ԱՌ ԵԲՐԱՅԵՑԻՍ ԹՈՒՂԹ[4656]

1
Գլուխ Ա

Ա եկ 1 Բազո՛ւմ մասամբք, եւ բազում օրինակօք կանխաւ խօսեցաւ Աստուած ընդ հարսն մեր մարգարէիւք[4657]. 2 ՚ի վախճան աւուրցս այսոցիկ՝ խօսեցաւ ընդ մեզ Որդւո՛վն, զոր եդ ժառա՛նգ ամենայնի. որով եւ զյաւիտեանսն արար[4658]։ 3 Որ է լոյս փառաց՝ եւ նկարագի՛ր էութեան նորա. որ կրէ՛ զամենայն բանիւ զօրութեան իւրոյ. սրբութիւն մեղաց մերոց արարեալ, նստա՛ւ ընդ աջմէ Մեծութեանն ՚ի բարձունս[4659]։ 4 Այնչափ առաւել եղեալ քան զհրեշտակս, որչափ լա՛ւ եւս քան զնոսա անուն ժառանգեաց։ 5 Քանզի ցո՞ երբէք ասաց ՚ի հրեշտակաց. Որդի իմ ես դու, ես այսօր ծնայ զքեզ։ Եւ դարձեալ թէ. Ես եղէց նմա ՚ի Հայր, եւ նա եղիցի ինձ յՈրդի[4660]։

Բ 6 Այլ յորժամ միւսանգամ մուծցէ զանդրանիկն յաշխարհ, ասէ. Երկի՛ր պագցեն նմա ամենայն հրեշտակք Աստուծոյ։ 7 Այլ առ հրեշտակսն ասէ. Ո՛ արար զհրեշտակս իւր հոգիս, եւ զպաշտօնեայս իւր բոց հրոյ[4661]։ 8 Իսկ ցՈրդին ասէ. Աթո՛ռ քո Աստուած յաւիտեա՛նս յաւիտենից. գաւազան ուղղութեան գաւազան արքայութեան քոյ[4662]։ 9 Սիրեցեր զարդարութիւն, եւ ատեցեր զանօրէնութիւն. վասն ա՛յսորիկ օծ զքեզ Աստուած Աստուած քո իւղով ուրախութեան՝ առաւե՛լ քան զընկերս քո։ 10 Եւ դու Տէր իսկզբանէ զերկի՛ր հաստատեցեր. եւ գործք ձեռաց քոց երկի՛նք են։ 11 Նոքա կորնչին՝ եւ դու կաս եւ մնա՛ս. ամենեքեան իբրեւ զձորձս մաշեսցին[4663], 12 իբրեւ զվերարկու. գալարե՛սցես զնոսա իբրեւ զհանդերձ եւ գալարեսցի՛ն. բայց դու նո՛յն իսկ ես՝ եւ ամք քո ո՛չ պակասեսցեն[4664]։ 13 Ցո՞ երբէք ասաց ՚ի հրեշտակաց. Նի՛ստ ընդ աջմէ իմմէ, մինչեւ եդից զթշնամիս քո պատուանդան ոտից քոց[4665]։ 14 Ոչ ապաքէն ամենեքեան հոգիք են հարկաւո՛րք՝ որ առաքին ՚ի սպասաւորութիւն վասն այնոցիկ՝ որ ժառանգելոցն են զփրկութիւն[4666]։

2
Գլուխ Բ

եդ 1 Վասն այսորիկ պա՛րտ է մեզ առաւե՛լ եւս ունկնդի՛ր լինել բանիցն ասացելոց, զի մի՛ երբէք նուաղեսցուք[4667]։ 2 Զի եթէ որ ՚ի ձե՛ռն հրեշտակաց խօսեցաւ բանն, հաստատո՛ւն եղեւ, եւ ամենայն յանցաւորութի՛ւն եւ անհնազանդութիւն ընկալաւ զպատի՛ժ պատուհասի[4668]. 3 մեք՝ զիա՞րդ ապրեսցուք հեղգացեալք յայնպիսի փրկութենէ, որ սկի՛զբն առ խօսելոյ ՚ի Տեառնէ. եւ ՚ի ձեռն ա՛յնոցիկ որ լուա՛նն ՚ի մե՛զ հաստատեցաւ[4669]. 4 վկայեալ յԱստուծոյ նշանօք եւ արուեստիւք, եւ պէսպէ՛ս զօրութեամբք, եւ մասամբք Հոգւոյն Սրբոյ՝ ըստ իւրո՛ց կամաց[4670]։ 5 Զի ո՛չ եթէ հրեշտակաց հնազանդեցոյց զհանդերձեալ աշխարհն, վասն որոյ եւ մե՛քս խօսիմք[4671]։ 6 Վկայեա՛ց ոք ուրեք՝ եւ ասէ. Զի՞նչ է մարդ՝ եթէ յիշեսցես զնա, կամ որդի մարդոյ՝ թէ ա՛յց արասցես նմա[4672]։ 7 Փո՛քր մի խոնա՛րհ արարեր զնա քան զհրեշտակս. փառօք եւ պատուո՛վ պսակեցեր զնա, եւ կացուցեր զնա ՚ի վերայ ձեռակերտաց քոց[4673]. 8 զամենայն ինչ հնազա՛նդ արարեր ՚ի ներքոյ ոտից նորա։ Արդ՝ ՚ի հնազանդեցուցանելն զամենայն, ո՛չինչ եթող անհնազանդ ՚ի նմանէ, բայց այժմ ո՛չ եւս տեսանեմք հնազանդեալ նմա զամենայն[4674]։

Գ 9 Այլ զփոքր մի խոնարհեալ քան զհրեշտակս, տեսանեմք զՅիսուս՝ վասն չարչարանա՛ց մահուն, փառօք եւ պատուով պսակեալ. զի շնորհօ՛քն Աստուծոյ վասն ամենեցուն զմահ ճաշակեսցէ[4675]։ 10 Զի վայել է՛ր իսկ նմա, վասն որոյ ամենայն՝ եւ որով ամենայն, բազում որդիս ՚ի փառս ածել՝ եւ զառաջնորդ փրկութեան նոցա չարչարանօ՛ք կատարել[4676]։ վջ 11 Զի որ սրբէն եւ որ սրբին, ՚ի միոջէ՛ էին ամենեքեան. վասն որոյ ո՛չ ամօթ համարի եղբարս անուանել զնոսա, եւ ասել. 12 Պատմեցից զանուն քո եղբարց իմոց, եւ ՚ի մէջ եկեղեցւոյ օրհնեցից զքեզ[4677]։ 13 Եւ դարձեալ թէ. Ես եղէց յուսացեա՛լ ՚ի նա։ Եւ դարձեալ. Ահաւասիկ ես եւ մանկունք իմ զոր ե՛տ ինձ Աստուած։ 14 Արդ՝ որովհետեւ մանկունք հաղորդեցին արեան եւ մարմնոյ, եւ ինքն իսկ մերձաւորութեամբ կցո՛րդ եղեւ նոցունց. զի մահուն իւրով խափանեսցէ զայն որ զիշխանութիւն մահուն ունէր, ա՛յսինքն է՝ զՍատանայ[4678]. 15 եւ ապրեցուսցէ՛ զայնոսիկ որ մահուն երկիւղիւ հանապազ կէին վտարանդեալք ՚ի ծառայութիւն[4679]։ 16 Քանզի ո՛չ երբէք զհրեշտակաց բուռն հարկանէ. այլ զզաւակէ՛ն Աբրահամու բուռն հարկանէ[4680]։ 17 Ուստի պարտ իսկ էր նմա ամենայնի՛ւ եղբարց նմանել. զի ողորմած լինիցի, եւ հաւատարի՛մ քահանայապետ յաստուածակո՛յս կողմանէ անտի, առ ՚ի քաւելո՛յ զմեղս ժողովրդեանն[4681]։ 18 Զի որով ինքն չարչարեցաւ՝ զփորձ առեալ, կարօղ է եւ փորձանաւորացն օգնական լինել[4682]։

3
Գլուխ Գ

Դ 1 Ուստի եղբա՛րք սուրբք՝ երկնաւո՛ր կոչմանն բաժանորդք, նայեցարո՛ւք ընդ Առաքեալն եւ ընդ Քահանայապետ խոստովանութեան մերոյ ընդ Յիսուս Քրիստոս[4683]. 2 որ հաւատարիմ է Արարչին իւրոյ, որպէս եւ Մովսէ՛ս յամենայն տան նորա[4684]։ 3 Զի առաւե՛լ եւս փառաց քան զՄովսէս արժանի՛ եղեւ. որչափ առաւել պատիւ ունիցի քան զտունն՝ տանն առնելին[4685]։ 4 Զի ամենայն տուն կազմի՛ յումէ կազմի. իսկ որ զամենայնն արար, Աստուած է[4686]։ 5 Մովսէս՝ հաւատարի՛մ է յամենայն տան նորա՝ իբրեւ զծառայ, առ ՚ի վկայութենէ՛ բանից ասացելոց[4687]. 6 այլ Քրիստոս իբրեւ որդի՛ ՚ի վերայ տա՛ն իւրոյ. որոյ տունն՝ մե՛ք իսկ եմք. միայն թէ զհամարձակութի՛ւն եւ զպարծանս յուսոյն՝ մինչեւ ՚ի վախճան հաստատո՛ւն ունիցիմք[4688]։ 7 Վասն որոյ ա՛յսպէս ասէ Հոգին Սուրբ. Այսօր եթէ ձայնի նորա լուիցէք, 8 մի՛ խստացուցանէք զսիրտս ձեր իբրեւ ՚ի դառնութեանն՝ յաւո՛ւրն փորձութեան յանապատի. 9 ուր փորձեցին զիս հարքն ձեր. քննեցին զիս՝ եւ տեսին զգործս իմ զքառասուն ամ. 10 վասն որոյ տաղտկացայ ազգա՛ւն այնուիկ, եւ ասացի. Միշտ մոլորեա՛լ են սրտիւք։ Եւ նոքա ո՛չ ծանեան զճանապարհս իմ[4689]. 11 որպէս երդուայ ՚ի բարկութեա՛ն իմում թէ՛ մտցեն ՚ի հանգիստ իմ։ եզ 12 Տեսէ՛ք ե՛ղբարք՝ գուցէ՛ երբէք լինիցի յումեք ՚ի ձէնջ սի՛րտ չար անհաւատութեան՝ ապստա՛մբ լինել յԱստուծոյ կենդանւոյ[4690]։ 13 Այլ մխիթարեցէ՛ք զմիմեանս զօ՛րհանապազ՝ մինչդեռ այսօրդ առաջի կայ. զի մի՛ ոք խստասցի ՚ի ձէնջ՝ խաբէութեամբ մեղաց[4691]։ 14 Քանզի բաժանորդք եղեաք Քրիստոսի. միայն թէ՝ զսկիզբն հաստատութեանն մինչեւ ՚ի վախճա՛ն պինդ կալցուք[4692]. 15 յասելն. Այսօր եթէ ձայնի նորա լուիցէք՝ մի՛ խստացուցանէք զսիրտս ձեր իբրեւ ՚ի դառնութեանն[4693]։ 16 Քանզի ոմանք լուան՝ եւ դառնացուցին, այլ ո՛չ ամենեքեան որ ելեալ էին յԵգիպտոսէ ՚ի ձեռն Մովսիսի[4694]։ 17 Յումէ՞ տաղտկացաւ զքառասուն ամ. ոչ ապաքէն յանցուցելոցն. որոց ոսկե՛րքն անկան յանապատի անդ[4695]։ 18 Ո՞ւմ երդուաւ չմտանել ՚ի հանգիստն իւր, եթէ ոչ անհաւատի՛ցն։ 19 Եւ տեսանեմք, զի ո՛չ կարացին մտանել՝ վասն անհաւատութեանն։

4
Գլուխ Դ

Ե 1 Երկիցո՛ւք այսուհետեւ, գուցէ ՚ի թողուլ զաւետիսն՝ ՚ի մտանելոյ ՚ի հանգիստ նորա, գտանիցի ոք ՚ի ձէնջ նուազեա՛լ[4696]։ 2 Քանզի եմք աւետարանեալք՝ որպէս եւ նոքայն. այլ նոցա ո՛չինչ օգնեաց լուր բանին՝ չամոքելո՛ցն ՚ի հնազանդութիւն հաւատոց[4697]։ 3 Այլ մեք մտանե՛մք ՚ի հանգիստն, որք հաւատացաքս՝ որպէս եւ ասացն, թէ որպէս երդուայ ՚ի բարկութեան իմում, թէ մտցեն ՚ի հանգիստ իմ. թէպէտ եւ արդիւնքն իսկզբանէ աշխարհի լիեալ էին[4698]։ 4 Քանզի ասէ ուրեք վասն աւուրն եւթներորդի այսպէս. Եւ հանգեա՛ւ Աստուած յաւուրն եւթներորդի յամենայն գործոց իւրոց։ 5 Եւ աստ՝ դարձեալ ասէ՝ թէ՛ մտցեն ՚ի հանգիստ իմ։ 6 Եւ արդ՝ քանզի արգելա՛ն ոմանք մտանել ՚ի նա, եւ որք յառաջագոյն աւետարանեա՛լն էին՝ չմտին վասն անհաւանութեանն[4699]։ 7 Դարձեալ ա՛յլ օր սահմանէ. Զայսօ՛րն ՚ի Դաւթի։ Եւ ասէ. Յետ այնչափ ժամանակաց։ Որպէս յառաջագո՛յն ասաց. Այսօր եթէ ձայնի նորա լուիցէք՝ մի՛ խստացուցանէք զսիրտս ձեր[4700]։ 8 Զի եթէ զնոսա Յիսովայ հանգուցեա՛լ էր, ապա վասն այլո՛յ աւուր ո՛չ խօսէր յետ այնորիկ[4701]։ 9 Արդ ուրեմն նուազեա՛լ է շաբաթո՛ւմն ժողովրդեանն Աստուծոյ։ 10 Զի որ եմուտ ՚ի հանգիստն նորա, եւ նա՛ հանգեաւ յիւրոց գործոց անտի. որպէս եւ Աստուած յիւրայոցն[4702]։ վջ

Զ 11 Փութասցո՛ւք այսուհետեւ մտանե՛լ յայն հանգիստ. զի մի՛ ոք ընդ նովին օրինակաւ անհաւանութեանն անկանիցի[4703]։ 12 Զի կենդանի է բանն Աստուծոյ՝ եւ ազդօղ՝ եւ հատո՛ւ քան զամենայն սուր երկսայրի, եւ անցանէ՛ մինչեւ ցորոշումն շնչոյ՝ եւ ոգւոյ՝ եւ յօդից՝ եւ ուղղոյ. եւ քննի՛չ է մտա՛ց՝ եւ խորհրդոց սրտից[4704]։ 13 Եւ չի՛ք արարած աներեւոյթ յերեսա՛ց նորա. այլ ամենայն ինչ մերկապարանո՛ց կայ առաջի աչա՛ց նորա՝ զորմէ մեր բա՛նքս են։ 14 Ունիմք այսուհետեւ Քահանայապե՛տ մեծ՝ անցեա՛լ ընդ երկինս, զՅիսուս Որդի Աստուծոյ. պինդ կալցուք զխոստովանութիւնն[4705]։ 15 Քանզի ո՛չ եթէ ունիմք քահանայապետ, որ չիցէ՛ կարօղ չարչարակի՛ց լինել տկարութեան մերոյ. այլ փո՛րձ է ամենայնիւ, ըստ նմանութեան, առանց մեղաց[4706]։ զկ 16 Մատիցո՛ւք այսուհետեւ համարձակութեամբ առաջի աթոռոյ շնորհա՛ցն նորա. զի ընկալցուք զողորմութիւն, եւ գտցուք շնո՛րհս ՚ի դէպ ժամանակի՝ օգնականութեան[4707]։

5
Գլուխ Ե

1 Զի ամենա՛յն քահանայապետ ՚ի մարդկանէ՛ առեալ, վասն մարդկան կայ յաստուածակո՛յս կողմն ա՛նդր. զի մատուսցէ պատարագս, եւ զո՛հս վասն մեղաց[4708]. 2 չափո՛վ չարչարակից կարօղ է լինել՝ տգիտա՛ց եւ մոլորելոց. քանզի եւ ինքն իսկ տկարութեամբ զգածեա՛լ է[4709]։ 3 Վասն այնորիկ հա՛րկ է՝ որպէս վասն ժողովրդեանն, նոյնպէս եւ ընդ անձի՛ն մատուցանել պատարագս վասն մեղաց[4710]։ 4 Եւ ո՛չ եթէ անձամբ ոք առնու պատիւ. այլ կոչեցեա՛լն յԱստուծոյ՝ որպէս եւ Ահարոն[4711]։ 5 Նոյնպէս եւ Քրիստոս, ո՛չ եթէ անձին ինչ շուք եդ լինե՛լ քահանայապետ. այլ որ խօսեցա՛ւն առ նա թէ. Որդի՛ իմ ես դու, ես այսօ՛ր ծնայ զքեզ[4712]։ 6 Որպէս եւ ՚ի միւսումն ասէ. Դո՛ւ ես քահանայ յաւիտեա՛ն ըստ կարգին Մելքիսեդեկի[4713]։ 7 Որ յաւուրս մարմնո՛յ իւրոյ՝ աղօթս եւ պաղատանս առ ա՛յն որ կարօղն էր ապրեցուցանել զնա, ուժգի՛ն գոչմամբ եւ արտասուօք մատուցանէր. եւ լսելի՛ լինէր առ լաւութեանն[4714]։ 8 Թէպէտ եւ Որդի է, ուսաւ ՚ի չարչարանաց անտի զհնազանդութիւն[4715]։ 9 Եւ իբրեւ կատարեցաւ՝ եղեւ ամենայն հնազանդելոց իւրոց պատճառք փրկութեանն յաւիտենից[4716]. 10 եւ անուանեցա՛ւ յԱստուծոյ քահանայապետ յաւիտենի՛ց ըստ կարգին Մելքիսեդեկի։

Է զդ 11 Վասն որոյ՝ բազում են մեզ բա՛նք, եւ դժուարապատում ՚ի մեկնել. քանզի խօթամի՛տք եղերուք լսելեօք. 12 փոխանակ զի պա՛րտ էր ձեզ լինել վարդապե՛տս վասն ժամանակին. դարձեա՛լ պիտո՛յ է ձեզ ուսանել՝ թէ զի՞նչ են նշանագի՛րք սկզբան բանիցն Աստուծոյ. եւ եղերուք կարօ՛տք կաթին, եւ ո՛չ հաստատուն կերակրոյ[4717]։ 13 Զի ամենայն որ կաթնկե՛ր է՝ տգէտ է բանին արդարութեան, քանզի տղա՛յ է[4718]։ 14 Այլ կատարելո՛ցն է հաստատուն կերակուր. որոց՝ վասն ՚ի չափսն հասանելոյ, ճաշակելիքն կի՛րթ են ընտրութեան բարւոյ եւ չարի[4719]։

6
Գլուխ Զ

1 Վասն որոյ թողեալ զբան սկզբա՛նն Քրիստոսի, ՚ի կատարո՛ւմն եկեսցո՛ւք. մի՛ միւսանգամ հիմն արկանել ապաշխարութեան՝ ՚ի մեռելոտի գործոց անտի, եւ հաւատո՛ցն որ յԱստուած[4720], 2 եւ մկրտութեանցն վարդապետութեան, եւ ձեռնադրութեա՛ն ձեռաց, եւ յարութեա՛ն մեռելոց, եւ դատաստանի՛ն յաւիտենից[4721]։ 3 Եւ արդ՝ արասցո՛ւք զայն՝ եթէ Աստուած հրամայեսցէ[4722]։ 4 Քանզի անհնա՛ր է միանգամ մկրտելոցն, որ ճաշակեցին յերկնաւո՛ր պարգեւացն, եւ հաղորդք եղեն Հոգւոյն Սրբոյ[4723], 5 եւ զգեղեցի՛կ բանին Աստուծոյ ճաշակսն ճաշակեցին, եւ զզօրութիւնս հանդերձելո՛յ աշխարհին[4724], 6 եւ կործանեսցին. միւսանգամ նորոգե՛լ յապաշխարութիւն. եւ վերստին ՚ի խա՛չ հանել անձանց զՈրդին Աստուծոյ, եւ դարձեալ խայտառակել[4725]։ 7 Քանզի երկիր որ ըմպիցէ՛ զանձրեւ բազո՛ւմ անգամ եկեալ ՚ի վերայ նորա, եւ ծնանիցի արդիւնս շայեկանս նոցա՝ վասն որոյ գործեցին, ընդունի զօրհնութի՛ւն յԱստուծոյ[4726]. 8 իսկ որ բերէ փո՛ւշ եւ տատասկ, անպիտա՛ն է՝ եւ մե՛րձ յանէծս. եւ վախճան նորա յայրո՛ւմն[4727]։ զզ 9 Բայց հաստատեալ եմ վասն ձեր սի՛րելիք՝ ՚ի լա՛ւ անդր, եւ որ լի՛ն է փրկութեամբ. զի թէպէտ եւ այսպէս խօսիմք[4728]. 10 ո՛չ եթէ անիրա՛ւ ինչ է Աստուած՝ մոռանալ զգո՛րծս ձեր՝ եւ զսէրն զոր ցուցէք յանուն նորա. զի պաշտէիք զսուրբսն՝ եւ պաշտէ՛ք[4729]. 11 եւ մեք ըղձանա՛մք, զի իւրաքանչիւրոք ՚ի ձէնջ զնո՛յն փոյթ ցուցանիցէ ՚ի հաստատութիւն յուսոյն մինչեւ ցվախճան[4730]. 12 զի մի՛ հիւանդամի՛տք լինիցիք։

Ը Նմանօղք եղերուք այնոցիկ որ հաւատովքն եւ երկայնմտութեամբ ժառանգեցին զաւետիսն։ 13 Զի Աբրահամու խոստացեալ զաւետիսն Աստուծոյ՝ քանզի յա՛յլ ոք ՚ի մեծ ո՛չ գոյր երդնուլ[4731], 14 յա՛նձն իւր երդուաւ, եւ ասէ. Այո՝ օրհնելո՛վ օրհնեցից զքեզ, եւ բազմացուցանելո՛վ բազմացուցից[4732]։ 15 Եւ այնպէս երկայնամի՛տ եղեալ՝ եհա՛ս աւետեացն[4733]։ 16 Ապաքէն մարդիկ որ ինչ ՚ի վեր է քան զինքեանս՝ յա՛յն երդնուն. եւ ամենայն հակառակութեան նոցա վճիռ ՚ի հաստատութիւն, երդո՛ւմնն է[4734]։ 17 Որով առաւե՛լ եւս կամեցեալ Աստուծոյ՝ ցուցանել ժառանգաւորաց աւետեա՛ցն զհաստատութիւն խորհրդոյն իւրոյ, միջնորդեաց երդմա՛մբ[4735]։ 18 Զի երկու անփոփոխելի՛ իրօքն՝ որովք անհնա՛ր իցէ ստել Աստուծոյ, հաստատո՛ւն մխիթարութիւն ունիցիմք. որք ապաստա՛ն եղեաք բո՛ւռն հարկանել զհանդերձեալ յուսոյն[4736]. 19 զոր իբրեւ զխարի՛սխ հաստատուն եւ անշա՛րժ ունիցիմք անձա՛նց մերոց. որ եւ մտանիցէ ՚ի ներքի՛ն կողմն վարագուրին[4737], 20 ուր կարապետն մեր Յիսո՛ւս եմուտ վասն մեր, ըստ կարգին Մելքիսեդեկի, եղեւ քահանայապետ յաւիտենից[4738]։

7
Գլուխ Է

Թ 1 Քանզի այս Մելքիսեդեկ՝ թագաւո՛ր էր Սաղիմայ, քահանա՛յ Աստուծոյ բարձրելոյ. որ ե՛լ ընդ առաջ Աբրահամու, յորժամ դարձեա՛լ գայր ՚ի կոտորածէ թագաւորացն՝ եւ օրհնեա՛ց զնա[4739]. 2 որում եւ տասանո՛րդս յամենայնէ ետ Աբրահամ. նախ՝ թարգմանի թագաւո՛ր արդարութեան, ապա թագաւո՛ր Սաղիմայ՝ որ է թագաւո՛ր խաղաղութեան[4740]. 3 անհա՛յր, անմա՛յր, չհամարեա՛լ յազգս, որոյ ո՛չ սկիզբն աւուրց, եւ ո՛չ կատարած կենաց. նմանեալ Որդւոյն Աստուծոյ՝ կա՛յ մնայ քահանայ մշտնջենաւոր[4741]։ 4 Արդ՝ տեսէ՛ք որպիսի ոք էր սա, որում եւ Աբրահամ տասանո՛րդս ետ յաւարէ անտի՝ նահապե՛տն[4742]։ 5 Եւ որք յորդւոցն Ղեւեայ զքահանայութիւնն առնուն, պատուէ՛ր ունին տասանորդել զժողովուրդն՝ ըստ օրինացն. ա՛յսինքն է՝ զեղբա՛րս իւրեանց. թէպէտ եւ ելեալ իցեն յերանացն Աբրահամու[4743]։ 6 Իսկ չհամարեա՛լն յազգս ՚ի նոցանէ՝ տասանորդեա՛ց զԱբրահամ. եւ զնա որ զաւետիսն ընկալեալ էր՝ օրհնեա՛ց[4744]։ 7 Զի առանց ամենայն հակառակութեան, նուազն ՚ի լաւէ՛ անտի օրհնեսցի։ 8 Եւ աստ մա՛րդք մահկանացուք տասանո՛րդս առնուն. բայց անդ վկայեցաւ թէ կենդանի՛ է։ Եւ որպէս բանից կա՛րգ է ասել, 9 թէ Աբրահամա՛ւ եւ Ղեւի՛ իսկ որ զտասանորդսն առնոյր, տասանորդեցա՛ւ[4745]. 10 զի դե՛ռեւս յերա՛նս հօր իւրոյ էր՝ յորժամ ընդառա՛ջ եղեւ նմա Մելքիսեդեկ[4746]։ 11 Իսկ արդ՝ եթէ կատարումնն ՚ի ձեռն Ղեւտացւո՛ց քահանայութեանն էր, քանզի ժողովուրդն յա՛յն օրէնս դրեցա՛ւ, զի՞նչ պիտոյ էր ըստ կարգին Մելքիսեդեկի այլո՛ւմ քահանայի յառնել, եւ ո՛չ ասել՝ եթէ ըստ կարգին Ահարովնի[4747]։ 12 Այլ ՚ի փոփոխե՛լ քահանայութեանն, հա՛րկ էր եւ օրինացն փոփոխումն լինել[4748]։ 13 Զի զորմէ ա՛յսպէսն ասի, յայլմէ ազգէ՛ կալաւ հաղորդութիւն, յորմէ ո՛չ ոք երբէք եղեւ հաղո՛րդ սեղանոյն[4749]։ 14 Արդ՝ յա՛յտ իսկ է, թէ յազգէ՛ Յուդայ ծագեաց Տէր մեր. յորմէ ազգէ վասն քահանայից Մովսէս ինչ ո՛չ ճառեաց[4750]։ 15 Եւ եւ՛ս առաւել յայտ է՝ թէ ըստ նմանութեա՛ն Մելքիսեդեկի՝ յառնելոց է ա՛յլ քահանայ[4751]. 16 որ ո՛չ ըստ մարմնաւո՛ր պատուիրանին եղեւ, այլ ըստ զօրութեա՛ն կենացն անվախճանից։ 17 Քանզի վկայեցաւ թէ. Դո՛ւ ես քահանայ յաւիտեա՛ն ըստ կարգին Մելքիսեդեկի[4752]։ 18 Արհամարհութիւն լինէր առաջին պատուիրանին, վասն նորին տկարութեանն եւ անշահութեան[4753]. 19 քանզի ո՛չինչ կատարումն գործեցին օրէնքն, եւ մուտ ազնուակա՛ն յուսոյն՝ որով մերձենամք առ Աստուած։ 20 Եւ այնչափ, զի ո՛չ առանց երդման. զի են ոմանք՝ որ առանց երդմա՛ն են կացեալ քահանայք։ 21 Բայց սա՝ երդմա՛մբ, ՚ի ձեռն այնորիկ որ ասացն ՚ի նա. Երդուաւ Տէր՝ եւ ո՛չ եւս զղջասցի, դու ես քահանայ յաւիտեան[4754]։ 22 Եւ այնչափ լաւագո՛յն ուխտի եղեւ երաշխաւոր Յիսուս[4755]։ 23 Եւ բազում են կացեալ քահանայք, վասն մահու արգե՛լ լինելոյ ՚ի մշտնջենաւորել։ 24 Իսկ սա՝ վասն յաւիտեա՛ն կելոյ՝ առանց անցանելոյ ունի զքահանայութիւնն[4756]. 25 ուստի եւ կենդանի՛ առնել համօրէն կարօղ է՝ զմատուցեալսն նովաւ առ Աստուած. քանզի միշտ կենդանի՛ է լինել բարեխօս վասն նոցա[4757]։ ա 26 Զի այսպիսի՛ իսկ եւ վայել է՛ր մեզ քահանայապետ, սուրբ, անմե՛ղ, անարա՛տ, զատեա՛լ ՚ի մեղաւորաց, եւ բարձրացեա՛լ քան զերկինս[4758]. 27 որում ո՛չ հանապազ հա՛րկ է որպէս այլոց քահանայապետիցն, նախ՝ վասն իւրեա՛նց մեղացն պատարա՛գս մատուցանել, եւ ապա՛ վասն ժողովրդեանն։ Իսկ սա՝ զայն միանգամա՛յն կատարեաց, զի զա՛նձն իւր մատոյց պատարագ[4759]։ 28 Օրէնքն զմարդի՛կ կացուցանեն քահանայապետս զգածեա՛լս տկարութեամբ. իսկ բա՛նն երդման յետ օրինացն՝ զՈրդի որ յաւիտեան կատարեա՛լ է[4760]։

8
Գլուխ Ը

1 Եւ բանից գլո՛ւխ խօսիցս, այսպիսի ունիմք քահանայապետ, որ նստա՛ւ ընդ աջմէ Մեծութեանն աթոռոյն յերկինս[4761], 2 սրբութեանցն պաշտօնեայ, եւ խորանին ճշմարտութեան՝ զոր Տէրն կանգնեաց՝ եւ ո՛չ մարդ[4762]։ 3 Զի ամենայն քահանայապետ վասն մատուցանելո՛յ զզոհս եւ զպատարագս կայ. ուստի հա՛րկ է եւ նմա՛ ունել զոր մատուցանիցէ[4763]։ 4 Զի թէ է՛ր յերկրէ, թերեւս չէ՛ր իսկ քահանայ. զի գոյի՛ն որ մատուցանէին ըստ օրինացն պատարագ[4764]. 5 որք առակա՛ւ եւ օրինակա՛ւ պաշտէին երկնաւորա՛ցն. որպէս եւ հրամայեցաւ Մովսիսի՝ յորժամ գործելո՛ց էր զվրան ժամուն. Տեսջի՛ր՝ ասէ, արասցե՛ս զամենայն ըստ օրինակի՛ն որ ցուցաւ քեզ ՚ի լերինն։ 6 Բայց արդ՝ առատագո՛յն եւս պաշտաման եհաս Յիսուս, որչափ լաւագո՛յն եւս ուխտի է՛ միջնորդ՝ որ ՚ի յառաւե՛լ աւետիսն օրինադրեցաւ[4765]։

ԺԱ 7 Զի եթէ առաջինն անարա՛տ էր, ապա երկրորդին տեղի ո՛չ խնդրէր[4766]։ 8 Նա՝ աւասիկ բամբասէ՛ զնոսա՝ եւ ասէ. Ահաւասիկ աւուրք եկեսցեն՝ ասէ Տէր, եւ կատարեցից ՚ի վերայ տա՛նն Իսրայէլի եւ ՚ի վերայ տանն Յուդայ՝ ուխտ նո՛ր[4767]. 9 ո՛չ ըստ ուխտին զոր եդի ընդ հարս նոցա՝ յաւուրն յորում առի ՚ի ձեռն՝ հանե՛լ զնոսա յերկրէն Եգիպտացւոց. եւ զի նոքա ո՛չ կացին յուխտին իմում, եւ ես անփո՛յթ արարի զնոցանէ՝ ասէ Տէր ամենակալ[4768]։ 10 Այլ ա՛յս է ուխտն զոր եդից տանդ Իսրայէլի յետ աւուրցն այնոցիկ՝ ասէ Տէր. տաց զօրէնս իմ ՚ի մի՛տս նոցա, եւ ՚ի սիրտս նոցա գրեցից զնոսա. եւ եղէց նոցա Աստուած, եւ նոքա եղիցին ինձ ՚ի ժողովուրդ[4769]։ 11 Եւ ո՛չ եւս ուսուցանիցեն իւրաքանչիւր զքաղաքակից իւր, եւ իւրաքանչիւր զեղբայր իւր, եւ ասիցեն թէ ծանի՛ր զՏէր. զի ամենեքի՛ն ծանիցեն զիս ՚ի փոքրկա՛նց մինչեւ ցմեծամեծս նոցա[4770]. 12 զի քաւի՛չ եղէց անօրէնութեանց նոցա. եւ զմեղս նոցա՝ եւ զանօրէնութիւնս այլ ո՛չ եւս յիշեցից[4771]։ 13 Արդ՝ ասելո՛վն նոր, հնացո՛յց զառաջինն. եւ որ հնանա՛յն եւ ծերանայ՝ մե՛րձ է յապականութիւն։ վջ

9
Գլուխ Թ

1 Ունե՛լ ունէր եւ առաջինն՝ իրաւունս պաշտաման յայնժամ զաշխարհակա՛ն սրբութիւնն[4772]։ 2 Զի խորա՛նն առաջին հանդերձեցաւ ա՛յսպէս. յորում աշտանակն, եւ սեղա՛նն, եւ հա՛ցն նուիրաց՝ որ Սրբութիւնն կոչէր[4773]։ 3 Եւ յետ երկրորդ վարագուրին խորա՛նն որ կոչէր Սրբութիւն սրբութեանց. 4 յորում կայր բուրվառն ոսկի, եւ ա՛րկղն կտակարանաց պատեալ ներքոյ եւ արտաքոյ ոսկւով. յորում սափո՛րն ոսկի լի՛ մանանայիւ, եւ գաւազա՛նն Ահարոնի որ ծաղկեցաւ, եւ տախտա՛կք կտակարանացն. 5 եւ ՚ի վերայ նորա քրովբէքն փառաց՝ որ հովանի ունէին ՚ի վերայ քաւութեանն. վասն որոյ՝ ո՛չ է այժմ ասել մի ըստ միոջէ[4774]։ 6 Եւ այն ամենայն իբրեւ ա՛յնպէս հանդերձեալ կայր, յառաջին խորանն յամենայն ժամ մտանէին քահանայքն զպաշտամունսն կատարել[4775]. 7 բայց յերկրորդն՝ մի՛ անգամ ՚ի տարւոջն քահանայապետն. եւ զայն ո՛չ առանց արեան, զոր մատուցանէ՛ր վասն իւր, եւ վասն ժողովրդեա՛նն անգիտութեան[4776]։ 8 Զայս ցուցեալ Հոգւոյն Սրբոյ՝ մինչչեւ՛ յայտնեալ էր ճանապարհի սրբութեանցն. քանզի դեռ առաջի՛ն խորանն ունէ՛ր զհաստատութիւն[4777]. 9 որ է առակ ժամանակին որ առաջի կայր. յորում պատարագքն եւ զոհք մատչէին, որք ո՛չ կարէին ըստ միտս կատարել զպաշտօնեայսն. բայց միայն կերակրովք եւ ըմպելեօք[4778], 10 եւ պէսպէ՛ս մկրտութեամբք՝ մարմնոյ արդարութիւնքն. որ մինչեւ ՚ի ժամանակս ուղղութեանն ՚ի վերայ կային[4779]։

ԺԲ 11 Այլ Քրիստոս եկեալ Քահանայապե՛տ հանդերձելո՛ցն բարեաց, մեծաւն եւ կատարելով՝ եւ անձեռագործ խորանաւն, ա՛յս ինքն է՝ որ ո՛չ յայսց արարածոց[4780], 12 եւ ո՛չ արեամբ նոխազաց եւ զուարակաց. այլ իւրո՛վ արեամբն եմուտ մի անգամ ՚ի սրբութիւնսն յաւիտենակա՛նս գտեալ զփրկութիւն[4781]։ 13 Զի եթէ արիւն ցլուցն եւ նոխազաց՝ եւ մոխիր երնջոցն ցանեալ՝ զպղծեալսն սրբէր առ ՚ի մարմնոյ սրբութենէ[4782]. 14 ո՞րչափ եւս առաւել արի՛ւնն Քրիստոսի, որ ՚ի ձեռն Հոգւոյն յաւիտենականի մատոյց զա՛նձն անարատ պատարագ Աստուծոյ, սրբեսցէ՛ զխիղճ մտաց ձերոց ՚ի մեռելոտի՛ գործոց անտի՝ պաշտել զԱստուած կենդանի[4783]։ 15 Եւ վասն այնորիկ նորո՛յ ուխտիս է միջնորդ. զի յորժամ մա՛հ լինիցի՝ ՚ի փրկութիւն վասն առաջին ուխտին յանցանաց, զաւետի՛ս առցեն հրաւիրեալքն ՚ի ժառանգութիւնն յաւիտենից[4784]։ 16 Քանզի ուր կտակ է, հա՛րկ է զմա՛հ ՚ի մէջ բերել զկտակագրին. 17 զի կտակ՝ յետ մահո՛ւ հաստատուն է. ապա թէ ոչ՝ զիա՞րդ իցէ հաստատուն, մինչ կտակագիրն կենդանի՛ է[4785]։ 18 Ուստի եւ ո՛չ առաջինն առանց արեան նորոգէր։ 19 Քանզի իբրեւ պատմեցան ամենայն պատուիրանք օրինացն ՚ի Մովսիսէ ժողովրդեանն, առեալ զարիւն ցլուցն եւ նոխազացն, ջրով՝ եւ բրդով՝ կարմրով՝ եւ զոպայիւ, զկտակարանօ՛քն իսկ եւ զամենայն ժողովրդեամբն սրսկեաց[4786], 20 եւ ասէ. Ա՛յս է արիւն կտակին՝ զոր պատուիրեաց ձեզ Աստուած։ 21 Եւ զխորանա՛ւն, եւ զամենայն կահիւ սպասուն նո՛յնպէս սրսկեաց զարիւնն[4787]։ 22 Եւ գրեթէ ամենայն ինչ արեամբն սրբէր ըստ օրինացն. եւ առանց հեղման արեան չլինէ՛ր թողութիւն։ 23 Ապա հարկ էր օրինաւորացն՝ այնպիսեօ՛քն սրբել. եւ բո՛ւն իսկ երկնաւորացն՝ առաւե՛լ եւս պատարագօք քան զնոյնս[4788]։ 24 Զի ո՛չ եթէ ՚ի ձեռագործ սրբութիւնսն եմուտ Քրիստոս՝ յօրինակս ճշմարտութեանն. այլ ՚ի բո՛ւն իսկ յերկինս, յանդիման լինել երեսացն Աստուծոյ վասն մեր[4789]։ 25 Ո՛չ զի բազում անգամ մատուցանիցէ զանձն պատարագ՝ որպէս քահանայապետն որ մտանէր ՚ի սրբութիւն սրբութեանցն ամի ամի արեա՛մբ օտարաւ[4790]. 26 ապա թէ ոչ՝ պարտ էր նմա բազում անգամ չարչարել իսկզբանէ աշխարհի. բայց արդ՝ աւասիկ, մի՛ անգամ ՚ի կատարած յաւիտեանց՝ յանարգութիւն մեղաց իւրո՛վ պատարագաւն յայտնեալ է[4791]։ 27 Եւ զոր օրինակ կայ մնայ մարդկան մի՛ անգամ մեռանել եւ յետ այնորիկ դատաստան. 28 նոյնպէս եւ Քրիստոս մի՛ անգամ մատուցեալ պատարագ առ ՚ի բառնալոյ զմեղս բազմաց. իսկ յերկրորդումն առանց մեղա՛ց յայտնեսցի այնոցիկ՝ որ ակն ունիցին նմա հաւատո՛վք ՚ի փրկութիւն[4792]։

10
Գլուխ Ժ

բ 1 Քանզի զստուեր հանդերձելո՛ց բարեացն ունէին օրէնքն, եւ ո՛չ զնո՛յն կերպարանս իրացն. ամի ամի զնո՛յն պատարագս մատուցանեն ցանգ, որք ո՛չ են կարօղ զմատուցեալսն կատարել[4793]. 2 ապա թէ ոչ՝ դադարէի՛ն ՚ի մատուցանելոյ, վասն եւ ո՛չ մի ինչ այնուհետեւ խիղճ մտաց ունելոյ՝ պաշտօնէիցն մի՛ անգամ սրբեցելոց[4794]. 3 այլ անդէ՛ն ՚ի նմին ՚ի յիշատա՛կս մեղացն կային ամի ամի. 4 քանզի ո՛չ կարէր արիւն նոխազացն եւ ցլուցն բառնալ զմեղս[4795]։

ԺԳ 5 Վասն որոյ ՚ի մտանել իւրում յաշխարհ՝ ասէ. Զզոհս եւ զպատարագս ո՛չ կամեցար, բայց մարմին հաստատեցեր ինձ. 6 ընդ ողջակէզս եւ ընդ վասն մեղացն ո՛չ հաճեցար։ 7 Յայնժամ ասացի՝ թէ ահա՛ւասիկ եկի. ՚ի ճառս գրոց գրեա՛լ է վասն իմ, առնել զկամս քո Աստուած[4796]։ 8 Վերագոյնն ասէ, թէ ընդ զոհս, եւ ընդ պատարագս, եւ ընդ ողջակէզս, եւ ընդ վասն մեղացն ո՛չ հաճեցար, եւ ո՛չ կամեցար, որք ըստ օրինացն մատչէին։ 9 Ապա ասէ. Ահա՛ւասիկ գամ առնել զկամս քո Աստուած։ Մերժէ զառաջինն, զի զերկրո՛րդն հաստատեսցէ. 10 որով կամօք եւ մե՛ք սրբեցաք՝ ՚ի ձեռն պատարագի մարմնոյն Յիսուսի Քրիստոսի մի անգամ[4797]։ 11 Եւ ամենայն քահանայապետ կայ հանապազո՛րդ ՚ի պաշտաման. եւ զնո՛յն պատարագս մատուցանէ բազո՛ւմ անգամ, որք ո՛չ երբէք կարօղ են բառնալ զմեղս. 12 իսկ սա՝ զմի՛ն վասն մեղաց մատոյց պատարագ. եւ մշտնջենաւո՛ր նստաւ ընդ աջմէ Աստուծոյ. 13 եւ այսուհետեւ ակն ունի՝ մինչեւ դիցի՛ն թշնամիք իւր ՚ի ներքոյ ոտից իւրոց։ 14 Քանզի միո՛վ պատարագաւ կատարեա՛ց զսրբեալսն ՚ի մշտնջենաւո՛րս[4798]։ 15 Այլ վկայէ մեզ եւ Հոգի՛ն Սուրբ՝ յետ ասելոյ յառաջագոյն[4799], 16 թէ. Այս է ուխտն՝ զոր եդից ընդ հարս նոցա, յետ աւուրցն այնոցիկ՝ ասէ Տէր, տա՛ց զօրէնս իմ ՚ի մի՛տս նոցա, եւ ՚ի խորհուրդս նոցա գրեցից զնոսա[4800]։ 17 Ապա ասէ՝ թէ զմեղս նոցա եւ զանօրէնութիւնս նոցա՝ այլ ո՛չ եւս յիշեցից[4801]։ 18 Իսկ ուր թողութիւն է, ո՛չ եւս պիտոյ է վասն մեղաց պատարագ։ վջ 19 Ունիմք այսուհետեւ ե՛ղբարք՝ համարձակութիւն ՚ի մուտս սրբութեանցն արեամբն Յիսուսի[4802]. 20 զոր նորոգեաց մեզ ճանապարհ նորո՛գ եւ կենդանի ՚ի ձեռն վարագուրին, այսինքն է՝ մարմնո՛յն իւրոյ[4803]. 21 եւ քահանա՛յ մեծ ՚ի վերայ տանն Աստուծոյ. 22 մատիցո՛ւք ճշմարի՛տ սրտիւք, լրութեա՛մբ հաւատոց, լուացեալ զսիրտս ՚ի խղճէ չարեաց՝ եւ մկրտեալ զմարմին ՚ի ջուրն սրբութեան[4804]. 23 պի՛նդ կալցուք զխոստովանութիւն անշարժ յուսոյն, զի հաւատարի՛մ է որ խոստացաւն։

ԺԴ 24 Եւ զգուշասցո՛ւք միմեանց յորդորմա՛մբք սիրոյ եւ գործոց բարեաց[4805]. 25 եւ մի՛ թողցուք զժողովս միմեանց, որպէս սովո՛ր են ոմանք. այլ մխիթարեսցուք, եւ այնչափ եւ՛ս առաւել՝ որչափ տեսանիցէ՛ք զօրն մերձեալ[4806]։ 26 Զի կամակար մտօք եթէ յանցանիցեմք յետ ընդունելութեան գիտութեան ճշմարտութեանն՝ այնուհետեւ ո՛չ եւս պիտոյ է վասն մեղաց պատարագ[4807]. 27 այլ ահե՛ղ ակնկալութիւն դատաստանին, եւ նախանձ հրոյն որ ուտիցէ զհակառակորդսն։ 28 Արհամարհեալ ուրուք զօրէնսն Մովսիսի, առանց ողորմութեանց՝ առ երկուք կամ երիւք վկայիւք մեռանէր[4808]. 29 իսկ ո՞րչափ սաստիկ պատժոց արժանի համարիցիք զայն, որ զՈրդին Աստուծոյ առ ոտն եհար. եւ զարիւն նորո՛յ ուխտին խառնակ համարեցաւ՝ որով սրբեցաւն, եւ զՀոգին շնորհաց թշնամանեաց[4809]։ 30 Այլ գիտեմք զայն որ ասացն. Իմ են վրէժխնդրութիւնք եւ ե՛ս հատուցից՝ ասէ Տէր։ Եւ դարձեալ թէ. Դատի Տէր զժողովուրդ իւր[4810]։ 31 Ահ մե՛ծ է անկանել ՚ի ձեռս Աստուծոյ կենդանւոյ։

ԺԵ 32 Արդ՝ յիշեցէ՛ք զաւո՛ւրսն զառաջինս, յորս լուսաւորեալք բազո՛ւմ ճգանց եւ չարչարանա՛ց համբերէք[4811]. 33 մերթ՝ ՚ի նախատինս եւ ՚ի նեղութիւնս խայտառակեալք, մերթ կցո՛րդք այնպիսեաց վաստակաւորացն լինել[4812]։ 34 Քանզի եւ ընդ կապեալս չարչարեցարուք, եւ զյափշտակութիւն ընչի՛ց ձերոց խնդութեամբ ընկալարուք. քանզի գիտէիք թէ լաւագո՛յն եւս ստացուածս ունիք անձանց յերկինս, ուր կանն եւ մնան[4813]։ 35 Արդ մի՛ մերժէք ՚ի ձէնջ զհամարձակութիւնն ձեր, յորում կայ մեծա՛ց վարձուց հատուցումն. 36 պիտո՛յ է ձեզ համբերութիւն. զի զկամս Աստուծոյ արարեալ հասջի՛ք աւետեացն։ 37 Զի փոքր մեւս եւս քան որչափ, որ գալո՛ցն իցէ՝ եկեսցէ եւ ո՛չ յամեսցէ[4814]։ 38 Զի արդարն իմ ՚ի հաւատո՛ց կեցցէ. եւ եթէ յերկմի՛տս ոք իցէ, ո՛չ հաճեսցի ընդ նա անձն իմ[4815]։ 39 Բայց մեք ո՛չ եթէ երկմտութեա՛մբ եմք ՚ի կորուստ. այլ հաւատովք ՚ի փրկութիւն հոգւոց[4816]։

11
Գլուխ ԺԱ

ԺԶ 1 Զի՞նչ են հաւատք, եթէ ոչ՝ յուսացելո՛ց իրաց հաստատութիւն, եւ յանդիմանութի՛ւն որոց ո՛չն երեւին։ 2 Զի նովա՛ւ վկայեցան առաջինքն[4817]։ 3 Հաւատո՛վք իմանամք հաստատեալ զյաւիտեանսն բանիւ Աստուծոյ, յաներեւութից զերեւելի՛սս եղեալ[4818]։ 4 Հաւատո՛վք լաւ պատարագս Հաբէլ քան զԿայէն մատուցանէր Աստուծոյ, որով վկայեցաւ իսկ արդար լինել. զի ՚ի վերայ պատարագա՛ցն եղեւ վկայութիւն նմա յԱստուծոյ. զի թէպէտ եւ մեռաւ ՚ի նմին, սակայն տակաւին խօսի՛[4819]։ 5 Հաւատո՛վք Ենովք փոխեցաւ, զի մի՛ զմահ ճաշակեսցէ. եւ ո՛չ ուրեք գտանէր, քանզի փոխեա՛ց զնա Աստուած. եւ յառաջ քան զփոխելն նորա՝ վկայեցաւ հաճո՛յ լինել Աստուծոյ[4820]։ 6 Բայց առանց հաւատոց՝ անհնա՛ր է հաճոյ լինել. այլ հաւատալ արժա՛ն է այնմ որ մերձենայ առ Աստուած՝ թէ է՛ Աստուած. եւ որ խնդրեն զնա՝ լինի պարգեւատո՛ւ[4821]։ 7 Հաւատո՛վք առեալ հրաման Նոյի՝ վասն չեւ եւս երեւելեացն՝ զահի՛ հարեալ կազմէր զտապանն ՚ի փրկութիւն տան իւրոյ, որով դատեցաւ զաշխարհ. եւ հաւատո՛ցն արդարութեան եղեւ ժառանգաւոր[4822]։ 8 Հաւատո՛վք՝ որ Աբրահամն կոչեցաւ՝ ունկնդի՛ր եղեւ ելանել ՚ի տեղին զոր առնլոց էր ՚ի ժառանգութիւն. ել գնաց՝ եւ ո՛չ գիտէր յով երթիցէ[4823]։ 9 Հաւատո՛վք պանդխտեցաւ յերկիրն աւետեաց՝ իբրեւ յօտարութեան. խորանօ՛ք բնակեաց Սահակաւ եւ Յակովբաւ հանդերձ՝ ժառանգակցօք նոցին աւետեաց[4824]։ 10 Քանզի ակն ունէր հիմա՛մբք հաստատելոյ քաղաքին, որոյ ճարտարապետ եւ արարիչ Աստուած է։ 11 Հաւատո՛վք եւ ինքն Սառա՝ որ ամուլն էր, զօրութիւն առնլոյ զսե՛րմն որդեծնութեան ընդունէր, եւ ՚ի տարաժամ հասակի ծնանէր. քանզի հաւատարի՛մ համարեցաւ զայն որ խոստացաւն[4825]։ 12 Վասն որոյ եւ ՚ի միոջէն ծնանէին, եւ այն ՚ի յանցեա՛լ ժամանակի, իբրեւ զաստեղս երկնից բազմութեամբ, եւ իբրեւ զաւա՛զ առ ափն ծովու առանց թուոյ[4826]։ 13 Ըստ հաւատոց մեռան ամենեքին սոքա, եւ չեւ՛ եւս ընկալեալ զաւետիսն. այլ ՚ի հեռուստ տեսին զնոսա՝ եւ ցնծացա՛ն, եւ խոստովա՛ն եղեն՝ եթէ օտա՛րք եւ պանդուխտք են յերկրի[4827]։ 14 Զի որք զայնպիսիսն խօսին, յայտ առնեն՝ եթէ գաւա՛ռ իմն խնդրեն[4828]։ 15 Զի եթէ զայն յիշէին ուստի ելինն, գո՛յր ժամանակ դառնալոյ անդրէն[4829]։ 16 Նա՝ աւանիկ ազնուականի՛ իմն ցանկացեալ են, ա՛յս ինքն է՝ երկնաւորին. վասն որոյ ո՛չ ամօթ համարի Աստուած, կոչել նոցա Աստուած. քանզի պատրաստեաց նոցա քաղաք[4830]։ 17 Հաւատո՛վք մատոյց Աբրահամ ՚ի փորձութեան իւրում զԻսահակ պատարագ. եւ զմիամօրն մատուցանէր, որոյ զաւետիսն ընկալեալ էր. 18 որում ասացաւն, թէ Սահակաւ կոչեսցի քեզ զաւակ. 19 եդ ՚ի մտի իւրում, թէ եւ ՚ի մեռելո՛ց կարօղ է յարուցանել Աստուած. ուստի եւ յառակս իսկ ընկալաւ զնա[4831]։ 20 Հաւատո՛վք վասն հանդերձելոց իրաց՝ օրհնեա՛ց Իսահակ զՅակովբ եւ զԻսաւ[4832]։ 21 Հաւատո՛վք Յակովբ ՚ի մեռանելն իւրում, զիւրաքանչիւրոք յորդւոցն Յովսեփու օրհնեաց, եւ երկի՛ր եպագ ՚ի ծագ գաւազանի իւրոյ[4833]։ 22 Հաւատո՛վք Յովսէփ ՚ի վախճանել իւրում յիշեաց զելս որդւոցն Իսրայէլի, եւ վասն ոսկերաց իւրոց պատուիրեաց[4834]։ 23 Հաւատովք՝ զՄովսէս իբրեւ ծնան, թաքուցաւ ամիսս երիս ՚ի հարց իւրոց. քանզի տեսին կայտառ զմանուկն, եւ ո՛չ զանգիտեցին ՚ի հրամանէ թագաւորին[4835]։ 24 Հաւատովք Մովսէս իբրեւ աճեաց՝ ուրացաւ կոչել որդի դստերն փարաւոնի[4836]. 25 լաւ համարեցաւ չարչարել ընդ ժողովրդեանն Աստուծոյ, քան առ ժամանակ մի վայելել ՚ի մեղս։ 26 Կարեւո՛ր համարեցաւ զնախատինսն Քրիստոսի, քան զմեծութիւն գանձուցն Եգիպտացւոց. զի հայեցեալ ա՛կն ունէր վարձուցն հատուցման[4837]։ 27 Հաւատո՛վք թողոյր զերկիրն Եգիպտացւոց, եւ ո՛չ երկնչէր ՚ի ցասմանէ թագաւորին. զի զաներեւոյթսն իբրեւ զտեսեա՛լ համբերութեամբ համարեցաւ[4838]։ 28 Հաւատո՛վք արար զզատիկն եւ զհեղումն արեանն. զի մի՛ սատակիչն անդրանկաց մերձենայցէ՛ ՚ի նոսա[4839]։ 29 Հաւատո՛վք անցին ընդ ծովն Կարմիր՝ իբրեւ ընդ ցամա՛ք երկիր. զորոյ զփորձ առեալ Եգիպտացւոցն՝ ընկղմեցա՛ն։ 30 Հաւատո՛վք պարիսպքն Երիքովի անկան, շուրջ եկեալ զնոքօք զեւթն օր[4840]։ 31 Հաւատո՛վք Րախաբ պոռնիկ ո՛չ կորեաւ ընդ անհաւատսն, որոյ ընկալեա՛լ էր զլրտեսնն խաղաղութեամբ[4841]։ 32 Եւ արդ՝ զի՞նչ եւս ասացից. զի չէ՛ բաւական ժամանակս պատմելոյ, վասն Գեդեովնի՛, Բարակա՛յ, Սամփսովնի, Յեփթայա՛յ, Դաւթի՛, եւ Սամուելի՛, եւ այլո՛ց մարգարէիցն[4842]. 33 որք հաւատո՛վք պարտեցին զթագաւորութիւնս. գործեցի՛ն զարդարութիւն. հասի՛ն աւետեաց. խցի՛ն զբերանս առիւծուց[4843]. 34 շիջուցի՛ն զզօրութիւն հրոյ. ապրեցա՛ն ՚ի բերանոյ սրոյ. զօրացա՛ն ՚ի տկարութենէ. եղեն զօրաւորք ՚ի պատերազմի. առին զբանակս օտարաց. 35 ընկալա՛ն կանայք ՚ի յարութենէ զմեռեալս իւրեանց։ Կէսք կոշկոճեցան՝ եւ չեւ՛ եւս ընկալեալ զփրկութիւն, զի լաւագո՛յն յարութեանն հասանիցեն[4844]. 36 եւ կէսքն զտանջանաց եւ զգանից զփորձ առին, զկապանա՛ց եւ զբանտից[4845]. 37 քարկոծեցա՛ն սղոցեցա՛ն, փորձեցա՛ն. սպանմա՛մբ սրոյ մեռան. շրջեցա՛ն լաշկամաշկօք՝ եւ մորթովք այծենեօք։ Կարօտեա՛լք, նեղեա՛լք, չարչարեա՛լք[4846]. 38 զորս ո՛չ արժէ աշխարհս. յանապատի մոլորեալք, եւ ՚ի լերինս, եւ յայրս, եւ ՚ի փապարս երկրի[4847]։ 39 Եւ սոքա ամենեքին վկայեալք ՚ի հաւատոցն, չեւ՛ եւս ընկալան զաւետիսն[4848]։ 40 Աստուծոյ վասն մեր լաւագոյն համարեալ, զի մի՛ առանց մեր կատարեսցին։

12
Գլուխ ԺԲ

ԺԷ 1 Այսուհետեւ եւ մեք՝ որ այսչափ շուրջ զմեւք մածեալ ունիմք զբազմութիւն վկայից, զհպարտութիւն զամենայն ՚ի բա՛ց ընկեսցուք եւ զմեղս կարեւորս. համբերութեա՛մբ ընթասցուք ՚ի պատերազմ որ առաջի կայ մեզ[4849]. 2 հայեսցո՛ւք ՚ի զօրագլո՛ւխն հաւատոց՝ եւ ՚ի կատարիչն Յիսուս. որ փոխանակ ուրախութեանն որ նմա առաջի կայր, յա՛նձն առ զխաչն, արհամարհեա՛ց զամօթն, նստաւ ընդ աջմէ աթոռոյն Աստուծոյ[4850]։ 3 Ա՛ղէ՝ ածէ՛ք զմտաւ, որ զայսպիսի համբերութիւն՝ ՚ի մեղաւորաց հակառակութենէ անտի կրեաց. զի մի՛ աշխատք լինիցիք անձամբք ձերովք՝ եւ լքանիցիք[4851]։ 4 Զի չեւ՛ եւս արեամբ չափ պատերազմեալք՝ հակառակ կացէք մեղացն, 5 եւ մոռացարուք զմխիթարութիւնն՝ որ ընդ ձեզ իբրեւ ընդ որդեակս խօսի. գ Որդեա՛կ իմ՝ մի՛ լքանիր ՚ի խրատո՛ւ Տեառն. եւ մի՛ վհատիցիս յանդիմանեալ ՚ի նմանէ[4852]։ 6 Զի զոր սիրէ Տէր՝ խրատէ, տանջէ՛ զամենայն որդի զոր ընդունի։ 7 ՚Ի խրատու համբերութեան կայք, իբրեւ յորդի՛ս մատուցեալ է ՚ի ձեզ Աստուած. ո՞ր որդի է՝ զոր ո՛չ խրատիցէ հայր[4853]։ 8 Զի եթէ առանց խրատու լինիցիք, որով ամենեքին բաժանորդք եղեն. ապա խո՛րթք իցէք՝ եւ ո՛չ որդիք[4854]։ 9 Զի եթէ ՚ի մարմնաւոր հարցն մերոց զոր ունիմք խրատիչս՝ պատկառե՛մք, ո՞րչափ եւս առաւել հնազանդեսցուք Հօրն հոգւոց՝ եւ կեցցուք[4855]։ 10 Զի սոքա առ սակա՛ւ ժամանակս ըստ կամա՛ց իւրեանց խրատեն. իսկ նա՝ վասն օգտի, առ ՚ի ընդունելո՛յ զսրբութիւն նորա[4856]։ 11 Ամենայն խրատ առ ժամանակն ո՛չ ուրախութեան թուի՝ այլ տրտմութեա՛ն. բայց յետոյ պտո՛ւղ խաղաղութեան՝ նովաւ կրթեցելոցն հատուցանէ յարդարութիւն[4857]։ 12 Վասն որոյ զձեռս լքեալս՝ եւ զծունկս կթոտս՝ հաստատեցէ՛ք. 13 եւ զշաւիղս ուղի՛ղս արարէք ոտից ձերոց, զի մի՛ որ կաղն իցէ գլորիցի, այլ մանաւանդ բժշկեսցի՛[4858]։ 14 Զխաղաղութեան զհետ երթա՛յք ընդ միմեանս՝ եւ զսրբութեան. առանց որոյ ո՛չ ոք տեսանիցէ զՏէր[4859]։

ԺԸ 15 Զգո՛յշ լերուք, գուցէ ոք յետնեա՛լ գտանիցի ՚ի շնորհացն Աստուծոյ. մի՛ ոք արմատ դառնութեան ՚ի վեր երեւեալ նեղիցէ, եւ նովաւ բազումք պղծիցին։ 16 Մի՛ ոք պոռնիկ եւ պիղծ իբրեւ զԵսաւ. որ ընդ միոյ կերակրոյ զանդրանկութիւնսն վաճառեաց[4860]։ 17 Գիտէք՝ զի թէպէտ եւ յետոյ կամեցաւ ժառանգել զօրհնութիւնսն, խոտա՛ն գտաւ. զի եւ ապաշխարութեան տեղի ո՛չ եգիտ. թէպէտ եւ արտասուօ՛ք խնդրեաց զնա[4861]։

ԺԹ դ 18 Զի ո՛չ էք մատուցեալ առ լեառն շօշափելի, որ հրովն վառեալ էր, եւ միգով, եւ մառախղով, եւ խաւարաւ, եւ մթով[4862]. 19 ուր փողն հնչէր եւ բարբառ պատգամացն. ուստի որք լուանն՝ հրաժարեցին, զի մի՛ կրկնեսցի առ նոսա բանն. 20 քանզի ո՛չ հանդարտէին հրամանին. թէպէտ եւ գազան մերձենայր ՚ի լեառնն՝ քարկո՛ծ լինէր[4863]։ 21 Եւ այնպէս ահագին էր տեսիլն, զի եւ Մովսէս ասէր, թէ զահի հարեալ եմ եւ դողամ[4864]։ 22 Այլ մատուցեալ էք ՚ի Սիովն լեառն, եւ ՚ի քաղաք Աստուծոյ կենդանւոյ յԵրուսաղէմ՝ յերկի՛նս, եւ ՚ի բիւրաւո՛ր բանակս հրեշտակաց[4865], 23 եւ յեկեղեցի՛ս անդրանկաց գրելոց յերկինս, եւ առ դատաւո՛րն ամենեցուն Աստուած, եւ յոգիս արդարոց կատարելոց[4866]. 24 եւ ՚ի նորոց կտակարանաց միջնորդն Յիսուս, եւ ՚ի հեղո՛ւմն արեան նորա՝ որ առաւել խօսի քան զՀաբելին[4867]։ 25 Զգո՛յշ լերուք՝ գուցէ՛ հրաժարիցէք յայնմանէ որ խօսեցաւն. զի եթէ նոքա ո՛չ կարացին զերծանել, հրաժարեալք յայնմանէ՝ որ յերկրին հրաման տայր. ո՞րչափ եւս առաւել մե՛ք՝ եթէ յերկնաւորէն թիկունս դարձուցանիցեմք[4868]։ 26 Որոյ ձայնն զերկիր շարժեա՛ց յայնժամ. եւ այժմ խոստացեալ է՝ եւ ասէ. Միւսանգամ շարժեցից ո՛չ միայն զերկիր՝ այլ եւ զերկի՛նս։ 27 Այլ միւսանգամն յայտ առնէ զշարժելոցն իբրեւ զեղելոց փոփոխումն, զի հաստատո՛ւն կացցեն անշարժքն[4869]։ 28 Վասն որոյ թագաւորութիւն անշարժ ընկալեալ, պի՛նդ կալցուք զշնորհսն, որով պաշտեմք զԱստուած հաճութեամբք՝ ահիւ եւ դողութեամբ[4870]. 29 քանզի Աստուած մեր հո՛ւր ծախիչ է[4871]։

13
Գլուխ ԺԳ

Ի 1 Եղբայրսիրութիւն հաստատեսցի՛ առ ձեզ։ 2 Զօտարսիրութիւն մի՛ մոռանայք. զի այնո՛ւ ոմանք յանգէտս ընկալան զհրեշտակս[4872]։ 3 Յո՛ւշ լիցին ձեզ կապեալքն, որպէս թէ դուք ընդ նոսա կապեալք իցէք. եւ չարչարեալքն, որպէս թէ եւ դո՛ւք իսկ մարմնաւորք էք[4873]։ 4 Պատուական է ամուսնութիւն ամենեւին, եւ սո՛ւրբ անկողինք. բայց զշունս եւ զպոռնիկս դատի՛ Աստուած[4874]։ 5 Բարք՝ անարծաթասէրք լինիցին, բաւակա՛ն համարել որչափ ինչ ՚ի ձեռս իցէ. քանզի ինքն իսկ ասաց. Ո՛չ թողից զքեզ՝ եւ ո՛չ ընդ վայր հարից[4875]։ 6 Որպէս համարձակ լիցուք ասել. Տէր է իմ օգնական՝ եւ ո՛չ երկեայց զի արասցէ ինձ մարդ[4876]։ 7 Յիշեցէ՛ք զառաջնորդս ձեր որ խօսեցան ձեզ զբանն Աստուծոյ. հայեցեալք յելս գնացից նոցա, նմանօ՛ղք եղերուք հաւատոցն[4877]։ 8 Յիսուս Քրիստոս երէկ եւ այսօր, նո՛յն եւ յաւիտեանս[4878]։ 9 Յուսմունս պէսպէսս եւ յօտարաձայնս մի՛ դանդաչէք. զի լա՛ւ է շնորհօք հաստատել զսիրտս, եւ ո՛չ կերակրովք. որովք ո՛չ ինչ օգտեցան որք այնպէսն գնացին[4879]։

ԻԱ ե 10 Ունիմք մեք սեղան, ուստի ո՛չ ունին իշխանութիւն ճաշակել, որք պաշտեն զպաշտօն խորանին։ 11 զի որոց անասնոց մատչէր արիւնն ՚ի սրբութիւնսն՝ վասն մեղաց ՚ի ձեռն քահանայապետին, նոցուն մարմինք այրէի՛ն արտաքոյ բանակին[4880]։ 12 Վասն որոյ եւ Յիսուս՝ զի սրբեսցէ իւրով արեամբն զժողովուրդն, արտաքո՛յ դրանն չարչարեցաւ։ 13 Արդ՝ եկայք ելցո՛ւք առ նա արտաքոյ բանակին, առեալ յանձն զնախատինս նորա։ 14 Քանզի ո՛չ եթէ ունիմք քաղաք որ աստէն մնալոց է, այլ զհանդերձեա՛լսն խնդրեմք[4881]։ 15 Արդ՝ ՚ի ձեռն նորա մատուսցո՛ւք պատարա՛գ օրհնութեան յամենայն ժամ Աստուծոյ. ա՛յս ինքն է՝ զպտո՛ւղ շրթանց խոստովանելոց յանուն նորա[4882]։ 16 Զբարերարութիւն եւ զհաղորդութիւն մի՛ մոռանայք, զի ընդ այնպիսի՛ պատարագս հաճի Աստուած[4883]։ 17 Ունկնդի՛ր լերուք առաջնորդաց ձերոց, եւ հպատա՛կ կացէք նոցա. զի նոքա տքնի՛ն վասն ոգւոց ձերոց՝ որպէս թէ համա՛րս տալոց իցեն ընդ ձեր. զի խնդութեամբ արասցեն զայն՝ եւ մի՛ յոգւոց հանելով. զի այն ո՛չ յօգուտ ձեր է[4884]։ Կիր 18 Աղօ՛թս արարէք վասն մեր. զի հաստատեալ գիտեմք՝ եթէ բարւո՛ք միտս ունիմք. յամենայնի կամիմք բարւո՛ք գնացս ցուցանել։ 19 Եւ առաւել աղաչեմ՝ զի զայն առնիցէք, զի վաղագո՛յն պատսպարեցայց ձեզ[4885]։

ԻԲ 20 Եւ Աստուած խաղաղութեան՝ որ եհան ՚ի մեռելոց զՀովիւն հօտից՝ զմեծն արեամբ յաւիտենական ուխտին զՏէր մեր Յիսուս[4886], 21 հաստատեսցէ՛ զձեզ ՚ի գործս բարութեան՝ առնել զկամս նորա. եւ արասցէ ՚ի մե՛զ զհաճոյսն առաջի իւր՝ ՚ի ձեռն Յիսուսի Քրիստոսի. որում փա՛ռք յաւիտեանս. ամէն[4887]։ 22 Աղաչեմ զձեզ ե՛ղբարք, անսա՛լ բանիս մխիթարութեան. քանզի սակաւո՛ւք գրեցի առ ձեզ[4888]։ 23 Եւ ճանաչէ՛ք զեղբայրն մեր զՏիմոթէոս, զարձակեալն առ ձեզ. ընդ որում, եթէ վաղագոյն գայցէ՝ տեսի՛ց զձեզ։ 24 Ողջո՛յն տաջիք ամենայն առաջնորդաց ձերոց, եւ ամենայն սրբոց։ Ողջո՛յն տան ձեզ՝ որ ՚ի կողմանս Իտալիացւոց են[4889]։ 25 Շնորհք ընդ ամենեսին ձեզ[4890]։

Առ Եբրայեցիս՝ գրեցաւ յԻտալիայ ՚ի ձեռն Տիմոթեայ։ Տունք. չգ̃։