Ա 1 Եւ եղեւ յետ մահուանն Սաւուղայ, եւ Դաւիթ դարձա՛ւ ՚ի հարկանելոյ զԱմաղեկ. եւ նստաւ Դաւիթ ՚ի Սիկելակ աւուրս երկուս։ 2 Եւ եղեւ յետ աւուրն երկրորդի, եւ ահա ա՛յր եհաս ՚ի բանակէ զօրուն Սաւուղայ, եւ հանդերձք իւր պատառեալք, եւ հո՛ղ զգլխով իւրով. եւ եղեւ ՚ի մտանել նորա առ Դաւիթ. անկա՛ւ յերկիր եւ երկի՛ր եպագ նմա[3155]։ 3 Եւ ասէ ցնա Դաւիթ. Ուստի՞ գաս դու։ Եւ ասէ ցնա ՚ի բանակէ՛ն Իսրայէլի զերծեալ եմ ես։ 4 Եւ ասէ ցնա Դաւիթ. Զի՞նչ զրո՛յց է պատմեա՛ ինձ։ Եւ ասէ. Փախեաւ ժողովուրդն ՚ի պատերազմէն, եւ անկա՛ն բազումք ՚ի ժողովրդենէն եւ մեռան. եւ Սաւուղ եւ Յովնաթան մեռան։ 5 Եւ ասէ Դաւիթ ցպատանին որ պատմեաց նմա. Զիա՞րդ գիտես եթէ մեռաւ Սաւուղ եւ Յովնաթան որդի նորա[3156]։ 6 Եւ ասէ պատանին որ պատմեաց նմա. Դիպելո՛վ դիպեցայ ՚ի լերինն Գեղբուա, եւ ահա Սաւուղ յեցեա՛լ կայր ՚ի նիզակն իւր. եւ ահա կառք եւ ախոյանք հեծելոց գումարեցա՛ն ՚ի նա։ 7 Եւ հայեցաւ ՚ի թիկունս իւր եւ ետես զիս, եւ կոչեա՛ց զիս. եւ ասեմ ա՛ւասիկ եմ ես։ 8 Եւ ասէ ցիս. Ո՞վ ես դու։ Եւ ասեմ. Ամաղեկացի՛ եմ ես։ 9 Եւ ասէ ցիս. Արի՛ ՚ի վերայ իմ եւ սպա՛ն զիս. զի կալաւ զիս մո՛ւթ անհնարին. մինչ դեռ ամենայն շունչ իմ յիս է[3157]։ 10 Եւ յարեա՛յ ՚ի վերայ նորա եւ սպանի զնա. զի գիտէի թէ ո՛չ է ապրանաց, յետ անկանելոյն նորա. եւ առի զթագն ՚ի գլխոյ նորա, եւ զապարանջանս ՚ի բազկէ նորա, եւ բերի՛ զնոսա տեառն իմում այսր։ 11 Եւ բուռն եհար Դաւիթ զհանդերձից իւրոց եւ պատառեաց զնոսա. եւ ամենայն արք որ ընդ նմա պատառեցին զհանդերձս իւրեանց։ 12 Եւ կոծեցան եւ պահեցին եւ լացին մինչեւ ցընդերեկս ՚ի վերայ Սաւուղայ եւ Յովնաթանու որդւոյ նորա, եւ ՚ի վերայ ժողովրդեանն Յուդայ. եւ ՚ի վերայ տանն Իսրայէլի զի հարա՛ն սրով։ 13 Եւ ասէ Դաւիթ ցպատանին որ պատմեաց նմա. Ուստի՞ ես դու։ Եւ ասէ. Որդի առն պանդխտի Ամաղեկացւո՛յ եմ ես[3158]։ 14 Ասէ ցնա Դաւիթ. Եւ զիա՞րդ ո՛չ երկեար ձգել զձեռն քո ապականել զօծեալն Տեառն։ 15 Եւ կոչեա՛ց Դաւիթ զմի ՚ի մանկտւոյն եւ ասէ. Մատի՛ր պատահեա դմա։ Եւ եհար զնա եւ մեռաւ[3159]։ 16 Եւ ասէ ցնա Դաւիթ. Արիւն քո ՚ի գլո՛ւխ քո. զի բերա՛ն քո խօսեցաւ զքէն եւ ասէ, թէ ե՛ս սպանի զօծեալն Տեառն։
Բ 17 Եւ ողբա՛ց Դաւիթ զողբս զայս ՚ի վերայ Սաւուղայ եւ ՚ի վերայ Յովնաթանու որդւոյ նորա. 18 եւ ասաց Դաւիթ ուսուցանե՛լ որդւոցն Յուդայ ※ աղեղնաւորութիւն. եւ ահա գրեալ է ՚ի գիրս Ուղղութեան։ 19 Արձանացի՛ր Իսրայէլ, ՚ի վերայ բլրոցն ՚ի բարձունս քո վիրաւորաց. զիա՛րդ անկան զօրաւորքն։ 20 Մի՛ պատմէք ՚ի Գէթ, եւ մի՛ տայք զայդ աւետիս յելս Ասկաղոնի. զի մի՛ երբէք ուրախ լիցին դստերք այլազգեացն, եւ մի՛ ցնծասցեն դստերք անթլփատիցն[3160]։ 21 Լերինք Գեղբուայ, մի՛ իջցէ ՚ի ձեզ ցօղ. եւ մի՛ եկեսցէ ՚ի վերայ ձեր անձրեւ անդաստանք պտղոց, զի ա՛նդ ապականեցաւ ասպար զօրաւորաց. վահանն Սաւուղայ ո՛չ օծաւ իւղով։ 22 Յարենէ՛ վիրաւորաց, եւ ՚ի ճարպոյ զօրաւորաց. աղեղն Յովնաթանու ո՛չ դարձաւ ունայն յետս. եւ սուրն Սաւուղայ ո՛չ ամփոփեցաւ դատարկացեալ[3161]։ 23 Սաւուղ եւ Յովնաթան սիրելիք, եւ գեղեցի՛կք եւ վայելուչք. չմեկնեա՛լք ՚ի կենդանութեան իւրեանց, եւ ո՛չ մեկնեցան ՚ի մահուա՛ն իւրեանց. թեթեւագո՛յնք քան զարծուիս. զօրացան առաւել քան զառիւծունս։ 24 Դստերք Իսրայէլի լացէ՛ք ՚ի վերայ Սաւուղայ. լացէ՛ք ՚ի վերայ նորա որ զգեցուցանէր զձեզ կարմիրս՝ հանդերձ զարդուց ձերոց. որ արկանէր զարդս ոսկւոյ ՚ի վերայ հանդերձից ձերոց[3162]։ 25 Զիա՞րդ անկան զօրաւորքն ՚ի մէջ պատերազմի. Յովնաթան ՚ի վերայ բարձանց քոց վիրաւոր[3163]։ 26 Ցաւէ՛ ինձ ՚ի վերայ քո եղբայր իմ Յովնաթան. գեղեցկացա՛ր ինձ յոյժ. զարմանալի՛ եղեւ սէր քո ինձ քան զսէր կանանց։ 27 Զիա՞րդ անկան զօրաւորքն, եւ կորեա՛ն անօթքն պատերազմականք։
Գ 1 Եւ եղեւ յետ այնորիկ եւ եհա՛րց Դաւիթ ՚ի Տեառնէ եւ ասէ. Եթէ ելանիցե՞մ ՚ի մի ՚ի քաղաքացն Յուդայ։ Եւ ասէ ցնա Տէր. Ե՛լ։ Եւ ասէ Դաւիթ. Յո՞ ելից։ Եւ ասէ ՚ի Քեբրոն։ 2 Եւ ե՛լ Դաւիթ ՚ի Քեբրոն. եւ երկոքին կանայք նորա Աքինովամ Յեզրայելացի, եւ Աբիգեա կին Նաբաղու Կարմելացւոյ։ 3 Եւ արքն զորս եհան Դաւիթ իւրաքանչի՛ւր տամբ իւրով. եւ բանակէին ՚ի քաղաքին Քեբրոնի[3164]։ 4 Եւ եկին արք Հրէաստանի՝ եւ օծին անդ զԴաւիթ թագաւոր ՚ի վերայ տանն Յուդայ։ Եւ պատմեցին Դաւթայ եւ ասեն, եթէ արք Յաբիսայ Գաղաադացւոյ թաղեցի՛ն զՍաւուղ[3165]։ 5 Եւ առաքեաց Դաւիթ հրեշտակս առ առաջնորդս Յաբիս Գաղաադացւոց, եւ ասէ ցնոսա Դաւիթ. Օրհնեա՛լ էք դուք ՚ի Տեառնէ, զի արարէք դուք զգութն զայն ՚ի վերայ տեառն ձերոյ Սաւուղայ օծելոյ Տեառն, եւ թաղեցէ՛ք զնա եւ զՅովնաթան զորդի նորա[3166]։ 6 Եւ արդ՝ արասցէ՛ Տէր ընդ ձեզ ողորմութիւն եւ ճշմարտութիւն. եւ ես հատուցից ձեզ ընդ բարութեանն այնորիկ զոր արարէք զբանն զայն[3167]։ 7 Եւ արդ՝ զօրասցի՛ն ձեռք ձեր, եւ լերո՛ւք յորդիս զօրութեան. զի մեռաւ տէրն ձեր Սաւուղ. եւ զիս օծ տունս Յուդայ ՚ի թագաւոր իւրեանց[3168]։
Դ 8 Եւ Աբեննե՛ր որդի Ներեայ զօրավա՛ր Սաւուղայ ա՛ռ զՅեբուսթէ զորդի Սաւուղայ, եւ տարաւ զնա ՚ի բանակն. 9 եւ թագաւորեցո՛յց զնա ՚ի վերայ Գաղաադաստանի, եւ ՚ի վերայ Թասիրայ, եւ ՚ի վերայ Յեզրայելի, եւ ՚ի վերայ Եփրեմի, եւ ՚ի վերայ Բենիամինի, եւ ՚ի վերայ ամենայն Իսրայէլի։ 10 Եւ է՛ր ամաց քառասնից Յեբուսթէ որդի Սաւուղայ յորժամ թագաւորեաց ՚ի վերայ Իսրայէլի, եւ երկո՛ւս ամս թագաւորեաց. բա՛ց ՚ի տանէն Յուդայ՝ որ էին զհե՛տ Դաւթի[3169]։ 11 Եւ եղեն աւուրք զորս թագաւորեաց Դաւիթ ՚ի Քեբրոն ՚ի վերայ տանն Յուդայ՝ ամք եւթն եւ ամիսք վեց[3170]։
Ե 12 Եւ ե՛լ Աբեններ որդի Ներեայ եւ ծառայք Յեբուսթեայ որդւոյ Սաւուղայ ՚ի բանակացն ՚ի Գաբաւոն։ 13 Եւ Յովա՛բ որդի Շարուհեայ եւ ծառայք Դաւթի ելին ՚ի Քեբրոնէ, եւ դիպեցա՛ն միմեանց ՚ի վերայ աղբերն Գաբաւոնի. եւ նստան նոքա անտի՛ աղբերն Գաբաւոնի, եւ սոքա աստի[3171]։ 14 Եւ ասէ Աբեններ ցՅովաբ. Յարիցե՛ն մանկտիդ եւ խաղասցե՛ն առաջի մեր։ Եւ ասէ Յովաբ. Յարիցե՛ն։ 15 Եւ յարեան, եւ անցին թուով ՚ի մանկանցն Բենիամինի երկոտասանք, եւ Յեբուսթեայ որդւոյ Սաւուղայ. եւ ՚ի մանկանցն Դաւթի երկոտասանք[3172]. 16 եւ կալան այր իւրաքանչիւր ձեռամբ զգլխո՛յ ընկերի իւրոյ, եւ սո՛ւր ՚ի կողս ընկերի իւրոյ. եւ անդէ՛ն անկանէին եւ մեռանէին. եւ կոչեցաւ անուն տեղւոյն այնորիկ Վիճա՛կ դաւաճանաց, որ է՛ ՚ի Գաբաւոն[3173]։ 17 Եւ եղեւ պատերազմ խի՛ստ յոյժ յաւուր յայնմիկ. եւ պարտեցաւ Աբեններ՝ եւ արք Իսրայէլի առաջի ծառայիցն Դաւթի։ 18 Եւ ա՛նդ էին երեք որդիքն Շարուհեայ. Յովաբ, եւ Աբեսսա, եւ Ասայէլ. եւ Ասայէլ թեթեւ՛ էր ոտիւք իբրեւ զմի յայծեմանց ՚ի դաշտի։ 19 Եւ պնդեցաւ Ասայէլ զհետ Աբեններեայ. եւ ո՛չ խոտորեցաւ երթալ յաջ եւ ո՛չ յահեակ ՚ի հետոց Աբեններեայ։ 20 Եւ հայեցաւ Աբեններ ՚ի թիկունս իւր՝ եւ ասէ. Եթէ դո՞ւ իցես Ասայէլ։ Եւ ասէ. Ե՛ս եմ։ 21 Եւ ասէ ցնա Աբեններ. Խոտորեա՛ դու յաջ կամ յահեակ, եւ կա՛լ քեզ մի ՚ի մանկտւոյդ, եւ ա՛ռ դու քեզ զսպառազինութիւն նորա։ Եւ ո՛չ կամեցաւ Ասայէլ խոտորել ՚ի հետոց նորա։ 22 Եւ յաւե՛լ եւս Աբեններ ասել ցԱսայէլ. ՚Ի բա՛ց կաց յինէն, զի մի՛ հարից զքեզ ընդ գետին. եւ զիա՞րդ ամբարձից զերեսս իմ առ Յովաբ. եւ ո՞ւր լինիցի այն. դարձի՛ր առ Յովաբ եղբայր քո։ 23 Եւ ո՛չ կամեցաւ թափել։ Եւ եհար զնա Աբեններ նիզակաւն ընդ սնակո՛ւշտն, եւ ել նիզակն ընդ զի՛ստ նորա, եւ անկաւ անդէն եւ մեռաւ ՚ի ներքոյ նորա։ Եւ լինէ՛ր որ միանգամ գայր ցտեղին ցա՛յն ուր անկա՛ւ Ասայէլ եւ մեռաւ՝ զտեղի՛ առնոյր։ 24 Եւ պնդեցա՛ն Յովաբ եւ Աբեսսա զկնի Աբեններեայ. եւ արեւն եմուտ. եւ նոքա մտին մինչեւ ցբլուրն Ամմանայ որ է յանդիման Գայեայ, ընդ ճանապարհ անապատին Գաբաւոնի[3174]։ 25 Եւ ժողովեցան որդիքն Բենիամինի զկնի Աբեններեայ. եւ կացի՛ն ՚ի վերայ բլրոյ միոյ։ 26 Եւ կոչեաց Աբեններ զՅովաբ եւ ասէ. Մի՛թէ իսպա՞ռ ուտիցէ սուր, կամ թէ ո՞չ գիտիցես զի դառնութիւն լինի վախճանն. մինչեւ ցե՞րբ ո՛չ ասիցես ժողովրդեանն դառնա՛լ ՚ի հետոց եղբարց իւրեանց։ 27 Եւ ասէ Յովաբ. Կենդանի՛ է Տէր. զի եթէ քո չէ՛ր խօսեցեալ, յայգուէ՛ իսկ ելանէր ամբոխս իւրաքանչիւր զհետ եղբօր իւրոյ[3175]։ 28 Եւ փո՛ղ եհար Յովաբ, եւ մեկնեցա՛ն ժողովուրդն ամենայն, եւ ո՛չ եւս պնտեցան զհետ Իսրայէլի, եւ ո՛չ եւս յաւելին պատերազմել։ 29 Եւ Աբեններ եւ արք նորա գնացին ընդ արեւելս զգիշերն զայն ողջոյն. եւ անցին ընդ Յորդանան՝ եւ չոգա՛ն ընդ ամենայն ձգեալն. եւ եկին ՚ի բանակսն[3176]։ 30 Եւ Յովաբ դարձա՛ւ յԱբեններեայ, եւ ժողովեաց զամենայն ժողովուրդն։ Եւ հանդէ՛ս եղեւ ծառայիցն Դաւթի որ կոտորեցան՝ ինն եւ տասն առն՝ եւ Ասայէլ. 31 եւ ծառայքն Դաւթի հարին յորդւոցն Բենիամինի, եւ յարանց Աբեններեայ երեք հարիւր եւ վաթսուն այր։ 32 Եւ բարձի՛ն զԱսայէլ, եւ թաղեցի՛ն զնա ՚ի գերեզմանի հօր իւրոյ ՚ի Բեթղահէմ. եւ գնացին Յովաբ եւ արք նորա, եւ լուսացաւ նոցա ՚ի Քեբրոն[3177]։
Զ 1 Եւ է՛ր պատերա՛զմ սաստիկ ՚ի մէջ տանն Սաւուղայ՝ եւ ՚ի մէջ տանն Դաւթի. եւ տունն Դաւթի երթա՛յր եւ զօրանայր, եւ տունն Սաւուղայ երթայր եւ տկարանա՛յր։ 2 Եւ ծնան Դաւթի որդի՛ք ՚ի Քեբրոն. անդրանիկ նորա՝ Ամմոն յԱքինոոմայ Յեզրայելացւոյ[3178]. 3 եւ երկրորդ նորա՝ Դաւիա, յԱբիգեայ Կարմելացւոյ. եւ երրորդն՝ Աբեսաղոմ, ՚ի Մաաքեայ դստերէ Թող՚մեայ արքայի Գեսուրայ. 4 եւ չորրորդ Ադոնիա, որդի Ագգիթայ. եւ հինգերորդն՝ Սափատիա, որդի Ամիտաղայ[3179]. 5 եւ վեցերորդն՝ Յեթրամ, յԵգղ՚աթայ կնոջէ Դաւթի։ Սոքա՛ ծնունդք Դաւթի ՚ի Քեբրոն[3180]։
Է 6 Եւ եղեւ ՚ի լինել պատերազմին ՚ի մէջ տանն Սաւուղայ եւ ՚ի մէջ տանն Դաւթի, եւ Աբեններ ունէր զտունն Սաւուղայ։ 7 Եւ Սաւուղայ էր հարճ մի, որում անուն էր Ռիսփա, դուստր Յուղ՚այ։ Եւ ասէ Յեբուսթէ որդի Սաւուղայ ցԱբեններ[3181]. 8 Ընդէ՞ր մտանես դու առ հարճ հօր իմոյ։ Եւ բարկացա՛ւ Աբեններ յոյժ վասն բանին Յեբուսթեայ, եւ ասէ ցնա Աբեններ. Միթէ շա՞ն գլուխ իցեմ ես՝ որ արարի ողորմութիւն այսօր ՚ի վերայ տանն Սաւուղայ հօր քոյ, եւ ՚ի վերայ եղբարց եւ ՚ի վերայ բարեկամաց, եւ ո՛չ եղէ անձնատո՛ւր ՚ի տունն Դաւթի. եւ խնդրես յինէն այսօր վրէ՞ժ կնոջ միոյ[3182]. 9 օ՛ն եւ օն արասցէ Աստուած Աբեններայ եւ օ՛ն եւ օն յաւելցէ նմա, եթէ ո՛չ որպէս երդուաւ Տէր Դաւթի, այնպէս արարից նմա. 10 բառնալո՛վ զթագաւորութիւնն Սաւուղայ, եւ կանգնել զթագաւորութիւնն Դաւթի ՚ի վերայ Իսրայէլի եւ ՚ի վերայ Յուդայ՝ ՚ի Դանայ մինչեւ ցԲերսաբէէ[3183]։ 11 Եւ ո՛չ եւս կարաց Յեբուսթէ տալ պատասխանի Աբեններայ բա՛ն մի յերկիւղէն։
Ը 12 Եւ առաքեա՛ց Աբեններ հրեշտակս առ Դաւիթ ՚ի Թեսաղմո՛ւ երկիր՝ առ ժամայն, եւ ասէ. Ուխտեա՛ ընդիս զուխտ քո, եւ ահա ձեռն իմ ընդ քե՛զ, դարձուցանե՛լ առ քեզ զամենայն տունն Իսրայէլի։ 13 Եւ ասէ Դաւիթ. Բարւո՛ք է. ես ուխտեցի՛ց ընդ քեզ ուխտ, բայց բա՛ն մի ես խնդրեմ ՚ի քէն՝ մի՛ տեսցես զերեսս իմ, եթէ ո՛չ ածցես զՄեղքող դուստր Սաւուղայ ՚ի գալն քում տեսանե՛լ զերեսս իմ։ 14 Եւ առաքեաց Դաւիթ առ Յեբուսթէ որդի Սաւուղայ հրեշտակս եւ ասէ. Տո՛ւր ցիս զկին իմ զՄեղքող, զոր առի ես ընդ հարի՛ւր անթլփատութեանց այլազգեացն[3184]։ 15 Եւ առաքեա՛ց Յեբուսթէ՝ եւ ա՛ռ զնա յառնէ իւրմէ Փաղ՚տիելէ որդւոյ Սելլայ։ 16 Եւ երթա՛յր այր նորա զհետ նորա եւ լա՛յր, մինչեւ ցԲարակիմ։ Եւ ասէ ցնա Աբեններ. Ե՛րթ դարձի՛ր։ Եւ դարձաւ[3185]։
Թ 17 Եւ խօսեցա՛ւ Աբեններ ընդ ծերս Իսրայէլի եւ ասէ. Երէ՛կ եւ եռա՛նտ խնդրէիք զԴաւիթ թագաւորե՛լ ՚ի վերայ ձեր. 18 եւ արդ՝ արարէ՛ք, զի Տէր խօսեցաւ վասն Դաւթի եւ ասէ. Ձեռա՛մբ ծառայի իմոյ Դաւթի փրկեցից զԻսրայէլ ՚ի ձեռաց այլազգեացն եւ ՚ի ձեռաց ամենայն թշնամեաց իւրեանց։ 19 Եւ խօսեցաւ Աբեններ յականջս Բենիամինի։ Եւ գնաց Աբեններ խօսել յակա՛նջս Դաւթի ՚ի Քեբրոն, զամենայն ինչ որ հաճո՛յ թուեցաւ յաչս Իսրայէլի, եւ յաչս ամենայն տանն Բենիամինի։ 20 Եւ ե՛կն Աբեններ առ Դաւիթ ՚ի Քեբրոն, եւ ընդ նմա քսա՛ն այր. եւ արար Դաւիթ Աբեններեայ եւ արանցն որ ընդ նմա խրախութիւն։ 21 Եւ ասէ Աբեններ ցԴաւիթ. Յարեա՛յց եւ գնացից եւ ժողովեցից առ տէ՛ր իմ արքայ զամենայն Իսրայէլ, եւ ուխտեցից ընդ քեզ ուխտ. եւ թագաւորեսցե՛ս ՚ի վերայ ամենեցուն որոց ցանկա՛յ անձն քո։
Ժ Եւ առաքեա՛ց Դաւիթ զԱբեններ, եւ գնա՛ց խաղաղութեամբ[3186]։ 22 Եւ ահա ծառայք Դաւթի եւ Յովաբ եկին յասպատակէ, եւ աւա՛ր բազում ածին ընդ իւրեանս. եւ Յովաբ չէ՛ր ընդ Դաւթի ՚ի Քեբրոն յորժամ արձակեա՛ց զնա եւ գնա՛ց խաղաղութեամբ։ 23 Եւ Յովաբ եւ ամենայն զօրն նորա եկին. եւ ա՛զդ եղեւ Յովաբայ եւ ասեն. Ե՛կն Աբեններ որդի Ներեայ առ Դաւիթ, եւ արձակեա՛ց զնա՝ եւ գնա՛ց խաղաղութեամբ։ 24 Եւ եմուտ Յովաբ առ Դաւիթ արքայ եւ ասէ. Զի՞նչ գործեցեր զայդ, զի եկն Աբեններ առ քեզ. եւ ընդէ՞ր արձակեցեր զնա խաղաղութեամբ[3187]։ 25 եթէ ո՞չ գիտիցես զչարութիւն Աբեններեայ որդւոյ Ներեայ. զի խաբե՛լ զքեզ եկն, եւ իմանա՛լ զմուտ եւ զել քո. եւ տեղեկանա՛լ ամենայնի զինչ եւ գործիցես։ 26 Եւ ե՛լ Յովաբ ՚ի Դաւթէ, եւ արձակեաց հրեշտակս զկնի Աբեններեայ, եւ դարձուցին զնա ՚ի ջրհորո՛յ անտի Սէիրմայ. եւ Դաւիթ ո՛չ գիտէր[3188]։ 27 Եւ դարձո՛յց զԱբեններ ՚ի Քեբրոն. եւ խոտորեցոյց զնա Յովաբ ՚ի կողմանց դրանն խօսել ընդ նմա դաւաճանութեամբ. եւ եհար ընդ սնակուշտն՝ եւ մեռաւ. վասն արեա՛նն Ասայելի եղբօր Յովաբայ։ 28 Եւ լուաւ Դաւիթ յետ այնորիկ եւ ասէ. Անպա՛րտ եմ ես եւ թագաւորութիւն իմ ՚ի Տեառնէ մինչեւ ցյաւիտեան՝ յարենէն Աբեններեայ որդւոյ Ներեայ։ 29 Հասցե՛ն ՚ի գլուխ Յովաբայ եւ ՚ի վերայ ամենայն տան հօր նորա. եւ մի՛ պակասեսցէ ՚ի տանէն Յովաբայ սերմնակաթ, եւ բորոտ, եւ մուրօղ՝ որ շրջիցի ՚ի ցըպոյ, եւ սրամահ, եւ սովամահ։ 30 Եւ Յովաբ եւ Աբեսսա եղբայր նորա սպասէին Աբեններայ. փոխանակ զի սպա՛ն զեղբայր նոցա ՚ի Գաբաւո՛ն ՚ի պատերազմին[3189]։ 31 Եւ ասէ Դաւիթ ցՅովաբ, եւ ցամենայն ժողովուրդն որ ընդ նմա. Պատառեցէ՛ք զհանդերձս ձեր, եւ զգեցարուք քո՛ւրձ. եւ կոծեցարո՛ւք առաջի Աբեններեայ։ Եւ արքայ Դաւիթ երթայր զհետ դագաղացն. 32 եւ թաղեցին զԱբեններ ՚ի Քեբրոն. եւ ամբա՛րձ արքայ զձայն իւր եւ ելաց ՚ի վերայ գերեզմանի նորա. եւ ելաց ամենայն ժողովուրդն ՚ի վերայ Աբեններայ։ 33 Եւ ա՛ռ ողբս արքայ ՚ի վերայ Աբեններայ, եւ ասէ. Մի թէ որպէս մեռանիցի՞ անզգամ, մեռաւ Աբեններ. եթէ ըստ մահուանն Նաբաղայ մեռաւ Աբեններ. 34 ձեռք քո ո՛չ կապեցան, եւ ոտք քո ո՛չ աղխեցան ՚ի շղթայս. եւ ո՛չ մատեար իբրեւ զՆաբաղ առաջի որդւոց անիրաւութեան եւ անկար. այլ որպէս անկանիցին առաջի անիրաւաց անկար։ Եւ ժողովեցա՛ն ամենայն ժողովուրդն լա՛լ զնա[3190]. 35 եւ եկն ամենայն ժողովուրդն տալ ընթրիս Դաւթի՝ մինչդեռ աւուր կայր։ Եւ երդուաւ Դաւիթ եւ ասէ. Օ՛ն եւ օն արասցէ ինձ Աստուած՝ եւ օն եւ օ՛ն յաւելցէ, եթէ ո՛չ մտանիցէ արեգակն եւ ապա՛ ճաշակեցից հաց, եւ կամ զայլ ինչ ամենայն[3191]։ 36 Եւ գիտա՛ց ամենայն ժողովուրդն, եւ հաճո՛յ թուեցաւ առաջի նոցա ամենայն ինչ զոր արա՛ր արքայ առաջի ժողովրդեանն զբարութիւն։ 37 Եւ գիտա՛ց ամենայն ժողովուրդն եւ ամենայն Իսրայէլ յաւուր յայնմիկ՝ եթէ ո՛չ յարքայէ՛ եղեւ սպանանել զԱբեններ որդի Ներեայ։ 38 Եւ ասէ արքայ ցծառայսն իւր. Ո՞չ գիտէք եթէ առաջնորդ մե՛ծ անկաւ յաւուր յայսմիկ յԻսրայէլէ[3192]. 39 եւ զի սա՝ ազգակա՛ն է այսօր, եւ յարքայէ՛ կացուցեալ է. եւ արքդ այդոքիկ որդիք Շարուհեայ խստագոյնք քան զիս են. հատուսցէ՛ Տէր չարին ըստ չարութեան իւրում։
ԺԱ 1 Եւ լուա՛ւ Յեբուսթէ որդի Սաւուղայ եթէ մեռա՛ւ Աբեններ ՚ի Քեբրոն, լուծա՛ն ձեռք իւր. եւ ամենայն արք Իսրայէլի լքան։ 2 Եւ արք երկու գլխաւո՛րք գնդիցն Յեբուսթեայ որդւոյ Սաւուղայ, անուն միումն Բաանա, եւ անուն երկրորդին Ռիքաբ. որդիք Ռեմոնայ Բերովթացւոյ, յորդւոցն Բենիամինի. զի եւ Բերովթ որդւոցն Բենիամինի ՚ի համարի՛ էր[3193]։ 3 Եւ փախեա՛ն Բերովթացիքն ՚ի Գեթթայի. եւ էին ա՛նդ պանդխտացեալք մինչեւ ցայսօր։ 4 Եւ Յովնաթանու որդւոյ Սաւուղայ է՛ր որդի մի հա՛շմ ոտիւք, որդի ամաց հնգից. եւ զնա ՚ի հասանե՛լ գուժին Սաւուղայ եւ Յովնաթանու որդւոյ նորա, յԵզրայելէ ա՛ռ դայեակ իւր եւ փախեաւ. եւ եղեւ ընդ փութանա՛լն իւրում ՚ի գաղթել, անկաւ եւ կաղացաւ. եւ անուն նորա Մեմփիբոսթէ[3194]։ 5 Եւ գնացին որդիքն Ռեմոնայ Բերովթացւոյ՝ Ռեքաբ եւ Բաանա, եւ մտին ՚ի տօթաժամո՛ւ աւուրն ՚ի տուն Յեբուսթեայ. եւ նա՝ ննջէր յանկողնի՛ ՚ի հասարակ աւուրն[3195]. 6 եւ բարապան տանն սրբէր ցորեան, եւ նիրհեաց եւ ՚ի քո՛ւն եմուտ. եւ Ռեքաբ եւ Բաանա եղբարք ղօղեցին, 7 եւ մտի՛ն ՚ի տունն. եւ Յեբուսթէ ննջէ՛ր ՚ի գահոյս իւրում ՚ի սենեկի. եւ հարի՛ն զնա եւ սպանին. եւ հատի՛ն զգլուխ նորա, եւ առին զգլուխն, եւ գնացին զճանապարհն արեւելից զամենայն գիշերն. 8 եւ բերին զգլուխն Յեբուսթեայ առ Դաւի՛թ ՚ի Քեբրոն. եւ ասեն ցարքայ. Ահա գլուխ Յեբուսթեայ որդւոյ Սաւուղայ թշնամւոյ քոյ, որ խնդրէր զանձն քո. եւ Տէր ետ տեառն մերում արքայի վրէժխնդրութիւն ՚ի թշնամեաց իւրոց, որպէս յաւուր յայսմիկ ՚ի Սաւուղայ թշնամւոյ քումմէ՝ եւ ՚ի զաւակէ նորա։ 9 Եւ պատասխանի՛ ետ Դաւիթ Ռեքաբայ եւ Բաանայ եղբօր նորա՝ որդւոց Ռեմոնայ Բերովթացւոյ՝ եւ ասէ ցնոսա. Կենդանի՛ է Տէր որ փրկեաց զանձն իմ յամենայն նեղութենէ. 10 զի որ պատմեաց ինձ թէ մեռաւ Սաւուղ, եւ նմա թուէր թէ աւետիս տայցէ առաջի իմ, կալա՛յ եւ սպանի՛ զնա ՚ի Սիկիլակ. որում օրէն էր ինձ տա՛լ աւետչեայ[3196]։ 11 Եւ արդ՝ ա՛րք չարք՝ սպանէք զայր արդար ՚ի տա՛ն իւրում յանկողնի. եւ արդ խնդրեցի՛ց զարիւն նորա ՚ի ձեռաց ձերոց, եւ սատակեցի՛ց զձեզ յերկրէ։ 12 Եւ հրաման ետ Դաւիթ մանկտւոյ իւրում, եւ սպանին զնոսա, եւ կտրեցին զձեռս եւ զոտս նոցա, եւ կախեցին ՚ի վերայ ջրբղխին ՚ի Քեբրոն. եւ զգլուխն Յեբուսթեայ թաղեցին ՚ի գերեզմանի Աբեններեայ որդւոյ Ներեայ ՚ի Քեբրոն։
ԺԲ 1 Եւ եկի՛ն ամենայն ցեղքն Իսրայէլի առ Դաւիթ ՚ի Քեբրոն. խօսեցա՛ն եւ ասեն. Ահաւասիկ ոսկերք քո եւ մարմինք քո եմք։ 2 Եւ յերէկն եւ յեռանտ մինչ է՛ր Սաւուղ թագաւոր ՚ի վերայ մեր. դո՛ւ էիր որ մուծանէիր եւ հանէիր զԻսրայէլ. եւ ասա՛ց քեզ Տէր. Դո՛ւ հովուեսցես ժողովրդեան իմոյ Իսրայէլի, եւ դո՛ւ լիցիս յառաջնորդ ՚ի վերայ Իսրայէլի[3197]։ 3 Եւ եկին ամենայն ծերքն Իսրայէլի առ արքայ ՚ի Քեբրոն. եւ ուխտեա՛ց ընդ նոսա ուխտ արքայ Դաւիթ ՚ի Քեբրոն առաջի Տեառն։ Եւ օծին զԴաւիթ թագաւոր ՚ի վերայ ամենայն Իսրայէլի[3198]։ 4 Որդի ամաց երեսնից Դաւիթ ՚ի թագաւորել իւրում. եւ քառասուն ա՛մ թագաւորեաց[3199]։ 5 Եւթն ամ եւ վեց ամիս թագաւորեաց ՚ի Քեբրոն ՚ի վերայ Յուդայ. եւ երեսուն եւ երի՛ս ամս թագաւորեաց ՚ի վերայ ամենայն Իսրայէլի եւ Յուդայ յԵրուսաղէմ։
ԺԳ 6 Եւ չոգա՛ւ Դաւիթ եւ արք նորա յԵրուսաղէմ առ Յեբուսացին բնակեալ յերկրին. եւ ասացա՛ւ Դաւթի՝ թէ ո՛չ մտցես դու այսր. քանզի ընդդէ՛մ դարձան կոյրք եւ կաղք՝ եւ ասեն. Մի՛ մտցէ այսր Դաւիթ։ 7 Եւ ա՛ռ Դաւիթ զՍիոն եւ զամրոց նորա. ա՛յն է քաղաք Դաւթի։ 8 Եւ ասէ Դաւիթ յաւուր յայնմիկ. Ամենայն որ հարկանիցէ սրով զՅեբուսացին. եւ մատիցէ՛ սրով եւ ՚ի կաղս եւ ՚ի կոյրս եւ յատելիս անձին Դաւթի. վասն այնորիկ ասեն. Կոյրք եւ կաղք մի՛ մտցեն ՚ի տուն Տեառն[3200]։ 9 Եւ նստա՛ւ Դաւիթ յամրոցին. եւ կոչեցաւ այն քաղա՛ք Դաւթի. եւ շինեա՛ց զնա քաղաք Դաւիթ, շուրջանակի ծագէ ՚ի ծագ, եւ զտունն իւր։ 10 Եւ երթալով երթա՛յր Դաւիթ եւ մեծանայր. եւ Տէր ամենակալ է՛ր ընդ նմա։ 11 Եւ առաքեաց Քիրամ արքայ Տիւրոսի հրեշտակս առ Դաւիթ, եւ փա՛յտս եղեւնեայ, եւ հիւսո՛ւնս փայտից, եւ ճարտարապե՛տս քարանց. եւ շինեցին տո՛ւն Դաւթի[3201]։ 12 Եւ գիտա՛ց Դաւիթ եթէ հաստատեաց զնա Տէր թագաւո՛ր ՚ի վերայ Իսրայէլի. եւ թէ բարձրացաւ թագաւորութիւն նորա վասն ժողովրդեան նորա Իսրայէլի։ 13 Եւ ա՛ռ եւս Դաւիթ կանայս եւ հարճս յԵրուսաղեմէ՝ յետ գնալոյ նորա ՚ի Քեբրոնէ. եւ եղեն Դաւթի եւ ա՛յլ եւս ուստերք եւ դստերք[3202]։ 14 Եւ ա՛յս են անուանք ծնելոց որդւոց նորա յԵրուսաղէմ. Սամաաթ, Յեսիբաթ, Նաթան, Գաղ՚ամաան[3203], 15 Յեբաար, Թեմեսուս, Էլփալատ, Նագեդ, Նափեկ[3204], 16 Յեննաթա, Էղ՚իսամիս, Բաղ՚իգադ, Էղ՚իփալէտ։
ԺԴ 17 Եւ լուա՛ն այլազգիքն եթէ օծեա՛լ է Դաւիթ թագաւոր ՚ի վերայ Իսրայէլի, եւ ելին ամենայն այլազգիքն խնդրել զԴաւիթ։ Եւ լուաւ Դաւիթ՝ եւ էջ յամրոցն։ 18 Եւ այլազգիքն եկին հասին, եւ խառնեցան ՚ի հովիտս Տիտանացն[3205]։ 19 Եւ եհա՛րց Դաւիթ ՚ի Տեառնէ եւ ասէ. Եթէ ելի՞ց ՚ի վերայ այլազգեացն, եւ մատնեսցե՞ս զնոսա ՚ի ձեռս իմ։ Եւ ասէ Տէր ցԴաւիթ. Ե՛լ. զի մատնելո՛վ մատնեցից զայլազգիսն ՚ի ձեռս քո։ 20 Եւ եկն Դաւիթ ՚ի վերո՛ւստ խրամատիցն, եւ կոտորեաց անդ զայլազգիսն. եւ ասէ Դաւիթ. Տէր խրամատեաց զթշնամիս իմ առաջի իմ, որպէս խրամատիցին ջուրք. վասն այնորիկ կոչեցաւ անուն տեղւոյն այնորիկ ՚Ի վերայ խրամատից։ 21 Եւ թողին անդ զաստուածս իւրեանց, եւ ա՛ռ զնոսա Դաւիթ եւ արքն որ ընդ նմա, եւ այրեցի՛ն զնոսա հրով[3206]։
ԺԵ 22 Եւ յաւելի՛ն այլազգիքն մի՛ւս անգամ ելանել, եւ գումարեցան ՚ի հովի՛տս Տիտանացւոց։ 23 Եւ եհա՛րց Դաւիթ ՚ի Տեառնէ եւ ասէ, եթէ ելի՞ց ՚ի վերայ այլազգեացն, եւ մատնեսցե՞ս զնոսա ՚ի ձեռս իմ։ Եւ ասէ Տէր. Մի՛ ելաներ ընդդէմ նոցա, դարձի՛ր ՚ի նոցանէն, եւ եկեսցե՛ս ՚ի թեւէ նոցա մօ՛տ ՚ի Լալօնսն. 24 եւ եղիցի յորժամ լսիցես զձայն շարժման անտառին Լալօնից՝ յա՛յնժամ իջցես առ նոսա. քանզի յա՛յնժամ ելցէ Տէր առաջի քո կոտորե՛լ ՚ի պատերազմի այլազգեացն։ 25 Եւ արար Դաւիթ որպէս հրամա՛ն ետ նմա Տէր. եւ եհար զայլազգիսն ՚ի Գաբաւոնէ՛ մինչեւ ցԳազերա[3207]։
ԺԶ 1 Եւ ժողովեա՛ց միւսանգամ Դաւիթ զամենայն երիտասարդս յԻսրայէլէ իբրեւ իւթանասուն հազար։ 2 Եւ յարեաւ գնաց Դաւիթ՝ եւ ամենայն ժողովուրդ նորա ընդ նմա յիշխանացն Յուդա՛յ ՚ի զառիվերն ընդ որ ել տապանակն Աստուծոյ, յորոյ վերայ կոչեցաւ անուն Տեառն Աստուծոյ զօրութեանց, որ նստի ՚ի քերովբէս ՚ի վերայ նորա։ 3 Եւ եհա՛ն եդ զտապանակն Տեառն ՚ի վերայ սայլի նորոյ։ 4 Եւ ա՛ռ զնա ՚ի տանէ Ամինադաբայ բլրացւոյ. եւ Ոզա՛ եւ եղբարք նորա որդիք Ամինադաբայ՝ վարէին զսայլն հանդերձ տապանակաւն, եւ եղբարք նորա երթային առաջի տապանակին։ 5 Եւ Դաւիթ եւ որդիքն Իսրայէլի խաղային առաջի տապանակին Տեառն՝ տաւղօք եւ նուագարանօք զօրութեամբ, եւ երգովք, եւ քնարօք, եւ սրընգօք, եւ թմբկօք. եւ ծնծղայիւք, եւ փողովք[3208], 6 եւ եկին մինչեւ ցկալն Ամինադաբայ։ Եւ ձգեա՛ց Ոզա զձեռն իւր ՚ի տապանակն Աստուծոյ ունե՛լ զնա, եւ կալաւ զնա. զի թիւրեաց զնա զուարակն յունելո՛յ անտի զնա։ 7 Եւ բարկացաւ Տէր Ոզայ, եւ եհար զնա անդ Աստուած վասն յանդգնութեանն. եւ մեռա՛ւ անդէն առ տապանակին Տեառն առաջի Աստուծոյ։ 8 Եւ տրտմեցաւ Դաւիթ՝ զի խրամատեաց Տէր խրամատութիւն յՈզա. եւ կոչեցաւ տեղին այն Խրամատութիւն Ոզայ՝ մինչեւ ցայսօր[3209]։ 9 Եւ երկեա՛ւ Դաւիթ ՚ի Տեառնէ յաւուր յայնմիկ եւ ասէ. Զիա՞րդ մտանիցէ առ իս տապանակդ Աստուծոյ։ 10 Եւ ո՛չ կամեցաւ Դաւիթ տանել առ ինքն զտապանակ ուխտին Տեառն ՚ի քաղաքն Դաւթի. եւ խոտորեցո՛յց զնա Դաւիթ ՚ի տունն Աբեդդարայ Գեթացւոյ[3210]։ 11 Եւ նստաւ տապանակն Տեառն ՚ի տան Աբեդդարայ Գեթացւոյ ամիսս երիս։ Եւ օրհնեաց Տէր զԱբեդդար եւ զամենայն տուն նորա։ 12 Եւ պատմեցին Դաւթի եւ ասեն. Օրհնեաց Տէր զտունն Աբեդդարայ՝ եւ զամենայն ինչ որ նորա վասն տապանակին Աստուծոյ[3211]։
ԺԷ Եւ չոգաւ Դաւիթ եւ եհան զտապանակն Տեառն ՚ի տանէ Աբեդդարայ ՚ի քաղաք Դաւթի ուրախութեամբ։ 13 Եւ էին ընդ նմա որ բառնային զտապանակն՝ եւթն դաս պարուց, եւ սպա՛նդ զուարակի եւ գառանց։ 14 Եւ Դաւիթ հարկանէր զտաւիղս նուագարանացն առաջի Տեառն. եւ էր Դաւիթ զգեցեալ պատմուճան հանդերձեալ[3212]։ 15 Եւ Դաւիթ եւ ամենայն տունն Իսրայէլի հանին զտապանակն Տեառն հռչակաւ եւ ձայնի՛ւ փողոյ։ 16 Եւ եղեւ ՚ի հպել տապանակին ՚ի քաղաքն Դաւթի, եւ Մեղքող դուստր Սաւուղայ հայէ՛ր ընդ պատուհանն. եւ ետես զԴաւիթ արքայ զի կաքաւէր՝ եւ նուագէ՛ր զնուագարանսն առաջի Տեառն, անգոսնեաց զնա ՚ի սրտի իւրում։ 17 Եւ բերի՛ն զտապանակն Տեառն, եւ եդին զնա ՚ի տեղւոջ իւրում ՚ի մէջ խորանին զոր եհար նմա Դաւիթ։ Եւ մատոյց Դաւիթ ողջակէ՛զս առաջի Տեառն՝ եւ խաղաղականս։ 18 Եւ իբրեւ կատարեա՛ց Դաւիթ մատուցանել զողջակէզսն եւ զխաղաղականս, օրհնեա՛ց զժողովուրդն յանուն Տեառն զօրութեանց։ 19 Եւ բաշխեա՛ց ամենայն ժողովրդեանն, յամենայն զօրութեան Իսրայէլի ՚ի Դանայ մինչեւ ցԲերսաբեէ՛, յառնէ՛ մինչեւ ցկին, իւրաքանչի՛ւր ումեք բլիթ մի հացի, եւ պատառ մի ՚ի կասկարայից, եւ քաքար մի ՚ի տապակէ. եւ գնաց ամենայն ժողովուրդն իւրաքանչի՛ւրոք ՚ի տո՛ւն իւր[3213]։ 20 Եւ դարձա՛ւ Դաւիթ օրհնել զտուն իւր. եւ ել Մեղքող՝ դուստր Սաւուղայ ընդ առա՛ջ Դաւթի, եւ օրհնեա՛ց զնա եւ ասէ. Քանի՞ փառաւորեալ էր այսօր արքայ Իսրայէլի, որ հոլանեցաւ այսօր առաջի աղախնանց եւ ծառայից իւրոց, զոր օրինակ հոլանիցի՛ հոլանելով մի ոք ՚ի կաքաւչաց։ 21 Եւ ասէ Դաւիթ ցՄեղքող. Առաջի Տեառն կաքաւեցից. օրհնեա՛լ է Տէր Աստուած, որ ընտրեաց զիս քան զհա՛յր քո, եւ քան զամենայն տուն նորա. եւ կացոյց զի՛ս քան զհայր քո եւ քան զամենայն տուն նորա. եւ կացոյց զի առաջնորդ ՚ի վերայ ժողովրդեան իւրոյ Իսրայէլի[3214]։ 22 Եւ խաղացի՛ց եւ կաքաւեցից առաջի Տեառն, եւ հոլանեցա՛յց սոյնպէս եւ՛ս քան զեւս. եւ եղէց անպիտա՛ն յաչս քո. եւ ընդ աղախնայս ընդ որս ասացեր փառաւորել՝ փառաւորեցայց[3215]։ 23 Եւ Մեղքողայ դստե՛ր Սաւուղայ ո՛չ եղեւ որդի մինչեւ ցօր մահուան իւրոյ։
ԺԸ 1 Եւ եղեւ յորժամ նստա՛ւ Դաւիթ ՚ի տան իւրում. եւ Տէր հանգոյց նմա յամենայն թշնամեաց իւրոց շուրջանակի[3216]։ 2 Եւ ասէ արքայ ցՆաթա՛ն մարգարէ. Ահաւասիկ ես բնակեալ եմ ՚ի տա՛ն եղեւնափայտից, եւ տապանակն Աստուծոյ շրջիցի ՚ի մէջ խորանի՞[3217]։ 3 Եւ ասէ Նաթան ցարքայ. Զամենայն որ ինչ իցէ ՚ի սրտի քում, ե՛րթ եւ արա. զի Տէր ընդ քեզ է։
ԺԹ 4 Եւ եղեւ ՚ի գիշերին յայնմիկ. եղեւ բա՛ն Տեառն առ Նաթան եւ ասէ. 5 Ե՛րթ եւ ասա՛ ցծառա՛յ իմ Դաւիթ. Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ո՛չ շինեսցես դու ինձ տուն բնակելոյ. 6 զի ո՛չ բնակեցայ ՚ի տան՝ յօրէ յորմէ հետէ հանի զորդիսն Իսրայէլի յԵգիպտոսէ մինչեւ ցա՛յս օր. եւ շրջէի յիջաւանի խորանաւ[3218], 7 ամենայն ուրեք ուր շրջէի ՚ի մէջ ամենայն Իսրայէլի, եթէ խօսելով խօսեցա՞յ երբէք ընդ միում ցեղի Իսրայէլի՝ ում եւ հրամա՛ն ետու հովուե՛լ զժողովուրդ իմ զԻսրայէլ, ասել թէ ընդէ՞ր ո՛չ շինեցէք ինձ տուն եղեւնափայտեայ[3219]։ 8 Եւ արդ՝ ա՛յսպէս ասասցես ցծառայ իմ Դաւիթ. Ա՛յսպէս ասէ Տէր ամենակալ. Առի՛ ես զքեզ ՚ի վանաց հօտից, լինել քեզ յառաջնո՛րդ ՚ի վերայ ժողովրդեան իմոյ Իսրայէլի. 9 եւ էի ընդ քեզ ամենայն ուրեք ուր եւ երթայիր. եւ սատակեցի զամենայն թշնամիս քո յերեսաց քոց. եւ արարի զքեզ անուանի՛ ըստ անուանց մեծամեծաց որ ՚ի վերայ երկրի[3220]։ 10 Եւ եդից տեղի ժողովրդեան իմոյ Իսրայէլի, եւ տնկեցի՛ց զնա. եւ բնակեսցէ՛ առանձինն. եւ մի՛ եւս հոգասցի, եւ ո՛չ եւս յաւելցէ որդի անօրէնութեան լլկե՛լ զնա իբրեւ զառաջինն[3221]. 11 յաւուրցն յորոց կարգեցի դատաւորս ՚ի վերայ ժողովրդեան իմոյ Իսրայէլի. եւ հանգուցի՛ց զքեզ յամենայն թշնամեաց քոց. եւ պատմեսցէ՛ քեզ Տէր զի շինեսցե՛ս նմա տուն։ 12 Եւ եղիցի եթէ լցցին աւուրք քո, եւ ննջեսցե՛ս ընդ հարս քո, յարուցի՛ց զզաւակ քո յե՛տ քո, որ եղիցի յորովայնէ քումմէ. եւ պատրաստեցից զարքայութիւն քո նմա՛. 13 եւ նա՛ շինեսցէ տուն անուան իմոյ. եւ կանգնեցի՛ց զաթոռ նորա մինչեւ ցյաւիտեան։ 14 Ե՛ս եղէց նմա ՚ի հայր, եւ նա եղիցի ինձ յորդի. եւ եթէ եկեսցէ անիրաւութիւն նորա՝ յանդիմանեցի՛ց զնա, եւ խրատեցից զնա գաւազանա՛ւ արանց, եւ տանջանօք որդւոց մարդկան. 15 բայց զողորմութիւն ո՛չ մերժեցից ՚ի նմանէ, որպէս մերժեցի՛ յորոց մերժեցին առաջի երեսաց իմոց[3222]։ 16 Հաւատարի՛մ լիցի անուն նորա, եւ արքայութիւն նորա առաջի իմ մինչեւ ցյաւիտեան. եւ աթոռ նորա կացցէ՛ կանգուն առաջի իմ մինչեւ ցյաւիտեան։ 17 Ըստ ամենայն բանիցս այսոցիկ, եւ ըստ ամենայն տեսլեանս այսորիկ, սո՛յնպէս խօսեցաւ Նաթան ընդ Դաւթայ[3223]։
Ի 18 Եւ եմո՛ւտ արքայ Դաւիթ եւ նստա՛ւ առաջի Տեառն, եւ ասէ. Ո՞վ եմ ես Տէր իմ Տէր. եւ ո՞ տուն իմ, զի սիրեցեր զիս մինչեւ ցա՛յդ վայր. 19 եւ ո՛չ փոքրկացայ սակաւիկ ինչ առաջի քո Տէր իմ Տէր. եւ խօսեցար վասն տա՛ն ծառայի քո յերկար. եւ ա՛յս է օրէն մարդոյ Տէր իմ Տէր։ 20 Եւ զի՞ եւս յաւելուցու Դաւիթ խօսել առ քեզ. եւ դու ինքնին գիտես զծառայ քո Տէր իմ Տէր։ 21 Վասն ծառայի քո արարեր, եւ ըստ ամենայն սրտի քո արարեր զամենայն զմեծութիւնս զայս ծանուցանել ծառայի՛ քում, 22 վասն մեծացուցանելո՛յ զիս Տէր իմ Տէր։ Զի չի՛ք ոք իբրեւ զքեզ, եւ չի՛ք Աստուած բա՛ց ՚ի քէն ՚ի վերայ ամենայնի զոր լուաք ակնջօք մերովք։ 23 Եւ ո՞վ է ազգ ՚ի վերայ երկրի իբրեւ զժողովուրդ քո զԻսրայէլ. որում առաջնորդեա՛ց Աստուած, փրկե՛լ իւր ժողովուրդ. դնե՛լ քեզ անուն, եւ առնե՛լ քեզ մեծութիւն եւ յայտնութիւն. մերժե՛լ քեզ յերեսաց ժողովրդեան քոյ զոր փրկեցեր դու քեզ յԵգիպտոսէ, զա՛զգս եւ զբնակութիւնս. 24 եւ պատրաստեցեր դու քեզ զժողովուրդ քո զԻսրայէլ ՚ի ժողովուրդ մինչեւ ցյաւիտեան. եւ դո՛ւ Տէր՝ եղեր նոցա յԱստուած[3224]։ 25 Եւ արդ՝ Տէ՛ր իմ, զբանն զոր խօսեցա՛ր վասն ծառայի քոյ եւ տան նորա, հաւատարմացո՛ մինչեւ յաւիտեան. եւ արա՛ որպէս եւ խօսեցար[3225]. 26 եւ մեծասցի անուն քո մինչեւ ցյաւիտեան։ Եւ արդ՝ Տէր ամենակալ, Աստուած ՚ի վերայ ամենայն Իսրայէլի. տուն ծառայի քոյ Դաւթի եղիցի կանգո՛ւն առաջի քո. 27 զի դո՛ւ ես Տէր ամենակալ Աստուած Իսրայէլի։
ԻԱ Եւ արդ որպէս խօսեցար մեծասցի՛ անուն քո մինչեւ ցյաւիտեան՝ ասէ Տէր ամենակալ Աստուած Իսրայէլի. յայտնեցե՛ր յունկն ծառայի քոյ եւ ասացեր, շինեցից քեզ տուն. վասն այնորիկ եգիտ ծառայ քո զսիրտ իւր՝ կա՛լ առ քեզ յաղօ՛թս զաղօթս զայսոսիկ[3226]։ 28 Եւ արդ Տէր իմ Տէր, դո՛ւ ես Աստուած. եւ բանք քո եղիցին ճշմարի՛տ, եւ զոր խօսեցար վասն ծառայի քոյ զամենայն բարութիւնս զայս. 29 եւ արդ սկսի՛ր օրհնել զտուն ծառայի քո լինել առաջի քո յաւիտեան, զի դո՛ւ Տէր իմ Տէր խօսեցար. եւ յօրհնութենէ քումմէ օրհնեսցի՛ տուն ծառայի քոյ յաւիտեան։
ԻԲ 1 Եւ եղեւ յետ այսորիկ եհա՛ր Դաւիթ զայլազգիսն եւ վանեա՛ց զնոսա, եւ ա՛ռ Դաւիթ զզատուցեալսն ՚ի ձեռաց այլազգեացն։ 2 Եւ եհա՛ր Դաւիթ զՄովաբ. եւ չափեա՛ց զնոսա պարանօք, եւ գառացո՛յց զնոսա յերկիր. եւ եղեն երկու պարանքն սպանանելոյ, եւ երկու պարանքն ապրեցուցանելոյ. եւ եղեւ Մովաբ Դաւթի ՚ի ծառա՛յս պատարագաբերս[3227]։ 3 Եւ եհար Դաւիթ զԱդրաազար զորդի Ռովամայ՝ զարքա՛յ Սուբայ, յերթա՛լ նորա արկանել զձեռն իւր ՚ի վերայ գետոյն Եփրատայ. 4 եւ ա՛ռ զնորա Դաւիթ հազա՛ր կառս, եւ ե՛ւթն հազար հեծելոց, եւ քսան հազար հետեւակաց. եւ քակեաց Դաւիթ զամենայն կառսն, եւ եթո՛ղ իւր ՚ի նոցանէ հարիւր կառս։ 5 Եւ գա՛յր Ասորին ՚ի Դամասկոսէ օգնել Ադրաազարայ արքայի Սուբայ. եւ եհար Դաւիթ յԱսորւոցն քսան եւ երկու հազարս արանց. 6 եւ եդ Դաւիթ պահակս յԱսորիս հանդէ՛պ Դամասկոսի. եւ եղեն Ասորիք Դաւթի ՚ի ծառայս պատարագաբե՛րս. եւ փրկեաց Տէր զԴաւիթ ամենայն ուրեք ուր եւ երթայր։ 7 Եւ ա՛ռ Դաւիթ զապարանջանսն ոսկիս որ էին ՚ի ծառայսն Ադրաազարո՛ւ արքայի Սուբայ՝ եւ եբե՛ր յԵրուսաղէմ։ Եւ ա՛ռ զայն Սաւսակիմ արքայ Եգիպտացւոց յելանե՛լ իւրում յԵրուսաղէմ յաւուրս Ռոբովամայ որդւոյ Սողոմոնի։ 8 Եւ ՚ի Մասբակայ ա՛ռ արքայ Դաւիթ յընտիր ընտիր քաղաքաց Ադրաազարայ պղինձ, որով արար Սողոմոն զծովն պղնձի, եւ զսիւնսն, եւ զաւազանսն, եւ զամենայն կահն։
ԻԳ 9 Եւ լուաւ Թովու արքայ Էմաթայ, եթէ եհա՛ր Դաւիթ զամենայն զօրն Ադրաազարայ[3228]. 10 եւ առաքեաց Թովու զԵդդուրա զորդի իւր առ արքայ Դաւիթ՝ հարցանե՛լ զխաղաղութենէ նորա. եւ օրհնեաց զնա՝ փոխանակ զի սատակեաց զԱդրաազար. զի այր՝ գո՛ռ պատերազմաւ էր նա ընդ Թովայ, եւ հակառա՛կ կայր նմա Ադրաազար. եւ ՚ի ձեռս նորա էին անօթք ոսկեղէնք եւ արծաթեղէնք, եւ անօթք պղնձիք։ 11 Եւ սրբեաց զայն արքայ Դաւիթ Տեառն ընդ արծաթոյն եւ ընդ ոսկւոյն, զոր սրբեաց յամենայն պատերազմաց որոց յաղթեաց[3229]. 12 յԵդովմայ, եւ ՚ի Մովաբայ, եւ յորդւոցն Ամոնայ, եւ յայլազգեացն, եւ յԱմաղեկայ, եւ յաւարէ Ադրաազարայ որդւոյ Ռովբայ արքայի Սուբայ. 13 եւ արար Դաւիթ անուն։ Եւ ՚ի դառնալ իւրում եհա՛ր Դաւիթ զԱսորիս ՚ի Գաբեղ՚եմ յութուտա՛սն հազար[3230]։ 14 Եւ եդ յԵդոմ պահակապանս յամենայն Եդովմայեցիս, եւ եղեն ամենայն Եդովմայեցիք ծառա՛յք արքայի։
ԻԴ Եւ փրկեա՛ց Տէր զԴաւիթ ամենայն ուրեք ուր եւ երթայր։ 15 Եւ թագաւորեցո՛յց զԴաւիթ ՚ի վերայ ամենայն Իսրայէլի. եւ առնէր Դաւիթ իրաւունս եւ արդարութիւն ՚ի վերայ ամենայն ժողովրդեան իւրոյ։ 16 Եւ Յովաբ՝ որդի Շարուհեայ է՛ր ՚ի վերայ զօրուն. եւ Յովսափատ որդի Աքիայ ՚ի վերայ յիշատակաց. 17 եւ Սադովկ՝ որդի Աքիտովբայ, եւ Աքիմելէք որդի Աբիաթարայ քահանայք. եւ Ասա՝ դպրապետ. 18 եւ Բանեա որդի Յովիդայեա՛յ խորհրդակից. եւ Քերեթին, եւ Ոփելեթին. եւ որդիք Դաւթի խոռապե՛տք էին[3231]։
1 Եւ ասէ Դաւիթ. Եթէ իցէ՞ ոք մնացեալ ՚ի տանէն Սաւուղայ, եւ արարից ընդ նմա ողորմութիւն վասն Յովնաթանու[3232]։ 2 Եւ ՚ի տանէն Սաւուղայ է՛ր մանուկ մի. եւ անուն նորա Սիբա. եւ կոչեցին զնա առ Դաւիթ, եւ ասէ ցնա արքայ. Եթէ դո՞ւ իցես Սիբայն։ Եւ ասէ. Ե՛ս եմ ծառա՛յ քո։ 3 Եւ ասէ արքայ. Եթէ իցէ՞ ոք մնացեալ ՚ի տանէ Սաւուղայ՝ եւ արարից ընդ նմա ողորմութիւն Աստուծոյ։ Եւ ասէ Սիբա ցարքայ. Է՛ որդի մի Յովնաթանու հա՛շմ ոտիւք։ 4 Եւ ասէ արքայ. Ո՞ւր է նա։ Եւ ասէ Սիբա ցարքայ. Ահա է՛ ՚ի տան Մաքիրայ որդւո՛յ Ամիելի Լադաբարացւոյ[3233]։ 5 Եւ առաքեաց արքայ Դաւիթ եւ ա՛ռ զնա ՚ի տանէ Մաքիրայ որդւոյ Ամիելի Ղ՚ադաբարացւոյ։ 6 Եւ եկն Մեմփիբոսթէ որդի Յովնաթանու որդւոյ Սաւուղայ առ արքայ Դաւիթ, եւ անկա՛ւ ՚ի վերայ երեսաց իւրոց՝ եւ երկի՛ր եպագ նմա։ Եւ ասէ ցնա Դաւիթ. Մեմփիբոսթէ՞։ Եւ ասէ. Ա՛ւասիկ եմ ծառայ քո։ 7 Եւ ասէ ցնա Դաւիթ. Մի՛ երկնչիր, զի առնելով արարի՛ց ընդ քեզ զողորմութիւն վասն Յովնաթանու հօր քոյ. եւ դարձուցից քեզ զամենայն անդս Սաւուղայ զհօր՝ հօր քոյ. եւ դու՝ ուտիցես հա՛ց հանապազ ՚ի սեղա՛ն իմում[3234]։ 8 Եւ երկի՛ր եպագ Մեմփիբոսթէ եւ ասէ. Ո՞վ է ծառայ քո՝ զի հայեցար ՚ի շո՛ւն մի մեռեալ նմանօղ ինձ։ 9 Եւ կոչեա՛ց արքայ զՍիբա զծառայ Սաւուղայ՝ եւ ասէ ցնա. Զամենայն ինչ որ է՛ Սաւուղայ, եւ զամենայն որ տա՛ն նորա, ետո՛ւ որդւոյ տեառն քոյ. 10 եւ գործեսցե՛ս դմա զերկիրն, դո՛ւ եւ որդիք քո, եւ ծառայք քո. եւ մուծցես ՚ի տուն տեառն քո հա՛ց, եւ կերիցեն զայն. եւ Մեմփիբոսթէ՝ որդի տեառն քոյ՝ կերիցէ հաց հանապա՛զ ՚ի սեղան իմում։ Եւ Սիբայի էին որդիք հնգետասան, եւ ծառայք քսան։ 11 Եւ ասէ Սիբա ցարքայ. Ըստ ամենայնի զոր հրամա՛ն ետ տէր իմ արքայ ծառայի իւրում, ա՛յնպէս արասցէ ծառայ քո։ Եւ Մեմփիբոսթէ ուտէ՛ր հաց ՚ի սեղանոյ Դաւթի՝ իբրեւ զմի յորդւոցն արքայի։ 12 Եւ Մեմփիբոսթեայ է՛ր որդի մի փոքրիկ, եւ անուն նորա Միքա. եւ ամենայն բնակութիւն տանն Սիբայի՝ ծառա՛յք Մեմփիբոսթեայ։ 13 Եւ Մեմփիբոսթէ բնակէր յԵրուսաղէմ. զի հանապա՛զ ՚ի սեղանոյ արքայի ուտէր. եւ ինքն էր կա՛ղ յերկուց ոտից իւրոց[3235]։
ԻԵ 1 Եւ եղեւ յետ այնորիկ՝ եւ մեռա՛ւ արքայ որդւոցն Ամոնայ, եւ թագաւորեաց Անոն որդի նորա ընդ նորա[3236]։ 2 Եւ ասէ Դաւիթ. Արասցո՛ւք ողորմութիւն ընդ Անոնայ որդւոյ Նաասայ՝ զոր օրինակ արար հա՛յր նորա ընդ իս ողորմութիւն։ Եւ առաքեաց Դաւիթ մխիթարե՛լ զնա ՚ի ձեռն ծառայից իւրոց վասն հօր իւրոյ. եւ չոգան ծառայքն Դաւթի յերկի՛ր որդւոցն Ամոնայ։ 3 Եւ ասեն իշխանք որդւոցն Ամոնայ ցԱնոն տէրն իւրեանց. Միթէ փառաւորե՞լ ինչ զհայր քո առաջի քո առաքեաց առ քեզ Դաւիթ մխիթարիչս. ո՛չ, այլ զի որոնեսցե՛ն զքաղաքս, եւ դիտեսցեն զսա. եւ լրտեսե՛լ զսա առաքեաց Դաւիթ զծառայս իւր առ քեզ։ 4 Եւ կալա՛ւ զծառայսն Դաւթի, եւ եգե՛րծ զմօրուս նոցա, եւ կտրեա՛ց զգրաստս նոցա ՚ի միջոյ մինչեւ ցեզր, եւ արձակեա՛ց զնոսա[3237]։ 5 Եւ պատմեցին Դաւթի վասն արանցն. եւ առաքեա՛ց Դաւիթ ընդ առաջ նոցա զի էին արքն անարգեա՛լք յոյժ. եւ ասէ արքայ. Նստարո՛ւք յԵրիքով մինչեւ աճեսցեն մօրուք ձեր, եւ ապա՛ դարձջիք։ 6 Եւ տեսին որդիքն Ամոնայ եթէ ամօ՛թ արարին ժողովրդեանն Դաւթի, առաքեցին որդիքն Ամոնայ՝ եւ ՚ի վարձո՛ւ կալան զԱսորիս Ռովբայ, եւ զԱսորիս Սուբայ՝ քսան հազար հետեւակաց, եւ զարքայն Ամաղեկայ հազար արամբք, եւ ՚ի Ստովբայ երկոտասան հազար արանց[3238]։
ԻԶ 7 Լուա՛ւ արքայ Դաւիթ, եւ առաքեաց զՅովաբ եւ զամենայն զօրն զօրաւոր։ 8 Եւ ելի՛ն որդիքն Ամոնայ եւ ճակատեցա՛ն ՚ի պատերազմ առ դրան քաղաքին Ասորւոց Սուբայ, եւ Ռովբ եւ Ստովբ՝ եւ Ամաղէկ էին միա՛յն յանդին։ 9 Եւ ետես Յովաբ՝ եթէ եկին հասին ՚ի վերայ նորա առաջոյ եւ զկնի, ընտրեա՛ց յամենայն երիտասարդաց Իսրայէլի, եւ ճակատեցոյց ընդդէմ Ասորւոց. 10 եւ զմնացորդս զօրուն ետ ՚ի ձեռս Աբեսսայ եղբօր իւրոյ, եւ ճակատեցա՛ն ընդդէմ որդւոցն Ամոնայ։ 11 Եւ ասէ. Եթէ յաղթահարեսցեն զիս Ասորիքն, եղիջի՛ք ինձ ՚ի փրկութիւն. եւ եթէ որդիքն Ամոնայ յաղթահարեսցեն զքեզ՝ եղիցուք ապրեցուցանե՛լ զքեզ. 12 քաջ լեր՝ եւ ժրասցո՛ւք ՚ի վերայ ժողովրդեան մերոյ՝ եւ ՚ի վերայ քաղաքաց Աստուծոյ մերոյ. եւ Տէր արասցէ զհաճոյն առաջի աչաց իւրոց։ 13 Եւ մատեաւ Յովաբ եւ զօրն որ ընդ նմա ՚ի պատերազմ ընդ Ասորին. եւ փախեան Ասորիքն յերեսաց նորա[3239]։ 14 Եւ որդիքն Ամոնայ իբրեւ տեսին եթէ փախեան Ասորիքն, փախեա՛ն եւ նոքա յերեսաց Աբեսսայ, եւ մտին ՚ի քաղաքն. եւ դարձաւ Յովաբ յորդւոցն Ամոնայ՝ եւ եկն յԵրուսաղէմ։
ԻԷ 15 Իբրեւ ետես Ասորին եթէ պարտեցա՛ւ առաջի Իսրայէլի, գումարեցա՛ն ՚ի միասին։ 16 Եւ առաքեա՛ց Ադրաազար եւ ժողովեաց զԱսորիսն յայնմ կողմանէ Գետոյն ՚ի Քաղամակ. եւ եկի՛ն հասին՝ Ելամ եւ Սովբակ իշխանք զօրացն Ադրաազարայ յառա՛ջ քան զնա[3240]։ 17 Եւ ա՛զդ եղեւ Դաւթի. եւ ժողովեաց զամենայն Իսրայէլ եւ անց ընդ Յորդանան, եւ եհաս ՚ի Քաղամակ. եւ ճակատեցան Ասորիքն ընդդէմ Դաւթի տա՛լ ընդ նմա պատերազմ, 18 եւ փախեա՛ն Ասորիքն յերեսաց Իսրայէլի։ Եւ կոտորեաց Դաւիթ յԱսորւոցն եւթն հարիւր կառս, եւ քառասուն հազար հեծելոց, եւ զՍովբակ իշխան զօրուն նորա եհա՛ր, եւ մեռա՛ւ անդէն։ 19 Իբրեւ տեսին ամենայն թագաւորք ծառա՛յք Ադրաազարու՝ թէ պարտեցա՛ն առաջի Իսրայէլի, անձնատո՛ւրք եղեն. եւ ուխտեցին ո՛ւխտ ընդ Իսրայէլի, եւ ծառայեցին նոցա. եւ երկեա՛ն Ասորիքն այնուհետեւ՛ ապրեցուցանել զորդիսն Ամոնայ։
1 Եւ եղեւ ՚ի դառնա՛լ տարւոյն՝ ՚ի նո՛յն ժամանակ ելից թագաւորացն. եւ առաքեաց Դաւիթ զՅովաբ եւ զծառա՛յս իւր ընդ նմա, եւ զամենայն Իսրայէլ. եւ սատակեցին զորդիսն Ամոնայ, եւ նստա՛ն զՌաբաթաւ. եւ Դաւիթ նստէր յԵրուսաղէմ։
ԻԸ 2 Եւ եղեւ ընդ երեկս եւ յարեաւ Դաւիթ յանկողնէ իւրմէ, եւ զգնա՛յր ՚ի վերայ տանեաց տան թագաւորին. եւ ետես ՚ի տանեացն կի՛ն մի լուացեալ, եւ կինն գեղեցի՛կ տեսլեամբ յոյժ[3241]։ 3 Եւ առաքեա՛ց Դաւիթ եւ խնդրեաց զկինն, եւ ասէ. Ո՞չ դա՛ է Բերսաբեէ՝ դուստր Եղիաբայ՝ կի՛ն Ուրիայ Քետացւոյ։ 4 Եւ առաքեաց Դաւիթ հրեշտակս եւ ա՛ռ զնա, եւ եմո՛ւտ առ նա, եւ ննջեաց ընդ նմա. եւ նա էր սրբեալ ՚ի դաշտանէ իւրմէ. 5 եւ դարձաւ ՚ի տուն իւր, եւ յղացաւ կինն, եւ առաքեաց պատմեաց Դաւթի՝ եւ ասէ. Յղի՛ եմ ես[3242]։ 6 Եւ առաքեաց Դաւիթ առ Յովաբ՝ եւ ասէ. Առաքեա՛ առ իս զՈւրիա Քետացի։ Եւ առաքեաց Յովաբ զՈւրիա առ Դաւիթ։ 7 Եւ եկեալ Ուրիա եմուտ առ Դաւիթ. եւ եհարց Դաւիթ զողջունէ Յովաբայ, եւ զողջունէ զօրուն, եւ զողջունէ պատերազմին. եւ ասէ Ուրիա. Ողջոյն է։ 8 Եւ ասէ Դաւիթ ցՈւրիա. Արի՛ է՛ջ ՚ի տուն քո եւ լուա՛ զոտս։ Եւ ել Ուրիա ՚ի տանէ արքայի. եւ ել զկնի նորա պարգեւ՛ ՚ի ձեռանէ արքայի։ 9 Եւ ննջեաց Ուրիա առ դրանն արքայի ընդ ծառայսն նորա, եւ ո՛չ էջ ՚ի տուն իւր[3243]։ 10 Եւ պատմեցին Դաւթի եւ ասեն, եթէ ո՛չ էջ Ուրիա ՚ի տուն իւր։ Եւ ասէ Դաւիթ ցՈւրիա. Ո՞չ ՚ի ճանապարհէ եկեալ ես դու՝ ընդէ՞ր ո՛չ իջեր ՚ի տուն քո[3244]։ 11 Եւ ասէ Ուրիա ցԴաւիթ. Տապանակն Աստուծոյ եւ Իսրայէլ եւ Յուդա բնակեալ են ՚ի վրանս. եւ տէր իմ Յովաբ եւ ծառայք տեառն իմոյ՝ բնակեալ են ՚ի բացի՞, եւ ես մտանիցեմ ՚ի տո՞ւն իմ, ուտել եւ ըմպել եւ ննջել ընդ կնոջ իմում. եւ զիա՞րդ լինիցի այն. կենդանի՛ է անձն քո թէ արարից զբանդ զայդ[3245]։ 12 Եւ ասէ Դաւիթ ցՈւրիա. Նի՛ստ այսօր աստ, եւ վաղիւ արձակեցի՛ց զքեզ։ Եւ նստա՛ւ Ուրիա յԵրուսաղէմ յաւուր յայնմիկ. 13 եւ ՚ի վաղիւ անդր կոչեա՛ց զնա Դաւիթ. եկեր առաջի նորա՝ եւ արբ, եւ արբեցաւ. եւ ել անագանին՝ ննջեա՛ց յանկողնի իւրում ընդ ծառայս տեառն իւրոյ, եւ ՚ի տուն իւր ո՛չ էջ։
ԻԹ 14 Եւ եղեւ ընդ առաւօտն, եւ գրեա՛ց Դաւիթ հրովարտակ առ Յովաբ, եւ առաքեաց Դաւիթ ՚ի ձեռն Ուրիայ. 15 եւ գրեաց ՚ի հրովարտակին՝ եւ ասէ. Մատո՛ զՈւրիա ընդդէմ սաստկացեալ պատերազմին, եւ դարձջիք ընդ կրո՛ւկ ՚ի նմանէ, եւ հարցի եւ մեռցի՛[3246]։ 16 Եւ եղեւ ՚ի պահել Յովաբայ զքաղաքն. եւ ետ զՈւրիա ՚ի տեղին՝ ուր գիտէր թէ արք զօրութեան էին անդ[3247]։ 17 Եւ ելին արք քաղաքին ՚ի պատերազմ ընդ Յովաբայ, եւ անկան ՚ի զօրուէ ծառայիցն Դաւթի՝ եւ մեռան, եւ Ուրիա Քետացի մեռաւ[3248]։ 18 Եւ առաքեա՛ց Յովաբ եւ պատմեաց արքայի զամենայն զրո՛յց պատերազմին. 19 եւ պատուէ՛ր ետ հրեշտակին եւ ասէ. ՚Ի վախճանել քում զամենայն զրոյցս պատերազմիս խօսել ընդ արքայի, 20 եւ եղիցի եթէ ելցէ ցասումն արքայի, եւ ասասցէ ցքեզ՝ եթէ ընդէ՞ր մերձենայիք ՚ի քաղաքն մարտնչել. եւ ո՞չ գիտէիք եթէ ՚ի վերուստ ՚ի պարսպացն նետաձի՛գ լինին[3249]։ 21 Ո՞ եհար զԱբիմելէք զորդի Յերոբովաղայ՝ որդւոյ Ներեայ. ո՞չ ապաքէն կին մի բեկո՛ր երկանի ընկէ՛ց ՚ի վերայ նորա ՚ի վերուստ ՚ի պարսպէն, եւ մեռաւ ՚ի Թամասի. ընդէ՞ր մօտեցայք ՚ի պարիսպն. եւ ասասցես թէ եւ ծառա՛յ քո Ուրիա Քետացի մեռաւ[3250]։ 22 Եւ չոգա՛ւ հրեշտակն Յովաբայ առ արքայ յԵրուսաղէմ, եւ եհա՛ս եւ պատմեա՛ց Դաւթի զամենայն ինչ զոր պատուիրեաց նմա Յովաբ զամենայն իրս պատերազմին։ Եւ բարկացաւ Դաւիթ ՚ի վերայ Յովաբայ, եւ ասէ ցհրեշտակն. Ընդէ՞ր մերձեցայք ՚ի քաղաքն մարտնչել. ո՞չ գիտէիք եթէ հարկանելոց էք ՚ի պարսպէն. ո՞ եհար զԱբիմելէք որդի Յերոբովաղայ, ո՞չ ապաքէն կին մի բեկոր երկանի ընկէց ՚ի վերայ նորա ՚ի պարսպէն, եւ մեռաւ ՚ի Թամասի. ընդէ՞ր մերձենայիք ՚ի պարիսպն։ 23 Եւ ասէ հրեշտակն ցԴաւիթ. Զի ասպատակացան ՚ի վերայ մեր արք, եւ ելին առ մեզ արտաքս՝ եւ հասաք ՚ի վերայ նոցա մինչեւ ցդուռն քաղաքին[3251]. 24 եւ նետաձիգ եղեն աղեղնաւորքն ՚ի ծառայս քո ՚ի վերուստ ՚ի պարսպէ՛ անտի, եւ մեռան ՚ի ծառայից արքայի. եւ ծառա՛յ քո Ուրիա՛ Քետացի մեռա՛ւ։ 25 Եւ ասէ Դաւիթ ցհրեշտակն. Ա՛յսպէս ասասցես ցՅովաբ. Մի՛ թուեսցի չա՛ր բանդ յաչս քո. զի երբեմն ա՛յսպէս ուտէ սուր, եւ երբեմն ա՛յնպէս. սաստկացո՛ զպատերազմն ընդ քաղաքիդ եւ կործանեսցե՛ս զդա, եւ զօրացո՛ զանձն քո[3252]։
Լ 26 Եւ իբրեւ լուաւ կինն Ուրիայ եթէ մեռա՛ւ Ուրիա այր իւր, կոծեցա՛ւ ՚ի վերայ առն իւրոյ։ 27 Իբրեւ անց սուգն, առաքեաց Դաւիթ եւ ամփոփեաց զնա ՚ի տուն իւր. եւ եղեւ նմա կին, եւ ծնաւ նմա որդի։ Եւ չա՛ր թուեցաւ բանն՝ զոր արար Դաւիթ յա՛չս Տեառն։
1 Եւ առաքեա՛ց Տէր զՆաթան մարգարէ առ Դաւիթ. եւ եմուտ առ նա, եւ ասէ ցնա. Արք երկո՛ւ էին ՚ի քաղաքի միում. մին մեծատուն, եւ միւսն աղքատ։ 2 Եւ մեծատանն էին հօ՛տք եւ անդեայք բազում յոյժ. 3 եւ աղքատին եւ ո՛չ ինչ. բայց որոջ մի փոքր զոր ստացեալ եւ ապրեցուցեալ եւ սնուցեալ էր զնա, եւ հաստատեալ էր ընդ նմա, եւ ընդ որդիս նորա ՚ի միասին ՚ի հացէ՛ նորա ուտէր եւ ՚ի բաժակէ՛ նորա ըմպէր, եւ ՚ի ծո՛ց նորա ննջէր. եւ է՛ր նորա իբրեւ զդուստր[3253]։ 4 Եւ ե՛կն անցաւոր առ այրն մեծատուն. եւ խնայեաց առնուլ ՚ի հօտից իւրոց եւ յանդէո՛ց իւրոց առնել հիւրոյն անցաւորի եկելոյ առ նա. եւ էա՛ռ զորոջ աղքատին եւ արար առնն եկելոյ կերակուր առ նա[3254]։
ԼԱ 5 Եւ բարկացա՛ւ սրտմտութեամբ Դաւիթ յոյժ առնն. եւ ասէ Դաւիթ ցՆաթան. Կենդանի՛ է Տէր զի որդի մահո՛ւ է այրն որ արար զայն. 6 եւ զորոջն տուժեսցի եւթնպատիկ, փոխանակ առնելոյ զբանն զայն, վասն զի ո՛չ խնայեաց։ 7 Եւ ասէ Նաթան ցԴաւիթ. Դո՛ւ ես այրն որ արարեր զայն. ա՛յսպէս ասէ Տէր Աստուած Իսրայէլի. Ե՛ս եմ որ օծի զքեզ թագաւոր ՚ի վերայ ամենայն Իսրայէլի, եւ ես փրկեցի զքեզ ՚ի ձեռաց Սաւուղայ. 8 եւ ետո՛ւ քեզ զտուն տեառն քոյ, եւ զկանայս տեառն քո ՚ի ծո՛ց քո. եւ ետու քեզ զԻսրայէլ եւ զՅուդայ. եւ թէ սակա՛ւ իցէ, յաւելի՛ց քեզ դո՛յն չափ[3255]. 9 եւ ընդէ՞ր անարգեցեր զբանն Տեառն առնել չա՛ր առաջի աչաց նորա։ ԶՈւրիա Քետացի հարե՛ր դու սրով, եւ զկին նորա առե՛ր դու քեզ կնութեան. եւ զնա սպանե՛ր սրով որդւոցն Ամոնայ։ 10 Եւ արդ՝ մի՛ հեռասցի սուր ՚ի տանէ քումմէ մինչեւ ցյաւիտեան՝ փոխանակ զի անարգեցե՛ր զիս, եւ առեր զկինն Ուրիայ Քետացւոյ լինել քեզ կնութեան։ 11 Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Ահա ես յարուցից ՚ի վերայ քո չարիս ՚ի տանէ՛ քումմէ. եւ առից զկանայս քո առաջի աչաց քոց, եւ տա՛ց ընկերի քում. եւ ննջեսցէ ընդ կանայս քո յանդիման արեգականս այսորիկ։ 12 Զի դու արարեր զայդ ՚ի ծածուկ, եւ ես արարից զբանդ զայդ յանդիման ամենայն Իսրայէլի, եւ առաջի արեգականս այսորիկ։ 13 Եւ ասէ Դաւիթ ցՆաթան. Մեղա՛յ Տեառն։ Եւ ասէ Նաթան ցԴաւիթ. Եւ Տէր անցո՛յց զքեւ զմեղս քո՝ եւ մի՛ մեռցիս[3256]։ 14 Բայց քանզի զայրացուցանելո՛վ զայրացուցեր զթշնամիս Տեառն բանիւն այնուիկ. որդին քո զոր ծնանելոց է քեզ՝ մահո՛ւ մեռցի[3257]։
ԼԲ 15 Եւ գնա՛ց Նաթան ՚ի տուն իւր. եւ եհար Տէր զմանուկն, զոր ծնաւ կինն Ուրիայ Դաւթի, եւ հիւանդացաւ։ 16 Եւ խնդրեա՛ց Դաւիթ յԱստուծոյ վասն մանկանն, եւ պահեաց Դաւիթ պահս, եւ եմուտ անկա՛ւ ՚ի վերայ գետնոյ։ 17 Եւ յարեան ՚ի վերայ նորա ծառայք տանն յարուցանել զնա. եւ ո՛չ կամէր յառնել ՚ի գետնոյն, եւ ո՛չ եկեր ընդ նոսա հաց։ 18 Եւ եղեւ յաւուրն եւթներորդի մեռանե՛լ մանկանն. եւ երկեան ծառայքն Դաւթի պատմել նմա եթէ մեռաւ մանուկն. զի ասացին եթէ մինչդեռ կենդանի էր մանուկն՝ խօսեցա՛ք ընդ նմա՝ եւ ո՛չ լուաւ ձայնի մերում, եւ զիա՞րդ ասասցուք նմա թէ մեռաւ մանուկն, եւ գործիցէ չարիս։ 19 Եւ ետես Դաւիթ եթէ շշնջեն ծառայք նորա. եւ իմացաւ Դաւիթ եթէ մեռա՛ւ մանուկն, եւ ասէ Դաւիթ ցծառայսն իւր, եթէ մեռեա՞լ իցէ մանուկն. եւ ասեն. Մեռա՛ւ։ 20 Եւ յարեաւ Դաւիթ ՚ի գետնոյն, եւ լուացաւ, եւ օծաւ, եւ փոխեաց զհանդերձս իւր, եւ եմո՛ւտ ՚ի տունն Աստուծոյ, եւ երկիր եպագ նմա. եւ եմուտ ՚ի տուն իւր, եւ խնդրեաց հաց ուտել. եւ եդին առաջի նորա հաց՝ եւ եկեր։ 21 Եւ ասեն ցնա ծառայքն իւր. Զի՞նչ է բանդ այդ զոր արարեր վասն մանկանն. մինչդեռ կենդանին էր, պահէիր, եւ լայիր, եւ տքնէիր. եւ իբրեւ մեռաւ մանուկն՝ յարեա՛ր կերար եւ արբեր[3258]։ 22 Եւ ասէ Դաւիթ. Մինչդեռ կենդանի՛ էր մանուկն՝ պահէի եւ լայի. քանզի ասէի. Ո՞ գիտէ, ողորմեսցի Տէր, եւ կեցցէ մանուկն։ 23 Արդ՝ որովհետեւ մեռա՛ւ մանուկն, ես ընդէ՞ր պահիցեմ. միթէ կարօ՞ղ իցեմ դարձուցանել զնա այսրէն. ես՝ առ նա՛ երթալոց եմ, եւ նա առ իս ո՛չ դարձցի։ 24 Եւ մխիթարեաց Դաւիթ զԲերսաբեէ զկին իւր. եւ եմո՛ւտ առ նա եւ ննջեաց ընդ նմա. եւ յղացաւ եւ ծնաւ որդի. եւ կոչեաց զանուն նորա Սողոմոն. եւ Տէր սիրեաց զնա. 25 եւ առաքեաց ՚ի ձեռն Նաթանայ մարգարէի, եւ կոչեաց զանուն նորա Յեդէդի՛ վասն Տեառն[3259]։
ԼԳ 26 Եւ պատերազմեցաւ Յովաբ յըՌաբա՛թ որդւոցն Ամոնայ, եւ եհաս յառնուլ զքաղաքն թագաւորութեան[3260]։ 27 Եւ առաքեաց Յովաբ հրեշտակս առ Դաւիթ եւ ասէ. Պատերազմեցայ ընդ Ռաբաթայ, եւ հասի յառնուլ զքաղաքս ջրոց[3261]. 28 եւ արդ ժողովեա՛ զմնացորդս ժողովրդեանդ, եւ բանակեսցի՛ս զքաղաքաւս, եւ առցե՛ս զսա. զի մի՛ ես առից զքաղաքս՝ եւ կոչեսցի անուն իմ ՚ի վերայ սորա։ 29 Եւ ժողովեա՛ց Դաւիթ զամենայն ժողովուրդն եւ չոգա՛ւ յՌաբաթ, եւ պատերազմեցաւ ընդ նմա եւ ա՛ռ զնա[3262]։ 30 Եւ ա՛ռ զպսակն Մեղ՚քոմայ թագաւորին նոցա ՚ի գլխոյ նորա. եւ կշիռ նորա տաղանդ մի ոսկւոյ, եւ ականց պատուականաց. եւ է՛ր ՚ի գլուխ Դաւթի. եւ զառ քաղաքին՝ բազում յոյժ[3263]։ 31 Եւ զժողովուրդն որ է՛ր ՚ի նմա՝ եհան արտաքս եւ արկ ընդ սղոցաւ՝ եւ ընդ քերանօք երկաթեօք, եւ շրջեցուցանէր զնոսա աղիւսով. եւ ա՛յնպէս առնէր ընդ ամենայն քաղաքս որդւոցն Ամոնայ. եւ դարձաւ Դաւիթ եւ ամենայն զօրն յԵրուսաղէմ[3264]։
ԼԴ 1 Եւ եղեւ յետ այնորիկ, եւ Աբիսողոմայ որդւոյ Դաւթի է՛ր քոյր մի յոյժ գեղեցիկ տեսլեամբ, եւ անուն նորա Թամա՛ր. եւ սիրեաց զնա՝ Ամոն որդի Դաւթի[3265]. 2 եւ նեղէր Ամոն՝ մինչեւ հիւանդանալ նմա վասն Թամարայ քեռ իւրոյ. զի կո՛յս էր նա. եւ ծա՛նր էր յաչս Ամոնի առնել ինչ նմա։ 3 Եւ է՛ր ընկեր Ամոնայ, եւ անուն նորա Յովնադա՛բ, որդի Սամաայ եղբօր Դաւթի. եւ Յովնադաբ՝ ա՛յր իմաստուն յոյժ[3266]։ 4 Եւ ասէ ցնա. Զի՞ է՝ զի այդպէս ծիւրիս որդի արքայի այգուն այգուն՝ եւ ո՛չ պատմես ինձ։ Եւ ասէ ցնա Ամոն. ԶԹամա՛ր զքոյր Աբեսողոմայ եղբօր իմոյ սիրե՛մ ես։ 5 Եւ ասէ ցնա Յովնադաբ. Ննջեա՛ ՚ի մահիճս քո եւ հիւանդացի՛ր, եւ մտցէ հայր քո տեսանել զքեզ. եւ ասասցես ցնա. Մտցէ՛ Թամար քո՛յր իմ եւ արասցէ՛ ինձ խիւս. եւ արասցէ առաջի աչաց իմոց կերակուր, զի տեսի՛ց եւ կերա՛յց ՚ի ձեռաց նորա[3267]։
ԼԵ 6 Եւ անկաւ Ամոն եւ հիւանդացաւ. եւ եմո՛ւտ արքայ տեսանել զնա. եւ ասէ Ամոն ցարքայ. Եկեսցէ՛ Թամար քո՛յր իմ առ իս, եւ արասցէ առաջի իմ կերակուր բլիթս, եւ կերա՛յց ՚ի ձեռաց նորա։ 7 Եւ առաքեաց Դաւիթ առ Թամար ՚ի տուն եւ ասէ. Ե՛րթ ՚ի տուն Ամոնի եղբօր քոյ, եւ արա՛ նմա կերակուր։ 8 Եւ գնա՛ց Թամար ՚ի տուն Ամոնի եղբօր իւրոյ, եւ նա անկեալ դնէր. եւ ա՛ռ հայս եւ թրեաց, եւ արար առաջի նորա բլիթս. եւ եփեաց զբլիթսն. 9 եւ ա՛ռ զտապակն՝ եւ թափեա՛ց առաջի նորա. եւ ո՛չ կամեցաւ ուտել։ Եւ ասէ Ամոն. Հանէ՛ք զամենայն այր յինէն արտաքս։ Եւ հանին արտաքս զամենայն այր ՚ի նմանէ։ 10 Եւ ասէ Ամոն ցԹամար. Տա՛ր զխորտիկսդ ՚ի սենեակն, եւ կերա՛յց ՚ի ձեռաց քոց։ Եւ ա՛ռ Թամար զբլիթսն զոր արար, եւ տարաւ Ամոնի եղբօր իւրում ՚ի սենեակն, 11 եւ մատոյց նմա ուտել. եւ նա բո՛ւռն եհար զնմանէ եւ ասէ ցնա. Ե՛կ ննջեա՛ ընդ իս քո՛յր իմ։ 12 Եւ ասէ ցնա. Մի՛ եղբայր իմ, մի՛ տառապեցուցաներ զիս. զի ո՛չ գործի այդպիսի ինչ ՚ի մէջ Իսրայէլի, եւ մի՛ առներ զայդ անզգամութիւն։ 13 Եւ ես յո՞ տանիցեմ զնախատինս իմ. եւ դու լինիցիս իբրեւ զմի յանզգամաց ՚ի մէջ Իսրայէլի. եւ արդ՝ խօսեա՛ց ընդ արքայի, եւ ո՛չ արգելու զիս ՚ի քէն[3268]։ 14 Եւ ո՛չ կամեցաւ Ամոն լսել ձայնի նորա. եւ բռնահարեա՛ց եւ բռնադատեա՛ց զնա, եւ տառապեցո՛յց զնա, եւ ննջեա՛ց ընդ նմա։
ԼԶ 15 Եւ ատեա՛ց զնա Ամոն ատելութիւն մե՛ծ յոյժ. զի մե՛ծ էր ատելութիւնն որ ատեաց զնա. եւ անհնարին վերջին աղէտքն քան զառաջին սէրն, զոր սիրեաց զնա. եւ ասէ ցնա Ամոն. Արի եւ գնա՛[3269]։ 16 Եւ ասէ ցնա Թամար. Մե՛ծ են չարիքս այս քան զայն զոր արարե՛ր ընդ իս, արձակելդ քո զիս։ Եւ ո՛չ կամեցաւ Ամոն լսել ձայնի նորա։ 17 Եւ կոչեաց զպատանին իւր զվերակացու տանն իւրոյ, եւ ասէ ցնա. Հա՛ն զդա յինէն արտաքս, եւ փակեա՛ զդուրսդ զկնի դորա[3270]։ 18 Եւ էր զնովաւ պարեգօտք ասղնագործք եւ կոճկենք. զի ա՛յնպէս զգենուին դստերք թագաւորաց կոյսք զձորձս իւրեանց. եւ եհա՛ն զնա սպասաւորն արտաքս. եւ փակեա՛ց զդուրսն զկնի նորա[3271]։ 19 Եւ ա՛ռ Թամար մոխիր, եւ արկ զգլխով իւրով, եւ զպարեգօտսն կոճկէնս զոր զգեցեալ էր՝ պատառեաց. եւ եդ զձեռս իւր ՚ի վերայ գլխոյ իւրոյ, եւ երթա՛յր լալով եւ լա՛յր[3272]։ 20 Եւ ասէ ցնա Աբեսողոմ եղբայր նորա. Միթէ Ամո՞ն եղբայր քո եղեւ ընդ քեզ. եւ արդ՝ քո՛յր իմ լո՛ւռ կաց, զի եղբա՛յր քո է. մի՛ ածեր զմտաւ քով խօսել զբանդ զայդ։ Եւ նստա՛ւ Թամար այրութեամբ ՚ի տա՛ն Աբիսողոմայ եղբօր իւրոյ։ 21 Եւ լուա՛ւ արքայ զբանս զայսոսիկ՝ եւ բարկացա՛ւ յոյժ, եւ ո՛չ տրտմեցոյց զոգի Ամոնայ որդւոյ իւրոյ՝ զի սիրէ՛ր զնա. զի անդրանի՛կ նորա էր։
ԼԷ 22 Եւ ո՛չ խօսեցաւ Աբեսողոմ ընդ Ամոնայ ՚ի չարէ մինչեւ ցբարի. զի ատեայր Աբեսողոմ զԱմոն վասն բանին զոր տառապեցո՛յց զԹամար զքոյր նորա։ 23 Եւ եղեւ յետ երեմոյ աւուրց, եւ էին կտուրք Աբէսողովմայ ՚ի Բեթմարոն մերձ յԵփրեմ. եւ կոչեա՛ց Աբէսողովմ զամենայն որդիս արքայի[3273]։ 24 Եւ եկն Աբեսողոմ առ արքայ՝ եւ ասէ ցնա. Ահաւանիկ կտո՛ւրք են ծառայի քում, երթիցէ՛ արքայ եւ ծառայք իւր ընդ ծառայի քում[3274]։ 25 Եւ ասէ արքայ ցԱբեսողոմ. Մի՛ որդեակ իմ, մի՛ երթիցուք ամենեքեան մեք, եւ մի՛ ծանրասցուք քեզ. եւ ստիպեաց զնա, եւ ո՛չ կամեցաւ երթալ, եւ օրհնեա՛ց զնա։ 26 Եւ ասէ Աբէսողովմ. Ապա թէ ո՛չ՝ գոնէ եկեսցէ՛ ընդ իս Ամոն եղբայր իմ։ Եւ ասէ արքայ. Ընդէ՞ր երթիցէ ընդ քեզ Ամոն[3275]։ 27 Եւ ստիպեաց զնա Աբեսողոմ. եւ արձակեաց ընդ նմա զԱմոն, եւ զամենայն զորդիս արքայի։ Եւ արար Աբեսողոմ խրախութիւն ըստ խրախութեան թագաւորի։ 28 Եւ պատուէ՛ր ետ Աբեսողոմ մանկտւո՛յ իւրում եւ ասէ. Տեսէ՛ք, յորժամ զուարթասցի սիրտն Ամոնի ՚ի գինւոյ, եւ ասացից ձեզ հարէ՛ք զԱմոն՝ եւ սպանէ՛ք զնա. մի՛ երկնչիք. զի ո՛չ ապաքէն ե՞ս իցեմ՝ որ հրամայիցեմ ձեզ. քաջալերեցարո՛ւք եւ լերուք յորդիս զօրութեան[3276]։ 29 Եւ արարին մանկտին Աբեսողոմայ Ամոնի՝ որպէս հրամայեաց նոցա Աբեսողոմ. եւ յարեան ամենայն որդիք արքայի, եւ հեծա՛ն յիւրաքանչիւր ՚ի ջորւոջ իւրում, եւ փախեան[3277]։ 30 Եւ եղեւ մինչդեռ նոքա էին ՚ի ճանապարհին, գո՛յժ եկն առ Դաւիթ՝ եւ ասեն. Կոտորեա՛ց Աբեսողոմ զամենայն որդիս արքայի, եւ ո՛չ եթող ՚ի նոցանէ եւ ո՛չ մի։ 31 Յարեա՛ւ արքայ՝ պատառեա՛ց զհանդերձս իւր, եւ անկա՛ւ ՚ի վերայ գետնոյ. եւ ամենայն ծառայք նորա կային շուրջ զնովաւ պատառեալ զհանդերձս իւրեանց[3278]։ 32 Պատասխանի ետ Յովնադաբ որդի Սամաայ եղբօր Դաւթի՝ եւ ասէ. Մի՛ ասասցէ տէ՛ր իմ արքայ թէ ամենայն որդիք արքայի մեռան. զի Ամոն միա՛յն մեռաւ. քանզի ՚ի բերա՛ն Աբեսողոմայ կայր, յօրէ յորմէ տառապեցոյց զԹամար զքոյր նորա. 33 եւ արդ՝ մի՛ դիցէ արքայ ՚ի սրտի իւրում զբանդ եւ ասասցէ, թէ ամենայն որդիքն արքայի մեռան. այլ զի Ամոն միայն մեռաւ[3279]։ 34 Եւ փախեաւ Աբեսողոմ. եւ եբարձ պատանին դէ՛տն զաչս իւր եւ ետես, եւ ահա ժողովուրդ բազո՛ւմ գայր՝ ընդ ճանապարհն ՚ի նմանէ առ կողմամբ լերինն ընդ զառ ՚ի վայրն. եւ եկն դէտն պատմեաց արքայի՝ եւ ասէ. Տեսի՛ արս ՚ի ճանապարհին Որովնիմայ առ կողմամբ լերինն։ 35 Եւ ասէ Յովնադաբ ցարքայ. Ահա որդիք արքայի եկին, ըստ բանի ծառայի քո նո՛յնպէս եղեւ[3280]։ 36 Եւ իբրեւ վախճանեա՛ց զխօսելն, եւ ահա որդիքն արքայի եկին. եւ ամբարձին զձա՛յնս իւրեանց եւ լացին. այլ եւ արքայ եւ ամենայն ծառայք իւր լացին լալի՛ւն մեծ յոյժ։
ԼԸ 37 Եւ Աբեսողոմ փախեաւ, եւ չոգաւ առ Թողմելեմ՝ որդի Եմիուդայ արքայի Գեսուրայ՝ յերկիր Մաքուղ՚այ. եւ սո՛ւգ առ Դաւիթ արքայ ՚ի վերայ որդւոյն իւրոյ զամենայն աւուրս։ 38 Եւ Աբեսողոմ փախեաւ, եւ գնաց ՚ի Գեթսուր, եւ է՛ր անդ ամս երիս[3281]։ 39 Եւ դադարեաց արքայ Դաւիթ յելանելոյ ՚ի վերայ Աբեսողոմայ, քանզի մխիթարեցա՛ւ ՚ի վերայ Ամոնայ որ մեռաւն։
ԼԹ 1 Եւ իմացա՛ւ Յովաբ՝ որդի Շարուհեայ, եթէ է՛ սիրտ արքայի ՚ի վերայ Աբեսողոմայ. 2 առաքեաց Յովաբ ՚ի Թեկուէ, եւ ա՛ռ անտի կին մի իմաստուն. եւ ասէ ցնա. Սո՛ւգ առ եւ զգեցի՛ր հանդերձ սգոյ. մի՛ օծանիցիս իւղով, եւ եղիցես իբրեւ զկին մի սգացեալ ՚ի վերայ բազմօրեայ մեռելոյ[3282]. 3 եւ եկեսցե՛ս առ արքայ, եւ խօսեսցիս ընդ նմա ըստ բանիս ըստ այսմիկ։ Եւ ե՛դ Յովաբ՝ բա՛նս ՚ի բերան նորա[3283]։ 4 Եւ եմո՛ւտ կինն Թեկուացի առ արքայ, եւ անկա՛ւ ՚ի վերայ երեսաց իւրոց ՚ի գետին՝ եւ ասէ. Ապրեցո՛ զիս արքայ ապրեցո՛[3284]։ 5 Եւ ասէ ցնա արքայ. Զի՞ է քեզ։ Եւ նա ասէ. Կարի՛ իսկ տագնապ է՛ ինձ. կին մի այրի՛ եմ ես. մեռաւ այր իմ[3285]. 6 եւ աղախնոյ քո երկու որդիք էին, մարտեան ընդ միմեանս երկոքեան յանդի. եւ ո՛չ ոք էր որ համոզէր ՚ի մէջ նոցա, եւ եհա՛ր մին զմիւս եղբայրն եւ սպան զնա։ 7 Եւ ահա յարուցեալ է ամենայն ազգն ՚ի վերայ աղախնոյ քոյ. ասեն. Տո՛ւր զսպանօղն եղբօր իւրոյ, եւ սպանցո՛ւք զնա փոխանակ անձին եղբօր իւրոյ, եւ բարձցո՛ւք զժառանգակա՛լն քո. եւ շիջուցանիցեն զկայծակն իմ զմնացեալ, առ ՚ի չթողլոյ առն իմում մնացորդ եւ անուն ՚ի վերայ երեսաց երկրի[3286]։ 8 Եւ ասէ արքայ. Ե՛րթ ողջամբ ՚ի տուն քո. եւ ես պատուիրեցից վասն քո։ 9 Եւ ասէ կինն Թեկուացի. Յի՛մ վերայ արքայ անօրէնութիւնն, եւ ՚ի վերայ տա՛ն հօր իմոյ. եւ արքայ եւ աթոռ իւր քաւեա՛լ։ 10 Եւ ասէ արքայ. Ո՞վ է որ խօսեսցի ընդ քեզ. եւ ածցես զնա առ իս՝ եւ ո՛չ եւս մերձեսցի առ քեզ։ 11 Եւ ասէ. Յիշեսցէ՛ արքայ զՏէր Աստուած իւր, ՚ի յաճախե՛լ մերձաւորի արեանն ապականել. մի՛ ջնջեսցեն զորդեակն իմ։ Եւ ասէ Դաւիթ. Կենդանի՛ է Տէր եթէ անկցի ՚ի հերոյ որդւոյ քոյ մա՛զ մի ՚ի գետին։
Խ 12 Եւ ասէ կինն. Խօսեսցի՛ աղախին քո առաջի տեառն իմոյ արքայի բան մի։ Եւ ասէ. Խօսեաց։ 13 Եւ ասէ կինն. Ընդէ՞ր խորհեցար այդպիսի ինչ ՚ի վերայ ժողովրդեանն Աստուծոյ. կամ թէ ՚ի բերանոյ արքայի՞ իցէ բանն այն վնասու՝ չդարձուցանել արքայի զմերժեալն յիւրմէ, 14 զի մահո՛ւ մեռանիցի. եւ իբրեւ զջուր հեղեալ յերկիր ո՛չ ամփոփիցի. եւ ո՛չ առնուցու Աստուած զոգին. եւ խորհիցի ոք մերժել յինքենէ զմերժեալն։ 15 Եւ արդ եկի՛ խօսել առ արքայի տեառն իմոյ զբանս զայս. զի տեսանիցէ զիս ժողովուրդն եւ ասիցէ՝ թէ աղախին քո խօսեցաւ ընդ արքայի, թերեւս արասցէ՛ արքայ զբան աղախնոյ իւրոյ. 16 զի լուիցէ՛ արքայ եւ փրկեսցէ զիս ՚ի ձեռաց առնն, որ խնդրէ ջնջել զիս՝ եւ զորդի իմ ՚ի ժառանգութենէ Աստուծոյ[3287]։ 17 Եւ ասէ կինն. Եղիցի բան տեառն իմոյ արքայի ՚ի զո՛հս. զի իբրեւ զհրեշտակ Աստուծոյ ա՛յնպէս է տէր իմ արքայ ՚ի լսել զբարի եւ զչար. եւ Տէր Աստուած քո եղիցի՛ ընդ քեզ։ 18 Եւ պատասխանի ետ արքայ՝ եւ ասէ ցկինն. Մի՛ թաքուցաներ յինէն զբան զոր ես հարցի՛ց քեզ։ Եւ ասէ կինն. Խօսեսցի՛ տէր իմ արքայ[3288]։ 19 Եւ ասէ արքայ. Միթէ ձեռն Յովաբա՛յ իցէ յամենայնի յայդմիկ ընդ քեզ։ Եւ ասէ կինն ցարքայ. Կենդանի՛ է անձն քո տէր իմ արքայ, եթէ իցէ յա՛ջ կամ յահեակ յամենայնէ զոր խօսեցաւ տէր իմ արքայ. զի ծառայ քո Յովաբ՝ նա՛ պատուիրեաց ինձ, եւ նա՛ եդ ՚ի բերան աղախնոյ քոյ զամենայն բանս զայսոսիկ[3289], 20 վասն բոլորելոյ յերեսա՛ց բանիս այսորիկ՝ զոր արար ծառայ քո Յովաբ զբանս զայսոսիկ. եւ տէր իմ իմաստո՛ւն է ըստ իմաստութեան հրեշտակի Աստուծոյ՝ գիտե՛լ զամենայն ինչ որ յերկրի[3290]։
ԽԱ 21 Եւ ասէ արքայ ցՅովաբ. Ահաւասիկ արարի՛ քեզ ըստ բանի քում ըստ այսմիկ. ե՛րթ դարձո՛, ա՛ծ զպատանեակն զԱբեսողոմ[3291]։ 22 Եւ անկա՛ւ Յովաբ ՚ի վերայ երեսաց իւրոց յերկիր, եւ երկի՛ր եպագ նմա, եւ օրհնեաց զարքայ։ Եւ ասէ Յովաբ. Այսօ՛ր գիտաց ծառայ քո եթէ գտի շնորհս յաչս քո՝ տէ՛ր իմ արքայ զի արար տէր իմ արքայ զբան ծառայի իւրոյ։ 23 Եւ յարեաւ Յովաբ եւ գնա՛ց ՚ի Գեթսուր, եւ ած զԱբեսողոմ յԵրուսաղէմ։ 24 Եւ ասէ արքայ. Դարձցի՛ ՚ի տուն իւր, եւ զերեսս իմ մի՛ տեսցէ։ Եւ դարձա՛ւ Աբեսողոմ ՚ի տուն իւր, եւ զերեսս արքայի ո՛չ ետես։ 25 Եւ իբրեւ զԱբեսողոմ ո՛չ գոյր յամենայն Իսրայէլի, այր գեղեցի՛կ գովելի՛ յոյժ. ՚ի թաթից ոտից իւրոց մինչեւ ՚ի գլուխ իւր ո՛չ գոյր ՚ի նմա արատ։ 26 Եւ ՚ի փոքրել զհերս իւր՝ լինէր ՚ի սկսանելոյ աւուրց յաւուրս փոքրել, զի կարի՛ ծանրանայր ՚ի վերայ նորա. եւ յորժամ փոքրէր, կշռէ՛ր զհեր գլխոյ իւրոյ երկերիւր սիկղ ըստ արքունական սկեղ։ 27 Եւ ծնան Աբեսողոմայ երեք ուստերք՝ եւ դուստր մի եւ անուն նորա Թամար. եւ նա էր կի՛ն գեղեցիկ յոյժ տեսլեամբ. եւ եղեւ կին Ռոբովամայ որդւոյ Սողոմոնի, եւ ծնաւ նմա զԱբիա՛։
ԽԲ 28 Եւ նստա՛ւ Աբիսողոմ յԵրուսաղէմ աւուրս ամաց երկուց, եւ զերեսս արքայի ո՛չ ետես[3292]։ 29 Եւ առաքեաց Աբեսողոմ առ Յովաբ յղե՛լ զնա առ արքայ, եւ ո՛չ կամեցաւ երթալ առ նա. եւ առաքեաց երկրորդ անգամ առ նա, եւ ո՛չ կամեցաւ երթալ։ 30 Եւ ասէ Աբեսողոմ ցծառայս իւր. Գիտէ՛ք զի վիճակ գետնոյ Յովաբայ լի՛ գարւով մօտ է առ իս, երթայք այրեցէ՛ք զնա հրով։ Եւ այրեցին ծառայքն Աբեսաղոմայ զվիճակն Յովաբայ հրով։ Եւ եկին ծառայքն Յովաբայ առ նա պատառեալ զհանդերձս իւրեանց՝ եւ ասեն. Այրեցի՛ն ծառայքն Աբեսաղոմայ զվիճակն հրով[3293]։ 31 Եւ յարեաւ Յովաբ եւ եկն առ Աբեսաղոմ ՚ի տուն՝ եւ ասէ ցնա. Ընդէ՞ր այրեցին ծառայք քո զվիճակն իմ հրով։ 32 Եւ ասէ Աբեսաղոմ ցՅովաբ. Յղեցի առ քեզ եւ ասեմ. Ե՛կ այսր յղեցից զքեզ առ արքայ, ասել՝ թէ ընդէ՞ր եկի ՚ի Գեթսուրայ. լա՛ւ էր ինձ տակաւին անդ լինել, քան ո՛չ տեսանել զերեսս արքայի. եւ թէ վնա՛ս ինչ կայցէ յիս՝ սպա՛ն զիս։ 33 Եւ եմո՛ւտ Յովաբ առ արքայ՝ եւ պատմեաց նմա. եւ կոչեաց զԱբեսաղոմ. եւ եմո՛ւտ առ արքայ, եւ երկիր եպագ նմա, եւ անկա՛ւ ՚ի վերայ երեսաց իւրոց առաջի արքայի. եւ համբուրեաց արքայ զԱբեսաղոմ[3294]։
ԽԳ 1 Եւ եղեւ յետ այնորիկ, եւ արա՛ր Աբեսաղոմ կառս եւ երիվարս, եւ յիսուն այր սուրհանդակ առաջի իւր։ 2 Եւ կանխէ՛ր Աբեսաղոմ եւ կայր առ ճանապարհի դրանն. եւ լինէր՝ ամենայն այր որոյ է՛ր դատ՝ գա՛լ առ արքայ ՚ի դատաստան, բարբառէ՛ր առ նա Աբեսաղոմ եւ ասէր ցնա. Յորմէ՞ քաղաքէ ես դու։ Եւ ասէր այրն. ՚Ի միոյ ՚ի ցեղիցն Իսրայէլի է ծառայ քո[3295]։ 3 Եւ ասէ ցնա Աբեսաղոմ. Ահա բանք քո բարի՛ են եւ դիւրինք, եւ որ ունկնդիր լինիցի քեզ՝ չիք առ ՚ի յարքայէ[3296]։ 4 Եւ ասէր Աբեսաղոմ. Ո՛ կացուցանէր զիս դատաւո՛ր ՚ի վերայ երկրիս. եւ առ իս գայր ամենայն այր, որոյ էր հակառակութիւն եւ դատաստան, եւ առնէի՛ նմա իրաւունս[3297]։ 5 Եւ լինէր յորժամ մերձենայր առ նա այր երկի՛ր պագանել նմա, ձգէ՛ր զձեռն իւր եւ առ ի՛նքն մատուցանէր, եւ համբուրէր զնա[3298]։ 6 Եւ առնէր Աբեսաղոմ ըստ բանիս ըստ այսմիկ ամենայն Իսրայէլի եկելոյ ՚ի դատաստան առ արքայ. եւ յանկուցանէ՛ր յինքն Աբեսաղոմ զսիրտ ամենայն արանց Իսրայէլի[3299]։
ԽԴ 7 Եւ եղեւ ՚ի կատարե՛լ չորից ամաց, ասէ Աբեսողոմ ցհայր իւր. Երթա՛յց եւ հատուցից զուխտս իմ զոր ուխտեցի Տեառն ՚ի Քեբրոն. 8 զի ուխտիւք ուխտեա՛ց ծառայ քո մինչ էի ՚ի Գեթսո՛ւր յԱսորիս. ասեմ. Եթէ դարձուցանելով դարձուսցէ զիս Տէր յԵրուսաղէմ, պաշտեցի՛ց զՏէր[3300]։ 9 Եւ ասէ ցնա արքայ. Ե՛րթ խաղաղութեամբ։ Եւ յարեա՛ւ գնաց ՚ի Քեբրոն։ 10 Եւ առաքեաց Աբեսաղոմ պատուիրա՛կս յամենայն ցեղս Իսրայէլի, եւ ասէ. ՚Ի լսե՛լ ձեր զձայն եղջեր փողոյ, ասասջի՛ք եթէ թագաւորեաց թագաւոր Աբեսաղոմ ՚ի Քեբրոն[3301]։ 11 Եւ ընդ Աբեսաղոմայ գնացին ա՛րք երկերիւր հրաւիրեալք. եւ երթային միամտութեամբ, եւ ո՛չ գիտէին ամենեւին զզրոյցսն։ 12 Եւ առաքեա՛ց Աբեսաղոմ եւ կոչեաց զԱքիտոփէլ Թեկուացի խորհրդակի՛ց Դաւթի ՚ի քաղաք իւր ՚ի Գովղ՚ա ՚ի զոհել իւրում զզոհսն. եւ եղեւ ժողո՛վ սաստիկ. եւ ժողովուրդ բազում երթեալ ընդ Աբեսաղոմայ[3302]։ 13 Եւ եհաս գուժկա՛ն առ Դաւիթ եւ ասէ. Եղեւ սիրտ արանց Իսրայէլի զհետ Աբեսաղոմայ։
ԽԵ 14 Եւ ասէ՛ Դաւիթ ցամենայն ծառայս իւր որ ընդ նմա յԵրուսաղէմ. Արի՛ք եւ փախիցուք. զի ո՛չ գոյ մեզ փրկութիւն յերեսաց Աբեսողոմայ. փութացարո՛ւք գնա՛լ, զի մի՛ արագիցէ՛ եւ հարկանիցէ զմեզ, եւ արկանիցէ ՚ի վերայ մեր չարիս. եւ հարկանիցէ զքաղաքս սրով սուսերի[3303]։ 15 Եւ ասեն ծառայքն արքայի՝ ցարքայ. Ըստ ամենայնի զոր եւ կամիցի տէր մեր արքայ՝ ահաւասիկ կա՛մք ծառայք քո։ 16 Եւ ե՛լ արքայ եւ ամենայն տուն նորա ՚ի հետիոտս. եւ եթող արքայ տասն կին ՚ի հարճից անտի իւրոց պահե՛լ զտունն։ 17 Եւ ել արքայ եւ ամենայն ծառայք նորա հետեւա՛կք, եւ կացին առ ձիթենւոյն որ յանապատի անդ։ 18 Եւ ամենայն ծառայք նորա միըստմիոջէ անցանէին առ նովաւ. եւ ամենայն Քերեթին եւ Ոփելեթին. եւ ամենայն Գեթացիք վեց հարիւր այր եկեալ հետեւակք ՚ի Գեթայ՝ անցանէին առաջի Դաւթի[3304]։ 19 Եւ ասէ արքայ ցԵթթի Գեթացի. Ընդէ՞ր գայցես եւ դո՛ւ ընդ մեզ. դարձի՛ր անդրէն եւ բնակեա՛ ընդ արքայի, զի այր օտա՛ր ես դու. եւ խախտեցար ՚ի տեղւոջէ քումմէ ՚ի Գեթայ՝ եւ եկիր. 20 եւ այսօր խախտիցեմ զքեզ գնա՛լ ընդ մեզ. եւ ես երթա՛յց յո՛ եւ երթալոց իցեմ. բայց դու դարձի՛ր, եւ դարձո՛ զեղբարս քո ընդ քեզ. եւ արասցէ ընդ քեզ Տէր ողորմութիւն եւ ճշմարտութիւն։ 21 Պատասխանի ետ Եթթի արքայի՝ եւ ասէ. Կենդանի՛ է Տէր, եւ կենդանի՛ է տէր իմ արքայ. զի ՚ի տեղւոջ ուր տէր իմ արքա՛յ իցէ, եւ ՚ի մահու եւ ՚ի կեանս՝ անդ եղիցի եւ ծառայ քո։ 22 Եւ ասէ արքայ ցԵթթի. Ե՛կ ա՛նց ընդ իս։ Եւ անց Եթթի Գեթացի. եւ ամենայն ծառայք նորա, եւ ամենայն ամբոխ նորա ընդ նմա։ 23 Եւ ամենայն երկիրն լայր մեծաձայն, եւ ամենայն զօրն անցանէ՛ր ընդ հեղեղատն Կեդրոնի. ա՛նց եւ արքայ ընդ հեղեղատն Կեդրոնի. եւ ամենայն զօրն եւ արքայ երթային ընդ երեսս ճանապարհին անապատի։ 24 Եւ ահա Սադովկ եւ ամենայն Ղեւտացիք ընդ նմա, բարձի՛ն զտապանակն ուխտին Տեառն ՚ի Բեթարա, եւ կացուցին զտապանակն Աստուծոյ. եւ ել ՚ի Բեթարա մինչեւ կատարեաց ամենայն ժողովուրդն անցանե՛լ ՚ի քաղաքէ անտի[3305]։ 25 Եւ ասէ արքայ ցՍադովկ. Դարձո՛ զտապանակդ Աստուծոյ ՚ի քաղաք, եւ նստցի՛ ՚ի տեղւոջ իւրում. եթէ գտից շնորհս առաջի Տեառն՝ դարձուսցէ՛ զիս, եւ ցուցցէ՛ ինձ զդա՝ եւ զվայելչութիւն դորա[3306]. 26 ապա թէ ա՛յսպէս ասասցէ ցիս թէ չե՛մ հաճեալ ընդ քեզ, ահաւասիկ կա՛մ, արասցէ ինձ որպէս հաճո՛յ իցէ առաջի աչաց նորա[3307]։ 27 Եւ ասէ արքայ ցՍադովկ քահանայ. Տեսէ՛ք. զի դու դառնաս խաղաղութեամբ ՚ի քաղաք, եւ Աքիմաաս որդի քո, եւ Յովնաթան որդի Աբիաթարայ՝ երկոքին որդիք ձեր ընդ ձեզ. 28 եւ ահա ես բանակիցիմ յՌաբովթ անապատին, մինչեւ եկեսցէ զրո՛յց ՚ի ձէնջ՝ պատմե՛լ ինձ[3308]։ 29 Եւ դարձուցին Սադովկ եւ Աբիաթար զտապանակն յԵրուսաղէմ, եւ նստա՛ւ անդ։ 30 Եւ Դաւիթ ելանէ՛ր ընդ զառ ՚ի վերն Ձիթենեաց, ելանէր եւ լա՛յր. եւ զգլուխ իւր ծածկեալ. եւ ինքն երթայր բո՛կ, եւ ամենայն ժողովուրդն ընդ նմա ձորձ զգլխով. այր իւրաքանչի՛ւր ելանէին եւ լային։ 31 Ա՛զդ եղեւ Դաւթի՝ եւ ասեն. Եւ Աքիտոփէլ ընդ ժողովեալսն առ Աբեսողոմա՛յ է։ Եւ ասէ Դաւիթ. Ցրուեա՛ զխորհուրդն Աքիտոփելայ Տէր Աստուած իմ[3309]։ 32 Եւ եհաս Դաւիթ ՚ի Հռովս՝ ուր եպա՛գն երկիր Աստուծոյ[3310]։
ԽԶ Եւ ահա ընդ առաջ նորա Քուսի Արաքացի բարեկամ Դաւթի պատառեալ զպատմուճա՛ն իւր՝ եւ հո՛ղ ՚ի գլուխ նորա։ 33 Եւ ասէ ցնա Դաւիթ. Եթէ անցանիցես ընդ իս՝ բե՛ռն լինիս ինձ. 34 ապա թէ դարձցիս ՚ի քաղաք՝ ասասցես ցԱբեսաղոմ, եթէ անցին եղբարք քո. եւ արքայ կաթոգի՛ն էր զկնի իմ, եւ անց հայր քո. եւ արդ՝ ծառայ քո՛ եմ արքայ, եւ թո՛ղ կացից առաջի քո. ծառայ հօր քոյ էի յայնժամ, եւ արդ քո՛ ծառայ եմ ես արքայ. եւ ցրեսցես յինէն զխորհուրդն Աքիտոփելայ։ 35 Եւ ահա ընդ քեզ Սադովկ եւ Աբիաթար քահանայք. եւ եղիցի բան զոր լսիցես ՚ի տանէ արքայի՝ պատմեսջի՛ր Սադովկայ եւ Աբիաթարու քահանայից։ 36 Եւ ահա ե՛ն ընդ նոսա երկոքեան որդիք իւրեանց, Աքիմաաս որդի Սադովկայ, եւ Յովնաթան որդի Աբիաթարայ. եւ առաքեսջի՛ք ՚ի ձեռն նոցա առ իս զամենայն բան զոր եւ լսիցէք։ 37 Եւ եմուտ Քուսի բարեկամ Դաւթի ՚ի քաղաքն. եւ Աբեսողոմ մտանէր ՚ի քաղաքն։
1 Եւ Դաւիթ անցեա՛լ էր սակաւիկ ինչ ըստ Հռովս։ Եւ ահա Սիբա պատանի Մեմփիբոսթեայ ընդ առաջ նորա. եւ զո՛յգք իշոց բեռնաւորաց, եւ ՚ի նոսա երկերիւր նկանակ, եւ հարեւր չամչեայ, եւ հարիւր արմաւ, եւ մա՛ր մի գինւոյ[3311]։ 2 Եւ ասէ արքայ ցՍիբա. Զի՞նչ է այդ։ Եւ ասէ Սիբա. Էշքդ նստելոյ արքայի, եւ հացդ եւ արմաւդ՝ ՚ի կերակո՛ւր մանկանցդ, եւ գինիդ՝ ըմպելի՛ լքելոցդ յանապատի աստ[3312]։ 3 Եւ ասէ արքայ. Ո՞ւր է որդի տեառն քոյ։ Եւ ասէ Սիբա ցարքայ. Ահա նստի յԵրուսաղէմ. զի ասէ՝ Այսօր դարձուսցեն ինձ տունն Իսրայէլի զթագաւորութիւն հօր իմոյ։ 4 Եւ ասէ արքայ ցՍիբա. Ահա քե՛զ լիցի ամենայն ինչ որ է Մեմփիբոսթեայ։ Երկի՛ր եպագ Սիբա եւ ասէ. Գտի՛ շնորհս առաջի քո տէ՛ր իմ արքայ[3313]։
ԽԷ 5 Եւ ե՛կն արքայ Դաւիթ մինչեւ ցԲաւուրիմ, եւ ահա ելանէր անտի ա՛յր յազգականութենէ տանն Սաւուղայ, եւ անուն նորա Սեմէի որդի Գերեայ, ելանելո՛վ ելանէր եւ անիծանէր. 6 եւ ձգէ՛ր քարինս Դաւթի, եւ ամենեցուն որոց ընդ արքայի Դաւթի. եւ ամենայն ժողովուրդն, եւ ամենայն զօրաւորք էին ընդ աջմէ եւ ընդ ահեկէ արքայի։ 7 Եւ այսպէս ասէր Սեմէի յանիծանելն զնա. Ե՛լ ե՛լ այր արեանց՝ եւ ա՛յր անօրէն. 8 դարձո՛յց ՚ի քեզ Տէր զամենայն արիւնս տանն Սաւուղայ. զի թագաւորեցեր փոխանակ նորա. եւ ետ Տէր զթագաւորութիւն քոյ ՚ի ձեռս Աբեսողոմայ որդւոյ քոյ. եցո՛յց քեզ զչարի՛ս քո. զի այր՝ արեա՛նց ես դու։ 9 Եւ ասէ Աբեսսա որդի Շարուհեայ ցԴաւիթ. Ընդէ՞ր անիծանէ ա՛յնպէս շուն մի մեռեալ զտէ՛ր իմ զարքայ, անցի՛ց եւ առից զգլուխ նորա[3314]։ 10 Եւ ասէ արքայ. Զի՞ կայ՝ ի՛մ եւ ձեր որդիք Շարուհեայ. թո՛յլ տուք նմա, թո՛ղ անիծանէ՛ այնպէս. զի Տէր ասաց նմա անիծանել զԴաւիթ. եւ ո՞վ ասասցէ թէ ընդէ՞ր արարեր այդպէս[3315]։ 11 Եւ ասէ Դաւիթ ցԱբեսսա եւ ցամենայն ծառայս իւր. Ահաւանիկ որդի իմ որ ելեալ է յորովայնէ իմմէ խնդրէ՛ զանձն իմ, ո՞րչափ եւս որդին Յեմինայ. թո՛յլ տուք նմա եւ անիծցէ, զի Տէր ասաց նմա. 12 թերեւս տեսցէ Տէր զտառապանս իմ, եւ հատուսցէ ինձ բարի՛ս փոխանակ անիծից նորա յաւուր յայսմիկ։ 13 Եւ երթայր Դաւիթ եւ արքն որ ընդ նմա զճանապարհն. եւ Սեմէի երթայր մօտ առ նա ընդ կողաց լերինն, երթա՛յր եւ անիծանէր, եւ քարինս ՚ի կողմանէ նորա ընկենոյր, եւ հո՛ղ ցանէր ՚ի վերայ[3316]։ 14 Եւ ե՛կն արքայ եւ ամենայն զօրն որ ընդ նմա աշխատեա՛լք, եւ հանգեան անդ։
ԽԸ 15 Եւ Աբեսողոմ եւ ամենայն Իսրայէլ մտի՛ն յԵրուսաղէմ, եւ Աքիտոփէլ ընդ նմա։ 16 Եւ եղեւ իբրեւ եկն Քուսի Արաքացի բարեկամ Դաւթի առ Աբեսողոմ, եւ երկիր եպագ նմա. եւ ասէ Քուսի ցԱբեսողոմ. Կեցցէ՛ արքայ[3317]։
ԽԹ 17 Եւ ասէ Աբեսողոմ ցՔուսի. Ա՞յդ գութ էր քո ընդ բարեկամին քում. եւ ընդէ՞ր ո՛չ չոգար ընդ բարեկամին քում։ 18 Եւ ասէ Քուսի ցԱբեսողոմ. Ո՛չ այդպէս է, այլ զհետ ա՛յնորիկ՝ զոր ընտրեաց Տէր, եւ ժողովուրդս այս՝ եւ ամենայն այր Իսրայէլի երթայց՝ եւ նորա՛ եղէց, եւ ընդ նմա՛ նստայց։ 19 Եւ երկրորդ անգամ ո՞ւմ ծառայիցեմ ես, ո՞չ ապաքէն առաջի որդւոյ նորա. որպէս ծառայեցի առաջի հօր քում, նո՛յնպէս եղէց առաջի քո[3318]։
Ծ 20 Եւ ասէ Աբեսողոմ ցԱքիտոփէլ. Առէ՛ք խորհուրդ ՚ի մէջ թէ զի՞նչ գործեսցուք։ 21 Եւ ասէ Աքիտոփէլ ցԱբիսողոմ. Մո՛ւտ առ հարճս հօր քո զորս եթող պահել զտունն իւր, եւ լուիցէ ամենայն Իսրայէլ թէ յամօ՛թ արարեր զհայր քո. եւ զօրասցին ձեռք ամենեցուն որք ե՛ն ընդ քեզ[3319]։ 22 Եւ հարի՛ն վրան Աբեսողոմայ ՚ի տանիս, եւ եմուտ Աբեսողոմ առ հարճս հօր իւրոյ յանդիման ամենայն Իսրայէլի։ 23 Եւ խորհուրդ Աքիտոփելայ զոր խորհէր յաւուրսն առաջինս, որպէս թէ հարցանիցէ ոք բա՛ն յԱստուծոյ, ա՛յնպէս էր ամենայն խորհուրդն Աքիտոփելայ, եւ առ Դաւթի՛ եւ առ Աբեսողոմայ[3320]։
1 Եւ ասէ Աքիտոփէլ ցԱբեսողոմ. Ընտրեցի՛ց ինձ երկոտասան հազար արանց, եւ յարեա՛յց եւ պնդեցայց զհետ Դաւթի զցայգս, 2 եւ հասի՛ց ՚ի վերայ նորա զցայգ. եւ նա աշխատեա՛լ է եւ լքեալ ձեռօք, եւ զարհուրեցուցից զնա, եւ փախիցէ՛ զօրն որ ընդ նմա. եւ սպանից զարքայ միայն։ 3 Եւ դարձուցից զամենայն զօրն առ քեզ, զոր օրինակ դառնայցէ հարսն առ ա՛յր իւր. բայց միայն զանձն միո՛յ առն խնդրիցես, եւ ամենայն զօրն եղիցի ՚ի խաղաղութեան[3321]։ 4 Եւ ուղի՛ղ թուեցաւ բանն առաջի Աբեսողոմայ եւ առաջի ամենայն ծերոցն Իսրայէլի։
ԾԱ 5 Եւ ասէ Աբեսողոմ. Կոչեցէ՛ք զՔուսի Արաքացի, եւ լուիցուք թէ զի՞նչ կացցէ ՚ի բերան նորա[3322]։ 6 Եւ եմո՛ւտ Քուսի առ Աբեսողոմ, եւ խօսեցաւ Աբեսողոմ ընդ նմա ըստ բանին այնորիկ՝ զոր խօսեցաւ Աքիտոփէլ. եւ ասէ թէ արասցո՞ւք ըստ բանի նորա, ապա թէ ոչ՝ եւ դո՛ւ խօսեաց ինչ։ 7 Եւ ասէ Քուսի ցԱբեսողոմ. Ո՛չ է բարւոք խորհուրդն զոր խորհեցաւ Աքիտոփէլ ա՛յս անգամ։ 8 Եւ ասէ Քուսի. Դու ինքնի՛ն գիտես զհայր քո եւ զարս նորա. զի կարի՛ զօրաւորք են յոյժ, եւ դառնացեալք ոգւով իբրեւ զարջ մի որդէկոտոր ՚ի վայրի, եւ զայրացեա՛լ ՚ի դաշտի. եւ հայր քո այր պատերազմօղ, եւ ո՛չ տայ դուլ զօրուն[3323]. 9 եւ ահա ինքն ղօղեալ իցէ ՚ի միում ՚ի բլրոց, կամ ՚ի միում ուրեք ՚ի տեղեաց. եւ եղիցի յանկանել ՚ի վերայ նոցա զառաջինն հարկանիցէ, եւ լսիցէ՛ որ լսիցէ, եւ ասիցէ՝ թէ եղեւ խորտակումն ժողովրդեանն որ զկնի Աբիսողոմայ։ 10 Քանզի եւ նա՝ ա՛յր զօրութեան է, որոյ սիրտն իբրեւ զսիրտ առիւծու հաշելով հաշիցի. զի գիտէ ամենայն Իսրայէլ թէ զօրաւո՛ր է հայր քո, եւ որդիք զօրութեան որ ընդ նմայն են։ 11 Ես ա՛յսպէս տամ քեզ խրատ. ժողովելով ժողովեսցի ամենայն այր Իսրայէլի ՚ի Դանայ մինչեւ ցԲերսաբեէ իբրեւ զաւազ առ եզր ծովու բազմութեամբ. եւ քո՛ երեսք երթիցեն առաջի նոցա[3324]. 12 եւ հասցո՛ւք ՚ի վերայ նորա ՚ի միում ՚ի տեղեաց ուր եւ գտանիցեմք զնա անդ. եւ պատեսցո՛ւք զնովաւ՝ որպէս իջանիցէ ցօղ ՚ի վերայ երկրի. եւ ո՛չ ապրեցուսցուք զնորա եւ ո՛չ զոք[3325]։ 13 Ապա թէ ՚ի քաղաք մտանիցէ՝ առցէ ամենայն Իսրայէլ քաղաքին այնմիկ պարա՛նս, եւ քարշեսցուք զնոսա մինչեւ ցհեղեղատս. զի մի՛ մնասցէ անդ եւ մի՛ մի քար։ 14 Եւ ասէ Աբեսողոմ եւ ամենայն այր Իսրայէլի. Քա՛ջ է խորհուրդդ Քուսեայ Արաքացւոյ՝ քան զխորհուրդ Աքիտոփելայ։ Եւ Տէր ետ հրաման ցրել զքաջ խորհուրդն Աքիտոփելայ. զի ածցէ Տէր ՚ի վերայ Աբեսողոմայ զամենայն չարիսն։
ԾԲ 15 Եւ ասէ Քուսի Արաքացի ցՍադովկ եւ ցԱբիաթա՛ր քահանայս. Զա՛յս ինչ եւ զայս խրա՛տ ետ Աքիտոփէլ Աբեսողոմայ՝ եւ ծերոց Իսրայէլի, եւ զա՛յս ինչ եւ զայս՝ ե՛ս խորհեցայ։ 16 Եւ արդ՝ առաքեցէ՛ք վաղվաղակի՝ եւ պատմեցէ՛ք Դաւթի եւ ասացէ՛ք. Մի՛ ագանիցիս զայս գիշեր յՌաբո՛վթ անապատին, այլ փութասջի՛ր անցանել, գուցէ՛ կլանիցէ զարքայ եւ զամենայն ժողովուրդն որ ընդ նմա[3326]։ 17 Եւ Յովնաթան եւ Աքիմաաս կային առ աղբերն Ռովգելայ, եւ չոգաւ աղախին մի եւ պատմեա՛ց նոցա. եւ նոքա գնացին եւ պատմեցին զայս արքայի Դաւթի. զի ո՛չ կարէին մտանե՛լ երեւե՛լ ՚ի քաղաքին։ 18 Եւ ետես զնոսա պատանեակ մի, եւ պատմեա՛ց Աբեսողոմայ. եւ չոգան երկո՛քին, եւ մտին ՚ի տուն ա՛ռն միոյ ՚ի Բաւուրիմ. եւ նորա էր գուբ մի ՚ի տան, եւ մտի՛ն անդր[3327]։ 19 Եւ ա՛ռ կինն՝ եւ կափոյց զխուփն ՚ի վերայ գբին, եւ ցամաքեցուցանէր ՚ի վերայ նորա արաբովթ. եւ ո՛չ ել բանն ՚ի վեր[3328]։ 20 Եւ եկին ծառայքն Աբեսողոմայ առ կինն ՚ի տո՛ւն անդր, եւ ասեն. Ո՞ւր են Աքիմաաս եւ Յովնաթան։ Եւ ասէ ցնոսա կինն. Անցին յա՛յնկոյս ջրոյդ։ Եւ նոքա խնդրեցին զնոսա՝ եւ ո՛չ գտին, եւ դարձա՛ն յԵրուսաղէմ։ 21 Եւ եղեւ յետ գնալոյն նոցա, ելին ՚ի գբոյն եւ չոգան՝ պատմեցին արքայի Դաւթի, եւ ասեն ցԴաւիթ. Արիք եւ անցէ՛ք ըստ ջուրդ. զի զայս ինչ եւ զա՛յս խորհեցաւ վասն ձեր Աքիտոփէլ։ 22 Եւ յարեա՛ւ Դաւիթ՝ եւ ամենայն ժողովուրդն որ ընդ նմա, եւ անցի՛ն ընդ Յորդանան մինչեւ ՚ի լուսանալ առաւօտուն, մինչեւ ո՛չ մնալոյ եւ ո՛չ միոյ ուրուք՝ որ ո՛չ անց ընդ Յորդանան[3329]։ 23 Եւ Աքիտոփէլ իբրեւ ետես թէ ո՛չ եղեւ խորհուրդն նորա, հանդերձեաց զէ՛շ իւր, եւ յարեաւ գնաց ՚ի տուն իւր ՚ի քաղաք, եւ հրամա՛ն ետ տան իւրում, եւ խե՛ղդ արկ՝ եւ մեռաւ, եւ թաղեցա՛ւ ՚ի գերեզմանի հօր իւրոյ։
ԾԳ 24 Եւ Դաւիթ եհա՛ս ՚ի Բանակս. եւ Աբեսողոմ ա՛նց ընդ Յորդանան՝ ինքն եւ ամենայն Իսրայէլ ընդ նմա։ 25 Եւ զԱմեսայի կացո՛յց Աբեսողոմ փոխանակ Յովաբայ ՚ի վերայ զօրուն. եւ Ամեսայի՝ որդի՛ էր առն որում անո՛ւն էր Յոթոր Յեզրայելացի. նա եմո՛ւտ առ Աբիգեայ դուստր Յեսսեայ՝ քոյր Շարուհեայ մօր Յովաբայ[3330]։ 26 Եւ բանակեցաւ Աբեսողոմ եւ ամենայն Իսրայէլ յերկրին Գաղաադու։ 27 Եւ եղեւ իբրեւ եհա՛ս Դաւիթ ՚ի Բանակսն, Վեսբի որդի Նաասայ յՌաբաթայ որդւոցն Ամոնայ եւ Մաքիր որդի Ամիէլի ՚ի Ղ՚ադաբարայ, եւ Բերզելի Գաղաադացի յՌոգելիմայ, 28 բերին անկողինս տասն, եւ օթոցս եւ սանս տասն, եւ անօթս բրտի, եւ ցորեան, եւ գարի, եւ ալեւր, եւ փոխինդ, եւ ոլոռն, եւ ոսպն, 29 եւ մեղր, եւ կոգի, եւ պատրուճակս, եւ որթս դիեցիկս. եւ մատուցին Դաւթի եւ զօրուն որ ընդ նմա՝ ուտել. զի էր զօրն քաղցեա՛լ եւ ծարաւի՛, եւ լքեալ յանապատի անդ[3331]։
ԾԴ 1 Եւ հանդէ՛ս արար Դաւիթ զօրուն որ ընդ նմա, եւ կացո՛յց ՚ի վերայ նոցա հազարապետս եւ հարիւրապետս։ 2 Եւ առաքեաց Դաւիթ զերի՛ր մասն զօրուն ՚ի ձեռն Յովաբայ, եւ զերի՛ր մասն ՚ի ձեռն Աբեսսայ որդւոյ Շարուհեայ՝ եղբօր Յովաբայ, եւ զերի՛ր մասն ՚ի ձեռն Եթթեայ Գեթացւոյ. եւ ասէ Դաւիթ ցզօրն. Ելանելո՛վ ելից եւ ե՛ս ընդ ձեզ։ 3 Եւ ասեն. Ո՛չ ելցես. զի եթէ փախչիցիմք, ո՛չ դիցեն ՚ի վերայ մեր զսիրտ. եւ եթէ կիսո՛յ կէս ՚ի մէնջ մեռանիցիմք՝ ո՛չ դիցեն ՚ի վերայ մեր զսիրտ. եւ դու իբրեւ զտասն հազար ՚ի մէնջ ես. եւ արդ լա՛ւ է թէ դու ՚ի քաղաքի իցես՝ զի լինիցիս մեզ յօգնականութիւն[3332]։ 4 Եւ ասէ ցնոսա արքայ. Որ ինչ հաճո՛յ իցէ առաջի ձեր արարից։ Եւ եկաց արքայ յե՛ց առ դրանն. եւ ամենայն զօրն ելանէր ըստ հարիւրաւորաց եւ ըստ հազարաւորաց։ 5 Եւ պատուէ՛ր ետ արքայ Յովաբայ եւ Աբեսսայ եւ յԵթթեայ՝ եւ ասէ. Խնայեսջի՛ք ՚ի պատանեակ իմ Աբեսողոմ։ Եւ ամենայն զօրն լուաւ ՚ի պատուիրելն արքայի ամենայն իշխանացն վասն Աբեսողոմայ[3333]։ 6 Եւ ել ամենայն զօրն յանտառն ընդդէմ Իսրայէլի, եւ եղեւ կռիւ յանտառին Եփրեմայ։ 7 Եւ պարտեցաւ անդ զօրն Իսրայէլի առաջի ծառայիցն Դաւթի. եւ եղեւ խորտակումն մե՛ծ յաւուր յայնմիկ. եւ անկան քսան հազար արանց։ 8 Եւ եղեւ անդ պատերազմն՝ ցրուեա՛լ ընդ ամենայն երեսս երկրին. եւ յաճախեա՛ց անտառն ուտել ՚ի զօրուէն քան զորս եկեր սուրն յաւուրն յայնմիկ[3334]։
ԾԵ 9 Եւ դիպեցաւ Աբեսողոմ առաջի ծառայիցն Դաւթի. եւ Աբեսողոմ է՛ր հեծեալ ՚ի ջորւոջ իւրում, եւ եմո՛ւտ ջորին ընդ թաւ կաղնեաւ մեծաւ, եւ պատեցաւ գլուխ նորա ընդ կաղնեաւն, եւ կախեցաւ ընդ երկինս եւ ընդ երկիր, եւ ջորին անց ՚ի ներքոյ նորա[3335]։ 10 Եւ ետե՛ս այր մի, եւ պատմեաց Յովաբայ եւ ասէ. Ահա տեսի զԱբեսողոմ կախեալ զկաղնւոյն։ 11 Եւ ասէ Յովաբ ցայրն որ պատմեաց նմա. Եւ ահա տեսեր՝ եւ ընդէ՞ր ո՛չ հարեր զնա ընդ գետին. եւ ես տայի՛ քեզ այսօր յիսուն սկեղ արծաթոյ՝ եւ սուսե՛ր մի[3336]։ 12 Եւ ասէ այրն ցՅովաբ. Եթէ կշռելով իսկ առնուի ՚ի ձեռաց քոց հազար սիկղ արծաթոյ՝ ո՛չ ձգէի զձեռն իմ յորդի արքայի. զի յականջս մեր պատուիրեաց արքայ՝ քե՛զ եւ Աբեսսա՛յ եւ Եթթեայ, եւ ասէ. Զգո՛յշ լինիջիք պատանեկին Աբեսողոմայ[3337], 13 մի՛ ինչ վնա՛ս առնել անձին նորա. եւ ամենայն բան ո՛չ թաքչիցի յարքայէ, եւ դու կայցես ՚ի բացեա՛յ։ 14 Եւ ասէ Յովաբ. Վասն այդորիկ իսկ անցի՛ց առաջի քո։ Եւ ա՛ռ Յովաբ երի՛ս նետս ՚ի ձեռին իւրում, եւ եհա՛ր զնոսա ՚ի սրտի Աբեսողոմայ մինչդեռ կենդանի՛ կայր ՚ի կաղնոջն։ 15 Եւ պատեցան տասն մանկունք ՚ի զինակրացն Յովաբայ, եւ հարին զԱբեսողոմ եւ սպանին զնա[3338]։
ԾԶ 16 Եւ եհա՛ր Յովաբ զփողն եղջերեայ, եւ դարձաւ զօրն որ ընդ նմա, զի մի՛ երթիցեն զհետ Իսրայէլի. զի խնայեաց Յովաբ ՚ի զօրն[3339]։ 17 Եւ ա՛ռ Յովաբ զԱբեսողոմ, եւ ընկէց զնա ՚ի վի՛հ մեծ յանտառին ՚ի խորի՛ն յոյժ. եւ ամենայն Իսրայէլ փախեա՛ւ այր իւրաքանչիւր ՚ի բնակութիւն իւր։ 18 Բայց Աբեսողոմ մինչդեռ կենդանի՛ էր՝ կանգնեա՛ց իւր արձան. եւ կանգնեաց ՚ի Յաբին զարձանն ՚ի հովի՛տս թագաւորաց. քանզի ասաց թէ չի՛ք իւր որդի որ յիշիցէ զանուն նորա. եւ կոչեաց զարձանն յի՛ւր անուն. եւ կոչեաց զնա ձե՛ռն Աբեսողոմայ մինչեւ ցայսօր։
ԾԷ 19 Եւ Աքիմաաս՝ որդի Սադովկայ ասէ. Ընթացա՛յց տարայց աւետիս արքայի. զի արա՛ր նմա Տէր իրաւունս ՚ի ձեռաց թշնամեաց իւրոց։ 20 Եւ ասէ ցնա Յովաբ. Ո՛չ ես դու ա՛յր աւետեաց յաւուր յայսմիկ, եւ տացես աւետիս յայլո՛ւմ աւուր. բայց յաւուր յայսմիկ մի՛ տացես աւետիս, քանզի որդի արքայի մեռաւ։ 21 Եւ ասէ ցՔուսի. Ե՛րթ պատմեա՛ արքայի զոր ինչ տեսեր։ Եւ երկի՛ր եպագ Քուսի Յովաբայ եւ ել։ 22 Եւ յաւե՛լ եւս Աքիմաաս որդի Սադովկայ՝ եւ ասէ ցՅովաբ. Եւ զի՞նչ լինիցի եթէ ընթանայցեմ եւ ես զկնի Քուսեայ։ Եւ ասէ Յովաբ. Եւ ընդէ՞ր իցէ քեզ այն՝ եթէ ընթանայցես որդեակ իմ. ա՛յսր եկ, ո՛չ ինչ են քեզ աւետիքն յօգուտ երթալոյ։ 23 Եւ ասէ Աքիմաաս. Զի՞ է՝ թէ ընթանայցեմ։ Եւ ասէ ցնա Յովաբ. Ընթա՛։ Եւ ընթացա՛ւ Աքիմաաս ընդ ճանապարհն Կեքարայ՝ եւ անց զՔուսեաւ[3340]։ 24 Եւ Դաւիթ նստէր ՚ի մէջ երկոցունց դրանցն. եւ գնա՛ց դէտն ՚ի տանիս դրանն ՚ի պարիսպն. ամբա՛րձ զաչս իւր եւ ետես, եւ ահա ա՛յր ընթանայր միա՛յն հանդէպ իւր. 25 եւ աղաղակեա՛ց դէտն եւ ա՛զդ արար արքայի։ Եւ ասէ արքայ. Եթէ միա՛յն է՝ աւետի՛ք են ՚ի բերան նորա։ Եւ գալով գայր՝ եւ մերձենայր։ 26 Եւ ետես դէտն մե՛ւս եւս այր ընթացեալ. եւ աղաղակեաց դէտն ՚ի դուռն՝ եւ ասէ. Ահա մե՛ւս եւս այր ընթանա՛յ միայն։ Եւ ասէ արքայ. Եւ նա՛ աւետաւոր է։ 27 Եւ ասէ դէտն. Տեսանեմ զընթացս առաջնոյն իբրեւ զընթա՛ցս Աքիմաասայ որդւոյ Սադովկայ։ Եւ ասէ արքայ. Այր բարի՛ է նա, եւ բարի՛ աւետեօք գայ։ 28 Եւ աղաղակեա՛ց Աքիմաաս եւ ասէ ցարքայ. Ողջո՛յն է։ Եւ երկի՛ր եպագ ՚ի վերայ երեսաց իւրոց յերկիր, եւ ասէ. Օրհնեա՛լ է Տէր Աստուած քո, որ փակեաց զարս ատելիս քո որ ամբարձին զձեռս իւրեանց ՚ի վերայ տեառն մերոյ արքայի։ 29 Եւ ասէ արքայ, եթէ ողջո՞յն իցէ մանկանն իմոյ Աբեսողոմայ։ Եւ ասէ Աքիմաաս. Տեսի՛ խումբ մեծ ուստի առաքեացն Յովաբ ծառայ քո՝ ա՛րքայ զիս զծառայ քո, եւ ո՛չ գիտացի թէ զինչ իցէ անդ[3341]։ 30 Եւ ասէ արքայ. Դարձի՛ր եւ արձանացի՛ր։ Եւ դարձաւ եւ եկաց։ 31 Եւ եհաս Քուսի, եւ ասէ ցարքայ. Աւետի՛ք տեառն իմոյ արքայի. զի արա՛ր քեզ Տէր իրաւունս այսօր ՚ի ձեռաց ամենայն յարուցելոց ՚ի վերայ քո։ 32 Եւ ասէ արքայ ցՔուսի. եթէ ողջո՞յն իցէ մանկանն իմոյ Աբեսողոմայ. եւ ասէ Քուսի. Եղիցին իբրեւ զմանուկն թշնամի՛ք տեառն իմոյ արքայի, եւ ամենայն յարուցեալք ՚ի վերայ քո ՚ի չարութիւն[3342]։
ԾԸ 33 Եւ խռովեցա՛ւ արքայ, եւ ել ՚ի վերնատուն դրանն եւ ելա՛ց. եւ այսպէս ասէր ՚ի լա՛լ իւրում. Որդեա՛կ իմ Աբեսողոմ, Աբեսողոմ որդեակ իմ, ո՛ տայր զմահ իմ փոխանակ քո. ե՛ս փոխանակ քո Աբեսողո՛մ որդեակ իմ, որդեա՛կ իմ Աբեսողոմ։
1 Եւ պատմեցա՛ւ Յովաբայ՝ եւ ասեն. Ահաւանիկ արքայ լա՛յ եւ սգա՛յ ՚ի վերայ Աբեսողոմայ։ 2 Եւ եղեւ փրկութիւնն յաւուր յայնմիկ ՚ի սո՛ւգ ամենայն զօրուն. զի լուաւ զօրն յաւուր յայնմիկ, ասեն թէ տրտմեցա՛ւ արքայ վասն որդւոյն իւրոյ։ 3 Եւ խորշէ՛ր զօրն յաւուր յայնմիկ մտանե՛լ ՚ի քաղաքն, որպէս խորշիցի զօր ամաչեցեալ յորժամ փախչիցի ՚ի պատերազմէ։ 4 Եւ արքայ ծածկեաց զերեսս իւր, եւ կական բարձ ՚ի ձա՛յն մեծ՝ եւ ասէ. Որդեա՛կ իմ Աբեսողոմ, Աբեսողո՛մ որդեակ իմ։ 5 Եւ եմո՛ւտ Յովաբ առ արքայ ՚ի տուն՝ եւ ասէ. Յամօ՛թ արարեր այսօր զերեսս ամենայն ծառայից քոց, որ ապրեցուցին զքեզ այսօր՝ եւ զանձինս ուստերաց եւ դստերաց քոց, եւ զանձինս կանանց եւ զհարճի՛ց քոց. 6 սիրե՛լ զատելիս քո՝ եւ ատել զսիրելիս քո. եւ ուսուցեր այսօր՝ եթէ ո՛չ ինչ համարիս զիշխանս քո, եւ ո՛չ զծառայս քո. եւ ստուգեալ գիտեմ այսօր, զի եթէ Աբիսողոմ կենդանի՛ էր՝ մեք ամենեքեան մեռեա՛լ էաք, եւ ա՛յն էր քեզ հաճոյ[3343]։ 7 Եւ արդ՝ յարուցեալ ե՛լ եւ խօսեաց ՚ի սիրտս ծառայից քոց. զի ՚ի Տէր երդուեալ, եթէ ո՛չ ելանիցես այսօր, եթէ ագանիցի առ քեզ ա՛յր մի զգիշերս զայս. եւ գիտասջի՛ր յանձն քո, թէ չա՛ր լինիցի քեզ այն՝ քան զամենայն չարիս որ եկին ՚ի վերայ քո ՚ի մանկութենէ քումմէ մինչեւ ցայժմ։ 8 Եւ յարեա՛ւ արքայ եւ նստաւ ՚ի դրանն. եւ ամենայն զօրուն պատմեցին եւ ասեն. Ահա արքայ նստի՛ առ դրանն։ Եւ եմուտ ամենայն զօրն առաջի արքայի. եւ Իսրայէլ փախեա՛ւ այր իւրաքանչի՛ւր ՚ի բնակութիւն իւր։
ԾԹ 9 Եւ ամենայն ժողովուրդն խղճէր յամենայն ցեղսն Իսրայէլի, եւ ասէին. Արքայ Դաւիթ փրկեա՛ց զմեզ յամենայն թշնամեաց մերոց, եւ նա՛ ապրեցոյց զմեզ ՚ի ձեռա՛ց այլազգեաց. եւ արդ՝ փախստակա՛ն է յերկրէս եւ ՚ի թագաւորութենէ իւրմէ, յԱբեսողոմայ. 10 եւ Աբեսողոմ զոր օծա՛ք մեզ՝ մեռա՛ւ ՚ի պատերազմի. եւ արդ՝ դուք զի՞ լռեալ կայք ՚ի դարձուցանելոյ զարքայ. եւ պատգամ ամենայն Իսրայէլի եկն առ արքայ։ 11 Եւ արքայ Դաւիթ առաքեա՛ց առ Սադովկ եւ առ Աբիաթար քահանայս՝ եւ ասէ. Խօսեցարո՛ւք ընդ ծերս Յուդայ եւ ասացէ՛ք. Ընդէ՞ր լինիք յետինք դարձուցանե՛լ զարքայ ՚ի տուն իւր։ Եւ պատգամ ամենայն Իսրայէլի ե՛կն առ արքայ[3344]։ 12 Եւ ասէ Դաւիթ ցցեղսն Յուդայ. Ոսկերք իմ եւ մարմինք իմ դուք՝ ընդէ՞ր լինիք յետինք դարձուցանել զարքայ ՚ի տուն իւր[3345]։ 13 Եւ ցԱմեսայի ասասջիք. Ո՞չ ոսկր իմ եւ մարմի՛ն իմ ես դու, եւ արդ՝ օն եւ օ՛ն արասցէ՛ ինձ Աստուած եւ օն եւ օ՛ն յաւելցէ, եթէ ո՛չ իշխա՛ն զօրուն լինիցիս առաջի իմ զամենայն աւուրս փոխանակ Յովաբայ[3346]։ 14 Եւ դարձո՛յց զսիրտ ամենայն Յուդայ իբրեւ զառն միոջ, եւ առաքեցին առ արքայ եւ ասեն. Դարձի՛ր դու՝ եւ ամենայն ծառայք քո։ 15 Եւ դարձա՛ւ արքայ, եւ եկն մինչեւ ցՅորդանան։ Եւ արք Յուդայ եկին ՚ի Գաղգաղայ՝ երթա՛լ ընդ առաջ արքայի, եւ անցուցանե՛լ զարքայ ընդ Յորդանան։ 16 Եւ աճապարեա՛ց Սեմէի որդի Գերայ որդւոյ Յիմենայ ՚ի Բաւորիմայ, եւ է՛ջ ընդ առն Յուդայ ընդ առա՛ջ արքայի Դաւթի. 17 եւ հազար այր ընդ նմա ՚ի Բենիամինէ, եւ Սիբա՝ պատանի տանն Սաւուղայ, եւ հնգետասանեքին որդիք նորա ընդ նմա, եւ քսանեքի՛ն ծառայք նորա ընդ նմա. եւ կազմեցին զՅորդանան առաջի արքայի։ 18 Եւ հարին սպասաւորութիւն անցուցանելոյ զարքայ. եւ անցի՛ն անցաւորք զարթուցանե՛լ զտունն արքայի, եւ առնել զողորմութիւն առաջի աչաց նորա։
Կ Եւ Սեմէի որդի Գերայ անկա՛ւ ՚ի վերայ երեսաց իւրոց առաջի արքայի՝ մինչ անցանէր ընդ Յորդանան[3347], 19 եւ ասէ ցարքայ. Մի՛ համարեսցի տէ՛ր իմ արքայ՝ անօրէնութիւն. եւ մի՛ յիշեսցէ զոր ինչ յանցեաւ ծառայ քո՝ յաւուր յորում ելանէր տէ՛ր իմ յԵրուսաղեմէ, դնել արքայի ՚ի սրտի իւրում[3348]. 20 զի գիտա՛ց ծառայ քո թէ մեղա՛յ. եւ ահաւասիկ ե՛ս եկի այսօր յառաջագոյն քան զամենայն տունն Յովսեփայ, իջանել ընդ առաջ տեառն իմոյ արքայի։ 21 Եւ պատասխանի՛ ետ Աբեսսա որդի Շարուհեայ՝ եւ ասէ. Միթէ փոխանակ այնորիկ ո՞չ մեռանիցի Սեմէի, զի անէ՛ծ զօծեալ Տեառն։ 22 Եւ ասէ Դաւիթ. Զի՞ կայ՝ ի՛մ եւ ձեր որդիք Շարուհեայ, զի լինիք դուք ինձ այսօր ՚ի դաւաճանութիւն. մի՛ ոք մեռցի այսօր այր յԻսրայէլէ. միթէ ո՞չ գիտիցեմ ես, զի այսօր թագաւո՛ր եմ ես ՚ի վերայ Իսրայէլի[3349]։ 23 Եւ ասէ արքայ ցՍեմէի. Ո՛չ մեռցիս։ Եւ երդուա՛ւ նմա արքայ։
ԿԱ 24 Եւ Մեմփիբոսթէ որդի Յովնաթանու՝ որդւոյ Սաւուղայ է՛ջ ընդ առաջ արքայի. եւ ո՛չ էր դարմանեալ զոտս իւր, եւ ո՛չ էր հատեալ զեղընգունս իւր, եւ ո՛չ էր փոքրեալ զմօրուս իւր, եւ ո՛չ էր արարեալ զընչօք իւրովք, եւ ո՛չ էր լուացեալ զհանդերձս իւր, յօրէ յորմէ հետէ գնա՛ց արքայ՝ մինչեւ ցօրն յորում ե՛կն նա խաղաղութեամբ[3350]։ 25 Եւ եղեւ իբրեւ եմուտ յԵրուսաղէմ, ել ընդ առաջ արքայի. եւ ասէ ցնա արքայ. Զի՞ է՝ զի ո՛չ գնացեր ընդ իս Մեմփիբոսթէ։ 26 Եւ ասէ ցնա Մեմփիբոսթէ. Տէ՛ր իմ արքայ. ծառա՛յ իմ արհամարհեաց զիս, զի ասաց ծառայ քո ցնա՝ թէ կազմեա՛ ինձ էշ, եւ հեծա՛յց ՚ի նա եւ գնացից ընդ արքայի. զի կա՛ղ է ծառայ քո։ 27 Եւ զայրացո՛յց ընդ իս ծառայ քո զքեզ տէ՛ր իմ արքայ. եւ տէր իմ արքայ արար զբարին իւր առաջի իւր իբրեւ զհրեշտակ Աստուծոյ. եւ արդ՝ արա՛ որ ինչ բարի՛ է յաչս քո[3351]. 28 զի ո՛չ էր ամենայն տուն հօր իմոյ՝ եթէ ո՛չ ա՛րք մահու տեառն իմոյ արքայի, եւ կարգեցեր զծառայ քո ընդ այնոսիկ որ ուտեն զսեղան արքայի. եւ արդ՝ զի՞նչ իրաւունք կա՛ն իմ այսուհետեւ բողոք ունել միւսանգամ առ արքայ։ 29 Եւ ասէ ցնա արքայ. Զի՞ եւս խօսիս զբանս քո. ասացի թէ դո՛ւ եւ Սիբա բաժանեցէ՛ք զագարակն։ 30 Եւ ասէ Մեմփիբոսթէ ցարքայ. Զամենայն իսկ առցէ, որովհետեւ ե՛կն արքայ խաղաղութեամբ ՚ի տուն իւր։
ԿԲ 31 Եւ Բերզելի Գաղաադացի էջ յՌոգէլիմայ, եւ անցոյց զարքայ ընդ Յորդանան, յուղարկե՛լ զնա ՚ի Յորդանանէ։ 32 Եւ Բերզելի՝ այր ծե՛ր էր յոյժ, որդի ամաց ութսնից. եւ նա կերակրեա՛ց զարքայ մինչ բնակէր ՚ի Բանակս. զի այր մե՛ծ էր յոյժ։ 33 Եւ ասէ արքայ ցԲերզելի. Դու անցցե՛ս ընդ իս՝ եւ կերակրեցի՛ց զծերութիւն քո ընդ իս յԵրուսաղէմ։ 34 Եւ ասէ Բերզելի ցարքայ. Քանի՞ ինչ իցեն աւուրք կենաց իմոց, զի ելանիցեմ ընդ արքայի յԵրուսաղէմ. 35 որդի ամաց ութսնի՛ց եմ ես այսօր, միթէ գիտիցե՞մ ինչ ՚ի մէջ բարւոյ եւ չարի. կամ թէ իմանայցէ՞ ծառայ քո զոր ուտեմ, կամ զոր ըմպեմ. կամ թէ լսիցե՞մ տակաւին զձայն գուսանաց եւ վարձակաց. եւ ընդէ՞ր լինիցի ծառա՛յ քո բեռն տեառն իմոյ արքայի։ 36 Սակա՛ւ ինչ անց ծառայ քո ըստ Յորդանան ընդ արքայի. եւ ընդէ՞ր հատուցանիցես ինձ արքայ զհատուցումնդ զայդ[3352]. 37 նստցի՛ ծառայ քո՝ եւ մեռցի ՚ի քաղաքի՛ իւրում, եւ ՚ի գերեզմանի հօր եւ մօր իւրոյ. եւ ահա ծառայ քո Քամաամ անցցէ՛ ընդ տեառն իմում արքայի. եւ արա՛ նմա որ ինչ բարի՛ թուի առաջի աչաց քոց։ 38 Եւ ասէ արքայ. Անցցէ՛ ընդ իս Քամաամ, եւ ես արարի՛ց նմա որ ինչ բարի իցէ առաջի աչաց իմոց. եւ զամենայն որ ինչ ա՛կն ունիցիս յինէն՝ արարի՛ց քեզ։
ԿԳ 39 Եւ ա՛նց ամենայն ժողովուրդն ընդ Յորդանան, ա՛նց եւ արքայ. եւ համբուրեաց արքայ զԲերզելի, եւ օրհնեաց զնա. եւ դարձաւ ՚ի տեղի իւր։ 40 Եւ անց արքայ ՚ի Գաղգաղայ, անց եւ Քամաամ ընդ նմա. եւ ամենայն ժողովուրդն Յուդայ անցին ընդ արքայի, եւ կէս ժողովրդեանն Իսրայէլի։ 41 Եւ ահա ամենայն այր Իսրայէլի եկին առ արքայ՝ եւ ասեն ցնա. Զի՞ է՝ զի գողացան զքեզ եղբարք մեր այր Յուդայ, եւ անցուցին զարքայ եւ զտուն իւր ընդ Յորդանան[3353]։ 42 Եւ պատասխանի՛ ետ այր Յուդայ՝ առն Իսրայէլի՝ եւ ասէ. Քանզի մերձաւո՛ր իսկ է իմ արքայ. եւ ընդէ՞ր դժկամակ եղեր վասն բանիս այսորիկ. միթէ ուտելով կերա՞ք ինչ յարքայէ, կամ թէ պարգեւ՞ ետ մեզ, կամ թէ զբեռն ինչ եբա՞րձ զմեր[3354]։ 43 Պատասխանի ետ այր Իսրայէլացի առն Յուդայ՝ եւ ասէ. Տասն ձեռք իմ են յարքայի, եւ անդրանիկ ե՛ս եմ քան զձեզ. նա՝ եւ ՚ի Դաւթի՝ ե՛ս ՚ի վեր եմ քան զքեզ. եւ ընդէ՞ր այդպէս թշնամանեցեր զիս. եւ ո՛չ եղեւ ՚ի համարի բա՛ն իմ, նախ՝ ի՛նձ դարձուցանել զարքայ առ իս։ Եւ խստացա՛ւ բան ա՛ռն Յուդայ՝ քան զբան ա՛ռն Իսրայէլի[3355]։
ԿԴ 1 Եւ անդ խրախուսեաց ա՛յր անօրէն, եւ անուն նորա Սաբեէ որդի Բոքորայ՝ ա՛յր Յեմինացի, փո՛ղ եհար եղջերաւ՝ եւ ասէ. Չի՛ք մեր մասն ՚ի Դաւթի, եւ ո՛չ ժառանգութիւն յորդին Յեսսեայ. չուեա՛ այր իւրաքանչիւր ՚ի բնակութիւն քո Իսրայէ՛լ[3356]։ 2 Եւ ել ամենայն Իսրայէլ ՚ի Դաւթէ զկնի Սաբէեայ՝ որդւոյ Բոքորայ, եւ այր Յուդայ չոգա՛ն զհետ թագաւորին իւրեանց ՚ի Յորդանանէ մինչեւ ցԵրուսաղէմ։
ԿԵ 3 Եւ եմուտ Դաւիթ ՚ի տուն իւր յԵրուսաղէմ, եւ ա՛ռ արքայ զտասն կանայս զհարճս իւր զոր եթող պահել զտունն, եւ ետ զնոսա ՚ի տո՛ւն պահեստի, եւ կերակրեա՛ց զնոսա. եւ առ նոսա ո՛չ եմուտ. եւ էին նեղեալք, զի մինչեւ ցօր մահուան իւրեանց կեցին այրիք[3357]։ 4 Եւ ասէ Դաւիթ ցԱմեսայի. Ձայնեա՛ առ իս զամենայն այր Յուդայ զերի՛ս աւուրս, եւ դու ա՛յսր եկեսցես[3358]։ 5 Եւ գնաց Ամեսայի ձայնե՛լ զՅուդայ, եւ յամեաց ՚ի ժամանակէն զոր եդ նմա։
ԿԶ 6 Եւ ասէ Դաւիթ ցԱբեսսա. Արդ՝ առնէ մեզ չա՛ր Սաբեէ որդի Բոքորայ վասն Աբեսողոմայ. արդ՝ ա՛ռ դու ընդ քեզ զծառայս տեառն քոյ, եւ պնդեա՛ց զհետ նորա. գուցէ գտանիցէ իւր քաղաքս ամուրս, եւ ածիցէ ստուերա՛ծս ՚ի վերայ աչաց մերոց։ 7 Եւ ելին զհետ նորա Աբեսսա՛ եւ արք Յովաբայ, եւ Քերեթին եւ Ոփելեթին, եւ ամենայն զօրաւորք, եւ ելին յԵրուսաղեմէ պնտել զհետ Սաբեէ որդւոյ Բոքորայ։ 8 Եւ մինչդեռ էին նոքա առ վիմին մեծի որ ՚ի Գաբաւոն, եւ Ամեսայի եմուտ առաջի նոցա. եւ Յովաբ զգեցեալ էր վարապանակս զրա՛հից. եւ ՚ի վերայ նորա սուսեր ընդ մէջ, ծպնեա՛լ առ միջովն պատենիւք հանդերձ. եւ ա՛յն էր թերաքամեալ[3359]։ 9 Եւ ասէ Յովաբ ցԱմեսայի, եթէ ո՞ղջ իցես եղբայր. եւ կալաւ Յովաբ աջով ձեռամբն զմօրուացն Ամեսայայ համբուրե՛լ զնա։ 10 Եւ Ամեսայի ո՛չ զգուշացաւ ՚ի սրոյն որ էր ՚ի ձեռին Յովաբայ. եւ եհար զնա նովաւ Յովաբ ընդ սնակուշտն, եւ վայթեցաւ որովայն նորա յերկիր, եւ ո՛չ կրկնեաց նմա. եւ մեռաւ Ամեսայի։ Եւ Յովաբ եւ Աբեսսա եղբայր իւր պնդեցան զհետ Սաբէեայ որդւոյ Բոքորեայ[3360]։ 11 Եւ այր ոմն եկն եկաց ՚ի վերայ Ամեսայայ յերիտասարդացն Յովաբայ՝ եւ ասէ. Որ ոք սիրիցէ զՅովաբ կամ զԴաւիթ, երթիցէ՛ զհետ Յովաբայ եւ Աբեսսայ[3361]։ 12 Եւ Ամեսայի կա՛յր թաթաւեալ յարեանն ՚ի մէջ ճանապարհին. եւ տեսեալ առնն եթէ զտեղի՛ առեալ կայ ամենայն զօրն, տապալեա՛ց զԱմեսայի ՚ի ճանապարհէն յանդն, եւ ընկէց ՚ի վերայ նորա հանդերձ. քանզի տեսանէր զամենայն ոք եկեալ կացեալ ՚ի վերայ նորա։ 13 Եւ իբրեւ փոխեցաւ ՚ի ճանապարհէն, անցանէր ամենայն այր Իսրայէլի զհետ Յովաբայ պնդել զհետ Սաբէեայ որդւոյ Բոքորեայ։
ԿԷ 14 Եւ անց ընդ ամենայն ցեղսն Իսրայէլի յԱբէլ եւ ՚ի Բեթմաքա՝ եւ ամենայն ընտիր ընտի՛րքն ժողովեցան եւ եկին զհետ նորա։ 15 Եւ հասին եւ պատեցին ՚ի վերայ նորա զԱբէլ եւ զԲեթմաքայ. եւ կուտեցին բլո՛ւր հողոյ հանդէպ քաղաքին, եւ կանգնեցաւ իբրեւ զպատուար. եւ ամենայն զօրն որ ընդ Յովաբայ եղծանէ՛ր կործանէ՛ր զպարիսպն։ 16 Եւ աղաղակեաց կին մի իմաստուն ՚ի պարսպէն եւ ասէ. Լուարո՛ւք լուարո՛ւք, ասացէ՛ք ցՅովաբ. Մատի՛ր այսր եւ խօսեցա՛յց ընդ քեզ։ 17 Եւ մատեաւ առ նա. եւ ասէ կինն. եթէ դո՞ւ իցես Յովաբ։ Եւ ասէ. Ե՛ս եմ։ Եւ ասէ ցնա. Լո՛ւր բանից աղախնոյ քոյ։ Եւ ասէ Յովաբ. ՚Ի լսե՛լ եկեալ եմ ես։ 18 Եւ խօսեցաւ՝ եւ ասէ. Բա՛ն ճառէր յառաջինս. եւ ասէին. Հարցանելով հարցաւ յԱբէլ եւ ՚ի Դան. եթէ պակասեցուսցե՞ն, եթէ ասպատակիցե՞ն, հաւատարիմք Իսրայէլի. հարցանելով հարցցեն յԱբէլ, եւ ապա թէ պակասեցուցանիցեն[3362]։ 19 Ե՛ս եմ խաղաղարար հաստատութեան Իսրայէլի, եւ դու խնդրես կոտորե՞լ զքաղաքս Իսրայէլի. ընդէ՞ր ընկղմես զժառանգութիւն Տեառն։ 20 Պատասխանի ետ Յովաբ՝ եւ ասէ. Քա՛ւ լիցի ինձ, քա՛ւ լիցի թէ ընկղմեցից եւ ապականեցից. 21 ո՛չ այդպէս է բանդ. զի ա՛յր մի ՚ի լեռնէ Եփրեմի Սաբեէ անուն նորա որդի Բոքորեայ, համբարձ զձեռն իւր ՚ի վերայ արքայի Դաւթի. տո՛ւք ինձ զնա՛ միայն, եւ գնացի՛ց ՚ի քաղաքէ աստի։ Եւ ասէ կինն ցՅովաբ. Ահա՛ գլուխ նորա ընկեսցի՛ առ քեզ ընդ պարիսպս[3363]։ 22 Եւ եմո՛ւտ կինն առ ամենայն ժողովուրդն, եւ խօսեցաւ ընդ ամենայն քաղաքին իմաստութեամբ իւրով հատանել զգլուխն Սաբէեայ որդւոյ Բոքորեայ. եւ հատին ընկեցին զնա առ Յովաբ. եւ փո՛ղ եհար եղջերեաւն, եւ սփռեցան ՚ի քաղաքէն յայնմանէ այր իւրաքանչիւր ՚ի բնակութիւնս իւրեանց. եւ Յովաբ դարձաւ յԵրուսաղէմ առ արքայ[3364]։ 23 Եւ Յովաբ է՛ր ՚ի վերայ ամենայն զօրուն Իսրայէլի. եւ Բանեա որդի Յովիդեայ ՚ի վերայ Քերեթայն եւ Ոփելեթայն. 24 եւ Ադոնիրամ ՚ի վերայ հարկաց. եւ Յովսափատ որդի Աքիլովթայ յիշատակաց[3365]. 25 եւ Սուդաէ դպրապետ. եւ Սադովկ եւ Աբիաթար քահանայք. 26 եւ Իրա՛ս որ Յարիմն էր՝ քահանա՛յ Դաւթի։
ԿԸ 1 Եւ եղեւ սո՛վ յաւուրս Դաւթի զերիս ամս. ամ զամի՛ զկնի. եւ խնդրեաց Դաւիթ յերեսաց Տեառն. եւ ասէ Տէր. Վասն Սաւուղայ եւ վասն արեանց տան նորա է՛ վնասդ այդ, զի կոտորեա՛ց զԳաբաւոնացիսն ※[3366]։ 2 Եւ կոչեաց արքայ Դաւիթ զԳաբաւոնացիսն, եւ ասէ ցնոսա. եւ Գաբաւոնացիքն չե՛ն որդիք Իսրայէլի, այլ յարենէ Ամուրհացւոցն, եւ որդիքն Իսրայէլի երդուան նոցա. եւ խնդրեաց Սաւուղ հարկանել զնոսա, նախա՛նձ առեալ վասն որդւոցն Իսրայէլի եւ Յուդայ[3367]։ 3 Եւ ասէ Դաւիթ ցԳաբաւոնացիսն. Զի՞նչ արարից ձեզ. եւ ի՞ւ քաւեցից, եւ օրհնիցէք զժառանգութիւն Տեառն։ 4 Եւ ասեն ցնա Գաբաւոնացիքն. Ո՛չ գոյ մեր արծաթ եւ ոսկի առ Սաւուղայ եւ ՚ի տան նորա. եւ ո՛չ պիտի մեզ այր սպանանել յԻսրայէլէ։ Եւ նա ասէ. Եւ արդ՝ զի՞նչ ասէք զի արարից ձեզ[3368]։ 5 Եւ ասեն ցարքայ. Այր որ սպառեա՛ց զմեզ եւ հալածեա՛ց զմեզ, որ համարեցաւ սատակել զմեզ, զնա՛ ապականեսցուք. զի մի՛ կացցէ յամենայն սահմանս Իսրայէլի[3369]. 6 տացին մեզ եւթն արք յորդւոց նորա, եւ յարագեսցուք զնոսա Տեառն ՚ի Գաբաա Սաւուղայ ընտիրս Տեառն։ Եւ ասէ արքայ. Ե՛ս տաց ձեզ։ 7 Եւ խնայեա՛ց արքայ ՚ի Մեմփիբոսթէ որդի Յովնաթանու որդւոյ Սաւուղայ՝ վասն երդմանն Տեառն՝ որ ՚ի մէջ Յովնաթանու որդւոյ Սաւուղայ եւ ՚ի մէ՛ջ Դաւթի։ 8 Եւ ա՛ռ արքայ զերկուս որդիսն Ռեսփայ դստեր Այիայ զորս ծնաւ Սաւուղայ, զԵրմոնթի եւ զՅեբուսթէ. եւ զհնգեսին որդիսն Մերովբայ դստեր Սաւուղայ, զորս ծնաւ Եսդրիէլի որդւոյ Բերզելեայ Մովլաթացւոյ[3370]. 9 եւ ետ զնոսա ՚ի ձեռս Գաբաւոնացւոցն. եւ յարագեցին զնոսա ՚ի լերինն առաջի Տեառն. եւ ա՛նդ անկան եւթանեքին նոքա ՚ի միասին. եւ մեռա՛ն նոքա յաւուրս հնձոց, յառաջաւոր ՚ի սկզբան հնձոց գարեաց։ 10 Եւ ա՛ռ Ռեսփայ դուստր Այիայ քուրձ եւ արկ ՚ի վերայ նոցա ՚ի վիմին իսկզբան հնձոց գարեաց, մինչեւ կաթեա՛ց ՚ի վերայ նոցա ջուր յերկնից. եւ ո՛չ տայր թոյլ թռչնոց երկնից հանգչե՛լ ՚ի վերայ նոցա ՚ի տուէ, եւ ո՛չ գազանաց անապատի ՚ի գիշերի[3371]։ 11 Եւ պատմեցաւ Դաւթի զոր ինչ արար Ռեսփայ դուստր Այիայ՝ հարճ Սաւուղայ. եւ լքան. եւ եհաս ՚ի վերայ նոցա Դան որդի Յովասայ՝ ՚ի ծննդոց սկայից[3372]։ 12 Եւ չոգաւ Դաւիթ եւ ա՛ռ զոսկերսն Սաւուղայ, եւ զոսկերսն Յովնաթանու որդւոյ նորա յարանց Յաբիսայ Գաղաադու, որ գողացան զնոսա ՚ի հրապարակացն Բեթսանայ. զի արձանացուցին զնոսա անդ այլազգիքն՝ յաւուր յորում հարին զնոսա այլազգիքն ՚ի Գեղբուէ. 13 եւ եհան անտի զոսկերսն Սաւուղայ՝ եւ զոսկերսն Յովնաթանու որդւոյ նորա. ժողովեաց եւ զյարագելոցն 14 յերկրին Բենիամինի, ՚ի գերեզմանն որ է մե՛րձ առ Կիս հայր նորա. եւ ա՛նդ թաղեցան. եւ արարին զամենայն ինչ զոր հրամայեաց արքայ. եւ լուա՛ւ Աստուած երկրին յետ այնորիկ։ 15 Եւ եղեւ մի՛ւս անգամ պատերազմ այլազգեացն ընդ Իսրայէլի. եւ էջ Դաւիթ եւ ծառայք նորա ընդ նմա, եւ պատերազմեցան ընդ այլազգիսն. եւ լքա՛ւ Դաւիթ։ 16 Եւ Աբէսա ՚ի Յեսբէ՛, որ է՛ր ՚ի ծննդոցն Ռափայ. եւ կշիռ նիզակի նորա յերեքարեւր սկեղէ կո՛ւռ պղնձոյ, եւ ինքն ունէր ընդ մէջ իւր թուր, եւ խորհէր հարկանե՛լ զԴաւիթ[3373]. 17 եւ օգնեաց Դաւթի Աբեսսա որդի Շարուհեայ, եւ եհար զայլազգին եւ սպան զնա. յայնժամ երդուան ա՛րք Դաւթի՝ եւ ասեն, թէ ո՛չ եւս ելցես ընդ մեզ ՚ի պատերազմ, եւ ո՛չ շիջուսցես զճրագդ Իսրայէլի։ 18 Եւ եղեւ յետ այնորիկ, եղեւ միւսանգամ պատերա՛զմ ՚ի Գէթ ընդ այլազգիսն. յա՛յնժամ եհար Սովբաք Ովսացի զՍեփտոն ՚ի ծննդոցն Ռափայ[3374]։ 19 Եւ եղեւ միւսանգամ պատերազմ յՌովբ ընդ այլազգիսն. եւ եհար Էլէանան որդի Արիովգիմայ Բեթղահեմացւոյ զԳողիադ Գեթացի. եւ փայտ նիզակի նորա իբրեւ զստորի ոստայնանկաց։ 20 Եւ եղեւ միւսանգամ պատերազմ ՚ի Գէթ. եւ էր անդ այր մի անուն Մագւոն, եւ մատունք ձեռաց նորա եւ ոտից վեց վեց քսան եւ չորք թուով. եւ նա ծնաւ Ռափայ[3375]. 21 եւ նախատէր զԻսրայէլ. եւ եհար զնա Յովնադաբ որդի Սամաայ՝ եղբօր Դաւթի։ 22 Չորեքին սոքա ծնան Ռափայ ՚ի տան ՚ի Գէթ. եւ անկան ՚ի ձեռս Դաւթի՝ եւ ՚ի ձեռս ծառայից նորա[3376]։
ԿԹ 1 Եւ խօսեցա՛ւ Դաւիթ Տեառն զբանս օրհնութեանս այսորիկ՝ յաւուր յորում փրկեա՛ց զնա Տէր ՚ի ձեռաց ամենայն թշնամեաց իւրոց, եւ ՚ի ձեռաց Սաւուղայ. 2 եւ ասէ. Տէր վէ՛մ իմ եւ ամրութիւն իմ, եւ փրկիչ իմ ինձ. 3 Աստուած պահապան եղիցի ինձ. յուսացեալ եղէց ՚ի նա. վերակացո՛ւ իմ, եւ եղջեւր փրկութեան իմոյ. պաշտպա՛ն իմ, եւ ապաւէն փրկութեան իմոյ. յանիրաւէ փրկեսցէ զիս Տէր[3377]։ 4 Զօրհնեալն զՏէր կարդացից, եւ ՚ի թշնամեաց իմոց ապրեցայց։ 5 Զի պաշարեցին զիս ջախջախանք մահու. ուղխք անօրէնութեան տագնապեցուցին զիս։ 6 Երկունք մահու պատեցան զինեւ. ժամանեցին ինձ որոգայթք մահու։ 7 ՚Ի նեղութեան իմում կարդացից առ Տէր, եւ առ Աստուած իմ աղաղակեցից. եւ լուիցէ՛ ինձ ՚ի տաճարէ սրբոյ իւրմէ ձայնի իմում. եւ աղաղակ իմ յականջս նորա[3378]։ 8 Հայեցա՛ւ եւ խռովեցաւ եւ շարժեցաւ երկիր, եւ հիմունք երկնից խռովեցան եւ տապալեցան. զի բարկացաւ նոցա Տէր։ 9 Ել ծուխ ՚ի բարկութենէ նորա, եւ հուր ՚ի բերանոյ նորա կերիցէ. կայծակունք բորբոքեցան ՚ի նմանէ։ 10 Եւ խոնարհեցո՛յց զերկինս եւ էջ, եւ մէգ ՚ի ներքոյ ոտից նորա։ 11 Ել եւ նստաւ ՚ի վերայ քրոբէից, եւ թռեաւ, եւ երեւեցաւ ՚ի վերայ թեւոց հողմոց։ 12 Եդ զխաւարն ծածկութիւն իւր, շուրջ զնովաւ խորա՛ն իւր. եւ խաւար ջրոց թանձրացո՛յց զամպս օդոց[3379]։ 13 ՚Ի լուսոյն առաջի նորա բորբոքեցան կայծակունք հրոյ[3380]։ 14 Եւ որոտաց յերկնից Տէր, եւ Բարձրեալն ետ զձայն իւր։ 15 Եւ առաքեաց զնետս իւր, եւ ցրուեաց զնոսա. փայլատակեցոյց զփայլատակունս՝ եւ զարհուրեցոյց զնոսա. 16 եւ երեւեցան յորդութիւնք ծովու. եւ յայտնեցան հիմունք տիեզերաց ՚ի սաստէ Տեառն, եւ ՚ի շնչելոյ հողմոց բարկութեան նորա[3381]։ 17 Առաքեաց ՚ի բարձանց եւ ա՛ռ զիս. ձգեա՛ց զիս ՚ի ջրոց բազմաց. 18 կորզեա՛ց զիս ՚ի բռնութենէ թշնամեաց իմոց, եւ յատելեաց իմոց, զի սաստկացան քան զիս։ 19 Ժամանեցին ինձ աւուրք նեղութեան իմոյ. եղեւ ինձ Տէր հաստատութիւն. 20 եւ եհան զիս յանդորր, եւ ապրեցո՛յց զիս՝ զի հաճեցաւ ընդ իս. 21 եւ հատոյց ինձ Տէր ըստ արդարութեան իմում. եւ ըստ սրբութեան ձեռաց իմոց հատուսցէ ինձ Տէր։ 22 Զի պահեցի զճանապարհս Տեառն, եւ ո՛չ ամպարշտեցայց յԱստուծոյ իմմէ։ 23 Զի ամենայն իրաւունք նորա առաջի իմ են. եւ յարդարութեանց նորա ո՛չ հեռացայց։ 24 Եւ եղէց նմա անբիծ, եւ յառաջագոյն զգուշացայց յանօրէնութենէ իմմէ[3382]։ 25 Եւ հատուսցէ՛ ինձ Տէր ըստ արդարութեան իմում. եւ ըստ սրբութեան ձեռաց իմոց առաջի աչաց նորա։
Հ 26 Ընդ սրբոյն սո՛ւրբ եղիցես, եւ ընդ ա՛ռն կատարելոյ կատարեսցիս. 27 եւ ընդ ընտրելոյն ընտրեա՛լ եղիցես, եւ ընդ թիւրելոյն թիւրեսցի՛ս։ 28 Զի դու զժողովուրդ տնանկ՝ փրկեսցես, եւ զաչս ամբարտաւանից խոնարհեցուսցես. 29 զի դո՛ւ ես ճրագ իմ Տէր. եւ դու Տէր լուսաւորեսցես ինձ զխաւար իմ։ 30 Զի քեւ՛ ընթացայց մինազինեալ. եւ Աստուծով իմով անցի՛ց ընդ պարիսպ[3383]։ 31 Աստուած իմ հզօր. որոյ անարատ է ճանապարհ իւր. բան Տեառն հզօր քննեալ, վերակացո՛ւ է ամենայն ապաւինելոց իւրոց[3384]։ 32 Ո՛վ է հզօր բա՛ց ՚ի քէն Տէր. եւ ո՛վ է հաստիչ բա՛ց յԱստուծոյ մերմէ։ 33 Հզօ՛ր, զօրացուցանէ զիս զօրութեամբ. ձգեա՛ց անարատ զճանապարհս իմ[3385]. 34 դնե՛լ զոտս իմ իբրեւ զեղջերուաց. եւ ՚ի վերայ բարձանց կացուցանէ զիս[3386]։ 35 Ուսուցանէ զձեռս իմ ՚ի պատերազմ. եւ հաստատեաց աղեղն պղնձի զբազուկս իմ[3387]։ 36 Եւ ետո՛ւր ինձ պաշտպանութիւն փրկութեան իմոյ. եւ հնազանդութիւն իմ յաճախեաց ինձ. 37 ընդարձակութիւն ՚ի ներքոյ գնացից իմոց. եւ ո՛չ սասանեցան բարձք իմ։ 38 Հալածեցից զթշնամիս իմ եւ ապականեցից զնոսա, եւ ո՛չ դարձայց մինչեւ սպառեցից զնոսա։ 39 Խորտակեցի՛ց զնոսա՝ եւ մի՛ կանգնեսցին. անկցին ՚ի ներքոյ ոտից իմոց։ 40 Եւ զօրացուսցես զիս զօրութեամբ ՚ի պատերազմ. եւ կորացուսցես ՚ի ներքոյ իմ զյարուցեալսն ՚ի վերայ իմ։ 41 Եւ զթշնամիս իմ դարձուսցես յետս յինէն, եւ զատելիս իմ կոտորեցեր[3388]։ 42 Աղաղակեսցեն՝ եւ ո՛չ ոք իցէ որ օգնեսցէ. առ Տէր՝ եւ ո՛չ լուաւ նոցա։ 43 Եւ լեսի՛ զնոսա իբրեւ զհող երկրի. եւ իբրեւ զկաւ գռեհաց մանրեցից զնոսա։ 44 Եւ փրկեսցես զիս ՚ի կռուոյ ժողովրդոց, եւ պահեսցես զիս ՚ի գլո՛ւխ ազգաց։ Ժողովուրդ զոր ո՛չ գիտէի՝ ծառայեաց ինձ[3389]. 45 եւ ՚ի լուր ունկան լուան ինձ։ Որդիք օտարոտիք ստեցին ինձ[3390]. 46 որդիք օտարոտիք ընկեսցին ՚ի բաց. եւ սխալեսցին ՚ի պաշարման իւրեանց[3391]։ 47 Կենդանի՛ է Տէր՝ եւ օրհնեալ է Պահապանն իմ. եւ բարձրասցի՛ Աստուած իմ պահապան փրկութեան իմոյ։ 48 Հզօ՛ր Տէր որ առնէ զվրէժխնդրութիւն, խրատէ՛ զժողովուրդս ՚ի ներքոյ իմ։ 49 Եւ հանէ զիս ՚ի թշնամեաց իմոց. եւ յարուցելոց ՚ի վերայ իմ բարձրացուսցէ՛ զիս. յառնէ անիրաւութեանց փրկեսցես զիս[3392]։ 50 Վասն այսորիկ գոհացա՛յց զքէն ՚ի մէջ ազգաց Տէր, եւ անուան քում սաղմոս ասացից։ 51 Մեծացուցանէ՛ զփրկութիւն թագաւորի, եւ առնէ ողորմութիւն օծելոյ իւրում Դաւթի՝ եւ զաւակի նորա մինչեւ ցյաւիտեան[3393]։
ՀԱ 1 Եւ ա՛յս են բանք Դաւթի վերջինք։ Հաւատարի՛մ Դաւիթ որդի Յեսսեայ, եւ հաւատարի՛մ այր. զոր կացոյց Տէր յօծեալ Աստուծոյ ՚ի վերայ Յակոբայ. եւ վայելուչ են երգք Իսրայէլի[3394]։ 2 Հոգի՛ Տեառն խօսեցաւ յիս, եւ բան նորա ՚ի լեզուի իմում. 3 ասէ Աստուած Իսրայէլի. ընդ իս իսկ խօսեցաւ Պահապանն Իսրայէլի. առակո՛ւմն ասացի ՚ի մարդ. ո՛վ է որ կալցի զերկիւղէ Տեառն եւ զԱստուծոյ[3395], 4 ՚ի լոյս առաւօտու։ Ծագեալ զարեգակն ընդ առաւօտս՝ եւ ո՛չ նուաղեաց ՚ի լուսոյ. եւ իբրեւ անձրեւոյ դալարւոյ յերկրէ. 5 զի ո՛չ եթէ ա՛յս տուն իմ է ընդ հզօրին Աստուծոյ։ Ո՛ւխտ յաւիտենական եդ ինձ պատրաստական յամենայն ժամանակի պահել. զի ամենայն փրկութիւն իմ, եւ ամենայն կամք իմ Տէր։ Զի մի՛ բողբոջեսցի 6 անօրէնն. իբրեւ զփուշ մերժեալ են ամենեքին նոքա՝ որ ո՛չ ձեռամբ առնուցուն[3396]. 7 եւ աշխատեսցի ՚ի նոսա այր. եւ զամենայն երկաթ եւ զփայտ նիզակի հրով այրեսցէ. եւ բորբոքեսցին ամօթով իւրեանց[3397]։
ՀԲ 8 Ա՛յս անուանք են զօրավարացն Դաւթի. Յեբուսթէ Քանանացի՝ իշխան երիր մասինն. Աքինոն Ամոնացի, ՚ի վերայ ութ հարիւրոց ՚ի միում նուագի[3398]։ 9 Եւ յետ նորա Եղէանան որդի հօրեղբօր նորա՝ որդի Սովսացւոյն, ՚ի մէջ երից զօրավարացն Դաւթի. յՌեմա ՚ի նախատել նորա զայլազգիս, ուր գումարեցան ՚ի պատերազմ. 10 եւ խրախուսեաց այր Իսրայէլի. եւ նա յարեաւ եւ եհար յայլազգեացն՝ մինչեւ մատզեցաւ ձեռն նորա սրովն. եւ արար Տէր փրկութիւն մեծ յաւուր յայնմիկ. եւ զօրն նստէր յետոյ նորա. բայց միայն ՚ի կապուտն[3399]։ 11 Եւ յետ նորա Սամաա որդի Սիսայ Արուկացի։ Եւ ժողովեցան այլազգիքն ՚ի Ծնօտն, եւ անդ էր վիճակ անդի լի՛ ոսպամբ. եւ զօրն փախեաւ յերեսաց այլազգեացն[3400]. 12 եւ արձանացաւ ՚ի մէջ վիճակին, եւ ապրեցո՛յց զնա, եւ եհար զայլազգիսն. եւ արար Տէր փրկութիւն մեծ։ 13 Եւ իջին երեք յերեսնից, եւ իջին ՚ի Կասովա առ Դաւիթ՝ յայրն Ոդողոմայ. գունդք այլազգեացն բանակեալ էին ՚ի հովիտս Ռափայնոցն[3401]. 14 եւ Դաւիթ էր յայնժամ յամրոցին։
ՀԳ Եւ ճամբար այլազգեացն էր յայնժամ ՚ի Բեթղահէմ։ 15 Եւ ցանկացաւ Դաւիթ՝ եւ ասէ. Ո՛ արբուցանէր ինձ ջուր ՚ի ջրհորոյն Բեթղահեմի որ առ դրա՛նն է։ 16 Եւ գունդք այլազգեացն էին ՚ի Բեթղահէմ. եւ հատին երեք զօրավարք զբանակն այլազգեաց՝ եւ հանին ջուր ՚ի ջրհորոյն Բեթղահեմի որ առ դրանն. եւ առին եւ եկին առ Դաւիթ. եւ ո՛չ կամեցաւ ըմպե՛լ զայն, այլ նուիրեաց զայն Տեառն[3402], 17 եւ ասէ. Քա՛ւ լիցի ինձ Տէր առնել զայդ, եթէ զարիւն արա՛նց երթելոց ոգւովք չափ՝ ըմպիցեմ. եւ ո՛չ կամեցաւ ըմպել զայն։ Զա՛յս արարին երեք զօրավարքն[3403]։ 18 Եւ Աբեսսա՝ եղբայր Յովաբայ որդի Շարուհեայ, ի՛նքն իշխան ՚ի մէջ երիցն. եւ նա՛ կանգնեաց զնիզակն իւր ՚ի վերայ երեքարիւրոց վիրաւորաց. եւ նորա անուն[3404] 19 ՚ի մէջ երիցն յայնցանէ փառաւորեալ, եւ եղեւ նոցա իշխան. եւ մինչեւ յերիսն ո՛չ եհաս։ 20 Եւ Բանեա որդի Յովիդեայ որդի ա՛ռն զօրաւորի, որոյ բազում գործ գործեալ էր ՚ի Կաբէելա. եւ նա՛ եհար զերկուս որդիսն Ադրիելի Մովաբացւոյ. եւ նա էջ եւ սպան զառեւծն ՚ի մէջ գբին յաւուր ձեան[3405]. 21 եւ նա՛ սպան զայրն երեւելի՝ զայրն Եգիպտացի. եւ ՚ի ձեռին Եգիպտացւոյն է՛ր նիզակ իբրեւ զփայտ կամրջի. եւ է՛ջ առ նա նիզակաւն, եւ յափշտակեաց զնիզակն ՚ի ձեռաց Եգիպտացւոյն, եւ սպա՛ն զնա նորին նիզակաւ։ 22 Զա՛յս արար Բանեա որդի Յովիդեայ. 23 եւ նորա անուն ՚ի մէջ երիցն զօրաւորաց. յերիցն փառաւորեալ, եւ առ երիսն ո՛չ հասանէր. եւ կարգեաց զնա Դաւիթ ՚ի վերայ համբարաց իւրոց[3406]։
ՀԴ Եւ ա՛յս անուա՛նք են զօրաւորացն Դաւթի արքայի։ 24 Ասայէ՛լ եղբայր Յովաբայ, նա՛ էր ՚ի մէջ երեսնիցն. Ելէանան որդի Ելիուդայ հօրեղբօր նորա ՚ի Բեթղահէմ։ 25 Սամաա Ռուդացի։ Սելլոմ Կելովթացի[3407]։ 26 Ալլաս Փելլատացի։ Իրաս՝ որդի Եսկաթայ Թեկուացի։ 27 Աբիեզեր Անաթովթացի՝ յորդւոցն Ասովթացւոյն։ 28 Էլլոն Աղիոյացի։ Նոերէ Նետոփաթացի[3408]։ 29 Ալափ, որդի Փամփանայ։ Անաովէ Նեփլաթացի։ Եթթի, որդի Ռիբայ ՚ի Գաբաեթայ որդւոցն Բենիամինի Եփրաթացւոյ։ 30 Ադդայի ՚ի ձորոյն Գովասայ։ 31 Աբիելբոն ՚ի դաշտավայրացն Ադդայի ՚ի Նաքալայ։ Գասբիէ Լադաբարացի։ Ասմոն Բարսամացի[3409]։ 32 Եղիաս Սալաբոնացի. որդի Ասանայ, Յովնաթան։ 33 Սամնան Արովդացի։ Եղիան, որդի Արեդայ Արաթիրացի[3410]։ 34 Աղ՚իփաղեթ, որդի Ասիբացւոյ՝ որդի Ամաքայ։ Եղիաբ, որդի Աքիտոփելայ Գաղամոնացւոյ[3411]։ 35 Ասարէ Կարմելացի։ Տուուր Երքացի։ 36 Գաղա, որդի Նաթանայ ՚ի զօրութենէ որդի Գաղաադայ[3412]։ 37 Էլիէ Ամմանացի։ Գելովրէ Բեքրովթացի, կապարճակիր Յովաբայ որդւոյ Շարուհեայ[3413]։ 38 Իրաս Յեթերացի։ Գարէի՝ Բեթանացի[3414]։ 39 Ուրիա Քետացի. ընդ ամենայն երեսուն եւ եւթն։ Այլք ՚ի հեղեղատէն Գադաբիելի որդւոյ Արաբովթացւոյն։
ՀԵ 1 Եւ յաւել սրտմտութիւն Տեառն բորբոքե՛լ ՚ի վերայ Իսրայէլի. եւ գրգռեա՛ց զԴաւիթ ՚ի նոսա՝ եւ ասէ. Ե՛րթ թուեա՛ զԻսրայէլ՝ եւ զՅուդա[3415]։ 2 Եւ ասէ արքայ ցՅովաբ իշխան զօրուն որ ընդ նմա. Շրջեա՛ ընդ ամենայն ցեղսն Իսրայէլի՝ ՚ի Դանայ մինչեւ ցԲերսաբեէ, եւ հանդէ՛ս արա ժողովրդեանդ. եւ գիտացից զթիւ դոցա։ 3 Եւ ասէ Յովաբ ցարքայ. Յաւելցէ՛ Տէր ՚ի ժողովուրդն որչափ ենն՝ հարիւր պատի՛կ. եւ տեսցեն աչք տեառն իմոյ արքայի. եւ տէր իմ արքայ ընդէ՞ր կամիցի զբանդ զայդ[3416]։ 4 Եւ սաստկացա՛ւ բանն արքայի առ Յովաբ՝ եւ առ իշխանս զօրուն. եւ ել Յովաբ եւ ամենայն իշխանք զօրութեան յերեսաց արքայի առնել հանդէ՛ս ժողովրդեանն Իսրայէլի։ 5 Եւ անցին ընդ Յորդանան, եւ պատեցան ընդ Արոե՛ր յաջմէ քաղաքին, որ ՚ի մէջ ձորոյն Գադայ եւ Եղէազարու[3417]. 6 եւ անցին ընդ Գաղաադ, եւ ՚ի Թաբասոն, եւ յԵսթան, եւ յԱդասէ. եւ հասին ՚ի Դան, եւ պատեցան զՍիդոնաւ[3418]. 7 եւ եկին ՚ի Մափսար Տիւրոսի. եւ յամենայն քաղաքս Խեւացւոյն, եւ Քանանացւոցն։ Եւ եկին ՚ի հարաւոյ կողմանէ ՚ի Յուդայ եւ ՚ի Բերսաբեէ[3419]։ 8 Եւ շրջեցան ընդ ամենայն երկիրն. եւ եկին հասին ՚ի կատարե՛լ ինն ամսոց եւ աւուրց քսանից՝ յԵրուսաղէմ[3420]։ 9 Եւ ետ Յովաբ զհամար հանդիսի ժողովրդեանն արքայի. եւ եղեւ Իսրայէլի ութ հարեւր հազար արանց զօրու սուսերամերկաց. եւ այր Յուդայ հինգ հարիւր հազար արանց մարտկաց[3421]։
ՀԶ 10 Եւ եհա՛ր զԴաւիթ սիրտն իւր յետ թուելոյ զժողովուրդն. եւ ասէ Դաւիթ ցՏէր. Մեղա՛յ յոյժ զոր արարին. եւ արդ՝ անցո՛ զանօրէնութիւն ՚ի ծառայէ քումմէ. զի ընդունայնացա՛յ յոյժ[3422]։ 11 Եւ յարեաւ Դաւիթ ընդ առաւօտն։ Եւ բան Տեառն եղեւ ՚ի վերայ Գադայ մարգարէի տեսանողի առ Դաւիթ՝ եւ ասէ[3423]. 12 Ե՛րթ խօսեա՛ց ընդ Դաւթի, եւ ասասցես. Ա՛յսպէս ասէ Տէր. Երի՛ս ինչս ասեմ ՚ի վերայ քո, ընտրեսցե՛ս քեզ մի ՚ի նոցանէ՝ եւ արարից քեզ զա՛յն[3424]։ 13 Եւ եմուտ Գադ առ Դաւիթ, եւ պատմեաց նմա եւ ասէ ցնա. Ընտրեա՛ քեզ լինել, եթէ եկեսցէ սով զերիս ամս յերկիր քո. կամ զերիս ամիսս փախչե՛լ յերեսաց թշնամեաց քոց, եւ լինիցին հալածե՛լ զքեզ. կամ լինել զերիս աւուրս մա՛հ յերկրի քում. եւ ա՛րդ՝ ծանիր եւ տե՛ս, զի՞նչ պատասխանի տաց առաքչին իմոյ։ 14 Եւ ասէ Դաւիթ ցԳադ. Վտա՛նգ է ինձ յամենայն կողմանց յոյժ. բայց արդ՝ անկա՛յց ՚ի ձեռս Տեառն. զի բազո՛ւմ են գթութիւնք նորա յոյժ, եւ մի՛ անկայց ՚ի ձեռս մարդոյ։ Եւ ընտրեաց իւր Դաւիթ զմա՛հն. եւ էին աւուրք հնձոց ցորենոյ[3425]։ 15 Եւ ե՛տ Տէր մահ յԻսրայէլ յառաւօտէ մինչեւ ցճաշաժամ. եւ սկսաւ սատակումն ՚ի ժողովրդեանն. եւ մեռաւ ՚ի ժողովրդենէ անտի ՚ի Դանայ մինչեւ ցԲերսաբեէ, եւթանասուն հազար արանց։ 16 Եւ ձգեաց հրեշտակն Աստուծոյ զձեռն իւր յԵրուսաղէմ ապականե՛լ զնա. եւ մխիթարեցաւ Տէր ՚ի վերայ չարեացն. եւ ասէ ցհրեշտակն որ ապականէր զժողովուրդն. Շա՛տ է, արդ ամփոփեա՛ զձեռն քո։ Եւ հրեշտակն Տեառն կա՛յր առ կալոյն Ուռնեայ Յեբուսացւոյ[3426]։ 17 Եւ ասէ Դաւիթ ցՏէր, իբրեւ ետես զհրեշտակն որ հարկանէր զժողովուրդն, ասէ. Ա՛ւասիկ կամ. ե՛ս մեղայ, ե՛ս հովիւս յանցեայ. եւ դոքա ոչխարքդ զի՞ արարին. եղիցի ձեռն քո յիս՝ եւ ՚ի տուն հօր իմոյ։ 18 Եւ եկն Գադ առ Դաւիթ յաւուր յայնմիկ՝ եւ ասէ ցնա. Ե՛լ եւ կանգնեա՛ Տեառն սեղան ՚ի կալն Ուռնեայ Յեբուսացւոյ։ 19 Եւ ել Դաւիթ ըստ բանին Գադայ, որպէս եւ պատուիրեաց նմա Տէր։ 20 Եւ խոնարհեցաւ Ուռնա իբրեւ ետես զարքայ, եւ զծառայսն նորա երթեա՛լս առ նա. եւ ել առ նա եւ երկի՛ր եպագ Տեառն ՚ի վերայ երեսաց իւրոց յերկիր։ 21 Եւ ասէ Ուռնա. Զի՞ է զի եկն տէր իմ արքայ առ ծառա՛յ իւր։ Եւ ասէ Դաւիթ. Գնե՛լ ՚ի քէն զկալս, շինել սեղան Տեառն. զի դադարեսցէ ապականութիւն ՚ի ժողովրդենէն[3427]։ 22 Եւ ասէ Ուռնա ցԴաւիթ. Առցէ՛ եւ մատուսցէ տէր իմ արքայ Տեառն, որպէս եւ հաճո՛յ իցէ առաջի աչաց նորա. ահաւասիկ եզինքս յողջակէզ. եւ անիւքդ եւ կահ եզանցդ ՚ի փա՛յտ[3428]։ 23 Զամենայն ետ Ուռնա արքայի. եւ ասէ Ուռնա ցարքայ. Տէր Աստուած քո օրհնեսցէ զքեզ։ 24 Եւ ասէ արքայ ցՈւռնա. Ո՛չ այդպէս՝ այլ գնելով գնեցի՛ց ՚ի քէն՝ գնոց. եւ ո՛չ մատուցից Տեառն Աստուծոյ իմոյ ողջակէզս ձրի։ Եւ գնեաց Դաւիթ զկալն, եւ զեզինսն արծաթոյ յիսուն սկեղ։ 25 Եւ շինեաց անդ Դաւիթ սեղան Տեառն Աստուծոյ, եւ եհան ողջակէզս եւ խաղաղականս ՚ի վերայ նորա։ Եւ յաւե՛լ Սողոմոն ՚ի սեղանն յետոյ՝ զի փո՛քր էր զառաջինն։ Եւ լուաւ Տէր երկրին՝ եւ արգելա՛ւ սատակումն յԻսրայէլէ։
Կատարեցաւ Թագաւորութեանց Երկրորդ։
ա̃. Զի ցուրտ ցաւով վտանգէր Դաւիթ. եւ զի ժուժկալ գտաւ առ Աբիսակ՝ փոխանակ Բերսաբեայ իրացն։
բ̃. Զի Ադոնիա անձամբ թագաւորել ջանայր։
գ̃. Թէ զի՞նչ խրատ ետ Նաթան մարգարէ Բերսաբէի զՍողոմոնէ, եւ կամ զի՞նչ խօսեցաւ ընդ Դաւթի։
դ̃. Զի հրամանաւ Դաւթի թագաւորեաց Սողոմոն, եւ նստաւ յաթոռն Դաւթի։
ե̃. Զի ձեւով ուխտի արձակեաց Սողոմոն զԱդոնիա ՚ի տուն իւր։
զ̃. Զի պատուէր ետ Դաւիթ Սողոմոնի յաստուածայինս եւ ՚ի մարդկայինս. եւ ինքն ննջեաց ընդ հարս իւր։
է̃. Թէ յո՞րպիսի պատճառս սպան Սողոմոն զԱդոնիա եւ զՅովաբ. եւ մերժեաց զԱբիաթար Իթամարեան, եւ կացոյց զՍադովկ Եղիազարեան։
ը̃. Զի ա՛ռ Սողոմոն զդուստրն փարաւոնի, եւ վասն շինուածոց եւ ողջակիզաց ՚ի կարճոյ։
թ̃. Յիշէ աստ եւ վասն քաղաքացն զոր շինեաց յետ շինութեան տաճարին։
ժ̃. Թէ յի՞նչպիսի պատճառս սպան Սողոմոն զՍէմէի որդի Գերեայ։
ժա̃. Զի հազար ողջակէզս մատոյց Սողոմոն ՚ի Գաբաւոն ՚ի վերայ սեղանոյն զոր արար Բեսելիէլ, որ կայր անդ առաջի խորանին զոր կանգնեաց Մովսէս։
ժբ̃. Եւ երեւեցաւ Տէր Սողոմոնի եւ ասէ. Խնդրեա՛ զոր ինչ կամիս։ Եւ խնդրեաց զիմաստութիւն. եւ ետ նմա։
ժգ̃. Զի արար նա դատաստան ՚ի մէջ երկուց կանանցն։
ժդ̃. Վասն իշխանացն եւ երկոտասան գործակալացն ՚ի վերայ Իսրայէլի, ամսոյ ամսոյ տալ ռոճիկ տանն Սողոմոնի. եւ վասն աւուր աւուր ծախիցն. եւ վասն կառաց եւ ձիոց նորա։
ժե̃. Թէ իմաստնացաւ Սողոմոն քան զամենայն մարդիկ. եւ խօսեցաւ առակս եւ օրհնութիւնս, զփայտից զանասնոց եւ զձկանց։
ժզ̃. Զի օգնէր Քիրամ փայտիւ. եւ սկսաւ Սողոմոն շինել տուն Տեառն յանտաշ քարանց։
ժէ̃. Թէ զի՞նչ խօսեցաւ Տէր ընդ Սողոմոնի ՚ի շինելն զտունն. եւ հանգամանք մանրապատում վասն շինուածոյ տաճարին, եւ վասն սեանցն եւ ծովուն. եւ վասն տան դստերն փարաւոնի։
ժը̃. Երկրորդելով բովանդակէ զպղնձեղէն զգործն. եւ յաւելու վասն ոսկի սեղանոցն եւ վասն աշտանակացն եւ այլոց կահիցն։
ժթ̃. Զի տարաւ Սողոմոն ամենայն եկեղեցեաւն Իսրայէլի զտապանակն ՚ի ներքս ՚ի Դաբիրն ընդ քրոբէիւքն. եւս եւ զամենայն սպասս սրբութեան տաճարին, եւ հանին ողջակէզս։
ի̃. Զի լցին փառք Տեառն զտունն ամպով, եւ թէ զի՞նչ խօսեցաւ Սողոմոն։
իա̃. Զի օրհնեաց Սողոմոն զԱստուած Իսրայէլի որ ուխտեաց Դաւթի՝ թէ որդի քո Սողոմոն շինեսցէ ինձ տուն։
իբ̃. Դարձեալ աղօթք Սողոմոնի առ Տէր վասն հաստատութեան աթոռոյն Դաւթի։
իգ̃. Խնդրուածք մարգարէութեամբ վասն բնակելոյ Տեառն ՚ի տաճարին, եւ մարմնանալոյն Քրիստոսի. եւ վասն լսելոյ Տեառն ամենայն խնդրոյ աղօթից։
իդ̃. Թէ զիարդ օրհնեաց զՏէր յետ աղօթիցն. եւ յորդորեաց զժողովուրդն հաստատիլ յԱստուած։
իե̃. Զի զաւուրս չորեքտասան արար տօն մեծ ամենայն բազմութեամբն Իսրայէլի, եւ նաւակատիս տաճարին։
իզ̃. Եւ երեւեցաւ Տէր Սողոմոնի կրկին անգամ խոստմամբք եւ սպառնալեօք։ Եւ զի Քիրամ օգնէր Սողոմոնի. եւ զի նաւք բերէին Սողոմոնի ոսկի։
իէ̃. Զի եկն տիկինն Սաբա պատարագօք առ Սողոմոն։
իը̃. Վասն ոսկի նիզակացն եւ փղոսկրեայ աթոռոյն, եւ այլոց կահից եւ բազմութեան գանձուցն Սողոմոնի։
իթ̃. Թէ կնասէր գոլով Սողոմոն յաճախեաց առնուլ իւր կանայս, որք հեռացուցին զնա յԱստուծոյ։
լ̃. Զի խոտորեցաւ Սողոմոն յԱստուծոյ զհետ գարշելեացն. եւ բարկացաւ Տէր պատառել զթագաւորութիւնն ՚ի տանէ նորա։
լա̃. Զի յարոյց Տէր սատան Սողոմոնի զԱդեր Եդովմայեցի զփախուցեալն յԵգիպտոս, եւ զՌասոն Դամասկացի։
լբ̃. Զի Աքիա Սիլովացի խոստացաւ Յերոբովամայ Նաբատեանց զթագաւորութիւն տասն ցեղիցն Իսրայէլի, եւ նա յահէն Սողոմոնի փախեաւ յԵգիպտոս։
լգ̃. Թագաւորեաց Ռոբովամ, եւ խնդրեաց ժողովուրդն ՚ի նմանէ թեթեւութիւն հարկին. եւ թէ զինչ խրատեցին զնա ծերքն. եւ կամ զի՞նչ մանկտին։
լդ̃. Զի եթող Ռոբովամ զխորհուրդ ծերոցն՝ անմտութեամբ։
լե̃. Զի վասն խիստ պատասխանւոյն ճեղքեցան տասն ցեղքն ՚ի նմանէ։
լզ̃. Եւ զի արհամարհեալ զնա՝ քարկոծեցին զհարկապետն նորա։
լէ̃. Զի թագաւորեցոյց իւր Իսրայէլ զՅերոբովամ Նաբատեանց. եւ Ռոբովամ կազմէր պատերազմել։
լը̃. Զի արգել Տէր զՌոբովամ չպատերազմել։ Եւ զի արար Յերոբովամ զերկուս երինջսն ՚ի պաշտօն Իսրայէլի, եւ ինքն իսկ զոհէր։
լթ̃. Ա՛նդ հասեալ մարգարէն բանիւ Աստուծոյ պատառեաց զսեղանն, եւ գօսացոյց զձեռն Յերոբովամայ, եւ դարձաւ ինքն ՚ի գնալ։
խ̃. Զի նենգեալ նմա մարգարէն ծեր որ ՚ի Բեթէլ դարձոյց զնա ուտել հաց. եւ ՚ի գնալն անդրէն եհեղձ զնա առեւծ. եւ ծերն թաղեաց զնա։ Եւ պատգամ Տեառն բարկութեամբ ՚ի ձեռն Աքիայ Սիլովմացւոյ ՚ի վերայ տանն Յերոբովամայ, եւ մահ նորա. եւ զի Նաբատ որդի նորա տիրեաց ընդ նորա։
խա̃. Զի ՚ի չարիս հատաւ Ռոբովամ. եւ յաւուրս նորա ել Սաւսակիմ Եգիպտացի յԵրուսաղէմ, եւ ա՛ռ զգանձս տաճարին։
խբ̃. Յութուտասն ամին Յերոբովամայ թագաւորէ Աբիա, եւ գնաց նա ՚ի մեղս հօր իւրոյ։
խգ̃. ՚Ի քսան ամին Յերոբովամայ թագաւորէ Ասա, եւ արար ուղղութիւն. եւ վարձեաց զարքայն Ասորւոց ընդդէմ Բաասայ արքայի Իսրայէլի։
խդ̃. ՚Ի չորրորդ ամին Ասայի սպան Բաաս զՆաբատ, եւ թագաւորեաց ամս քսան եւ չորս. եւ արար չարիս. եւ ՚ի քսան եւ ութ ամին Ասայի թագաւորեաց Եղա որդի Բաասայ ամս երկուս, եւ սպանաւ։
խե̃. Յերեսուն ամի Ասայի թագաւորեաց Զամբրի աւուրս եւթն, եւ այրեաց զնա Ամրի, եւ թագաւորեաց ամս երկոտասան. եւ շինեաց զՍամարիա. եւ արար չարիս եւ մեռաւ։
խզ̃. Յերեսներորդ ութերորդ ամին Ասայի՝ թագաւորէ Աքաաբ որդի Ամրեայ, ամս քսան եւ երկուս. եւ շինեաց զԵրիքով։
խէ̃. Յաւուրս Աքաաբու փակեցան երկինք յանձրեւոյ, եւ եկն Եղիա ՚ի Սարեփթա, ուր եւ յարոյց զորդի կնոջն որ զնա ընկալաւ։
խը̃. Հրամա՛ն առ Եղիա, եւ պատահեալ Աքաաբու՝ հրամայեաց ժողովել զԻսրայէլ, եւ զմարգարէսն Յեզաբելայ ՚ի Կարմելոս։
խթ̃. Թէ զիա՞րդ այպանեաց զքուրմսն վասն անօգուտ զոհին։
ծ̃. Եւ թէ զիա՞րդ ինքն փառաւորեաց զԱստուած սուրբ պատարագաւն. եւ կոտորեաց զքուրմսն Բելայ։
ծա̃. Զի յաղօթս Եղիայի եղեւ անձրեւ մեծ, եւ զի սպառնացաւ Յեզաբէլ սպանանել զԵղիա։
ծբ̃. Երկուցեալ Եղիայի. եւ կերակրեալ ՚ի հրեշտակէ գնաց այնու զաւուրս քառասուն եւ եկն ՚ի Քորեբ. եւ ամբաստան լեալ Տեառն զԻսրայէլէ, հրաման ՚ի Տեառնէ առեալ եկն եւ կոչեաց զԵղիսէ։
ծգ̃. Արքայն Ասորւոց պաշարեաց զՍամարիա, եւ բանիւ Տեառն ել Աքաաբ եւթն հազարօ՛քն, եւ յաղթեաց նմա։
ծդ̃. Կրկին անգամ յաղթեալ ըմբռնեաց զարքայն Ասորւոց, եւ արձակեաց։
ծե̃. Զի վասն այնր բանի գանել ետ զինքն մարգարէն, եւ բանիւ Տեառն սպառնացաւ ՚ի վերայ Աքաաբու։
ծզ̃. Զի ՚ի պատճառս այգւոյն իւրոյ նենգ կրեալ ՚ի Յեզաբելայ քարկոծեցաւ Նաբովթ. եւ թէ սգաց ընդ այնր Աքաաբ։
ծէ̃. Պատգամ վրիժուց ՚ի Տեառնէ վասն այնր ՚ի ձեռն Եղիայի առ տունն Աքաաբու։
ծը̃. Պատրաստեցան Աքաաբ եւ Յովսափատ արքայ Յուդայ պատերազմել ընդ Ռամաաթ Գաղաադու. եւ սուտ մարգարէքն քաջալերէին։
ծթ̃. Ըստ բանին Տեառն ՚ի ձեռն Միքիայ սպանաւ Աքաաբ ՚ի պատերազմի անդ։
կ̃. Յամին չորրորդի Աքաաբու թագաւորեաց Յովսափատ որդի Ասայի ամս քսան եւ հինգ. արար ուղղութիւն եւ մեռաւ։
կա̃. Յամին եւթնուտասներորդի Յովսափատայ թագաւորեաց յԻսրայէլի Ոքոզիա որդի Աքաաբու ամս երկուս, եւ արար չարիս, եւ մեռաւ։
[3155] Ոմանք. Այր եհաս ՚ի բանակէն Սաւուղայ։
[3156] Ոմանք. Եթէ մեռան Սաւուղ եւ Յովնա՛՛։
[3157] Ոմանք. Մութն անհնարին։ ՚Ի լուս՛՛. Զի մինչդեռ ամենայն. համաձայն բազմաց ՚ի բնաբ՛՛։
[3158] Յօրինակին պակասէր. Ուստի ես դու։ Եւ ասէ. Որդի առն։
[3159] Ոմանք. Զմի ՚ի մանկտւոյն իւրոյ. եւ ասէ։
[3160] Յօրինակին պակասէր. Եւ մի՛ տայք զայդ աւե՛՛։
[3161] Ոմանք. Աղեղնն Յովնաթա՛՛։
[3162] Այլք. Զգեցուցանէր ձեզ... զարդու ձերոյ. կամ՝ զարդուն ձերով։
[3163] Ոմանք. ՚Ի վերայ բարձանց քոց վիրաւորեցաւ։
[3164] Այլք. Եւ բնակէին ՚ի քաղաքին Քեբ՛՛։
[3165] Ոմանք. Թագաւորել ՚ի վերայ տանն Յուդայ։
[3166] Ոմանք. Զոր արարէք դուք զգու՛՛։ Ոսկան. Օծելոյ Աստուծոյ։
[3167] Ոմանք. Զի արարէք զբանն զայն։
[3168] Այլք. Իւրեանց ՚ի թագաւոր, կամ՝ թագաւոր։
[3169] Ոմանք. Բայց ՚ի տանէն Յուդայ որ էին ընդ Դաւթի։
[3170] Ոմանք. ՚Ի Քեբրոն, եւ ՚ի վերայ տանն Յուդայ։
[3171] ՚Ի լուս՛՛. Առ ջրբղխին Գաբաւոնի։ Ուր ոմանք. Առ աղբերն Գաբա՛՛։
[3172] Այլք. Երկոտասանք Յեբուսթեայ որդւոյ Սա՛՛։
[3173] Ոմանք. Եւ սուր իւր ՚ի կողս ըն՛՛։
[3174] Այլք. Մինչեւ ցբլուրն Ամ՛՛։
[3175] Յօրինակին պակասէր. Զի եթէ քո չէր խօ՛՛։ Յօրինակին. Ելանէր ամբոխ իւր։
[3176] ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ Ձգեալն. նշանակի՝ անապատն։ Ուր այլ ոմանք՝ եդեալ ՚ի բնաբ՛՛. ընդ ամենայն ձգեալսն. ՚ի լուս՛՛. նշանակեն՝ Յանապատն ձգեալ ՚ի գետով։
[3177] Ոմանք. Յովաբ եւ արքն որ ընդ նմա, եւ լուսացաւ։
[3178] Ոմանք. Եւ ծնան Դաւթայ որդ՛՛... եւ էր անդրանիկ նորա Ամնովն։
[3179] Ոմանք. Որդի Ամելատայ։
[3180] Այլք. Սոքա ծնան, Դաւթի ՚ի Քեբրոն։
[3181] Այլք. Անուն էր Ռեսփա։ ՚Ի լուս՛՛. Ռիսփա դուստր Յուդայ. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։
[3182] Ոմանք. Շա՞ն գլուխ եմ ես։
[3183] Այլք. Բառնալ զթագաւորութիւնն Սա՛՛։
[3184] Ոմանք. Ընդ հարիւրոց անթլ՛՛։
[3185] Յօրինակին պակասէր. Այր նորա զհետ նորա եւ լայր։
[3186] Յօրինակին պակասէր. Եւ ժողովեցից առ տէր իմ։
[3187] Ոմանք. Արձակեցեր զնա, եւ գնաց խաղաղութեամբ։
[3188] Ոսկան. ՚Ի ջրհորոյ... Սէիրայ։
[3189] Ոմանք. Սպան զԱսայէլ զեղբ՛՛։
[3190] Ոմանք. Եւ ո՛չ մարտեար իբրեւ։ Ուր այս հատուած բանի. Այլ որպէս անկանիցին առաջի անիրաւաց անկար. պակասի առ Ոսկանայ համաձայն այլ միում գրչագրի. իսկ ՚ի մնացեալ չորս գրչագիրս յորս գտանի ՚ի բնաբանի միաձեռն գրեալ. ՚ի լուս՛՛. երկուց ՚ի նոցանէ նշանակի՝ սիմ. այսինքն է՝ ըստ Սիմաքոսի։ Իսկ յօրինակի մերում յայսմ վայրի սկսեալ ՚ի 33 համարոյ. Եւ առ ողբս, մինչեւ ցայս բան, եւ ժողովեցան ամենայն, բովանդակ թուի քերեալ, եւ ՚ի նորոյ յարմարութեամբ գրեալ։
[3191] Ոմանք. Եւ ապա ճաշեցից հաց։
[3192] Ոմանք. Անկաւ այսօր յԻսրայէլէ։
[3193] Ոմանք. Եւ արք երկու գլուխք գնդիցն Յե՛՛... Ռեքաբ... յորդւո՛՛։
[3194] Այլք, ոմանք. Եւ եղեւ ՚ի փութալն. եւ ոմանք՝ ՚ի փախչելն իւրում ՚ի գաղթել։
[3195] Ոմանք. Եւ մտին ՚ի տօթաժամի։
[3196] Ոմանք. Զի որ պատմեացն ինձ եթէ... որում օրէնն էր ինձ։
[3197] Ոմանք. Եւ ասէ քեզ Տէր. Դու... ժողովրդեան իմում Իսրայէլի։
[3198] Ոմանք. ԶԴաւիթ ՚ի թագաւոր ՚ի վերայ։
[3199] Յօրինակին պակասէր. Ամաց երեսնից Դաւիթ ՚ի թա՛՛։
[3200] Ոմանք. Որ հարկանիցէ զՅեբուսա՛՛... սրով ՚ի կաղսն եւ ՚ի կոյրս յատ՛՛։
[3201] Ոմանք. Հրեշտակս առ Դաւիթ եւ փայտեղեւնեայս։
[3202] Այլք. Յետ գալոյ նորա ՚ի Քեբրոնէ։
[3203] Ոմանք. Նաթան. եւ Գամաան։
[3204] Ոմանք. Թեմեսուս, Եղփաատ։
[3205] Ամենայն օրինակք միաբան ունին. Եւ խառնեցան ՚ի հովի՛՛։
[3206] Ոմանք. Եւ արք նորա ընդ նմա։ Ուր առ բազումս պակասի. Որ ընդ նմա, եւ այրեցին զնոսա հրով։
[3207] Բազումք. Որպէս եւ հրաման ետ։
[3208] Ոմանք. Խաղային առաջի Տեառն տաւղօք... եւ սրնկօք եւ քնարաւ։
[3209] Ոմանք. Խրամատեաց Տէր ՚ի խրամատութիւն յՈզայ մինչեւ։
[3210] ՚Ի լուս՛՛. Աբեդդարայ Ղեւտացւոյ։
[3211] Ոմանք. Եւ զամենայն ինչ նորա վասն տա՛՛։
[3212] ՚Ի լուս՛՛. Պատմուճան բեհեզեայ. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։
[3213] Ոմանք. Յամենայն զօրութեանն Իսրայէլի։ Այլք. Բլիթ մի հացի, եւ պա՛՛։
[3214] Յոմանս պակասի այս կրկնութիւն բանի. Եւ կացոյց զիս քան զհայր քո եւ քան զամենայն տուն նորա։
[3215] Ոմանք. Եւ հոլանեցայց նոյնպէս եւ՛ս։
[3216] Ոսկան. Հանգոյց զնա։ Ուր ոմանք ՚ի բնաբանի եդեալ. Եւ Տէր ժառանգեցոյց նմա, ՚ի լուսանցսն նշանակեն՝ հանգոյց՝ եւ ծառայեցոյց։
[3217] Ոմանք. Եւ տապանակն Աստուծոյ նստիցի ՚ի մէջ խո՛՛։
[3218] Այլք. Եւ շրջէի յիջավանի։
[3219] Ոմանք. Որում եւ հրաման ե՛՛։
[3220] Յօրինակին. Յերեսաց քո։
[3221] Ոմանք. Որդի անիրաւութեան լլկել։
[3222] Ոմանք. Բայց զողորմութիւն իմ ոչ... որ մերժեցի յորոց մերժե՛՛։ Ուր օրինակ մի. Որպէս մերժեցի որ ո՛չ մերժեցին առաջի ե՛՛։
[3223] Ոմանք. Նաթան ընդ Դաւիթ։
[3224] Ոմանք. Եւ դու Տէր եղեր նոցա Աստուած։
[3225] Ոմանք. Հաւատարմացո՛ մինչեւ ցյաւիտեան։
[3226] Ոմանք. Մեծասցի տուն քո մինչեւ յաւ՛՛։
[3227] Օրինակ մի. Եւ չափեաց զնոսա պարանօք, հաւասարեաց գետնին. եւ գառացոյց զնոսա յերկիր։
[3228] Ոմանք. Եւ լուաւ Թովուս արքայ Ե՛՛։
[3229] Յօրինակին պակասէր. Սրբեաց զայն արքայ Դաւիթ։
[3230] Ոմանք. ԶԱսորիս ՚ի Գարբիղեմ։
[3231] ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ Քերեթին եւ Ոփելեթին, նշանակի՝ աղեղնաւորք եւ պարսաւորք։
[3232] Յայլս պակասի. Եւ արարից... (3) եւ արարից։
[3233] Ոսկան. Ամիէլիլա Դաբարացւոյ։
[3234] ՚Ի լուս՛՛. Քեզ զամենայն ինչս Սաւուղայ. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։
[3235] Այլք. Յերկոցունց ոտից իւրոց։
[3236] ՚Ի լուս՛՛. Եւ թագաւորեաց Ամոն որդի նորա. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։
[3237] Երկու օրինակք եւ եթ ընդ Ոսկանայ դնեն. Եւ կտրեաց զգրատս նոցա։ Իսկ այլ երեք ունին համեմատ մերումս՝ զգրաստս։
[3238] Ոսկան. Եւ ՚ի Իստովբայ... (8) եւ Իստովբ։
[3239] Ոմանք. Եւ մարտեաւ Յովաբ։ Այլք. ՚Ի պատերազմ ընդ Ասորիսն։
[3240] Ոմանք. Յառաջ քան զնոսա։
[3241] Ոմանք. Եւ կինն գեղեցիկ էր տեսլեամբ։
[3242] Ոսկան. Եւ առաքեալ պատմեաց։
[3243] Այլք. Առ դրան տանն արքայի։
[3244] Ոմանք. Ընդէ՛ր ո՛չ իջեր դու ՚ի տուն։
[3245] ՚Ի լուս՛՛. Բանակեալ են ՚ի բացի։ Ոմանք. Տապանակն Տեառն եւ Իսրայէլ... եւ ննջել ընդ կնոջ իւրում... եթէ արարից։
[3246] Ոմանք. Ընդ կրունկն ՚ի նմանէ։
[3247] Ոսկան. Եւ եդ զՈւրիա ՚ի տե՛՛։
[3248] Ոսկան. Եւ մեռաւ Ուրիա Քետա՛՛։
[3249] Ոմանք. Նետաձիգ լինէին։
[3250] Յօրինակին. Ընդէր մօտեցայց ՚ի պա՛՛։
[3251] Այլք. Զի սաստկացան ՚ի վերայ մեր արք, եւ ելին։
[3252] Ոմանք. Ուտէ սուր, եւ երբեմն այսպէս։
[3253] Ոմանք. ՚Ի հացէ անտի նորա ուտէր։
[3254] ՚Ի բազումս պակասի. Կերակուր։ Իսկ օրինակ մի այսպէս ունի. Եւ ա՛ռ զորոջ աղքատին, արար առն եկելոյ առ նա կերակուր։
[3255] Բազումք. Եւ եթէ սակաւ իցէ։
[3256] Ոմանք. Եւ մի՛ մեռցես։
[3257] Այլք. Որդին քո որ ծնանելոց է։
[3258] Ոմանք. Մինչ կենդանի էր, պա՛՛։
[3259] ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ Եդեդի, նշանակի՝ գգուանս, համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛. զոր եւ ոմանք գրեն Եդդի։
[3260] Ոմանք. ՅՌաբբաթ։
[3261] Ոմանք. ՅՌաբբաթ։
[3262] Ոմանք. ՅՌաբբաթ։
[3263] Ոմանք. Եւ զառ քաղաքին եհան բազում յոյժ։
[3264] Ոմանք. Եւ արկ ընդ սղոցեաւ։
[3265] Անունս յամենայն գրչագիրս մեր ո՛չ գրի միապէս. այլ, մերթ՝ Աբիսողովմ. եւ մերթ՝ Աբեսողովմ, կամ՝ Աբէսողոմ. եւ երբեմն եւս՝ Աբեսաղոմ. ըստ որում առ իւրաքանչիւր տեղիս եւ մեք համեմատեցաք օրինակի մերում։ Ոմանք. Գեղեցիկ յոյժ տեսլեամբ։
[3266] Ոմանք. Եւ անուն նմա Յովնադաբ։
[3267] Ոմանք. Եւ տացէ ինձ խիւս։
[3268] Ոմանք. Եւ ես յո՞ տանիցիմ զնա՛՛։
[3269] Բազումք. Արի՛ գնա՛։
[3270] Ոմանք. Եւ փակեա՛ զդուրքդ զկնի նորա։
[3271] Ոմանք. Ասըղնեգործք կոճկէնք... դստերք թագաւորի։
[3272] Այլք. Եւ երթայր երթալով եւ լայր։
[3273] Ոսկան. Յետ երեմեայ աւուրց... ՚ի Բեթմարոն յԵփրեմ։
[3274] Այլք. Կտուրք են ծառայի քոյ։
[3275] Ոմանք. Եւ ասէ ցնա արքայ։
[3276] Յօրինակին պակասէր. Եւ ասացից ձեզ հարէք։ Բազումք. Քաջացարո՛ւք եւ լերո՛ւք։
[3277] Այլք. Եւ հեծան այր իւրաքանչիւր։
[3278] Յօրինակին պակասէր. Ծառայք նորա կային շուրջ։
[3279] Ոմանք. ՚Ի սրտի քում զբանդ, եւ ասասցէ։
[3280] Ոմանք. Նոյնպէս եւ եղեւ։
[3281] Ոմանք. Եւ գնաց ՚ի Գեթսուրա. եւ լինէր անդ ամս երիս։
[3282] Յօրինակին. Յոբաբ որդի Շարուհեայ։
[3283] Յօրինակին. Յոբաբ որդի Շարուհեայ։
[3284] Ոմանք. ՚Ի վերայ երեսաց իւրոց ՚ի գետնի։
[3285] Ոմանք. Զի՛ է ՚ի քեզ։
[3286] Այլք. Եւ շիջուցանիցեն։
[3287] Այլք. Ջնջել զիս եւ զորդի իմ։
[3288] Ոմանք. Մի՛ թաքուցաներ բան յինէն... հարցից զքեզ։
[3289] Յօրինակին պակասէր. Ձեռն Յովաբայ իցէ յամենայնի։
[3290] Ոմանք. Վասն բոլորելոյ երեսաց։
[3291] Այլք. Ըստ բանի քում ըստ այդմիկ։
[3292] Ոմանք. Աւուրս ամաց երկուց։
[3293] Այլք. Գիտէք զվիճակ գետնոյ։
[3294] Ոմանք. ՚Ի վերայ երեսաց իւրոց յերկիր առաջի։
[3295] Ոմանք. Եւ ասէ այրն. ՚Ի միոյ։
[3296] Ոմանք. Եւ ասէր ցնա Աբե՛՛։
[3297] Ոմանք. Հակառակութիւն ՚ի դատաստան։
[3298] Յօրինակին պակասէր. Առ նա այր եր՛՛։
[3299] Այլք. Զսիրտս ամենայն արանց։
[3300] Ոմանք. Մինչ բնակէի ես ՚ի Գեթսուր յԱսորիս։
[3301] Ոմանք. Եւ առաքեաց... դէտս պատուիրակս յամենայն։
[3302] Ոսկան. Ժողովուրդ բազում երթայր։ Ուր ոմանք. Երթալ ընդ Ա՛՛։
[3303] Բազումք. Զի մի՛ արագիցէ եւ հասանիցէ մեզ. եւ արկանիցէ ՚ի վերայ մեր։ Եւ ոմանք. Եւ հասանիցեն ՚ի վերայ մեր չարիք. եւ հար՛՛։
[3304] ՚Ի լուս՛՛. Եւ անցանէին առաջի արքայի. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։
[3305] Ոմանք. Եւ կացուցին զտապանակն Տեառն։
[3306] Ոմանք. Եթէ գտցի շնորհս առ՛՛։
[3307] Ոմանք. Ապա թէ այնպէս ասասցէ ցիս եթէ չեմ... որպէս եւ հաճոյ։
[3308] Ոմանք. Եւ ահա ես բնակիցիմ։
[3309] Ոմանք. Ցրեա՛ զխորհուրդն։
[3310] Ոմանք. Ուր եպագ նա երկիր Աստուծոյ։
[3311] Յօրինակին. Պատանի Մեմփոսթեայ... եւ հարեւր չամչեայ, եւ Ճ արմաւ։
[3312] Ոմանք. ՚Ի կերակուր մանկտւոյդ։
[3313] Ոմանք. Ամենայն ինչ որ ինչ է Մեմփի՛՛։
[3314] Ոմանք. Եւ ասէ Աբեսսա որդի Շարուհեայ ցարքայ. Ընդէ՞ր։
[3315] Բազումք. Թո՛ղ անիծցէ այնպէս. եւ ոմանք. թոյլ տուք նմա եւ անիծցէ այնպէս։
[3316] ՚Ի լուս՛՛. Առ նա ընդ կողեածաց լե՛՛. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։ Ուր ոմանք եւս. ընդ կողեաց։
[3317] ՚Ի բազումս պակասի. Առ Աբեսողոմ, եւ երկիր եպագ նմա։
[3318] Բազումք. Որպէս ծառայեցի հօր քում։
[3319] Ոմանք. Որ ընդ քեզ են։
[3320] Ոմանք. Որպէս հարցանիցէ ոք։ Ոսկան. Աքիտոփելայ, առ Դաւթի եւ առ Աբէ՛՛։
[3321] Այլք. Միոյ առնն խնդրեսցես։
[3322] Այլք. Եթէ զինչ կայցէ ՚ի բերան։
[3323] Յօրինակին պակասէր. Են յոյժ եւ դառնացեալք ոգւով, իբրեւ։ Ուր ոմանք. ոգւով են իբրեւ զարջ։ Յօրինակին պակասէր. Եւ ո՛չ տայ դուլ։
[3324] Յօրինակին փոխանակ Ես այսպէս, դնի՝ Եւ այսպէս տամ քեզ խր՛՛։ Ոմանք. Երթիցեն ՚ի մէջ նոցա։
[3325] Յօրինակին. ՚Ի միում ՚ի տեղւեաց ուր եւ։ Ոմանք. Զնորա եւ զարանց նորա եւ ո՛չ զմի ոք։
[3326] Ոմանք. Եւ զամենայն ժողովուրդ նորա ընդ նմա։
[3327] Ոմանք. Եւ մտին ՚ի տուն մի ՚ի Բաւուրիմ։
[3328] ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ արաբովթ. նշանակի՝ նուռն եւ պաղատիտ. եւ այլ ոմանք նշանակեն. բանջար։
[3329] Ոմանք. Մինչեւ ցլուսանալ առա՛՛։
[3330] Օրինակ մի. Դուստր Նաասայ քոյր Շա՛՛։
[3331] Ոմանք. Եւ որթս դիացիկս։
[3332] Ոմանք. Զի եթէ փախչելով փախչիցիմք... ՚ի վերայ մեր սիրտ։ Այլք. Զի դու իբրեւ զտասն հա՛՛։
[3333] Ոմանք. ՚Ի պատանեակն Աբեսաղոմ։
[3334] Ոմանք. Ցրուեալ ընդ երեսս ամենայն դաշտին, եւ յաճ՛՛... ուտել ՚ի զօրուէն քան զորս եկեր սուրն ՚ի զօրուէն յաւ՛՛։ Յօրինակին պակասէր. ՚Ի զօրուէն քան զորս եկեր սուրն յաւուրն յայն՛՛։
[3335] Ոմանք. Ընդ թաւ կաղնեաւն մե՛՛։
[3336] Ոմանք. Յիսուն սիկղ արծա՛՛։
[3337] Այլք. Եթէ կշռով իսկ առնուի։
[3338] Այլք. Եւ պատեցան տասն մանուկ։
[3339] Յօրինակին պակասէր. Եւ դարձաւ զօրն որ ընդ նմա։ Ուր Ոսկան. Զօրն իւր ընդ նմա։
[3340] Բազումք. Եւ ասէ. Զի՞ է եթէ ընթա՛՛։
[3341] Ոմանք. Խումբք մեծ։
[3342] Ոմանք. Մանկանն Աբեսաղոմայ։
[3343] Ոմանք. Եւ այն հաճոյ էր քեզ։
[3344] Բազումք. Առ Սադովկ եւ Աբիաթար քահանայս։
[3345] ՚Ի լուս՛՛. Եւ ասէ Դաւիթ ցծերսն Յուդայ. ուր ոմանք՝ ցցեղն։
[3346] Յօրինակին պակասէր. Լինիցիս առաջի իմ զամենայն աւ՛՛։
[3347] Ոմանք. Մինչեւ անցանէր ընդ։
[3348] Ոմանք. Եւ մի՛ յիշեսցէ տէր իմ, զոր ինչ։
[3349] Ոմանք. Իմ եւ ձեր որդի Շարու՛՛... միթէ ո՞չ գիտիցես զի այսօր։ Այլք. Այսօր թագաւորեմ ես ՚ի վերայ Իսրայէլի։
[3350] Ոմանք. Մինչեւ յօրն՝ յորում։
[3351] Ոմանք. Արար զբարին առաջի իւր։
[3352] Ոսկան. Ծառայք քո ընդ Յորդա՛՛։
[3353] Ոմանք. Այր Իսրայէլի եկն առ արքայ։
[3354] Ոսկան. Այր Յուդայ տանն Իսրայէլի, եւ ասէ։
[3355] Ոմանք. Եմ ես քան զքեզ, նա եւ Դաւթի. կամ՝ ՚ի Դաւիթ՝ ես։ Յօրինակին. Եւ ո՛չ եղեւ ՚ի համարի բան մի։
[3356] Ոմանք. Եւ ո՛չ ժառանգութիւն յորդիսն Յեսսեայ, այր իւրա՛՛։
[3357] Յօրինակին պակասէր. ՚Ի տուն իւր յԵրուսաղէմ։ Ուր ոմանք. Եւ եմուտ Դաւիթ յԵրուսաղէմ։
[3358] Ոմանք. Եւ ասէ արքայ ցԱմեսայի... եւ դու այդր կաց։ Նաեւ սոքա ՚ի լուս՛՛. նշանակեն ՚ի Սիմաքոսէ. Կոչեա՛ դու առ իս զամենայն որդիսն Յուդայ յաւուր երրորդի, եւ դու այսր եկեսցես։
[3359] ՚Ի լուս՛՛. Եւ Յովաբ զգեցեալ էր վարապանակս զհանդերձս իւր. եւ ՚ի վերայ նորա. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։
[3360] Ոմանք. Ընդ սնակուշտսն. եւ վարեցաւ, կամ՝ վայրթեցաւ որովայն։
[3361] Ոմանք. Զհետ Յովաբայ։ Եւ Ամե՛՛։
[3362] Ոմանք. Եթէ պակասեցին. եթէ ասպատակեցին. հաւատարիմք Իսրայէլի հարցանեն Յաբեղ՚։
[3363] Յօրինակին. Որդի Բոքերեայ։ Ոմանք. Տուք ինձ զդա միայն։
[3364] ՚Ի լուս՛՛. ՚Ի քաղաքէն առ ՚ի նմանէ. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։ Ուր եւս ոմանք ունին. ՚ի քաղաքէն առ ՚ի յայնմանէ։
[3365] Ոմանք. Որդի Աքիղութայ... եւ Սուդայ դպրապետ։
[3366] Ոմանք. Ամ զամի կնի... եւ վասն արանց տան նորա է։
[3367] Յօրինակին պակասէր. Եւ կոչեաց արքայ Դաւիթ զԳաբաւոնացիսն։ Ոմանք. Եւ որդիքն Իսրայէլի երդուան Աստուծոյ։
[3368] Ոմանք. Եւ ո՛չ է պիտոյ մեզ այր սպա՛՛։
[3369] Ոմանք. Այր որ համարեցաւ սա՛՛։
[3370] Ոմանք. ԶԵրմոնթի եւ զՅեսբուսթէէ։ Բազումք. Եւ զհնգեսին որդիսն Մեղքողայ դստեր Սա՛՛։
[3371] Յօրինակին. Եւ ա՛ռ Ռեսեփայ դուս՛՛։
[3372] Յօրինակին մերում համաձայն այլոց բազմաց ընդ մէջ հարճ Սաւուղայ՝ եւ եւ լքան դնի խաչանիշ չակերտ ինչ։
[3373] Ոմանք. Եւ Աբեսսայ ՚ի Եսբեայ, ՚ի ծննդոցն Ռաբայ։
[3374] Ոմանք. Եհար Սովբայ Քովսացի։
[3375] Ոմանք. Այր մի Մադիոն. կամ՝ Մագտիոն. ուր Ոսկան. ՚ի Մակդիոն։
[3376] Ոսկան. ՚Ի Ռափայ ՚ի տան Գէթայ։
[3377] Ոմանք. Աստուած իմ պահապան եղի՛՛։ Այլք. Յանիրաւէ փրկեսցես զիս Տէր։
[3378] Բազումք. Եւ լուիցէ ՚ի տաճարէ իւրմէ։
[3379] Ոմանք. Եւ եդ զխաւար ՚ի ծածկութիւն։
[3380] Ոմանք. Լոյս առաջի նորա. բոր՛՛։
[3381] Ոմանք. Եւ ՚ի շնչել հողմոյ։
[3382] Ոսկան. Եւ եղէ նմա... զգուշացայ յանօրէնութենէ։
[3383] Ոսկան. Մենազինեալ. ուր ոմանք. միազինեալ։
[3384] Ոսկան. Տէր Աստուած իմ հզօր։
[3385] Այլք. Հզօր որ զօրացուցա՛՛։
[3386] Ոմանք. Զոտս իմ որպէս զեղջերաց։
[3387] Ոսկան. Եւ հաստատեաց իբրեւ զաղե՛՛։
[3388] Այլք. Դարձուցեր յետս։
[3389] Ոմանք. ՚Ի կռուոցն ժողովրդոց. եւ ոմանք. ՚ի կռոյ ժո՛՛։
[3390] Ոմանք. Որդիք օտարաց ստեցին ինձ, եւ ՚ի լուր ականջաց լուան ինձ։
[3391] ՚Ի լուս՛՛. Եւ սխալեսցին ՚ի պաշտամանց իւ՛՛. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։ Ուր եւ ոմանք. ՚ի պաշարմանց իւրեանց։
[3392] Այլք. Բարձրացուսցես զիս։
[3393] Ոմանք. Զփրկութիւն թագաւորի իւրոյ... մինչեւ յաւիտեան։
[3394] Ոմանք. Եւ այս բանք են Դաւ՛՛... զի կացոյց Տէր յօծ՛՛։
[3395] Ոմանք. Զերկիւղ Տեառն եւ զԱստուծոյ։
[3396] Ոսկան. Անօրէնքն իբրեւ։
[3397] Ոմանք. Եւ աշխատիցին ՚ի նոսա այր։
[3398] Ոմանք. Ադինոն Ասովնայ ՚ի վերայ ութ հարիւրոց վիրաւորաց ՚ի մի՛՛։
[3399] Ոմանք. Մինչեւ պարտեցաւ ձեռն նորա. բայց եւ սոքա ՚ի լուսանցս նշանակեն՝ մատզեցաւ։
[3400] Ոմանք. Որդի Սիսայ Արուակացի։
[3401] Ոսկան. Իջին երրորդ յերեսնից։
[3402] Ոսկան. Երրորդ զօրավարք. ուր ոմանք. զօրաւորք։
[3403] Ոմանք. Առնել զայն... արանց երթալոց... երեք զօրաւորք։
[3404] Ոսկան. Եւ նորա անուն (19) յերիսն։ ՚Ի մէջ ե՛՛։
[3405] Յօրինակին. Գործեալ էր ՚ի Բակէելայ։
[3406] Ոմանք. ՚Ի յերիցն փառաւորեալ։
[3407] Ոմանք. Սամա Ռուդացի. Սեղղեմ, կամ՝ Սեղղոն Նեղովդացի։
[3408] Ոմանք. Ելլոն Աղիայացի։
[3409] Ոմանք. Գասբիէլ Արաբադացի. Ասմոն Բարասամացի։
[3410] Յօրինակին. Որդի Աբեդայ Արաթիրա՛՛։
[3411] Ոմանք. Որդի Ասիբացւոյ։
[3412] Ոմանք. Գաղաա որդի Նա՛՛։
[3413] Ոմանք. Եղիէ Ամմոնացի։
[3414] Ոմանք. Իրաս Յեթիրացի. Գարէի Բեթթանացի։
[3415] Ոմանք. Ե՛րթ թուեա զԻսրայէլ եւ ցՅուդայ։
[3416] Ոսկան. Յաւելցէ Տէր Աստուած ՚ի ժո՛՛։ Ոմանք. ՚Ի ժողովուրդն որչափ եղեն։ Այլք. Հարիւրապատիկ։
[3417] Ոմանք. Ընդ Արոյէր ընդ աջմէ քաղաքին։
[3418] Այլք. Եւ յԵսթոն եւ յԱդասէ։
[3419] Ոմանք. Յուդայ ՚ի Բերսաբէէ։
[3420] Ոմանք. ՚Ի կատարել ինն ամսոյ եւ աւ՛՛։
[3421] Օրինակ մի. Ժողովրդեանն առաջի արքայի։ Յօրինակին թուագրով դնի. Յուդայ ԵՃՌ արանց։
[3422] Ոմանք. Զոր արարի։
[3423] Ոմանք. Մարգարէի եւ տեսանողի։
[3424] Ոմանք. Եւ ընտրեսցես քեզ մի ՚ի նոցանէ։
[3425] Ոմանք. Բայց անկեայց ՚ի ձեռս Տեառն։
[3426] Ոմանք. Զձեռս իւր յԵրուսաղէմ։... Ոռնայ Յեբուսաց՛՛։ Ուր օրինակ մի. կայր առ կաղնոյն Օնեայ Յեբու՛՛։ Յօրինակին. Ուռննեայ Յեբ՛՛։
[3427] Յօրինակին պակասէր. Զի՞ է զի եկն տէր։
[3428] Ոմանք. Եւ ահաւասիկ եզինքս... եւ անիւքս եւ կահ։