ԱՍՏՈՒԱԾԱՇՈՒՆՉ ՄԱՏԵԱՆ ՀԻՆ ԵՒ ՆՈՐ ԿՏԱԿԱՐԱՆԱՑ

Հ. Յովհաննու Զօհրապեան վարդապետ

ՆԱԽԱԴՐՈՒԹԻՒՆ ԾՆՆԴՈՑ

Զսուրբ եւ զաստուածային գիրս Ծննդոցս՝ գրեաց նախամարգարէն Մովսէս որ ՚ի տանէն Աբրաամու Ղեւտացի։ Սա ՚ի ժամանակս յԵգիպտոս ծառայութեանն Իսրայէլի, արժանի՛ եղեւ յԱստուծոյ շնորհաց մարգարէութեան. եւ ՚ի Հոգւոյն Աստուծոյ վարդապետեալ՝ ուսա՛ւ զհանգամանս լինելութեան արարածոցս, եւ զայլո՛ց հնագունից իրաց զորս պատմէ ՚ի Գիրս յայս։ Եւ քանզի սա՛ է առաջին մարգարէ. եւ սա՛ ա՛ռ գրով օրէնս յԱստուծոյ. եւ սա՛ առաջին գրեաց գիրս աստուածեղէնս։ Սակս այսոցիկ առցո՛ւք ՚ի մէջ զթուեցեալն ծերունեացն։ Նախ՝ թէ զի՛նչ է մարգարէութիւն. եւ յի՛նչ պատճառս տուաւ մարգարէութիւն. եւ թէ զի՛նչ պէտք էին գրոյ, եւ գրով օրէնս տալոյ Աստուծոյ։ Եւ ապա խնդրել զպատճառս գրելոյ Ծննդոց գրոցս, եւ զհետեւեալսն ըստ կարգի։ Արդ՝ է՛ մարգարէութիւն, անյայտից իրաց գիտութիւն. ո՛չ միայն ապագայից՝ այլ եւ անցելոց եւ մերձակայից։ Եւ տեսակք մարգարէութեան, է՝ որ բանիւ, եւ է՝ որ իրօք։ Բանիւն, կանխասացութիւնք, եւ պատմութիւնք, եւ օրէնսդրութիւնք. եւ իրօքն, որպէս խո՛յն, ձե՛ռնն, ջո՛ւրն, գաւազա՛նն։

Եւ պատճառք տալո՛յ մարգարէութեան. նախ զի ողորմեա՛լ Աստուծոյ մարդկան ե՛տ զմարգարէութիւն, իբր զհայրենի բարիս զոր ունէր Ադամ, դարձուցեալ յորդիս նորա։ Երկրորդ՝ զի լուծցէ զխաբէութիւնս դիւաց, որք խաբէին զմարդիկ, իբրու՝ թէ ունին ինքեանք նախագիտութիւն. որ միայն Աստուծոյ է, եւ որոց նա՛ յայտնէ. որ են մարգարէքն։ Երրորդ՝ զի զփրկութիւնն որ Քրիստոսիւ լինելո՛ց էր՝ կանուխ գուշակեսցեն մարդկան։ Իսկ պատճառ գրով օրէնս տալոյն. զի առաջնոցն՝ առանց գրոյ ետ օրէնս եւ պատուէրս Աստուած. Ադամայ՝ չուտե՛լ ՚ի գիտութեան ծառոյն. տանն Սեթայ՝ չխառնե՛լ ընդ տունն Կայենի. տանն Նոյի՝ չուտե՛լ զարիւն կենդանւոյ. Աբրահամու զթլփատութիւնն։ Իսկ ՚ի ձեռն Մովսիսի գրով. նախ զի այնոքիկ ո՛չ բազում ինչ, այլ պարզք էին եւ մեկինք. իսկ այսոքիկ տասն գլխաւորք, եւ այլ բազում եւս մասնաւորք, զորս ո՛չ էր կարողութիւն առանց գրոյ ՚ի մտի պահել. եւ ապա՝ զի ՚ի հեռանալ մարդկան յերեսացն Աստուծոյ, հա՛րկ լինէր գրով օրէնս առաքել։

Իսկ պատճառ Ծննդոց գրոցս՝ է՛ այս. զի մոլորեալ մարդկան յԱստուծոյ, ոմանք ասացին ո՛չ բնաւ գոլ Աստուած. եւ այլք զտարերս աստուածս ասացին. եւ զաշխարհս ոմանք ինքնե՛ղ ասացին. եւ այլք զնիւթն մշտնջենաւոր եւ անսկզբնակից Աստուծոյ, ուստի առեալ ասեն Աստուծոյ արա՛ր զաշխարհս։ Ուրացան եւ զնախախնամելն Աստուծոյ զաշխարհս՝ ասելով թէ ըստ պատահման բերի ամենայն։ Զայսպիսի մոլորութիւնս ուղղել կամելով՝ գրեա՛ց ՚ի Գիրս յայս, թէ եղակա՛ն է աշխարհս եւ սկզբնաւոր, եւ թէ Աստուած արար զաշխարհս, ո՛չ ՚ի հիւլէէ, այլ բանի՛ւ յոչէից գոյացոյց զերկինս եւ զերկիր եւ զայլն ամենայն։ Նոյն ինքն արար եւ զմարդն ՚ի պատկեր իւր, եւ եդ ՚ի դրախտին, որ ո՛չ պահեաց զպատուէրն Աստուծոյ. այլ խաբեցաւ յօձէն, յանցեաւ եւ ել ՚ի դրախտէն յայս թշուառական կենցաղս։ Եւ ՚ի վերայ մեծաց տրտմութեանցն որ եհաս նմա, վշտացաւ եւ այնո՛ւ, զի անդրանիկ որդին սպան զկրցերն, եւ սուգ մեծ հասոյց ծնողացն. եւ ինքն անիծիւք դատի՛ւր յԱստուծոյ։ Եւ թէ ՚ի բազմանալ մարդկանն աճեցին չարիք, զորս ջրհեղեղաւ դատեցաւ Աստուած. պահելով սերմն կրկին աճման մարդկան զտունն Նոյի. յորոց ՚ի բազմանալն դարձեալ՝ բաժանեաց զլեզուս նոցա առ աշտարակաւն։ Յետոյ ՚ի ծննդոցն Սեմայ աստուածպաշտութեամբ յայտնեալ Աբրահամ երթա՛յ զհետ հրամանին Աստուծոյ ՚ի Քաղդեացւոցն առ Քանանացիս. եւ հարիւրամենի եղեալ ծնաւ զԻսահակ, եւ Իսահակ զՅակոբ, որոյ երթեալ ՚ի Խառան դառնա՛յ կանամբք եւ որդւովք՝ ժառանգէ զԻսահակ։ Իսկ որդին Յակոբայ Յովսէփ նենգեալ ՚ի յեղբարցն վաճառի յԵգիպտոս, եւ փառաւորի մեկնութեամբ երազոցն փարաւոնի։ Եւ ՚ի պատճառս սովոյն իջանէ Յակոբ ամենայն տամբն յԵգիպտոս, կերակրի ՚ի Յովսեփայ, եւ վախճանի՛ անդէն։ Վախճանի ապա եւ Յովսէփ եւ եղբարք նորա։ Զայս ամենայն պատմէ գիրք Ծննդոցս, որդի ՚ի հօրէ զծնունդս ժամանակագրութեամբ, յելիցն Ադամայ ՚ի դրախտէն մինչեւ ցմահն Յովսեփու, որ են ազգք իդ̃. եւ ժամանակք ամաց ըստ իւթանասնիցն. վ̃շխա̃։

Գլուխք Ծննդոցն։

ա̃. Աստուածխօսութիւն վեցօրեայ արարչագործելոյն Աստուծոյ զաշխարհս, եւ դնելոյ ՚ի դրախտին զմարդն։

բ̃. Վասն խաբելոյ օձին զկինն, եւ յանցանաց մարդոյն, եւ պատուհա՛ս կրելոյն։

գ̃. Ծնունդն Կայենի, եւ վասն սպանելոյ զեղբայրն պատուհաս նորին. եւ ազգահամար տան նորա մինչեւ ցեւթն ազգս։

դ̃. Ծննդաբանութիւն հանդերձ ժամանակագրութեամբ տանն Սեթայ մինչեւ ցՆոյ. յորում եւ վասն հսկայիցն։

ե̃. Հրաման առնու Նոյ՝ կազմել զտապանն, որով ապրի ՚ի ջրհեղեղէն ինքն եւ տուն իւր։

զ̃. Պատարագէ Նոյ Աստուծոյ. եւ ընդունի օրէնս եւ ուխտս յԱստուծոյ։

է̃. Անիծանի Քանան վասն կատակելոյն զՆոյ։

ը̃. Ծնունդք երից որդւոցն Նոյի՝ եւթանասուն եւ երկուց ազգաց. յորում եւ թէ ո՞ առաջին թագաւորեաց։

թ̃. Շինուած աշտարակին, եւ բաժանել լեզուացն, եւ սփռել ազգացն ընդ ամենայն երկիր։

ժ̃. Ազգահամար ժամանակագրութեամբ որդւոցն Սեմայ մինչեւ ցԱբրահամ։

ժա̃. Ելն Աբրահամու ՚ի Քաղդեացւոց, եւ գալն ՚ի Միջագետս եւ բնակել ՚ի Խառան. եւ գնալն անտի հանդերձ Ղովտաւ զհետ խոստմանն Աստուծոյ ՚ի Քանան, եւ վասն սովոյն իջանել յԵգիպտոս։

ժբ̃. Պատժէ Աստուած զփարաւոն վասն Սառայի. եւ դառնայ Աբրահամ անդրէն ՚ի Քանան։

ժգ̃. Վասն կռուո՛յ հովուացն մեկնի Ղովտ յԱբրահամէ, եւ եկեալ բնակէ ՚ի Սոդոմ։

ժդ̃. Երկրորդութիւն խոստմանն Աստուծոյ առ Աբրահամ տա՛լ նմա զերկիրն, եւ բնակելն նորա ՚ի Մամբրէ։

ժե̃. Գերի՛ Ղովտ ընդ Սոդոմացիս ՚ի Քոդողգոմորեանց. որոց զհետ մտեալ Աբրահամ յաղթէ՛ եւ դարձուցանէ զաւարն գերեաւն։

ժզ̃. Մեծ քան զԱբրահամ գոլով Մելքիսեդեկ՝ օրհնէ զԱբրահամ, եւ առնու հա՛ս զտասանորդսն։

ժէ̃. Չորեքկնի խոստումնն Աստուծոյ առ Աբրահամ. եւ պատարագօքն գուշակէ նմա զվիշտս որդւոցն յԵգիպտոս, եւ սահմանէ զժամանակ ելիցն։

ժը̃. Թէ ծնաւ Աբրահամ զԻսմայէլ յԱգարայ աղախնոյ յութսուն եւ վեց ամի տիոցն իւրոց։

ժթ̃. Մեծարի Աբրահամ յԱստուծոյ յորջորջմամբ անուանն, եւ հրամանաւ Աստուծոյ թլփատի՛ ինքն եւ իւրքն ամենայն։

ի̃. Երեւի՛ նմա Աստուած երկու հրեշտակօք ՚ի կերպարանս արանց, եւ ընկալեալ զհիւրոյթսն, հաստատէ զաւետիս ծննդեանն Սահակայ ՚ի նմին տարւոջ։

իա̃. Կործանի՛ Սոդոմ, եւ Ղովտ զերծեալ ՚ի լեառնն՝ ծնանի ՚ի դստերացն զՄովաբ եւ զԱմոն։

իբ̃. Յափշտակէ Աբիմելէք Փղշտացի զՍառա, եւ ՚ի սպառնալեացն Աստուծոյ զարհուրեալ՝ հանդերձ թոշակօ՛ք եւս տայ ՚ի բաց։

իգ̃. Կատարի աւետիքն Աստուծոյ, զի ծնաւ Սառա զԻսահակ իննսնամենի գոլով, եւ Աբրահամ հարիւրամենի։

իդ̃. Խրատուն Սառայի ՚ի բա՛ց արձակէ Աբրահամ զաղախինն որդւովն ՚ի Փառան։

իե̃. Երդնու Աբրահամ Աբիմելեքայ ՚ի Ջրհորն երդման, եւ հաստատէ եւթն որոջօքն ի՛ւր գոլ զՋրհորն, որ եւ կարդայ զԱստուած՝ Աստուած յաւիտենական։

իզ̃. Փորձի՛ Աբրահամ, եւ ընտի՛ր գտեալ պատարագաւն, ընդունի զխոստումն զաւակին իւրոյ Քրիստոսի, յորմէ օրհնին ամենայն ազգք երկրի։

իէ̃. Սերունդք Նաքովրայ եղբօր Աբրահամու, յորոց եւ Ռեբեկա։

իը̃. Մեռանի Սառա ՚ի Քեբրոն. եւ գնէ Աբրահամ զագարակն Եփրոնի. յորում է այրն կրկին, ուր եւ թաղէ ՚ի նմա զՍառա։

իթ̃. Առաքէ Աբրահամ զծառայն ՚ի Խառան, եւ առնու զդուստրն Բաթուելի զՌեբեկա՝ կի՛ն որդոյ իւրում Սահակայ։

լ̃. Աբրահամ ծնանի եւ ա՛յլ եւս որդիս ՚ի Քետտուրայ. եւ ինքն ՚ի բարւոք ծերութեան մեռանի, եւ թաղի յայրի անդ կրկնում։

լա̃. Սերունդք Իսմայելի որդւոյ Հագարու, եւ մահ նորին։

լբ̃. Վաթսնամենի գոլով Իսահակ՝ ծնաւ զՅակոբ եւ զԵսաւ. եւ զի վաճառեաց Եսաւ ընդ կերակրոյ զանդրանկութիւնն իւր Յակոբայ ընդ երդմամբ։

լգ̃. Խոստումն եւ զգուշութիւն յԱստուծոյ առեալ Իսահակ՝ բնակէ ՚ի մէջ Գերերացւոց. եւ Աբիմելէք զգուշացուցանէ զիւրսն վասն Ռեբեկայ. ուր եւ հարիւրաւոր գտեալ զգարին Իսահակ՝ հալածի՛ յազգէն։

լդ̃. Պեղէ զխցեալ ջրհորսն, եւ զնո՛րսն. ընդ որոյ զրկեալ ՚ի Փղշտացւոցն. եւ ապա անդորրեալ՝ երդնուն միմեանց Սահակ եւ Աբիմելէք։

լե̃. Խրատու մօրն առնու Յակոբ զօրհնութիւնն ՚ի հօրէն, որոյ անարժան գտեալ Եսաւայ՝ ոխալով սպառնայր սպանանել զՅակոբ։

լզ̃. Պատուէր առեալ Յակոբ ՚ի հօրէն գնա՛լ ՚ի Խառան. եւ հասեալ ՚ի Բեթէլ հանդիպի տեսլեանն Աստուծոյ. եւ օծեալ զարձանն՝ ուխտէ զտասանորդսն տալ Աստուծոյ։

լէ̃. Հասեալ ՚ի Միջագետս ՚ի դաշտին, եւ պատահեալ Ռաքելայ՝ բանայ զջրհորն, եւ արբուցեալ զխաշինսն մտանէ ՚ի տուն Ղաբանու։

լը̃. Չորեքտասան ամ ծառայեալ՝ առնու զդստերսն Ղաբանու երկու նաժշտօքն, ՚ի խորհուրդ երկուց ժողովրդոցն Քրիստոսի։

լթ̃. Ծնեալ ՚ի կանանցն որդիս մետասան, մեծանայ եւ ընչիւք, եւ հրամանաւ Աստուծոյ դառնայ գնալ առ հայրն Իսահակ գա՛ղտ ՚ի Լաբանայ։

խ̃. Գողանայ Հռաքէլ զկուռսն. եւ պնդի Լաբան զհետ Յակոբայ. եւ խափանեալ յԱստուծոյ նենգել Յակոբայ, աջ խաղաղութեան տուեալ դառնայ անդրէն յետս։

խա̃. Ընդ առաջ լինին Յակոբայ հրեշտակք Աստուծոյ, այլ կասկածեալ նորա յԻսաւայ առաքէ նմա պատարագս. եւ քաջալերեալ յերկիւղէն ժուժկալելովն ընդ Աստուծոյ եւ Իսրայէլ կոչմամբն. պատահեալ ապա Իսաւայ յուղարկէ սիրով։

խբ̃. Հասեալ Իսրայէլ ՚ի Սիկիմ ստացա՛ւ զագարակն Եմովրայ հարիւր ոչխարաց։

խգ̃. ՚Ի պատճառս դստերն Յակոբայ թլփատին Սիկիմացիք. եւ զնախատանաց աղջկանն զվրէժ ՚ի սուր եւ յաւար վարեցեալք տուժին։

խդ̃. Ուստի խրախուսեալ Իսրայէլ յԱստուած՝ որ ա՛հ արկ ՚ի վերայ բնակչաց երկրին, կորուսանէ զսնոտի աստուածսն։

խե̃. Մխիթարէ Աստուած զԻսրայէլ վասն Դեբովրայ, եւ տայ նմա վստահութիւն մեծութեան. ուստի իւղեալ կրկնակի զարձանն՝ Տուն Աստուծոյ կոչէ զտեղին։

խզ̃. Մերձ յԵփրաթա հասեալ՝ դժուարածին եղեալ Հռաքելի մեռա՛ւ, եւ անդէն թաղեցաւ։

խէ̃. Ելանէ Ռոբէն յանկողինս հօրն, ընդ որում խիթայր Յակոբ մինչ ՚ի մահ։ Աստ թո՛ւէ զերկոտասան որդիսն Յակոբայ. եւ թէ մեռաւ Սահակ ՚ի Մամբրէ՝ ա՛յն է Քեբրոն։

խը̃. Ծնունդք Իսաւայ՝ թագաւորք եւ իշխանք ՚ի նմանէ, որք կորուսին զՔոռեցին իը ազգ, եւ ինքեանք բնակեցին ՚ի Սէիր։

խթ̃. Թէ վասն երազոցն նախանձ կրեալ յեղբարցն Յովսէփ՝ վաճառի յԵգիպտոս։

ծ̃. Չարք գոլով որդիքն Յուդայ մեռա՛ն ՚ի Տեառնէ. իսկ Թամարայ յղացեալ ՚ի Յուդայէ ծնանի երկուս։

ծա̃. Թէ ՚ի վաւաշ տիկնոջէն զրպարտեալ Յովսէփ եւ մտեալ ՚ի բանտ, մեկնէ զերազս ծառայիցն փարաւոնի։

ծբ̃. Մեկնէ՛ ապա եւ զփարաւոնի զերազսն, եւ իշխանացեալ ժողովէ ցորեան վասն սովոյն. եւ ծնանի որդիս։

ծգ̃. Եկին եղբարքն Յովսեփայ զցորենոյ. եւ ՚ի կրկին դարձին ծանօթս տուեալ նոցա, յղեաց զհօրէն եւ զբոլոր տանէն վասն կարեաց սովոյն։

ծդ̃. Իջեալ Յակոբ յԵգիպտոս եւթանասուն եւ հինգ ոգւով, եւ օրհնեալ զփարաւոն, ծերատածի ամենայն որդւովքն ՚ի Յովսեփայ։

ծե̃. Թէ ստացաւ Յովսէփ զերկիրն հանդերձ բնակչօքն փարաւոնի՝ բաց ՚ի քրմացն։

ծզ̃. Մերձ ՚ի վախճան եղեալ Յակոբայ օրհնէ զորդիսն Յովսեփու. մեծարեալ զկրցերն ՚ի խորհուրդ նորոյս. եւ զՍիկիմ Յովսեփու սեպհականեալ։

ծէ̃. Օրհնէ ՚ի ժամ մահուն զորդիսն իւր մարգարէութեամբ. եւ խնդրէ ՚ի Յովսեփայ թաղել զինքն ՚ի գերեզմանին Աբրահամեանց ՚ի Քեբրոն. զոր եւ արար նմա։

ծը̃. Մխիթարէ Յովսէփ զկասկած եղբարցն. եւ ինքն զերիս ծնունդս Եփրեմի տեսեալ, մարգարէանայ վասն ելիցն. եւս եւ վասն ոսկերաց իւրոց պատուիրեալ վախճանի ՚ի փառս Աստուծոյ։

Ցանկ

Նախորդ էջ Ցանկ Հաջորդ էջ