. զզանգուածս իւրեանց ծրարեալ ՚ի կտաւս իւրեանց՝ ՚ի վերայ ուսոց իւրեանց։ 35 Եւ որդիքն Իսրայէլի արարի՛ն որպէս եւ հրաման ետ նոցա Մովսէս. եւ խնդրեցին յԵգիպտացւոցն անօթս ոսկեղէնս եւ անօթս արծաթեղէնս, եւ հանդերձս։ 36 Եւ ետ Տէր շնորհս ժողովրդեան իւրում առաջի Եգիպտացւոցն, եւ ետուն նոցա ՚ի զարդ՝ եւ կողոպտեցին զԵգիպտացիսն։ 37 Եւ չուեցին որդիքն Իսրայէլի յՌամեսեայ ՚ի Սոկքովթ, վեց հարիւր հազար այր հետեւակ, թո՛ղ զայլ աղխ[598]։ 38 Եւ խառնիճաղանճ բազում ե՛լ ընդ նոսա. եւ արջառ եւ ոչխար եւ անասուն բազում յոյժ։ 39 Եւ եփեցին զհայսն զոր հանին յԵգիպտոսէ, նկա՛նս բաղարջս, քանզի ո՛չ խմորեցաւ. զի հանին զնոսա Եգիպտացիքն՝ եւ ո՛չ կարէին մնալ, եւ ո՛չ պաշար արարին իւրեանց ճանապարհին[599]։ 40 Եւ բնակութիւն որդւոցն Իսրայէլի զոր բնակեցին յերկրին Եգիպտացւոց եւ յերկրին Քանանացւոց, ինքեանք եւ հարք իւրեանց. ամք չորեք հարիւր եւ երեսուն։ Եւ եղեւ յետ չորեքհարիւր եւ երեսուն ամի, 41 յաւուր յայնմիկ ելին ամենայն զօրութիւնք Տեառն յերկրէն Եգիպտացւոց 42 գիշերի. որ է յառաջապահե՛ստ Տեառն հանել զնոսա յերկրէն Եգիպտացւոց. ա՛յն գիշեր յառաջապահե՛ստ Տեառն լինել ամենայն որդւոցն Իսրայէլի յազգս նոցա։
ԼԱ 43 Խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի եւ ընդ Ահարոնի՝ եւ ասէ. Ա՛յս է օրէն զատկի. ամենայն այլազգի մի՛ կերիցէ ՚ի նմանէ։ 44 Եւ զամենայն ծառայ ուրուք եւ զարծաթագին թլփատեսցե՛ս, եւ ապա՛ կերիցէ ՚ի նմանէ[600]։ 45 Պանդուխտն եւ վարձկանն մի՛ կերիցէ ՚ի նմանէ։ 46 ՚Ի տան միում կերիցի. եւ մի՛ հանիցէք ՚ի մսոյ անտի արտաքս քան զտունն։ եւ Ոսկր մի՛ բեկանիցէք ՚ի նմանէ։ 47 Ամենայն ժողովուրդ որդւոցն Իսրայէլի առնիցեն զայն[601]։ 48 Ապա թէ մերձենայցէ առ ձեզ եկամուտ՝ եւ առնիցէ զզատիկն Տեառն, թլփատեսցե՛ն զամենայն արու մանուկ նորա, եւ ապա՛ մերձեսցի առնել զնա եւ եղիցի իբրեւ զբնա՛կ երկրին։ ամենայն անթլփատ մի՛ կերիցէ ՚ի նմանէ[602]։ 49 Օրէն՝ մի եւ նո՛յն կացցէ բնակին եւ եկին՝ որ գայցէ մերձենա՛լ ՚ի ձեզ։ 50 Եւ արարին ամենայն որդիքն Իսրայէլի՝ որպէս պատուիրեաց Տէր Մովսիսի եւ Ահարոնի, նոյնպէս եւ արարին[603]։ 51 Եւ եղեւ յաւուր յայնմիկ՝ եհա՛ն Տէր զորդիսն Իսրայէլի յերկրէն Եգիպտացւոց հանդերձ զօրութեամբ իւրեանց։
ԼԲ 1 Խօսեցա՛ւ Տէր ընդ Մովսիսի՝ եւ ասէ. 2 Սրբեա՛ դու ինձ զամենայն անդրանիկս նախծին որ բանայ զամենայն արգանդ ՚ի մէջ որդւոցն Իսրայէլի. ՚ի մարդո՛յ մինչեւ յանասուն՝ քանզի ի՛մ է[604]։ 3 Եւ ասէ Մովսէս ցժողովուրդն. Յիշեսջի՛ք զօրս զայս յորում ելէք յԵգիպտոսէ ՚ի տանէ ծառայութեան. զի հզօ՛ր ձեռամբ եհան զձեզ Տէր աստի. եւ ո՛չ ուտիցէք խմորուն[605]։ 4 Զի յայսմ աւուր ելէք դուք յամսեանս կանխոց[606]։ 5 Եւ եղիցի յորժամ եթէ տանիցի զքեզ Տէր Աստուած քո յերկրին Քանանացւոց, եւ Քետացւոց, եւ Ամովրհացւոց, եւ Խեւացւոց, եւ Յեբուսացւոց, եւ Փերեզացւոց եւ Գերգեսացւոց. զոր երդուա՛ւ հարցն քոց տալ քեզ, երկիր որ բղխէ՛ զկաթն եւ զմեղր. եւ արասցե՛ս զպաշտօնս զայս յամսեանս յայսմիկ[607]։ 6 Զեւթն օր բաղա՛րջ կերիջի՛ք. եւ յաւուրն եւթներորդի տօ՛ն Տեառն։ 7 Բաղարջ կերիջիք. զեւթն օր ո՛չ երեւեսցի առ քեզ խմորուն. եւ ո՛չ եղիցի խմոր յամենայն սահմանս քո։ 8 Եւ պատմեսցես որդւոյ քում յաւուր յայնմիկ եւ ասասցես. Վասն ա՛յնորիկ արար ինձ Տէր Աստուած. մինչ ելանէի յԵգիպտոսէ։ 9 Եւ եղիցի քեզ նշա՛ն ՚ի ձեռին քում, եւ յիշատակ առաջի աչաց քոց. զի լինիցին օրէնք Տեառն ՚ի բերա՛ն քում. զի հզօր ձեռամբ եհան զքեզ Տէր յԵգիպտոսէ[608]. 10 եւ պահեսջիք զօրէնս զայս ՚ի ժամանակաց ՚ի ժամանակս, եւ աւուրց յաւուրս[609]։ 11 Եւ եղիցի յորժամ տանիցի զքեզ Տէր Աստուած քո յերկիրն Քանանացւոց՝ որպէս երդուաւ քեզ եւ հարցն քոց. եւ տացէ զնա քեզ. 12 զատուսցե՛ս Տեառն զամենայն արու որ բանայ զարգանդ. եւ զամենայն որ բանայ զարգանդ յանդէոց եւ յանասնոց քոց որ լինիցի քեզ. արուքն սո՛ւրբ Տեառն լինիցին։ 13 Եւ զամենայն որ բանայցէ զարգանդ իշոյ, փոխանակեսցես ընդ ոչխարի. եւ եթէ ո՛չ փոխանակեսցես, փրկեսցե՛ս զնա. զամենայն անդրանիկս որդւոց քոց փրկեսցե՛ս։ 14 Եւ եթէ հարցանիցէ զքեզ որդին քո յետ այսորիկ եւ ասիցէ՝ թէ զի՞նչ է այդ. ասասցե՛ս ցնա. Զի հզօր ձեռամբ եհան զմեզ Տէր յերկրէն Եգիպտացւոց ՚ի տանէ ծառայութեան։ 15 Յորժամ խստացաւ փարաւոն չարձակել զմեզ. կոտորեաց Տէր զամենայն անդրանիկս յերկրին Եգիպտացւոց. յանդրանկէ մարդոյ մինչեւ ցանդրանիկս անասնոյ։ Վասն այնորիկ ես մատուցանեմ Տեառն զամենայն արու որ բանայ զարգանդ. եւ զամենայն անդրանիկս որդւոց իմոց փրկեցի՛ց[610]։ 16 Եւ եղիցի նշա՛ն ՚ի վերայ ձեռին քոյ. եւ անշա՛րժ առաջի աչաց քոց. քանզի հզօր ձեռա՛մբ եհան զմեզ Տէր յերկրէն Եգիպտացւոց[611]։
ԼԳ 17 Եւ իբրեւ արձակեաց փարաւոն զժողովուրդն. ո՛չ առաջնորդեաց նոցա Աստուած ընդ երկիրն Փղշտացւոց, ընդ կարճոյ ճանապարհն. քանզի ասաց Աստուած, թէ գուցէ զանգիտիցէ ժողովուրդն՝ յորժամ տեսանիցէ զպատերազմն, եւ դառնայցէ՛ յԵգիպտոս։ 18 Եւ պատեաց ած Աստուած զժողովուրդն ընդ ճանապարհ անապատին՝ առ Կարմիր ծովուն։ Եւ ՚ի հինգերորդ ազգի ելին որդիքն Իսրայէլի յերկրէն Եգիպտացւոց[612]։ 19 Եւ ա՛ռ Մովսէս զոսկերսն Յովսեփու ընդ իւր. քանզի երդմնեցո՛յց Յովսէփ զորդիսն Իսրայէլի, եւ ասէ. Եթէ այցելութեամբ ա՛յց արասցէ ձեզ Տէր, հանջի՛ք զոսկերս իմ աստի ընդ ձեզ։ 20 Եւ չուեալ որդւոցն Իսրայէլի ՚ի Սոկքովթայ, բանակեցան յՈթոմ առ անապատին[613]։ 21 Եւ Աստուած առաջնորդէր նոցա ցերեկ՝ սեա՛մբ ամպոյ. ցուցանել նոցա զճանապարհն. եւ զցայգ՝ սեամբ հրոյ, լուսատո՛ւ լինել նոցա ՚ի գնալն՝ զցայգ եւ զցերեկ[614]։ 22 Եւ ո՛չ պակասէր սիւն ամպոյն ՚ի տուէ, եւ սիւն հրոյն ՚ի գիշերի. առաջի ամենայն որդւոցն Իսրայէլի[615]։
1 Եւ խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի եւ ասէ. 2 Խօսեա՛ց ընդ որդիսն Իսրայէլի, եւ դարձցին բանակեսցին դէմ յանդիման Հանգրուանին. ընդ Մագդովղ եւ ընդ ծովն. հանդէպ Բէեղսեպփոնեայ. յանդիման նոցա բանակեսցիս առ ծովեզերբն[616]։ 3 Եւ ասասցէ փարաւոն զորդւոցդ Իսրայէլի թէ մոլորեա՛լ են յերկրին, քանզի պատեաց զնոսա անապատն։ 4 Եւ ես խստացուցի՛ց զսիրտն փարաւոնի եւ պնդեսցի զհետ դոցա։ 5 Եւ փառաւորեցա՛յց ՚ի փարաւոն եւ յամենայն զօրս նորա. եւ ծանիցեն ամենայն Եգիպտացիքն թէ ե՛ս եմ Տէր։ Եւ արարին ա՛յնպէս։
ԼԴ 6 Եւ ա՛զդ եղեւ արքային Եգիպտացւոց եթէ փախեաւ ժողովուրդն։ Եւ շրջեցաւ սիրտն փարաւոնի՝ եւ ծառայից իւրոց ՚ի վերայ ժողովրդեանն, եւ ասեն. Զի՞նչ գործեցաք զայն զի արձակեցաք զորդիսն Իսրայէլի, զի մի՛ ծառայեսցեն մեզ։ 7 Եւ հանդերձեաց փարաւոն զկառս իւր. եւ տարաւ ընդ իւր զամենայն ժողովուրդն իւր. եւ ա՛ռ վեցհարիւր կառս ընտիրս, եւ զամենայն երիվարս Եգիպտացւոց, եւ սպառազէ՛նս ՚ի վերայ ամենեցուն[617]։ 8 Եւ խստացոյց Տէր զսիրտն փարաւոնի արքային Եգիպտացւոց, եւ պնդեցաւ զհետ որդւոցն Իսրայէլի. եւ որդիքն Իսրայէլի ելանէին բարձրացեալ ձեռամբ։ 9 Եւ պնդեցան Եգիպտացիքն զհետ նոցա, եւ գտին զնոսա բանակեալս առ ծովեզերբն. եւ ամենայն երիվարք՝ եւ կառք փարաւոնի, եւ հեծեալք նորա եւ զօրք նորա յանդիման Հանգրուանին. հանդէպ Բեէղսեպփոնայ։ 10 Եւ եհաս մօտ փարաւոն։ Եւ համբարձեալ որդւոցն Իսրայէլի զաչս իւրեանց տեսանէին՝ զի բանակեցան Եգիպտացիքն ՚ի թիկանց նոցա, եւ երկեա՛ն յոյժ։ 11 Եւ բողոքեցի՛ն որդիքն Իսրայէլի առ Տէր։ Եւ ասեն ցՄովսէս. Իբրեւ թէ ո՞չ գոյին գերեզմանք յերկրին Եգիպտացւոց. հաներ զմեզ սպանանե՞լ յանապատի աստ. զի՞նչ գործեցեր զայս ընդ մեզ, զի հաներ զմեզ յԵգիպտոսէ[618]։ 12 Ո՞չ այս այն բանք են՝ զոր խօսեցաք ընդ քեզ յերկրին Եգիպտացւոց, թէ թո՛յլ տուր մեզ զի ծառայեսցուք Եգիպտացւոցն. զի լա՛ւ էր մեզ ծառայել Եգիպտացւոցն, քան մեռանել յայսմ անապատի։ 13 Եւ ասէ Մովսէս ցժողովուրդն. Քաջալերեցարո՛ւք, պի՛նդ կացէք. եւ տեսանիցէք զփրկութիւն ՚ի Տեառնէ զոր արասցէ ձեզ այսօր. զի զոր օրինակ տեսէք զԵգիպտացիսն այսօր, ո՛չ եւս յաւելուցուք տեսանել զնոսա յաւիտեանս ժամանակաց։ 14 Տէր տայ պատերազմ ընդ ձեր, եւ դուք լռեցէ՛ք։ 15 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Զի՞ գոչես առ իս. խօսեա՛ց ընդ որդիսդ Իսրայէլի՝ եւ չուեսցեն։ 16 Եւ դու ա՛ռ զգաւազանդ քո. եւ ձգեա՛ զձեռն քո ՚ի վերայ ծովուն եւ սպառեա՛ զնա. եւ մտցեն որդիքն Իսրայէլի ՚ի մէջ ծովուն ընդ ցամաք[619]։ 17 Եւ ահա ես խստացուցի՛ց զսիրտն փարաւոնի, եւ զԵգիպտացւո՛ցն ամենեցուն, եւ մտցեն զկնի դոցա։ Եւ փառաւորեցա՛յց ես ՚ի փարաւոն եւ յամենայն զօրս նորա, եւ ՚ի կառս նորա եւ յերիվարս նորա։ 18 Եւ ծանիցեն ամենայն Եգիպտացիքն՝ թէ ե՛ս եմ Տէր. ՚ի փառաւորել իմում ՚ի փարաւոն՝ եւ ՚ի կառս նորա եւ յերիվարս նորա։ 19 Եւ ամբարձա՛ւ հրեշտակն Աստուծոյ որ երթայր առաջի բանակի որդւոցն Իսրայէլի. եւ չոգաւ զկնի նոցա. եւ վերացաւ սիւն ամպոյն յերեսաց նոցա, եւ եկաց ՚ի թիկանց նոցա։ 20 Եւ եմուտ ՚ի մէջ բանակի Եգիպտացւոցն, եւ ՚ի մէջ բանակի Իսրայէլացւոցն, եւ եղեւ խաւա՛ր եւ մէգ. եւ անց գիշերն. եւ ո՛չ խառնեցան ընդ միմեանս զամենայն գիշերն։ 21 Եւ ձգեաց Մովսէս զձեռն իւր ՚ի վերայ ծովուն. եւ դարձո՛յց անդրէն զծովն բռնութեամբ հողմոյ հարաւոյ զամենայն գիշերն. եւ արա՛ր զծովն ցամաք. եւ պատառեցաւ ջուրն։ 22 Եւ մտին որդիքն Իսրայէլի ՚ի մէջ ծովուն ընդ ցամաք։ Եւ եղեւ ջուրն պարիսպ ընդ աջմէ նոցա, եւ ընդ ահեկէ իւրեանց[620]։
ԼԵ 23 Պնդեցան Եգիպտացիքն՝ եւ մտին զկնի նոցա, ամենայն երիվարք փարաւոնի, եւ կառք նորա, եւ հեծեալք նորա ՚ի մէջ ծովուն[621]։ 24 Եւ եղեւ յառաւօտին պահուն, հայեցա՛ւ Տէր ՚ի բանակն Եգիպտացւոց սեամբ հրոյ եւ ամպոյ. եւ խռովեաց զբանակն Եգիպտացւոցն[622]. 25 եւ կապեա՛ց զանիւս կառաց նոցա, եւ վարէր զնոսա բռնութեամբ։ Ասեն Եգիպտացիքն. Փախիցո՛ւք յերեսաց Իսրայէլի. զի Տէր պատերազմի վասն նոցա ընդ Եգիպտացիսս։ 26 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Ձգեա՛ զձեռն քո ՚ի վերայ ծովուդ, եւ կարկատեսցի՛ անդրէն ջուրդ. եւ ծածկեսցէ՛ զԵգիպտացիսդ, եւ զկառս դոցա եւ զհեծեալս իւրեանց։ 27 Եւ ձգեա՛ց Մովսէս զձեռն իւր ՚ի վերայ ծովուն, եւ դարձաւ ջուրն ընդ առաւօտն ՚ի տեղի իւր։ եւ Եգիպտացիքն փախեան յերեսաց ջրոյն։ եւ թօթափեա՛ց Տէր զԵգիպտացիսն ՚ի մէջ ծովուն[623]։ 28 Եւ դարձուցեալ զջուրսն, ծածկեաց զկառս եւ զհեծեալս, եւ զամենայն զօրութիւն փարաւոնի. որ մտեալ էին զհետ նոցա ՚ի ծով անդր. եւ ո՛չ մնաց ՚ի նոցանէ եւ ո՛չ մի[624]։ 29 Եւ որդիքն Իսրայէլի գնացին ընդ ցամաք ՚ի մէջ ծովուն. եւ ջուրն պարի՛սպ էր ընդ աջմէ նոցա եւ ընդ ահեկէ իւրեանց։ 30 Եւ ապրեցո՛յց Տէր զԻսրայէլ յաւուր յայնմիկ ՚ի ձեռաց Եգիպտացւոցն։
ԼԶ 31 Եւ ետես Իսրայէլ զԵգիպտացիսն մեռեալս առ ափն ծովուն։ Եւ ետես Իսրայէլ զձեռն մեծ զոր արար Տէր ընդ Եգիպտացիսն. եւ երկեա՛ւ ժողովուրդն ՚ի Տեառնէ. եւ հաւատացին յԱստուած՝ եւ ՚ի Մովսէս ծառայ նորա։
1 Յայնժամ երգեաց Մովսէս՝ եւ որդիքն Իսրայէլի զօրհնութիւնս զայս Աստուծոյ, եւ ասեն. Օրհնեսցուք զՏէր զի փառօք է փառաւորեալ. Զերիվարս եւ զհեծեալս նոցա ընկէ՛ց ՚ի ծով. 2 օգնական ընդունելի իմ Տէր, եւ եղեւ ինձ ՚ի փրկութիւն։ Սա՛ է իմ Աստուած եւ փառաւոր արարից զսա։ Աստուած հօր իմոյ՝ եւ բա՛րձր արարից զսա[625]։ 3 Տէր խորտակէ զպատերազմունս, Տէր անուն նորա։ 4 Զկառս փարաւոնի՝ եւ զզօրութիւնս նորա ընկէ՛ց ՚ի ծով. զընտիրս հեծելոց եւ զսպառազէնս. ընկղմեցան ՚ի ծով Կարմիր[626]։ 5 Խորք ծածկեցին զնոսա. ընկլան յանդունդս իբրեւ զվէմս։ 6 Աջ քո Տէր փառաւորեալ է զօրութեամբ իւրով, աջ քո Տէր խորտակեաց զթշնամին։ 7 Եւ բազմութեամբ փառաց քոց մանրեցեր զհակառակորդս, առաքեցեր զբարկութիւն քո, եւ եկե՛ր զնոսա իբրեւ զեղէգն։ 8 Եւ հողմով սրտմտութեամբ քով պատառեցան ջուրք. պաղեցան որպէս պարիսպ ջուրք. պաղեցան ալիք ՚ի մէջ ծովուն[627]։ 9 Ասա՛ց թշնամին. Հալածեցից եւ հասից, բաժանեցից զաւարն, եւ լցուցի՛ց ՚ի նոցանէ զանձն իմ։ Սատակեցից սրով իմով. տիրեսցէ՛ նոցա ձեռն իմ։ 10 Առաքեցեր զհողմն քո, եւ ծածկեաց զնոսա ծով. ընկղմեցան որպէս կապա՛ր ՚ի ջուրս սաստիկս։ 11 Ո՞վ իցէ նման քեզ յաստուածս Տէր. եւ կամ ո՞վ նմանիցէ քեզ փառաւորեալդ ՚ի սուրբս։ Սքանչելի փառօք՝ որ առնես զնշանս. 12 ձգեցեր զաջ քո՝ եւ եկուլ զնոսա երկիր։ 13 Առաջնորդեցեր արդարութեամբ ժողովրդեան քում, այսմ զոր փրկեցեր։ Մխիթարեցեր զօրութեամբ քով ՚ի բանակետղ սրբութեան քոյ. 14 լուան ազգք եւ բարկացան, եւ երկունք կալան զբնակիչս Քանանացւոց[628]։ 15 Յայնժամ տագնապեցան դատաւորք Եդովմայ, եւ իշխանք Մովաբացւոց։ Կալաւ զնոսա դողումն, հալեցա՛ն ամենայն բնակիչք Քանանացւոց։ 16 Անկցի ՚ի վերայ նոցա ա՛հ եւ երկիւղ. մեծութեամբ բազկի քոյ քարասցին։ Մինչեւ անցցէ ժողովուրդ քո Տէր. մինչեւ անցցէ՛ ժողովուրդ քո այս զոր ստացար։ 17 Տարեալ տնկեսցես զնոսա ՚ի լեառն ժառանգութեան քոյ, ՚ի պատրաստութիւն բնակութեան քոյ։ Զոր արարեր Տէր սրբութիւն. Տէր զոր պատրաստեցին ձեռք քո. 18 Տէր թագաւոր յաւիտեան. եւ յաւիտեանս եւ եւ՛ս[629]։ 19 Զի մտին երիվարք փարաւոնի կառօք եւ հեծելովք նորա ՚ի ծով. եւ ած ՚ի վերայ նոցա Տէր զջուրս ծովուն. եւ որդիքն Իսրայէլի գնացին ընդ ցամաք ՚ի մէջ ծովուն։ 20 Եւ ա՛ռ Մարիամ մարգարէ քոյրն Ահարոնի զթմբուկն ՚ի ձեռին իւր. եւ ելին ամենայն կանայք զհետ նորա թմբկօք եւ պարուք[630]։ 21 Եւ յառաջէր Մարիամ եւ ասէր. Օրհնեսցո՛ւք զՏէր, զի փառօք փառաւորեալ է. Զերիվարս եւ զհեծեալս ընկէ՛ց ՚ի ծով[631]։
ԼԷ 22 Եւ խաղացո՛յց Մովսէս զորդիսն Իսրայէլի ՚ի Կարմիր ծովէ անտի. եւ ած զնոսա յանապատն ՚ի Սո՛ւր։ Եւ գնացին երեքօրեայ ճանապարհ յանապատի անդ. եւ ո՛չ գտանէին ջուր ըմպելոյ։ 23 Եկին ՚ի Մեռա, եւ ո՛չ կարէին ըմպել ջուր ՚ի Մեռայն. քանզի դա՛ռն էր. վասն այնորիկ անուանեաց զանուն տեղւոյն այնորիկ՝ Դառնութիւն։ 24 Եւ տրտնջեա՛ց ժողովուրդն զՄովսիսէ եւ ասեն. Զի՞նչ արբցուք։ 25 Աղաղակեաց Մովսէս առ Տէր։ եւ եցոյց նմա Տէր փայտ։ եւ արկ զայն ՚ի ջուրն, եւ քաղցրացա՛ւ ջուրն։ Եւ ա՛նդ եդ նմա իրաւունս եւ դատաստանս. եւ ա՛նդ փորձեաց զնա, 26 եւ ասէ. Եթէ լսելո՛վ լուիցես ձայնի Տեառն Աստուծոյ քում, եւ զհաճոյս առաջի նորա արասցես, եւ ունկնդի՛ր լիցիս պատուիրանաց նորա. եւ պահեսցես զամենայն իրաւունս նորա. զամենայն զախտն զոր ածի ՚ի վերայ Եգիպտացւոցն, ո՛չ ածից ՚ի վերայ քո. զի ե՛ս եմ Տէր որ բժշկեմ զքեզ։
ԼԸ 27 Եւ եկին յԱղիմ. եւ էին անդ երկոտասան աղբեւր ջուրց, եւ եւթանասուն ծառ արմաւենեաց. եւ ա՛նդ բնակեցան առ ջրովն[632]։
1 Չուեցին յԵղ՚իմայ, եւ եկին ամենայն ժողովուրդ որդւոցն Իսրայէլի յանապատն ՚ի Սին, որ է ընդ Եղ՚իմ եւ ընդ Սինա[633]։
ԼԹ Եւ յաւուր հինգետասաներորդի յերկրորդի ամսոյն ելանելոյ նոցա յերկրէն Եգիպտացւոց. 2 տրտնջեա՛ց ամենայն ժողովուրդ որդւոցն Իսրայէլի զՄովսիսէ եւ զԱհարոնէ յանապատի անդ։ 3 Եւ ասեն ցնոսա որդիքն Իսրայէլի. Լա՛ւ էր թէ մեռեալ էաք հարուածովքն ՚ի Տեառնէ յերկրին Եգիպտացւոց. մինչ նստէաք առ կաթսայ մսոյն, եւ ուտէաք հաց յագ. քան հանէք զմեզ յանապատս յայս, սպանանե՛լ զամենայն ժողովուրդս ՚ի սովոյ[634]։ 4 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Ահա ես տեղացի՛ց ձեզ հաց յերկնից. եւ ելցէ՛ ժողովուրդ իմ եւ ժողովեսցեն զօրըստօրէն, զի փորձեցից զնոսա՝ եթէ գնայցե՞ն յօրէնս իմ, թէ ոչ։ 5 Եւ եղիցի յաւուրն վեցերորդի, պատրաստիցեն զոր ինչ բերիցենն. եւ եղիցի կրկին քան զայն, զոր օրըստօրէն ժողովիցեն։ 6 Եւ ասեն Մովսէս եւ Ահարոն ցամենայն ժողովուրդ որդւոցն Իսրայէլի. Ընդ երեկոյս գիտասջիք՝ եթէ Տէր եհան զձեզ յերկրէն Եգիպտացւոց. 7 եւ առաւօտուց տեսջիք զփառսն Տեառն. ՚ի լսել նորա զտրտունջ ձեր զԱստուծոյ. այլ մեք ո՛վ եմք զի տրտնջէք զմէնջ։ 8 Եւ ասէ Մովսէս. ՚Ի տալ ձեզ Տեառն ընդ երեկոյս մի՛ս ուտելոյ. եւ ընդ առաւօտս հաց յագ. վասն լսելոյ Տեառն զտրտունջ ձեր զոր դուք տրտնջեցէք զմէնջ. քանզի մեք ո՞վ եմք. զի ո՛չ զմէնջ է տրտունջդ ձեր, այլ զԱստուծոյ։ 9 Եւ ասէ Մովսէս ցԱհարոն. Ասա՛ ցամենայն ժողովուրդ որդւոցդ Իսրայէլի. Մատերո՛ւք առաջի Տեառն, քանզի լուաւ զտրտունջ ձեր։ 10 Մինչդեռ խօսէր Ահարոն ընդ ամենայն ժողովրդեան որդւոցն Իսրայէլի, դարձա՛ն յանապատն. եւ ահա՛ փառք Տեառն երեւեցան ամպով։ 11 Եւ խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի՝ եւ ասէ. 12 Լուա՛յ զտրտունջ որդւոցդ Իսրայէլի. արդ՝ խօսեա՛ց ընդ դոսա՝ եւ ասասցես. Ընդ երեկոյս մի՛ս կերիջիք, եւ ընդ առաւօտս հացի՛ւ յագեսջիք. եւ ծանիջիք թէ ե՛ս եմ Տէր Աստուած ձեր[635]։ 13 Եւ եղեւ ընդ երեկոյսն, եւ ել լորամարգին եւ ծածկեաց զբանակն։ 14 Եւ եղեւ ընդ առաւօտն՝ ընդ արկանել ցօղոյն շուրջ զբանակաւն. եւ ահա ՚ի վերայ երեսաց անապատին՝ մա՛նր իբրեւ զգինձ, սպիտա՛կ իբրեւ զեղեամն ՚ի վերայ երկրին[636]։ 15 Իբրեւ տեսին զայն որդիքն Իսրայէլի, ասեն այր ցընկեր. Զի՞նչ է այս։ Քանզի ո՛չ գիտէին զինչ իցէ։ Եւ ասէ ցնոսա Մովսէս. Ա՛յդ է հացն զոր ետ ձեզ Տէր ուտելոյ[637]։ 16 Եւ ա՛յս բան է՝ զոր պատուիրեաց ձեզ Տէր. Ժողովեցէ՛ք ՚ի դմանէ իւրաքանչիւր ըստ բաւականի՛ իւրում. չափո՛վ ըստ գլուխ. ըստ թուոյ անձանց ձերոց, ըստ իւրաքանչիւր ըստ վրա՛նս ձեր ժողովեցէ՛ք։ 17 Եւ արարին ա՛յնպէս որդիքն Իսրայէլի. եւ ժողովեցին, որ շա՛տ եւ որ սակաւ։ 18 Եւ չափեցին չափովն։ Որոյ շատն էր՝ ո՛չ յաւելաւ. եւ որոյ սակաւն էր՝ ո՛չ պակասեաց։ Իւրաքանչիւր ըստ բաւականի՛ իւրում ժողովեցին։ 19 Եւ ասէ ցնոսա Մովսէս. Մի՛ ոք թողուցու այտի յայգ։ 20 Եւ ո՛չ լուան Մովսիսի. այլ թողին ոմանք ՚ի նմանէ յայգ, եւ եռաց ՚ի նմա որդն, եւ նեխեցաւ։ Եւ դառնացաւ ՚ի նոսա Մովսէս։ 21 Եւ քաղէին այգուն այգուն իւրաքանչիւր ըստ բաւականի իւրում. եւ իբրեւ արեւն ջեռնոյր՝ հալէ՛ր։ 22 Եւ եղեւ յաւուրն վեցերորդի ժողովեցին զպէտսն կրկին՝ երկո՛ւս չափս առ մի՛ մի։ եւ մտին ամենայն իշխանք ժողովրդեանն եւ պատմեցին Մովսիսի։
Խ 23 Ասէ ցնոսա Մովսէս. Ա՛յս բան է զոր խօսեցաւ Տէր. Շաբաթ՝ հանգիստ՝ սուրբ Տեառն վաղիւ։ որ ինչ եփելոց էք՝ եփեցէ՛ք, եւ որ ինչ հասուցանելոց էք՝ հասուցէ՛ք. եւ զամենայն զաւելորդն թողուցո՛ւք յամանս մինչեւ ցառաւօտ[638]։ 24 Եւ թողին ՚ի նմանէ յայգ. որպէս հրամայեաց նոցա Մովսէս. եւ ո՛չ նեխեցաւ, եւ ո՛չ եղեւ ՚ի նմա որդն[639]։ 25 Եւ ասէ Մովսէս. Կերա՛յք զայդ այսօր. քանզի շաբա՛թ Տեառն է այսօր. ո՛չ գտանէք այսօր զայդ ՚ի դաշտի։ 26 Զվեց օր ժողովեցէ՛ք զայդ. եւ յաւուրն եւթներորդի շաբա՛թ. ո՛չ լինիցի ՚ի նմա[640]։ 27 Եւ եղեւ յաւուրն եւթներորդի՝ ելին ոմանք ՚ի ժողովրդենէ անտի քաղել՝ եւ ո՛չ գտին։ 28 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Մինչեւ յե՞րբ ո՛չ կամիք լսել պատուիրանաց իմոց եւ օրինաց։ 29 Տեսէ՛ք զի Տէր ետ ձեզ զօրս զայս շաբա՛թ. վասն այնորիկ ինքն ետ ձեզ յաւուրն վեցերորդի հաց՝ երկուց աւուրց։ Նստարո՛ւք իւրաքանչիւր ՚ի տունս ձեր. եւ մի՛ ոք ելանիցէ ՚ի տեղւոջէ իւրմէ յաւուրն եւթներորդի։ 30 Եւ շաբաթացա՛ւ ժողովուրդն յաւուրն եւթներորդի։ 31 Եւ անուանեցին որդիքն Իսրայէլի զանուն նորա Ման։ եւ նա՛ էր իբրեւ զսերմն գնձոյ՝ սպիտա՛կ. եւ հա՛մ նորա իբրեւ զխորի՛սխ մեղու[641]։
ԽԱ 32 Եւ ասէ Մովսէս. Ա՛յս բա՛ն է՝ զոր հրաման ետ Տէր. Լցէ՛ք լի չափով զմանանայդ յաման մի. եւ պահեցէ՛ք յազգս ձեր. զի տեսանիցէ՛ք զհացդ զոր կերայք դուք յանապատի աստ. ՚ի ժամանակի իբրեւ եհան զձեզ Տէր յերկրէն Եգիպտացւոց։ 33 Եւ ասէ Մովսէս ցԱհարոն. Ա՛ռ սափոր մի ոսկի, եւ արկցե՛ս ՚ի նա լի չափովդ մանանայ, եւ դիցես զնա առաջի Աստուծոյ ՚ի պահե՛ստ յազգս ձեր[642]. 34 որպէս հրաման ետ Տէր Մովսիսի։ Եւ եդ զայն Ահարոն առաջի Վկայութեանն ՚ի պահեստ։ 35 Եւ որդիքն Իսրայէլի կերան զմանանայն զքառասուն ամ մինչեւ եկին ՚ի շէն երկիրն, զմանանա՛յն ուտէին. մինչեւ հասին ՚ի կողմն Փիւնիկեցւոց[643]։ 36 Եւ չափն էր տասներորդ երից գրուաց։
ԽԲ 1 Եւ չուեաց ամենայն ժողովուրդ որդւոցն Իսրայէլի ՚ի Սինն անապատէ, ըստ բանակս իւրեանց բանիւ Տեառն։ եւ բանակեցան յՌափիդիմ։ Եւ ո՛չ գոյր ջուր ըմպել ժողովրդեանն[644]։ 2 Եւ բամբասէ՛ր ժողովուրդն զՄովսէս՝ եւ ասէին. Տո՛ւր մեզ ջուր զի արբցուք։ Եւ ասէ ցնոսա Մովսէս. Զի՞ բամբասէք զիս. եւ զի՞ փորձէք զՏէր։ 3 Եւ ծարաւեաց անդ ժողովուրդն ՚ի ջրոյ։ եւ տրտնջեաց ժողովուրդն զՄովսիսէ, եւ ասեն. Ընդէ՞ր հաներ զմեզ յԵգիպտոսէ, կոտորե՛լ զմեզ եւ զորդիս մեր, եւ զխաշինս մեր ՚ի ծարաւոյ[645]։ 4 Եւ բողոքեաց Մովսէս առ Տէր եւ ասէ. Զի՞նչ արարից ժողովրդեանս այսմիկ. սակաւիկ մեւս եւս, եւ քարկո՛ծ առնիցեն զիս։ 5 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Ե՛րթ առաջի ժողովրդեանդ, եւ ա՛ռ ընդ քեզ ՚ի ծերոց ժողովրդեանդ. եւ զգաւազանն քո որով հարեր զգետն՝ ա՛ռ ՚ի ձեռին քում, եւ երթիցես[646]։ 6 Եւ ես հասեալ կայցեմ անդ յառաջագոյն քան զքեզ ՚ի վերայ վիմին ՚ի Քորէբ։ եւ հարցե՛ս զվէմն եւ ելցէ ՚ի նմանէ ջուր, եւ արբցէ՛ ժողովուրդդ։ Եւ արա՛ր այնպէս Մովսէս առաջի որդւոցն Իսրայէլի։ 7 Եւ անուանեաց զանուն տեղւոյն այնորիկ՝ Փորձութիւն, եւ Բամբասանս. վասն բամբասանաց որդւոցն Իսրայէլի, եւ վասն փորձելոյ նոցա զՏէր եւ ասելոյ, եթէ իցէ՞ ՚ի մեզ Տէր՝ եւ եթէ ոչ։
ԽԳ 8 Եկն Ամաղէկ, եւ տայր պատերազմն ընդ Իսրայէլի յՌափիդիմ։ 9 Եւ ասէ Մովսէս ցՅեսու. Ընտրեա՛ դու քեզ արս զօրաւորս, եւ ելեալ տացես պատերա՛զմ ընդ Ամաղեկայ առ վաղիւ։ եւ ահա ես եկեալ կայցեմ ՚ի վերայ գլխոյ բլրոյն, եւ գաւազանն Աստուծոյ ՚ի ձեռին իմում։ 10 Եւ արար Յեսու որպէս ասաց նմա Մովսէս. եւ ճակատեցա՛ւ յանդիման Ամաղեկայ։ եւ Մովսէս՝ եւ Ահարոն՝ եւ Ովր՝ ելին ՚ի գլուխ բլրոյն։ 11 Եւ լինէր յորժամ ամբառնայր Մովսէս զձեռս իւր, զօրանա՛յր Իսրայէլ. եւ յորժամ խոնարհեցուցանէր զձեռս իւր, զօրանայր Ամաղէկ։ 12 Եւ ծանրէին ձեռքն Մովսիսի. եւ առեալ վէմ դնէին ընդ նովաւ, եւ նստէր ՚ի վերայ նորա. եւ Ահարոն եւ Ովր հաստատէին զձեռս նորա, մի աստի եւ մի անտի. եւ լինէին ձեռքն Մովսիսի հաստատեալք մինչեւ ցմտանել արեգականն։ 13 Եւ եհար Յեսու զԱմաղէկ՝ եւ զամենայն զօրս նորա կոտորմամբ սրոյ։ 14 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Գրեա՛ զայդ առ ՚ի յիշատակ ՚ի գիրս։ եւ տո՛ւր յականջս Յեսուայ. զի ջնջելով ջնջեցից զյիշատա՛կ Ամաղեկայ յերկրէ ՚ի ներքոյ երկնից[647]։ 15 Եւ շինեաց Մովսէս սեղան Տեառն. եւ անուանեաց զանուն նորա՝ Տէր ապաւէն իմ[648]։ 16 եւ ասէ. Զի ծածուկ ձեռամբ Տեառն պատերազմի Տէր ընդ Ամաղեկայ ազգա՛ց յազգս։ 18
ԽԴ 1 Եւ լուաւ Յոթոր քուրմ Մադիամու աներ Մովսիսի զամենայն զոր արար Տէր ընդ Մովսիսի, եւ յԻսրայէլի ժողովրդեան իւրում. զի եհա՛ն Տէր զԻսրայէլ յԵգիպտոսէ։ 2 Եւ ա՛ռ Յոթոր աներ Մովսիսի զՍեպփովրա զկին Մովսիսի՝ յետ թողլոյն զնա. 3 եւ զերկուս որդիս նորա. յորոց միումն անուն էր Գերսամ, ասէ՝ Պանդուխտ էի յօտար երկրի[649]. 4 եւ անուն երկրորդին՝ Եղիազար. ասէ՝ Աստուած հօր իմոյ օգնական իմ, եւ ապրեցոյց զիս ՚ի ձեռաց փարաւոնի։ 5 Եւ եկն Յոթոր՝ աներ Մովսիսի եւ որդիք նորա եւ կին նորա առ Մովսէս յանապատն, ուր բնակեալ էր ՚ի լերինն Աստուծոյ։ 6 Ա՛զդ եղեւ Մովսիսի եւ ասեն. թէ ահա աներ քո Յոթոր՝ գայ առ քեզ, եւ կին քո եւ երկու որդիք քո ընդ նմա։ 7 Ե՛լ Մովսէս ընդառա՛ջ աներոյն իւրոյ, եւ երկի՛ր եպագ նմա եւ համբուրեաց զնա։ եւ ողջո՛յն ետուն միմեանց ՚ի խաղաղութիւն. եւ տարաւ զնոսա ՚ի խորանն։ 8 Եւ պատմեաց Մովսէս աներոյն իւրոյ զամենայն զոր արար Տէր ընդ փարաւոն եւ ընդ Եգիպտացիսն վասն Իսրայէլի, եւ զամենայն աշխատութիւնս որ եղեւ նոցա ՚ի ճանապարհի, եւ զի ապրեցո՛յց զնոսա Տէր[650]։ 9 Եւ զարմացաւ Յոթոր ՚ի վերայ ամենայն բարեացն զոր արար նոցա Տէր. եւ զի ապրեցոյց զնոսա ՚ի ձեռաց Եգիպտացւոցն եւ ՚ի ձեռաց փարաւոնի։ 10 Եւ ասէ Յոթոր. Օրհնեա՛լ է Տէր՝ որ ապրեցոյց զդոսա ՚ի ձեռաց Եգիպտացւոցն՝ եւ ՚ի ձեռաց փարաւոնի. օրհնեալ է Տէր զի փրկեաց զժողովուրդդ ՚ի ներքուստ ձեռինն Եգիպտացւոց։ 11 Արդ՝ գիտեմ թէ մեծ է Տէր քան զամենայն աստուածս։ վասն այնորիկ զի բռնանային ՚ի վերայ դոցա։ 12 Եւ ա՛ռ Յոթոր աներն Մովսիսի ողջակէզս եւ զոհս Աստուծոյ։ եւ գնացին Մովսէս եւ Ահարոն եւ ամենայն ծերքն Իսրայէլի՝ ուտել հա՛ց ընդ աներոյն Մովսիսի առաջի Տեառն։
ԽԵ 13 Եւ եղեւ ՚ի վաղիւ անդր, նստա՛ւ Մովսէս դատե՛լ զժողովուրդն. եւ կա՛յր ամենայն ժողովուրդն շուրջ զՄովսիսիւ, յայգուէ մինչեւ ցերեկոյ[651]։ 14 Եւ տեսեալ Յոթորայ զամենայն ինչ զոր առներ ժողովրդեանն, եւ ասէ. Զի՞նչ է բանդ այդ զոր առնես ժողովրդեանդ. ընդէ՞ր դու նստիս միայն, եւ ամենայն ժողովուրդդ կայ շուրջ զքեւ յառաւօտէ մինչեւ ցերեկոյ[652]։ 15 Եւ ասէ Մովսէս ցաներն իւր. Քանզի գա՛յ ժողովուրդդ առիս, խնդրե՛լ իրաւունս յԱստուծոյ։ 16 Յորժամ լինիցի ինչ դոցա հակառակութիւն, գա՛ն առիս. եւ ես ընտրեմ ՚ի մէջ իւրաքանչի՛ւր ուրուք. եւ իմացուցանե՛մ դոցա զհրամանն Աստուծոյ եւ զօրէնս նորա[653]։ 17 Եւ ասէ ցնա աներն Մովսիսի. Ո՛չ է ուղիղ բանդ զոր առնես. 18 անհնարին տանջանօք տանջիս դու՝ եւ ամենայն ժողովուրդ որ է ընդ քեզ։ ծա՛նր է քեզ բանդ այդ. ո՛չ կարես միայն առնել[654]։ 19 Բայց արդ՝ լո՛ւր ինձ, եւ տաց քեզ խրատ. եւ եղիցի Աստուած ընդ քեզ։ Լե՛ր դու ժողովրդեանդ առ ՚ի յԱստուծոյ, եւ տարցիս դու զբանս դոցա առ Աստուած։ 20 Եւ դիցես դոցա վկայութիւն զհրամանացն Աստուծոյ եւ զօրինաց նորա. եւ ցուցցես դոցա ճանապա՛րհս յորս գնայցեն, եւ զգործս զոր գործիցեն։ 21 Եւ դու տե՛ս քեզ յամենայն ժողովրդենէդ արս զօրաւորս՝ աստուածապա՛շտս. արս արդարակորովս, որ ատիցեն զհպարտութիւն. եւ կացուսցես զնոսա ՚ի վերայ դոցա հազարապե՛տս, եւ հարիւրապե՛տս, եւ յիսնապե՛տս, եւ տասնապե՛տս։ 22 Եւ դատեսցին զժողովուրդդ յամենայն ժամ. եւ զբան ինչ մեծ, առ քե՛զ հասուցանիցեն. եւ զփոքր ինչ դատաստան՝ ինքեա՛նք դատեսցին. եւ թեթեւացուսցե՛ն ՚ի քէն, եւ եղիցին քեզ օգնականք[655]։ 23 Եթէ զայս բան արասցես, զօրացուսցէ՛ զքեզ Աստուած. եւ կարասցես տոկա՛լ. եւ ամենայն ժողովուրդդ երթիցէ ՚ի տեղի իւր խաղաղութեամբ[656]։ 24 Եւ լուաւ Մովսէս ձայնի աներոյն իւրոյ. եւ արար զամենայն որ միանգամ ասաց նմա[657]։ 25 Եւ ընտրեաց Մովսէս յամենայն Իսրայէլէ ա՛րս զօրաւորս. եւ արար զնոսա ՚ի վերայ նոցա հազարապետս, եւ հարիւրապետս, եւ յիսնապետս, եւ տասնապետս. 26 եւ դատէին զժողովուրդն յամենայն ժամ։ Բայց զբա՛ն ինչ մեծ հասուցանէին առ Մովսէս. եւ զամենայն բան թեթեւ՝ ինքե՛անք դատէին։ 27 Եւ արձակե՛աց Մովսէս զաներն իւր, եւ գնա՛ց յերկիր իւր։
ԽԶ 1 Յամսեանն երրորդի ելանելոյ որդւոցն Իսրայէլի յերկրէն Եգիպտացւոց. յաւուրն յայնմիկ եկին յանապատն Սինայ[658]։ 2 Չուեցին յՌափիդիմայ, եւ եկին յանապատն Սինայի. եւ բանակեցան յանապատի անդ. եւ բանակեցաւ Իսրայէլ անդ հանդէ՛պ լերինն։ 3 Եւ Մովսէս ել ՚ի լեառնն Աստուծոյ։ եւ կոչեաց զնա Աստուած ՚ի լեռնէ անտի եւ ասէ. Ա՛յսպէս ասասցես տանն Յակոբայ, եւ պատմեսցես որդւոցն Իսրայէլի։ 4 Դուք ձեզէ՛ն տեսէք՝ որչափ ինչ արարի ընդ Եգիպտացիսն. եւ առի զձեզ իբրեւ ՚ի վերայ թեւո՛ց արծուոյ՝ եւ յարեցի՛ զձեզ առ իս[659]։ 5 Եւ արդ՝ եթէ լսելով լուիցէք ձայնի իմում, եւ պահիցէք զուխտն իմ, եղիջիք դուք ինձ ժողովուրդ սեպհական յամենայն ազգաց. զի ի՛մ է ամենայն երկիր[660]. 6 եւ դուք եղիջիք ինձ ՚ի թագաւորութիւն, եւ ՚ի քահանայութիւն՝ եւ յազգ սուրբ։ զա՛յս բանս խօսեսցիս ընդ որդիսն Իսրայէլի։ 7 Եկն Մովսէս եւ կոչեաց զծերս ժողովրդեանն. եւ ե՛դ առաջի նոցա զամենայն բանս զայսոսիկ զոր պատուիրեաց նմա Աստուած։ 8 Պատասխանի ետ ժողովուրդն միահամուռ, եւ ասեն. Զամենայն ինչ զոր ասաց Աստուած՝ արասցո՛ւք եւ լուիցուք։ Եւ տարաւ Մովսէս զպատգամս ժողովրդեանն առ Աստուած։ 9 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Ահաւասիկ ե՛ս եկից առ քեզ սեամբ ամպոյ, զի լուիցէ՛ ժողովուրդն մինչ ես ընդ քե՛զ խօսիցիմ. եւ հաւատասցեն քեզ յաւիտեան։ Եւ պատմեաց Մովսէս զբանս ժողովրդեանն առ Տէր[661]։ 10 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Է՛ջ՝ դի՛ր վկայութիւն ժողովրդեանն, եւ սրբեա՛ զնոսա այսօր եւ վաղիւ, եւ լուասցե՛ն զձորձս իւրեանց։ 11 Եւ պատրաստեսցի՛ն աւուրն երրորդի. զի յաւուրն երրորդի իջցէ՛ Տէր յանդիման ամենայն ժողովրդեանդ ՚ի լեառնդ Սինա։ 12 Եւ զատուսցես զժողովուրդդ շուրջ՝ եւ ասասցես. Զգո՛յշ կացէք անձանց յելանելոյ ՚ի լեառնն եւ մերձենալոյ առ նա. զի ամենայն որ մերձեսցի ՚ի լեառնն՝ մահո՛ւ սատակեսցի[662]։ 13 Մի՛ մերձեսցի ՚ի նա ձեռն. քանզի քարա՛մբք քարկոծեսցի եւ նետիւք խոցոտեսցի։ եթէ անասուն իցէ եւ եթէ մարդ՝ մի՛ կեցցէ։ այլ յորժամ ձա՛յնքն եւ փողն եւ ամպն վերասցի ՚ի լեռնէ անտի՝ ելցեն նոքա ՚ի լեառնն[663]։ 14 Եւ էջ Մովսէս ՚ի լեռնէ անտի առ ժողովուրդն, եւ սրբեաց զնոսա. եւ լուացին զձորձս իւրեանց։ 15 Եւ ասէ ցժողովուրդն. Պատրա՛ստ լերուք. զերիս աւուրս ՚ի կանայս մի՛ մերձենայք։ 16 Եւ եղեւ յաւուրն երրորդի ընդ առաւօտսն. ձա՛յնք եւ փայլատակունք եւ ա՛մպ միգախառն ՚ի վերայ լերինն Սինայի լինէին. եւ ձայն փողոյն հնչէ՛ր մեծաձայն։ Եւ զարհուրեցաւ ամենայն ժողովուրդն որ էր ՚ի բանակի անդ։ 17 Եւ եհան Մովսէս զժողովուրդն ընդ առաջ Աստուծոյ ՚ի բանակէ անտի. եւ կացոյց շուրջ զստորոտով լերինն Սինայի։ 18 Եւ լեառն Սինա ծխէ՛ր առ հասարակ. քանզի իջեա՛լ կայր Աստուած ՚ի վերայ նորա հրով. եւ ելանէ՛ր ծուխ նորա իբրեւ զծուխ հնոցի։ եւ զարհուրեցա՛ւ ամենայն ժողովուրդն յոյժ[664]. 19 քանզի հասանէին ձայնք փողոցն ՚ի բաց, յառաջեալք եւ սաստկացեալք յոյժ։ Մովսէս խօսէր՝ եւ Աստուած տա՛յր նմա ձայն[665]։ 20 Եւ է՛ջ Տէր ՚ի լեառնն Սինա, ՚ի գլո՛ւխ լերինն։ եւ կոչեա՛ց Տէր զՄովսէս ՚ի գլո՛ւխ լերինն. եւ ե՛լ անդր Մովսէս։ 21 Եւ խօսեցաւ Աստուած ընդ Մովսիսի եւ ասէ. Է՛ջ, դի՛ր վկայութիւն ժողովրդեանդ գուցէ՛ մերձենայցեն հայել առ Աստուած, եւ անկանիցին բազումք ՚ի նոցանէ։ 22 Եւ քահանայքն որ մերձենան առ Աստուած՝ սրբեսցի՛ն. գուցէ՛ սատակիցէ ՚ի նոցանէ Տէր[666]։ 23 Եւ ասէ Մովսէս ցԱստուած. Ո՛չ կարէ ժողովուրդն ելանել ՚ի լեառնն Սինա. զի դու ինքնին ուխտեցեր մեզ՝ եւ ասացեր. թէ զատուսցե՛ս զլեառնս եւ սրբեսցես զդա։ 24 Եւ ասէ ցնա Տէր. Ե՛րթ է՛ջ, եւ ե՛լ այսրէն դո՛ւ եւ Ահարոն ընդ քեզ. բայց քահանայքն եւ ժողովուրդն մի՛ ժտեսցին ելանել առ Աստուած, գուցէ՛ սատակիցէ ՚ի նոցանէ Տէր։ 25 Է՛ջ Մովսէս առ ժողովուրդն՝ եւ ասէ ցնոսա։
1 Խօսեցաւ Տէր զամենայն զպատգամս զայսոսիկ՝ եւ ասէ. ա̃ 2 Ե՛ս եմ Տէր Աստուած քո որ հանի զքեզ յերկրէն Եգիպտացւոց ՚ի տանէ ծառայութեան։ 3 Մի՛ եղիցին քեզ այլ աստուածք բա՛ց յինէն[667]։ բ̃ 4 Մի՛ արասցես դու քեզ կուռս ըստ ամենայն նմանութեան. որ ինչ յերկինս ՚ի վեր, եւ որ ինչ յերկիր ՚ի խոնարհ, եւ որ ինչ ՚ի ջուրս ՚ի ներքոյ երկրի[668]։ 5 Մի՛ երկիրպագանիցես նոցա, եւ մի՛ պաշտեսցես զնոսա. զի ե՛ս եմ Տէր Աստուած քո՝ Աստուած նախանձոտ, որ հատուցանեմ զմեղս հարանց՝ որդւոց, յերիս եւ ՚ի չորս ազգս ատելեաց իմոց։ 6 Եւ առնեմ զողորմութիւն ՚ի հազար ազգս սիրելեաց իմոց, եւ ոյք պահեն զհրամանս իմ։ գ̃ 7 Մի՛ առնուցուս զանուն Տեառն Աստուծոյ քոյ ՚ի վերայ սնոտեաց. զի ո՛չ սրբեսցէ Տէր զայն, որ առնուցու զանուն նորա ՚ի վերայ սնոտեաց[669]։ դ̃ 8 Յիշեսջի՛ր զօրն շաբաթուց սրբե՛լ զնա։ 9 Զվեց օր գործեսցես, եւ արասցես զամենայն գործս քո։ 10 Յաւուրն եւթներորդի շաբա՛թ Տեառն Աստուծոյ քում, մի՛ գործեսցես ՚ի նմա զամենայն գործ քո դո՛ւ եւ ուստր քո եւ դուստր քո, ծա՛ռայ քո, եւ աղախին քո. ե՛զն քո եւ էշ քո, եւ ամենայն անասուն քո. եւ ե՛կն քո եւ պանդուխտն քո որ ՚ի քեզ[670]։ 11 Զի զվե՛ց օր արար Տէր Աստուած զերկինս եւ զերկիր, եւ զծով եւ զամենայն որ ՚ի նոսա, եւ հանգեաւ յաւուրն եւթներորդի. վասն այնորիկ օրհնեաց Տէր զօրն եւթներորդ, եւ սրբեաց զնա։ ե̃ 12 Պատուեա՛ զհայր քո եւ զմայր քո. զի քեզ բարի՛ լինիցի, եւ զի երկայնակեա՛ց լինիցիս ՚ի վերայ երկրին բարութեան՝ զոր Տէր Աստուած տացէ քեզ[671]։ զ̃ 13 Մի՛ սպանաներ։ է̃ 14 Մի՛ շնար։ ը̃ 15 Մի՛ գողանար։ թ̃ 16 Մի՛ սուտ վկայութիւն վկայեր զընկերէ քումմէ։ ժ̃ 17 Մի՛ ցանկանար տան ընկերի քոյ, եւ մի՛ անդոյ նորա։ Մի՛ ցանկանար կնոջ ընկերի քոյ, եւ մի՛ ծառայի նորա, եւ մի՛ աղախնոյ նորա, եւ մի՛ եզին նորա, եւ մի՛ իշոյ նորա, եւ մի՛ ամենայն անասնոյ նորա. եւ մի՛ ամենայնի զինչ ընկերի քոյ իցէ։
ԽԷ 18 Եւ ամենայն ժողովուրդն տեսանէր զձայնն եւ զճառագայթսն, եւ զբարբառ փողոյն՝ եւ զլեառնն ծխեալ։ Զահի՛ հարաւ ամենայն ժողովուրդն, եւ խորշեցա՛ւ. եկաց ՚ի հեռաստանէ[672]։ 19 Եւ ասեն ցՄովսէս. Դո՛ւ խօսեաց ընդ մեզ՝ եւ լուիցո՛ւք. եւ մի՛ խօսեսցի ընդ մեզ Աստուած՝ գուցէ՛ մեռանիցիմք։ 20 Եւ ասէ ցնոսա Մովսէս. Քաջալերեցարո՛ւք. զի վասն փորձելոյ զձեզ եկն առ ձեզ Աստուած. որպէս զի լինիցի երկի՛ւղ նորա ՚ի ձեզ, զի մի՛ մեղանչիցէք։ 21 Եւ կայր ժողովուրդն ՚ի հեռաստանէ։ Եւ Մովսէս եմուտ ՚ի մէգն ուր է՛ր Աստուած։ 22 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Ա՛յսպէս ասասցե՛ս դու տանդ Յակոբայ, եւ պատմեսցե՛ս որդւոցդ Իսրայէլի։ Դուք ձեզէ՛ն տեսէք, զի յերկնից խօսեցայ ընդ ձեզ։ 23 Մի՛ առնիցէք ձեզ աստուածս ոսկեղէնս եւ աստուածս արծաթեղէնս։ 24 Սեղան՝ հողեղէն արասջի՛ք ինձ, եւ մատուսջի՛ք ՚ի նմա զողջակէզս ձեր, եւ զփրկութիւնս ձեր, զոչխարս ձեր, եւ զարջառս ձեր. յամենայն տեղիս ուր անուանեցից զանուն իմ անդ. եւ եկի՛ց առ քեզ եւ օրհնեցի՛ց զքեզ։ 25 Ապա թէ սեղան ՚ի քարանց առնիցես ինձ, մի՛ շինեսցես ինձ զնոսա կոփածոյս. քանզի զձեռին գործին քո մերձեցուցեր ՚ի նա, եւ պղծեա՛լ է[673]։ 26 Մի՛ ելանիցես ընդ աշտիճանս ՚ի սեղան իմ, զի մի՛ մերկասցին առականք քո ՚ի վերայ նորա[674]։
1 Եւ ա՛յս իրաւունք են զոր դիցես առաջի նոցա։
ԽԸ 2 Եթէ գնեսցես ծառայ Եբրայեցի, զվեց ա՛մ ծառայեսցէ քեզ. եւ յամին եւթներորդի՝ գնասցէ ազա՛տ ձրի՛։ 3 Թէ ինքն միա՛յն մտեալ իցէ՝ միա՛յն գնասցէ. եւ եթէ կնաւ հանդերձ մտեա՛լ իցէ՝ ելցէ եւ կինն ընդ նմա։ 4 Ապա թէ տէրն իւր տացէ նմա կին, եւ ծնանիցի նմա ուստերք եւ դստերք, կինն եւ որդիք՝ տեառն նորա եղիցին. եւ նա միա՛յն ելցէ[675]։ 5 Ապա թէ պատասխանի տուեալ ասիցէ ծառայն. Սիրեցի՛ զտէր իմ, եւ զկի՛ն իմ, եւ զորդիս իմ. եւ ո՛չ գնամ յազատութիւն. 6 տարցի՛ զնա տէրն իւր յատեան Աստուծոյ. եւ ապա մատուսցէ զնա առ սեամս դրանն, եւ ծակեսցէ՛ զունկն նորա հերեամբ, եւ ծառայեսցէ՛ նմա յաւիտեան[676]։
ԽԹ 7 Իսկ եթէ վաճառեսցէ ոք զդուստր իւր յաղախնութիւն, մի՛ գնասցէ որպէս ելանիցեն աղախնայք։ 8 Եթէ ո՛չ լինիցի հաճոյ յաչս տեառն իւրոյ՝ որում հաստատեցաւն, փրկեսցէ՛ զնա. բայց յա՛զգ օտար՝ չէ՛ իշխան վաճառել, զի անարգեաց զնա[677]։ 9 Ապա թէ որդւոյ իւրում հաստատեսցէ զնա, ըստ օրինաց դստերա՛ց արասցէ նմա[678]։ 10 Ապա թէ առ նովաւ ա՛յլ առնուցու. զօրէնն եւ զհանդերձ նորա եւ զմերձաւորութիւն մի՛ հատցէ ՚ի նմանէ։ 11 Ապա թէ զերիս զայսոսիկ ո՛չ առնիցէ նմա, ձրի՛ իսկ ելցէ առանց արծաթոյ։
Ծ 12 Եւ եթէ հարցէ՛ ոք զոք՝ եւ մեռանիցի, մահո՛ւ մեռցի եւ նա[679]։ 13 Իսկ որ ո՛չ կամաւ՝ այլ Աստուած մատնեաց ՚ի ձեռս նորա, տացի՛ նմա տեղի ուր փախիցէ սպանօղն։ 14 Իսկ եթէ մտաբերիցէ ոք յընկեր իւր սպանանել զնա նենգութեամբ՝ եւ փախիցէ, եւ ՚ի սեղանո՛յ իմմէ առնուցուս զնա եւ սպանանիցես։
ԾԱ 15 Որ հարկանէ զհայր իւր, կամ զմայր իւր, մահո՛ւ մեռցի։
ԾԲ 16 Որ ոք գողասցի յորդւոցն Իսրայէլի՝ եւ վաճառեսցէ զնա, եւ գտցի առ նմա, մահո՛ւ մեռցի։
ԾԳ 17 Որ բամբասեսցէ զհա՛յր իւր՝ կամ զմայր իւր, մահո՛ւ մեռցի։
ԾԴ 18 Եթէ կագիցեն արք երկու, եւ հարկանիցէ ոք ՚ի նոցանէ զընկեր իւր քարի՛ւ կամ բռնցի. եւ ո՛չ մեռանիցի, այլ դնիցի ՚ի մահիճս[680]։ 19 Եթէ յառնիցէ այրն եւ շրջիցի արտաքոյ ՚ի ցպոյ, անպա՛րտ լիցի որ եհարն. բայց զխափանածո՛յ նորա՝ եւ զբժշկութեանն տուժեսցի՛[681]։
ԾԵ 20 Եթէ ոք հարցէ զծառայ իւր՝ կամ զաղախին իւր գաւազանաւ, եւ մեռցի՛ ՚ի ձեռաց նորա, դատաստանա՛ւ վրէժխնդրութիւն լիցի[682]։ 21 Բայց թէ մի օր՝ կամ երկուս կեցցէ, մի՛ խնդրեսցի վրէժն. զի գինք արծաթոյ իւրոյ են։
ԾԶ 22 Իսկ եթէ կռուիցին արք երկու, եւ հարկանիցեն զկին յղի եւ ելանիցէ սաղմնն աննկար, կէ՛ս վնասու տուժեսցի. որչափ ինչ արկանիցէ նմա ա՛յր կնոջն, եւ տացէ աղաչելով։ 23 Ապա թէ կերպարանեալ իցէ. տացէ ա՛նձն ընդ անձին. 24 ա՛կն ընդ ական, ատա՛մն ընդ ատաման, ձե՛ռն ընդ ձեռին, ո՛տն ընդ ոտին, 25 խարա՛ն ընդ խարանի, վէ՛ր ընդ վիրի. հարուա՛ծ ընդ հարուածոյ։
ԾԷ 26 Իսկ եթէ հարցէ՛ ոք զակն ծառայի իւրոյ, կամ զակն աղախնոյ իւրոյ, եւ կուրացուսցէ, արձակեսցէ զնոսա ազա՛տս փոխանակ ական նոցա[683]։ 27 Եւ եթէ զատամն ծառայի իւրոյ, կամ զատամն աղախնոյ թափեսցէ, արձակեսցէ ազա՛տ փոխանակ ատաման նոցա[684]։
ԾԸ 28 Իսկ եթէ հարցէ ցուլ զա՛յր կամ զկին, եւ մեռանիցին, ցուլն՝ քարկո՛ծ լիցի, եւ միս նորա մի՛ կերիցի. եւ տէր ցլուն անպա՛րտ լիցի։ 29 Ապա թէ ցուլն հարկանօղ իցէ յերեկն եւ յեռանտն, եւ բողոքեա՛լ իցէ տեառն նորա, եւ նորա չիցէ՛ ՚ի միջոյ բարձեալ. եւ սպանանիցէ զայր կամ զկին, ցուլն քարկոծ լիցի, եւ տէր ցլուն առ նմին մեռցի։ 30 Իսկ եթէ փրկանք անկանիցին ՚ի վերայ նորա, տացէ՛ փրկանս ընդ անձին իւրում, ըստ ամենայնի՛ որչափ ինչ արկանիցեն նմա գին։ 31 Եւ եթէ զուստր կամ զդուստր հարկանիցէ, ըստ նմի՛ն օրինակի արասցեն նմա։ 32 Իսկ եթէ զծառա՛յ կամ զաղախին հարկանիցէ ցուլն, երեսուն կրկին սատեր արծաթոյ տացէ տեառն նոցա. եւ ցուլն քարկո՛ծ լիցի[685]։
ԾԹ 33 Իսկ եթէ բացցէ ոք հո՛ր, կամ փորեսցէ ջրհոր, եւ ո՛չ խփանիցէ զնա, եւ անկանիցի անդ արջառ՝ կամ էշ. 34 տէր հորոյն տուժեսցի արծաթ, եւ տացէ տեառն նորա. եւ շաղիղն նորա՛ լիցի։
Կ 35 Իսկ եթէ հարցէ ցուլ ուրուք զցուլ ընկերի իւրոյ՝ եւ մեռցի. վաճառեսցե՛ն զցուլն կենդանի, եւ բաժանեսցե՛ն զգինս նորա, եւ զցուլն սպանեալ՝ բաժանեսցե՛ն։ 36 Ապա թէ յերէկն եւ յեռանտն գիտէին զցուլն, եւ բողոքեա՛լ իցէ տեառն նորա, եւ նորա չիցէ՛ ՚ի միջոյ բարձեալ զնա, տուժեսցի՛ ցուլ ընդ ցլուն, եւ սպանեալն նորա լիցի[686]։
ԿԱ 1 Իսկ եթէ գողասցի ոք արջառ կամ ոչխար, եւ սպանցէ՛ կամ վաճառեսցէ, հի՛նգ արջառ ընդ արջառոյն տուժեսցի. եւ չորս ոչխար ընդ ոչխարին։
ԿԲ 2 Իսկ եթէ յակա՛ն գտանիցի գող. եւ խոցեալ մեռցի, չէ՛ այն նմա ՚ի սպանութիւն[687]։ 3 Ապա թէ արեւն ՚ի վերայ նորա ծագիցէ, մահապա՛րտ է, փոխարէ՛ն մեռցի։ ապա թէ ո՛չինչ գտանիցի նորա, վաճառեսցի՛ փոխանակ գողութեանն իւրոյ։ 4 Իսկ եթէ ըմբռնեսցի, եւ գտցի՛ ՚ի ձեռին նորա գողօնն՝ յարջառոյ եւ յիշոյ մինչեւ ցոչխար՝ կրկի՛ն տուժեսցի։
ԿԳ 5 Եթէ արածիցէ ոք զանդ՝ կամ զայգի, եւ թոյլ տայցէ խաշին իւրում արածե՛լ զանդ այլոց, յիւրմէ՛ անդոյ անտի տուժեսցի ըստ արդեանն։ Ապա թէ զամենայն իսկ զանդն արածիցէ, զընտի՛ր կողմն անդոյ իւրոյ, եւ զընտի՛ր այգւոյ իւրոյ տուժեսցի։
ԿԴ 6 Իսկ եթէ ելանիցէ հուր, եւ գտանիցէ փո՛ւշ, եւ ընդ նմին այրիցէ զկալ՝ կամ զօրան կամ զանդ, տուժելով տուժեսցի որոյ զհրդեհն հանեալ իցէ։
ԿԵ 7 Իսկ եթէ ոք տացէ ընկերի իւրում արծաթ, կամ ա՛յլ ինչ կարասի զիւր յաւանդ, եւ գողանայցի՛ ՚ի տանէ առնն. եթէ գտցի՛ որ գողացաւն, կրկի՛ն տուժեսցի[688]։ 8 Ապա եթէ ո՛չ գտցի որ գողացաւն, մատիցէ տէր տանն առաջի Աստուծոյ, եւ երդուիցի, եթէ իւր չէ՛ նենգեալ ամենեւին զաւանդ ընկերի իւրոյ. 9 ըստ ամենայն վնասակա՛ր բանի, յարջառոյ՝ եւ յիշոյ՝ եւ յոչխարէ, եւ ՚ի հանդերձէ, եւ յամենայն կորստենէ որում վնասակար առնիցեն։ Որ զինչ իցէ՝ առաջի Աստուծոյ եկեսցէ դատաստա՛ն երկոցուն. եւ որ ոք ՚ի նոցանէ ըմբռնեսցի ՚ի ձեռն Աստուծոյ, կրկի՛ն տուժեսցի ընկերի իւրում։ 10 Եւ եթէ տացէ ոք ընկերի իւրում էշ, կամ եզն, կամ ոչխար, կամ ա՛յլ ինչ անասուն ՚ի պահեստ, եւ բեկցի՝ կամ մեռցի՝ կամ գերի վարեսցի, եւ ո՛չ ոք գիտասցէ. 11 երդո՛ւմն Աստուծոյ լիցի ՚ի մէջ երկոցուն, եթէ նենգանօք ինչ չիցէ՛ գնացեալ ամենեւին ընդ աւա՛նդ ընկերին իւրոյ. ապա յա՛նձն առցէ տէր նորա. եւ մի՛ տուժեսցի[689]։ 12 Իսկ եթէ գողութեամբ գողանայցի ՚ի նմանէ, տուժեսցի՛ տեառն նորա։ 13 Ապա թէ գազանաբե՛կ լինիցի, ածցէ վկայ ՚ի գէ՛շ անդր. եւ մի՛ տուժեսցի։
ԿԶ 14 Իսկ եթէ ոք խնդրեսցէ անօթ յընկերէ՛ իւրմէ, եւ բեկցի՛ կամ մեռցի, կամ գերի՛ գնասցէ, եւ տէր նորա չիցէ՛ ընդ նմա, տուժելո՛վ տուժեսցի։ 15 Ապա թէ տէր նորա ընդ նմա իցէ՝ ո՛չ տուժեսցի։ ապա թէ ՚ի վարձո՛ւ առեալ իցէ, ընդ վարձո՛ւց իւրոց եղիցի նմա։
ԿԷ 16 Իսկ եթէ ոք խաբեսցէ՛ զկոյս զո՛չ խօսեալ՝ եւ ննջեսցէ ընդ նմա, վարձանօ՛ք վարձեսցի զնա իւր կնութեան[690]։ 17 Եւ եթէ ո՛չ առնուցու յանձն հայր նորա տալ զնա նմա կնութեան, տուժեսցի արծա՛թ հօր նորա որպէս իցեն վարձանք կուսից։
ԿԸ 18 Զկախարդս մի՛ ապրեցուցանիցէք։
ԿԹ 19 Զամենայն որ խառնակիցի ընդ անասուն, մահո՛ւ սպանանիջիք։
Հ 20 Որ դի՛ց զոհէ՝ սատակեսցի՛, բայց միայն Տեառն[691]։
ՀԱ 21 Զպանդուխտն՝ մի՛ չարչարիցէք՝ եւ մի՛ նեղէք զնա, զի եւ դուք պանդուխտք էիք յերկրին Եգիպտացւոց[692]։
ՀԲ 22 Զամենայն զայրի՝ եւ զորբ՝ մի՛ չարչարիցէք։ 23 Ապա թէ չարչարելով չարչարիցէ՛ք զնոսա, եւ բողո՛ք բարձեալ աղաղակիցեն առիս, լսելո՛վ լուա՛յց աղաղակի նոցա։ 24 Եւ բարկացա՛յց սրտմտութեամբ եւ կոտորեցից զձե՛զ սրով. եւ եղիցին կանայք ձեր այրի՛ք, եւ մանկունք ձեր ո՛րբք։
ՀԳ 25 Եւ եթէ արծաթ փո՛խ տայցես եղբօր քում, որ աղքա՛տ իցէ՝ առ քեզ, մի՛ ճեպեսցես զնա. եւ մի՛ արկանիցես նմա տոկոսիս[693]։
ՀԴ 26 Եւ եթէ գրաւեսցես զբաճկոն ընկերի քոյ, նախ քան զմտանել արեւու դարձուսցե՛ս անդրէն։ 27 Զի ա՛յն է վերարկու նորա, եւ այն է հանդերձ առականաց նորա որով ննջիցէ։ եւ եթէ բողոքիցէ առիս՝ լուա՛յց նմա. քանզի ողորմա՛ծ եմ։
ՀԵ 28 Զաստուածս քո մի՛ բամբասիցես։ եւ զիշխան ժողովրդեան քոյ մի՛ հայհոյեսցես[694]։
ՀԶ 29 Զպտուղ կալոյ քոյ եւ զհնձանի մի՛ հատանիցես։ Զանդրանիկս որդւոց քոց ի՛նձ տացես։
ՀԷ 30 Նոյնպէս արասցես զարջառ քո, եւ զոչխար քո, եւ զէշ քո։ զեւթն օր՝ եղիցի ընդ մա՛րբ իւրով, եւ յաւուրն ութերորդի՝ տացե՛ս զնա ինձ։
ՀԸ 31 Եւ մարդք սո՛ւրբք լինիջիք ինձ, զի ես եմ Տէր Աստուած ձեր։ Զմիս գազանաբեկին ՚ի բացի՝ մի՛ ուտիցէք, այլ շա՛ն ընկեսջիք[695]։
ՀԹ 1 Եւ համբաւ սուտ՝ մի՛ ընդունիցիս[696]։
Ձ Մի՛ հաւանիցիս ընդ անիրաւի՝ լինել վկայ անիրաւ։
ՁԱ 2 Մի՛ յօժարեսցիս ընդ բազումս ՚ի չարիս։
ՁԲ Մի՛ յաւելուցուս ՚ի բազմութիւն միտել ընդ բազումս առ ՚ի խոտորելո՛յ զիրաւունս։ 3 Եւ մի՛ ողորմեսցիս տնանկին ՚ի դատաստանի։
ՁԳ 4 Եւ եթէ պատահեսցիս եզին թշնամւոյ քոյ, կամ իշոյ նորա մոլորելոյ, դարձուսցես եւ հասուսցե՛ս զնա առ նա[697]։ 5 Եւ եթէ տեսանիցես զգրաստ ընկերի քոյ՝ անկեալ ընդ բեռամբ, մի՛ զանց առնիցես զնովաւ, այլ յարուսցե՛ս զնա ընդ նմա։
ՁԴ 6 Մի՛ խոտորիցես զիրաւունս տնանկին ՚ի դատաստանի իւրում։ 7 Յամենայն՝ ՚ի զո՛ւր բանէ՝ ՚ի բաց լինիցիս. եւ զարդարն եւ զանպարտն մի՛ սպանանիցես. եւ զամպարիշտն մի՛ ապրեցուցանիցես վասն կաշառաց[698]. 8 եւ կաշառ՝ մի՛ առնուցուս. զի կաշառ կուրացուցանէ՛ զաչս համարձակահայեաց, եւ ապականէ՛ զբանս արդարս[699]։
ՁԵ 9 Եւ զպանդուխտն մի՛ նեղես. քանզի ճանաչէ՛ք դուք զանձինս պանդխտաց. զի եւ դուք պանդուխտք էիք յերկրին Եգիպտացւոց[700]։
ՁԶ 10 Զվե՛ց ամ սերմանեսցես զերկիր քո, եւ ժողովեսցե՛ս զարմտիս նորա։ 11 Եւ յամին եւթներորդի թողութիւն արասցես, եւ հանգուսցե՛ս զնա։ եւ կերիցեն տնա՛նկք ազգի քոյ. եւ զմնացեալն ՚ի նոցանէ կերիցեն գազա՛նք վայրի. ա՛յսպէս արասցես զայգի քո եւ զձիթենի քո[701]։
ՁԷ 12 Զվե՛ց օր գործեսցես զգործ քո. եւ յաւուրն եւթներորդի հանգիցէ՛ եզն քո եւ է՛շ քո, եւ հանգիցէ՛ որդի աղախնոյ քոյ եւ պանդխտին։
ՁԸ 13 Զամենայն զոր ասացի ձեզ՝ պահեսջի՛ք. եւ զանուն աստուածոց օտարաց մի՛ յիշիցէք. եւ մի՛ լուիցի ՚ի բերանոյ ձերմէ։
ՁԹ 14 Երի՛ս ժամանակս ՚ի տարւոջ արասջի՛ք ինձ տօնս։ 15 Զտօն բաղարջակերա՛ցն պահեսջիք. զեւթն օր բաղա՛րջ կերիջիք, որպէս պատուիրեցի ձեզ ըստ ժամանակի ամսոյն կանխոց. զի ՚ի նմա՛ ելէք դուք յերկրէն Եգիպտացւոց։ ո՛չ երեւեսցիս առաջի իմ դատարկաձեռն։ 16 Եւ զտօն ամարայնոյ առաջնոյ արմտեա՛ց քոց արասցես զգործոց քոց, որ ինչ վարեա՛լ իցէ յանդի քում։ Եւ զտօն կատարածի ելից տարւոյն, ՚ի ժողովել գործոց քոց յանդէ։ 17 Երի՛ս ժամանակս ՚ի տարւոջ յանդիմա՛ն լիցի ամենայն արու քո առաջի Տեառն Աստուծոյ։
Ղ 18 Եւ մի՛ զոհեսցես ՚ի վերայ խմորոյ զարիւն զոհից քոց։ եւ մի՛ ագցի ճարպ տօնի իմոյ մինչեւ ցառաւօտ[702]։ 19 Զպտուղս առաջին արմտեաց քոց բերցես ՚ի տո՛ւն Տեառն Աստուծոյ քո։ Եւ մի՛ եփեսցես զգառն ՚ի կաթն մօր իւրոյ։
ՂԱ 20 Եւ ահա ես առաքեմ զհրեշտակ իմ առաջի երեսաց քոց, զի պահեսցէ զքեզ ՚ի ճանապարհի. որպէս զի տարցի՛ զքեզ յերկիրն, զոր պատրաստեցի քեզ։ 21 Զգո՛յշ լեր անձին քում եւ լուիցես, եւ մի՛ անհաւան լինիցիս նմա. զի ո՛չ խորշեսցի ՚ի քէն. քանզի անուն իմ ՚ի վերայ նորա է[703]։ 22 Եւ եթէ լսելով լուիցես ձայնի իմում, եւ արասցես զամենայն զոր ինչ ասացի քեզ, եղէց թշնամի՛ թշնամեաց քոց. եւ հակառա՛կ կացից հակառակորդաց քոց։ 23 Զի երթիցէ հրեշտակ իմ առաջնորդե՛լ քեզ. եւ տարցի՛ զքեզ առ Ամովրհացին, եւ Քետացի, եւ Փերեզացի, եւ Քանանացի, եւ Գերգեսացի, եւ Խեւացի, եւ Յեբուսացի. եւ սատակեցի՛ց զնոսա[704]։ 24 Մի՛ պագանիցես երկիր աստուածոց նոցա, եւ մի՛ պաշտեսցես զնոսա. եւ մի՛ առնիցես ըստ գործոց նոցա, այլ քակելով քակեսցե՛ս զնոսա, եւ մանրելով մանրեսցե՛ս զարձանս նոցա։ 25 Եւ պաշտեսցե՛ս զՏէր Աստուած քո. եւ օրհնեցի՛ց զհաց քո եւ զջուր քո, եւ դարձուցից ՚ի ձէնջ զախտ։ 26 Եւ մի՛ եղիցի անսերմ եւ ամուլ յերկրի քում. զթիւ աւուրց քոց լցուցի՛ց։ 27 Եւ զա՛հ իմ առաքեցից առաջնորդե՛լ քեզ. եւ զարհուրեցուցի՛ց զամենայն ազգս յորս մտանիցես ՚ի նոսա։ Եւ տաց զամենայն հակառակորդս քո փախստակա՛նս։ 28 Եւ առաքեցից առաջի քո զպիծակ. եւ մերժեսցէ՛ զԱմովրհացին, եւ զԽեւացին, եւ զՔանանացին, եւ զՔետացին յերեսաց քոց[705]։ 29 Եւ ո՛չ մերժեցից զնոսա յերեսաց քոց ՚ի միում ամի. զի մի՛ երկիրն անապատ լինիցի, եւ բազմանայցեն ՚ի վերայ քո գազանք երկրին։ 30 Առ սակաւ սակա՛ւ մերժեցից զնոսա ՚ի քէն. մինչեւ աճեսցե՛ս եւ ժառանգեսցես զերկիր[706]։ 31 Եւ եդից զսահմանս քո ՚ի Կարմիր ծովէ մինչեւ ՚ի ծովն Փղշտացւոց. եւ յանապատէն մինչեւ ցգե՛տն մեծ Եփրատ։ եւ մատնեցից ՚ի ձեռս ձեր զբնակիչս երկրին. եւ մերժեցից զնոսա ՚ի քէն[707]։ 32 Եւ դու՝ մի՛ դնիցես ընդ նոսա, եւ ընդ դի՛ս նոցա ուխտ։ 33 Եւ մի՛ բնակեսցեն յերկրի քում, զի մի՛ յանցուցանիցեն զքեզ առիս։ զի եթէ ծառայեսցես դի՛ց նոցա, նոքա՛ լիցին քեզ ՚ի գայթագղութիւն[708]։
ՂԲ 1 Եւ ասէ ցՄովսէս. Ե՛լ առ Տէր, դո՛ւ եւ Ահարոն, եւ Նաբադ եւ Աբիուդ՝ եւ եւթանասուն այր ՚ի ծերոցն Իսրայէլի։ եւ երկի՛ր պագցեն Տեառն ՚ի հեռաստանէ[709]։ 2 Եւ մերձեսցի Մովսէ՛ս միայն առ Աստուած. եւ նոքա մի՛ մերձեսցին։ բայց ժողովուրդն մի՛ ելցէ ընդ նոսա։
ՂԳ 3 Եւ եմուտ Մովսէս եւ պատմեաց ժողովրդեանն զամենայն պատգամս Աստուծոյ, եւ զամենայն իրաւունս։ Պատասխանի ետ ամենայն ժողովուրդն ՚ի մի ձայն՝ եւ ասեն. Զամենայն պատգամս զոր խօսեցաւ Տէր՝ արասցո՛ւք եւ լուիցուք։
ՂԴ 4 Եւ գրեաց Մովսէս զամենայն զպատգամսն Տեառն։ Եւ կանխեալ Մովսիսի ընդ առաւօտն, շինեաց սեղա՛ն ՚ի ստորոտ լերինն. եւ երկոտասան վէ՛մ կանգնեաց ըստ երկոտասան ազգացն Իսրայէլի[710]։
ՂԵ 5 Եւ առաքեաց զերիտասարդս որդւոցն Իսրայէլի, եւ հանին ողջակէզս, եւ զոհեցին զոհս փրկութեան Աստուծոյ ո՛րթս։ 6 Եւ առեալ Մովսիսի զկէ՛ս արեանն արկ ՚ի խառնելիսն. եւ զկէ՛ս արեանն եհեղ առաջի սեղանոյն։ 7 Եւ առեալ զգիր ուխտին ընթերցաւ յականջս ժողովրդեանն։ Եւ ասեն. Զամենայն զոր խօսեցաւ Տէր՝ արասցո՛ւք եւ լուիցուք։ 8 Եւ առեալ Մովսիսի զարիւնն, ցանեաց զժողովրդեամբն՝ եւ ասէ. Ահա ա՛յս արիւն է ուխտին զոր ուխտեաց Տէր ընդ ձեզ վասն ամենայն բանիցս այսոցիկ։
ՂԶ 9 Եւ ելին Մովսէս եւ Ահարոն, եւ Նաբադ եւ Աբիուդ՝ եւ եւթանասունք ՚ի ծերոցն Իսրայէլի. 10 եւ տեսին զտեղին ուր կայր Աստուած Իսրայէլի. եւ ընդ ոտիւք նորա իբրեւ զգործա՛ծ աղիւսոյ շափիղայ. եւ իբրեւ զտեսի՛լ հաստատութեան երկնից սրբութեամբ[711]։ 11 Եւ յընտրելոցն Իսրայէլի ո՛չ ծախեցաւ եւ ո՛չ մի. եւ երեւեցան ՚ի տեղւոջն Աստուծոյ. եւ կերա՛ն եւ արբին։
ՂԷ 12 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Ե՛լ առիս ՚ի լեառնն, եւ ա՛նդ լինիջիր։ եւ տա՛ց քեզ տախտակս քարեղէնս եւ օրէնս եւ պատուիրանս զորս գրեցի, լինել նոցա օրէնսդիր։ 13 Յարեաւ Մովսէս եւ Յեսու պաշտօնեայ նորա, եւ ելին ՚ի լեառնն Աստուծոյ։ 14 Եւ ասէ ցծերսն. Դադարեցէ՛ք այդր մինչեւ դարձցուք առ ձեզ։ եւ ահա Ահարոն եւ Ովր ընդ ձե՛զ են։ եթէ ուրուք դատաստան ինչ լինիցի, երթիցե՛ն առ նոսա[712]։ 15 Եւ ել Մովսէս ՚ի լեառնն. եւ ծածկեաց ամպն զլեառնն։ 16 Եւ իջին փառքն Աստուծոյ ՚ի լեառնն Սինա. եւ ծածկեա՛ց զնա ամպն զվեց օր։ Եւ կոչեաց Տէր զՄովսէս յաւուրն եւթներորդի ՚ի միջոյ ամպոյն[713]։ 17 Եւ տեսիլ փառացն Տեառն իբրեւ զհուր բորբոքեալ ՚ի վերայ գլխոյ լերինն՝ յանդիման որդւոցն Իսրայէլի։ 18 Եւ եմո՛ւտ Մովսէս ՚ի մէջ ամպոյն, եւ ել ՚ի լեառնն. եւ է՛ր Մովսէս ՚ի լերին անդ զքառասուն տիւ եւ զքառասուն գիշեր։
ՂԸ 1 Եւ խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի եւ ասէ. 2 Ասասցես ցորդիսն Իսրայէլի. եւ առէ՛ք ինձ պտուղ ՚ի նոցանէ, որոց հաճոյ թուեսցի ՚ի սիրտս իւրեանց եւ առնուցուք զպտուղս իմ։ 3 Եւ ա՛յս է պտուղն զոր առնուցուք ՚ի նոցանէ. ոսկի, եւ արծաթ, եւ պղինձ, 4 եւ կապուտակ, եւ ծիրանի. եւ կարմիր կրկին, եւ բեհէզ մանեալ. եւ մազ այծեաց. 5 եւ մորթս խոյոց կարմիր ներկեալ. եւ մորթս կապուտակեալս. եւ փայտս անփուտս։ 6 Եւ եւղ լուսոյ. եւ խունկս յեւղ օծման՝ եւ ՚ի հանդերձանս խնկոց. 7 եւ ականս սարդիոնս. եւ ականս գրոյ ՚ի գործ վակասին. եւ զպճղնաւորն։ 8 Եւ արասցե՛ս ինձ սրբութիւն, եւ երեւեցայց ՚ի ձեզ։ 9 Եւ արասցե՛ս ինձ ըստ ամենայնի զոր ցուցից քեզ ՚ի լերինն. օրինակ խորանի՝ եւ օրինակ ամենայն սպասուց նորա. 10 եւ ա՛յսպէս արասցես։
ՂԹ Արասցե՛ս տապանա՛կ վկայութեան յանփուտ փայտից։ յերկուց կանգնոց եւ ՚ի կիսոյ զերկայնութիւն նորա, եւ ՚ի կանգնոյ եւ ՚ի կիսոյ զլայնութիւն նորա, եւ ՚ի կանգնոյ եւ ՚ի կիսոյ զբարձրութիւն նորա։ 11 Եւ պատեսցե՛ս զնա ոսկւով սրբով ներքոյ, եւ արտաքոյ օծցե՛ս զնա։ եւ արասցես ՚ի նմա ծնօտս ոսկիս շո՛ւրջ շրջանակաւ[714]։ 12 Եւ ձուլեսցես ՚ի նմա չո՛րս օղամանեակս ոսկիս. եւ դիցես ՚ի չորեցունց կողմանց նորա երկուս օղամանեակս ՚ի միոջէ կողմանէ. եւ երկուս օղամանեակս ՚ի միւսմէ կողմանէ[715]։ 13 Եւ արասցես լծա՛կս յանփուտ փայտից. եւ պատեսցե՛ս զնոսա ոսկւով։ 14 Եւ ագուսցե՛ս զլծակսն՝ յօղամանեակսն ՚ի կողմանս տապանակին, բառնա՛լ նոքօք զտապանակն։ 15 Զի յօղամանեակս տապանակի կտակարանացն կայցեն լծակքն, անշա՛րժք անդստին ՚ի նմանէ։ 16 Եւ դիցե՛ս ՚ի տապանակին զվկայութիւնսն զոր ե՛ս տաց քեզ։ 17 Եւ արասցես զքաւութիւնն խնկակալ յոսկւո՛յ սրբոյ։ յերկուց կանգնոց եւ ՚ի կիսոյ զերկայնութիւն նորա, եւ ՚ի կանգնոյ եւ ՚ի կիսոյ զլայնութիւն նորա։ 18 Եւ արասցես երկուս քրոբէս ոսկիս ճախարակեա՛յս. եւ դիցես զնոսա ՚ի վերայ երկոցունց կողմանց քաւութեանն։ 19 Եւ լինիցին քրոբէքն՝ մի ՚ի միոջէ՛ կողմանէ, եւ մի ՚ի միւսմէ՛ կողմանէ քաւութեանն։ 20 Եւ արասցես երկուս քրոբէս ՚ի վերայ երկոցունց կողմանց նորա։ Եւ իցէ քրոբէիցն տարածեալ զթեւս իւրեանց ՚ի վերուստ. եւ հովանի՛ ունիցին թեւօք իւրեանց ՚ի վերայ քաւութեանն. եւ երեսք նոցա յանդիման միմեանց, զի ՚ի քաւութի՛ւնն հայեսցին երեսք քրոբէիցն։ Եւ դիցես զքաւութիւնն ՚ի վերայ տապանակին ՚ի վերո՛ւստ կողմանէ։ 21 Եւ դիցես ՚ի տապանակի անդ զվկայութիւնսն զոր ե՛ս տաց քեզ։ 22 Եւ յայտնեցա՛յց քեզ անտի. եւ խօսեցայց ընդ քեզ ՚ի վերուստ ՚ի քաւութենէ անտի. ՚ի միջոյ երկուց քրոբէիցն, որ իցեն ՚ի վերայ տապանակին վկայութեան, ըստ ամենայնի զոր պատուիրեցի քեզ առ որդիսն Իսրայէլի[716]։
Ճ 23 Եւ արասցես սեղա՛ն յանփուտ փայտից. յերկուց կանգնոց զերկայնութիւն նորա, եւ ՚ի կանգնոյ զլայնութիւն նորա, եւ ՚ի կանգնոյ եւ ՚ի կիսոյ զբարձրութիւն նորա։ 24 Եւ պատեսցե՛ս զնա ոսկւով սրբով. եւ արասցես նմա ծնօտս ոսկիս շրջանակաւ շուրջանակի։ 25 Եւ արասցես նմա պսա՛կ ուղկեան շուրջանակի։ եւ արասցես պսակին ծնօտս շուրջանակաւ շուրջանակի։ 26 Եւ արասցես նմա չո՛րս օղամանեակս ոսկիս. եւ դիցես զօղամանեակսն ՚ի չորեսին կողմանսն, որ իցեն չորեցունց ոտից նորա, 27 ՚ի ներքոյ պսակին. եւ եղիցին օղամանեակքն լա՛մբք լծակացն, բառնալ նոքօք զսեղանն։ 28 Եւ արասցես զլծակսն յանփո՛ւտ փայտից, եւ պատեսցես զնոսա ոսկւով սրբով. եւ բարձցի՛ նոքօք սեղանն։ 29 Եւ արասցես զխնկաղացսն եւ զտուփս նորա, եւ զճաշակս, եւ զնուիրանո՛ցս նորա, որովք նուիրեսցես. յոսկւոյ սրբոյ արասցե՛ս զայն[717]։
ՃԱ 30 Եւ դիցես ՚ի վերայ սեղանոյ՝ հացիներեսաց յանդիման իմ հանապազորդ[718]։
ՃԲ 31 Եւ արասցես աշտանա՛կ յոսկւոյ սրբոյ. ճախարակեա՛յ գործեսցես զաշտանակն. զի բունն, եւ ստեղունքն, եւ սկահքն, եւ գնդակքն, եւ շուշանքն՝ անդստին ՚ի նմանէ իցէ[719]։ 32 Վեց ստեղունք արձակեալք ՚ի կողմանց նորա. երեք ստեղունք աշտանակին ՚ի միոջէ՛ կողմանէ. եւ երեք ստեղունք աշտանակին ՚ի միւսմէ՛ կողմանէ։ 33 Եւ երեք սկահաձեւք ընկուզազարդք յօրինեալք ՚ի միում ստեղանն. եւ գնդա՛կ եւ շուշան. եւ երեք սկահաձեւք ընկուզազարդք յօրինեալք ՚ի միւսում ստեղանն. եւ գնդակ եւ շուշան. նո՛յնպէս վեցեցունց ստեղանցն արձակելոց յաշտանակէ անտի[720]։ 34 Եւ յաշտանակի անդ չորք սկահաձեւք ընկուզազարդք յարդարեալք. եւ գնդակք եւ շուշանք նորա։ 35 Գնդակ ՚ի ներքոյ երկուց ստեղանցն անդստին ՚ի նմանէ, եւ գնդակ ՚ի ներքոյ երկուց եւս ստեղանցն անդստին ՚ի նմանէ. նոյնպէս արասցես վեցեցո՛ւնց ստեղանցն արձակելոց յաշտանակէ անտի։ 36 Զի գնդակք նոցա եւ ստեղունք անդստին ՚ի նմանէ՛ իցեն. համա՛կ ճախարակեայ ՚ի միոջէ ոսկւոյ սրբոյ։ 37 Եւ արասցես նմա ճրագարանս եւթն. եւ դիցես զճրագարանսն ՚ի վերայ աշտանակին. եւ տայցեն լո՛յս ՚ի միոջէ կողմանէ երեսաց նորա։ 38 Եւ զբազմակալս նորա, եւ զնեցո՛ւկսն արասցես յոսկւոյ սրբոյ[721]. 39 ՚ի տաղանդէ՛ միոյ յոսկւոյ սրբոյ արասցես զայն ամենայն սպաս[722]։ 40 Զգո՛յշ լեր որպէս ցուցաւ քեզ օրինակ ՚ի լերինն՝ արասցե՛ս։
ՃԳ 1 Եւ արասցես խորա՛ն տասնփեղկեան։ ՚ի բեհեզոյ մանելոյ, եւ ՚ի կապուտակէ, եւ ՚ի ծիրանւոյ, եւ ՚ի կարմրոյ կրկնելոյ։ քերոբ՝ գո՛րծ անկուածոյ գործեսցես զնոսա։ 2 Երկայնութիւն միոյ փեղկին ՚ի քսանեւյութ կանգնոյ, եւ լայնութիւն ՚ի չորից կանգնոց փեղկի միոյ լինիցի։ չափ՝ նո՛յն եղիցի ամենայն փեղկիցն[723]։ 3 Հի՛նգ փեղկ ընդ միմեանս կցեալ. եւ հինգ եւս ա՛յլ ընդ միմեանս խառնեալ։ 4 Եւ արասցես ճարմա՛նդս կապուտակեայս առ եզերբ միոյ փեղկին ՚ի միոջէ կողմանէ ՚ի խառնուածսն։ նոյնպէս արասցես եւ առ եզե՛րբ արտաքնոյ փեղկին, երկրորդի՛ խառնուածոյն։ 5 Յիսո՛ւն ճարմանդ արասցես միում փեղկի. եւ յիսուն ճարմանդ արասցես ՚ի կողմանէ փեղկին ըստ երկրորդի խառնուածոյն. դէմ ընդդէ՛մ միմեանց խառնիցն իւրաքանչի՛ւր ճարմանդքն[724]։ 6 Եւ արասցես յիսուն օղս ոսկիս՝ եւ խառնեսցե՛ս զփեղկսն ընդ միմեանս աղխիւքն. եւ եղիցի խորա՛ն մի[725]։ 7 Եւ արասցես վերնափե՛ղկս մազեղէնս նուարտան խորանին, մետասան փեղկ գործեսցես զնոսա։ 8 Երկայնութիւն միոյ փեղկի՝ լինիցի յերեսուն կանգնոյ. եւ լայնութիւն միոյ փեղկի ՚ի չորից կանգնոց։ չափ՝ նո՛յն եղիցի մետասանեցունց փեղկիցն[726]։ 9 Եւ խառնեսցե՛ս ընդ միմեանս զհինգ փեղկն ՚ի միասին, եւ զվեց փեղկն ՚ի միասին։ եւ կրկնեսցես զվե՛ցերորդ փեղկն առաջոյ կողմանէ խորանին։ 10 Եւ արասցես ճարմանդս յիսուն առ եզերբ միոյ փեղկին ՚ի մէ՛ջ խառնուածոյն։ եւ յիսուն ճարմա՛նդ արասցես առ եզերբ փեղկին երկրորդի՛ խառնուածոյն[727]։ 11 Եւ արասցես օ՛ղս պղնձիս յիսուն, եւ խառնեսցե՛ս զօղսն ընդ ճարմանդսն. եւ կցեսցե՛ս զփեղկսն՝ եւ եղիցին մի։ 12 Եւ դիցես զաւելորդ փեղկին ՚ի ներքո՛յ խորանին. կիսով փեղկիւն աւելորդաւ մնացելով ծածկեսցե՛ս զապարումս փեղկից խորանին յետոյ կողմանէ[728], 13 կանգնաւ՝ յա՛յսմ կողմանէ, եւ կանգնաւ՝ յա՛յնմ կողմանէ. յաւելորդէ երկայնութեան փեղկից խորանին. եւ եղիցի ծածկե՛լ զապարումս խորանին աստի անտի։ 14 Եւ արասցես զվիժակս խորանին ՚ի շիկակարմի՛ր մորթոց խոյոց։ եւ ծածկելիս ՚ի կապուտա՛կ մորթոյ ՚ի վերուստ[729]։ 15 Եւ արասցես զսիւնակս խորանին յանփո՛ւտ փայտից 16 կանգնաւորս. ՚ի տա՛սն կանգնոյ զերկայնութիւն միոյ սիւնակին առնիցես։ եւ ՚ի միոջէ կանգնոյ եւ ՚ի կիսոյ 17 զթանձրութիւն եւ զլայնութիւն միոյ սիւնակին։ Եւ երկուս սփռիչս միում սիւնակի, ագուցեալ ընդ միմեանս. ա՛յնպէս արասցես ամենայն սիւնակաց խորանին։ 18 Եւ արասցես քսան սիւնակս խորանին ՚ի հիւսւսոյ կողմանէ։ 19 Եւ քառասուն խարիսխս արծաթիս արասցես քսանեցունց սեանց։ երկու խարիսխք առ մի սիւն յերկոցունց կողմանց. եւ երկու խարիսխք առ մի սիւն յերկոցունց կողմանց խորանին[730]։ 20 Եւ յերկրորդէ կողմանէ խորանին ընդ հարաւ քսան սիւն. 21 եւ քառասուն խարիսխք նոցա արծաթիք. երկո՛ւ խարիսխք առ մի սիւն յերկոցունց կողմանց։ 22 Եւ յետուստ խորանին ՚ի ծովակողմն կուսէ արասցես վե՛ց սիւն։ 23 Եւ երկո՛ւ սիւնս արասցես յանկիւնս խորանին ՚ի թիկա՛նց կողմանէ[731]։ 24 Եւ եղիցին հասարակ ՚ի ներքուստ։ Եւ ըստ նմի՛ն օրինակի լինիցին զոյգք խոյակաց նորա ՚ի մի խառնուած։ նո՛յնպէս արասցես երկոցունց անկեանցն կանգնաւորս[732]։ 25 Եւ եղիցին ո՛ւթ սիւն. եւ խարիսխք նոցա արծաթիք՝ վեշտասան խարիսխք։ երկու խարիսխք առ մի սիւն յերկոցունց կողմանց նորա. եւ երկու սարիսխք առ մե՛ւս եւս սիւն[733]։ 26 Եւ արասցես նիգս յանփուտ փայտից. հի՛նգ նիգ առ մի սիւն ՚ի միոջէ՛ կողմանէ խորանին, 27 եւ հինգ նիգ առ մե՛ւս եւս սիւն յերկրո՛րդ կողմանէ խորանին. եւ հինգ նիգ առ մի սիւն ՚ի թիկանց խորանին ընդ ծովակողմն[734]։ 28 Եւ նիգ մի ՚ի մէջ սեանցն թափանցա՛նց՝ ՚ի միոջէ կողմնէ ՚ի մի՛ւս կողմն։ 29 Եւ զսիւնսն պատեսցես ոսկւո՛վ. եւ արասցես օ՛ղս ոսկիս՝ յորս ագուցանիցես զնիգսն։ եւ պատեսցես զնիգսն ոսկւո՛վ[735]։ 30 Եւ կանգնեսցե՛ս զխորանն վկայութեան՝ ըստ օրինակին որ ցուցաւ քեզ ՚ի լերինն[736]։
ՃԴ 31 Եւ արասցես վարագո՛յր ՚ի կապուտակէ՛, եւ ՚ի ծիրանւոյ, եւ ՚ի կարմրոյ մանելոյ, եւ ՚ի բեհեզո՛յ նիւթելոյ։ գո՛րծ անկուածոյ գործեսցես զնա քերա՛ւբ։ 32 Եւ դիցես զնա ՚ի վերայ չորեցունց անփո՛ւտ եւ ոսկիապա՛տ սեանցն. եւ խոյակք նոցա ոսկի՛ք. եւ խարիսխք նոցա արծաթի՛ք[737]։ 33 Եւ ձգեսցե՛ս զվարագոյրն սիւնէ ՚ի սիւն։ Եւ տարցիս ՚ի նե՛րքս քան զվարագոյրն զտապանակ վկայութեանն. եւ անջրպետիցէ՛ ձեզ վարագոյրն ՚ի մէջ սրբութեանն, եւ ՚ի մէջ սրբութեա՛ն սրբութեանցն։ 34 Եւ ծածկեսցե՛ս վարագուրաւն զտապանակ վկայութեանն ՚ի սրբութիւն սրբութեանցն։
ՃԵ 35 Եւ դիցես զսեղանն արտաքոյ վարագուրին։ եւ զաշտանակն յանդիմա՛ն սեղանոյն, ՚ի կողմանէ խորանին ընդ հարաւ։ եւ զսեղանն դիցես ՚ի կողմանէ խորանին ընդ հիւսւսի։
ՃԶ 36 Եւ արասցես սրահա՛կ դրան խորանին. ՚ի կապուտակէ՛, եւ ՚ի ծիրանւոյ, եւ ՚ի կարմրոյ մանելոյ, եւ ՚ի բեհեզոյ նիւթելոյ. գործ նկարակե՛րպ։ 37 Եւ արասցես վարագուրին հինգ սիւնակ յանփուտ փայտից. եւ օծցես զնոսա ոսկւո՛վ։ Եւ խոյակք նորա ոսկի՛ք. եւ ձուլեսցես նոցա հինգ խարիսխ պղնձի[738]։
ՃԷ 1 Եւ արասցես սեղա՛ն յանփուտ փայտից. ՚ի հի՛նգ կանգնոյ զերկայնութիւն նորա, եւ ՚ի հինգ կանգնոյ զլայնութիւն։ չորեքկուսի՛ լինիցի սեղանն, եւ յերից կանգնոց զբարձրութիւն նորա։ 2 Եւ արասցես զեղջեւրս նորա ՚ի վերայ չորեցո՛ւնց անկեանց իւրոց. զի անդստի՛ն ընտրեալ իցեն եղջեւրքն։ եւ պատեսցե՛ս զնա պղնձով[739]։ 3 Եւ արասցես պսա՛կ սեղանոյն։ եւ զնուարտա՛ն նորա։ եւ զտաշտսն։ եւ զմսահանսն։ եւ զկրակարանսն։ եւ զամենայն սպասն արասցես պղնձի՛[740]։ 4 Եւ արասցես նմա գահաւորա՛կ, վանդակակե՛րպ պղնձի։ եւ արասցես գահաւորակին չո՛րս օղամանեակս պղնձիս ՚ի չորեցունց կողմանէ։ 5 Եւ դիցես զնոսա ընդ գահաւորակաւ սեղանոյն ՚ի ներքոյ։ եւ եղիցի գահաւորակն մինչեւ ՚ի մէջ սեղանոյն։ 6 Եւ արասցես լծա՛կս սեղանոյն, լծակս յանփուտ փայտից։ եւ պատեսցես զնոսա պղնձով. 7 եւ արկցես զլծակսն ընդ օղսն։ եւ եղիցին լծակքն յերկոցունց կողմանց սեղանոյն՝ առ ՚ի բառնալոյ զնա[741]։ 8 Խո՛ր, տախտակամա՛ծս արասցես զնա. ըստ օրինակին որպէս ցուցաւ քեզ ՚ի լերինն. ա՛յնպէս արասցես զնա[742]։
ՃԸ 9 Եւ արասցես սրահ ՚ի խորանին ՚ի կողմ հարաւոյ. եւ զառագաստ սրահին ՚ի բեհեզո՛յ մանելոյ. հարիւր կանգուն յերկայնութիւն միոյ կողմանն[743], 10 եւ սիւնք նոցա քսան, եւ խարիսխք նոցա պղնձիք քսան, եւ օղք նոցա եւ խոյակք նոցա արծաթիք։ 11 Նո՛յնպէս եւ ՚ի կողմանն որ ընդ հիւսւսի՝ առագաստքն հարիւր կանգուն յերկայնութիւն. եւ սիւնք նոցա պղնձիք քսան, եւ սարիսխք նոցա պղնձիք քսան. եւ խոյաւղք նոցա. եւ խոյակք սեանցն պատեալ արծաթով[744]։ 12 Եւ ՚ի լայնութիւն սրահին ընդ ծովակողմն առագաստք ՚ի յիսուն կանգնոյ. սիւնք նոցա տասն, եւ խարիսխք նոցա տասն։ 13 Եւ ՚ի լայնութիւն առաջին սրահին՝ որ ընդ արեւելս առագաստք ՚ի յիսուն կանգնոյ. սիւնք նոցա տասն, եւ խարիսխք նոցա տասն[745]։ 14 Եւ ՚ի հնգետասան կանգնոյ բարձրութիւն առագաստիցն ՚ի միոջէ կողմանէ. սիւնք նոցա երեք, եւ խարիսխք նոցա երեք։ 15 Եւ յերկրորդում կողմանն՝ հնգետասան կանգուն առագաստից ՚ի բարձրութիւն. սիւնք նոցա երեք, եւ խարիսխք նոցա երեք։ 16 Եւ դրան սրահին վարագոյր՝ քսան կանգուն ՚ի բարձրութիւն, ՚ի կապուտակէ, եւ ՚ի ծիրանւոյ, եւ ՚ի կարմրոյ մանելոյ, եւ ՚ի բեհեզո՛յ նիւթելոյ. նկարէն յասղնագործաց։ եւ սիւնք նոցա չորք, եւ խարիսխք նոցա չորք[746]։ 17 Ամենայն սիւնք սրահին շուրջանակի արծաթապատք, եւ խոյակք նոցա արծաթիք, եւ սարիսխք նոցա պղնձիք։ 18 Եւ երկայնութիւն սրահին հարիւր առ հարիւր. եւ լայնութիւն յիսո՛ւն առ յիսուն. եւ բարձրութիւն հնգետասա՛ն կանգուն. ՚ի բեհեզոյ մանելոյ. եւ խարիսխք նոցա պղնձիք[747]։ 19 Եւ ամենայն կա՛հ խորանին, եւ ամենայն գործի նորա, եւ ամենայն ցի՛ցք սրահին՝ պղնձիք։
ՃԹ 20 Եւ դու պատուիրեա՛ որդւոցն Իսրայէլի. եւ առցեն քեզ ձէ՛թ ՚ի ձիթենեաց, պարզ, սուրբ, խակակութ, ՚ի լոյս. զի եղիցի ճրագ հանապազորդ՝ 21 ՚ի խորանին վկայութեան, արտաքոյ վարագուրի ուխտին։ Եւ լուցանիցէ զնա Ահարոն եւ որդիք իւր յերեկորեայ մինչեւ ցառաւօտ առաջի Տեառն. օրէն յաւիտենակա՛ն յազգս ձեր առ ՚ի յորդւոցն Իսրայէլի[748]։
ՃԺ 1 Եւ դու մատուսցես առ քեզ զԱհարոն զեղբայր քո. եւ զորդիս նորա ընդ նմա՝ յորդւոցն Իսրայէլի, քահանայանա՛լ ինձ. զԱհարոն, եւ զՆաբադ, եւ զԱբիուդ, եւ զԵղիազար, եւ զԻթամա՛ր զորդիս Ահարոնի։ 2 Եւ արասցես պատմուճան սո՛ւրբ Ահարոնի եղբօր քում, ՚ի պատիւ եւ ՚ի փառս։ 3 Եւ դու խօսեսցի՛ս ընդ ամենայն իմաստունս մտօք, զորս լցուցի՛ց հոգւով իմաստութեան։ Եւ արասցես պատմուճան սուրբ՝ Ահարոնի ՚ի սրբութիւն, որովք քահանայանայցէ՛ ինձ[749]։ 4 Եւ ա՛յս օրինակ պատմուճանացն՝ զոր առնիցեն. զպճղնաւորն, եւ զվակաս՝ զուսովք եւ զլանջօք. եւ զպատմուճանն բեհեզեայ. եւ խոյր. եւ կամար։ եւ արասցեն պատմուճան սո՛ւրբ՝ Ահարոնի եղբօր քում, եւ որդւոց նորա քահանայանա՛լ ինձ։ 5 Եւ առցեն նոքա ոսկի, եւ կապուտակ, եւ ծիրանի, եւ կարմիր մանեալ, եւ բեհե՛զ։
ՃԺԱ 6 Եւ արասցեն զվակասն յոսկւո՛յ սրբոյ, եւ ՚ի կապուտակէ, եւ ՚ի ծիրանւոյ, եւ ՚ի կարմրոյ մանելոյ, եւ ՚ի բեհեզոյ նիւթելոյ. գո՛րծ ոստայնի նկարակերպ։ 7 Երկու վակասք ընդ միմեանս խառնեալք, եւ եղիցին ՚ի վերայ երկոցո՛ւնց կողմանց նորա հաստատեալք։ 8 Եւ գործ վակասին՝ որ իցէ ՚ի վերայ նորա. ըստ նմի՛ն օրինակի գո՛րծ անդստին ՚ի նմանէ լինիցի. յոսկւոյ սրբոյ, եւ ՚ի կապուտակէ, եւ ՚ի ծիրանւոյ, եւ ՚ի կարմրոյ մանելոյ, եւ ՚ի բեհեզոյ նիւթելոյ։ 9 Եւ առցես երկուս ականս զըմրո՛ւխտս, եւ գրեսցես ՚ի նոսա զանուանս որդւոցն Իսրայէլի. 10 զվե՛ց անուն նոցա ՚ի միում ական. եւ զայլն եւս վեց՝ յերկրորդում ականն. ըստ ազգս իւրեանց. 11 գո՛րծ ճարտարութեան ակնագործաց. քանդա՛կ կնքոյ քանդակեսցես զերկոսին ականսն. ըստ անուանց որդւոցն Իսրայէլի. տպաւորեալս եւ քանդակեալս ոսկւով արասցես զնոսա[750]։ 12 Եւ դիցես զերկուս ականսն ՚ի վերայ ուսոց վակասին. զի լինիցին ականքն յիշատակ որդւոցն Իսրայէլի։ եւ բառնայցէ՛ Ահարոն զանուանս որդւոցն Իսրայէլի առաջի Տեառն, ՚ի վերայ երկուց ուսոց իւրոց՝ ՚ի յիշատակ վասն նոցա[751]։
ՃԺԲ 13 Եւ արասցես վահանա՛կս յոսկւոյ սրբոյ։ 14 Եւ արասցես երկո՛ւս վերջս յոսկւոյ սրբոյ. մանուածոյս ծաղկեալս՝ գո՛րծ հիւսկէն. եւ դիցես զվերջսն մանուածոյս ՚ի վերայ երկոցուն վահանակացն 15 առ վտաւակօքն նոցա առաջոյ կողմանէ։
ՃԺԳ Եւ արասցես զտախտակն դատաստանաց գո՛րծ նկարակերպ. ըստ ձեւոյ վակասին արասցես զնա. յոսկւոյ, եւ ՚ի կապուտակէ, եւ ՚ի ծիրանւոյ, եւ ՚ի կարմրոյ մանելոյ, եւ ՚ի բեհեզոյ նիւթելոյ[752]։ 16 Եւ արասցես զնա չորեքանկիւնի՛, թզաւ յերկայնութիւն, եւ թզաւ ՚ի լայնութիւն։ 17 Եւ ընդելուզցե՛ս ՚ի նմա ընդելուզածս, ըստ չորեքկարգեա՛ն ականց։ Կարգս ականց, Առաջին՝ զըմրուխտ, եւ սարդիոն, եւ տպազիոն. կարգ մի[753]։ 18 եւ Կարգն երկրորդ՝ կարկեհան, եւ շափիղա, եւ յասպիս։ 19 եւ Կարգն երրորդ՝ գոճազմ, եւ ակատ, եւ սուտակ։ 20 եւ Կարգն չորրորդ՝ յակինթ, եւ բիւրեղ, եւ եղունգն։ ընդելուզեալ, յոսկի կապեալ՝ յիւրաքանչիւր կարգս կայցեն։ 21 Եւ եղիցին ականքն յանուա՛նց որդւոցն Իսրայէլի երկոտասան. ըստ անուանց նոցա գրեալք քանդակաւ իւրաքանչիւր ըստ անուան իւրում լինիցին. ըստ ազգա՛ցն երկոտասանից։ 22 Եւ արասցես տախտակ մի հիւսկէ՛ն վերջիւք. գործ շղթայագործ յոսկւոյ սրբոյ։ 23 Եւ արասցես ՚ի վերայ տախտակին երկուս օղս ոսկիս. եւ դիցես զերկուս օղսն ոսկիս ՚ի վերայ երկուց ծայրից տախտակին։ 24 Եւ դիցես զերկու շղթայագործսն ոսկիս ՚ի վերայ երկոցուն օղոցն առ ծայրիւք տախտակին։ 25 Եւ զերկուս ծայրս երկուց շղթայագործիցն տացե՛ս ՚ի վերայ երկոցունց մած. եւ դիցես ՚ի վերայ թիկանց վակասին ՚ի ճակա՛տ երեսաց նորա։ 26 Եւ արասցես երկո՛ւս օղս ոսկիս, եւ տացե՛ս զնոսա ՚ի վերայ երկուց ծայրից տախտակին, առ եզերբն որ իցէ հանդէպ վակասին ՚ի ներքոյ կողմանէ։ 27 Եւ արասցես երկուս օղս ոսկիս, եւ տացես զնոսա ՚ի վերայ երկուց ուսոց վակասին ՚ի ներքոյ կողմանէ՝ յանդիման միմեանց միաբան. եւ զաղխս նորա ՚ի վերայ մենքենայից վակասին։ 28 Եւ պինդ ունիցին զտախտակն յօղոց նորա՝ մինչեւ ցօղս վակասին, ՚ի նիւթոյ կապուտակէ. զի իցէ ՚ի վերայ մենքենայից վակասին. եւ մի՛ զերծանիցի տախտակն ՚ի վակասէ անտի։ 29 Եւ առցէ Ահարոն զանուն որդւոցն Իսրայէլի ՚ի վերայ տախտակի դատաստանին՝ ՚ի լանջս իւր, ՚ի մտանել իւրում ՚ի սրբութիւնն ՚ի յիշատակ հանապազորդ առաջի Աստուծոյ[754]։ 30 Եւ դիցես ՚ի վերայ տախտակին դատաստանի զվերջսն շղթայագործս՝ յերկոցունց կողմանց տախտակին դիցես։ եւ զերկուս վահանակսն դիցես ՚ի վերայ երկուց ուսոց վակասին յերեսաց կողմանէ ՚ի ներքուստ։ Եւ դիցես ՚ի վերայ տախտակին դատաստանի զՅանդիմանութիւնն եւ զՃշմարտութիւն. եւ եղիցի ՚ի վերայ լանջա՛ցն Ահարոնի յորժամ մտանիցէ ՚ի սրբութիւնսն առաջի Տեառն։ եւ տարցի Ահարոն զդատաստանս որդւոցն Իսրայէլի ՚ի վերայ լանջաց իւրոց առաջի Տեառն հանապազ։
ՃԺԴ 31 Եւ արասցես վտաւակս պճղնաւորս համա՛կ կապուտակ. 32 եւ զօձիսն գրապանա՛ւ արարեալ, բոլորա՛կ ձեւեսցես շուրջանակի՝ գո՛րծ անգուածոյ։ եւ զխառնուածսն անկեալ անդստին ՚ի նմանէ. զի մի՛ արատիցի։ 33 Եւ արասցես առ ստորոտով՝ վտաւակացն ՚ի ներքոյ կողմանէ՝ իբրեւ նռնաձեւս ծաղկեալս, ՚ի կապուտակէ եւ ՚ի ծիրանւոյ, եւ ՚ի կարմրոյ մանելոյ, եւ ՚ի բեհեզոյ նիւթելոյ առ ստորոտով վտաւակացն շուրջանակի. եւ տեսիլ նորա նռնաձեւ, եւ զանգակս ոսկիս ՚ի մէջ նոցա շուրջանակի[755]։ 34 Զանգակս ոսկի եւ նռնաձեւ՝ ծաղկեալ առ ստորով վտաւակացն շուրջանակի։ 35 Եւ եղիցի ՚ի վերայ Ահարոնի յորժամ պաշտիցէ՝ հնչիւն բարբառոյ ՚ի մտանել իւրում ՚ի սրբութիւնն առաջի Տեառն, եւ յելանել նորա՝ զի մի՛ մեռանիցի։
ՃԺԵ 36 Եւ արասցես թիթեղն յոսկւոյ սրբոյ. եւ քանդակեսցես ՚ի նմա քանդակ կնքոյ՝ Սրբութի՛ւն Տեառն։ 37 Եւ դիցես զնա ՚ի վերայ կապուտակին մանելոյ. եւ ե՛ղիցի խուրին յերեսաց կողմանէ[756] 38 ՚ի վերայ ճակատուն Ահարոնի։ Եւ բարձցէ Ահարոն զմեղս նուիրացն, որչափ ինչ նուիրիցեն որդիքն Իսրայէլի, ըստ ամենայն տրոց սրբութեանցն իւրեանց. եւ եղիցի ՚ի վերայ ճակատուն Ահարոնի հանապազ յընդունելութիւն նոցա առաջի Տեառն։
ՃԺԶ 39 Եւ զպճղնաւոր պատմուճանն ՚ի բեհեզոյ։
ՃԺԷ Եւ արասցես ապարաւշս բեհեզեղէնս. եւ կամար՝ գո՛րծ նկարակերպ։ 40 Եւ որդւոցն Ահարոնի արասցես պատմուճանս, եւ կամարս, եւ խոյրս. ՚ի պատիւ եւ ՚ի փառս։ 41 Եւ զգեցուսցե՛ս զայն Ահարոնի եղբօր քում, եւ որդւոց նորա ընդ նմա։ Եւ օծցե՛ս զնոսա. եւ լցցե՛ս զձեռս նոցա. եւ սրբեսցե՛ս զնոսա՝ զի քահանայասցին ինձ։ 42 Եւ արասցես նոցա անդրավարտիս կտաւեայս. ծածկել զառականս մարմնոց իւրոց, միջովք չափ եւ բարձիւք չափ[757]։ 43 Եւ ունիցի զայն Ահարոն եւ որդիք նորա, յորժամ մտանիցեն ՚ի խորանն վկայութեան. կամ յորժամ մերձենայցեն ՚ի սեղանն սրբութեան պաշտե՛լ։ եւ մի՛ ածիցեն ՚ի վերայ իւրեանց մեղս՝ զի մի՛ մեռանիցին։ օրէն յաւիտենակա՛ն նմա եւ զաւակի իւրում յետ նորա[758]։
ՃԺԸ 1 Եւ ա՛յս ինչ է զոր առնիցես նոցա, եւ սրբեսցես զնոսա քահանայանալ նոցա ինձ։ Առցես զուարակ մի յանդոյ. եւ խոյս երկո՛ւս անարատս։ 2 եւ պա՛նս բաղարջս, եւ շօթս բաղարջս զանգեալ իւղով. եւ քաքա՛րս բաղարջս օծեալ իւղով, նաշի՛հ ցորենոյ զանգեալ իւղով արասցես զայն։ 3 Եւ դիցես ՚ի վերայ խանի միոյ. եւ մատուսցես զայն խանիւն, եւ զզուարակն, եւ զերկու խոյսն։ 4 Եւ զԱհարոն եւ զորդիս նորա մատուսցես ՚ի դուռն խորանին վկայութեան. եւ լուասցես զնոսա ջրով։ 5 Եւ առեալ զպատմուճանսն զգեցուսցե՛ս Ահարոնի եղբօր քում. եւ զպարեգօտս պճղնաւորս ՚ի վերայ ներքնակացն. եւ զվակասն. եւ զտախտակն. եւ պնդեսցե՛ս զտախտակն ընդ վակասն[759]։ 6 Եւ դիցես զխոյրն ՚ի վերայ գլխոյ նորա. եւ դիցես զթիթեղնն սուրբ ՚ի վերայ խուրին։ 7 Եւ առցես յիւղոյ անտի օծման, եւ արկցե՛ս ՚ի գլուխ նորա, եւ օծցես զնա։ 8 Եւ զորդիս նորա մատուսցես, եւ զգեցուսցես նոցա պատմուճանս. եւ ածցե՛ս նոցա կամարս ※. 9 Ահարոնի եւ որդւոց նորա. եւ ածցես նոցա ապարաւշս. եւ եղիցի նոցա այն ինձ ՚ի քահանայութիւն յաւիտենական։ եւ կատարեսցե՛ս զձեռս Ահարոնի եւ զձեռս որդւոց նորա։ 10 Եւ մատուսցես զզուարակն առ դուռն խորանին վկայութեան. եւ դիցեն Ահարոն եւ որդիք նորա զձեռս իւրեանց ՚ի վերայ գլխոյ զուարակին առաջի Տեառն, առ դրան խորանին վկայութեան[760]։ 11 Եւ սպանցե՛ս զզուարակն առաջի Տեառն, առ դրան խորանին վկայութեան։ 12 Եւ առցե՛ս յարենէ զուարակին, եւ դիցե՛ս ՚ի վերայ եղջերաց սեղանոյն մատամբ քով. եւ զա՛յլն ամենայն արիւն ցանեսցես առ յատակաւ սեղանոյն։ 13 Եւ առցե՛ս զամենայն ճարպ թաղանթո՛յ քաղրդին, եւ զլերդաբոյթն, եւ զերկուս երիկամունսն ճարպովին, դիցես ՚ի վերայ սեղանոյն։ 14 Եւ զմիս զուարակին եւ զմորթ նորա, եւ զապաւառն այրեսցեն արտաքոյ բանակին. զի ա՛յն իսկ է վասն մեղաց։ 15 Եւ զխոյն զմի՝ առցե՛ս. եւ դիցեն քահանայքն որդիքն Ահարոնի զձեռս իւրեանց ՚ի վերայ գլխոյ խոյին[761]. 16 եւ զենցե՛ս զխոյն։ եւ առեալ զարիւն նորա հեղցե՛ս շուրջ զսեղանովն։ 17 Եւ զխոյն յօշեսցե՛ս անդա՛մ անդամ, եւ լուասցես զփորոտին եւ զոտս նորա ջրով. եւ դիցես ՚ի վերայ յօշուածոյն, հանդերձ գլխով նորա։ 18 Եւ հանցես բովանդակ զխոյն ՚ի վերայ սեղանոյն յողջակէզ Տեառն ՚ի հոտ անուշից. զոհ Տեառն է[762]։ 19 Եւ առցես զխոյն զերկրորդ. եւ դիցեն Ահարոն եւ որդիք նորա զձեռս իւրեանց ՚ի վերայ գլխո՛յ խոյին։ 20 Եւ սպանցե՛ս զխոյն։ Եւ առցես յարենէ նորա, եւ դիցես ՚ի վերայ բլթակի աջոյ ունկա՛նն Ահարոնի. եւ ՚ի վերայ բլթակի աջոյ ունկան որդւոց նորա. եւ ՚ի վերայ ծայրից ձեռին նորա աջոյ, եւ ՚ի վերայ ծայրից աջոյ ոտին նորա. եւ ՚ի վերայ աջուց բլթակաց ականջաց որդւոց նորա. եւ ՚ի վերայ ծայրից աջոյ ձեռաց նոցա. եւ ՚ի վերայ ծայրից աջոյ ոտից նոցա։ եւ հեղցե՛ս զարիւնն շուրջ զսեղանովն[763]։ 21 Եւ առցես յարենէն որ ՚ի վերայ սեղանոյն իցէ, եւ յիւղոյ օծութեանն, եւ ցանեսցե՛ս ՚ի վերայ Ահարոնի եւ ՚ի վերայ պատմուճանի նորա. եւ ՚ի վերայ որդւոց նորա, եւ ՚ի վերայ պատմուճանաց որդւոց նորա ընդ նմա. եւ սրբեսցի՛ ինքն եւ պատմուճան իւր. եւ որդիք նորա, եւ պատմուճանք որդւոց նորա ընդ նմա։ եւ զարիւն խոյին ցանեսցե՛ս շուրջ զսեղանովն։ 22 Եւ առցես ՚ի խոյէ անտի զճարպն եւ զդմակն եւ զճարպ թաղանթոյ քաղրթին, եւ զլերդաբոյթն եւ զերկուս երիկամունս ճարպովին. եւ զերին աջոյ. զի ա՛յն է կատարումն։ 23 Եւ պան մի, եւ շօթ մի իւղով զանգեալ. եւ քաքար մի ՚ի խանէ անտի բաղարջացն եդելոցն առաջի Տեառն[764]։ 24 Եւ դիցես զայն ամենայն ՚ի վերայ ձեռացն Ահարոնի, եւ ՚ի վերայ ձեռաց որդւոց նորա. եւ նուիրեսցես զայն նուէ՛ր առաջի Տեառն։ 25 Եւ առցես ՚ի ձեռաց նոցա, եւ հանցես ՚ի սեղանն ողջակիզաց ՚ի հո՛տ անուշից առաջի Տեառն. զի պտուղ Տեառն է։
ՃԺԹ 26 Եւ առցես զերբուծն ՚ի խոյէ անտի կատարման, որ է Ահարոնի. եւ նուիրեսցես զայն նուէ՛ր առաջի Տեառն. եւ եղիցի քե՛զ ՚ի մասն։ 27 Եւ սրբեսցես զերբուծն ՚ի նուէր, եւ զերի՛ նուիրին որ նուիրիցի։ Եւ որ ինչ հանիցի ՚ի խոյէն 28 կատարման յԱհարոնէ եւ յորդւոց նորա, եւ եղիցի Ահարոնի եւ որդւոց նորա օրէ՛ն յաւիտենական առ ՚ի յորդւոցն Իսրայէլի. զի ա՛յն է նոցա հաս։ Եւ եղիցի նուէր յորդւոցն Իսրայէլի ՚ի զենլեաց փրկութեանց իւրեանց, նուէ՛ր նոցա Տեառն։ 29 Եւ պատմուճանն սրբութեան որ է Ահարոնի, եղիցի որդւո՛ց նորա յետ նորա, օծանել զնոսա նոքօք, եւ կատարել նոքօք զձեռս նոցա։ 30 Զեւթն օր զգենուցու զայն քահանայն որ փոխանա՛կ նորա կայցէ յորդւոց իւրոց. որ մտանիցէ ՚ի խորանն վկայութեան պաշտել ՚ի սրբութիւնսն։
ՃԻ 31 Եւ զխոյն կատարման առցես. եւ եփեսցես զմիս նորա ՚ի սրբո՛ւմ տեղւոջ. 32 եւ կերիցեն՝ Ահարո՛ն եւ որդիք նորա զմիս խոյին. եւ զպա՛նսն որ ՚ի խանի անդ, առ դրան խորանին վկայութեան կերիցեն զայն[765], 33 որովք սրբեցանն՝ ՚ի կատարել զձեռս նոցա եւ սրբել զնոսա։ օտարազգի՛ ոք՝ մի՛ կերիցէ ՚ի նոցանէ՝ զի սրբութիւնք են։ 34 Ապա թէ մնայցէ ՚ի մսոյ զոհին կատարման, եւ ՚ի հացէ անտի յայգ՝ այրեսցեն զնշխարն հրով. եւ մի՛ կերիցի, զի սրբութիւն Տեառն է։ 35 Եւ արասցես Ահարոնի եւ որդւոց նորա ա՛յսպէս, ըստ ամենայնի զոր միանգամ պատուիրեցի քեզ։ Զեւթն օր կատարեսցե՛ս զձեռս նոցա։ 36 Եւ զզուարակն զվասն մեղաց՝ արասցե՛ս յաւուրն սրբութեան[766]։
ՃԻԱ Եւ մաքրեսցե՛ս զսեղանն, սրբե՛լ քեզ ՚ի վերայ նորա. օծցե՛ս զնա առ ՚ի սրբել զնա 37 զեւթն օր։ մաքրեսցե՛ս զսեղանն եւ սրբեսցես զնա. եւ եղիցի սեղանն սուրբ սրբոյն. ամենայն որ մերձեսցի ՚ի սեղանն՝ սրբեսցի։
ՃԻԲ 38 Եւ ա՛յս ինչ իցէ զոր առնիցես ՚ի վերայ սեղանոյն։ երկո՛ւս գառինս տարեւորս անարատս՝ առ օր ՚ի վերայ սեղանոյն յաճախութեամբ. զի պտուղ յաճախութեան է։ 39 Զմի գառնն առնիցես ընդ առաւօտս, եւ զերկրորդ գառնն՝ առնիցես ընդ երեկոյս։ 40 Եւ տասանորդ նաշհոյ՝ մզեալ իւղո՛վ թրմեալ. եւ զչորրորդ դորակի գինւոյ՝ նուէ՛ր առ մի գառնն[767]։ 41 Եւ զգառնն երկրորդ, արասցես ընդ երեկոյս՝ ըստ առաւօտին զոհին, եւ ըստ նորին նուիրին առնիցես նմա ՚ի հո՛տ անուշից 42 պտուղ Տեառն։ զոհ յաճախութեան յազգս ձեր, առ դրա՛ն խորանին վկայութեան առաջի Տեառն։ որովք ծանուցայց քեզ ա՛նդ խօսել ընդ քեզ։ 43 Եւ ժամանակեցի՛ց անդ որդւոցն Իսրայէլի, եւ սրբեցայց փառօք իմովք[768]. 44 եւ սրբեցից զխորանն վկայութեան եւ զսեղանն։ Եւ զԱհարոն եւ զորդիս նորա սրբեցի՛ց ինձ ՚ի քահանայութիւն։ 45 Եւ անուանեցա՛յց յորդիսն Իսրայէլի. եւ եղէց նոցա Աստուած։ 46 Եւ ծանիցեն թէ ե՛ս եմ Տէր Աստուած նոցա. որ հանի զնոսա յերկրէն Եգիպտացւոց, անուանել նոցա՝ եւ լինել նոցա Տէր Աստուած։
ՃԻԳ 1 Եւ արասցես սեղան խնկակա՛լ խնկոց յանփուտ փայտից[769]։ 2 Եւ արասցե՛ս զնա կանգնաւ յերկայնութիւն, եւ կանգնաւ ՚ի լայնութիւն, չորեքկուսի՛ լինիցի. եւ յերկուց կանգնոց բարձրութիւն նորա. եւ եղջեւրք իւր անդստին ՚ի նմանէ՛ լինիցին[770]։ 3 Եւ պատեսցե՛ս զնա ոսկւով սրբով. զվանդակն նորա եւ զկողմանս շուրջանակի, եւ զեղջեւրս նորա. եւ արասցես նմա պսա՛կ ոսկի շուրջանակաւ շուրջանակի[771]։ 4 Եւ երկո՛ւս օղս ոսկիս սուրբս արասցես ընդ շուրջանակաւ պսակի նորա յերկոցունց կողմանց. 5 եւ արասցես յերկոսին անկիւնս նորա. եւ եղիցին լծա՛կք օղալամբացն բառնալ զնա նոքօք։ 6 Եւ արասցես զլծակսն յանփո՛ւտ փայտից, եւ պատեսցես զնոսա ոսկւով։ 7 Եւ դիցե՛ս զնա յանդիման վարագուրին, որ իցէ առաջի տապանակին վկայութեան, ընդդէ՛մ վկայութեանն՝ որ իցէ առ վկայութեամբքն, որովք երեւեցա՛յց քեզ անդ։ 8 Եւ արկցէ ՚ի վերայ նորա Ահարոն խո՛ւնկս հանդերձեալ՝ աղացեալ մանր իբրեւ զփոշի. ընդ առաւօ՛տս առաւօտս, յորժամ զճրագսն հանդերձիցէ. ծխեսցէ խո՛ւնկ ՚ի վերայ նորա։ 9 Եւ յորժամ լուցանիցէ Ահարոն զճրագսն երեկորին, ծխեսցէ ՚ի վերայ նորա խո՛ւնկս յաճախութեան հանապազորդ առաջի Տեառն յազգս իւրեանց։ 10 Եւ ո՛չ հանիցէք ՚ի վերայ նորա խունկ օտար, եւ պտուղս, եւ զոհս, եւ նուէրս մի՛ նուիրիցէք ՚ի վերայ նորա։ 11 Եւ քաւեսցէ՛ Ահարոն ՚ի վերայ եղջերաց նորա միանգամ ՚ի տարւոջ՝ յարենէ առ ՚ի վասն մեղացն սրբութեան եւ քաւութեան. մի անգամ ՚ի տարւոջ սրբեսցէ զնա յազգս նոցա, զի սրբութիւն սրբութեանց Տեառն է[772]։
ՃԻԴ 12 Եւ խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի եւ ասէ. Եթէ ունիցիս զհամար որդւոցն Իսրայէլի ՚ի հանդիսի իւրեանց։ եւ տացեն իւրաքանչիւր փրկա՛նս ընդ անձին իւրոյ Տեառն՝ ըստ հանդիսին իւրեանց. եւ մի՛ լինիցի ՚ի նոսա մա՛հ ՚ի հանդիսի անդ իւրեանց։ 13 Եւ ա՛յս ինչ է զոր տացեն որք անցանիցեն ՚ի հանդիսի անդ. զկէս երկդրամենին, որ իցէ ըստ սրբութեան երկդրամենին. քսան դա՛նգ է երկդրամեանն. եւ կէս երկդրամենին եղիցի հա՛ս Տեառն։ 14 Ամենայն որ անցանիցէ ՚ի հանդիսի անդ՝ ՚ի քսան ամենից եւ ՚ի վեր՝ տացեն հա՛ս Տեառն. 15 մեծատունն՝ մի՛ յաւելցէ. եւ տնանկն՝ մի՛ պակասեցուսցէ 16 ՚ի կիսոյ երկդրամենին ՚ի տա՛լ անդ զհաս Տեառն յորդւոցն Իսրայէլի, առնել քաւութիւն՝ վասն անձանց ձերոց։ Եւ առցես զարծաթ հասին յորդւոցն Իսրայէլի, եւ տացես զնա ՚ի գո՛րծ խորանին վկայութեան. եւ եղիցի որդւոցն Իսրայէլի յիշատակ առաջի Տեառն, քաւե՛լ վասն անձանց նոցա[773]։
ՃԻԵ 17 Խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի՝ եւ ասէ. 18 Արա՛ աւազան պղնձի, եւ զխարիսխ նորա պղնձի առ ՚ի լուանալոյ ՚ի նմա։ եւ դիցե՛ս զնա ընդ խորանն վկայութեան եւ ընդ սեղանն. եւ արկցես ՚ի նա ջո՛ւր։ 19 Եւ լուասցե՛ն Ահարոն եւ որդիք նորա ՚ի նմանէ զձե՛ռս եւ զոտս իւրեանց, 20 յորժամ մտանիցեն ՚ի խորանն վկայութեան՝ լուասցին ջրով՝ եւ մի՛ մեռանիցին. կամ յորժամ մերձենայցեն ՚ի սեղանն պաշտել, եւ հանել զողջակէզսն Տեառն, լուասցեն զձեռս եւ զոտս իւրեանց՝ 21 զի մի՛ մեռանիցին։ Եւ եղիցի նոցա օրէն յաւիտենական. նմա՛ եւ որդւոց նորա յետ նորա[774]։
ՃԻԶ 22 Խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի, 23 եւ ասէ. Եւ դու ա՛ռ քեզ խունկս անուշունս. ծաղիկ ընտիր զմըռնենեաց հինգ հարիւր սիկղ. եւ կինամոմոն զանոյշ, զկէս այնորիկ երկերիւր եւ յիսուն. եւ զխունկեղէգն զանոյշ երկերիւր եւ յիսուն[775]։ 24 եւ հիրիկ հինգ հարիւր սիկղ ըստ սրբութեանն. եւ եւղ ձիթենեաց հիմենեաւ միով[776]։ 25 Եւ արասցես զայն եւղ յօծումն սրբութեան. եւղ եփեալ ըստ արուեստի իւղագործաց. եւղ յօծումն սրբութեան լինիցի։ 26 Եւ օծցե՛ս ՚ի նմանէ զխորանն վկայութեան, եւ զտապանակ վկայութեանն. 27 եւ զսեղանն եւ զամենայն զկահ նորա։ եւ զաշտանակ եւ զամենայն զկահ նորա. եւ զսեղանն խնկոց. 28 եւ զսեղանն ողջակիզաց, եւ զամենայն զկահ նորա. եւ զաւազանն, եւ զյատակս նորա[777]։ 29 Եւ սրբեսցե՛ս զնոսա. եւ եղիցի սրբութիւն սրբութեանց. ամենայն որ մերձենայցէ ՚ի նոսա՝ սրբեսցի՛։ 30 Եւ զԱհարոն եւ զորդիս նորա օծցե՛ս եւ սրբեսցե՛ս զնոսա ինձ ՚ի քահանայութիւն։ 31 Եւ ընդ որդիսն Իսրայէլի խօսեսցի՛ս եւ ասասցես. Եւղ յօծումն օծութեան սրբոյ եղիցի ձեզ յազգս ձեր։ 32 ՚Ի մարմին մարդոյ՝ ո՛չ օծանիցի. եւ ըստ ա՛յդմ հանդերձանի ո՛չ առնիցէք ձեզ այդպիսի, զի սո՛ւրբ է, եւ ՚ի սրբութիւն եղիցի ձեզ։ 33 Որ ոք առնիցէ այդպիսի. եւ որ ոք տացէ՛ ՚ի դմանէ այլազգւոյ, սատակեսցի՛ ՚ի ժողովրդենէ իւրմէ։
ՃԻԷ 34 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Ա՛ռ դու քեզ խունկս անուշունս. ստաշխն, եւ եղունգն, եւ զքաղբա՛նն զանոյշ, եւ զկնդրուկն զերեւելի. զի հասարակ առ հասարակ լինիցին։ 35 Եւ արասցե՛ս զայն խունկս եփեալս. գո՛րծ իւղագործաց հանդերձանի. գործ մաքո՛ւր ՚ի սրբութիւն։ 36 Եւ աղայցե՛ս ՚ի նոցանէ մանր. եւ դիցես ՚ի նմանէ յանդիմա՛ն վկայութեանցն ՚ի խորանին վկայութեան. ուստի երեւեցա՛յց քեզ անտի. զի ՚ի սրբութիւն սրբութեանց եղիցի ձեզ խո՛ւնկն այն զոր առնիցէք[778]։ 37 Ըստ ա՛յնմ հանդերձանի մի՛ առնիցէք ձեզ խունկս. զի սրբութիւն Տեառն եղիցի ձեզ։ 38 Ա՛յր ոք որ առնիցէ ըստ ա՛յսմ օրինակի՝ առնուլ հո՛տ ՚ի նմանէ, կորիցէ՛ ՚ի ժողովրդենէ իւրմէ[779]։
ՃԻԸ 1 Խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի եւ ասէ. 2 Ահաւադիկ յանուանէ՛ կոչեցեալ է իմ զԲեսէլիէլ զՈւրիեան, զորդի Ովրայ յազգէ Յուդայ[780]։ 3 Եւ լցուցի՛ց զնա աստուածեղէն Հոգւով իմաստութեան, եւ հանճարոյ եւ գիտութեան ամենայն գործոյ, 4 խելամո՛ւտ լինել, եւ ճարտարապետել։ Գործել զոսկին եւ զարծաթ եւ զպղինձ. 5 զկապուտակն, եւ զծիրանին, եւ զկարմիրն մանեալ. եւ զականակապն ՚ի լրութիւն գործոյն. եւ զհիւսնութիւն փայտից, գործել ըստ ամենայն գործոյ[781]։ 6 Եւ ես ահա ետու զնա, եւ զԵղիաբ զԱքիսամայ յազգէ Դանայ. եւ ՚ի սիրտ ամենայն իմաստնոյ ետու զիմաստութիւն, եւ արասցե՛ն զամենայն զոր միանգամ պատուիրեցի քեզ։ 7 Զխորանն վկայութեան. եւ զտապանակ կտակարանացն. եւ զքաւութիւնն որ ՚ի վերայ նորա. եւ զամենայն զսպաս խորանին. եւ զզոհանոցսն. 8 եւ զսեղանն եւ զամենայն զկահ նորա. եւ զաշտանակն սուրբ եւ զամենայն զկահ նորա. եւ զսեղան խնկոցն. 9 եւ զսեղան ողջակիզացն եւ զամենայն զկահ նորա. եւ զաւազանն եւ զխարիսխ նորա[782]. 10 եւ զպատմուճանս պաշտամանն. եւ զհանդերձս սրբութեանն զԱհարոնի քահանայի. եւ զպատմուճանս որդւոց նորա ՚ի քահանայանալ ինձ[783]. 11 եւ զեւղն օծութեան եւ զխունկս հանդերձանաց սրբութեանն։ Եւ զամենայն զոր միանգամ պատուիրեցի քեզ՝ արասցե՛ս։
ՃԻԹ 12 Խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի եւ ասէ. 13 Եւ դու խօսեա՛ց ընդ որդիսն Իսրայէլի՝ եւ ասասցես. Զգո՛յշ կացէք պահելոյ զշաբաթս իմ. զի նշանա՛կ է ընդ իս եւ ընդ ձեզ յազգս ձեր. զի ծանիջիք թէ ե՛ս եմ Տէր որ սրբե՛մ զձեզ. 14 եւ պահեսջի՛ք զշաբաթս, զի սրբութիւն է այն Տեառն, եւ ձեզ։ Որ պղծեսցէ զնա՝ մահո՛ւ մեռցի. ամենայն որ գործիցէ ՚ի նմա գործ, սատակեսցի՛ անձնն այն ՚ի միջոյ ժողովրդեան իւրոյ[784]։ 15 Զվե՛ց օր գործեսցես գործ. եւ յաւուրն եւթներորդի շաբա՛թ հանգստեան սրբութիւն Տեառն. ամենայն որ գործեսցէ գործ յաւուր շաբաթու՝ մահո՛ւ մեռցի։ 16 Եւ պահեսցե՛ն որդիքն Իսրայէլի զշաբաթս, առնել զնոսա յազգս ձեր. ո՛ւխտ յաւիտենական 17 ընդ իս եւ ընդ որդիսն Իսրայէլի։ Նշանա՛կ իմ է յաւիտենական. զի զվեց օր արա՛ր Աստուած զերկինս եւ զերկիր, եւ յաւուրն եւթներորդի դադարեա՛ց եւ հանգեաւ[785]։
ՃԼ 18 Եւ ե՛տ Մովսիսի՝ իբրեւ դադարեաց ինքն ՚ի խօսից իւրոց ՚ի լերինն Սինա, զերկո՛ւս տախտակսն վկայութեան, տախտա՛կս քարեղէնս գրեա՛լս մատամբն Աստուծոյ[786]։
ՃԼԱ 1 Եւ տեսեալ ժողովրդեանն՝ թէ յամեա՛ց Մովսէս իջանել ՚ի լեռնէ անտի. կուտեցա՛ւ ժողովուրդն ՚ի վերայ Ահարոնի՝ եւ ասեն ցնա. Արի՛ եւ արա՛ մեզ աստուա՛ծս՝ որ առաջնորդեսցեն մեզ. զի այրն այն Մովսէս որ եհա՛ն զմեզ յԵգիպտոսէ, ո՛չ գիտեմք զի՞ եղեւ նմա։ 2 Եւ ասէ ցնոսա Ահարոն. Կողոպտեցէ՛ք զգինդս ոսկիս յակընջաց կանանց ձերոց, եւ ուստերաց եւ դստերաց ձերաց, եւ բերէ՛ք առ իս։ 3 Եւ կողոպտեաց ամենայն ժողովուրդն զգինդս ոսկիս յակընջաց կանանց իւրեանց, եւ բերին առ Ահարոն[787]։ 4 Եւ ընկալաւ ՚ի ձեռաց նոցա։ եւ ձուլեա՛ց զայն քանդակագործով, եւ արար ո՛րթ ձուլածոյ։ Եւ ասեն. Ա՛յս են աստուածք քո Իսրայէլ, որ հանին զքեզ յերկրէն Եգիպտացւոց։ 5 Եւ իբրեւ ետես Ահարոն՝ շինեաց սեղան առաջի նորա։ Եւ քարո՛զ կարդաց Ահարոն՝ եւ ասէ. Տօն Տեառն առ վաղիւ։ 6 Եւ կանխեալ ՚ի վաղիւ անդր եհա՛ն ողջակէզս, եւ մատոյց զո՛հս փրկութեան. Եւ նստաւ ժողովուրդն յուտել եւ յըմպել, եւ յարեան ՚ի խաղալ։ ՃԼԲ 7 Եւ խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի՝ եւ ասէ. Գնա՛ է՛ջ դու աստի վաղվաղակի, զի անօրինեցա՛ւ ժողովուրդն քո՝ զոր հաներ յերկրէն Եգիպտացւոց. 8 անցի՛ն վաղվաղակի զճանապարհաւն՝ զոր պատուիրեցեր նոցա. արարին իւրեանց ո՛րթ ձուլածոյ, եւ երկի՛ր պագին նմա, եւ զոհեցին նմա եւ ասեն. Ա՛յս են աստուածք քո Իսրայէլ, որ հանին զքեզ յԵգիպտոսէ[788]։
ՃԼԳ 9 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Տեսի՛ զժողովուրդն զայն, եւ ահա ժողովուրդ խստապարանո՛ց է։ 10 Եւ արդ՝ թո՛յլ տուր ինձ, եւ բարկացեալ սրտմտութեամբ իմով ՚ի նոսա սատակեցից զնոսա. եւ արարից զքեզ յազգ մեծ։ 11 Եւ աղաչեաց Մովսէս առաջի Տեառն Աստուծոյ իւրոյ՝ եւ ասէ. Ընդէ՞ր Տէր բարկանաս սրտմտութեամբ քով ժողովրդեան քում, զոր հաներ յերկրէն Եգիպտացւոց զօրութեամբ մեծաւ եւ բարձր բազկաւ։ 12 Գուցէ՛ խօսիցին Եգիպտացիքն՝ ուստի հանե՛րն զմեզ. եւ ասիցեն. Առ չարութեան եհան զնոսա, կոտորել զնոսա ՚ի լերինն, եւ ջնջել զնոսա յերկրէ։ Դադարեա՛ ՚ի բարկութենէ սրտմտութեան քոյ, եւ ցածի՛ր ՚ի չարեաց ժողովրդեան քոյ[789]։ 13 Յիշեա՛ դու զԱբրաամ եւ զԻսահակ եւ զՅակոբ զծառայս քո. որոց երդուա՛ր յանձն քո, խօսեցա՛ր ընդ նոսա եւ ասես. եւ առաւե՛լ բազմացուցից զզաւակ ձեր, իբրեւ զաստեղս երկնից բազմութեամբ։ եւ զամենայն երկիրն զոր ասացեր տալ զաւակի նոցա, կալցի՛ն զնա յաւիտեան[790]։ 14 Եւ ցածեաւ Տէր ՚ի չարեացն, զոր ասաց առնել ժողովրդեանն իւրում։
ՃԼԴ 15 Եւ դարձաւ Մովսէս՝ էջ ՚ի լեռնէ անտի, եւ երկու տախտակքն վկայութեան ՚ի ձեռս նորա։ տախտակք քարեղէնք, գրեալք յերկուց կողմանց աստի եւ անտի գրեալք։ 16 Եւ տախտակքն՝ գո՛րծ Աստուծոյ էին. եւ գիրն՝ Գի՛ր Աստուծոյ դրոշմեալ ՚ի տախտակսն[791]։ 17 Եւ լուեալ Յեսուայ զձայն ժողովրդեանն աղաղակելոյ, ասէ ցՄովսէս. Ձա՛յն պատերազմի է ՚ի բանակին[792]։ 18 Եւ ասէ Մովսէս. Ո՛չ է ձայն նահատակա՛ց զօրութեան, եւ ո՛չ է բարբառ նահատակաց քաջութեան. այլ ձայն յանզգայելոց ՚ի գինւոյ լսեմ ես։ 19 Եւ իբրեւ մերձեցաւ ՚ի բանա՛կ անդր, եւ ետես զորթն եւ զպարաւորսն, բարկացաւ սրտմտութեամբ Մովսէս. ընկէ՛ց ՚ի ձեռաց իւրոց զտախտակսն երկոսին, եւ խորտակեա՛ց զնոսա առ ստորոտով լերինն[793]։
ՃԼԵ 20 Եւ առեա՛լ զորթն զոր արարին՝ այրեա՛ց հրով. եւ խարտեաց զնա մա՛նր, եւ ցանեա՛ց ՚ի վերայ ջրոցն եւ արբո՛յց որդւոցն Իսրայէլի։
ՃԼԶ 21 Եւ ասէ Մովսէս ցԱհարոն. Զի՞նչ արար քեզ ժողովուրդդ, զի ածեր ՚ի վերայ դոցա զանհնարին զմեղսդ։ 22 Եւ ասէ Ահարոն ցՄովսէս. Մի՛ բարկանար սրտմտութեամբ՝ տէ՛ր իմ. զի դու ինքնի՛ն գիտես զյանդգնութիւն ժողովրդեանդ[794]. 23 զի ասացին թէ արա՛ մեզ աստուածս որ առաջնորդեսցեն մեզ. զի այրն այն Մովսէս՝ որ եհան զմեզ յԵգիպտոսէ, ո՛չ գիտեմք զի՞ եղեւ նմա։ 24 Եւ ասե՛մ ցնոսա. Եթէ իցէ ուրուք ոսկի, կողոպտեցէ՛ք եւ բերէ՛ք առ իս։ Եւ ետուն ցիս, եւ ընկեցի զայն ՚ի հուր, եւ ել ո՛րթդ այդ[795]։
ՃԼԷ 25 Եւ ետես Մովսէս եթէ յանցեա՛ւ ժողովուրդն. քանզի յանցոյց զնոսա Ահարոն յոտնահարութիւն թշնամեաց իւրեանց[796]։ 26 Եւ եկաց Մովսէս առ դրան բանակին՝ եւ ասէ. Որ ոք Տեառն իցէ՝ առի՛ս մատիցէ։ Հասանէին առ նա ամենայն որդիքն Ղեւեայ։ 27 Եւ ասէ ցնոսա. Ա՛յսպէս ասէ Տէր Աստուած Իսրայէլի. Դի՛ք իւրաքանչիւր զսուր իւր յազդեր իւրում. անցէ՛ք եւ այսրէ՛ն դարձարուք դրանէ ՚ի դուռն բանակիդ. եւ կոտորեցէ՛ք իւրաքանչիւր զեղբայր՝ եւ իւրաքանչիւր զընկեր իւր, եւ իւրաքանչիւր զմերձաւո՛ր իւր[797]։ 28 Եւ արարին որդիքն Ղեւեայ որպէս եւ ասաց Մովսէս։ եւ անկան ՚ի ժողովրդենէ անտի յաւո՛ւր յայնմիկ, ոգիք իբրեւ երեք հազարք այր[798]։ 29 Եւ ասէ ցնոսա Մովսէս. Լցէ՛ք զձեռս ձեր այսօր Տեառն, եւ իւրաքանչիւր յորդի իւր, եւ իւրաքանչիւր յեղբայր իւր, տա՛լ ՚ի վերայ ձեր այսօր օրհնութիւն։
ՃԼԸ 30 Եւ եղեւ ՚ի վաղիւ անդր, ասէ Մովսէս ցժողովուրդն. Դուք մեղա՛յք զմեղսդ զայդ զմեծ, բայց ես արդ՝ ելի՛ց առ Աստուած, զի ցածուցից վասն մեղաց ձերոց։ 31 Դարձաւ Մովսէս անդրէն առ Տէր եւ ասէ. Աղաչե՛մ զքեզ Տէր. մեղա՛ւ ժողովուրդն այն մե՛ղս անհնարինս. եւ արարին իւրեանց աստուածս ոսկեղէնս։ արդ՝ եթէ թողուս նոցա զմեղս իւրեանց՝ թո՛ղ. 32 ապա թէ ոչ՝ ջնջեա՛ եւ զիս ՚ի դպրութենէ քումմէ յոր գրեցեր[799]։
ՃԼԹ 33 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Եթէ ոք մեղաւ առաջի իմ, ջնջեցից զնա ՚ի դպրութենէ իմմէ։ 34 Բայց արդ՝ ե՛րթ է՛ջ եւ առաջնորդեա՛ ժողովրդեանն այնմիկ ՚ի տեղին՝ յոր ասացի քեզ։ Եւ ահա հրեշտակ իմ երթիցէ առաջի երեսաց քոց։ բայց յաւուր յորում ա՛յց արարից, ածի՛ց ՚ի վերայ նոցա զմեղս իւրեանց[800]։ 35 Եւ եհար Տէր զժողովուրդն վասն առնելոյ նոցա զորթն՝ զոր արար Ահարոն։
ՃԽ 1 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Ե՛րթ ե՛լ աստի, դու եւ ժողովուրդն քո զոր հաներ յերկրէն Եգիպտացւոց, յերկիրն զոր երդուայ Աբրաամու՝ եւ Սահակայ՝ եւ Յակոբայ. ասեմ. Զաւակի՛ ձերում տաց զնա։ 2 Եւ առաքեցից առաջի երեսաց քոց զհրեշտակ իմ. եւ մերժեսցէ՛ զՔանանացին, եւ զԱմովրհացին, եւ զՔետացին, եւ զՓերեզացին, եւ զԳերգեսացին, եւ զԽեւացին, եւ զՅեբուսացին[801], 3 եւ տարցի՛ զքեզ յերկիրն որ բղխէ զկաթն եւ զմեղր։ Բայց ես ո՛չ ելից ընդ ձեզ, վասն խստապարանո՛ց լինելոյ ժողովրդեանդ. զի մի՛ սատակիցե՛մ զքեզ ՚ի ճանապարհի[802]։ 4 Եւ լուեալ ժողովրդեանն զբա՛նն զայն չար, սո՛ւգ առին սգաւորք ※. եւ ո՛չ ա՛ռ այր զզարդ զանձամբ[803]։ 5 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Ասա՛ դու ցորդիսն Իսրայէլի. Դուք ժողովուրդ խստապարանոց էք. զգո՛յշ լերուք գուցէ եւ ա՛յլ եւս հարուած ածիցեմ ՚ի վերայ ձեր, եւ սատակիցե՛մ զձեզ։ եւ արդ՝ մերկացարո՞ւք զպատմուճանս փառաց ձերոց, եւ զզարդ քո ՚ի քէն. եւ ցուցի՛ց զինչ առնիցեմ քեզ[804]։ 6 Եւ մերկացան որդիքն Իսրայէլի զզարդ իւրեանց, եւ զպատմուճանս իւրեանց ՚ի Քորէբ լերին[805]։
ՃԽԱ 7 Եւ առեալ Մովսիսի զխորան իւր՝ եհար արտաքո՛յ բանակին, մեկուսի՛ ՚ի բանակէ անտի. եւ կոչեցաւ այն՝ Խորա՛ն վկայութեան։ Եւ լինէր ամենայն ոք որ խնդրէ՛ր ինչ ՚ի Տեառնէ, ելանէր ՚ի խորանն վկայութեան արտաքոյ բանակին։ 8 Եւ յորժամ երթա՛յր Մովսէս ՚ի խորանն՝ կայր ամենայն ժողովուրդն դէտակնկալեալ իւրաքանչիւր ուրուք առ դուրս խորանի իւրոյ։ հայէին ընդ Մովսէս մինչ երթայր մտանէր ՚ի խորանն[806]։ 9 Եւ յորժամ մտանէ՛ր Մովսէս ՚ի խորանն, իջանէր սի՛ւն ամպոյն եւ կայր առ դուրս խորանին, եւ խօսէր Տէր ընդ Մովսիսի։ 10 Եւ տեսանէր ամենայն ժողովուրդն զսի՛ւն ամպոյն որ կայր առ դուրս խորանին. եւ կայի՛ն ամենայն ժողովուրդն յոտն, եւ երկի՛ր պագանէին իւրաքանչիւր առ դուրս խորանի իւրոյ։ 11 Եւ խօսէ՛ր Տէր ընդ Մովսիսի դէ՛մ յանդիման. որպէս ոք զի խօսիցի ընդ բարեկամի իւրում. եւ դառնայր ՚ի բանակ անդր։ Բայց պաշտօնեայ նորա Յեսու որդի Նաւեայ ո՛չ ելանէր ՚ի խորանէ անտի։
ՃԽԲ 12 Եւ ասէ Մովսէս ցՏէր. Ահա ասե՛ս ցիս. Հա՛ն զժողովուրդդ զայդ. եւ դու ո՛չ ցուցեր ինձ զո՞ առաքիցես ընդ իս։ եւ դու՝ ցի՛ս ասացեր՝ թէ Ճանաչե՛մ զքեզ քան զամենեսին, եւ ունիս շնո՛րհս յինէն։ 13 Արդ՝ եթէ գտի շնորհս առաջի քո՝ ցո՛յց ինձ զանձն քո յայտնապէս, զի գիտացից՝ թէ ի՞ւ գտեալ է իմ շնորհս առաջի քո. եւ զի ծանեա՛յց թէ ժողովուրդս քո այս՝ յա՛զգ մեծ լինիցի[807]։ 14 Եւ ասէ. Ե՛ս ինքնին երթայց առաջի քո, եւ զետեղեցի՛ց զքեզ։ 15 Եւ ասէ ցնա. Եթէ ո՛չ դու ինքնին երթայցես ընդ մեզ, մի՛ հաներ զմեզ աստի[808]։ 16 Եւ զիա՞րդ յայտ լինիցի, եթէ արդարեւ գտի շնորհս առաջի քո, եւ ե՛ս ե՛ւ ժողովուրդս քո։ այլ յերթալն քո ընդ մեզ՝ փառաւորեսցուք, եւ ե՛ս եւ ժողովուրդս քո, քան զամենայն ազգս որ իցեն ՚ի վերայ երկրի։ 17 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Եւ զա՛յդ եւս զքո բան զոր ասացեր՝ արարի՛ց. քանզի գտե՛ր շնորհս առաջի իմ. եւ ճանաչեմ զքեզ քան զամենեսեան։ 18 Եւ ասէ. Ցո՛յց ինձ զփառս քո։ 19 Եւ ասէ. Ե՛ս անցից առաջի քո փառօք իմովք. եւ կոչեցից յանուն Տեառն առաջի քո. եւ ողորմեցա՛յց որում ողորմեցայց, եւ գթացա՛յց յորս գթացայց։ 20 Եւ ասէ. Ո՛չ կարես տեսանել զերե՛սս իմ. զի ո՛չ տեսանէ մարդ զերեսս իմ, եւ ապրի[809]։ 21 Եւ ասէ Տէր. Ահա՛ տեղի մի առաջի իմ. եւ կացցե՛ս ՚ի վերայ վիմին. 22 յորժամ անցանիցեն փառքն իմ. եւ եդից զքեզ ՚ի ծե՛րպ վիմին. եւ ծածկեցի՛ց զքեզ ձեռամբ իմով մինչեւ անցի՛ց ես։ 23 Եւ բարձի՛ց զձեռն իմ ՚ի քէն, եւ ապա տեսցես զյետո՛յսն իմ. բայց երե՛սք իմ քեզ մի՛ երեւեսցին։
ՃԽԳ 1 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Կոփեա՛ դու քեզ երկո՛ւս տախտակս քարեղէնս ըստ առաջին տախտակացն, եւ ե՛լ առ իս ՚ի լեառնն. եւ գրեցի՛ց ՚ի վերայ տախտակացն զպատգամսն՝ որ էին յառաջին տախտակսն զոր խորտակեցերն։ 2 Լե՛ր պատրաստ առ վաղիւ, եւ ելանիցե՛ս ընդ առաւօտս ՚ի լեառնն Սինա. եւ մնասցե՛ս ինձ անդ ՚ի վերայ գլխոյ լերինն։ 3 Եւ մի՛ ոք ելանիցէ ընդ քեզ, եւ մի՛ ոք երեւեսցի ամենեւին ՚ի լերինն. եւ արջա՛ռ եւ ոչխար՝ մի՛ արածեսցին մօտ ՚ի լեառնն։ 4 Եւ կոփեա՛ց երկուս տախտակս քարեղէնս, ըստ օրինակի առաջին տախտակացն. եւ կանխեալ Մովսիսի ընդ առաւօտն՝ ել ՚ի լեառնն Սինա, որպէս հրամայեաց նմա Տէր։ եւ ա՛ռ Մովսէս ընդ իւր զերկուս տախտակսն քարեղէնս[810]։ 5 Եւ էջ Տէր ամպով, եւ կա՛յր յանդիման նորա անդ։ եւ կոչեա՛ց յանուն Տեառն[811]։ 6 Եւ անց Տէր առաջի նորա։ եւ կարդաց Տէր Աստուած՝ գթա՛ծ եւ ողորմած, երկայնամի՛տ, բազումողո՛րմ եւ ճշմարիտ։ 7 Որ պահէ՛ զարդարութիւն, եւ առնէ զողորմութիւն ՚ի հազար ազգս։ բառնա՛յ զանօրէնութիւնս եւ զանիրաւութիւնս եւ զմեղս. եւ ո՛չ անպա՛րտ առնէ զպարտաւորն. ածէ՛ զանիրաւութիւնս հարց՝ որդւոց եւ յորդիս որդւոց՝ մինչեւ յերիս եւ ՚ի չորս ազգս[812]։ 8 Եւ երագեաց Մովսէս խոնարհ երկի՛ր եպագ, 9 եւ ասէ. Եթէ գտի շնորհս առաջի քո Տէր երթիցէ՛ ընդ մեզ Տէր. զի ժողովուրդս խստապարանո՛ց է. եւ բարձցե՛ս դու զանօրէնութիւնս եւ զմեղս մեր. եւ եղիցուք մեք քո՛։
ՃԽԴ 10 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Ահա ե՛ս դնեմ ընդ քեզ ուխտ առաջի ամենայն ժողովրդեան քոյ. եւ արարից սքանչելի՛ս որ ո՛չ եղեն յամենայն երկրի, եւ յամենայն ազգս. եւ տեսցէ՛ ամենայն ժողովուրդդ՝ յորս ե՛ս դու ՚ի մէջ դոցա զգործս Տեառն. զի զարմանալի՛ք իցեն զոր ե՛սս արարից ձեզ[813]։ 11 Զգո՛յշ լեր դու ամենայնի, զոր միանգամ պատուիրեցի քեզ այսօր։ ահաւասիկ ես մերժե՛մ յերեսաց ձերոց զԱմովրհացին, եւ զՔանանացին, եւ զՔետացին, եւ զՓերեզացին, եւ զԽեւացին, եւ զԳերգեսացին, եւ զՅեբուսացին[814]։ 12 Զգո՛յշ լեր անձին քում, գուցէ՛ դնիցես ուխտ ընդ բնակիչս երկրին, յորում դու մտանելոց ես ՚ի նոսա. գուցէ լինիցի ձեզ գայթագղութիւն[815]։ 13 Զբագինս նոցա կործանեսջի՛ք, եւ զարձանս նոցա՝ փշրեսջի՛ք, եւ զանտառս նոցա՝ կոտորեսջի՛ք, եւ զդրօշեալս դից նոցա՝ հրո՛վ այրեսջիք։ 14 Եւ մի՛ պագանիցէք երկիր աստուածոց օտարաց. զի Տէր Աստուածդ անուն նախանձելի՛ է. Աստուած նախանձո՛տ է[816]։ 15 Գուցէ՛ դնիցեն ուխտ ընդ բնակիչս երկրին, եւ պոռնկիցին զկնի դից նոցա, եւ զոհիցեն աստուածոց նոցա. եւ կոչիցեն զքեզ՝ եւ ուտիցես ՚ի զոհից նոցա։ 16 Եւ առնուցուս ՚ի դստերաց նոցա ուստերաց քոց. եւ ՚ի դստերաց քոց՝ տացես ուստերաց նոցա. եւ պոռնկիցին դստերք քո զկնի նոցա, եւ պոռնկեցուցանիցեն զուստերս քո զկնի դի՛ցն իւրեանց[817]։ 17 Եւ աստուածս ձուլածոյս՝ մի՛ առնիցես քեզ։
ՃԽԵ 18 Զտօ՛ն բաղարջակերաց պահեսցես. զեւթն օր բաղա՛րջ կերիցես որպէս պատուիրեցի քեզ, ՚ի ժամանակի իւրում յամսեա՛նն կանխոց. զի յամսեանն կանխոց ելեր յԵգիպտոսէ։
ՃԽԶ 19 Ամենայն արու որ բանայ զարգանդ՝ ի՛նձ լիցի, եւ ամենայն արուք անասնոյ քոյ[818], 20 անդրանիկն արջառոյ, եւ անդրանիկն ոչխարի։ եւ զանդրանիկն իշոյ՝ փրկեսցես գառամբ. ապա թէ ո՛չ փրկեսցես զնա՝ զգի՛նս նորա տայցես։ Զամենայն անդրանիկս որդւոց քոց փրկեսցե՛ս։ Եւ ձեռնունա՛յն առաջի իմ՝ մի՛ երեւեսցիս[819]։
ՃԽԷ 21 Զվե՛ց օր գործեսցես. եւ յաւուրն եւթներորդի հանգիցե՛ս. եւ ՚ի սերմանս եւ ՚ի հունձս՝ հանգիցե՛ս։ 22 Եւ տօ՛ն եւթներորդաց արասցես ինձ, իսկզբանէ՛ հնձոց ցորենոյ։ եւ զտօն արմտեաց ամփոփելոյ՝ յընդմիջե՛լ տարւոյն[820]։ 23 Երի՛ս ժամանակս ՚ի տարւոջ երեւեսցի ամենայն արու մանուկ քո առաջի Տեառն Աստուծոյ Իսրայէլի։ 24 Քանզի մերժեցի՛ց զազգսն յերեսաց քոց. եւ ընդարձակեցից զսահմանս քո, եւ ո՛չոք իցէ որ ա՛կն դնիցէ երկրին քում, յորժամ ելանիցես երեւել առաջի Տեառն Աստուծոյ քոյ յերիս ժամանակս ՚ի տարւոջն[821]։
ՃԽԸ 25 Մի՛ զենուցուս ՚ի վերայ խմորելոյ զարիւն զոհից իմոց. եւ մի՛ ելանիցէ յայգ զենո՛ւմն տօնի զատկի։
ՃԽԹ 26 Զառաջին արմտիս երկրի քոյ՝ տարցի՛ս ՚ի տուն Տեառն Աստուծոյ քոյ։
ՃԾ Մի՛ եփեսցես զգառն ՚ի կաթն մօր իւրոյ։
ՃԾԱ 27 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Գրեա՛ դու քեզ զպատգամսդ զայդոսիկ. զի այդո՛ւ բանիւ դնիցեմ ուխտ ընդ քեզ՝ եւ ընդ իս Իսրայէլ[822]։ 28 Եւ էր Մովսէս առաջի Տեառն զքառասուն տիւ եւ զքառասուն գիշեր. հաց ո՛չ եկեր, եւ ջուր ո՛չ արբ. եւ գրեաց ՚ի վերայ տախտակացն զբանս ուխտի՝ զտասն պատգամացն։
ՃԾԲ 29 Մինչդեռ իջանէր Մովսէս ՚ի լեռնէն Սինայ, եւ երկոքին տախտակքն ուխտի ՚ի ձեռս Մովսիսի էին։ եւ յիջանել իւրում ՚ի լեռնէ անտի, ո՛չ գիտէր Մովսէս եթէ փառաւորեալ իցէ տեսիլ գունոյ երեսաց նորա ՚ի խօսել նորա ընդ նմա։ 30 Եւ ետես Ահարոն եւ ամենայն որդիքն Իսրայէլի զՄովսէս. եւ էր փառաւորեալ տեսիլ գունոյ երեսաց նորա. եւ երկեան մերձենալ ՚ի նա[823]։ 31 Եւ կոչեաց զնոսա Մովսէս. եւ դարձան առ նա Ահարոն եւ ամենայն իշխանք ժողովրդեանն. եւ խօսեցաւ Մովսէս ընդ նոսա։ 32 Եւ ապա մերձեցան առ նա ամենայն որդիքն Իսրայէլի։ եւ պատմեաց նոցա զամենայն զոր խօսեցաւ ընդ նմա Տէր ՚ի լերինն Սինայ։ 33 Եւ իբրեւ դադարեաց ՚ի խօսելոյ անտի ընդ նոսա. արկ պատրուակ զերեսօք իւրովք[824]։ 34 Իբրեւ մտանէր Մովսէս առաջի Տեառն խօսել ընդ նմա, մերկանա՛յր զպատրուակն մինչեւ այսրէն ելանելոյ։ եւ իբրեւ ելանէր՝ խօսէր ընդ ամենայն որդիսն Իսրայէլի զոր միանգամ պատուիրեաց նմա Տէր։ 35 Եւ տեսանէին որդիքն Իսրայէլի զերեսն Մովսիսի զի փառաւորեալ էր տեսիլ գունոյ երեսաց նորա. եւ արկանէր Մովսէս պատրուակ ՚ի վերայ երեսաց իւրոց, մինչեւ անդրէն մտանելոյ եւ խօսելոյ ընդ նմա[825]։
ՃԾԳ 1 Եւ ժողովեաց Մովսէս զամենայն ժողովուրդ որդւոցն Իսրայէլի՝ եւ ասէ ցնոսա. Ա՛յս բանք են զոր ասաց Տէր առնել զնոսա։ 2 Զվեց օր գործեսցե՛ս զգործ. յաւուրն եւթներորդի հանգիցե՛ս. շաբաթ սո՛ւրբ է, հանգիստ Տեառն։ ամենայն որ գործեսցէ ՚ի նմա, սատակեսցի՛։ 3 Մի՛ լուցցի հուր յամենայն բնակութեան ձերում յաւուր շաբաթուց. զի ե՛ս եմ Տէր։ 4 Եւ խօսեցաւ Մովսէս ընդ ամենայն ժողովրդեան որդւոցն Իսրայէլի՝ եւ ասէ. Ա՛յս պատգամ է՝ զոր պատուիրեաց Տէր՝ եւ ասէ. 5 Առէ՛ք ՚ի ձէնջ հա՛ս Տեառն. ամենայն ոք զիարդ եւ յօժարեսցէ ՚ի սրտի իւրում, բերցէ պտուղ Տեառն։ ոսկի. արծաթ. պղինձ, եւ կապուտակ[826]. 6 եւ ծիրանի. եւ կարմիր կրկին մանեալ. եւ բեհեզ նիւթեալ. եւ մազ այծեաց։ 7 եւ մորթս խոյոց կարմիր ներկեալ. եւ մորթս կապուտակեալս, եւ փայտս անփուտս։ 8 եւ եւղ լուսոյ. եւ խունկս իւղոյ օծման. եւ խունկս հանդերձանաց։ 9 Եւ ականս սարդիոնս եւ ականս զմրուխտս եւ ականս ՚ի գիր վակասին. եւ զպճղնաւորն։ 10 Եւ ամենայն որ իմաստուն իցէ սրտիւ ՚ի ձեզ, եկեալ գործեսցէ՛ զամենայն ինչ՝ զոր պատուիրեաց Տէր։ 11 Զխորանն, եւ զնուարտանս իւր, եւ զվիժակս նորա, եւ զգահաւորակս նորա, եւ զտախտակս նորա. եւ զպարզունակս նորա, եւ զսիւնակս նորա, եւ զխարիսխս նորա[827]։ 12 Եւ զտապանակն վկայութեան, եւ զլծակս նորա, եւ զքաւութիւնն, եւ զվարագոյրն, եւ զառագաստ սրահին, եւ զսիւնակս նորա, եւ զականսն զըմրուխտս, եւ զխունկսն, եւ զեւղն օծման[828]։ 13 Եւ զսեղանն, եւ զամենայն զկահ նորա, եւ զհովանոցս սեղանոյն, եւ զլծակս նորա, եւ զամենայն զկահ նորա։ եւ զհացն երեսաց։ 14 եւ զաշտանակն լուսոյ, եւ զամենայն զկահ նորա, եւ զճրագարանս նորա, եւ զեւղն լուսոյ։ 15 Եւ զսեղանն խնկոց, եւ զլծակս նորա, եւ զեւղն օծութեան, եւ զխունկսն հանդերձանաց, եւ զվարագոյր դրան խորանին։ 16 եւ զսեղանն ողջակիզաց, եւ զվանդակս նորա զպղնձիս, զլծակս նորա, եւ զամենայն զկահ նորա։ Եւ զաւազանն, եւ զխարիսխս նորա, 17 եւ զառագաստ սրահին, եւ զսիւնակս նորա, եւ զխարիսխս նորա։ 18 Եւ զսրահակ դրան սրահին, եւ զցիցս խորանին, եւ զցիցս սրահին, եւ զապարումս նոցա։ 19 եւ զպատմուճանսն որովք պաշտիցեն ՚ի սրբութեանն. եւ զպատմուճանսն սուրբս՝ Ահարոնի քահանայի. եւ զպատմուճանս քահանայութեան որդւոցն Ահարոնի[829]։
ՃԾԴ 20 Եւ ել ամենայն ժողովուրդ որդւոցն Իսրայէլի առ ՚ի Մովսիսէ։ 21 Եւ բերին իւրաքանչիւր որպէս եւ յօժարէին սիրտք իւրեանց. եւ որոց զիարդ եւ կա՛մ եղեւ անձանց իւրեանց. բերէին նուէրս Տեառն յամենայն գործս՝ խորանին վկայութեան. եւ յամենայն նիւթս նորա. եւ յամենայն պատմուճանս սրբութեանցն[830]։ 22 Եւ բերին ա՛րք ՚ի կանանց, ամենայն ոք որպէս եւ միտք իւր վարէին. Ականս, եւ գինդս, եւ մատանիս, եւ ծամակալս, եւ կշտապանակս, եւ զամենայն անօթս ոսկեղէնս. եւ ամենայն արք որ եւ էին, բերին նուէրս ոսկւոյ Տեառն[831]։ 23 Եւ ամենայն այր առ որում գտանէր կապուտակ, եւ ծիրանի, եւ կարմիր մանեալ, եւ բեհեզ. եւ մազ այծեաց. եւ մորթս խոյոց կարմիր ներկեալ. եւ մորթս կապուտակեալս։ 24 բերէին ամենայն, որ նուիրէր նուէրս։ արծաթ եւ պղինձ բերէին զնուէրսն Տեառն. եւ ամենայն առ որում գտանէր փա՛յտ անփուտ՝ յամենայն գործ կահին, բերէին։ 25 Եւ ամենայն կին՝ իմաստուն մտօք նիւթէր ձեռօք իւրովք. եւ բերէ՛ր մանեալ՝ զկապուտակն, եւ զծիրանի, եւ զկարմիրն ներկեալ, եւ զբեհեզն։ 26 Եւ ամենայն կանայք որ յօժարէին ՚ի միտս իւրեանց, մանէին իմաստութեամբ զմազ այծեացն։ 27 Եւ իշխանքն բերէին ականս զըմրուխտս. եւ ականս ՚ի նիւթ վակասին եւ տախտակին. 28 եւ զհանդերձանս խնկոցն. եւ զեւղն լուսոյ, եւ զեւղն օծութեան։ 29 Եւ ամենայն այր եւ կին, որոց յօժարէին միտք իւրեանց, մտանէին գործել զամենայն գործն՝ զոր պատուիրեա՛ց Տէր գործել։ եւ ՚ի ձեռն Մովսիսի բերէին որդիքն Իսրայէլի զնուէրսն Տեառն։ 30 Եւ ասէ Մովսէս ցորդիսն Իսրայէլի. Տեսէ՛ք՝ զի կոչեաց Աստուած յանուանէ զԲեսելիէլ զՈւրիեան՝ զորդի Ովրայ յազգէ Յուդայ[832]. 31 եւ ելի՛ց զնա աստուածեղէն Հոգւով իմաստութեան, եւ հանճարով եւ գիտութեամբ յամենայնի։ 32 ըստ ամենայն գործոյ ճարտարապետել ճարտարութեամբ. գործել զոսկին եւ զարծաթն՝ եւ զպղինձ[833]։ 33 Եւ քանդակել զականսն, եւ գործել զփայտն, եւ առնել զամենայն գործ իմաստութեան, եւ խելամտել. զի ե՛տ ՚ի սիրտ նորա զիմաստութիւն[834]։ 34 Եւ Եղիաբայ որդւոյ Աքիսամայ յազգէ Դանայ։ 35 զորս ելի՛ց մտօք իմաստութեան, խելամտել, գործել զամենայն գործ սրբութեանն. զոստայնանկութիւն, եւ զնկարու, կապուտակաւն, եւ ծիրանեաւն, եւ կարմրովն ներկելով, եւ բեհեզով. անկանել գործել զամենայն գործ ճարտարութեան նկարակերտաց[835]։
1 Եւ արարին Բեսելիէլ, եւ Եղիաբ, եւ ամենայն այր իմաստուն մտօք, որում տուաւ ՚ի Տեառնէ իմաստութիւն եւ գիտութիւն, խելամուտ լինել, գործել զամենայն գործ տարազու սրբութեանն. ըստ ամենայնի որպէս եւ հրամայեաց Տէր[836]։ 2 Եւ կոչեաց Մովսէս զԲեսելիէլ եւ զԵղիաբ, եւ զամենեսին որ ունէին իմաստութիւն ՚ի սրտի. որոց ետ Աստուած հանճար ՚ի սիրտս նոցա։ Եւ զամենեսին որ կամակար մտօք կամէին մերձենալ ՚ի գործն, եւ կատարել[837]։ 3 Եւ առին ՚ի Մովսիսէ զամենայն նուէրսն՝ զոր բերին որդիքն Իսրայէլի յամենայն գործ տարազու սրբութեանն առնել զայն։ եւ ինքեանք եւս ընդունէին զնուէրսն ՚ի նուիրաբերացն ընդ առաւօտս առաւօտս[838]։ 4 Եւ գայի՛ն ամենայն իմաստունք՝ որ գործէին զգործ սրբութեանն, իւրաքանչիւր ըստ տարազո՛ւ իւրում, զոր ինքեանք գործէին։ 5 Խօսեցան ընդ Մովսիսի եւ ասեն. Կարի՛ յաճախէ բերել ժողովուրդդ քան զբաւական տարազու պիտոյից գործոյն, զոր հրամայեաց Աստուած առնել։ 6 Եւ հրամայեաց Մովսէս քարո՛զ կարդալ ՚ի բանակին, եւ ասել. Ա՛յր կամ կին՝ մի՛ եւս գործեսցեն ՚ի պտուղ սրբութեանն։ եւ ապա արգելաւ ժողովուրդն ՚ի բերելոյ. 7 եւ զգործեալն իւրեանց բերէին յամենայն կազմած գործոյն գործե՛լ զայն. եւ դադարեցին։
ՃԾԵ 8 Եւ գործէ՛ր ամենայն իմաստուն սրտիւ ընդ գործաւորսն զգործ խորանին տա՛սնփեղկեան, ՚ի բեհեզոյ մանելոյ, եւ ՚ի կապուտակէ, եւ ՚ի ծիրանւոյ, եւ ՚ի կարմրոյ կրկնելոյ։ քերոբ գործ անկուածոյ գործէին։ 9 Երկայնութիւն միոյ փեղկին ՚ի քսան եւ յութ կանգնոյ, եւ լայնութիւն ՚ի չորից կանգնոց միոյ փեղկի. չափ նո՛յն էր ամենեցունց փեղկիցն։ 10 եւ կցեալ զհինգ փեղկն ընդ միւս հինգ փեղկին, եւ զհինգն եւս փեղկ կցեալ ընդ այլում հնգի[839]։ 11 Եւ արար ճարամանդս կապուտակեայս առ եզերբ միոյ փեղկին[840] 12 ՚ի կողմանէ առ ՚ի խառնուածս. նո՛յնպէս արար եւ առ եզերբ արտաքնոյ փեղկին, երկրորդի խառնուածոյն։ 13 Յիսուն ճարամանդ արար միոյ փեղկի. եւ յիսուն ճարամանդ արար ՚ի կողմանէ փեղկին ըստ երկրորդի խառնուածոյն, առ ՚ի խառնելոյ իւրաքանչիւր ճարամանդացն ընդ միմեանս։ Եւ արար օղս ոսկիս յիսուն. եւ խառնեաց զփեղկսն ընդ միմեանս օղիւքն. եւ եղեւ խորան մի։ 14 Եւ արար փեղկս մազեղէնս ծածկիչս խորանին. մետասան փեղկ արար զնոսա։ 15 Երկայնութիւն միոյ փեղկի յերեսուն կանգնոյ. եւ լայնութիւն միոյ փեղկի ՚ի չորից կանգնոց։ չափ նո՛յն էր մետասանեցունց փեղկիցն. 16 եւ կցեաց զհինգ փեղկն ՚ի միասին, եւ զվեց փեղկն ՚ի միասին։ 17 Եւ արար յիսուն ճարամանդ առ եզերբ փեղկին՝ որ ՚ի մէջ խառնուածոցն. եւ արար յիսուն եւս ճարամանդ առ եզերբ փեղկին երկրորդի խառնուածոյն. 18 եւ արար օղս պղնձիս յիսուն. եւ կցեա՛ց զխորանն՝ զի լինիցի մի։ 19 Եւ արար զվիժակս խորանին ՚ի մորթոց խոյոց կարմի՛ր ներկելոց. եւ զարտախուրակսն ՚ի կապուտակէ ՚ի վերո՛յ կողմանէ[841]։ 20 Եւ արար զերկուս սիւնս խորանին յանփուտ փայտից կանգնաւորս։ 21 ՚Ի տասն կանգնոյ զերկայնութիւն միոյ սեան. եւ ՚ի կանգնոյ եւ ՚ի կիսոյ զթանձրութիւն եւ զլայնութիւն միոյ սեան. 22 եւ երկուս սփռի՛չս առ մի մի սիւն խառնեալ ընդ միմեանս. նո՛յնպէս արար ամենայն սեանց խորանին։ 23 Եւ արար զսիւնս խորանին. քսան սիւն՝ ՚ի հարաւոյ կողմանէ, եւ քառասուն խարիսխ արծաթի՝ սեանցն քսանեցունց. 24 երկուս խարիսխս առ մի սիւն յերկոցունց կողմանց. եւ երկու խարիսխս առ մեւս եւս սիւն յերկոցունց կողմանց։ 25 Եւ յերկրորդ կողման խորանին ընդ հիւսւսի արար քսան սիւն[842], 26 եւ քառասուն խարիսխ արծաթի. երկու խարիսխ առ մի սիւն, եւ երկու խարիսխ առ մեւս եւս սիւն։ 27 Եւ ՚ի թիկանց խորանին ընդ ծովակողմ արար վե՛ց սիւն. 28 եւ երկու սիւնս արար յանկիւնս խորանին յետուստ կողմանէ։ 29 Եւ էին հասարակ ՚ի ներքուստ. եւ ըստ նմին օրինակի հասարակ էին ՚ի գլխոյ կողմանէ, ՚ի մի խառնուած. նո՛յնպէս արար եւ երկոցունց սեանցն՝ որ յանկիւնսն։ 30 Եւ էին ո՛ւթ սիւն, եւ խարիսխ նոցա արծաթիք, վեշտասա՛ն խարիսխք, երկու խարիսխք առ մի սիւն, եւ երկու խարիսխք առ մի սիւն։ 31 Եւ արար պարզունակս յանփուտ փայտից, հի՛նգ առ մի սիւն ՚ի միոջէ կողմանէ խորանին[843]։ 32 եւ հի՛նգ եւս պարզունակ առ միւս սիւն՝ յերկրորդ կողմանէ խորանին. եւ հինգ պարզունակ առ միւս սիւն ՚ի թիկանց խորանին ընդ ծովակողմն։ 33 Եւ արար զմիջին պարզունակն թափանցա՛նց ՚ի մէջ սեանցն ՚ի կողմանէ ՚ի կողմն։ 34 Եւ զերկուս սիւնսն պատեաց ոսկւով. եւ զերկուս օղամանեակսն նոցա արար ոսկիս, յորս մտանիցեն պարզունակքն. եւ պատեաց զպարզունակսն ոսկւով։ 35 Եւ արար վարագոյր ՚ի կապուտակէ, եւ ՚ի ծիրանւոյ, եւ ՚ի կարմրոյ մանելոյ, եւ ՚ի բեհեզոյ նիւթելոյ. գո՛րծ անկուածոյ գործեաց զնա քերոբ։ 36 Եւ ե՛դ զայն ՚ի վերայ չորից սեանցն յանփուտ փայտից ոսկիապատաց. եւ խոյակք նոցա ոսկիք, եւ չո՛րք խարիսխք նոցա արծաթիք[844]։ 37 Եւ արար զվարագոյր դրան խորանին վկայութեան ՚ի կապուտակէ, եւ ՚ի ծիրանւոյ, եւ ՚ի կարմրոյ մանելոյ, եւ ՚ի բեհեզոյ նիւթելոյ, գո՛րծ անկուածոյ քերոբ։ 38 Եւ զսիւնս նոցա հինգ, եւ զօ՛ղս նոցա. եւ պատեաց զխոյակս նոցա ոսկւով. եւ խարիսխք նոցա պղնձիք հինգ[845]։
ՃԾԶ 1 Եւ արար Բեսելիէլ զտապանակն յանփուտ փայտից. յերկուց կանգնոց եւ ՚ի կիսոյ զերկայնութիւն նորա. եւ ՚ի կանգնոյ եւ ՚ի կիսոյ զլայնութիւն նորա. եւ ՚ի կանգնոյ եւ ՚ի կիսոյ զբարձրութիւն նորա։ եւ պատեաց զնա ոսկւով սրբով ներքոյ եւ արտաքոյ[846]։ 2 եւ արար նմա ծնօտս ոսկիս շուրջանակի։ 3 Եւ ձուլեաց նմա չո՛րս օղամանեակս ոսկիս ՚ի չորեցունց կողմանց նորա. երկուս օղամանեակս ՚ի միոջէ կողմանէ, եւ երկուս օղամանեակս ՚ի միւսմէ կողմանէ, եւ ագո՛յց լծակացն։ 4 Եւ արար լծակս յանփուտ փայտից, եւ պատեաց զնոսա ոսկւով։ 5 Եւ ագուցին զլծակսն յօղամանեակսն ՚ի կողմանց տապանակին, բառնա՛լ զնա նոքօք։ 6 Եւ արարին զքաւութիւնն ՚ի վերուստ տապանակին յոսկւո՛յ սրբոյ. յերկո՛ւց կանգնոց եւ ՚ի կիսոյ զերկայնութիւն նորա, եւ ՚ի կանգնոյ եւ ՚ի կիսոյ զլայնութիւն նորա։ 7 Եւ արար երկուս քերովբէս ոսկիս, ճախարակեա՛յս գործեաց զնոսա՝ յերկուց կողմանց քաւութեանն։ 8 Քերոբ մի ՚ի վերայ միոյ գլխոյ քաւութեանն. եւ քերոբ մի ՚ի վերայ երկրորդի գլխոյ քաւութեանն, անդստին ՚ի քաւութենէ անտի արար զերկոսին քերոբսն, յերկոցունց ծայրից նորա։ 9 Եւ է՛ր քերովբէիցն տարածեալ զթեւս իւրեանց ՚ի վերուստ. եւ հովանի՛ ունէին թեւօք իւրեանց ՚ի վերայ քաւութեանն. եւ երեսք քերոբէիցն հանդէպ միմեանց ՚ի վերայ քաւութեանն։
ՃԾԷ 10 Եւ արար զսեղանն զառաջաւոր յոսկւոյ սրբոյ. եւ ձուլեաց նմա չորս օղամանեակս ոսկիս. երկուս ՚ի միոջէ կողմանէ, եւ երկուս յերկրորդ կողմանէ. եւ ագոյցս, բառնալ զնա ագուցիւքն։ Եւ զագոյցս տապանակին եւ զսեղանոյն արար յանփուտ փայտից. եւ պատեաց զնոսա ոսկւով. յերկուց կանգնոց զերկայնութիւն նորա, եւ ՚ի կանգնոյ եւ ՚ի կիսոյ զլայնութիւն նորա. եւ ՚ի կանգնոյ եւ ՚ի կիսոյ զբարձրութիւն նորա[847]։ 11 Եւ պատեաց զնա ոսկւով սրբով. եւ արա՛ր նմա ծնօտս ոսկիս շուրջանակի։ 12 Եւ արար նմին պսակ ուղկեան շուրջանակի. եւ արար ծնօտս ոսկիս պսակին նորա շուրջանակի։ 13 Եւ արար նմա չորս օղամանեակս ոսկիս. եւ եդ զօղամանեակսն ՚ի չորս կողմանս, որ էին չորեցունց ոտից նորա[848]. 14 ՚ի ներքոյ պսակին. եւ եղեն օղամանեակքն ագոյցք լծակացն առ ՚ի բառնալոյ զսեղանն։ 15 Եւ արար երկուս լծակս յանփուտ փայտից. եւ պատեաց զնոսա ոսկւով առ ՚ի բառնալ զսեղանն[849]։ 16 Եւ արար զկահ սեղանոյն. զխնկաղացս նորա, եւ զարիւնակալս նորա, եւ զճաշակս նորա, եւ զնուիրանոցսն՝ որովք նուիրիցեն՝ յոսկւոյ սրբոյ։
ՃԾԸ 17 Եւ արար զաշտանակն լուսոյ՝ ձոյլ ոսկի, զբունն. եւ զստեղունսն յերկոցունց կողմանց նորա. եւ ՚ի ստեղանցն շառաւիղք ընտրեալք առ միմեանս երեք ՚ի միոջէն, եւ երեք ՚ի միւսմէն հաւասարք միմեանց։ եւ զլուսակալս նոցա՝ որ են ՚ի ծայրսն ընկուզազարդս անդստին ընտրեալս։ Եւ զբազմակալսն ՚ի նոսա. զի եղիցին ճրագարանքն ՚ի վերայ նոցա. եւ զբազմակալն զեւթներորդ՝ որ ՚ի գլուխ լուսակալին. որ ՚ի վերայ բուն իսկ գլխոյն ՚ի վերուստ ձոյլ՝ համա՛կ ոսկի։ Եւ զեւթն ճրագարանսն որ ՚ի վերայ նորա ոսկիս. եւ զունելիս նորա ոսկիս. եւ զյարդարիչս նորա ոսկիս յոսկւոյ սրբոյ. ճախարակեայ գործեաց զաշտանակն, զբունն, եւ զստեղունս նորա. եւ զսկահաձեւսն եւ զգնդակսն եւ զշուշանսն անդստին ՚ի նմանէ[850]։ 18 Վեց ստեղունք արձակեալք ՚ի կողմանց նորա. երեք ստեղունք արձակեալք ՚ի միոջէ կողմանէ աշտանակին. եւ երեք ստեղունք յերկրորդ կողմանէ աշտանակին։ 19 Եւ երեք սկահաձեւք ընկուզազարդք յօրինեալք ՚ի միում ստեղան, եւ գնդակ եւ շուշան։ եւ երեք սկահաձեւք ընկուզազարդք յօրինեալք ՚ի միում եւս ստեղան, եւ գնդակ եւ շուշան։ Ա՛յսպէս վեցեցունց ստեղանցն արձակելոց յաշտանակէ անտի։ 20 Եւ ՚ի բուն աշտանակին չորք սկահաձեւք ընկուզազարդք յօրինեալք. եւ գնդակք նորին եւ շուշանք։ 21 Եւ գնդակ մի ընդ երկու ստեղամբքն. անդստին ՚ի նմին. վեցեցունց ստեղանցն արձակելոց ՚ի նմանէ։ 22 Գնդակք նոցա եւ ստեղունք իւրեանց անդստին ՚ի նմին, բովանդակ ճախարակեայ ՚ի միոջէ՛ յոսկւոյ սրբոյ։ 23 Եւ արար զճրագարանս նորա եւթն. եւ զունելիս, եւ զյարդարիչս նորա յոսկւոյ սրբոյ։ 24 ՚Ի տաղանդէ միո՛յ ոսկւոյ սրբոյ արար զնա՝ եւ զամենայն զկահ նորա։
ՃԾԹ 25 Սա՛ արար զսեղանն ոսկիապատ յանփուտ փայտից, ՚ի հինգ կանգնոյ զերկայնութիւն նորա, եւ ՚ի հինգ կանգնոյ զլայնութիւն նորա, չորեքկուսի. եւ յերից կանգնոց զբարձրութիւն նորա, եւ զեղջեւրս նորա անդստին ՚ի նմանէ[851]։ 26 Եւ պատեաց զնա ոսկւով սրբով. եւ զյարկս նորա, եւ զկողմանս նորա շուրջանակի, եւ զեղջեւրս նորա։ 27 Եւ արա՛ր նմա ծնօտս ոսկիս շուրջանակի. եւ երկուս օղամանեակս ոսկիս ընդ ծնօտիւք նորա առ ՚ի կողմանէ ընդ երկոքումբք կողմամբք նորա՝ յագոյցս լծակացն, առ ՚ի բառնալոյ զնա նոքօք[852]։ 28 Եւ արար զլծակսն յանփուտ փայտից, եւ պատեաց զնոսա ոսկւով։
ՃԿ 29 Սա՛ արար զեւղն օծութեան զսուրբ, եւ զհանդերձանս խնկոցն. գործ մաքուր իւղագործաց։
ՃԿԱ 1 Եւ արար զսեղանն պղնձապատ ՚ի բուրուառացն պղնձեաց՝ որ էին ՚ի ձեռս արանցն ապստամբաց հանդերձ ժողովրդեամբն Կորխայ, յանփուտ փայտից. ՚ի հինգ կանգնոյ զերկայնութիւն նորա, եւ ՚ի հինգ կանգնոյ զլայնութիւն նորա. չորեքկուսի. եւ յերից կանգնոց բարձրութիւն նորա։ 2 Արա՛ր եւ զեղջեւրս նորա ՚ի վերայ չորեցունց անկեանց նորա. անդստին ՚ի նմանէ էին եղջեւրք նորա, եւ պատեաց զնոսա պղնձով[853]։ 3 Սա՛ արար զամենայն կահ սեղանոյն, զխարիսխսն, եւ զբլշակն, եւ զտաշտսն, եւ զմսահանսն, եւ զբուրուառսն։ եւ զամենայն կահս նորա արար պղնձի[854]։ 4 Սա՛ արար զգահաւորակս սեղանոյն. գո՛րծ վանդակագործ պղնձի՝ ՚ի բուրուառացն. ՚ի ներքուստ մինչեւ ցմէջս. 5 ե՛դ ՚ի նմա չորս օղամանեակս պղնձիս ՚ի չորեցունց կողմանց գահաւորակի սեղանոյն՝ ագոյցս նգացն[855]։ 6 Եւ արար զլծակսն յանփո՛ւտ փայտից, եւ պատեա՛ց զնոսա պղնձով։ 7 Եւ ագուցին զլծակսն յօղամանեակսն ՚ի կողմանս սեղանոյն, բառնալ զսեղանն նոքօք։ բովանդակ տախտակամա՛ծ գործեաց զնա[856]։
ՃԿԲ 8 Եւ արար զաւազանն պղնձի, եւ զխարիսխս նորա պղնձի, ՚ի հայելեաց կանանց ուխտաւորաց. որք պահեցին պահս առ դրան խորանին վկայութեան, յաւուր յորում եհար զխորանն[857]։
ՃԿԳ 9 Եւ արար զսրահն որ հայէր ընդ հարաւ. եւ զառագաստ սրահին ՚ի բեհեզոյ մանելոյ հարիւր առ հարիւր։ 10 Եւ սիւնք նոցա քսան, եւ խարիսխք նոցա պղնձիք քսան. եւ զարդք սեանցն եւ խոյակք նոցա արծաթիք[858]։ 11 Եւ ընդ կողմն հիւսւսոյ հարեւր առ հարեւր. եւ սիւնք նոցա քսան, եւ խարիսխք նոցա պղնձիք քսան. եւ զարդք սեանցն եւ դրուագք նոցա արծաթիք։ 12 Եւ ընդ ծովակողմն սրահք ՚ի յիսուն կանգնոյ. եւ սիւնք նոցա տասն, եւ խարիսխք նոցա տասն. եւ զարդք սեանցն եւ դրուագք նոցա արծաթիք։ 13 Եւ ընդ կողմն արեւելից ՚ի յիսուն կանգնոյ։ Եւ առագաստքն 14 ՚ի հնգետասան կանգնոյ ՚ի թիկանց. եւ սիւնք նոցա երեք, եւ խարիսխք նոցա երեք։ 15 Եւ յերկրորդ թիկունսն առ դրամբք սրահին, սրահք ՚ի հնգետասան կանգնոյ. եւ սիւնք նոցա երեք, եւ խարիսխք նոցա երեք։ 16 Ամենայն սրահք խորանին շուրջանակի ՚ի բեհեզոյ մանելոյ. 17 եւ խարիսխք նոցա պղնձիք. եւ դրուագք սեանցն եւ խոյաւղք նոցա արծաթիք, եւ խոյակք նոցա արծաթապատք, եւ սիւնքն արծաթապատք։ 18 եւ ամենայն սիւնք սրահակին։ Եւ սրահակք դրան սրահին, գործ նկարակերպ ՚ի կապուտակէ, եւ ՚ի ծիրանւոյ, եւ ՚ի կարմրոյ մանելոյ. եւ ՚ի բեհեզոյ նիւթելոյ. ՚ի քսան կանգնոյ երկայնութիւն, եւ ՚ի հնգետասան կանգնոյ բարձրութիւն, եւ լայնութիւն հասարակ ըստ առագաստից սրահին[859]։ 19 Եւ սիւնք նոցա չորք, եւ խարիսխք նոցա պղնձիք չորք՝ եւ խոյաւղք նոցա արծաթիք չորք. եւ խոյակք նոցա արծաթապատք. 20 եւ ամենայն ցիցք սրահին եւ խորանին շուրջանակի պղնձիք։ 21 Եւ ա՛յս էր պայման խորանին վկայութեան. որպէս հրաման ետ Մովսիսի կազմել զպաշտօնն Ղեւտացւոցն ՚ի ձեռն Իթամարայ որդւոյ Ահարոնի քահանայի։ 22 Եւ Բեսելիէլ Ուրիեան որդի Ովրայ յազգէ Յուդայ արա՛ր որպէս հրաման ետ Տէր Մովսիսի[860]։ 23 Եւ ապա Եղիաբ Աքիսամայ յազգէ Դանայ. որ ճարտարապետէ՛ր զոստայնանկութիւն, եւ զասղնագործութիւն, եւ զնկարակերտութիւն. ՚ի կապուտակէ, եւ ՚ի ծիրանւոյ, եւ ՚ի կարմրոյ մանելոյ, եւ ՚ի բեհեզոյ նիւթելոյ[861]։
ՃԿԴ 24 Ամենայն ոսկւոյն՝ որ գործեցաւ ՚ի գործն, ըստ ամենայն գործոյ սրբութեանն, եղեւ կշիռ ոսկւոյն նուիրացն քսան եւ ինն տաղանդ, եւ եւթն հարիւր եւ երեսուն սկիղ՝ ըստ սրբութեան սկեղն[862]։ 25 Եւ արծաթոյ նուէրք՝ յանցելոց արանց ժողովրդեանն ՚ի հանդիսի՝ հարեւր տաղանդ, եւ հազար եւ եւթն հարեւր եւ եւթանասուն եւ հինգ սիկղ՝ ըստ սրբութեան սկեղն. դրա՛մ մի առ գլուխ՝ կէս սկեղ ըստ սրբութեան սկեղն. ամենայն որ անցանէր ՚ի հանդիսի անդ ՚ի քսանամենից եւ ՚ի վեր, վեց հարեւրհազար եւ երեք հազարք եւ հինգ հարեւր եւ յիսուն[863]։ 26 Եւ եղեւ հարեւր տաղանդ արծաթոյն՝ ՚ի ձոյլ հարեւր խոյակաց խորանին, եւ ՚ի խոյակս վարագուրին. հարեւր տաղանդ՝ 27 ՚ի հարեւր խոյակ. տաղանդ մի առ խոյակ։ 28 Եւ զհազար եւ զեւթն հարեւր եւ զեւթանասուն եւ հինգ սիկղն, գործեաց ՚ի խոյաւղս սեանցն, եւ պատեաց ոսկւով զխոյակս նոցա, եւ զարդարեաց զնոսա։ 29 Եւ պղինձ նուիրացն՝ եւթանասուն տաղանդ, եւ երկու հազար եւ չորք հարեւր սիկղ։ 30 Եւ արարին անտի զխարիսխս դրան խորանին վկայութեան. եւ զսեղանն պղնձի, եւ զգահաւորակ սեղանոյն պղնձի, եւ զամենայն սպաս սեղանոյն, 31 եւ զխարիսխս սրահին շուրջանակի. եւ զխարիսխս դրան սրահին. եւ զամենայն ցիցս խորանին, եւ զամենայն ցիցս սրահին շուրջանակի. եւ զապարումսն ՚ի կապուտակէ, եւ ՚ի ծիրանւոյ, եւ ՚ի կարմրոյ մանելոյ, եւ ՚ի բեհեզոյ նիւթելոյ։
ՃԿԵ 1 Եւ արար պատմուճանս պաշտամանն, պաշտե՛լ նոքօք ՚ի սրբութեանն։ եւ արար պատմուճան սրբութեանցն որ իցեն Ահարոնի քահանայի. որպէս հրամայեաց Տէր Մովսիսի։ 2 Եւ արարին զվակասն յոսկւոյ, եւ ՚ի ծիրանւոյ, եւ ՚ի կապուտակէ, եւ ՚ի կարմրոյ մանելոյ, եւ ՚ի բեհեզոյ նիւթելոյ[864]։ 3 Եւ հատանէին թիթղունս ոսկիս. թե՛լս թելս անկանել ընդ կապուտակին՝ եւ ընդ ծիրանւոյն, եւ ընդ կարմրոյ մանելոյ, եւ ընդ բեհեզոյ նիւթելոյ. գո՛րծ անկուածոյ վակասի գործեցին զնա[865], 4 խառնեալ յերկոցունց կողմանց ընդ միմեանս հիւսկէն. գո՛րծ անկուածոյ ՚ի միմեանս։ ՚ի նոյն 5 եւ ՚ի նմանէ գործեցին ըստ իւրում գործուածոյ, յոսկւոյ, եւ ՚ի կապուտակէ, եւ ՚ի ծիրանւոյ, եւ ՚ի կարմրոյ մանելոյ, եւ ՚ի բեհեզոյ նիւթելոյ. որպէս եւ հրամայեաց Տէր Մովսիսի։ 6 Եւ գործեաց զերկոսին ականսն զըմրուխտս՝ ժապաւինեալս եւ ընդելուզեալս ոսկւով, քանդակեալս եւ մածեալս ՚ի քանդակ կնքոյ. յանուանց որդւոցն Իսրայէլի[866]։ 7 Եւ հաստատեաց զնա ՚ի վերայ ուսոց վակասին, ականս յիշատակի որդւոցն Իսրայէլի. որպէս եւ հրամայեաց Տէր Մովսիսի։ 8 Եւ արար զտախտակն գործ անկուածոյ նկարակերպ ըստ գործոյ վակասին, յոսկւոյ, եւ ՚ի կապուտակէ, եւ ՚ի ծիրանւոյ, եւ ՚ի կարմրոյ մանելոյ, եւ ՚ի բեհեզոյ նիւթելոյ։ 9 Չորեքկուսի, եւ կրկին գործեաց զտախտակն. թզա՛ւ յերկայնութիւն՝ եւ թզա՛ւ ՚ի լայնութիւն։ 10 Եւ անկանէր ընդ նմին անկուած ականակապ չորեքկարգեան ականց։ Կարգն առաջին՝ սարդիոն, եւ տպազիոն, եւ զըմրուխտ, կարգ մի։ 11 Եւ կարգն երկրորդ, կարկեհան, եւ շափիղա, եւ յասպիս։ 12 Եւ կարգն երրորդ, սուտակ, եւ գոճազմ, եւ ակատ։ 13 Եւ կարգն չորրորդ, ոսկեա՛կն, եւ եղունգն, եւ բիւրեղ. պատեալ եւ ընդելուզեալ ոսկւով[867]։ 14 Եւ ականքն ըստ անուանց որդւոցն Իսրայէլի էին. երկոտասանք յանուանց նոցա գրեալք եւ քանդակեալք. ըստ իւրաքանչիւր անուանց ազգացն երկոտասանից[868]։ 15 Եւ արարին ընդ տախտակաւն վերջս փողփողեալս ՚ի վերայ երկուց օղոցն. գործ հիւսկէն յոսկւոյ սրբոյ։ 16 Եւ արարին երկու վահա՛նակս ոսկիս, եւ երկուս օղս ոսկիս. եւ եդին զերկու օղսն ոսկիս յերկոսին առաջս տախտակին[869]։ 17 Եւ եդին զվերջսն փողփողեալս ՚ի վերայ երկուց օղոցն յերկոսին կողմանս տախտակին. եւ յերկոսին խառնուածսն զերկուս վերջս փողփողեալս. եւ եդին ՚ի վերայ երկուց վահանակացն, եւ զնոսա եդին ՚ի վերայ ուսոց վակասին 18 դէ՛մ յանդիման յերեսաց կողմանէ։ Եւ արարին երկուս օղս ոսկիս, եւ եդին ՚ի վերայ երկոցունց թեւոցն ՚ի ծայրս տախտակին, ՚ի գլուխ թիկանց վակասին ՚ի ներքոյ կողմանէ։ Եւ արարին երկուս օղս ոսկիս, եւ եդին ՚ի վերայ երկոցունց ուսոց վակասին ՚ի ներքոյ կողմանէ յերեսաց նորա՝ ըստ վերնոյ խառնուածոյն անկուածոյ վակասին։ 19 Եւ պնդեցին զտախտակն յօղից նորա մինչեւ ցօղս վակասին, խառնեալ ընդ միմեանս, ՚ի կապուտակէ. հիւսեալս ընդ միմեանս յանկուած վակասին, զի մի՛ զերծանիցի տախտակն ՚ի վակասէ անտի. որպէս հրամայեաց Տէր Մովսիսի։
ՃԿԶ 20 Եւ արարին զվտաւակն ՚ի վերայ վակասին, գո՛րծ անկուածոյ համակ կապուտակ[870]. 21 եւ օձիք վտաւակացն անդէն ՚ի նորին ՚ի միջի անկուածոյ հիւսկէն՝ գրապանաւ օձիքն շուրջանակի անքակ։ 22 Եւ արարին առ ստորոտով վտաւակացն իբրեւ ծաղկեալս նռնաձեւս ՚ի կապուտակէ, եւ ՚ի ծիրանւոյ, եւ ՚ի կարմրոյ մանելոյ, եւ ՚ի բեհեզոյ նիւթելոյ։ 23 Եւ արարին զանգակս յոսկւոյ սրբոյ. եւ եդին զզանգակսն ՚ի մէջ նռնաձեւացն առ ստորոտով վտաւակացն շուրջանակի. 24 ՚ի մէջ նռնաձեւացն զանգակս ոսկիս եւ նռնաձեւ. զանգակ եւ նռնաձեւ, առ ստորոտով վտաւակացն շուրջանակի ՚ի սպաս պաշտամանն. որպէս եւ հրամայեաց Տէր Մովսիսի։
ՃԿԷ 25 Եւ արարին պատմուճանս բեհեզեղէնս գո՛րծ անկուածոյ, Ահարոնի եւ որդւոց նորա։ 26 Եւ զապարաւշսն ՚ի բեհեզոյ. եւ զխոյրն ՚ի բեհեզոյ։ 27 եւ զանդրավարտիսն տաբատ՝ ՚ի նիւթոյ բեհեզոյ։ 28 Եւ զկամարս նոցա ՚ի բեհեզոյ նիւթելոյ, եւ ՚ի կապուտակէ, եւ ՚ի ծիրանւոյ, եւ ՚ի կարմրոյ մանելոյ, գո՛րծ նկարուց. զորօրինակ հրամայեաց Տէր Մովսիսի[871]։ 29 Եւ արարին զթիթեղն ոսկի նուէ՛ր սրբութեանն յոսկւոյ սրբոյ. եւ գրեցին ՚ի նմա գիր դրոշմեալ քանդակաւ, Սրբութիւն Տեառն[872]։ 30 Եւ եդին առ կապուտակեայ ժապաւինեաւն. զի կացցէ ՚ի խուրին ՚ի վերոյ կողմանէ. զոր օրինակ հրամայեաց Տէր Մովսիսի[873]։
ՃԿԸ 31 Եւ կատարեցաւ ամենայն գործ խորանին՝ յարկի վկայութեան։ եւ արարին որդիքն Իսրայէլի ըստ ամենայնի որպէս եւ հրամայեաց Տէր Մովսիսի, նո՛յնպէս եւ արարին։ Եւ զաւելորդ զոսկի նուիրացն՝ արարին կահ պաշտելոյ նոքօք առաջի Տեառն։ 32 Եւ բերին զպատմուճանսն առ Մովսէս ՚ի խորանն. եւ զյարկն՝ եւ զամենայն զկահ նորա. զառանցսն եւ զտախտակս նորա. եւ զպարզունակս նորա. եւ զսիւնակս նորա. եւ զխարիսխս նորա[874]։ 33 Եւ զմաշկսն. եւ զմորթս խոյոց ներկեալս կարմրով. եւ զվիժակսն կապուտակեայս։ 34 եւ զսրահակն որ ծածկէր զտապանակ կտակարանացն. եւ զլծակսն. 35 եւ զքաւութիւնն. եւ զսեղանն զառաջաւոր, եւ զամենայն զկահ նորա. եւ զհացն երեսաց։ 36 Եւ զաշտանակն սուրբ. եւ զճրագարանս նորա, եւ զճրագունսն այրելոյ՝ եւ զամենայն կահ նորա. եւ զեւղն լուսոյ։ 37 եւ զսեղանն ոսկի. եւ զեւղն օծութեան. եւ զխունկսն հանդերձանաց։ 38 Եւ զսրահակս դրանն, եւ զխորանն. 39 եւ զսեղանն պղնձի՝ եւ զլծակս նորա, եւ զամենայն կահ նորա. եւ զաւազանն, եւ զխարիսխս նորա՝ եւ զառագաստ սրահին, եւ զսիւնակս նորա, եւ զխարիսխս նորա[875]։ 40 Եւ զվարագոյր դրան խորանին, եւ զդրան սրահին. եւ զապաւանդակս նորա, եւ զցիցս նորա. եւ զամենայն զկահ խորանին յարկի վկայութեանն։ 41 Եւ զպատմուճանսն պաշտաման պաշտել ՚ի սրբութիւնսն. եւ զպատմուճան սրբութեանն որ իցեն Ահարոնի քահանայի. եւ զպատմուճանս որդւոցն նորա ՚ի քահանայութիւն[876]։ 42 Ըստ ամենայնի զոր միանգամ պատուիրեաց Տէր՝ Մովսիսի. նո՛յնպէս եւ արարին որդիքն Իսրայէլի զամենայն զկազմածն։ 43 Եւ ետես Մովսէս զամենայն գործն. եւ է՛ր գործեալ ըստ օրինակին՝ որպէս հրամայեաց Տէր Մովսիսի, նո՛յնպէս եւ արարին. եւ օրհնեաց զնոսա Մովսէս[877]։
ՃԿԹ 1 Եւ խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի՝ եւ ասէ. 2 Յամսեանն առաջնում յամսամտի ամսոյն, կանգնեսցե՛ս զխորանն զյա՛րկ վկայութեանն։ 3 Եւ դիցե՛ս անդ զտապանակն վկայութեան. եւ ծածկեսցե՛ս զտապանակն վարագուրաւն[878]։ 4 Եւ տարցի՛ս ՚ի ներքս զսեղանն, եւ յօրինեսցե՛ս զհացն ՚ի վերայ նորա. եւ տարցի՛ս ՚ի ներքս զաշտանակն, եւ դիցե՛ս ՚ի վերայ նորա զճրագարանսն[879]։ 5 Եւ դիցե՛ս զսեղանն ոսկի՝ արկանել խունկս առաջի տապանակի վկայութեանն։ եւ ձգեսցե՛ս զպատրուակ վարագուրին ՚ի դրան խորանին վկայութեան[880]։ 6 Եւ դիցե՛ս զսեղան ողջակիզացն՝ առ դրան խորանին յարկի վկայութեանն։ եւ օծցես շուրջ զխորանն. եւ զամենայն ինչ որ ՚ի նմա իցեն՝ սրբեսցե՛ս շուրջանակի։ 7 Եւ դիցես զաւազանն ընդ խորա՛նն վկայութեան՝ եւ ընդ սեղանն. եւ արկցե՛ս անդ ջուր[881]։ 8 Եւ օծցե՛ս զսրահն շուրջանակի. եւ ձգեսցե՛ս զսրահակ դրան սրահին։ 9 Եւ առցե՛ս զեւղն օծութեան՝ եւ օծցես զխորանն՝ եւ զամենայն որ ինչ ՚ի նմա է. եւ սրբեսցե՛ս զնա, եւ զամենայն կահ նորա. եւ եղիցին սրբութիւնք[882]։ 10 Եւ օծցե՛ս զսեղանն ողջակիզաց՝ եւ զամենայն կահ նորա։ 11 եւ սրբեսցե՛ս զսեղանն, եւ եղիցի սեղանն՝ սուրբ սրբութեանց։ եւ օծցե՛ս զաւազանն, եւ զխարիսխս նորա, եւ սրբեսցե՛ս զնա։ 12 Եւ մատուսցես զԱհարոն եւ զորդիս նորա ՚ի դուռն խորանին վկայութեան. եւ լուասցես զնոսա ջրով։ 13 Եւ զգեցուսցե՛ս Ահարոնի զպատմուճանն սուրբ. եւ օծցե՛ս զնա, եւ սրբեսցե՛ս զնա, եւ քահանայասցի՛ ինձ։ Եւ մատուսցե՛ս զորդիս նորա, եւ զգեցուսցե՛ս նոցա պատմուճան. եւ օծցե՛ս զնոսա զորօրինակ օծեր զհայրն նոցա, եւ քահանայասցի՛ն ինձ. եւ եղիցի նոցա օծումն քահանայութեան յաւիտեան յազգս նոցա[883]։
ՃՀ 14 Եւ արա՛ր Մովսէս ըստ ամենայնի, զոր միանգամ պատուիրեաց նմա Տէր, նո՛յնպէս եւ արար[884]։ 15 Եւ եղեւ յամսեանն առաջնում յամի երկրորդի ելանելոյ նոցա յերկրէն Եգիպտացւոց, յամսամտին, կանգնեցա՛ւ խորանն։ 16 Եւ կանգնեա՛ց Մովսէս զխորանն, եւ եդ զխարիսխս նորա, եւ կանգնեաց զսիւնս նորա. եւ ե՛դ ՚ի վերայ զխոյակս նորա։ 17 եւ պարզեաց զպարզունակս նորա. եւ տարածեաց զվերնափեղկսն ՚ի վերայ խորանին. Եւ ա՛րկ զվիժակս խորանին ՚ի վերայ նորա ՚ի վերուստ։ եւ յօրինեաց զարտախուրակս նորա. որպէս հրամայեաց Տէր Մովսիսի։ 18 Եւ ա՛ռ զվկայութիւնսն՝ եւ ե՛դ ՚ի տապանակի անդ. եւ ե՛դ զնիգսն ընդ տապանակաւն. եւ ե՛դ զքաւութիւնն ՚ի վերայ տապանակին ՚ի վերուստ։ 19 Եւ տարա՛ւ ՚ի ներքս զտապանակն ՚ի խորանն. եւ ձգեա՛ց զպատրուակ վարագուրին, եւ ծածկեա՛ց զտապանակն վկայութեան՝ զորօրինակ հրամայեաց Տէր Մովսիսի։ 20 Եւ ե՛դ զսեղանն ՚ի խորանին վկայութեան ՚ի հիւսւսոյ կողմանէ խորանին, արտաքոյ վարագուրին ՚ի խորանին[885]։ 21 Եւ յօրինեաց ՚ի վերայ նորա զհացն երեսաց առաջի Տեառն, զորօրինակ հրամայեաց Տէր Մովսիսի։ 22 Եւ ե՛դ զաշտանակն ՚ի խորանին վկայութեան յանդիման սեղանոյն, ՚ի հարաւոյ կողմանէ խորանին։ 23 Եւ ե՛դ զճրագարանսն ՚ի վերայ նորա առաջի Տեառն, զորօրինակ հրամայեաց Տէր Մովսիսի։ 24 Եւ ե՛դ զսեղանն ոսկի ՚ի խորանին վկայութեան՝ յանդիման վարագուրին. 25 եւ արկ խունկ ՚ի վերայ նորա ՚ի խնկոցն հանդերձանաց, որպէս հրամայեա՛ց Տէր Մովսիսի. 26 եւ ձգեաց զսրահակ դրան խորանին։ 27 Եւ ե՛դ զսեղանն ողջակիզաց առ դրան խորանին յարկի վկայութեանն. եւ եհան ՚ի վերայ նորա ողջակէզս եւ զոհս, որպէս պատուիրեաց Տէր Մովսիսի։ 28 Եւ ե՛դ զաւազանն ընդ խորանն վկայութեան եւ ընդ սեղանն, եւ արկ ՚ի նա ջուր. 29 զի լուասցեն ՚ի նմանէ Մովսէս եւ Ահարոն, եւ որդիք նորա զձեռս եւ զոտս իւրեանց, 30 յորժամ մտանիցեն ՚ի խորանն վկայութեան, կամ յորժամ մերձենայցեն ՚ի սեղանն պաշտել։ եւ լուանային ՚ի նմանէ, որպէս եւ հրամայեաց Տէր Մովսիսի։ 31 Եւ կանգնեաց զսրահն շուրջ զխորանաւն եւ զսեղանաւն. եւ ձգեաց զսրահակ դրան սրահին։ եւ կատարեաց Մովսէս զամենայն զգործն[886]։ 32 Եւ ծածկեաց ամպն զխորանն վկայութեան. եւ լի՛ եղեւ փառօք Տեառն խորանն։ 33 Եւ ո՛չ կարէր Մովսէս մտանել ՚ի խորանն վկայութեան, զի ծածկեաց զնա ամպն, եւ լի՛ եղեւ խորանն փառօք Տեառն։ 34 Յորժամ վերանայր ամպն ՚ի խորանէ անտի, չուէին որդիքն Իսրայէլի հանդերձ ամենայն աղխիւ իւրեանց։ 35 Եւ եթէ ո՛չ վերանայր ամպն՝ ո՛չ չուէին մինչեւ ցօրն վերանալոյ։ 36 Զի ամպն Տեառն է՛ր ՚ի վերայ խորանին ՚ի տուէ. եւ հո՛ւր կայր ՚ի վերայ նորա ՚ի գիշերի. առաջի ամենայն որդւոցն Իսրայէլի, յամենայն ՚ի չուս իւրեանց[887]։
Կատարեցաւ Ելքս[888]։
[499] Ոսկան. Աճեցին եւ յուռացան։
[500] Ոմանք. Որ ո՛չ ճանաչէր զՅովսէփ։
[501] Ոմանք. Եւ զՌամսէ եւ զՈվն։
[502] Ոմանք. Ընդ միումն... Սեպփովրա։
[503] Ոսկան. Երկեան մանկաբարձքն՝ եւ արարին իւ՛՛։
[504] Ոմանք. Որ ծնանի Եբրայ՛՛։
[505] Ոսկան. Առաքեաց զնաժիշտն առնուլ։
[506] Ոմանք. Եւ ասէ ցայն որ զրկ՛՛։
[507] Ոմանք. Զքեզ յայր իշխան... որպէս եւ երէկ սպա՛՛։
[508] Ոմանք. Մինչ լցին զաւազանն։
[509] Ոմանք. Զի՜ է, յարեւի եկիք այսօր։
[510] Այլք. Արդ կոչեցէ՛ք զնա։
[511] Ոմանք. Եւ աղաղակեցին ՚ի վեր։ Ոսկան. Առաջի Տեառն...։
[512] Ոսկան. եւ լուաւ Տէր..։
[513] Ոսկան. Եւ հայեցաւ Տէր։
[514] Ոմանք. Յոթորոյ աներոյ իւրոյ։
[515] Բազումք. Զտեսիլն մեծ զայն.. զի ո՛չ այրիցի։
[516] Ոսկան. Հայիլ առաջի Տեառն։
[517] Ոմանք. Եւ հանցեմ զորդիսն Իսրայէլի։
[518] Յօրինակին. Ահա ես երթալ առ որ՛՛։
[519] Ոմանք. Այց արարի ձեզ։
[520] Ոմանք. Եւ ասասցես ցնոսա. Տէր Աստուած։
[521] Ոմանք յաւելուն. Առաջի արքային Եգիպտացւոց։
[522] Այլք. Եթէ ո՛չ հաւատայցեն ինձ։
[523] Ոմանք. Առցես ջուր ՚ի գետոյն՝ եւ հեղ՛՛... ՚ի գետոյ անտի՝ արիւն ՚ի ցա՛՛։
[524] Ոմանք. Որպէս թէ յերեկ եւ յեռանտ։
[525] Այլք. Եւ նա եղիցի քո բերան։
[526] Յօրինակին պակասէր. Եւ զմանկունս իւր, եւ եհան։
[527] Ոմանք. Յերթալդ քում։ ՚Ի լուս՛՛. Եւ ո՛չ արձակիցէ զժողովուրդն. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։
[528] Ոմանք. Պատգամս Տեառն զոր առա՛՛։
[529] Ոմանք. Զոր խօսեցաւ Աստուած ընդ։
[530] Ոմանք. Եւ ասէ ցնա. Աստուածն Եբր՛՛։
[531] Ոմանք. Խափանեցէք զժողովուրդն։
[532] Ոմանք. Զի ո՛չ թուլասցի ձեզ։
[533] Ոմանք. Զսակ աղիւսոցն ձերոյ։
[534] Այլք. Սուր ՚ի ձեռն նորա կոտորել։
[535] Ոմանք. Եւ անուն իմ Տէր է. եւ ոչ։
[536] Ոմանք. Եւ հաստատեցի զուխտ իմ։
[537] Ոսկան. ՚Ի բռնաւորութենէ Եգիպ՛՛։
[538] Ոմանք. Հանեմ զձեզ ՚ի բռնութենէ Եգիպտաց՛՛։
[539] Ոսկան. Այսպէս ընդ որդիսն Իսրայէլի։
[540] Ոմանք. Նախապետք տանց.. Ասրոն եւ Քարմի.. Ռուբենի է։
[541] Յօրինակին թուագրով այսպէս դնի. ՃԼԷ ամ. եւ ՚ի համար 20. Ճ եւ ԼԷ։
[542] Ոմանք. Եւ Նաբեգ եւ Զեքրի։
[543] Ոմանք. Եւ որդիք Կորխայ՝ Սաիր, եւ։
[544] ՚Ի լուս՛՛. Եւ յաճախեցից զնշանս. համաձայն այլոց ՚ի բնաբ՛՛։
[545] Ոսկան յաւելու. Կամ արուեստ ՚ի Տեառնէ։ Ոմանք. ՑԱհարոն ցեղբայր քո։
[546] Այլք. Ծանրացեալ է սիրտն փարա՛՛։
[547] Այլք. Առ եզեր գետոյն։
[548] Բազումք. Այդու գիտասցես։
[549] Յօրինակին պակասէր. Սատակեսցին. եւ նեխեսցի գետդ. եւ ոչ։
[550] Բազումք. Եւ արարին այնպէս Մովսէս եւ։
[551] Ոմանք. Որ ՚ի գետ անդր էին։
[552] Ոմանք. Եւ արարին նոյնպէս եւ։
[553] Բազումք. Ջուր ՚ի գետոյ անտի։
[554] Այլք. Եւ բղխեսցէ գետդ։
[555] Ոմանք. Ձեռամբ քով.. ՚ի վերայ գետոցն։
[556] Այլք. Եւ հանին գորտ յերկիրն Եգիպ՛՛։
[557] Ոմանք. Եթէ չիք այլ Աստուած բաց ՚ի։
[558] Ոմանք. Գորտք ՚ի քէն.. ՚ի գետ անդ մնասցեն։
[559] Ոսկան. Եւ յամենայն հող երկրի Եգիպտաց՛՛։
[560] Ոսկան. Հանել մուն, եւ ո՛չ կարացին։ եւ եղեւ մունն։
[561] Այլք. Եւ վաղիւ եղիցի նշանդ այդ ՚ի վերայ եր՛՛։
[562] Բազումք. Առաջի նորա, քարկոծեն զմեզ։
[563] Այլք. Առ ՚ի չարձակել զժողո՛՛։
[564] Բազումք. Զսիրտ իւր եւ ՚ի ժամանակի յայն՛՛։ Ոսկան յաւելու. Արձակել զժողովուրդն Տեառն։
[565] Այլք. Վաղիւ արասցէ Տէր զբա՛՛։
[566] Այլք. Փոշի յամենայն երկիրդ Եգիպտ՛՛։
[567] Բազումք. ՚Ի վերայ նոցա կարկուտն։
[568] Ոմանք. Եւ զանասունս ՚ի տուն։
[569] Յօրինակին պակասէր. Եւ զանասուն իւր ՚ի դաշտի։
[570] Ոմանք. Որ է ՚ի դաշտի յերկրիդ։
[571] Այլք. Եւ տեղաց Տէր կար՛՛։
[572] Ոմանք. ՚Ի լինելոյ ձայնք նոցա, եւ կար՛՛։
[573] Ոմանք. Գիտեմ զի չեւ եւս եր՛՛։
[574] Ոմանք. ՚Ի սոյն ժամ վաղիւ։
[575] Ոմանք. Եւ ո՛չ կարիցեն տեսանել զերկինս։ եւ կերիցէ զամենայն զնշխարն։
[576] Ոմանք. Եւ ո՛չ հարք նոցա յորմէ օրէ։
[577] Այլք. Ծառոց, որ մնաց ՚ի կար՛՛.. յամենայն երկիրն Եգիպ՛՛։
[578] Ոմանք. Եւ ամայաց ՚ի ծովն Կար՛՛։
[579] Այլք. Եւ ո՛չ յարեաւ ոք յանկող՛՛։ Ուր ոմանք. Յանկողնէ իւրմէ։
[580] Ոմանք. Երեւեսցիս դու ինձ։
[581] Այլք. Ամենեւին հանիցէ զձեզ։
[582] Ոսկան. Մեծարու եղեւ յոյժ։
[583] Այլք. Եւ սատակեսցի ամենայն անդրանիկ յերկրին. Ուր ոմանք. յերկրէն Եգ՛՛։
[584] Ոմանք յաւելուն. Զնշանս իմ եւ զար՛՛։
[585] Ոսկան. Եւ եթէ սակաւ իցէ ՚ի տանն, որպէս թէ չիցէ բա՛՛։
[586] Ոմանք. Բաղարջ ընդ եղեգի կե՛՛։
[587] Այլք. Եւ ցուպք ձեր ՚ի ձե՛՛։
[588] Ոմանք. Անդրանիկ՝ յերկրիդ Եգ՛՛։
[589] Ոմանք. Յորս իցէք դուք անդ։
[590] Ոմանք. Յառաջնմէ օրէ անտի մինչեւ ցօրն եւթներորդ նուիրեալ եղի՛՛։
[591] Ոմանք. Անձն այն ՚ի ժողովրդենէ Իսրայէլի, յեկաց եւ ՚ի բնակչաց երկ՛՛։
[592] Ոմանք. Խմորեալ մի՛ ուտիցես։ Ուր Ոսկան. մի՛ ուտիցէք։
[593] Ոմանք. Ըստ ազգաց ձերոց։
[594] Ոմանք. Իւրաքանչիւր ըստ դրունս տան իւրոյ։
[595] Ոմանք. Եւ պահեսջիր զբանս զայս օրէն քեզ եւ։ Յօրինակին՝ բառքս մինչեւ ցյաւիտեան, կարմրադեղով նշանակի։ զորովք ոմանք իսպառ զանց առնեն։
[596] Ոմանք. Եւ զամենայն անդրանիկ անասնոյ։
[597] Յօրինակին. Յորում ո՛չ գոյ մեռ՛՛։
[598] Ոմանք. ՚Ի Հռամեսայ ՚ի Սոքքովթ։ Յօրինակին՝ վեց հարիւր հազար այր, կարմրադեղով նշանակի։
[599] Ոմանք. Եւ ո՛չ կամէին մնալ, եւ։
[600] Ոմանք. Եւ զամենայն ծառայս ուրուք, եւ։
[601] Ոմանք. Առնիցէ զայն։
[602] Այլք. Թլփատեսցես զամենայն ա՛՛։
[603] Այլք. Նոյնպէս արարին։
[604] Ոմանք. Զամենայն անդրանիկ նախծին.. ՚ի մէջ որդւոցդ Իսրայէլի։
[605] Այլք. Եհան զմեզ Տէր աստի։
[606] Ոմանք. Աւուր ելանէք դուք յամսեան կանխոյ։
[607] Ոմանք. Եթէ տանիցէ.. յերկիրն Քանա՛՛։
[608] Բազումք. Եւ եղիցի քեզ ՚ի նշան ՚ի վերայ ձեռին քո։
[609] Ոմանք. ՚Ի ժամանակէ ժամանակս եւ յաւուրց աւ՛՛։
[610] Ոմանք. Յանդրանկանէ մարդոյ մինչեւ յանդրանիկ.. վասն այսորիկ ես։
[611] Բազումք. Զմեզ Տէր յԵգիպտոսէ։
[612] Ոմանք. Եւ պատեաց ած Տէր Աստուած զժո՛՛։
[613] Ոմանք. ՅՈթոմ առ անապատաւն։
[614] Ոմանք. Ցուցանելով նոցա զճա՛՛։
[615] Ոմանք. Առաջի ամենայն ժողովրդեանն։
[616] Այլք. Բէեղսեփովնեայ։
[617] Յօրինակին՝ անունս Երիվար, ուրեք ուրեք ՚ի գիրս յայս եւ ՚ի յաջորդս՝ գրեալ էր երիւար. զոր մեք յամենայնի միապէս եդաք ըստ սովորականին։
[618] Ոմանք. Հանել զմեզ սպանանել յանա՛՛։
[619] Այլք. ՚Ի վերայ ծովուն, եւ պատառեա՛ զնա։ Ոմանք. Ընդ մէջ ծովուն ընդ ցամաք։
[620] Ոմանք. Որդիքն Իսրայէլի ՚ի մէջ ծովուն.. եւ ընդ ահեկէ նոցա։
[621] Ոմանք. Եւ պնդեցան Եգիպ՛՛։
[622] Ոմանք. Յառաւօտուն պահ՛՛։
[623] Ոմանք. Յերեսաց ջրոցն։
[624] Ոմանք. Եւ ո՛չ մնացին ՚ի նոցանէ եւ ոչ։
[625] Ոմանք. Եւ փառաւորեցից զսա։
[626] Ոսկան. Ընկղմեաց ՚ի ծով Կարմիր։
[627] Ոմանք. Սրտմտութեան քո բաժանեցան ջուրք. պաղեցան իբրեւ պա՛՛։
[628] Ոմանք. Կալան զբնակիչս փղշտացւոց։
[629] Ոմանք. Տէր թագաւորէ յաւի՛՛։
[630] Այլք. Զթմբուկն ՚ի ձեռն իւր։
[631] Ոմանք. Զի փառօք է փառաւո՛՛։
[632] Բազումք. Եւ եկին յԵղիմ.. եւ անդ բանակեցան առ ջր՛՛։ Ուր յօրինակին. Եւ եկն յԱղիմ։
[633] Ոմանք. Եւ յաւուրն հնգետա՛՛ ... ամսեանն ելա՛՛։
[634] Ոմանք. Մինչեւ նստէաք առ կատսայս։
[635] Այլք. Արդ՝ խօսեաց ընդ նոսա՝ եւ։
[636] Ոմանք. ՚Ի վերոյ երեսաց անա՛՛։
[637] Այլք. Ասեն ընկեր ցընկեր. Զի՛նչ է։
[638] Յօրինակին. Զաւելորդն թողցուք յամանս։
[639] Ոմանք. Եւ ո՛չ եղեւ ՚ի նա որդն։
[640] Ոմանք. Շաբաթ է, ո՛չ լինիցի։
[641] Ոմանք. Զանուն նորա մանանայ։
[642] Ոմանք. Եւ դիցես զդա առաջի Աստուծոյ։
[643] Ոմանք. ՚Ի շէն երկրին, զմա՛՛։
[644] Ոսկան. Ջուր ըմպելոյ ժողո՛՛։
[645] Ոմանք. Եւ տրտնջեաց անդ ժողովուրդն։
[646] Յօրինակին պակասէր. ՚Ի ձեռին քում, եւ երթիցես. եւ ես։
[647] Ոմանք. Զյիշատակս Ամաղեկայ։
[648] Յօրինակին՝ Տէր ապաւէն իմ, կարմրադեղով նշանակի։
[649] Ոմանք. Յորոց միւսումն անուն։
[650] Ոմանք. Աներոյն իւրում զամենայն ինչ զոր։
[651] Ոմանք. Յառաւօտէ մինչեւ ցերեկոյ։
[652] Ոմանք. Զոր առնես դու ժողո՛՛։
[653] Այլք. Զհրամանս Աստուծոյ եւ զօրէնս նորա։
[654] Այլք. Եւ ամենայն ժողովուրդդ որ է։
[655] Այլք. Եւ թեթեւացուսցեն ՚ի։
[656] Յօրինակին՝ ՚ի բնաբանի գրեալ՝ զօրացուսցէ քեզ Աստուած, ՚ի լուսանցսն ուղղագրէ՝ զքեզ. համաձայն այլոց։
[657] Ոմանք. Զամենայն զոր միանգամ ասաց։
[658] Ոմանք. Յամսեանն երկրորդի ելա՛՛... յանապատն ՚ի Սինայ։
[659] Ոմանք. ՚Ի վերայ թեւոյ արծուեաց։
[660] Յօրինակին պակասէր. Եղիջիք դուք ինձ ժողո՛՛։
[661] Ոմանք. Զբանս ժողովրդեանն առ Տեառն։
[662] Ոսկան. Եւ զատուցեալ ժողովուրդն շուրջ եւ։ Այլք. Եւ մերձենալոյ ՚ի նա։
[663] Ոմանք. Վերասցին ՚ի լեռնէ անտի՝ ելանիցեն նոքա ՚ի լեառն։
[664] Ոմանք. Եւ ելանէր ծուխ նոցա իբրեւ։
[665] Այլք. Ձայնքն փողոյն ՚ի բաց առաջացեալք եւ։
[666] Յօրինակին պակասէր. Եւ քահանայքն։
[667] Այլք. Մի՛ եղիցին քեզ աստուածք։
[668] Ոմանք. Ըստ ամենայնի նմանութեան... ՚ի վեր է, եւ որ ինչ յերկրի։
[669] Յօրինակին. Սրբեսցէ Տէր զայնոսիկ, որ առնուցու։
[670] Այլք. Եւ պանդուխտն որ ՚ի քեզ։
[671] Այլք. Զոր Տէր Աստուած քո տացէ քեզ։
[672] Ոմանք. Զձայնն եւ զճառագայթն, եւ զբարբառ։
[673] Յօրինակին ՚ի բնաբանի կրկին չակերտիւ այսպէս գրեալ, զձեռին <գործին> ՚ի լուս՛՛. նշանակի ՚ի մէջ բերել. քո. ուր մեք համաձայն այլոց եդաք գործին քո։
[674] Ոմանք. Զի մերկասցին, ըստ որում զառաջինն երեւի գրեալ եւ ՚ի բնաբան օրինակի մերում, եւ յետոյ նովին ձեռամբ յաւելեալ է ՚ի վերայ՝ մի։
[675] ՚Ի լուս՛՛. Եւ ծնանիցի նմա ուստերս եւ դստերս, համաձայն այլոց ՚ի բնաբ՛՛։
[676] Այլք. Զունկն նորա հերամբ։
[677] Ոմանք. Որում հաստեցաւն։
[678] Ոմանք. Որդւոյ իւրում հաստեսցէ զնա։
[679] Այլք. Եթէ հարցէ ոք։
[680] Բազումք. Եթէ կագիցին արք եր՛՛։
[681] Յօրինակին. Եւ շրջիցի արտաքոյ ՚ի սպոյ։
[682] Ոմանք. Եւ մեռցի ՚ի ձեռանէ նորա։
[683] Ոմանք. Իսկ եթէ ոք հարցէ.. եւ կուրացուցանէ, ար՛՛։
[684] Այլք. Արձակեսցէ ազատս։
[685] Ոմանք. Կրկին սատեր արծաթ տացէ։
[686] Ոմանք. Եւ տեառնն չիցէ ՚ի միջոյ բարձեալ... ցուլ ընդ ցլոյ։
[687] Այլք. Եւ խոցեալ մեռանիցի։
[688] Ոմանք. Եւ գողանայցէ ՚ի տանէ։
[689] Ոմանք. ՚Ի միջի երկոցուն։
[690] Ոսկան. Խաբեսցէ զկոյս խօսեալ։
[691] Ոմանք. Որ դից զոհիցէ, սատա՛՛։
[692] Այլք. Եւ մի՛ նեղիցէք զնա։
[693] Ոսկան յաւելու. Որ աղքատ իցէ եւ բնակեսցի առ քեզ։
[694] Ոմանք. Եւ զիշխանս ժողովրդեան քո մի՛։
[695] Յայլս պակասի. Լինիջիք ինձ. զի ես եմ Տէր Աստուած ձեր։ Ոմանք. Զմիս գազանաբեկին ՚ի բացէ՝ մի՛ ու՛՛։
[696] Այլք. Եւ զհամբաւ սուտ։
[697] ՚Ի լուս՛՛. Եւ եթէ պատահիցես, համաձայն այլոց ՚ի բնաբ՛՛։
[698] Ոմանք. Վասն կաշառի։ եւ ոմանք. Վասն կաշառոց։
[699] Այլք. Զաչս համարձակահայեաց։
[700] Այլք. Եւ զպանդուխտն մի նեղիցես։
[701] Ոմանք. Այնպէս արասցես զայգին քո։
[702] ՚Ի լուս՛՛. Եւ մի՛ զոհիցես. համաձայն այլոց ՚ի բնաբ՛՛։
[703] Ոմանք. Եւ լուիցես նմա, եւ մի՛ անհա՛՛։
[704] Բազումք. Հրեշտակ իմ առաջնորդ քեզ։
[705] Ոմանք. Եւ զՔետացին ՚ի քէն։ Եւ ո՛չ մերժե՛՛։
[706] Ոմանք. Եւ ժառանգեսցես զերկիրն։
[707] Ոմանք. Մինչեւ ՚ի գետն մեծ Եփրատ։
[708] Բազումք. Նոքին լինիցին քեզ ՚ի գայթագ՛՛։
[709] Յօրինակի մերում ամենայն ուրեք՝ որպէս գրեթէ եւ յամենայն գրչագիր օրինակս՝ այս անուն որդւոյ Ահարոնի միշտ գրի՝ Նաբադ, եւ ոչ՝ Նադաբ, որպէս ունի Ոսկան։
[710] Ոսկան. Եւ երկոտասան վէմս։
[711] Ոմանք. Երկնից սրբութեան։
[712] Այլք. Եւ եթէ ուրուք դատ՛՛։
[713] Ոմանք. Եւ ծածկեաց զնոսա ամպն։
[714] Այլք. Եւ արասցես նմա ծնօտս ոսկիս։
[715] Այլք. Եւ ձուլեսցես նմա չորս։
[716] Այլք. Զոր պատուիրեցից քեզ։
[717] Ոմանք. Զխնկաղայսն եւ զտուփս... ՚ի յոսկւոյ սր՛՛։
[718] Յօրինակին յետ հացիներեսաց ՚ի կարգի դատարկ տեղի թողեալ, ՚ի լուսանցս նշանակի ՚ի ներքս բերել՝ հաց, եւ ընթեռնուլ համաձայն ոմանց. հացին երեսաց հաց յանդի՛՛։
[719] ՚Ի լուս՛՛. Եւ սկահակքն. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։
[720] Յօրինակին. ՚Ի միում սեղանն.. ՚ի միւսում սեղանն։
[721] Ոմանք. Եւ զբազմակակալս նորա։
[722] Յօրինակին պակասէր. Արասցես զայն ամենայն։
[723] Ոմանք. Եղիցի ամենայն փեղկացն։
[724] Այլք. Իւրաքանչիւր խառնիցին ճարմանդքն։ կամ խառնիցին իւրա՛՛։
[725] ՚Ի լուս՛՛. Յիսուն աղխս ոսկիս. համաձայն բազմաց ՚ի բնաբ՛՛։
[726] Ոմանք. Մետասանեցունց փեղկացն։
[727] Յօրինակին մերում միայն՝ աստի սկսեալ՝ ճարմանդն գրի եւս ճարամանդ, ըստ որում եւ մեք եդաք։
[728] Ոմանք. Զաւելորդ փեղկիցն... կիսով փեղկին։
[729] ՚Ի լուս՛՛. Մորթոյ խոյոց. համաձայն այլոց ՚ի բնաբ՛՛։
[730] Յօրինակին. Եւ քսան խարիսխս ար՛՛։ ՚Ի լուս՛՛. Երկու սարիսխք առ։
[731] Բազումք յայսմ վայրի կրկնեն զվերոյասացեալսն ըստ այսմ օրինակի. ՚Ի թիկանց կողմանց։ Զգո՛յշ լեր. եւ յետուստ խորանին ՚ի ծովակողմն կուսէ արասցես վեց սիւն. երկու սիւնս արասցես յանկիւնս խորանին ՚ի թիկանց կողմանէ. եւ եղիցին հա՛՛։
[732] Ոմանք. Զոյգ ՚ի խոյակացն։
[733] Յօրինակին պակասէր. Առ մի սիւն յերկ՛՛։ ՚Ի լուս՛՛. Եւ երկու խարիսխք. համաձայն այլոց ՚ի բնաբ՛՛։
[734] Ոմանք. Եւ հինգ նիգ առ մի սի՛ւն յերկրորդ կող՛՛։
[735] Ոմանք. Ագուցանիցեն զնիգսն, եւ պատեսցեն։
[736] Ոմանք. Զխորանն ըստ օրինակին. ՚ի լերին անդ, կամ անդր։
[737] Ոմանք. Չորեցունց սեանց անփուտ եւ ոսկիապատացն։
[738] Այլք. Յանփուտ փայտէ... եւ խոյակք նոցա ոսկիք։
[739] Ոմանք. Եւ պատեսցես զնոսա պղնձ՛՛։
[740] ՚Ի լուս՛՛. Եւ զնուարտ նորա։
[741] Այլք. Առ ՚ի բառնալ զնա։
[742] Ոմանք յաւելուն. Քեզ ՚ի լերին անդ։
[743] Այլք. Սրահ խորանին ՚ի կողմն։
[744] Ոմանք. Եւ խարիսխք նոցա պղնձիք քսան, եւ խոյաւղք նոցա եւ խարիսխք սեանցն, եւ խարիսխք պատեալ ար՛՛։ Ուր օրինակ մի փոխանակ խոյաւղք՝ դնէ աւղք։
[745] Ոսկան փոխանակ այսր համարոյ ունի. Նոյնով լայնութեամբ սրահին, որ հայի ընդ արեւելս՝ յիսուն կանգնոյ եղիցին։
[746] Ոմանք. Յասղանագործաց։
[747] Ոմանք. Եւ բարձրութիւն հինգ կան՛՛։
[748] Ոմանք. Եւ լուցանիցէ զնոսա Ահարոն եւ որդիք նորա.. յառաւօտ։
[749] Այլք. Եւ արասցեն պատմուճան։
[750] Ոմանք. Ոսկւով արասցես զնա։
[751] Բազումք. Ականք յիշատակի որդ՛՛։
[752] ՚Ի լուս՛՛. Առ վակասաւն նոցա։ Ոմանք. Ըստ ձեւոյ հասակին ար՛՛։
[753] ՚Ի լուս՛՛. Ընդելուզուածս. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։
[754] Ոմանք. Զանուանս որդւոցն Իսրայէլի։
[755] Ոմանք. Եւ զանգակք ոսկիք ՚ի մէջ։
[756] ՚Ի լուս՛՛. Եւ եղիցի ՚ի խուրին յեր՛՛։ Ուր ոմանք. Եւ եղիցին խուրին։
[757] ՚Ի լուս՛՛. Անդրավարտիս կտաւի. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։ Ոմանք. Մարմնոյ իւրեանց։
[758] Ոմանք. Եւ մի՛ ածցեն ՚ի վերայ։
[759] Ոմանք. ՚Ի վերայ ներքնեկացն. եւ։
[760] Այլք. Առ դրան խորանին։
[761] Այլք. Եւ դիցեն Ահարոն եւ որդիք նորա զձեռս։
[762] Յօրինակին ՚ի կարգի անդ դատարկ տեղի թողեալ, ՚ի լուս՛՛. նշանակի ՚ի ներքս բերել՝ զոհ Տեառն է. համաձայն այլոց. ըստ որում եւ մեք յաւելաք։
[763] Յօրինակին պակասէր. Աջոյ ոտին նորա. եւ ՚ի վերայ աջուց բլթակաց ականջաց որդւոց նորա, եւ ՚ի վերայ ծայրից։
[764] Ոմանք. Բաղարջոցն եդելոց։
[765] Այլք. Կերիցեն զնոսա, (33) որովք սր՛՛։ Ուր Ոսկան յաւելու. կերիցեն զնոսա, զի լիցի հաճոյական զոհ, որովք։
[766] Ոմանք. ՚Ի սրբել քեզ.. եւ օծցես զնա առ ՚ի սրբելոյ։
[767] Ոմանք. Եւ զչորրորդ դորակի, եւ նուէր ըստ չորրորդ դորակի գինւոյ առ մի գառն։
[768] Ոսկան. Եւ սրբեսցի սեղանն փառօք իմօք։
[769] Ոմանք. Սեղան խնկեայ խնկոց։
[770] Յօրինակին պակասէր. Եւ եղջեւրք իւր անդս՛՛։
[771] Յօրինակին. Եւ պատեսցես զնա ոսկով։
[772] ՚Ի լուս՛՛. Յարենէ որ առ ՚ի վասն մե՛՛։
[773] Յօրինակին պակասէր. ՚Ի տալ անդ զհաս Տեառն։
[774] Այլք. Եւ ազգաց նորա յետ նորա։
[775] Յօրինակին. Եւ երկերիւր եւ։
[776] Օրինակ մի. ՚Ի ձիթենեաց դորակաւ միով։
[777] ՚Ի լուս՛՛. Եւ զամենայն զկահ նոցա։
[778] Այլք. Եւ աղասցես ՚ի նոցանէ։
[779] Այլք. Առնիցէ ըստ այնմ օրինակի։
[780] Յօրինակին. Զորդի Ամովրայ յազգէ Յու՛՛։ Այլք. Կոչեցեալ իմ զԲեսե՛՛... (3) Եւ լցուցի զնա։
[781] Այլք. Եւ զկապուտակն եւ։
[782] Այլք. Եւ զաւազանն եւ զխա՛՛։
[783] Ոմանք. ԶԱհարոնի զքահանային։
[784] Այլք. Եւ որ պղծեսցէ զնա։
[785] Ոմանք. Արար Տէր զերկին եւ։
[786] Յօրինակին. Եւ ետ Մովսի՝ իբրեւ։
[787] Այլք. Յականջաց իւրեանց. եւ բերին։
[788] Այլք. Որ հանին զքեզ յերկրէն Եգիպտացւոց։
[789] Յայլս պակասի. Եգիպտացիք՝ ուստի հաներն զմեզ. եւ ասիցեն։
[790] Այլք. Եւ զամենայն զերկիրն զայն զոր աս՛՛։
[791] Ոմանք. Եւ գիրն գրեալ Աստուծոյ, գր՛՛։
[792] Այլք. ՚Ի բանակի անդ։ (18) Եւ ասէ. Ոչ է ձայն... եւ ո՛չ բարբառ նա՛՛։
[793] Այլք. Բարկացեալ սրտմտութեամբ։
[794] Յօրինակին. Գիտես զանդգնութիւն։
[795] Այլք. Եւ բերէք, եւ ետուն ցիս։
[796] Այլք. Յոտնհարութիւն թշնամեաց։
[797] Յօրինակին պակասէր. Դարձարուք դրանէ ՚ի դուռն բա՛՛։
[798] Ամենայն գրչագիր օրինակք մեր համաձայն բնագրաց Յունաց եւ Եբրայեցւոց՝ յայսմ վայրի ունին, երեք հազարք այր։ Ուր Ոսկան առեալ ՚ի լատին օրինակէ յաւելմամբ դնէ, քսան եւ երեք հազար արք։
[799] Այլք. Ջնջեա՛ զիս ՚ի դպ՛՛։
[800] Ոսկան. ՚Ի տեղին՝ զոր ասացի։
[801] Յօրինակին աստէն եւ ստորեւ ուրեք ուրեք՝ Յեբուսացին, գրի եւ՝ Եբուսացի։
[802] Այլք. Եւ տարայց զքեզ յերկիր.. ո՛չ ելից ընդ քեզ։
[803] Այլք. Սուգ առին սգաւորօք։
[804] Յօրինակին պակասէր. Եւ այլ եւս հարուած։ Այլք յաւելուածով. Ես ցուցից քեզ զինչ առնելոց եմ քեզ։
[805] Ոմանք. ՚Ի Քորեբ լեռնէ։
[806] Այլք. Եւ հայէին ընդ Մով՛՛։
[807] Ոմանք. Գտեալ իցէ իմ շնորհս։ եւ ոմանք. գտեալ իցեմ շն՛՛։
[808] Այլք. Մի՛ հաներ զիս աստի։ Եւ զիարդ յայտնի լինիցի։
[809] ՚Ի լուս՛՛. Եւ ապրէ. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։
[810] Ոմանք. Առաջնոցն. եւ կանխեալ։
[811] Ոսկան. Եւ կոչեաց զանուն Տեառն։
[812] Յօրինակին յետ՝ ՚ի հազար ազգս, դատարկ տեղի թողեալ ՚ի կարգին, ՚ի լուսանցսն նշանակի ՚ի ներքս բերել, սիրելեաց իւրոց. զոր սակաւք ունին ՚ի բնաբանի. վասն որոյ եւ մեք զանց արարաք յաւելուլ։ Այլք. Ածէ զանօրէնութիւնս հարց յորդիս, եւ յորդւոց յորդիս, մին՛՛։
[813] Ոմանք. ՚Ի միջի դոցա.. զի զարմա՛՛։ Յօրինակին պակասէր. Արարից ձեզ։
[814] Այլք. Միանգամ ես պատուիրեմ քեզ։
[815] Այլք. Յոր դու մտանիցես ՚ի նոսա։
[816] Այլք. Աստուածոյ օտարի։ Յօրինակին պակասէր. Աստուած նախանձոտ է։
[817] ՚Ի լուս՛՛. Եւ մի առնուցուս... մի՛ տացես ուս՛՛։
[818] Ոմանք. Ամենայն որ բանայ զար՛՛։
[819] Յօրինակին բառս՝ ձեռնունայն. կարմրադեղով նշանակի։
[820] Այլք. Իսկզբան հնձոց։
[821] Օրինակ մի. Տեառն Աստուծոյ Իսրայէլի. երիս ժամանակս։
[822] Ոմանք. Դնեմ ընդ. եւ ոմանք՝ դնիցի,Իսկ առ այլս ամենեսին պակասի. եւ ընդիս Իսրայէլ։
[823] Յօրինակին բանս. Էր փառաւորեալ տեսիլ գունոյ երեսաց նորա. կարմրադեղով նշանակի։
[824] Յօրինակին բառս պատրուակ, կարմ՛՛ նշա՛՛։
[825] Այլք. Եւ տեսին որդիքն Իսրայէլի։ Ուր ոմանք. Զերեսսն։
[826] Ոմանք. Զիարդ յօժարեսցէ ՚ի։
[827] Ոմանք. Եւ զգահակս նորա. եւ զտախտակս նորա, եւ զնիգս նորա, եւ զսիւ՛՛։
[828] Այլք. Եւ զպատմուճանսն սուրբս։
[829] Ոմանք. Եւ զվարագոյրսն եւ զառագաստս։
[830] Ոմանք. Բերին նուէրս Տեառն... պատմուճանս սրբութեանն։
[831] Ոմանք. Բերէին նու՛՛։
[832] Ոմանք. ԶԲեսելիէլ զՈվրեան զորդի։
[833] Այլք. ճարտարապետութեամբ, գոր՛՛։
[834] ՚Ի լուս՛՛. ՚Ի սիրտ նոցա զիմ՛՛։ համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։
[835] Ոսկան. Զոր ելից մտօք իմաս՛՛։ Ոմանք. Կապուտակեաւն. եւ ոմանք. կապուտակին եւ ծիրա՛՛։ Ուր օրինակ մի. Եւ զնկարակերտակին եւ զծիրանեաւն։
[836] Ոսկան. Եւ արար Բեսելիէլ, եւ ե՛՛։
[837] Ոմանք. Մերձենալ ՚ի գործն եւ խատարել։
[838] Ոմանք. Յամենայն ՚ի գործ տարազուն։
[839] Յօրինակին պակասէր. Ընդ միւս հինգ փեղկին։ Ոսկան. Փեղկս կցեալք ընդ այլոց հնգից։
[840] Այլք. Ճարմանդս կապուտակեայս առ ե՛՛։
[841] Այլք. ՚Ի մորթոյ խոյոց։
[842] Ոմանք. Եւ յերկրորդում կողման։
[843] ՚Ի լուս՛՛. Եւ արար նիգս յանփ՛՛։
[844] Այլք. Փայտից յոսկիապատաց։
[845] Այլք. Եւ զօղս նոցուն, եւ։
[846] Այլք. ՚Ի ներքոյ եւ արտաքոյ։
[847] ՚Ի լուս՛՛. Բառնալ զնոսա ագու՛՛ համաձայն այլոց ՚ի բնաբ՛՛։
[848] ՚Ի լուս՛՛. Որ էին ՚ի չորեցունց։
[849] Այլք. Առ ՚ի բառնալոյ զսե՛՛։
[850] Այլք. Եւ զբազմակակալսն ՚ի նոսա.. եւ զբազմակակալն զեւթն։ ՚Ի լուս՛՛. Զի իցեն ճրագա՛՛. համաձայն այլոց ՚ի բնաբ՛՛։ Այլք. Եւ զշուշանս նորա անդստին.. (18) Վեց ստեղն արձակեալ ՚ի կողմանց նորա. երեք ստեղունք ՚ի միոջէ։
[851] Յօրինակին պակասէր. Զերկայնութիւն նորա, եւ ՚ի։
[852] Ոմանք. Առ ՚ի կողմն... նորա ՚ի յագոյցս լծակացն։
[853] Այլք. ՚Ի վերայ չորեցունց անկեանց իւրոց.. եւ պատեաց զնոսա պղ՛՛։
[854] Յօրինակին պակասէր. Նորա արար պղնձի։
[855] Այլք. Եւ եդ նմա չորս օղա՛՛։
[856] Ոսկան յաւելու. Գործեաց զնա ՚ի ներսն ունայն.։
[857] Ոսկան. Եւ հայելեաց կա՛՛։
[858] ՚Ի լուս՛՛. Եւ դրուակք նոցա արծաթիք։
[859] Ոմանք. Եւ ամենայն սիւնք սրահին։ Այլք. Գործ նկարակերպ ՚ի կապուտակէ։
[860] Ոմանք. Եւ Բեսելիէլ Ովրեան որդի Ովրայի.. եւ արար։
[861] Այլք. Եւ զասղանագործութիւն։
[862] Ոմանք. Ամենայն ոսկին որ գործեցաւ.. ամենայն գործոյ սրբութեանցն։
[863] ՚Ի լուս՛՛. Եւ վեցհարիւր եւ յիսուն։
[864] Ոմանք. Եւ արարին զվտաւակսն յոսկ՛՛։
[865] Այլք. Թիթղունս ոսկւոյն, թելս։
[866] Այլք. Եւ մածուցեալս ՚ի քանդակ։
[867] ՚Ի լուս՛՛. Չորրորդ. յակինթ եւ եղունգն։
[868] Այլք. Ազգացն երկոտասանեցունց։
[869] ՚Ի լուս՛՛. Եւ արարին երկու օղս ոսկիս։ Յօրինակին պակասէր. Վահանակս ոսկիս. եւ երկուս օղս ոսկիս, եւ եդին։
[870] ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ. Եւ արարին զվտաւակն, նշանակի՝ ներքնակ։ Ուր այլք. Զվտաւակսն։
[871] Այլք. Գործ նկարու, կամ նկարուն։
[872] Այլք. Դրոշմեալ քանդակի։
[873] Բազումք. Զի կայցէ ՚ի խուրին։
[874] ՚Ի լուս՛՛. Եւ զտախտակս նորա եւ զնիգս նորա, համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։ Այլք. Եւ զսիւնս նորա եւ զխարիսխս նորուն։
[875] Ոմանք. Եւ զսիւնս նորա։
[876] ՚Ի լուս՛՛. Եւ զպատմուճանսն սուրբ պաշտել։ Ուր այլք. Պաշտել ՚ի սրբութեանն։
[877] Ոսկան. Հրամայեաց Աստուած Մօս՛՛։
[878] Բազումք. Վարագուրիւն։
[879] Այլք յաւելուն. ՚Ի վերայ նորա զճրագարանս նորա։
[880] Այլք. Որ ՚ի նմա է սրբեսցես։
[881] Բազումք. Եւ արկցեն անդ։
[882] Այլք. Եւ զամենայն ինչ որ ՚ի նմա է։
[883] ՚Ի լուս՛՛. Յօծումն քահանայութեան. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։
[884] Ոսկան, աստի սկսեալ մինչեւ ՚ի վերջ գլխոյն դնէ՝ պատուիրեաց կամ հրամայեաց Աստուած, ուր ամենայն գրչագիր օրինակք համաձայն մերումս ունին՝ Տէր։
[885] Այլք. Վարագուրի խորանին։
[886] Ոմանք. Եւ զսեղանովն։
[887] Այլք. Առաջի ամենայն տանն Իսրայէլի։
[888] ՚Ի վախճան գրոցս ոմանք դնեն՝ Կատարեցան Ելք՝ եւ ոմանք՝ Կատարեցաւ Գիրք Ելիցս։